STRATEGISCH PLAN VOOR HET INHOLLAND LECTORAAT eLearning en Blended Learning December 2007 – december 2011
Dr. Guus Wijngaards INHOLLAND Lector eLearning 1
november 2007
INHOLLAND Lectoraat eLearning Strategisch plan 2007 - 2011
page 1
Vooraf Onderliggend document is het strategisch plan 2007-2011 van het INHOLLAND lectoraat eLearning. Het document beschrijft eerst de ervaringen en bereikte resultaten in de periode december 2003 – december 2007, daarnaast geeft het een strategische visie op de doorontwikkeling van het lectoraat en op de plaats van het lectoraat in de regionale, nationale en internationale context. Bovendien geeft het een werkplan voor de kenniskring en een overzicht van de omvang van de aanstelling van de lector. Inhoudsopgave 1
Analyse van de ervaringen en bereikte resultaten in de eerste periode van het 2 lectoraat
2
Strategische visie op de verdere ontwikkeling van dit lectoraat op basis van 15 bovengenoemde analyse
3
Visie op de plaats van het lectoraat in de regionale en (inter)nationale 17 kennisinfrastructuur
4
Werkplan voor de kenniskring, inclusief eventuele wijzigingen in de samenstelling
19
5
BIJLAGEN (Lijst van publicaties, Lijst van publieke optredens, Samenstelling 30 huidige kenniskring en Overzicht van de omvang van de aanstelling van de lector en kenniskring.)
INHOLLAND Lectoraat eLearning Strategisch plan 2007 - 2011
page 2
1. Analyse van de ervaringen en bereikte resultaten in de eerste periode van het lectoraat Toen in december 2003 bij INHOLLAND een lector eLearning werd benoemd, was het fenomeen ‘lectoraat’ in Nederland nog nauwelijks bekend. Over het achterliggende idee dat toegepast onderzoek binnen het hoger beroepsonderwijs een positieve impuls zou kunnen geven aan de manier waarop wordt geleerd en gedoceerd, was bijna iedereen het wel eens. Maar hoe één en ander precies vorm gegeven kon worden, moest nog worden uitgevonden. Zowel binnen als buiten INHOLLAND bestond er dan ook de nodige scepsis, want er waren nog geen bewijzen over het nut van lectoraten en kenniskringen te tonen, terwijl tegelijkertijd wel van allerlei partijen werd gevraagd ruimte te geven en te investeren in deze nieuwe onderzoekscentra. Er moest dus eerst heel wat ‘gezaaid’ worden - begrip, vertrouwen en goodwill - voordat met het ‘oogsten’ kon worden begonnen - erkenning binnen INHOLLAND, in Nederland en daarbuiten en daarmee een sterk groeiend aantal opdrachten. Het moge duidelijk zijn, dat een dergelijke onderneming niet door één man of vrouw kan worden gerund. Een goede kenniskring, en zeker een sterk en gedreven kernteam, is hierbij onmisbaar. Het INHOLLAND lectoraat eLearning beschikt over zo’n team. De nieuwe lector eLearning kreeg – zoals al zijn collega’s – de volgende opdracht:
o
vorm een brug tussen de beroepspraktijk en het onderwijs
o
maak een goede verbinding (netwerk) met de kennisinfrastructuur en laat je leiden door de kennisbehoefte en kennisvragen vanuit het werkveld
o
doe vraaggericht of praktijkonderzoek dat een bijdrage kan leveren aan de ontwikkeling van een beroep of dat inspeelt op concrete problemen in het werkveld.
Om deze opdracht te kunnen uitvoeren zette de lector een ontwikkel- en onderzoekscentrum binnen de hogeschool op in de vorm van een kenniskring waarin behalve hijzelf, onderzoekers en
docenten
zitting
hebben
1
.
Kenniskringen
leveren
een
bijdrage
aan
de
‘onderzoeksgerichtheid’ van de hogeschool en aan vernieuwingsimpulsen voor het onderwijs, 1
De huidige samenstelling van de kenniskring is te vinden in Bijlage 3 van dit document
INHOLLAND Lectoraat eLearning Strategisch plan 2007 - 2011
page 3
bijvoorbeeld door met nieuw opgedane kennis het curriculum te verbeteren. Bovendien stellen ze docenten in de gelegenheid hun professionaliteit (verder) te ontwikkelen, de relatie met relevante belanghebbenden in de regio te versterken en startbekwame studenten af te leveren. Van groot belang is hierbij het opzetten van relevante netwerken, zowel binnen INHOLLAND als daarbuiten. Hoe heeft het Lectoraat eLearning aan deze verschillende opdrachten invulling proberen te geven? Op deze vraag wordt een antwoord gegeven aan de hand van de volgende aspecten: onderzoek, activiteiten binnen Nederland (regionaal en nationaal), activiteiten buiten Nederland (Europa en daarbuiten) en bijdragen aan het onderwijs van Hogeschool INHOLLAND. ONDERZOEK Het lectoraat eLearning doet onderzoek naar eLearning en Blended Learning, waarbij de verbindende schakel tussen alle onderzoeken Learning and Teaching with ICT is. Dat houdt in dat niet zozeer de gestandaardiseerde inzet van ICT in onderwijsleerprocessen het doel is van onderzoek, maar de contextspecifieke inzet van ICT in leerpraktijken. Of anders gezegd: elke leerpraktijk is uniek en dat wordt bepaald door onderwerp, context, kenmerken van docent of begeleider en de karakteristieken en perceptie van de student. Juist die specifieke kenmerken zijn belangrijk als het gaat om de inzet van ICT, want in de wisselwerking tussen 'learning' en 'teaching' moet een adequate keuze worden gemaakt voor middelen en media die het leerproces ondersteunen en de leeropbrengst versterken. Het onderzoek levert kennis op over de effectiviteit van ICT in een specifieke context, waarbij wordt gekeken naar de veranderende rol van de docent die daarvan het gevolg is en naar de perceptie van de leeromgeving door de student2. Hierbij een schematisch overzicht van de onderzoeksactiviteiten van het lectoraat eLearning in relatie tot het centrale thema. Opgemerkt wordt dat bij onderzoeken weliswaar het accent kan liggen op ofwel ‘learning’ of ‘teaching’, maar dat uiteindelijk altijd naar de relatie tussen de beide aspecten zal worden gekeken.
