’Przewalski
Stichting Jan+G.
maart
walski
1987 bestond de
Paard tien
decennium
en
voor
wilde voorouder
gezien. ki
zicht
het Przewalski
In 1974 werd
onze
honderd
begonnen
gramma ontworpen
zijn. Ook van
om
dat het het
eerste
omstandigheden de
van
teuren
te
waar
over
Bescherming
terug
dan 4500
van
ze
het
het
voor
het
stamboekje
de
zelfde
Utrecht
paarden verbleven
en
van
gen tussen
Elspeet
250 ha en
afgelopen
ken
uitgewerkt
In
dat
groot
gebied gele-
wereld.
jaarlijks
wordt
wildgevangen een
voorou-
computerpro-
onrustbarend hoog
en
op
kaart gebracht.
diersoort
onze
te
fokprogram-
wij
er
achter
was.
bezorgdheid uitspre-
de hoge inteelt.
derde
Przewalski
van
660 Przewals-
onder andere dat
wij
toen
bedreigde
1976 werden
het
er
gehele
Later kwamen
konden wij
over
bijzonder
laatst in het wild
bloedsamenstelling,
een
tevens
is
Deze bleek
systeemkaarten.
de leef-
systeem
werden
de
over
ontdekten
van
van
in het
en
wij
uitgenodigd
Internationale
paarden
in
om
zowel
Symposium
München als
tweede Wereldconferentie ’Noorderheide’ een
het Prze-
van
zien op het
te
immers de laatste nog levende
waren
Hierbij
berekenen.
doodsoorzaken, meer
was
het
van
bijvoorbeeld
vele dierentuindirec-
konden wij praten
ter
paarderassen
was
verspreid
afstamden
zoals
de Przewalski
Met
die
uitgewerkte systeem
dierentuinen
bijna alle bezocht.
1967
de Universiteit
de hoogte te komen
meer op
werden
zo
In
Praag.
van
inteelt
de
oude
paard
het uitwerken
vele andere zaken,
dierentuinen,
en
eens
in dierentuinen. In 1985 leefden
maar
paarden
met
Het systeem bevat thans
Om
huispaarden.
met
groepen Przewalski
om
voor
Het Przewalski
dierentuinen,
ders. In samenwerking
ma’s
belangstelling
paard.
door de dierentuin
uitgegeven
Behoud
tot
wagen op de toekomst.
Het leefde alleen nog
paarden in
hele
te
door
van
Stichting
Wellicht interessant
jaar.
een
begon allemaal
Het
jaar
Bouman
21
Op
Paard’ tien
voor
het
op
voor
op
de
fokken
bedreigde diersoorten in gevangenschap
Vierhouten. te
Londen
een
lezing
te
houden.
135
Omdat de de
stichting
verwantschap
oprichting touw
bloed
zoals
Engelse
pony
de
van
op
Przewalski paarden van
huispaard-
oude
Zeer interessant
rassen.
onderzoeken
te
dat
deze
het
Przewalski
meest
Mon-
van
veron-
verwant
waren
aan
het
geen
eenvoudige zaak. Toch gelukte dat uit-
paard.
Dit
en
was na-
mocht
Men
huispaarden.
derstellen
jaar
bijvoorbeeld IJslandpony’s
tuurlijk het bloed goolse
vele
Naast
onderzocht
rassen,
het
uitgebreid bloedonderzoek
een
gezet.
werd
Przewalski paarden in
huispaarden werd
en
in
geïnteresseerd was
zeer
tussen
echter
was
eindelijk. Dr. M. Stubbe
van
de Universiteit
Halle,
van
bezocht regelmatig Mongolië. Samen heer Wigman
van
de KLM werd die
drie
een
maal
practisch de zelfde temperatuur houden.
