Strategie 2014-2017
Altijd in beweging
Agenda • • • • • • • • •
Visie Bibliotheek Zuid-Kennemerland Speerpunten voor komende jaren De Bibliotheek in Haarlem De Bibliotheek in Heemstede De Bibliotheek in Hillegom De Bibliotheek in Bloemendaal De Bibliotheek in Zandvoort De Bibliotheek in Spaarndam 2
Visie (1) Landelijke organisatie De openbare bibliotheek ontwikkelt zich in de komende jaren digitaal én fysiek tot een sterk verweven landelijke organisatie. Er komt één nationale bibliotheekpas en de 4 miljoen bibliotheekleden kunnen terecht in het hele land.
3
Visie (2) Fysieke bibliotheek Voor de fysieke content gebruiken burgers de Bibliotheek in de buurt, deze dienstverlening zal zich concentreren in grote regionale bibliotheken . Daarnaast vertakt de Bibliotheek zich fijnmazig via scholen, verzorgingstehuizen, buurtcentra, stations en via plug-in modules in bijv. winkels. Boeken worden gratis bezorgd op afhaalpunten of thuis tegen betaling. De fysieke bibliotheek wordt steeds meer gebruikt als een ontmoetingsplek, 2e huis of 3e werkplek. Het aantal bezoekers groeit jaarlijks. De ruimte is aantrekkelijk ingericht, rustgevend en inspirerend. Er wordt advies gegeven en de koffie is lekker.
4
Visie (3) Digitale bibliotheek De digitale Bibliotheek biedt toegang tot een toenemend aantal e-books plus een uitgebreid aanbod digitale muziek, kranten, tijdschriften en audiovisuele content. Landelijk biedt de Bibliotheek digitaal informatie over belangrijke maatschappelijke thema’s zoals opvoeden, inburgering, laaggeletterdheid, cultureel erfgoed en gezonde voeding. De Bibliotheek biedt een inspirerend community platform, waarbij lezers reviewen en raten en discussiëren over de inhoud en kwaliteit van boeken en andere media. Advies: lezers die dit boek lazen lazen ook dat boek. 5
Visie (4) Educatie Leesbevordering blijft heel belangrijk en de samenwerking met het onderwijs wordt nog hechter. Bibliotheken ontwikkelden “De Bibliotheek op School”. Onderdeel is een aanbod dat meetbaar (via de leesmonitor) het plezier in lezen en de informatievaardigheden van de leerling verhoogt. De samenwerking tussen school en bieb wordt vastgelegd in een leerplan. Alle jeugd is via school automatisch lid van de Bibliotheek. De Bibliotheek op School wordt komende jaren uitgerold over de scholen. Via ondersteuning met mediawijsheid, via workshops en een medialoket, wordt voorkomen dat mensen digitaal achterblijven.
6
Missie: De Bibliotheek Zuid-Kennemerland inspireert tot lezen en is een modern, laagdrempelig kenniscentrum met toegang tot verhalen, informatie en cultuur. Zij stimuleert het plezier, de ontwikkeling en ontplooiing van burgers in de lokale samenleving en speelt als ontmoetingsplaats een belangrijke rol bij de sociale binding.
7
Voor wie?
• •
Voor mensen van alle culturen en leeftijden. Een leven lang leren en meedoen aan de maatschappij, voor alle groeperingen: autochtonen, allochtonen, hoog- en lager opgeleiden.
