Strategische visie GGZ Friesland 2013 - 2015
s n a l a B In Raad van Bestuur Januari 2013 1
De hoofdlijnen zijn echter duidelijk, worden door de medezeggenschapsorganen en (vertegenwoordigers van) professionals gedeeld en zijn richtinggevend voor het in te zetten beleid. Onvermijdelijk draagt de notitie een kritisch karakter en doet (mede daarom) te weinig recht aan hetgeen in de afgelopen jaren in hoog tempo is gerealiseerd. De basis is gelegd; we staan aan de vooravond van een nieuwe episode waarin we een volgende balans moeten vinden. De term balans refereert aan het feit dat de organisatie op een aantal dimensies nog onvoldoende in evenwicht is. Financieel omdat één onderdeel (MindUp) zeer rendabel is en de andere zorgonderdelen via “kruissubsidies” medefinanciert. Echter, ook op andere thema’s is er sprake van, overigens logisch te duiden, onevenwichtigheden. Zo is de interne organisatievormgeving nog onvoldoende voorgesorteerd op de, snel veranderende, externe context, ligt in de relatie tussen centrale staf en uitvoerende zorgonderdelen het accent te weinig op het primaire proces en zal GGZ Friesland haar professionals in de brede zin van het woord nadrukkelijker in positie moeten brengen. De notitie is opgebouwd rond vier thema’s: “Strategische Koers”, “Besturing en Besturingsfilosofie”, “Binnenwereld en Buitenwereld” en “Professionals en Organisatie”.
Voorwoord Inleiding
In de onderhavige, definitieve versie worden de contouren van de strategische koers voor 2013/2014 getekend. Het betreft een globale schets welke op veel onderdelen nog inkleuring dient te krijgen gedurende de komende periode.
Strategische koers
De planperiode van het strategisch beleidsplan GGZ Friesland loopt december 2012 af. Op basis van de conceptnota “In Balans” is de afgelopen twee maanden met alle belangrijke groeperingen binnen de organisatie van gedachten gewisseld over de te volgen koers de komende jaren.
Besturing en bestuursfilosofie
Voorwoord
Bijlagen
Professional en Organisatie
Januari 2013
Binnenwereld en buitenwreld
Adriaan Jansen
2
Strategische koers
Zoals het zich nu laat aanzien zal er binnenkort sprake zijn van een nieuw model voor de Praktijk Ondersteuning Huisarts [POH] en de “Basis Generalistische GGZ” (basis-GGZ) om te voorkomen dat patiënten onnodig een beroep doen op duurdere, specialistische zorg. Daarmee ontstaat een min of meer nieuw GGZ-veld.
Voorwoord
De ggz-wereld verandert in hoog tempo.
Inleiding
Inleiding
Aan de ‘voorkant’ zal de regie over de basis-ggz vooral door de huisartsen gevoerd gaan worden, waarbij GGZ Friesland volume zal verliezen. De ‘achterkant’ van de geestelijke gezondheidszorg, alsmede het bestaande tweedelijns aanbod voor patiënten met ernstige psychiatrische aandoeningen (de EPA populatie), is van oudsher al lokaal verankerd. Daarnaast draagt de overgang van de langdurige geestelijke gezondheidszorg naar de zorgverzekeringswet [ZVW] ook bij aan de meer regionale focus van verzekeraars.
Bijlagen
Deze ontwikkelingen versterken de tendens dat de onderdelen van geïntegreerde instellingen, zoals GGZ Friesland, steeds meer van elkaar gaan verschillen. De uitdagingen en vereiste capaciteiten verschillen namelijk sterk tussen doelgroepen en bijbehorende activiteiten. Kader 2 vat de implicaties van het nieuwe GGZ-veld in enkele trefwoorden samen.
Binnenwereld en buitenwreld
Op deze manier zullen huisartsen en gemeenten voor GGZ Friesland een cruciale rol in de samenwerking gaan vervullen.
Professional en Organisatie
Daarnaast worden gemeenten geheel verantwoordelijk voor de activiteiten op het gebied van ondersteuning, begeleiding en verzorging. De jeugdzorg, inclusief de kinder- en jeugdpsychiatrie, wordt gedecentraliseerd. Woningcorporaties komen onder aansturing van gemeenten en gemeenten worden de verbindende regisseur tussen zorg, werk, inkomen, participatie, wonen en welzijn.
Besturing en bestuursfilosofie
Kader 1
3
Voorwoord Inleiding Strategische koers Besturing en bestuursfilosofie Bijlagen
Leidraad in de organisatie van de zorg is het matched-care principe. Als dit binnen de kaders van het huidige regeringsbeleid wordt uitgetekend, dan betekent dit dat mensen met lichte problematiek in beginsel terecht komen in de basis-ggz die dichtbij en onder regie van de huisarts wordt ingericht. Als deze problematiek ernstiger is of wordt, komt een volgende trede in de zorg in beeld en wordt specialistische zorg ingezet, die zich kenmerkt door evidence based, geprogrammeerde behandeling. Voor de patiënten wier psychiatrische aandoening zo ernstig is dat deze hun functioneren op meerdere vlakken problematiseert, wordt verder te ontwikkelen en uit te breiden “Fries FACT” ingezet. De zorg voor deze doelgroep (mensen met een ernstige psychiatrische aandoening-EPA is wijkgericht, generalistisch, netwerkend met ketenpartners en in beginsel ambulant. Voor EPA-patiënten die echt niet meer in de eigen omgeving kunnen blijven, biedt GGZ Friesland tenslotte intramurale zorg. De specialistische kennis binnen GGZ Friesland zal flexibel ingezet worden, in zowel de basis ggz als in de zorg voor de EPA-doelgroep. Het streven is er steeds op gericht om de patiënt de minst ingrijpende zorg te leveren. Daarvoor zal een patiënt altijd terug kunnen vallen op de basis-ggz, bijvoorbeeld als deze is uitbehandeld maar nog niet stabiel genoeg is. Parallel aan deze matched care georiënteerde zorg biedt GGZ Friesland spoedzorg voor patiënten die acute behandeling nodig hebben, ambulant dan wel klinisch. Om deze organisatie van zorg goed te laten functioneren is netwerken en samenwerken binnen GGZ Friesland en daarbuiten van cruciaal belang. De consequenties van deze visie op de organisatie van de zorg worden in onderhavige notitie verder uitgewerkt .
Binnenwereld en buitenwreld
De notitie benoemt voorgaande aspecten als focuspunten waar de komende jaren de aandacht onverkort op gericht zal moeten worden. Dit als noodzakelijke voorwaarde om ons in staat te stellen als professionele en financieel gezonde organisatie kwalitatief hoogwaardige en veilige zorg aan onze patiënten te bieden. Zorg waar onze klanten tevreden over zijn. Daartoe zal GGZ Friesland ook continu gericht moeten zijn op de kwaliteit en de veiligheid van de zorg en daarbij zijn patiënten en hun naasten moeten betrekken. Dit is voor 2013 geborgd in de bijgevoegde kritische succesfactoren (kpi’s) die leidend zullen zijn in de besturingscyclus (bijlage 1).