Dit
baar Dr.
blijven
te M.
om
nam
het
zich
op
Hij zorgde ook dat de koelbox de kortst
van
Ulan
tuig
een
stemmen op
een
IUCN
in
het
bijeenkomst.
die Przewalski
hadden, het
paarden
het dan kunnen gebruiken beleid gen.
Wel
verkoop te
te zetten.
op
werd
Dit
aan.
aanbod
om
stam-
zouden fok-
goed
werd
Przewalski paarden
van
Ze
om een
afgesproken
Enige
Het
gonnen.
sen,
heeft
er
zou
komen
dierentuinen
en
den
systeem
dat het
het
systeem
ander
onderzocht
kunnen
bleef, werd
was
dat
Behoud walski Het
op
ter
maart
particuliere
van
een
met
Om
de
walski
von-
het
tot
weer
het
wild.
uitzetten
van
van
jaar
maar
meer
bij
het
dat
is
verwant
het het
bij
geen
Men
huispaarderas.
concluderen
Stichting
voor
de loop telt
werd:
België
Przewalski paarden
in
bekendheid
te
geven
paard exposeerden wij het
eerst met
een
zou
Mon-
aan
het
In
nu
der jaren
is
deze
aan
het
in dat
Prze-
zelfde
kleine tentoonstel-
ling in Ouwehands Dierenpark
vele de
meer
Prze-
paard opgericht. doel
heeft
die
enzymen
sen.
de
handen
1977 de Stichting
Bescherming
uiteindelijke
het
136
en
er
van
omdat wij het niet juist
21
Przewalski
Wel
Przewalski paard voorkomen,
samenwerking
in
be-
Przewalski paard dan andere huispaarderas-
heel klein
in
aankomst
na
Het
zesenzestig.
aan-
en
naar
later richting
dat het Mongoolse
bij
internationale stichting of vereniging
grond
was
chromosomen heeft.
64
paard
goolse huispaard
wel
Een
het onderzoek
Mongoolse huispaard
maart 1977
Omdat de kans
werd.
huispaard, evenals alle andere huispaarderas-
hieruit
in
uren
met
resultaat
uren
afgesla-
raadplegen.
Oprichting
het vliegveld
geplaatst
KLM-toestel dat enige
Schiphol vertrok.
symposium boden wij de dierentuinen
boekinventarisatiesysteem
tubes bin-
met
op
de KLM zorgde dat de koel-
werd in Amsterdam
Op
van
tappen.
Russisch verkeersvlieg-
een
Moskou
van
te
box uit het vliegtuig overgebracht werd
Foto rechtsonder: Het
Bator
medewerker ’Noorderheide’.
mogelijke tijd
richting
tijd
bruik-
bloed
veertig Mongoolse huispaarden af
nen
zou
onderzoek.
voor
Stubbe
uur
de maximale
was
dat het bloed onderweg mocht zijn
Veulen op de
24
ontworpen,
bloed
kunnen
Foto boven:
grote
koelbox op
de
met
zeer
Rhenen.
te
uitgebreid
In
en
dertig panelen. Geëxposeerd werd in
plaatsen en
november
levering
in
Nederland,
B.R.
Duitsland,
Groot-Brittannië.
van
1977
verscheen
het
ook
tijdschrift
de
eerste af-
'Przewalski
Paard’.
Aanvankelijk
maal
per
jaar, sinds 1985 echter vier maal
jaar.
Het
teurs
600. De
tijdschrift
bestemd
de stichting.
van
De
is
verscheen
voor
Dit zijn
wordt
stichting
opbrengst
dit
er
belangrijkste inkomsten
per
In
cies in captivity’
de
van
de stichting.
juni
In
dat jaar werd
koop
1978
St.).
er een
met
de hand worden
met
Hierdoor kan
er een
worden
leuke winst
gemaakt.
op
Jammer
de laatste jaren, waarschijnlijk nomische
1978
de
ver-
werkt
de
zijn ecote-
kunnen
de
kosten
met
vrijwilligers
gelukkig laag
wor-
den gehouden. de
steeds
meer
hoge
17
inteelt
erfelijke
oktober
manifesteerden zich
gebreken bij
de
1978
een
Prze-
op
studieconferentie
te
servaten
te
op
de inteelt
te
mogelijk ingrijpen Bij deze
richten
plan
om
aanleiding
eerste
boek uit:
Hereditary Diseases
Przewalski Horse’.
of
the
co.
op
mens.