2
Bijlage 1 geeft een opsomming van de artikelen die het lectoraat publiceert
INHOLLAND Lectoraat eLearning Strategisch plan 2007 - 2011
page 4
INHOLLAND Lectoraat eLearning
Learning and Teaching with ICT
Learning
Teaching
Onderzoek Gaming
Onderzoek Blended Learning
Onderzoek eTutoring
Onderzoek Visual Knowledge Building
Onderzoek ICT-gedrag van jongeren
Schematisch overzicht van de onderzoeksactiviteiten van het INHOLLAND lectoraat eLearning
Een belangrijk deel van het onderzoek naar Blended Learning werd vormgegeven binnen het project New Blends in Education van de School of Education Rotterdam. Dit aanvankelijk tweejarige project richtte zich op het ontwikkelen van verschillende routes binnen hetzelfde curriculum met een sterke variatie in ruimte voor zelfsturing en tijd- en plaatsonafhankelijk studeren, toegesneden op de verschillende behoeftes van studentgroepen. Het onderzoek heeft geleid tot een conversational framework waarin de relatie tussen ‘learning’ en ‘teaching’ met de inzet van ICT wordt uitgewerkt. Dit onderzoek kan als typerend worden gezien met betrekking tot het thema van het lectoraat. Het theoretische kader is in twee artikelen toegankelijk en overdraagbaar gemaakt, zodat ontwikkelaars in de andere Schools en buiten de hogeschool er hun voordeel mee kunnen doen. Het project New Blends is in september 2006 het tweede jaar ingegaan. Oplevering van de projectresultaten vond plaats in juli 2007. Het project heeft als onderwerp Blended Learning. Zie ook: www.pabo-INHOLLAND.nl/newblends voor informatie over het project en alle afgeleverde producten. De projectgroep heeft in de nieuwe ontwerpfase een opzet gemaakt voor praktijkpilots met betrekking tot Blended Learning in het onderwijs. Die pilots werden vanaf
INHOLLAND Lectoraat eLearning Strategisch plan 2007 - 2011
page 5
februari 2007 uitgevoerd bij de School of Education Rotterdam (locaties Dordrecht, Rotterdam, Den Haag en Oegstgeest). Eerder onderzoek heeft geleid tot het competentieprofiel van de eTutor. Daarnaast is ruime ervaring opgedaan met het op basis van dat profiel ontwikkelde trainingsaanbod voor scholing van docenten tot eTutor en eCoach. In het onderzoeksjaar 2006-2007 is de aandacht gericht op een verfijning van het competentieprofiel van de eTutor, zodat meer inzicht ontstaat in de contextafhankelijke kenmerken die van invloed zijn op de bekwaamheden waarover de eTutor dient te beschikken. Daarnaast werd ingezet op het toegankelijk en overdraagbaar maken van de verworven kennis uit veldonderzoek en literatuurstudies. Tevens werd een plan gemaakt voor de doorontwikkeling van de trainingsomgeving, waarbij wordt uitgegaan van een opzet die het bedienen van verschillende doelgroepen mogelijk gaat maken. De onderzoekslijn eTutoring richt zich op de “nieuwe” competenties van de docent met betrekking tot het begeleiden met behulp van een elektronische leeromgeving. Er werd onderzoek gedaan naar de competenties van de eTutor met betrekking tot de inzet van discussieforums (Discussion Board op Black Board) en de inzet van videocommunicatie (Macromedia Breeze en SKYPE). Daarnaast wordt ook, als vervolg op eerder onderzoek, het eTutorgedrag “bij studentsturing in de context van eLearning” onderzocht. Er zijn eerste stappen gezet tot het doen van onderzoek naar gaming and education. In eerste instantie zal worden gekeken naar de mogelijke waarde van Multiplayer Online Games [MMOGs] als simulatieomgeving voor toepassing in het onderwijs. Aansluitend zou onderzoek moeten starten naar de waarde van games als leeromgeving voor het verwerven van zowel kennis als vaardigheden. Dat laatste onderzoek vraagt om nadere analyse van de contextspecifieke semiotiek in relatie tot games en simulatieomgevingen en raakt daarmee direct aan het onderzoeksgebied Visual Knowledge Building. Het onderzoek rond games past goed binnen het thema van het lectoraat, omdat het zowel gaat om de inrichting van de leeromgeving ten behoeve voor de ondersteuning van soorten leerprocessen, als om de percepties van leren en leerprocessen door de student. In het onderzoeksspoor Visual Knowledge Building is de aandacht gericht op het onderzoek naar de kracht van visualisering van informatie en kennis, en dan vooral de betekenis die dat kan hebben voor de toepassing binnen het onderwijs. Daarmee gaat het om de inrichting van de [elektronische] leeromgeving en sluit dit aan bij het thema van het lectoraat en het INHOLLAND Lectoraat eLearning Strategisch plan 2007 - 2011
page 6
perspectief dat daarbij wordt gehanteerd. Juist bij dit onderwerp is de relatie tussen de inrichting van de leeromgeving en de perceptie van die omgeving door de student het object van onderzoek. Het lectoraat eLearning doet jaarlijks onderzoek naar het ICT-gedrag onder jongeren. Dit onderzoek wordt gedaan in samenwerking met studenten van de School of Communication & Media Rotterdam in het kader van hun afstudeertraject. Doel van dit onderzoek is het genereren van voor het onderwijs relevante en betrouwbare informatie over de manier waarop zowel huidige als aankomende studenten communiceren en zich informeren, gebruik makend van de nieuwe technologie. Daarmee kunnen de docenten, begeleiders en andere medewerkers in het hoger onderwijs zich een beter beeld vormen van het communicerend, informerend en netwerkend vermogen van hun 'klanten'. Onderwerpen die in het afgelopen jaar werden onderzocht zijn: MSN-gedrag, internetdiscriminatie & cyberpesten, gaming, ICT in de communicatie tussen de school en de thuissituatie, en profielsites. Dit onderzoek leidde behalve tot de publicatie van de gehele onderzoeken, ook tot de uitgave van een populairwetenschappelijk boek bij de Koninklijke Van Gorcum, getiteld Jongeren en hun digitale wereld. Wat ouders en leraren eigenlijk moeten weten. In de september 2007 verscheen van dit boek ook een Engelse vertaling bij Amazon.com. Er zijn momenteel drie fellows van het lectoraat bezig met een promotietraject: Eric Poldner, Kitty Lau en Jos Fransen. Eric Poldner (School of Education Oegstgeest) doet onderzoek naar reflectie online, Kitty Lau (School of Communication Rotterdam) naar gevisualiseerde didactiek en Jos Fransen (School of Education Rotterdam) naar Gaming en Learning
Lector Guus Wijngaards en Senior Fellow Jos Fransen zijn beiden reviewers voor internationale wetenschappelijke tijdschriften, respectievelijk Educational Research Review en Computers in Human Behavior.
INHOLLAND Lectoraat eLearning Strategisch plan 2007 - 2011
page 7
ACTIVITEITEN BINNEN NEDERLAND Het is duidelijk dat het INHOLLAND Lectoraat eLearning een naam krijgt binnen de onderwijswereld in Nederland. Dat blijkt uit het toenemend aantal verzoeken om advies, om publieke optredens3 en om deelname aan commissies. Hier volgen enkele voorbeelden: De lector is namens het hoger onderwijs lid van de Sectorcommissie Onderwijs van het Ministerie van OC&W voor het Actieprogramma Maatschappelijke Sectoren & ICT. De lector adviseert SURF op het terrein van ICT en Internationalisering. Op verzoek van de Onderwijsraad schreef de lector in het begin van 2007 een essay over nieuwe rollen voor het onderwijs. Het lectoraat maakt deel uit van een adviescommissie binnen de AOb, onder het voorzitterschap van Walter Dresscher, om mee te helpen de rol te bepalen die deze onderwijsbond moet innemen op het gebied van ICT in het onderwijs en vooral de veranderende rol van de docent hierbij. De sectorcommissie Onderwijs van het Actieprogramma Maatschappelijke Sectoren & ICT heeft het Lectoraat eLearning (met medewerking van ICTO-OKR) gevraagd een advies uit te brengen op het gebied van Blended Learning. Onder de naam Learning Blends werd door het Lectoraat eLearning samen met VKA (Verdonck, Klooster en Associates) te Zoetermeer een vooronderzoek gestart in november 2006. Het adviesproject leverde een onderzoeksrapportage en een bestek op voor een Prijsvraag die door de sectorcommissie in opdracht van het ministerie van OC&W in het voorjaar van 2007 werd georganiseerd. Het lectoraat heeft de leiding bij het ontwikkelen en runnen van een door RAAK-Publiek goedgekeurd project: Bereik en bereikbaarheid van het schoolmaatschappelijk werk; Advies en hulpverlening aan jongeren met behulp van ICT. Binnen dit project wordt samengewerkt met verschillende organisaties in de gemeente Rotterdam, waaronder scholen voor voortgezet onderwijs,
Bureau
Jeugdzorg/Jeugdplein,
Oecumenische
Stichting,
Servicepunt
Schoolmaatschappelijk Werk. Partners binnen INHOLLAND zijn Lectoraat Geïntegreerd Pedagogisch Handelen, Lectoraat Dynamiek van de Stad, en het Medialab van de School of Education Rotterdam. Dit project is gericht op het verbeteren van de kenniscirculatie tussen hogeschool en de publieke sector, waarbij specifiek wordt gewerkt aan het ontwikkelen van 3
Bijlage 2 geeft een overzicht van publieke optredens door het lectoraat
INHOLLAND Lectoraat eLearning Strategisch plan 2007 - 2011
page 8
