Stichting Samenwerkingsverband Hoogland Indianen
Jaarverslag 2009
Voorwoord In dit jaarverslag vindt u de belangrijkste informatie over de activiteiten die de SHI in 2009 heeft ontplooid, en natuurlijk het financiële jaaroverzicht van onze penningmeester. Wij danken iedereen die de SHI in 2009 heeft ondersteund. Lucienne Berenschot Voorzitter Stichting Samenwerkingsverband Hoogland Indianen (SHI)
Het bestuur Het SHI bestuur heeft in de loop van 2009 een aantal wijzigingen ondergaan. Laurens van der Zee is na ruim 20 jaar trouwe dienst teruggetreden uit het bestuur. Laurens blijft zich op de achtergrond wel actief inzetten voor de SHI (zie verderop: weefgoed). María Rodriguez heeft zich teruggetrokken uit het bestuur vanwege haar verhuizing naar Bolivia. Nico Mentink kwam juist weer terug naar Nederland en heeft zijn bestuurstaken weer opgepakt. Daarnaast heeft de SHI in de persoon van Tom Zwollo een nieuwe medewerker gekregen. Tom heeft een paar jaar in Bolivia gewerkt. Op Isla del Sol, een eiland in het Titicacameer, heeft hij met lokale inheemse vrouwen een weefgroep opgezet die weefgoed maakt voor verkoop aan de toeristen die hun eiland bezoeken. Vanuit Nederland wil Tom graag blijven bijdragen aan de ontwikkeling van de Andesvolken. Bij het afsluiten van het jaar telde het bestuur vijf leden: Lucienne Berenschot (voorzitter), Jacob Kroeze (penningmeester), Irene Bloemen (secretaris), Nico Mentink (evenementen) en Marisabel Pardo (educatie). De groep van vaste (vrijwillige) medewerkers bestaat inmiddels uit drie personen: Harry Wilcken, Laurens van der Zee en Tom Zwollo. Zodra Maria Rodriguez weer een beetje gesetteld is in Bolivia hoopt zij de SHI met haar lokale bijdragen te kunnen blijven ondersteunen.
Projectsteun In 2009 heeft de SHI twee projecten in de Andes ondersteund. Het eerste betrof twee studiebeurzen voor twee Peruaanse Aymara-studenten bij IECTA in Chili. Beide studenten komen van het platteland. Rolando Pilco doet voor zijn scriptie onderzoek naar het eeuwenoude gemeenschapsbeheer van de kustflora van het Titicacameer. Vooral het riet: voor voedsel, voor veevoer, en als bouwmateriaal voor boten en daken, en als kraamkamer voor vis. De modernisering en de Peruaanse wetgeving zijn een dodelijk gevaar voor de toekomst van de gemeenschapseconomie. Ronald Anahua, heeft als thema de mythologie en het ritueel met betrekking tot de berg Kapilla (ook aan het Titicacameer), die gerespecteerd wordt als (goddelijke) beschermheer – Apu - van de dorpen aan zijn voet, en als eigenaar van de voedselrijkdom voor het leven van de gemeenschap: de totale gemeenschap, ook de fauna en de flora, het water, de weidegronden en de vruchtbare grond. Hij beheert ook het klimaat. Voor deze thema’s niet altijd enthousiasme bij de universitaire docenten die veeleer geloven in de technocratie als basis voor "nationale ontwikkeling" en in de doorsnee bibliotheek vinden zij ook weinig of geen literatuur voor de onderbouwing van hun "theoretisch kader". Derhalve besloot de SHI deze studenten te ondersteunen.