Bibliotheek Zuid-Kennemerland Aantal vestigingen
13 vestigingen in Haarlem, Heemstede, Spaarndam, Bloemendaal, Zandvoort, Hillegom. Inclusief de Bibliotheek op het Station in Haarlem en Bibliotheken op School in Zandvoort en Vogelenzang
Inwoners
240.000
Leden
66.000 = 27% van de inwoners (landelijk 25%)
Bezoekers
1,1 miljoen
Uitleningen
1,6 miljoen
Omvang collectie
500.000 materialen
Aantal medewerkers
90 FTE
De bieb heeft een groot bereik. Veel marketing en activiteiten helpen groot te blijven. 9
LEZEN EN LENEN
Dit doen we • Boeken, dvd’s, cd’s, tijdschriften en games uitlenen • Uitlenen van 1.300 e-books, e-muziek, aanbod digitale content groeit • Website geeft personaliseerbare attendering op nieuwe collectie • WelkBoek, digitaal advies • Rotunda, mobiele app, bezorgservice
10
EDUCATIE
Dit doen we • Boekstart voor baby’s • Voorlezen: 5.000-6.000 leerlingen/jr • Klassenbezoeken PO en VO: 13.000-14.000 leerlingen/jaar • Collectieve abonnementen met scholen • Lessen in mediawijsheid en leesbevordering op de scholen • Pleinen voor makkelijk lezen en voor het (beter) Nederlands leren • Mediawijsheid cursussen (bijv. internetten voor senioren) • Bibliotheken op school: leesplan, leesmonitor, leesmotivatie ism school • Erfgoededucatie
11
ONTMOETING Dit doen we • Activiteiten in de bibliotheek: 130 workshops, debatten, tentoonstellingen • Studieruimtes • Gratis internet en wifi • Café • Gaming activiteiten
12
LOKET
Dit doen we •Fysiek loket in Bibliotheken Haarlem Centrum en in Oost - Verhuur: GGZ, Prezens, advocaat etc. - Mediaspreekuur voor digitale vragen • Digitaal loket - Websites voor Centrum voor Jeugd en Gezin 6 gemeentes - Zorgloket
13
Dienstverlening wordt digitaler:
Zelfservice De klant kan zelf snel en efficiënt aan de slag. Kortere wachttijden, betere beleving en minder personeel • Zelf terugbrengen en lenen • Digitaal betalen, cashless • Mobiele app • Rotunda • en nieuwe ontwikkelingen
Trends met invloed op de informatiesamenleving •Internetgebruik, mobiel. Minder boeken lezen, meer sociale media en games • Opkomst e-book (2012 2,8%, 2016 25%?), groei gebruik e-readers en tablets • Zelf willen doen - kiezen, kopen, schrijven, fotograferen, nieuws vergaren, meefinancieren • Van hebben naar toegang hebben of delen (bijv. boeken, muziek) • Vanuit huis: 24/7 access, webshops, thuisbezorging, 3D printing, ZZP ers • Privacy en beveiliging • Economische crisis, bezuinigen, sociale onderkant onder druk • Duurzaamheid, maatschappelijke verantwoording, soberheid, de menselijke maat, zingeving • Vergrijzing • Gemeenten worden in 2014 en 2015 verantwoordelijk voor jeugdzorg, werk en inkomen en zorg aan langdurig zieken en ouderen. 15
Prioriteiten Bibliotheek •Vernieuwen en aan blijven sluiten bij de ontwikkelingen, CONCLUSIE steeds weer veranderen - digitaal, fysiek, imago
• Groot bereik houden • Tegen lagere kosten
16
Speerpunten voor komende jaren De Digitale Bibliotheek •Landelijk wordt infrastructuur uitgerold, lokale implementatie: inspirerende website, landelijke catalogus, CRM • E-BOOKPORTAL: aanbod groeit van 2.500 e-books in 2013 naar 25.000 e-books in 2016. Streaming en downloadbaar • Andere digitale content: uitbreiding e-muziek, kranten, tijdschriften, audiovisueel, digitale etalages • Digitale diensten ter inspiratie, communityservices,
17
Speerpunten voor komende jaren Jeugd is de toekomst • Leesbevordering en leesplezier: - Bibliotheek op school, monitoring leesattitude, collectief lid • Moderne uitstraling van de Bibliotheek, beleving, interactie • Studenten: pilot 2014 met transactioneel lenen Een leven lang leren • Informatieavonden, workshops, debatten • Mediawijsheid Loket • Gemeentelijke zorgloketten in Bibliotheekvestigingen 18