hulp- en dienstverlening aan jongeren met ICT in relatie tot schoolmaatschappelijk werk in het voortgezet onderwijs. Kennisnet/ICT-op-School heeft het CINOP (Centrum voor Innovatie van Opleidingen) en Hogeschool INHOLLAND verzocht offerte uit te brengen voor een onderzoek naar de vormen en effecten van het gebruik van informele leermiddelen in de BVE sector. Het Lectoraat Geïntegreerd Pedagogisch Handelen heeft daarna een projectvoorstel hiertoe ingediend, dat inmiddels is goedgekeurd. Het Lectoraat eLearning participeert ook in dit onderzoeksproject. In de afgelopen jaren is er uiteraard ook met andere partners naar mogelijkheden gezocht om tot samenwerking te komen, maar die zijn niet altijd direct succesvol als subsidieaanvragen niet worden gehonoreerd. Een voorbeeld hiervan is het project met betrekking tot de Kennisinfrastructuur bedrijfsleven-onderwijs dat werd ingediend onder SMARTMIX. Partners zijn Verdonck, Klooster & Associates, TU Delft, UvA, TNO, HEC. De aanvraag werd niet gehonoreerd en momenteel wordt bekeken of een ‘doorstart’ zinvol is. Ook samen met Hogeschool Fontys is verschillende malen getracht te komen tot een gezamenlijk project waarbij de rol van mobiele communicatie voor de docent zou worden bestudeerd, die gevolg geeft aan het vraaggestuurd leren van de student. Just-in-time consult en het principe van bereikbaarheid zoals in het eTutoring project. Dit project vond echter geen financiering . Op dit moment maakt het lectoraat binnen de regio en in Nederland deel uit van een netwerk, waarin organisaties participeren, zoals de Inspectie van het Onderwijs, Microsoft, CDA-fractie Tweede Kamer, AVS, Kennisnet-ICT-op-School, diverse uitgevers, Berenschot, CISCO Systems, Apple, KPN, TNO en KPC. Ook vindt er af en toe overleg plaats tussen lectoren die een vergelijkbare opdracht hebben. Het gaat om lectoren van Fontys, de HAN, Edith Stein, Hogeschool van Utrecht van Leiden en van Leeuwarden. Belangrijke hoogleraren op het vakgebied staan in een directe relatie met het lectoraat omdat zij bijvoorbeeld de rol van promotor op zich hebben genomen van promotietrajecten van fellows. Het gaat daar bij om Prof. Dr. Robert-Jan Simons en Prof. Dr. Paul A. Kirschner van de Universiteit van Utrecht en Prof. Dr. Valérie Frissen van TNO en de Erasmus universiteit. Met Prof. Dr. Wim Veen wordt nauw samengewerkt, onder meer in de Sectorcommissie van OC&W. INHOLLAND Lectoraat eLearning Strategisch plan 2007 - 2011
page 9
ACTIVITEITEN BUITEN NEDERLAND Het is verheugend te kunnen constateren dat het lectoraat ook buiten Nederland een steeds duidelijker gezicht krijgt. In Europa en de Verenigde Staten wordt de lector regelmatig uitgenodigd voor lezingen en advisering. Voorbeelden hiervan zijn: Deelnemer aan de jaarlijkse EMINENT-conferentie waarin de Europese ministeries van Onderwijs en vertegenwoordigers van de Europese Commissie en andere internationale onderwijsorganisaties bijeenkomen om de eLearning stand van zaken te bespreken, zowel politiek, technisch als onderwijskundig. De conferentie is alleen toegankelijk voor genodigden Binnen SURF is de lector in 2006 op verschillende terreinen actief geweest. Hij was onder meer adviseur op het terrein van Internationalisering en ICT. Met de Amerikaanse tegenhanger van SURF, Educause, zijn contacten gelegd met de vice-voorzitster Diana Oblinger, die een Engelstalige publicatie verzorgde van het boekje Jongeren en hun digitale wereld, dat het lectoraat in 2006 uitbracht. De lector is uitgenodigd voor verschillende optredens tijdens het CoSN's 12th Annual K-12 School
Networking
Conference,
Bridging
Individualized
Learning
and
High
Stakes
Accountability, maart 2007 in San Francisco. In 2006 was hij keynote speaker op de Microsoft Innovative Teachers Conference in Tallinn (Estland) en in mei van dat jaar keynote speaker tijdens de Jornada Educativas in Gran Canaria op uitnodiging van de regering van Islas Canarias.
Samen met de Universiteit van Augsburg, de Open Universiteit van Schotland en het Dublin Institute of Technology heeft het lectoraat een aanvraag gehonoreerd gezien voor het organiseren van een symposium over Blended Learning tijdens EARLI 2007 in Budapest. Het lectoraat participeert in het SMILE-project met partners uit Finland, Polen, Duitsland, Turkije en Griekenland. Onderwerp is mobiele communicatie: op welke wijze kunnen PDA’s ingezet worden in het onderwijs. Vanaf februari 2007 werd een pilot uitgevoerd In 2005 is de European Society for Education and Communication (ESEC) opgericht. Initiatiefnemers hiervan zijn de in Berlijn gevestigde Gesellschaft für Pädagogik und Information (GPI) - in het bijzonder de voorzitter hiervan prof. Dr. Gerhard E. Ortner - en de projectpartners INHOLLAND Lectoraat eLearning Strategisch plan 2007 - 2011
page 10
van het Socrates project Gründtvig Media – blended learning in der eurokulturellen Erwachsenenbildung (onderdeel van het Socratesprogramma van de Europese Unie). Om tot een organisatie te komen met een werkelijk Europees karakter worden organisaties in meerdere Europese landen, waaronder Nederland, uitgenodigd nationale partners van ESEC te worden. Op dit moment staat het overleg hierover op een laag pitje. Partners in het overleg zijn: Mirko Lukács – manager beleid, communicatie en Internet TELEAC/NOT, Joan Hemels – hoogleraar Communicatiewetenschap UvA / Universiteit Antwerpen, Lourina de Voogd – beleidsbureau Verenigde Openbare bibliotheken en Bas Cordewener – manager internationale samenwerking SURF. BIJDRAGEN AAN HET ONDERWIJS VAN HOGESCHOOL INHOLLAND Het onderwijsveld – het belangrijkste kennisdomein van het Lectoraat eLearning - lijkt zich steeds duidelijker te realiseren dat de inzet van ICT onze kansen om beter te informeren, te communiceren en samen te werken enorm vergroot. Langzaam maar zeker zien we dan ook een toename van ICT in het leren en organiseren van onderwijs. Zo is er een duidelijke groei aan kennisbronnen ontstaan, wordt ICT meer en meer gebruikt als krachtig medium om (leer)inhouden binnen te halen en te versturen, en wordt het Internet gebruikt voor interactie en dialoog. Binnen het lectoraat eLearning krijgen juist deze ontwikkelingen de volle aandacht. Geboeid door sociaal-constructivistische opvattingen geloven we dat we onderwijsvisies zelfsturing, eigen verantwoordelijkheid en authentiek en samenwerkend leren centraal moeten stellen. We zijn enthousiast over het concept van Blended Learning, waarbij ICT en eLearning - het gebruik van multimedia en het Internet om de kwaliteit van het leren te verbeteren - een belangrijke rol spelen. Met de term Blended Learning4 worden allerlei “mixen” gevangen, zoals van media, van face-to-face onderwijs en afstandsonderwijs in de digitale omgeving, maar ook van methoden en van soorten leerprocessen. A - De Schools van INHOLLAND Ook bij Hogeschool INHOLLAND is deze groeiende aandacht voor eLearning en Blended Learning merkbaar aan de steeds intensievere werkrelaties tussen lectoraat en de verschillende 4
'Blended learning' omvat een mix van eLearning en andere vormen van onderwijs, waarbij het gaat om distributiewijze van leerinhouden, vormen van communicatie, didactische strategieën en soorten leeromgevingen in relatie tot type leerprocessen, of om een combinatie hiervan (Jos Fransen).
INHOLLAND Lectoraat eLearning Strategisch plan 2007 - 2011
page 11
Schools. Op dit moment is er een werkrelatie met negen verschillende Schools. Het gaat om de volgende: School of Education, Rotterdam, School of Communication, Rotterdam, School of Law, Rotterdam, School of Education, Haarlem/Hoofddorp, School of Economics, Haarlem, School of Social Work, Rotterdam, School of Social Work, Haarlem en Rotterdam en de School of Economics, Den Haag. Het gaat hierbij om de volgende soort werkzaamheden: bijdragen aan de ontwikkeling (en verzorging)
van
minors,
bijdragen
aan
de
ontwikkeling
van
majors
en
masters,
professionaliseringsbijeenkomsten met docententeams, advies bij het ontwikkelen van zogenaamde
‘digivarianten’,
bijstaan
van
promovendi,
Blended
Learningprojecten,
Samenwerking in het kader van projecten [RAAK] Enkele voorbeelden hiervan: Minor Effectief Opleiden & Trainen (School of Education) Het lectoraat is betrokken bij de verbredende Minor Effectief Opleiden & Trainen. Het lectoraat participeerde in het ontwerpteam en verzorgt sinds 2006 een aantal gastcolleges. Deel B van de Minor Effectief doceren steunt vrijwel geheel op kennis en ervaringen van het Lectoraat. Visual Knowledge Building onderzoek (School of Communication & Media) Ontwikkeling van twee minors. In dit onderzoeksspoor is de aandacht gericht op het onderzoek naar de kracht van visualisering van informatie en kennis, en dan vooral de betekenis die dat kan hebben voor de toepassing binnen het onderwijs. Daarmee gaat het om de inrichting van de (elektronische) leeromgeving en sluit dit aan bij het thema van het lectoraat en het perspectief dat daarbij wordt gehanteerd. Juist bij dit onderwerp is de relatie tussen inrichting van de leeromgeving en de perceptie van die omgeving door de student het object van onderzoek. New Blends Het project New Blends in Education is een samenwerking tussen het lectoraat eLearning en de School of Education Rotterdam en richt zich op flexibilisering en individualisering van het initiële onderwijs met behulp van ICT. Het lectoraat vervult hierin een onderzoeksrol en is nauw betrokken bij het ontwerp van pilots. Een vervolgtraject voor dit project gaat worden ingezet met in totaal drie INHOLLAND Schools. INHOLLAND Lectoraat eLearning Strategisch plan 2007 - 2011
page 12
Brede major Het werken aan onderzoekscompetenties van studenten zal systematisch aan de orde komen in het nieuwe curriculum voor de brede major van de Schools of Education. Het lectoraat is betrokken bij het ontwikkelen van de onderzoekscomponent binnen het curriculum. Daarnaast adviseert het lectoraat ontwerpteams met betrekking tot de inzet van ICT en de uitwerking van principes van blended learning. Digivariant School of Social Work De INHOLLAND School of Social Work Haarlem wil een volledige afstandsopleiding ‘in de markt zetten’. Hierbij is de expertise met betrekking tot eTutoring onontbeerlijk. Het lectoraat heeft in het project een adviesrol. eTutor-trainingen Op basis van opgebouwde expertise met betrekking tot eTutoring werden tot 2007 intern en extern trainingen gegeven. Dit zijn: interne trainingen gericht op docenten (School of Education), Train-the-Trainer cursussen (andere Schools) en cursussen en trainingen voor externe klanten (zoals BVE management via Kennisnet). Begeleiding van docententeam op weg naar meer Blended Learning (School of Economics Haarlem, School of Law Rotterdam, School of Economics Den Haag, School of Communication Rotterdam) Samen met het management van verschillende Schools is een traject ingezet dat moet leiden tot meer inzet van Blended Learning. Tijdens een eerste studiedag werden presentaties verzorgd en workshops georganiseerd die een inventariserend karakter hadden. Naar aanleiding van de uitkomsten van die inventarisatie vinden nu – in nauw overleg - verdere activiteiten plaats op het gebied van professionalisering. Ook ICTO-OKR wordt hierbij betrokken.