Professional en Organisatie
Kader 2
4
Psychiatrie Specialistische behandeling van de belangrijkste stoornisgroepen is ondergebracht in het onderdeel Psychiatrie. Ook dit onderdeel heeft belangwekkende voortgang gebracht. De zorgprogrammering is met verve ter hand genomen, waarmee GGZ Friesland een koploperpositie heeft verworven. De implementatie vereist ook de komende twee jaar blijvende aandacht en ondersteuning. Tegelijkertijd wacht Psychiatrie nieuwe, essentiële vraagstukken. Het beleid van GGZ Friesland zal er op gericht zijn een blijvende, maar vooral faciliterende rol op het domein van de Basis-GGZ te spelen. De Basis-GGZ behoort niet tot onze kernactiviteiten. Mogelijk volumeverlies zal vooral binnen het domein van het onderdeel Psychiatrie plaats hebben (met name angst- en stemmingsstoornissen). Daar moeten we snel en adequaat op anticiperen. In nauwe afstemming met de verzekeraars, Lentis en GGz Drenthe zal verkend worden of het gewenst, dan wel noodzakelijk is, om bepaalde specialismen in de noordelijke provincies te concentreren ten einde de kwaliteit van de zorg te kunnen garanderen. Mede in het licht van de economische omstandigheden, is het te overwegen om een bepaald specialisme binnen één provincie te concentreren middels een hoofdvestiging met een “satellietmodel” in de twee andere provincies. Vanzelfsprekend zal hierbij ook vanuit mededingingsrechtelijk perspectief worden beoordeeld of een dergelijke concentratie/specialisatie mogelijk is. De hierboven geschetste beleidsmatige hoofdinrichting dient verder te worden uitgewerkt en geoperationaliseerd, waarbij ook het RGOc zal worden betrokken.
Voorwoord Inleiding Bijlagen
Behalve de oriëntatie met Lentis en GGz Drenthe, zal GGZ Friesland ook een verkenning verrichten m.b.t. de landelijke ontwikkelingen t.a.v. specialistische zorg. De vorming van landelijke samenwerkingsverbanden in dit segment biedt wellicht ook een aanknopingspunt voor een stevige inbedding van onderdelen van Psychiatrie.
Strategische koers
Voor de in belangrijke mate wettelijk verplichte, provinciale crisisfunctie maakt GGZ Friesland hoge kosten, ook in de randvoorwaardelijke sfeer. Deze worden onvoldoende vergoed middels de tarieven, dan wel is er sprake van overproductie die niet gehonoreerd wordt. Gedurende de komende periode maken we dit onderwerp tot belangrijk gespreksthema bij onze stakeholders. We gaan tevens onderzoeken in hoeverre het onderbrengen van het onderdeel Aanmelding/Triage naast de voordeur van de crisisdienst toegevoegde waarde kan hebben. Zo kan er één entree voor GGZ Friesland ontstaan. De verbetering van de relaties met onze verwijzers zal in een apart traject ter hand worden genomen. De Intensive Care (IC) functie in Heerenveen, Leeuwarden en Franeker wordt in 2013 operationeel.
Besturing en bestuursfilosofie
Spoedeisende psychiatrie (ambulante en klinische crisiszorg, structurerende deeltijd behandeling, Spits) heeft de afgelopen periode in hoog tempo belangrijke stappen gezet. De afbouw van 90 (!) opnamebedden vormt daarvan de meest markante illustratie. De komende periode staat mede daarom in het teken van “bestendiging en consolidatie”. Wel zullen (nieuwe) concepten op hun waarde worden getoetst, zoals Intensieve Home Treatment (IHT), dan wel opschaling van de Spits-functie. De relatie tussen Spits en de nieuwe Basis GGZ zal onderwerp van studie vormen. Mede op geleide van het project “Zorg nabij” zullen de bouwkundige condities in onze opnameklinieken verder aangepast worden.
Binnenwereld en buitenwreld
GGZ Friesland wil de vanzelfsprekende aanbieder zijn die, in nauwe samenwerking met andere partijen, vorm geeft aan een moderne en sterk maatschappelijk geïntegreerde geestelijke gezondheidszorg voor Friese burgers met ernstige psychiatrische aandoeningen. Onze organisatie steunt op de volgende functionele pijlers:
Professional en Organisatie
Strategische koers
5
De ziekenhuispsychiatrie verdient op korte termijn bijzondere aandacht, zowel waar het de consultatieve functie betreft, als de totstandkoming van een MPU (Medisch Psychiatrische Unit). Daarbij zal worden ingestoken op een provinciebrede aanpak met het doel kwaliteit en samenhangkosten effectief te realiseren. Gelet op het eigenstandige karakter van het netwerk en de noodzaak tot intensieve ketensamenwerking, is er voor gekozen het onderdeel ouderen- en ziekenhuispsychiatrie te verzelfstandigen, waarbij ook de woonfuncties in Franeker worden betrokken. In dit verband wordt ook verder onderzoek gedaan naar de positionering van de functie neuropsychiatrie welke nu deels bij MindUp en deels bij Ouderenpsychiatrie is ondergebracht. De positionering van VIP (Vroege Interventie Psychose) wordt onderwerp van gesprek. Er zijn valide argumenten om deze functie onder te brengen bij het specialistisch kennisnetwerk.
Voorwoord Inleiding Bijlagen
EPA-zorg De derde pijler van GGZ Friesland betreft adequate behandeling en zorg voor de EPA-populatie middels FACT-opschaling. Patiënten met ernstige psychiatrische aandoeningen, met een langdurig beloop en gepaard gaande met sociale functiebeperkingen, komen in aanmerking voor generalistische outreaching zorg door een FACT team. De criteria voor entree in deze intensieve ambulante zorgvorm zijn nauwkeurig omschreven. Patiënten die nog zorg behoeven en niet aan deze criteria voldoen, worden opgevangen in de Basis-ggz.
Strategische koers
Het onderdeel ouderenpsychiatrie beschikt momenteel over te weinig productievolume om recht te kunnen doen aan de demografische ontwikkelingen en de vragen vanuit de V en VT sector. Naast groei is ook focus noodzakelijk. Ook binnen de gerontopsychiatrie zal FACT ter hand worden genomen. GGZ Friesland zal haar positie m.b.t. de psychogeriatrische zorg nadrukkelijk in samenhang met partijen uit de V en VT sector bepalen. Ook in dit domein richten we ons op curatieve inzet, complementair aan care-activiteiten. Zowel in het MCL, als in Nij Smellinge zoeken we nadrukkelijk de samenwerking met de functie klinische geriatrie. De totstandkoming van een min of meer geïntegreerde klinische afdeling wordt door ons nagestreefd.
Besturing en bestuursfilosofie
De klinische capaciteit persoonlijkheidsstoornissen wordt afgebouwd, dan wel gesubstitueerd naar moderne behandelarrangementen. FACT voor patiënten met een persoonlijkheidsstoornis, die voldoen aan de EPA-criteria zal in 2013 operationeel worden. M.b.t. ontwikkelingsstoornissen ligt de focus met name op autismespectrumstoornissen. Mogelijk aansluiting bij het franchiseconcept van het Leo Kannerhuis Nederland (Lentis) zal worden verkend, evenals de noodzaak voor het beschikbaar komen van de functie beschermd wonen (Woon-werk Voorziening; WWA) voor de doelgroep met ASS.
Binnenwereld en buitenwreld
Mede in het licht van de financiële resultaten en soms onaanvaardbare wachttijden (trauma) is een fundamentele heroriëntatie op de vormgeving van de zorgprogramma’s Specifiek inmiddels gestart. Concentratie en samenhang zijn geboden.
Professional en Organisatie
Naast gespecialiseerde behandeling op basis van zorgprogramma’s ligt het in de bedoeling dat expertise vanuit Psychiatrie beschikbaar komt voor zowel de Basis-GGZ als, frequenter, voor de EPA populatie. Psychiatrie groeit daarmee uit tot het “kenniscentrum” van GGZ Friesland. De vormgeving van deze consultatieve functie, de mogelijke samenwerking tussen de specialistische centra van Psychiatrie en academische centra, in combinatie met oriëntatie naar supra-regionale samenwerking betekenen een belangrijke en ambachtelijk ingestoken uitdaging voor professionals werkzaam bij Psychiatrie.
