Stromingen in vogelvlucht Grieken en Romeinen (Klassiek Erfgoed) 500 v. Chr. tot 400 n. Chr. Middeleeuwen (Goddelijke Orde) 500 tot 1500 Renaissance (Homo Universalis) 1500 tot 1600 Barok en Rococo (Verleiding door Pracht en Praal) 1600 tot 1750 Neoclassicisme 1750-1800 e.v. Examenonderwerpen VWO 2013:
1 Kunst van de kerk, Hofcultuur (Hst. 2 t/m 6 de bespiegeling + handboek) 2 Modern (Hst. 11 t/m 14 de bespiegeling + handboek) 3 Massacultuur (Hst. 15 en 16 de bespeigeling + handboek)
Modern
1900-1950
Inleiding Les Ballets Russes Leon Bakst Igor Stravinsky Martha Graham
Spiegel aan scherven: Rituele oerdans
De Russische impresario Serge Diaghilev haalde Russische kunst naar Parijs. Eerst schilderkunst, toen muziek, maar het grootste succes was dans. Zijn balletgroep met zeer goede dansers zoals sterdanser Vaslav Nijinksi, heette Les Ballets Russes en is zeer vernieuwend. Hij verzamelde topcomponisten (Igor Stravinsky), decorontwerpers, kostuumontwerpers (Leon Bakst) en andere kunstenaars om zich heen. Heel beroemd is het ballet Le Sacre du Printemps (het voorjaarsoffer).
Modern
1900-1950
Spiegel aan scherven: Rituele oerdans
Inleiding Les ballet Russes Léon Bakst Igor Stravinsky
Kostuum voor Nijinski in ‘L’après midi d’un faun. Leon Bakst 1912.
Martha Graham Bakst ontwerpt vele kostuums voor Les Ballets Russes. Dit kostuum is voor een faun; een bosgod. Bruine vlekken, naakte en nauwsluitende delen wekken de indruk van half mens, half dier. Nijinski maakt choreografie bij muziek van Debussy. De dans laat hoekige en energieke bewegingen zien. De choreografie laat rauwe driften en verlangens zien: primitief karakter. Nijinksi danst ook de hoofdrol: de faun die een passie heeft voor een nimf. Met de sluier van een nimf bedrijft hij met schokkende heupen de liefde. Video: Documentaire over Les Ballets Russes met o.a. L’après midi d’ un faun (van 2:30 tot 4:09), met Nijinski in kostuum van Bakst. Totale duur: 11 minuten
Modern
1900-1950
Spiegel aan scherven: Rituele oerdans
Inleiding Les ballet Russes Léon Bakst Igor Stravinsky Martha Graham
Diverse kostuumontwerpen van Bakst voor Les Ballets Russes. Vaak met een sprookjesachtige inslag en oosterse aandoende elementen.
Modern
1900-1950
Tijdsbeeld
Inleiding Les ballet Russes Leon Bakst
Spiegel aan scherven: Rituele oerdans De muziek voor ‘Le Sacre’ heeft een ongekende nadruk op een sterk hamerend ritme, geïnspireerd door Russische volksmuziek (net als het oerverhaal door volksdans en de stampende choreografie ). Ongekend toen. Het riep sterke reacties op.
Igor Stravinsky Martha Graham
Muziekfragment: Le Sacre du Printemps, Igor Stravinsky
Modern
1900-1950
Spiegel aan scherven: Rituele oerdans
Tijdsbeeld Inleiding expressionisme Video1 dag: Le Sacre du Printemps, Nijinski en Stravinsky
Inleiding Les ballets Russes Leon Bakst
Ballet Le Sacre du Printemps: het voorjaarsoffer. Les Ballets Russes 1913.
Igor Stravinsky
Martha Graham
Video2 nacht: Le Sacre du Printemps, Nijinski en Stravinsky
Muziek: Igor Stravinsky, choreografie: Vaslav Nijinski. Het verhaal gaat over een primitief oerritueel: een jonge maagd wordt geofferd; ze moet zich dooddansen. De bewegingen zijn aards, stampend (geen tutu en spitzen!).
Modern
1900-1950
Inleiding
Spiegel aan scherven: rituele oerdans Muziek en dans volgens nieuwe regels.
Les ballets Russes
Primitieve gebruiken als inspiratiebron.
Léon Bakst
Muziek rauw, sterk ritmisch en complex.
Igor Stravinsky Martha Graham
Dans hoekig, fel en naar de grond gericht: stampend. Ook kleding vernieuwend; volks, dierlijk sensueel e.d. Eerst felle reacties van het publiek: voldoet niet aan wat men van ballet verwacht. Daarna grote successen.
Modern 1900-1950 Inleiding Léon Bakst Les Ballets Russes Igor Stravinsky
Martha Graham
Spiegel aan scherven: rituele oerdans
1984; Martha Graham schrijft een nieuwe choreografie op de muziek van ‘La sacre’. Ze keert daarin niet terug naar het klassieke ballet maar maakt de bewegingen wel soepeler. Het dansstuk ‘the rite of spring’ is een voorbeeld van de danstechniek die Graham ontwikkelde in de jaren 20 en 30. Ze legt de nadruk op het psychologisch drama. De geestesgesteldheid wordt op een lichamelijke manier tot uiting gebracht. Het contrast tussen spanning en ontspanning; ‘contraction and release’ vormt daarbij de basis.
Klik op de afbeelding hieronder voor fragment ‘rite of spring’
Zwaartekracht blijft een grote rol hebben. Haar systematisch beschreven ‘Grahamdans’ speelt in de hedendaagse dansopleidingen een belangrijke rol.