Speerpunten voor komende jaren Vernieuwing uitleenfunctie • Nederland Schrijft - E-books publiceren zonder uitgever - Start 2012, nu uitrol naar rest van het land • Bezorgservice (gestart 2013 in Haarlem) • Ophaalpunten, bijv. bij een supermarkt De bibliotheek als inspirerende plek • Retail uitbreiden naar alle vestigingen • Ontmoetingsfunctie • Digitale dienstverlening uitbreiden met narrowcasting, multitouch tafels, video, etc. (€) 19
Retailformule Inrichting
Assortiment
Service
• Uitstraling van deze tijd • Sterke signing / routing • Gericht op presentatie en inspireren • Gericht op transactie • Modulair en makkelijk in- en aanpasbaar • Actueel, vraaggericht en goed beschikbaar • Meer ruimte voor jeugd en kinderen • Focus op inspiratie en zoekgemak • Focus op resultaat; monitoren en bijsturen • Meer tools om verborgen parels uit te lenen • Optimaal klantgericht • Natuurlijk klantcontact • Proactief, expert en op de werkvloer • Volledige zelfservice; de vraag voor zijn • Gestroomlijnde processen
Ontmoetingscentrum
21
Bibliotheken met digitale voorzieningen, zoals ipads, schermen, multitouchtafel, touch wand, studio Vb. Assen, Delft
22
Speerpunten voor komende jaren Vestigingenbeleid • Spreiding binnen regio Zuid-Kennemerland onafhankelijk van gemeentegrenzen (zie laatste slide) Kosten blijven verlagen • Gezamenlijke inkoop bibliotheken • Waar mogelijk verder fuseren/ samenwerken (o.a. met ondernemers) Waarde toevoegen aan de bibliotheekpas • Korting bij bijv. restaurant of museum Nieuwe inkomstenbronnen • Mediawijsheid, webshop, sponsoring, zakelijke dienstverlening
23
Bibliotheek Haarlem Flinke groei 2010-2012 Leden
Leden/inwoners
Uitleningen
Bezoekers
2010
39.320
26%
927.126
595.599
2012
43.237
28%
978.822
689.581
groei
10%
6%
16%
5 vestigingen: • Centrum: uitgebreide collectie, activiteiten, gezelligheid, studenten en studieruimte • Noord: gezinnen, druk bezocht • Oost: Reinaldahuis, achterstandswijk • Schalkwijk: achterstandswijk. NL computerruimte • Bibliotheek op het Station
24
De Bibliotheek op het station • Naar de klanten toe • Voorbeeld Bibliotheek van de toekomst • Landelijke keten. Uitrol eind 2014/ 2015
25
Bibliotheek Haarlem Vestigingenbeleid voor de toekomst • Haarlem Centrum is hart van de Bibliotheek Zuid-Kennemerland. Alles is er te krijgen. Veel activiteiten en gezelligheid, lekkere koffie en broodjes. Jongeren komen studeren. Het gebouw wordt binnen 10 jaar opgeknapt (is nu niet duurzaam) of verhuizing naar een ander pand in het Centrum van 5000 m2 • Bij sterke bezuinigingen kunnen de andere vestigingen verkleind worden of vervangen door plug-in bibliotheken in winkel of school Kansen • Gemeentelijk zorgloket in de bibliotheekvestigingen • Afhaalpunten, bijv. in Nieuwe Energie
26
Bibliotheek Heemstede
27
Heemstede: veel actieve leden Leden
8.426
32% van de inwoners
licht gedaald
Bezoekers
143.000
stabiel
Uitleningen
226.000
licht gestegen
Omvang collectie
62.500, na 19 juni 35.000
10% vervanging/jr
28
Heemstede veel actieve leden Ledenleeftijd 00-05 jaar 06-11 jaar 12-15 jaar 16-17 jaar 18-25 jaar 26-39 jaar 40-64 jaar 65 jaar+ Andere Totaal
Leden Inwoners Penetratie in % 619 1.622 38,2 1.924 2.060 93,4 1.114 1.319 84,5 464 686 67,6 300 1.584 18,9 263 2.766 9,5 2.095 9.815 21,3 1.582 6.473 24,4 65 8.426 26.325 32,0
• Cijfers 1/1/2013 • Bibliotheekleden ingeschreven op vestiging Heemstede • 50% is jeugd, 50% volwassenen
29
Bibliotheek Heemstede Huidige strategie • Doelgroep bibliotheek: alle leeftijden • Focus op Boekstart (programma baby’s) en jonge ouders lid maken • Scholendeals • School, bieb en tijdelijke combinatiefunctionaris stimuleren het lezen
30