6
Kader 3
7
Voorwoord Inleiding Strategische koers Besturing en bestuursfilosofie
Het advies van de Raad voor de Volksgezondheid en Zorg “Stoornis en Delict” dient voor ons als richtinggevend kader voor de toekomst van de Forensische Psychiatrie. In dit advies worden de schotten tussen de forensische psychiatrie en de reguliere GGZ geslecht. De totstandkoming van forensisch FACT, het beschikbaar komen van risicotaxatie-instrumenten en agressieregulerende interventies, zijn voorbeelden van de noodzakelijke kruisbestuiving tussen de twee sectoren. In dat licht gezien is het zeer wel denkbaar dat de FPA deel uit gaat maken van het EPA-organisatieonderdeel, terwijl de forensische polikliniek functionele afstemming krijgt met de expertisecentra die onderdeel uitmaken van Psychiatrie. Daar tegenover staat het gegeven dat de forensische psychiatrie rechtstreeks onder het Ministerie van Justitie valt en een geheel eigen financieringskader en verantwoordingsregime kent. In de loop van 2013 dient ook hierover meer duidelijkheid te ontstaan.
Binnenwereld en buitenwreld
De klinische opnamefunctie [De Flinter] en capaciteit voor klinische vervolgbehandeling [NijLankum] op de locatie Franeker worden bij het nieuwe EPA-cluster gevoegd. Met volledige concentratie van deze functies ontstaat weliswaar een logisch samenhangende organisatie, de grootte ervan maakt de bestuurbaarheid complex. Specifiek onderzoek naar dit onderwerp is dan ook geboden en zal eerste helft 2013 afgerond zijn.
Professional en Organisatie
De splitsing van de functies behandeling (Psychose als onderdeel van Urgente Psychiatrie) en wonen/ dagbesteding (MindUp) is dan ook inhoudelijk en ideologisch moeilijk staande te houden. In 2013 wordt toegewerkt naar functionele herordening waarmee de zorg voor de EPA-populatie meer samenhang krijgt. Naast het volledige onderdeel Psychose worden ook delen van het huidige MindUp hierbij betrokken. Het betreft de functies klinisch wonen en verblijf (ZZP 4 en hoger) en dagbesteding/ trajectbegeleiding, voor zover deze functies gekoppeld zijn aan klinische behandeling en verblijf. De functie dagbesteding/traject-begeleiding/activerende begeleiding wordt dus (weer) gekoppeld aan de functies en locaties waar behandeling wordt geboden (ook onderdelen van Spoedeisende Zorg en Psychiatrie).
Bijlagen
Dit impliceert dat GGZ Friesland de ontwikkeling inzet naar de vormgeving van een “Fries FACT” model. Hierbij zal ook de zorg/behandeling van kinderen/jeugdigen, ouderen, patiënten met een forensische titel, ernstige persoonlijkheidsstoornissen, patiënten met een verstandelijke handicap en psychiatrische problemen op basis van FACT-principes vorm moeten krijgen. Aan de groep psychiaters in opleiding is gevraagd een advies te schrijven over de vraag hoe FACT-ontwikkelingen m.b.t. de onderscheiden doelgroepen op elkaar dienen te worden afgestemd. Op grond van epidemiologische data is opschaling naar minimaal 12 FACT teams in 2014 een harde doelstelling. Momenteel is FACT ondergebracht bij het onderdeel Urgente Psychiatrie. GGZ Friesland kiest voor de bundeling van krachten om te komen tot een geïntegreerde, wijkgeoriënteerde, herstelgerichte behandeling van burgers met ernstige psychiatrische aandoeningen.
8
Geconstateerd moet worden dat het afsplitsen van een aantal relatief kleine onderdelen, naast bekend veronderstelde voordelen, in bedrijfsmatige zin ook forse nadelen kent. Zo worstelen we met hoge overhead- en merkkosten en onderlinge afstemmingsproblemen. Dit geldt, naast Denk, ook voor bijvoorbeeld De Swaai. Ook voor dit onderdeel ligt nadrukkelijk de ontwikkeling naar meer flexibel inzetbare expertise in de rede. De aanzetten daartoe worden momenteel gedaan. De inhoudelijke aansturing van dit onderdeel zal vanuit het nieuwe EPA-segment worden verricht.
•
Nu ook het nieuwe kabinet de overheveling van de kinder- en jeugdpsychiatrie naar de gemeenten doorzet, is de huidige, relatief autonome positionering van “Kinnik” legitiem. Het accent in de discussie moet verlegd worden naar de vraag hoe we kunnen voorkomen dat (kennis) uitwisseling en samenwerking opdroogt. Toekomstbestendige, goed toegankelijke kinder- en jeugdpsychiatrie die naadloos aansluit op de volwassenpsychiatrie, vereist naast intensieve afstemming, intensieve samenwerking met gemeenten en collega-instellingen. Specifiek aandachtspunt betreft een mogelijk kabinetsvoornemen om de
We zijn inmiddels gestopt met het onderdeel Psycholog. Het huidige onderdeel “Innovatie en Dienstverlening” wordt opgeheven. Dit onderdeel bevat o.a. het PsychoDiagnostisch Centrum dat op korte termijn bij het zorgonderdeel Psychiatrie zal worden ondergebracht. De eerste oriëntatie op de toekomstige vormgeving van de functie innovatie is belegd bij de stuurgroep Leerhuis, waarbij ook de afdeling Marketing & Communicatie wordt betrokken.
Voorwoord Inleiding Strategische koers Besturing en bestuursfilosofie Binnenwereld en buitenwreld
•
Professional en Organisatie
GGZ Friesland heeft met Denk geanticipeerd op de nieuwe realiteit van de Basis GGZ. Door dit onderdeel apart te positioneren heeft Denk kunnen werken aan een fris en vernieuwend profiel. Mede door verzelfstandiging wordt Denk echter nauwelijks ervaren als een gezamenlijke verantwoordelijkheid. Binnen Denk zijn weliswaar eerste innovaties gerealiseerd, zoals het tot stand komen van de portaltechnologie. De vruchten van innovaties bleven tot dusverre echter onbenut door de rest van de organisatie. Dit komt omdat pas net de basis staat. Ook is de rest van de organisatie nog weinig betrokken bij technische innovatie en blijft de instroom van patiënten achter bij de ambities. Het is van groot belang dat Denk zodanig wordt gepositioneerd en georganiseerd, dat: • de afstemming met de rest van de organisatie sterk verbetert; • dat een spectaculaire groei in de basis ggz per 2014 ook gerealiseerd wordt en • dat Denk zo eenvoudig mogelijk kan worden ondergebracht in een constructie welke in afstemming met de verzekeraar en de eerste lijn in ontwikkeling is. Denk wordt dan ook (tijdelijk) ondergebracht bij het onderdeel Psychiatrie. Dit geldt ook voor de POH-formatie. Op deze manier wordt aan de voorwaarden van integratie stevig voldaan en creëren we meer regie in de communicatie met de huisartsen. De afstemming en integratie met de achterkant van de Basis GGZ (o.a. uitstroom FACT) en de relatie met de ambulante, lichte functies van MindUp is een logische prioriteit voor begin 2013.
Bijlagen
Basis-GGZ De Basis-ggz behoort niet tot de kernactiviteiten van GGZ Friesland. Wel hebben we belang bij een zorgvuldige en adequate vormgeving van deze functie. De onderdelen van MindUp die zich bezighouden met ambulante (woon) begeleiding en dagbesteding zgn. lichte begeleidingsvormen worden op een nog uit te werken manier verbijzonderd om adequaat voor te kunnen sorteren op “welzijn nieuwe stijl”, welke samenhangt met de decentralisatie (de zgn. “achterkant” van de Basis GGZ). Vanuit dit segment dient actief de samenwerking met collega AWBZaanbieders gezocht te worden, bijvoorbeeld om naar gemeenten geïntegreerde offertes te doen in verband met de WMO. We zijn inmiddels gestart met een gestructureerd, intern afstemmingsoverleg op directieniveau in verband met de AWBZ-decentralisaties. Bezien we de “voorkant” van de Basis-GGZ, dan kan het volgende worden gesteld:
Tenslotte: de gekozen hoofdrichting van beleid heeft ook belangrijke implicaties voor meer “afgeleide” functies. GGZ Friesland moet leren consequent vanuit de kernstrategie te opereren en te organiseren. Zo dient het opleidings-, innovatie- en onderzoekbeleid op grond van het geschetste perspectief geijkt te worden. Ook andere functies, zoals bijv. geestelijke verzorging, dienen op de kernstrategie te worden afgestemd.