Het tweede project betrof een weefproject in Norte de Potosí – Bolivia. De aanvraag, gedaan door vrouwen van drie dorpjes - Queñuani, Jank’oyu, Uma Chiwiri – kwam binnen via de niet gouvernementele organisatie Pusisuyu, die ruim twintig jaar in het gebied werkt met de inheemse boerengemeenschappen die tot de armste van het land gerekend worden. In de dorpjes wonen een zestigtal families, iets meer dan 300 mensen. De bevolking leeft van de verbouw van gewassen zonder irrigatie, gecombineerd met tijdelijke migratie of werk in de mijnen en ambachtelijke activiteiten. De gewassen zijn aardappels, tarwe, oca, mais, tarwi (lupine), gerst, allen voor eigen consumptie. De bedoeling van het weefproject is om via een programma van cursussen en uitwisselingsactiviteiten de traditionele wolbewerking weer op gang te helpen. Het gaat dan om het verven met natuurlijke kleurstoffen, het weer aanleren van weeftechnieken en weefpatronen die in de vergetelheid geraakt zijn en het consolideren van een organisatiestructuur, die het de vrouwen mogelijk zal maken om met hun weefproducten ook extra inkomen te verkrijgen. In totaal ging het om 3.360 euro. Daarnaast bemiddelde de SHI bij de stichting Terra Gelderland ten behoeve van IECTA. Dat leverde een donatie van 6.500 euro op die rechtstreeks aan IECTA is overgemaakt.
Informatie over positie en cultuur Andesvolken in Nederland Op 5 mei was de SHI met een stand vertegenwoordigd op het Bevrijdingsfestival. Jong en oud werden geïnformeerd over de situatie van de hooglandindianen in het Andesgebied
Eveneens in mei waren we aanwezig op de wereldmarkt MondiAalten in Aalten, tot voor kort de woonplaats van Joop van Kessel in Nederland. Joop was zelf ook aanwezig die dag, en bestuurslid Nico Mentink bracht latino muziek ten gehore met zijn groep Duo Canela.
In juni 2009 is een nieuwsbrief uitgebracht, met aandacht voor actuele ontwikkelingen in de Andeslanden en projecten die de SHI ondersteunt. De nieuwsbrief is verzonden aan ruim honderd donateurs en relaties van onze stichting, en verschijnt op de website. Bestuurslid Irene Bloemen en Tom Zwollo waren namens de SHI aanwezig op de Verkiezingsavond Bolivia in Amsterdam. De avond was georganiseerd door Chakana in samenwerking met Ojalá. De avond stond in het teken van de presidentsverkiezingen die dag in Bolivia die zijn gewonnen door de inheemse president Evo Morales.
Website Voortbordurend op de nieuwe opzet die in 2008 is ontworpen, is de website van de SHI in 2009 inhoudelijk vrijwel compleet herzien.
De site biedt veel nieuwe informatie. Over de SHI zelf natuurlijk, en de publicaties die we uitbrengen of verkopen. Een prachtig onderdeel is de documentatie over Projecten. Irene Bloemen heeft op basis van grondig archiefonderzoek, alle projecten die de SHI sinds 2000 heeft ondersteund, beschreven en geïllustreerd met foto’s. Het biedt een mooi en informatief overzicht, compleet met links naar publicaties en organisaties die met dezelfde problematiek bezig zijn. Zeer het bekijken waard! De huidige site biedt veel meer beeldmateriaal van de Andes en zijn bevolking. Een groot deel daarvan bestaat uit de foto’s en dia’s uit het archief van de SHI. Harry Wilcken zorgde voor digitalisering en plaatsing op de website. Een nieuwe toepassing van de website is het publiceren van informatie over studiebeurzen en financieringsregelingen voor inheemse volken die de SHI ontvangt. Onder de bezoekers van onze website zijn namelijk ook veel mensen uit Latijns Amerika, die wellicht hun voordeel kunnen doen met deze vorm van dienstverlening. Educatie Bestuurslid Marisabel Pardo heeft in 2009 twee basisscholen ondersteund met educatieve activiteiten over de Andes en zijn bevolking. In maart verzorgden zij en María Rodríguez de Montessorischool in Nijmegen enkele onderdelen van een projectweek over Bolivia. In juni organiseerde Marisabel een Lentefeest op de Montessorischool Wageningen. Ook daar stond Bolivia centraal. Weefgoed project SHI In de loop van de jaren heeft de SHI een flinke verzameling weefgoed opgebouwd. Die gebruiken we voor onze stands op publieksactiviteiten en we lenen die uit aan scholen die een onderwijsprogramma aan de Andes wijden. Maar het grootste deel van de tijd ligt het weefgoed in de opslag. Dat is jammer. Laurens van der Zee, voormalig bestuurslid van de SHI, heeft het initiatief genomen om de verzameling weefgoed meer zichtbaar te maken. Met een groep deskundigen is een project gestart om alle materiaal in beeld te brengen en de technische en culturele kenmerken te documenteren. Met al die informatie en beeldmateriaal krijgt de SHI veel meer mogelijkheden om dit erfgoed van de stichting bekendheid te geven, bijvoorbeeld door de publicatie van een boek, artikelen in tijdschriften, kleine exposities in combinaties met lezingen.