Bibliotheek Heemstede Vestiging • Juni 2013: op Julianaplein van 1.300 m2 naar BG (900 m2) en aantrekkelijke retail inrichting. Jongeren hun eigen plek. • Onze visie op de langere termijn: - Naar de Binnenweg, stimulering winkelverkeer! - Ontmoetings- en verblijfsfunctie uitbreiden. Café • De gemeenteraad is het nog niet over eens over haar visie op de Bibliotheek. Op 1 juni hebben tijdens een Burgerbijeenkomst de burgers hun mening gegeven. Nu uitwerking 3 scenario’s. 31
Bibliotheek Bloemendaal Cijfers 2012 Vestiging Bennebroek Bloemendaal Vogelenzang Tot. Bloemendaal
Leden/ Inwoners Leden Uitleningen Bezoekers inwoners 5.122 1.359 30.631 20.563 27% 14.858 3.882 90.217 62.228 26% 2.228 597 13.294 10.122 27% 22.208
5.838
134.142
92.913
26%
32
Bibliotheek Bloemendaal • Doelgroep bibliotheek: alle leeftijden, 26% inwoners is lid • Gebouw in eigendom van de Bibliotheek Strategie - Flagship vestiging in Bloemendaal - Verbetering imago, vernieuwing inrichting - Retail inrichting, 1 inspiratietafel ala stationsbibliotheek - Zelfservice • Boekstart en scholendeals om kinderen te stimuleren
33
Bibliotheek Bennebroek
Strategie • Naar Multifunctioneel gebouw in 2015 • Nieuwe inrichting, retail, lokale samenwerking • Doelgroep toespitsing op kinderen, jongeren en senioren 34 • Gericht op lokale behoefte
Vogelenzang
Strategie • Bibliotheek in Basisschool De Paradijsvogel • Voor kinderen door kinderen • Activiteiten • Ontmoetingsplek voor senioren • Combinatiefunctionaris Vogelenzang/Aerdenhout
35
Bibliotheek Hillegom
Cijfers 2012 Leden Leden/inwoners Uitleningen Bezoekers 5.039 24% 131.203 76.126
36
Bibliotheek Hillegom • Doelgroep bibliotheek: alle leeftijden • Ruim gebouw, in eigendom van de Bibliotheek Strategie - Verjonging imago en ledengroep - Meer levendigheid en activiteiten - Korte termijn: onderzoeken of verhuizing naar centrum haalbaar is binnen huidig budget - Anders: opknappen huidige vestiging, vernieuwing inrichting, retail, zelfservice • Scholendeals om kinderen te stimuleren • Deal met Fioretti 37
Bibliotheek Zandvoort
38
Bibliotheek Zandvoort Cijfers 2012 Leden Leden/inwoners Uitleningen Bezoekers 3.750 (ontdubbeld) 23% 82.772 64.284 flink gestegen maar landelijk gemiddelde is 25%
• Mooie nieuwe vestiging van de bieb in Louis Davids Carré • Daarnaast 2 Bibliotheken op School: in LDC en in de Golf - Kinderen lenen uit - Combinatiefunctionaris - Samenwerking met 6 scholen, leesmonitor, leesplezier bevorderen
39
Bibliotheek Zandvoort Uitdagingen • Bieb is mooi maar kan levendiger • LDC aantrekkelijker voor volwassenen • Leescafé zal dan beter lopen en vaker open zijn Strategie • Boekstart • Aantal volwassen leden verhogen in Zandvoort met uitgebreide campagnes • LDC verlevendigen: wifi, koffie, activiteiten, hierin samenwerken met andere partners in LDC en erbuiten 40
Bibliotheek Spaarndam
41
Bibliotheek Spaarndam Leden 0-17 Leden >17 Leden/3000 Bibliotheek Spaarndam jaar jaar Leden totaal inwoners Uitleningen Bezoekers 2012: voor kinderen 325 192 517 17% 4.561* 2.534 2010: voor kinderen en volwassenen 331 231 562 19% 11.495 6.386
* Exclusief uitleningen van volwassenen op andere vestigingen
Aanbod • Voor kinderen collectie in Spaarndam • Voor volwassenen: collectie bestellen via website/Rotunda, bezorging in Spaarndam. Bezoek en activiteiten in andere vestigingen
Strategie • Marketing om inwoners te blijven bereiken
42
Verdeling vestigingen Huidige vestigingen lijken redelijk logisch verdeeld tov bevolkingsdrukte. Maar sommige mensen moeten verder reizen. Kansen voor ophaalpunten bijv.: - Waarderpolder Haarlem - Nieuwe Energie - Hogeschool in Haarlem - Supermarkt Haarlem zuid - Station Heemstede of supermarkt Zandvoortselaan - Zuid Heemstede - Scholen Aerdenhout en Vogelenzang - Tussen Haarlem en 43 Zandvoort
Discussie