Voorwoord Bijlagen
Professional en Organisatie
Binnenwereld en buitenwreld
Besturing en bestuursfilosofie
Strategische koers
Een globale functionele clustering op basis van dit hoofdstuk is opgenomen als bijlage 2.
Inleiding
leeftijdsgrens van de kinder- en jeugdpsychiatrie te verhogen naar 23 jaar.
9
Kader 4
Dit betekent dat per 1-1-2014 de (deels nieuwe) onderdelen zelfsupporting moeten zijn en dat kruissubsidies in beginsel tot het verleden behoren! Daarbij zullen, naast aandacht voor een clustering in levensvatbare eenheden, ook prikkels worden ingebouwd waarmee de bijdrage aan de collectieve resultaten wordt beloond. In dit perspectief is ook verdere uitwerking van het idee van horizontale mobiliteit van de algemeen directeuren zinvol. Om de zorgbedrijven optimaal te ondersteunen worden medewerkers van de afdeling Zorgbeleid toegevoegd aan deze onderdelen. Accent op de zorgonderdelen Mede onder invloed van het feit dat onze topprofessionals nu op het hoogste beleidsniveau opereren, is de vraag aan de orde op welke wijze en in welke rol de vakgroepen ten aanzien van het beleidsproces moeten acteren. Een accent(verschuiving) in de richting van ambachtelijke/professionele verdieping en vernieuwing ligt in de rede. Raad van Bestuur en het bestuur van de Vakgroepen hebben het gesprek hierover geopend.
10
Voorwoord Inleiding Strategische koers Besturing en bestuursfilosofie
Resultaat Verantwoordelijke Eenheden Het ligt in de bedoeling dat we in de loop van 2013 toewerken naar de totstandkoming van zgn. Resultaat Verantwoordelijke Eenheden (RVE’s). Zorgbedrijven die zowel in omvang, als m.b.t. het zorginhoudelijke beleid, in staat zijn om min of meer zelfstandig te opereren.
Binnenwereld en buitenwreld
Directieteam Het DirectieTeam, waarin algemeen directeuren, programmadirecteuren en staf vertegenwoordigd zijn, moet het komende jaar uitgroeien tot een gezaghebbend en geloofwaardig TEAM, dat het overkoepelend organisatiebeleid in nauwe afstemming met de Raad van Bestuur vorm geeft. Dit impliceert dat directieleden niet alleen verantwoordelijk zijn voor de aansturing van hun onderdeel, maar ook collectieve, overstijgende verantwoordelijkheden kennen.
Professional en Organisatie
De gekozen matrixstructuur is in historisch perspectief volledig te verklaren en te legitimeren. We weten ook dat het geen ideaal model is. Inmiddels is besloten het matrix model als vangnet te beschouwen en op het directieniveau te starten met een duale aansturing, waarbij algemeen directeur en programmadirecteur gezamenlijk en integraal verantwoordelijkheid dragen. Zij leggen in beginsel achteraf verantwoording af aan de Raad van Bestuur. Het is prematuur om dit model ook in de lagere echelons vorm te geven (teammanagers-programmaspecialisten b.v.). Zomer 2013 wordt het functioneren van het DirectieTeam nieuwe stijl grondig geëvalueerd, op basis waarvan mogelijk ook verdergaande consequenties richting middenkader en programmaspecialisten kunnen worden getrokken. Overigens verdienen de thema’s span of control en belasting van het middenkader op kortere termijn aandacht. De Raad van Bestuur en HRM zullen hiertoe het initiatief nemen.
Bijlagen
Besturing en bestuursfilosofie
Een bijzonder aandachtspunt betreft de veelheid aan projecten. Onder invloed van externe actoren (inspectiediensten, HKZ) en de interne drive tot verbeteren en vernieuwen, worden teams in de zorgonderdelen geconfronteerd met een stapeling van nuttige, maar ook belastende zaken die hen vaak afleiden van hun primaire opdracht. Belangrijk is een scherpere weging van de noodzakelijkheid van deze projecten en werkzaamheden, in combinatie met een veel betere onderlinge coördinatie ervan. Huisvesting Er is een vastgesteld Lange Termijn Huisvestingsplan, dat gekenmerkt wordt door ambitie maar, gezien onze financiële situatie en de macro-economische ontwikkelingen, op een aantal punten niet (meer) realistisch is. Voor de Raad van Bestuur heeft de bouwkundige situatie in Franeker de hoogste prioriteit. Wel moet de vraag worden gesteld hoeveel patiënten uiteindelijk de context van het terrein in Franeker nog nodig hebben indien we er in slagen FACT massief uit te rollen, adequate huisvestingsmogelijkheden te realiseren en stevige maatschappelijke steunsystemen te bouwen. Een kritische heroverweging op dit punt is noodzakelijk en inmiddels binnen MindUp onder de aandacht. Alle patiënten worden gescreend o.a. op hun (herstel)mogelijkheden.
Voorwoord Inleiding Strategische koers Bijlagen
De kliniek in Heerenveen verdient meer aandacht dan nu in onze vastgoedplannen verwoord. T.a.v. de Hege Wier speelt de vraag: waarom de staf op dure meters in het tijdens de spits met de auto moeilijk bereikbare centrum van Leeuwarden is gehuisvest en niet op onze goedkope meters in Franeker of elders? Dan kan de verbouwing van de Hege Wier leiden tot een gastvrij behandelcentrum waar de noodzakelijke concentratie van onderdelen van Psychiatrie kan plaatsvinden. Begin 2013 is een onderzoek hiernaar uitgevoerd.
Besturing en bestuursfilosofie
Bureaus en projecten Het inhuren van externen of externe bureaus wordt gestopt. (uitgezonderd psychiaters niet in loondienst), alle bestaande contracten worden tegen het licht gehouden en slechts in uitzonderingsgevallen (met name rond IT-diensten) voortgezet. In zijn algemeenheid moet worden geconstateerd dat het kostenbewustzijn in de organisatie fors omhoog moet. Mede daarom zullen managementrapportages breder worden verspreid en in beginsel voor iedereen toegankelijk worden gemaakt.
Binnenwereld en buitenwreld
Het komende jaar dient een accentwijziging plaats te vinden, waarbij het primaat komt te liggen bij de zorgonderdelen die worden geleid door directies die de verantwoordelijkheid dragen voor het zorginhoudelijke en financiële beleid en ter zijde worden gestaan door slagvaardige, dienstbare en onderlinge goed afgestemde stafdiensten. Iedereen werkzaam in de staf gaat jaarlijks één dag in een zorgonderdeel meedraaien. Daarnaast dienen we ons binnen het centrale apparaat voor te bereiden op een krimpscenario in verband met de nieuwe compartimering van de sector. In het segment Basis-GGZ zullen we slechts ten dele overheadkosten kunnen doorbelasten. Dit impliceert dat de gemeenschappelijke diensten in de toekomst zullen moeten beschikken over een variabel dienstenpakket dat “op maat” door de zorgonderdelen kan worden “ingekocht”. Bepaalde onderdelen (zoals huisvesting) blijven vanzelfsprekend verplicht. Dit model moet worden uitgewerkt voor 2014. In 2013 gaan we scherp op de algemene kosten sturen, waarbij per 2014 een reductie op beïnvloedbare centrale en decentrale overheadkosten van minimaal 10% geëffectueerd moet worden. Het initiatief om op grond van het Leanconcept in de volle breedte efficiency-winst te boeken zal van harte worden gesteund.