Financieel overzicht 2009 In 2009 zijn de tegoeden van de stichting teruggelopen met een kleine 3000 euro. De inkomsten uit donaties en giften vielen lager uit dan in 2008. Aan de uitgavenkant is er naast de projectensteun en gebruikelijke organisatiekosten, een nieuwe post ten behoeve van het Weefgoed project. Dit zien we als investering: met de resultaten van het project kan de SHI nieuwe wegen inslaan bij voorlichting en informatie in Nederland. Dat moet zich vertalen in meer bekendheid van de SHI, wat op zijn beurt weer tot meer inkomsten moet leiden. In 2010 zal het werven van meer donateurs een punt van aandacht zijn. Overzicht inkomsten, uitgaven en ontwikkeling financiële positie SHI in 2009 SALDI PER 1.1.2009
1.0. ASN Optimaalrek 1.1. Rendementrekening
18.000,00 915,80
1.2. Raborekening
1.588,10
1.3
3.434,12
Postbank Kas totaal saldi
144,80 24.082,82
INKOMSTEN
UITGAVEN
1.4. 1.5. Donat.2009 1.6. Giften anders 1.7. Verkoop boekjes
1.043,75 1.850,00 22,00
2.1. Projecten 2.2. Publicaties/Voorlichting 2.3. Weefgoed project
3.360,40 869,57 1.161,13
1.8. Verkoop diversen
231,25
2.4. Secretariaat
444,56
1.9
Rente Rend.rek.
139,96
2.5
288,63
Rente ASN
421,47
2.6. Diversen
Totaal
3.708,43
Opslag/Verzekering
Totaal
448,31 6.572,60
SALDI per 31-12-2009 3.0. ASN Opt. Rek. 3.1. Rend.rek. Rabo 3.2. Raborekening 3.3. Postbank Kas
Totaal
27.791,25
18421,47 505,76 599,63 1691,29
totaal saldi
0,50 21.218,65
Totaal
27.791,25
Toelichting van de penningmeester • De inkomsten uit donaties en andere (grotere) giften vallen in 2009 lager uit dan in 2008. Ook als de eenmalige bijdrage van Impulsis in 2008 niet wordt meegerekend. De inkomsten zijn nog wel hoger dan die in de jaren 2006 en 2007. • In de post verkoop div. is ook de opbrengst van de stand op informatiemarkten opgenomen. Ook is enkele malen expositiemateriaal verhuurd. • In de post uitgaven voor publicaties en voorlichting is ook de website (provider antenna) opgenomen. • Onder secretariaatskosten valt de huur van de postbus, kantoorartikelen en verder secretariaatskostenvergoeding • Voor het eerst is een post weefgoedproject opgenomen. Het professioneel laten fotograferen van alle weefgoed stukken kostte € 1000,-- . Verder zijn er reiskosten gemaakt door derden, en waren er representatiekosten. • Onder Diversen is een bedrag van € 269,-- opgenomen dat is terugbetaald aan Impulsis, omdat de subsidie van 2008 niet geheel is gebruikt. Ook zijn bankkosten in deze post verwerkt. Verder horen hierbij de bijdrage Kamer van Koophandel en kleine cadeau’s voor vertrekkende bestuursleden. • Al met al is het totaal aan Saldi in 2009 met € 2864,17 verminderd t.o.v. 2008