INHOLLAND Lectoraat eLearning Strategisch plan 2007 - 2011
page 13
B- Andere INHOLLAND organisaties en projecten Het lectoraat werkt niet alleen samen met INHOLLAND Schools, maar ook met andere interne organisaties. Enkele voorbeelden: OKR en ICTO Er vindt regelmatig overleg plaats tussen Lectoraat en de directie van OKR (INHOLLAND Onderwijs, Kwaliteit, Research & Development). Het gaat dan over projecten waarin wordt samengewerkt, zoals het verkennend onderzoek naar Learning Blends voor het Ministerie van OC&W, het opzetten van digivarianten binnen de Schools en het mobiliseren van Schools op weg naar meer Blended Learning en eLearning. Ook worden gezamenlijke presentaties gehouden, zoals op Show & Share van 2007. Hiernaast participeert het Lectoraat samen met OKR in het project Digitale didactiek INHOLLAND dat als doel heeft d.m.v. het opzetten van een Teamsite docenten te ondersteunen met praktische adviezen, voorbeelden van good practice en verwijzing naar relevante literatuur met betrekking tot inzet van eLearning en blended learning binnen het onderwijs. ISB en ICT De lector is projectmanager van een ISB-project (Information Strategy Board) binnen INHOLLAND C 42. Het project moet zorgen voor een adequate inrichting van de websites van alle lectoraten en kenniskringen. Dat houdt in dat er zowel een duidelijk onderscheid als heldere verbanden moeten bestaan tussen de drie delen van lectorenwebsites: internet, intranet en extranet. Het Internet moet voor iedereen toegankelijk zijn en gemakkelijk bereikbaar. Het intranet is er alleen voor de leden van de kenniskring. Het extranet is een tussenvorm. Het extranet zet informatie online, maar lectoraten kunnen precies bepalen wie toegang heeft tot welke
informatie.
Een
effectievere
en
efficiëntere
manier
van
samenwerken
met
belanghebbenden, die tijd en geld kan besparen. De lector neemt ook deel aan het project Visie, Strategie & Kaders Digitale Communicatie C10
INHOLLAND Lectoraat eLearning Strategisch plan 2007 - 2011
page 14
2. Strategische visie op de verdere ontwikkeling van het lectoraat Het lijkt verstandig in de komende jaren de door het INHOLLAND lectoraat eLearning met succes ingezette weg niet te verlaten en voorlopig geen ‘zijwegen’ in te slaan. De focus is helder en er is een duidelijke behoefte aan verder onderzoek en advies op dit gebied. De primaire focus van het onderzoek blijft die naar eLearning en Blended Learning, waarbij de verbindende schakel tussen alle onderzoeken Learning and Teaching with ICT is. Het lectoraat laat zich binnen en buiten de hogeschool inspireren door unieke leerpraktijken waarbij steeds weer gekeken wordt naar hoe een specifieke praktijk wordt bepaald door onderwerp, context, kenmerken van docenten en karakteristieken en perceptie van studenten. Juist die specifieke kenmerken - in de wisselwerking tussen 'learning' en 'teaching' – maken het mogelijk de juiste keuzes te maken voor middelen en media die het leerproces ondersteunen en de leeropbrengst versterken. De hier opgedane kennis over de effectiviteit van ICT in een specifieke context zal een bijdrage kunnen leveren aan de veranderende rol van de docent en aan de perceptie van de leeromgeving door de student. Daarnaast blijft het lectoraat zich nadrukkelijk richten op diverse ‘markten’ naast elkaar: het onderwijs van Hogeschool INHOLLAND, het onderwijs binnen Nederland, samenwerking met onderwijsinstellingen uit Europa en daarbuiten, de wereld van de trainingen en opleidingen binnen het bedrijfsleven, de netwerkorganisaties en instellingen binnen onderwijs, politiek en samenleving die om een of andere reden geïnteresseerd of belangrijk zijn voor ontwikkelingen op het terrein van eLearning en Blended Learning. De werkrelatie met diverse Schools binnen Hogeschool INHOLLAND blijft van groot belang omdat het lectoraat wil bijdragen aan de ontwikkeling (en verzorging) van minors, aan de ontwikkeling van majors, masters en gaming, aan professionaliseringsbijeenkomsten met docententeams, aan advies bij het ontwikkelen van zogenaamde ‘digivarianten’, aan het bijstaan van promovendi, en aan het opzetten en realiseren van Blended Learningprojecten. Ook blijkt de momenteel gehanteerde ‘mix’ tussen onderzoeks- en adviseringstaken een evenwichtige mengeling aan activiteiten waarmee de (sinds augustus 2007 enigszins) vernieuwde kenniskring goed uit de voeten kan. De kenniskring bestaat uit een vast kernteam van drie personen met daarnaast een zevental fellows die van verschillende Schools binnen INHOLLAND afkomstig zijn. Allen zijn het komend jaar betrokken bij de nieuwe fase van het INHOLLAND Lectoraat eLearning Strategisch plan 2007 - 2011
page 15
New Blends-project, waarbinnen ze zowel onderzoek doen naar als bijdragen leveren aan realisering van meer Blended Learning binnen de eigen School.
INHOLLAND Lectoraat eLearning Strategisch plan 2007 - 2011
page 16
3
Een visie op de plaats van het lectoraat in de regionale en (inter)nationale
kennisinfrastructuur Voortbouwend op wat hier al is bereikt, zal het INHOLLAND lectoraat eLearning een steeds duidelijkere plaats moeten krijgen in de regionale en (inter)nationale kennisinfrastructuur. Als een onmisbaar eLearning- en Blended Learningcentrum waar kennis op een adequate manier wordt verworven, op niveau gehouden en gesluisd naar die (delen van een) organisatie die daar haar (hun) voordeel mee kan (kunnen) doen. Om dit voor elkaar te krijgen, moet er een samenhangend geheel aan voorzieningen zijn gerealiseerd, gericht op het ontwikkelen, vastleggen en distribueren van kennis. Bovendien moet een sterk netwerk van relaties binnen de hogeschool, binnen de regio en Nederland, maar ook daarbuiten, garant staan voor de juiste ‘afnemers’ en ‘bijdragers’ aan telkens weer vernieuwende kennis. Binnen de organisatie van hogeschool INHOLLAND is een beleid en cultuur aan het groeien waarmee kennisgroei en –uitwisseling adequaat kan plaatsvinden. Daarin krijgt ook het gebruik van de websites van alle lectoraten en kenniskringen veel aandacht. Een effectievere en efficiëntere manier van samenwerken met belanghebbenden, die tijd en geld kan besparen. Hogeschool INHOLLAND kent ook een duidelijk ambitieniveau om de kennisinfrastructuur zó vorm te geven dat deze al bestaande kennis productief kan maken, dat gefaciliteerd wordt dat nieuwe kennis wordt ontwikkeld en dat het proces van productiviteit en innovatie adequaat wordt ondersteund. Dit houdt onder mee in dat publicaties goed vindbaar zullen moeten zijn en op de juiste manier worden verspreid naar degenen die er wat aan kunnen hebben. Daarvoor moet nog meer concrete samenwerking worden gezocht met universiteiten en instellingen van hoger onderwijs die dezelfde belangen delen. Het lectoraat laat zich ook nadrukkelijk leiden door de ontwikkelingen zoals die door de Europese Unie worden begeleid en ondersteund. Daarbij zijn de meerjarenprogramma’s van de Europese Commissie uitgangspunt die zich richten op de integratie van informatie- en communicatietechnologie
in
de
onderwijs-
en
beroepsopleidingsstelsels
in
Europa
(eLearningprogramma en opvolgers). De lector wordt jaarlijks uitgenodigd voor de EMINENTINHOLLAND Lectoraat eLearning Strategisch plan 2007 - 2011
page 17
conferenties die vanuit de Europese Commissie en de Europese ministeries van Onderwijs een State of the Art geven van de ontwikkelingen binnen politiek, bedrijfsleven en onderwijs inzake eLearning en Blended Learning. Een excellent netwerk van het hoogste niveau.