Professional en Organisatie
Mede door financiële problemen en bestuurlijke wisselingen, heeft GGZ Friesland een periode gekend waarin er (noodgedwongen) sprake was van een sterke centrale sturing met een relatief dominante positie voor de stafdiensten.
11
Voorwoord Inleiding Bijlagen
Technologie en Innovatie De bevindingen uit de Managementletter ’12 met een grote invloed op het proces welke als onvoldoende zijn beoordeeld, zijn eind 2013 voldoende gescoord. (directie F&B) Informatisering en Automatisering zijn kernportefeuilles voor een adequate sturing van de organisatie. Een optimaal werkend EPD krijgt prioriteit waarbij EPD breed geïnterpreteerd moet worden: doorloopsnelheid, het cliëntenportaal, het elektronisch voorschrijf systeem (EVS), E-mental health faciliteiten en de integratie met ROM data vormen daarbij essentiële aspecten. Een samenhangende en overstijgende visie op de inrichting van ICT- functies is relevant en zal begin 2013 ter hand worden genomen. Daartoe is o.a. een regiegroep ingesteld. Voor de Raad van Bestuur is op de lange termijn de vraag opportuun of ICT ondergebracht moet worden in een aparte organisatorische eenheid. Het beleid van de afdeling Marketing en Communicatie zal nadrukkelijk afgestemd worden met dat van de RVE’s. Tegelijkertijd zal deze afdeling meer betrokken worden bij de innovatie-functie. Voor de afdeling HRM is nadrukkelijk een voortrekkersrol op het terrein van de ontwikkeling van “professioneel leiderschap”, het toewerken naar meer volwassen arbeidsverhoudingen en de vereiste nieuwe competenties van onze medewerkers (samenwerkingsvaardigheden) weggelegd. De HRM-directie heeft daartoe reeds een visiedocument gepubliceerd. De resultaten van het te verrichten medewerkerstevredenheidsonderzoek zullen mede de basis vormen voor beleidsaanpassingen
Binnenwereld en buitenwreld
Proces Willen zorgdirecties werkelijk in de positie komen waarin zij verantwoordelijkheid dragen voor het resultaat en op output worden afgerekend, dan dient het begrotingsproces kritisch geëvalueerd te worden. Ook de huidige opzet van de verantwoordingsgesprekken (managementgesprekken) wordt aangepast. De opbouw van de investeringsbegroting m.b.t. ICT zal integraal worden geanalyseerd.
Professional en Organisatie
Kader 5
Besturing en bestuursfilosofie
Strategische koers
In zijn algemeenheid hebben we te veel locaties en te veel meters die ons, met het nieuwe regime kapitaalslasten in aantocht, te veel geld kosten. Op dit moment zijn de huisvestingskosten lager dan we via de Normatieve Huisvesting Component (NHC) ontvangen. Desondanks staan we voor de opdracht te bezien hoe we onze huisvestingskosten verder naar beneden kunnen brengen terwijl de huisvestingscondities tenminste op peil blijven en waar nodig (vooral in Franeker) op peil te brengen. Door het terugbrengen van het aantal locaties en in gebruik zijnde meters kan en moet dit worden gerealiseerd. Medio 2013 dient een eerste herijking van het Lange Termijn Huisvestingsplan beschikbaar te komen.
12
Voorwoord Inleiding Bijlagen
Professional en Organisatie
Binnenwereld en buitenwreld
Besturing en bestuursfilosofie
Strategische koers
Inspraak Bij de besturingsfilosofie van een professionele GGZ-organisatie vervullen patiënten, familieleden/ naasten en professionals relevante sleutelrollen. Ondanks het feit dat de formele organisatie rond deze partijen goed op orde is, draagt hun inspraak te veel het karakter van een “verplicht nummer”. Voor familie wordt het credo: “wie zorgt praat mee”! Met CCR, Familieraad en Ondernemingsraad zal het debat worden gestart over de vraag hoe men betrokken kan raken bij de “eerste fase” van de beleidscyclus. Dit geldt ook voor de VAR. Veel energie t.a.v. de medezeggenschap lekt helaas weg naar procedurele problemen. Essentiële kwesties blijven daardoor soms onaangeroerd. Bij de onderdelen die de komende jaren nog enige groei doormaken, wordt het vergroten van het aantal (familie-) ervaringsdeskundigen een richtsnoer.
13
Voorwoord Voorwoord Inleiding Inleiding Besturing Besturingen en bestuursfilosofie bestuursfilosofie
De ggz-sector is het afgelopen decennium in omzet verdubbeld. Het komende decennium zullen we met een min of meer gelijkblijvend budget meer patiënten een optimale behandeling moeten bieden. Per 2014 staan grote stelselaanpassingen op stapel; 2013 is in dit licht gezien een overgangsjaar waarin we ons moeten voorbereiden op de nieuwe hardere realiteit. In de kern betekent dit ook “ontzorgen”; patiënten in hun eigen leefomgeving behandelen en begeleiden samen met hun familie, naast betrokkenen en andere maatschappelijke organisaties. De termen hebben (helaas) nog steeds vooral een theoretische betekenis, maar deze beweging raakt begrippen als: “herstel”, “eigen kracht”, “contextuele zorg” en “gastvrijheid”. Het komende jaar zullen we moeten proberen dit vaak snel omarmde begrippenkader, concreet vorm en inhoud te geven. De Raad van Bestuur zal hiertoe in afstemming met het DirectieTeam een voorzet doen. Mede onder invloed van het feit dat GGZ Friesland zeer onderscheiden doelgroepen bedient, de ontstane compartimentering m.b.t. de financiering en de aanstaande decentralisaties, opereren onze zorgonderdelen in een steeds meer uiteenlopende context. Daarbij willen we ook juist meer en vooral beter samenwerken met andere partijen. De vraag om meer autonomie is dan ook begrijpelijk en realistisch. Het antwoord op deze vraag kan niet per segment worden bepaald en raakt onze visie op de gehele organisatie.
Strategische Strategischekoers koers
Binnenwereld en buitenwereld
14
Binnenwereld Binnenwerelden en buitenwreld buitenwreld
Verhouding tot moederorganisatie In de ideaaltypische situatie bekennen de zorgonderdelen zich intentioneel tot de moederorganisatie. Niet alleen omdat men optimale ondersteuning geniet vanuit de staf en op een aantal cruciale functies kan terugvallen (bijv. spoedeisende zorg). Maar ook (en vooral) omdat men daar de ambachtelijke inspiratie vindt in de vorm van gemeenschappelijke waarden, toonaangevend onderzoek, innovatiedrang, opleidingen en collegiale contacten. Op deze manier kunnen we elkaar versterken om in de uiteenlopende samenwerkingsverbanden toegevoegde waarde te scheppen. Naast het werken aan de interne cultuur en cohesie impliceert bovenstaande ook dat we ons alliantiebeheer en – management dienen te versterken en professionaliseren. We werken nu nog te veel goed bedoeld langs elkaar heen. De Raad van Bestuur zal dit traject initiëren.
Bijlagen Bijlagen
Visie De Raad van Bestuur huldigt op dit punt de volgende visie: GGZ Friesland vormt een professionele kennisorganisatie. Onze opdracht is deze kennis in uiteenlopende netwerken in te brengen. Dit impliceert dat de interne- en externe organisatiegrenzen diffuus worden. Van wezenlijk belang is het feit dat we een aantal gemeenschappelijke waarden en kerncompetenties omarmen, dat we werk blijven maken van kennisontwikkeling en het snel beschikbaar stellen van kennis. Kernwaarden zijn voor ons levende en leidende principes; het morele kompas voor iedereen die deel uitmaakt van GGZ Friesland. Op basis van de huidige uitgangspunten zal hierover een debat worden gestart in de loop van 2013.