INHOLLAND Lectoraat eLearning Strategisch plan 2007 - 2011
page 18
4.
Werkplan voor de kenniskring
Het lectoraat eLearning heeft diverse projecten op stapel staan die vanaf 1 september 2007 zullen worden uitgevoerd. Het gaat daarbij om de volgende soort activiteiten: 1. Bijdragen aan de ontwikkeling (en verzorging) van minors 2. Bijdragen aan de ontwikkeling van majors en masters 3. Professionaliseringsbijeenkomsten met docententeams 4. Advies bij het ontwikkelen van zogenaamde ‘digivarianten’ 5. Bijstaan van promovendi 6. Blended Learningprojecten 7. Samenwerking in het kader van projecten [bv. RAAK- project] 8. Didaktische inzet van gaming
In dit werkplan worden de belangrijkste kenmerken van ieder project afzonderlijk weergegeven., waarbij een onderscheid wordt gemaakt voor projecten die hun zwaartepunt hebben binnen INHOLLAND en die waarbij samenwerking met partners buiten INHOLLAND centraal staat. Alle hier beschreven projecten passen in de onderzoeksagenda zoals die het afgelopen jaar is beschreven en vastgesteld en waarbij de verbindende schakel tussen alle onderzoeken Learning and Teaching with ICT is. Elke leerpraktijk is uniek en wordt bepaald door onderwerp, context, kenmerken van docent of begeleider en de karakteristieken en perceptie van de student. Juist die bijzondere kenmerken zijn van belang als het gaat om het gebruik van ICT, want in de wisselwerking tussen 'learning' en 'teaching' moet de juiste keuze worden gemaakt voor middelen en media die het leerproces ondersteunen en de leeropbrengst versterken. Ieder project lever dus kennis op over de effectiviteit van ICT in een specifieke context, waarbij vooral wordt gekeken naar de veranderende rol van de onderwijsgevende die daarvan het gevolg is en naar de perceptie van de leeromgeving door de lerende.
INHOLLAND Lectoraat eLearning Strategisch plan 2007 - 2011
page 19
A. PROJECTEN BINNEN INHOLLAND A1
Vervolgprojecten op New Blends
Startdatum
1 september 2007
Omschrijving
Zowel binnen de School of Education waar de eerste fase van het project New Blends is afgesloten, als binnen enkele andere Schools (Economics Haarlem, Economics Den Haag en Communication Rotterdam) wordt bekeken hoe met de uitkomsten van New Blends duidelijke stappen zijn te zetten naar meer Blended Learning
Doelstelling
Kennisontwikkeling Blended Learning in theorie en praktijk
Output
Concrete projecten op Schoolniveau. Rapportages
A2
eLearning promotieonderzoeken
Startdatum Omschrijving
1 september 2005 (Eric en Kitty) en 1 oktober 2006: Jos Fransen o
Eric Poldner, Fellow (School of Education Oegstgeest) over reflectie on line.
o
Kitty Lau, Fellow (School of Communication Rotterdam) over gevisualiseerde didactiek
o Doelstelling
Jos Fransen (School of Education Rotterdam) over Gaming en Learning
Kwaliteitsverbetering onderwijsproces: professionalisering van docenten en didactische vernieuwing Externe oriëntatie: intensievere participatie in netwerken, optredend als kennispartner, input vanuit maatschappij en samenleving Inhoudelijke relaties met instellingen van hoger onderwijs en onderzoek
Output
Artikelen, presentaties en dissertaties
INHOLLAND Lectoraat eLearning Strategisch plan 2007 - 2011
page 20
A3
Digitalisering bij School of Health
Omschrijving
De projectgroep Masteropleiding Health die in een internationaal consortium een Master opleiding gaat aanbieden (Engelstalig) wordt geadviseerd.
Doelstelling
Realiseren adequate uitvoering afstandsleren
Output
Concrete adviezen met bertekking tot de uitvoering
A4
Gamingadvies School of Ecomomics Den Haag
Startdatum
1 september 2007
Omschrijving
Advies bij het opzetten van learning games in de opleiding
Doelstelling
Aantrekkelijke en degelijke learning games
Output
Games
A5 Advies gebruik Second Lifeomgeving School of Communication en Social Work Rotterdam Startdatum
1 september 2007
Omschrijving
Advies bij het gebruik van Second Life in het onderwijs
Doelstelling
Innovatieve aanvullingen op lopend curriculum
Output
Virtuele omgeving
INHOLLAND Lectoraat eLearning Strategisch plan 2007 - 2011
page 21
A6 Visual Knowledge Building (VKB) onderzoek (onderzoek ten behoeve van minors School of Communication) Startdatum
1 september 2006
Omschrijving
Gevisualiseerde didactiek, gebruik makend van multimedia, nieuw op te zetten onderzoek: verbredende en verdiepende minor
Doelstelling
o
Kwaliteitsverbetering onderwijsproces: professionalisering van docenten en didactische vernieuwing
Output
o
Externe oriëntatie: input vanuit maatschappij en samenleving
o
Bijdragen aan minors School of Communication
Minors (verbredend en verdiepend) VKB.
A7 Digitalisering bij Social Work Startdatum
1 september 2006
Omschrijving
Advisering van de projectgroep Digi Social Work, die een sjabloon maakt voor afstandsopleidingen binnen Hogeschool INHOLLAND en die de pilot Digi Social Work P&A vormgeeft adviseert de projectgroep Digi Social Work, die een sjabloon maakt voor afstandsopleidingen binnen Hogeschool INHOLLAND en die de pilot Digi Social Work P&A vormgeeft. Onduidelijk is nog hoeveel advies gedurende het cursusjaar 2007-2008 gewenst en mogelijk is.
Doelstelling
Bijdragen aan digitale opleiding
Output
Concrete adviezen
INHOLLAND Lectoraat eLearning Strategisch plan 2007 - 2011
page 22
A8 Studentenonderzoek naar ICT gedrag jongeren. Het Lectoraat doet in samenwerking met de School of Communication Rotterdam onderzoek naar ICT gedrag van Jongeren. De onderzoeken worden door studenten van de School of Communication Rotterdam uitgevoerd onder supervisie van het Lectoraat. Startdatum
1 november 2007
Omschrijving
Onderzoeken naar de digitale leefwereld van jongeren (minimaal 4 onderzoeken)
Doelstelling
Doel is om met nieuwe kennis de kwaliteit van het leren en onderwijzen te verbeteren
Output
Publicaties
A9
Professionalisering van docenten van INHOLLAND
Startdatum
September 2007
Omschrijving
Professionaliseringsbijeenkomsten met docenten van Schools, bijeenkomsten met management van Schools en rapportages over de eLearning-situatie op Schools.
Doelstelling
Schools worden geholpen in het zetten van belangrijke stappen naar meer eLearning en Blended Learning in door zo veel mogelijk collega’s ondersteunde activiteiten
Output
Advies aan individuele scholen
INHOLLAND Lectoraat eLearning Strategisch plan 2007 - 2011
page 23
A10
Project C42
Data
1 december 2006
Omschrijving
Internet, extranet en intranet voor alle INHOLLAND Lectoraten
Doelstelling
Het project moet zorgen voor een adequate inrichting van de websites van alle lectoraten en kenniskringen. Dat houdt in dat er zowel een duidelijk onderscheid als heldere verbanden moeten bestaan tussen de drie delen van lectorenwebsites: internet, intranet en extranet. Het internet moet voor iedereen toegankelijk zijn en gemakkelijk bereikbaar. Het intranet is er alleen voor de leden van de kenniskring. Het extranet is een tussenvorm. Het extranet zet informatie online, maar lectoraten kunnen precies bepalen wie toegang heeft tot welke informatie. Een effectievere en efficiëntere manier van samenwerken met belanghebbenden, die tijd en geld kan besparen. Bovendien moet het project duidelijkheid verschaffen over verantwoordelijkheden en rechten: waar het beheer van de verschillende sites ligt en wie beslissingen mag nemen over de plaatsing van informatie, over de toelating van externen tot het extranet en over het realiseren van interactieve gebeurtenissen. Ook moet het duidelijk zijn dat voor het voor lectoren belangrijk is een NL-versie en een ENG-versie te hebben van vele sites.
Output
A11
Goed functionerende lectorensites
INHOLLAND Schools of Education – Brede major
Omschrijving
Het lectoraat is betrokken bij het ontwikkelen van de onderzoekscomponent binnen het curriculum. Daarnaast adviseert het lectoraat ontwerpteams met betrekking tot de inzet van ICT en de uitwerking van principes van blended learning.
Doelstelling
Het werken aan onderzoekscompetenties van studenten zal systematisch aan de orde komen in het nieuwe curriculum voor de brede major van de Schools of Education.
Output
Advies
INHOLLAND Lectoraat eLearning Strategisch plan 2007 - 2011
page 24
A12
School of Education Rotterdam en Amsterdam – masteropleiding Innoveren &
Leren Startdatum
1 september 2007
Omschrijving
Het Lectoraat gaat binnen RIC verband een bijdrage leveren aan de te ontwikkelen master-opleiding Innoveren & Leren, zowel ten aanzien van de curriculumontwikkeling, de digitale didactiek en mogelijk in de uitvoering.
Doelstelling
Verbreding van aandacht voor digitale didactiek
Output
Advies, ontwikkeling en uitvoering
A 13
Project ONLINE PROFESSIONAL DEVELOPMENT
Omschrijving
Onderwijsadvies op afstand
Doelstelling
Verkenning naar mogelijkheden om samen met lectoraat Educatieve Dienstverlening en de INHOLLAND Academy een dergelijke online service op te zetten
Output
A 14
Nieuwe, digitale vorm van digitale hulpverlening
Project Digitale didactiek (OKR en Lectoraat eLearning)
Omschrijving
Bijdrage professionalisering docnteten door opzetten Teamsite Digitale didactiek
Doelstelling
Samen met OKR een bijdrage leveren aan de professionalisering van docenten m.b.t. inzet Elearning binnen het onderwijs.
Output
Opgeleverde Teamsite
INHOLLAND Lectoraat eLearning Strategisch plan 2007 - 2011
page 25
B
PROJECTEN MET PARTNERS BUITEN INHOLLAND
B1
Samenwerking Blended Learning
Startdatum
Augustus 2007 tijdens EARLI 2007
Omschrijving
Nagaan of verschillende benaderingen van Blended learning in theorie en praktijk bij elkaars te brengen zijn: o
Prof. Dr. Gabi Reinmann (Universität Augsburg);
o
Dr. Janet Macdonald (Open University in Scotland);
o
Roisin Donelly MEd, MSc (DIT Learning and Teaching Centre, Dublin).
Doelstelling
Kennisontwikkeling Blended Learning in theorie en praktijk
Output
Documenten, mogelijk project
B2
eTutoring
Startdatum
1 september 2006
Omschrijving
Als vervolg op de eTutoring onderzoekstrajecten van het afgelopen jaren wordt samen met onder meer uitgeverij Van Gorcum gekeken naar hoe eerder verworven kennis en ervaring op dit terrein, kan worden ontsloten voor geïnteresseerden.
Doelstelling
Bijdrage aan vernieuwend ontwerpen en optimaliseren van leerpraktijken; kennisdelen, meningsvorming ten aanzien van implicaties inzet eTutoring in het onderwijs
Output
Website en publicatie
INHOLLAND Lectoraat eLearning Strategisch plan 2007 - 2011
page 26
B3
eTutor scholing en advisering
(zowel binnen INHOLLAND [ schools] als daarbuiten [andere Hogescholen, ROC’s, andere organisaties]) Startdatum
1 september 2007
Omschrijving
Op basis van opgebouwde expertise met betrekking tot eTutoring worden intern en extern trainingen en adviezen gegeven. Dit zijn: interne trainingen en adviezen gericht op docenten (School of Education), train de trainer cursussen (andere Schools) en cursussen en trainingen voor externe klanten zoals ROC’s.
Output
Trainingen en adviezen met betrekking tot de deskundigheidsbevordering verschillende doelgroepen (intern/extern)
B4
Project RAAK: SMW met eHulp
Startdatum
1 februari 2007
Omschrijving
Schoolmaatschappelijk Werk op maat in het VO met eHulp
Doelstelling
Ontwikkelen adequate vormen van digitale hulpverlening en het ontwerpen van een interactieve webomgeving, die het mogelijk maakt om vormen van dienstverlening en hulp aan te bieden en te coördineren. Zie: www.helpff.nl
Output
Nieuwe vorm van digitale hulpverlening met opgeleverde omgeving en professionaliseringsplan
B5
Project met Vereniging van Openbare Bibliotheken (VOB)
Startdatum
1 september 2007
Omschrijving
Onderzoek en advies met het doel een optimalisering van de kennisdeling in de bibliotheken te realiseren
Doelstelling
Advies en onderzoek
Output
rapportages
INHOLLAND Lectoraat eLearning Strategisch plan 2007 - 2011
page 27
B6
KLM Training & Development
Startdatum
1 september 2007
Omschrijving
Innoveren van Training en Development
Doelstelling
Advies (en onderzoek) naar innovatieve manieren (blended learning) van training van KLM-personeel
Output
B7
rapportages
Onderzoek in samenwerking met Algemene Onderwijsbond (AOb) en de
Universiteit van Utrecht Startdatum
September 2007
Omschrijving
Onderzoek naar de veranderende rol van docenten door ICT
Doelstelling
Het boven water brengen van relevante gegevens
Output
Publicaties
B8
Advies AOb
Startdatum
1 september 2005
Omschrijving
Deelname aan de ICT-werkgroep van de Algemene Onderwijsbond (AOb).
Doelstelling
o
Kwaliteitsverbetering onderwijsproces: professionalisering van docenten en
o
Externe oriëntatie: intensievere participatie in netwerken, optredend als
didactische vernieuwing kennispartner, input vanuit maatschappij en samenleving Output
Advies en publicaties
INHOLLAND Lectoraat eLearning Strategisch plan 2007 - 2011
page 28
B9 Sectorcommissie Onderwijs van het Actieprogramma Maatschappelijke Sectoren & ICT Startdatum
1 september 2006
Omschrijving
Advisering Ministerie van OC&W namens de sector hoger onderwijs
Doelstelling
Initiatief van het kabinet Balkenende II: succesvolle, kleinschalige ICT-toepassingen breder toepassen in de sector Onderwijs
Output
B10
Advies
Onderzoeksproject met SCO Lucas en AB-SHW
Startdatum
1 december 2007
Omschrijving
Indienen gezamenlijk project bij de Kennisrotonde van Kennisnet/ICT-op-School
Doelstelling
Onderzoek naar en het opzetten van examples of good practices in op VO-scholen van projecten waarin communicatiemogelijkheden uit de digitale wereld van jongeren (op initiatief van jongeren zelf) worden aangewend om het leren op school positieve wendingen te geven.
Output
Advies en publicatie
B 11
Onderzoeksproject in opdracht van Kennisnet/ICT-op-School
Startdatum
1 september 2007
Omschrijving
Onderzoek naar het efficiënt gebruik van ICT op scholen
Doelstelling
Het lectoraat wordt gevraagd de invalshoek van de didactiek voor zijn rekening te nemen bij dit onderzoek op 12 VO scholen
Output
Advies en publicatie
INHOLLAND Lectoraat eLearning Strategisch plan 2007 - 2011
page 29
BIJLAGE 1 - Lijst van publicaties van het INHOLLAND Lectoraat eLearning
2007 o
Elk, L. van, Fransen, J., Swager, P., Veerman, A., Lockefeer, W. en Staalduinen, J.P. van (2007) Verkennend onderzoek Learning Blends. Eindrapport Verdonck, Klooster & Associates B.V./Hogeschool INHOLLAND. [In opdracht van de Sectorcommissie van het Ministerie van OC&W, Actieprogramma Maatschappelijke Sectoren en ICT].
o
Wijngaards, G., Fransen, and J., Swager, P. (2007). Teenagers and their Digital World. What Teachers and Parents should know. [Amazon.com Books, 2007]
o
Fransen, J. (2007). New Blends in Education; Blended Learning & Teaching and the Initial Teacher Training Curriculum. [EARLI Symposium Papers, Budapest in September 2007]
o
Poldner, E. (2007). Determining the Quality of Reflection Reports in Blended Learning Environment: a new Frame of Reference. [EARLI Symposium Papers, Budapest in September 2007]
o
Fransen, J. (2007). Digital natives vereisen een herontwerp van het onderwijs. Studenten van morgen hanteren andere strategieën in kennisconstructie [Jaarboek Kennissamenleving 2007, in press, publicatie vermoedelijk juni 2007]
o
Wijngaards, G. (2007). Innovatief leren met jongeren [Essay in opdracht van Onderwijsraad, gepland voor Verkenningen november 2007]
o
Wijngaards, G. (2007). Investeren in onderwijs? Investeer in mensen! In: Kennis Loont 2007 – 2011. 24 visies van lectoren op het regeringsbeleid (pp. 75-81). Dutch University Press.