Professional Professionalen en Organisatie Organisatie
Kader 6
Voorwoord Voorwoord Inleiding Inleiding Strategische Strategischekoers koers
Of de huidige formele juridische structuur van GGZ Friesland voldoende recht doet aan de veranderende externe dynamiek, is een zaak voor nader onderzoek waarbij met name de visie van de Raad van Toezicht bepalend is. De vraag is of GGZ Friesland zou moeten toewerken naar een holding-structuur: een moederorganisatie met daaronder meer autonoom opererende zorgbedrijven die (mogelijk gezamenlijk met andere partijen) worden geëxploiteerd. In de loop van 2013 zal hierover nader van gedachten worden gewisseld waarbij we ook stilstaan bij onze uitgangspunten op het terrein van merkvoering (branding). Dit onderwerp kan niet onafhankelijk worden beschouwd van de economisch levensvatbare clustering in RVE’s.
15
Binnenwereld Binnenwerelden en buitenwreld buitenwreld Professional Professionalen en Organisatie Organisatie Bijlagen Bijlagen
Samenwerking Bezien we globaal de huidige samenwerkingsrelaties met de ziekenhuizen dan is de insteek de volgende: genormaliseerde verhoudingen, constructieve samenwerking waar dat waarde toevoegt, realistische tarieven en uitsluitend benutting van (dure) meters in het ziekenhuis wanneer de geboden functie dat vereist (bijv. complexe ouderenpsychiatrie, electro convulsie therapie). In verband met het feit dat we langlopende huurovereenkomsten zijn aangegaan, is wederzijds commitment vereist. De mogelijkheid om onze activiteiten in het ziekenhuis in Sneek stop te zetten, wordt wederzijds bezien Dit geldt ook voor intensievere samenwerking op het terrein van de ouderenzorg in Drachten en Leeuwarden. Kinnik en Ouderenpsychiatrie acteren op een complex, door een veelheid aan aanbieders, gekarakteriseerd speelveld. In 2013 zullen we hierin belangrijke strategische keuzes moeten maken, waarbij met name focus gevraagd zal worden. Met VNN is principe overeenstemming bereikt dat de FACT-teams in onze provincie zullen integreren; een belangrijke randvoorwaarde voor de verdere opschaling van FACT lijkt daarmee gerealiseerd. Over de toekomst van De Swaai wordt de komende maanden nader overlegd. Kwaliteitsverbetering en het breed en flexibel beschikbaar komen van kennis en vaardigheden op het snijvlak VG en Psychiatrie is daarbij, zoals vermeld, een hoofddoelstelling. Huisartsen vormen een cruciale stakeholder. Deze positie wordt versterkt o.i.v. de ontwikkelingen van de POH-nieuwe stijl én het gegeven dat verzekeraar De Friesland lijkt in te zetten op een zodanige vormgeving van de basis ggz ,dat de huisarts een belangrijke regiefunctie krijgt. We dienen onze relatief sterke representatiegraad binnen de huisartsenpraktijken verder te versterken. In het kader van de decentralisaties zullen we met de gemeenten constructieve relaties moeten onderhouden. De algemene indruk hierover is positief (Amaryllis, Veiligheidshuis, OGGZ, Jeugdzorg). Hetzelfde geldt voor de bestuurlijke relaties met Lentis, GGz Drenthe en Accare i.v.m. de mogelijke samenwerking op het terrein van specialismen. Tenslotte: In zijn algemeenheid kan worden vastgesteld dat GGZ Friesland meer met het gezicht naar buiten mag acteren. Relaties met verwijzers, de branche-organisatie, opleidingsinstituten, kenniscentra zijn voor verbetering vatbaar. We gaan hier gericht in investeren.
Besturing Besturingen en bestuursfilosofie bestuursfilosofie
Kader 7
Leercultuur Om professionals een uitdagende omgeving te bieden zijn een inspirerende leercultuur en een scherpe ambachtelijke dialoog cruciaal. Het Leerhuis vormt in verband hiermee een perspectiefrijk concept, mits we ons realiseren dat vanwege de veelheid aan onderwerpen en verbindingen, de feitelijke organisatie ervan hoge eisen stelt. Hiervoor zal voldoende formatie worden vrijgesteld uit de staf. Eind 2013 dient het Leerhuis operationeel te zijn. Daarbij ligt het voor de hand dat de huidige afdeling WO&O als formeelorganisatorische (uitvals)basis van het Leerhuis zal dienen. Onderzoek en opleidingen dienen een belangrijke bijdrage te leveren aan het professionele klimaat. We werken toe naar een beperkt aantal onderzoekslijnen, die rechtstreeks zijn afgeleid van onze kernstrategie. Opleidelingen en onderzoekers kunnen via deelname aan dit sterk praktijk georiënteerde onderzoek indirect ook meewerken aan verbetering van het onderscheidende profiel van GGZ Friesland. Zo is het van belang “slimme” screeners te ontwikkelen op grond waarvan de kwaliateit van zorgtoewijzing kan verbeteren. Gezien de verbindingen met het UMCG en onze relatie met het RGOc kunnen we op dit dossier belangrijke voortgang verwachten. Innovatie is in beginsel moeilijk te organiseren. De kunst is gelegen in het creëren van een klimaat waarin Bottom Up goede ideeën vanuit de praktijk vertaling vinden naar kansrijke concepten die tijd en ruimte moeten krijgen om uitgewerkt te worden. En omgekeerd moeten vernieuwende concepten die in het “laboratorium” zijn bedacht, hun weg naar de klinische praktijk kunnen vinden.
16
Voorwoord Voorwoord Inleiding Inleiding Strategische Strategischekoers koers Besturing Besturingen en bestuursfilosofie bestuursfilosofie
Alle energie moet er op gericht zijn dat professionals het besef (terug)krijgen dat de rest van de organisatie er is om hen te ondersteunen hun werk zo goed mogelijk te doen. Omgekeerd mag van professionals verwacht worden dat ze zich toetsbaar opstellen, zich houden aan de richtlijnen, flexibiliteit tonen t.a.v. hun inzet, realistische productie conform de norm maken en de snelle ontwikkelingen op hun vakgebieden niet passief ondergaan, maar ook proactief ter hand nemen (bijv. E-Health). Met het vakgroepsbestuur, programmaspecialisten, de opleiders en de VAR zal hierover het gesprek worden geopend.
Binnenwereld Binnenwerelden en buitenwreld buitenwreld
Tegelijkertijd is de vraag opportuun of we t.a.v. de zo gewenste standaardisering niet te ver zijn doorgeschoten. Deze vraag speelt met name bij het planningssysteem en de centrale roostering. Op deze dossiers is heroverweging nodig. De projecten “Zorgadministratie”, “Afsprakenbureau” en “Telefonie” worden op korte termijn onderling afgestemd en vanuit een overkoepelend kader gestuurd. We zullen moeten toewerken naar een nieuw evenwicht, waarin zowel sprake is van procesoptimalisaties, als vrijeregelruimte. Het besef moet terugkeren dat professionals, middels patiëntcontacten, het geld verdienen, dat we alles in het werk moeten stellen om hen daarbij te ondersteunen en dat ze voldoende controle en regie op hun lastige werk kunnen uitoefenen. Het is uitermate frustrerend indien je verrichtingen niet terugziet in overzichten en je teveel tijd kwijt bent met het doorlopen van het EPD.
Professional Professionalen en Organisatie Organisatie
Binnen GGZ Friesland heeft “de harde kant” van de organisatie de afgelopen periode noodgedwongen gedomineerd. Het voordeel van deze situatie is geweest dat er onder grote druk, in zeer korte tijd, belangrijke stappen zijn gezet m.b.t. de zorgprogrammering. Gesteld kan worden dat GGZ Friesland t.a.v. dit punt inmiddels een koploperpositie heeft verworven. Geen suboptimale deelaanpak maar een organisatie brede insteek! We zijn in een fase beland waarin we ons moeten [blijven] realiseren dat de échte implementatie van zorgprogramma’s nog maar net gestart is. Een tijdrovend en langdurig proces dat discipline, consistentie, uitwisseling en scholing zal vragen.
Bijlagen Bijlagen
Professional en Organisatie
Voorwoord Voorwoord Besturing Besturingen en bestuursfilosofie bestuursfilosofie Bijlagen Bijlagen
Kwaliteit en veiligheid Het onderwerp “kwaliteit en veiligheid” heeft binnen alle echelons, inclusief de Raad van Toezicht, inmiddels voldoende aandacht. Ook op dit dossier staan we voor de opdracht de balans te vinden, niet te verzanden in procedures en de professional tot mede-eigenaar van het dossier te maken. Mede daarom organiseren we in 2013 een levensechte rampoefening op de locatie Franeker. Medicatieveiligheid en somatische comorbiditeit staan in 2013 centraal, evenals suïcidepreventie. We houden onverkort vast aan onze ambitie op het terrein van dwang en drang.
Strategische Strategischekoers koers
Inleiding Inleiding ROM zal in 2013 een hoge prioriteit krijgen, mede omdat we de huidige afspraken tussen GGZ Nederland en Zorgverzekeraar Nederland niet halen. Ook dit onderwerp geven we, anders dan voorheen, in nauwe afstemming met de professionele kolom vorm. Ook hierbij kan onze relatie met het RGOc (Roqua) een belangrijke waarde toevoegen. ROM dient ook en vooral om feedback-gegevens te genereren om het professionele proces te verbeteren. De RVE’s zullen uiteindelijk ook hier op output worden beoordeeld.
Binnenwereld Binnenwerelden en buitenwreld buitenwreld
Innovatie voor iedereen De Raad van Bestuur stelt met ingang van 2013 een geldbedrag beschikbaar voor de “Goesting” prijs. Extra budget voor het team of de professional met een innovatief voorstel dat met de beschikbare middelen (wellicht) levensvatbaar voor de gehele organisatie kan worden. Innovatie wordt nu te veel gekenmerkt door stand alone vondsten en producten. De discussie over de toekomst van de innovatiefunctie binnen GGZ Friesland is inmiddels belegd. De huidige afdeling Marketing en Communicatie kan een prominentere rol spelen op het innovatiedossier. Ook patiënten dienen veel meer betrokken te worden. Ook de afstemming tussen Marketing en Communicatie en de ontwikkelingen op ICT-terrein (bijv. portal)is voor verbetering vatbaar. In het verlengde hiervan: E-mental Health ontwikkelingen zijn nog onvoldoende ingebed in de staande organisatie. Een forse opschaling van internettherapie is bijv. noodzakelijk, mede om te komen tot kostendekkende, zgn. “blended”, behandeltrajecten. Ook t.a.v. E-Health toepassingen dienen we toe te werken naar een sterke verbinding tussen het professionele domein en de wereld van techniek. Indien aan de randvoorwaarden is voldaan, kunnen de zorgdirecties de opdracht tegemoet zien dat een X-percentage van de behandeltrajecten in 2014 op hybride wijze binnen hun zorgonderdeel worden vorm gegeven.
Professional Professionalen en Organisatie Organisatie
Kader 8
17
Voorwoord Voorwoord Inleiding Inleiding Bijlagen Bijlagen
Professional Professionalen en Organisatie Organisatie
Binnenwereld Binnenwerelden en buitenwreld buitenwreld
Besturing Besturingen en bestuursfilosofie bestuursfilosofie
Wie de nieuwe context in ogenschouw neemt, zal zich realiseren dat “samenwerkingsvaardigheid” zowel intern, als in de interactie met de omgeving een cruciale competentie in alle lagen van de organisatie vormt. Samenwerken óók in de betekenis van elkaar aanspreken. Geloofwaardig leiderschap, gedragen door een goede balans tussen ambachtelijke en bedrijfsmatige principes is hiervoor in alle lagen van de organisatie hard nodig. Op basis van een breed gedragen lange termijn perspectief GGZ Friesland naar een nieuw evenwicht tillen is de uitdaging voor alle medewerkers. De geschiedenis van GGZ Friesland toont aan dat onze organisatie tot veel in staat is. Dat zal opnieuw blijken!
Strategische Strategischekoers koers
Goede professionals Het werven en vasthouden van goede topprofessionals (psychiaters/psychologen) verdient speciale aandacht. Dit is geen project maar de oplossing is gelegen in het gezamenlijk bouwen aan een inspirerend werkklimaat, binnen een organisatie waar geloofwaardig beleid wordt gevoerd. Het begin is gelegen in een traject waar intern opgeleide psychiaters met een mooi ambachtelijk voortgangstraject worden geconfronteerd. Gezamenlijk met de A-Opleider en de HRM afdeling is hiervoor een voorstel gemaakt dat verbreed zal worden. In 2013 wordt vanuit HRM de huidige systematiek voor de jaargesprekken geëvalueerd terwijl ook “het voeren van eigen praktijk” in combinatie met een dienstverband met GGZ Friesland opnieuw aan de orde zal komen. Zoals gezegd zal de HRM afdeling op basis van een geactualiseerde visie op onze medewerkers “het initiatief” nemen bij een aantal belangrijke ontwikkelingen die op ons afkomen.
18
bijlage 1
Voorwoord Voorwoord
Bijlagen
Psychiatrie 1. Basis ggz is ontwikkeld (plan ontwikkeld en vastgesteld samen met huisartsen en 1ste lijns psychologen en afgestemd met de verzekeraars) 2. de zorg wordt verder geconcentreerd (i.c. plan ontwikkeld en vastgesteld en uitgevoerd) 3. er worden constructieve bijgedragen geleverd voor het maken van afspraken met Lentis en GGZ Drenthe over top-specialistische behandelarrangementen
19
Strategische Strategischekoers koers Besturing Besturingen en bestuursfilosofie bestuursfilosofie Binnenwereld Binnenwerelden en buitenwreld buitenwreld
Urgente Psychiatrie 1. De ontwikkeling van FACT verloopt conform afspraak (i.c. eind 2013 9 FACT-teams ontwikkeld samen met andere zorgaanbieders (m.n. VNN), gericht op alle patiënten die voldoen aan het ‘EPA-criterium’. 2 FACT gecertificeerd door het CCAF. 2. Early detection voor alle patiënten van GGZ Friesland uitgevoerd. 3. De IC-functie functioneert en voldoet aan de HIC-eisen. 4. De spoed-functie vervult een centrale rol in de provincie en er zijn afspraken met De Friesland en met de grote zorgaanbieders in de provincie.