2006 o
Fransen, J. (2006). Blended Learning; Een nieuwe werkdefinitie van Blended Learning. Tijdschrift Onderwijsinnovatie, 2, 26-29.
o
Fransen, J. (2006). Ontwerpstrategie voor Blended Learning. Tijdschrift Onderwijsinnovatie, 3, 17-27.
o
Wijngaards, G., Swager, P. (2006). Handreikingen omvang en context Learning Objects aanzet tot discussie. www.inholland.nl/elearning.
o
Wijngaards, G., Fransen, J., Swager, P. (2006). Jongeren en hun digitale wereld. Wat leraren en ouders eigenlijk moeten weten. Assen: Van Gorcum.
o
Fransen. J. (2006). Startnotitie voor het tweede projectjaar. www.inholland.nl/elearning.
o
Fransen, J. (2006). Learning Blends; een theoretisch kader. www.inholland.nl/elearning.
INHOLLAND Lectoraat eLearning Strategisch plan 2007 - 2011
page 30
o
Poldner, E. (2006). Case Study School of Education naar pilot “Mensen maken Scholen. Hogeschool INHOLLAND. www.inholland.nl/elearning.
o
Jansen.J. (2006). Organising and learning experiences of the first semester MA Program ePedagogy / Visual Knowledge Building. www.inholland.nl/elearning.
o
Swager, P. (2006). Blended Learning in de praktijk: Welke keuzes moeten gemaakt worden binnen flexibel onderwijs? www.inholland.nl/elearning.
o
Ceuleers, Ch., Remers en M., Swager, P. (2006). Internetdiscriminatie en cyberpesten. www.inholland.nl/elearning.
o
Sauer, I., Fransen, J. (2006). Trendonderzoek (Multiplayer Online) Games www.inholland.nl/elearning.
o
Huijts, L., Vuong, P. en Fransen, J. (2006). Op welke wijze zou de communicatie tussen school, ouders en leerlingen met behulp van ICT verbeterd kunnen worden, tegemoetkomend aan de wens tot informatie-uitwisseling, ondersteuning en samenwerking? www.inholland.nl/elearning.
o
Egmond, G. van, Koetsheid, D., Wijngaards, G. (2006). MSN Onderzoek www.inholland.nl/elearning.
o
Verschoore de la Houssaije, M., Wijngaards, G. (2006). Onderzoek naar ‘networking’ onder scholieren van 13 tot en met15 jaar. www.inholland.nl/elearning.
2005 o
Wijngaards, G. (2005). Learning objects in self-regulated learning situations. EARLI Symposium Papers, Cyprus.
o
Wijngaards, G. (2005). Hogeschool INHOLLAND en Learning Objects (LO). Een verkennend onderzoek. www.inholland.nl/elearning.
o
Westrik, H. (2005). Inventarisatie van relevante literatuur over Learning Objects. www.inholland.nl/elearning.
o
Hondius, A. (2005). Learning objects – School of Health te Alkmaar, opleiding biologie en medisch laboratoriumonderzoek. Praktijkpilot Hematologie. www.inholland.nl/elearning.
o
Berenbroek, L. (2005). Learning Objects – School of Economics Haarlem. Het project Bedrijfseconomie [PBE21]. www.inholland.nl/elearning.
o
Visscher, R. (2005). Learning Objects – School of Economics Amsterdam/Diemen. Vooronderzoek bij Flankerend Onderwijs: mogelijkheden voor LO binnen het Cluster Leisure. www.inholland.nl/elearning.
o
Swager, P. en Fransen, J. (2005). Algemene informatie over het onderzoekstraject eTutoring. www.inholland.nl/elearning.
INHOLLAND Lectoraat eLearning Strategisch plan 2007 - 2011
page 31
o
Swager, P. (2005). Trends en ontwikkelingen binnen de Hogeschool INHOLLAND [eTutor]. www.inholland.nl/elearning.
o
Fransen, J. (2005). De eTutor in de context van eLearning en het competentieprofiel van de eTutor. www.inholland.nl/elearning.
o
Fransen, J. (2005). Studentsturing in leerpraktijken in de context van eLearning. Conceptueel kader. www.inholland.nl/elearning.
o
Jansen, J. (2005). Onderzoek naar de betrouwbaarheid van de vragenlijst competenties eTutor. Aanzet tot de validering van het onderzoeksinstrument. www.inholland.nl/elearning.
o
Swager, P. (2005). Case Study School of Education naar pilot 'De Uitdaging'. [eTutor] www.inholland.nl/elearning.
o
Brandwijk, H. (2005). Case Study School of Economics naar vraagsturing in de opleiding MER. www.inholland.nl/elearning.
o
Hofer, M. (2005). Case Study Pädagogisches Institut Wien. Experiences with Student Led Education. www.inholland.nl/elearning.
o
Swager, P. en Fransen, J. (2005). Meta-analyse, terugblik op het onderzoek en vooruitblik. [eTutor]. www.inholland.nl/elearning.
o
Wijngaards, G., Platenburg, C., Pontier, A., Yu, M. (2005). Ken de student! Een onderzoek naar het ICT-gedrag van jonge mensen. [In NL en ENG] www.inholland.nl/elearning. en http://elearning.surf.nl/e-learning/artikelen/3071
[Dit artikel hoorde bij de twintig best bekeken bijdragen op de SURF website in 2005] 2004 o
Wijngaards, G. (2004). De Overstap, Intellectueel Kapitaal 4 april 2004.
o
Wijngaards, G. (2004). Het socio-constructuvistisch perspectief; internet bevordert gemotiveerd leren in netwerken. HRD-Magazine, april, 24-27.
o
Wijngaards, G. (2004). Van eStudent tot kenniswerker. Van organisatie- naar student-geleid onderzoek. Lectorale rede INHOLLAND, 14 mei 2004.
o
Wijngaards, G. (2004). Building up new eLearning partnerships in Higher Education in the enlarged European Union, EDEN Budapest Conference papers.
o
Wijngaards, G. (2004). Hoe landen Best Practices op de werkvloer? [Over: ICT-onderwijsmonitor Hoger Onderwijs studiejaar 2002/2003]. www.e-learning.surf.nl/e-learning/artikelen/2325
Het Lectoraat geeft op gezette tijden een elektronische Nieuwsbrief uit waarin ook interviews met bekende onderzoekers, zoals: Berenbroek, L.: Interview Pierre Dillenbourg: ‘Computer Supported Collaborative Learning (CSCL) en Berenbroek, L.: Jan Hylen: Open Source Software and Open Content. Er zijn inmiddels twaalf edities van deze nieuwsbrief verschenen. www.inholland.nl/elearning
INHOLLAND Lectoraat eLearning Strategisch plan 2007 - 2011
page 32
BIJLAGE 2 - Lijst van publieke optredens van het INHOLLAND Lectoraat eLearning 2007 o
16 januari – Directeuren INHOLLAND Rotterdam: presentatie Lectoraat
o
19 januari – Presentatie lectoraat in bijeenkomst met South Bank University
o
25 januari – Presentaties team School of Communication Den Haag
o
5 februari – Rotterdam, Opening Internationale week
o
7 februari – lezingen internationale week in Rotterdam en Den Haag
o
7 februari – Presentatie voor Belgische managementdelegatie Katho
o
12 maart – Presentatie op het Velon-congres 2007 over onderwijs en Digital Natives
o
27-31 maart – San Francisco, diverse presentaties op CoSN's 12th Annual K-12 School Networking Conference, Bridging Individualized Learning and High Stakes Accountability
o
3 april – Presentatie voor docenten School of Communication Rotterdam
o
12 april – Presentatie Blended Learning ASAR Onderzoeksdag
o
13 april – Presentatie School of Health Haarlem (Blended learning en internationale Master)
o
16 april – Forum met ICT-in-het-onderwijslectoren, Fontys Sittard
o
9 mei – Haarlem Drie presentaties op Show & Share
o
1 september – presentaties op Earli conference in Boedapast, Hongarije
o
28 oktober – Presentatie voor management CADER bij werkbezoek in Amman (Jordanie)
o
8 november - Presentatie op conferentie Haagse Hogeschool in Rijswijk.