Professional Professionalen en Organisatie Organisatie
Allen: beleid nog in ontwikkeling waarover wel gestuurd zal worden maar waarover nog geen verantwoording wordt afgelegd: 13. regiegroep ICT 14. project zorgadministratie 15. no show 16. planningssysteem doorlichten 17. ruimte voor professional 18. planvorming ter voorbereiding op Resultaat Verantwoordelijk Eenheden
Bijlagen Bijlagen
Allen: 1. Binnen begroting blijven; budget versus exploitatie, 80% declarabiliteit. 2. Ziekteverzuim 3,8%. 3. ROM wordt minimaal conform de eisen van SBGGZ uitgevoerd (20% begin en vervolgmetingen). Daarnaast wordt per zorgprogramma vastgesteld wat de minimale ROM-eisen zijn. 4. Ieder team doorloopt aantoonbaar in 2013 2 pdca-cycli, waarbij 1 de medicatieveiligheid betreft 5. In alle zorgprogramma’s is een E-health-aanbod (waaronder ook domotica en m-health) ontwikkeld waarmee in 2014 concernbreed 10% van de zorg uit het zorgprogramma kan worden geleverd. Voor ieder onderdeel zal een realistisch af te spreken percentage worden afgesproken. 6. Familiebeleid (in alle behandelplannen zijn afspraken met de naasten opgenomen met gebruikmaking van de triadekaart en bij evaluatie behandelplan betrokken) 7. Alle zorgprogramma’s zijn geëvalueerd en allen aangepast (is basis van de zorg, hiermee moet ook regelruimte professional, familiebeleid e.d. geregeld worden) 8. Acties uit interne controle, audits, visitaties zijn in besturingscyclus verankerd. 9. GGZ Friesland voldoet aan al zijn verplichtingen in het kader van de OGGZ. 10. EPD: actueel behandelplan, informed consent boven landelijk gemiddelde. En EPD is gebruiksvriendelijker. 11. Plan betrekken patiënten en familie uitgevoerd. 12. Voor elke patiënt is crisisbeleid vastgelegd in het behandelplan en de triadekaart, zo nodig aangevuld met een signaleringsplan en een crisiskaart.
Inleiding Inleiding
Welke kpi’s zullen in 2013 in de verantwoording van de verschillende onderdelen centraal worden geplaatst?
Algemeen staf 1. Staf is doorgelicht en plan voor inrichting vastgesteld en voorgelegd aan medezeggenschap 2. Iedere stafmedewerker draait tenminste 1 dag per jaar mee in de zorg F&B 1. 2. 3. 4.
RVE vorming gereed einde oktober, matrix, nieuwe clustering… informatiebeveiligingsbeleid is tactisch uitgewerkt en vastgesteld ICT: technische ontwikkelingen primair gericht op ondersteuning van de professional LHP herijkt
HR 1. 2. 3. 4. 5. 6.
medewerkerstevredenheidsonderzoek is uitgevoerd vrijwiligersbeleid is in uitvoering start gemaakt met nieuwe werken beleid aantrekkelijke werkgever psychiaters en klinisch psychologen nieuw sociaal plan monitoren uren op de kaart
WO&O 1. Leerhuis: vastgesteld plan (incl doorlopen medezeggenschapsroute) en plan in uitvoering 2. Onderzoeksprogramma met UMCG is beschreven en vastgesteld en bemensd 3. P-opleiding voldoet op transparante wijze aan externe eisen 4. binnen opleidingen shared decision making opnemen. 5. ontwikkeling sceerners
20
Voorwoord Voorwoord Inleiding Inleiding Strategische Strategischekoers koers
Ontwikkelen huisvesting Franeker Implementatie, communicatie en evaluatie zorgprogramma Rampenoefening met externe partijen is geen KPI maar een afspraak Samen met FACT en FP: plan vastgesteld en in uitvoering om complexe zorg in de 3 Franeker- klinieken goed op elkaar af te stemmen, voorsorterend op nieuwe organisatie Er is voorgesorteerd op decentralisatie in overleg met de gemeenten en in samenwerking met ketenpartners, zoals Welzijnsorganisaties, Zienn, VNN, Voortgang screeningsteam Ambulantisering en voortgang, er is een plan en een ambitie op voortgang vastgesteld Alle medewerkers van MindUp zijn getraind in de IRB. Alle medewerkers in het wonen zijn getraind op somatiek, medicatie en psychopathologie
Besturing Besturingen en bestuursfilosofie bestuursfilosofie
MU 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 8.
Binnenwereld Binnenwerelden en buitenwreld buitenwreld
Geneesheer-directeur 1. Het project farmaceutische zorg verloopt volgens planning 2. Het project somatische screening (Phamous) verloopt volgens planning 3. Het project dwang en drang is overgedragen aan en geborgd in de lijn. 4. In samenwerking met secretaris Raad van Bestuur wordt een werkend kwaliteits- en veiligheidsmanagementsysteem voor de zorg geborgd. 5. De implementatie van de Wet verplichte ggz en de Wet forensische zorg wordt voorbereid.
Professional Professionalen en Organisatie Organisatie
Inzet specialisten tbv FACT en BW is aan de hand van pilot geëvalueerd Visie ouderenpsychiatrie is vastgesteld en in uitvoering
Bijlagen Bijlagen
4. 5.
Zorgbeleid 1. Met ghd en secretaris: werkend kwaliteitsmanagementsysteem 2. Tevreden klanten in de onderdelen Secretaris RvB 1. integraal veiligheidsbeleid in kader van breder risicomanagement 2. aangepaste besturingscyclus functioneel 3. nieuwe medezeggenschapsstructuur functioneel 4. meerjarenbeleid is geformuleerd en vastgesteld (proces) 5. Met ghd en zorgbeleid werkend kwaliteitsmanagementsysteem
Voorwoord Voorwoord Bijlagen Bijlagen
Professional Professionalen en Organisatie Organisatie
Binnenwereld Binnenwerelden en buitenwreld buitenwreld
Communicatie 1. Breed (uit)gedragen innovatieplatform 2. Destigmatiserings programma uitgevoerd 3. Positionering ‘roots’ (trots op GGZ Friesland)
Inleiding Inleiding
Samen met MU: plan vastgesteld en in uitvoering om complexe zorg in de 3 Franeker-klinieken goed op elkaar af te stemmen, voorsorterend op nieuwe organisatie (Stoornis en delict implementereren) uitbouw forensisch fact verbeteren interne en externe zorgketen
Strategische Strategischekoers koers
FP 1. 2. 3.
Besturing Besturingen en bestuursfilosofie bestuursfilosofie
Kinnik 1. is voorgesorteerd op decentralisatie zodat uitwerking met evt pilots in 2014 kan plaatsvinden. 2. capaciteit kliniek is verantwoord op peil 3. visie op 19 – 23 is vastgesteld
21
Voorwoord Voorwoord
bijlage 2
· SPITS · Voordeur/triage · Opnameklinieken · IC functie · Deeltijdbehandeling
Specialistisch kennisnetwerk Programmatische specialistische behandeling van specifieke doelgroepen (bijv. angst/stemming; pers. stoornis; ontw. stoornis; eetstoornis; trauma; seks. stoornis; Forensische psychiatrie). Consultatieve functie naar basis, EPA en extern (VG). Academische inbedding Opschaling d.m.v. klinische behandeling of FACT (pers. stoornis) VIP Ouderenpsychiatrie/Ziekenhuispsychiatrie Kinnik, kind en jeugd psychiatrie
· FACT teams · Beschermd wonen in de wijk (hoge ZZP) · Forensisch FACT · OGGZ
· Klinische (vervolg) behandeling · Flinter (IC) Nij Lankum · Forensische kliniek · Klinische dagbehandeling · Swaai Talant
Bijlagen Bijlagen
Professional Professionalen en Organisatie Organisatie
Kader 9 Functionele ordening
Integrale, wijkgerichte zorg t.b.v. EPA
Strategische Strategischekoers koers
Spoedeisende zorg
Gemeenten AWBZ-aanbieders
Besturing Besturingen en bestuursfilosofie bestuursfilosofie
Praktijkondersteuning huisarts, modulen Denk, Triagering, mHealth, uitstroom FACT en Psychiatrie, ambulante begeleiding, dagbesteding, welzijn nieuwe stijl, preventie
Inleiding Inleiding
Basis generalistische zorg
Binnenwereld Binnenwerelden en buitenwreld buitenwreld
Huisartsen eerstelijn
22