2006 o
16 januari - Studiedag van de School of Education Rotterdam over ‘Onderzoek in het curriculum van de opleiding Bachelor of Education’ e
o
25 januari - 7 Nationale eLearning congres
o
13 maart - Velon- congres in Kerkrade. Presentatie over het project New Blends.
o
16 maart - Presentatie bij Van Gorcum Uitgeverij
o
20 maart - Presentatie van het ontwerp van deel A van het curriculum voor de internationale minor ‘The School and the Community’ in Krakow/Polen.
o
27 maart - School of Economics Haarlem- eLearning workshop
o
28 maart - Innovatium DU 2006
o
11-13 april 2006 – Microsoft Innovative Teachers Conferentie in Tallinn (Estland) Keynote speech
o
11 t/m 13 mei - Jornada Educativas in Gran Canaria Keynote speech
o
19 mei - Presentatie voor delegatie uit Zwitserland (via School of Education)
o
19 juni - ASAR onderzoeksdag te Diemen. Posterpresentatie
INHOLLAND Lectoraat eLearning Strategisch plan 2007 - 2011
page 33
o
30 augustus - Presentatie Minor Effectief Doceren
o
27 september - Presentatie Minor Effectief Doceren
o
28 september – Presentatie op overleg van landelijke ICT-in-het-onderwijslectoren op Hogeschool Utrecht
o
4 oktober - Presentatie HRM
o
5 oktober - Gastoptreden Lectoraat voor afstudeerstudenten Economics Rotterdam P&A (alle 4
e
jaarstudenten). o
5 oktober - Presentatie boekje Jongeren en hun digitale wereld aan pers en genodigden, Rotterdam
o
30 oktober - Presentatie School of Education - workshop op een studiedag van de gezamenlijke lerarenopleidingen.
o
31 oktober - Overleg met sectorcommissie onderwijs (van ministerie OC&W) over Blended Learning
o
2 november - Presentatie School of Social Work 2 november
o
6 november - Presentatie voor docenten School of Economics Den Haag
o
7 november - Presentaties aan docenten School of Law in Rotterdam
o
27 november - Presentatie Jongeren en hun digitale wereld in Breda NVHT
o
6-8 november - EUN Round Table over Future of Education in Brugge
o
13 december - Deep Dive bijeenkomst INHOLLAND Talencentrum 13 december
2005 o
14 januari - London: Presentatie voorstel Europees project The ideal Educational handheld
o
7 februari - Rotterdam: Internationalisering en internet [UWIN-dag]
o
3 maart – Den Haag: ZENC-seminar
o
15 maart – Eindhoven: presentatie op Innovatium 2005 van de Digitale Universiteit
o
4 april – Utrecht: onderwijsinspectie over ICT-portretten
o
13 april – Den Haag: ICTO-CGO studiedag Show & Share – presentatie eLearningonderzoek
o
14 april – Rotterdam: Uitgevers Wolters-Noordhoff – presentatie onderzoek
o
20 april – Rotterdam: eLearning-workshops Dag van de Bedrijvigheid
o
19 mei – Breukelen: Presentatie eigen onderzoek aan Nyenrode medewerkers
o
2 juni – Tammsvik (Zweden): Presentaties op de door de Swedish Knowledge Foundation georganiseerde conferentie (TeachIT) voor alle Zweedse lerarenopleidingen.
o
16 juni – Utrecht: Afsluitende presentatie tijdens SURF-conferentie over Internationalisering en ICT.
o
20 juni – Rotterdam: Presentatie op INHOLLAND-ASAR seminar over networking.
INHOLLAND Lectoraat eLearning Strategisch plan 2007 - 2011
page 34
o
de
27 augustus – Nicosia: Presentatie op de 11
Bienale conferentie van EARLI, Integrating
Multiple Perspectives on Effective Learning Environments. o
15 september – presentatie op miniconferentie Open Universiteit/Ruud de Moor Centrum
2004
o
6 januari - Dordrecht Studiedag School of Education: Voorstellen en toelichting werkzaamheden
o
16 maart - Utrecht Innovatium 2004: Deelname forum over DU-referentiemodel
o
23 maart - presentatie op Velon congres (Projectenleider)
o
19 april - Rotterdam, INHOLLAND Blackboard-coördinatoren: eLearning binnen INHOLLAND
o
27 april - Rotterdam, Zweedse onderwijsdelegatie: Voorstellen lectoraat eLearning
o
14 mei - Lectorale rede en startconferentie van het lectoraat eLearning: Van eStudent tot kenniswerker. Van organisatie- naar student-geleid onderzoek, INHOLLAND Rotterdam
o
18 juni - workshop EDEN conference Boedapest: Building up new eLearning partnerships in Higher Education in the enlarged European Union (samen met Prof. Dr. Andrea Karpati, Eötvös Lorand University)
o
21 juni - Rotterdam: Deelname forum met gemeente Rotterdam over kenniseconomie
o
28 juni - Amsterdam: Opening speech at the 4th Diverse International Conference on Video and Videoconferencing in Education
o
16 september - Utrecht: Workshop over Design Research, Kenmerken van HBO-onderzoek
o
12 oktober - Nieuwegein: workshop over start B4Schools (samenwerking bedrijven en onderwijs in ICT-projecten)
o
10 oktober - Rotterdam: Voordracht voor TREND 21, businessvereniging Rotterdamse bouwwereld: eLearning en kennisdeling.
o
16 november - presentatie op Surfdagen over Europese projectmogelijkheden
o
22 november - European eLearning Forum for Education, Brussel
o
26 november - HBO-Raad en Indonesische hoger onderwijsdelegatie: eLearning bij INHOLLAND
o
7 december - INHOLLAND Den Haag, workshops met studenten over internationale kennisverwerving en -deling
INHOLLAND Lectoraat eLearning Strategisch plan 2007 - 2011
page 35
BIJLAGE 3: Huidige samenstelling van de Kenniskring eLearning
Naam
Fte ten laste
Inzet in
van het lectoraat
weekdagen
functie
School
1
Dr. Guus Wijngaards
1,0
5
lector
2
Drs. Pieter Swager
0,6
3
Projectenleider
Education
3
Jos Fransen (MSc)
0,4
3
Senior Fellow
Education
4
Drs. Lambert Berenbroek
0,2
1
Fellow
Economics
5
Bas van Goozen
0,2
1
Fellow
Education
6
Jaap Jansen
0,2
1
Fellow
Communication
7
Drs. Kitty Lau
0,0
2
Fellow
Communication
8
Drs. Eric Poldner
0,0
2
Fellow
Education
9
Annemiek Scholten
0,0
1
Fellow
Economics
10
Elsbeth Veldhuizen
0,0
1
Kenniskringlid
Education
11
Mery Schijf
0,4
2
Assistente
INHOLLAND Lectoraat eLearning Strategisch plan 2007 - 2011
page 36
Activiteiten van kenniskringleden Guus Wijngaards, Pieter Swager, Jos Fransen en Mery Schijf vormen het eLearning kernteam. Zij vergaderen (in principe) iedere maandagochtend om onderzoeken en projecten door te spreken als ook alle lopende zaken door te nemen. De kenniskring vergadert (in principe) iedere zes weken een keer. De leden van de kenniskring zijn actief in de volgende onderzoeksthema’s: Blended learning & teaching o
Elsbeth Veldhuijzen: Onderzoek naar adequate inzet van Macromededia Breeze (en eventueel Skype) als onderwijskundig middel.
o
Jos Fransen: Flankerend onderzoek project New Blends..
o
Jaap Jansen: Pilot: aspect New Blends binnen School of Communication.
o
Lambert Berenbroek: SMILE project: onderzoek naar mogelijkheden onderwijskundige inzet Handhelds (PDA’s) . New Blends II in eigen School of Economics
eTutor o
Jos Fransen: Opzet kader vervolgonderzoeken eTutoring.
o
Bas van Goozen: Onderzoek naar de wijze waarop een eTutor het leerproces van een student, binnen de Digipabo met behulp van asynchrone elektronische discussiefora zo optimaal mogelijk begeleidt.
o
Eric Poldner: Promotieonderzoek.
o
Eric Poldner: Vervolgonderzoek naar deelcompetentie eTutor.
o
Pieter Swager: Onderzoek naar mogelijkheden eTutorcourse in andere vorm uit te geven bij reguliere uitgever. Het idee is uitgeven een boek en ontwikkelen elektronische omgeving met mogelijkheden van consultancy. Tevens voorstel uitvoering en financiële opzet.
Visual Knowledge Building (VKB) o
Kitty Lau: Promotieonderzoek
o
Jaap Jansen en Kitty Lau: Bijdragen aan minors VKB binnen de School of Communication
Inzet Games o
Jos Fransen: Promotieonderzoek
INHOLLAND Lectoraat eLearning Strategisch plan 2007 - 2011
page 37
Bereik en bereikbaarheid school maatschappelijk werk: Project Raak o
Jos Fransen
o
Guus Wijngaards
o
Pieter Swager
INHOLLAND Lectoraat eLearning Strategisch plan 2007 - 2011
page 38