In
ten
gen,
met
relatie
om
een
setnirepaarom
zo
de semireserva-
zo
waren
gekomen. Hij bezat van
de
minste dertig ha,
multimiljonair
zo
natuurlijk
min mogelijk
in
wij
een
Colorado met
hem
een enorm
in
groot
wel honderd km 2 in Nieuw Mexi-
Zijn bedoeling te
zes
Przewalski
met
van
de
een
zou
en
gelegenheid bezochten wij ook
gebied
Naar
zou wor-
paarden
West-Europa
ons
leven
woonde
and
voor
moeten
Amerikaanse
een
onderling hengsten
verminderen.
van
in
paarden
hielden daar
deze conferentie bezochten
ten, grote gebieden
contact
conferentiebij.
samen-
verschillende bloedvoeringen
van
spe-
wij onder andere lieten
vanuit
Na
breken
Springs. Via
hiervan gaf de Stichting haar
een
vele dierentuinen in de USA
nog
lans
Een dertigtal specialisten uit de gehele wereld
’Genetics
er
Przewalski
geen
invoeren
hierover in Burger’s Dierenpark in Arnhem.
deze
waar
al bleef men
men
'World
dierentuinen in
zouden de Przewalski paarden
walski paarden. De stichting organiseerde 16 en
wij
den
stichting alleen
Door
den als gaan
genoeg
was
van
uitwisselen, de inteelt steeds hoger
Sovjet-Unie.
ruggelopen. Omdat
ook
deze arti-
de verkopen behoorlijk
crisis,
dia’s,
met
zien dat,
gemaakt.
door de
derde
gehouden in San Diego (V.
directeuren
van
de
collectie hadden. Wij
lezing
Engelse versie.
ook begonnen
er
werd
breeding of endangered
deze conferentie
Na
komst
on
Noord-Amerika die Przewalski
cadeau-artikelen, die veelal door
van
vrijwilligers
kelen
het werk in
van
verscheen
In
1979
ongeveer
hun
Uitbreiding
1979
november
Conference
niet gesubsidieerd.
van
Plannen in
de dona-
de donaties is één
van
twee
richten
waar
was
een
’Equid Sanctuary’
hij bedreigde paardachti-
verschillende zebrasoorten
en
halfezels
137
wilde onderbrengen in
grote ruimten. Zijn
land
belangstelling ging ook
uit
ting
paarden.
in
Hij
niet alleen
zag
semireservaat
een
de toekomst 2
honderd km
van
voor
dat
Przewalski
naar
kans
een
dertig ha
±
gebied
een
voor
ook
maar
dan
van meer
kunnen dienen als
zou
re-
,
servaat
de
voor
Przewalski
ondergebracht worden
zou
stichting.
Hij
zou
Advocaten zouden alles overeenkomst
speciale
een
papier
op
dan
zou
in
de financiën
voor
Alles
paarden.
het
zorgen.
zetten.
volgende
De
jaar
kunnen worden getekend. Het
het
voor
werd
opzetten
de zelfde tijd door de
ongeveer
ingeschreven onder
en
aangenomen
semireservaten,
van
IUCN
nummer
Voor het ook
zover
waren
Die tijd ging de
IUCN
was was
er veel
werk
verzet en
veel besprekingen gevoerd.
er
namelijk
men er
zich alleen
wilde dieren die
moest
nog
met
eigen leefgebied in
een
Het
Paard.
houd
bestuur
drie
Paard, Fonds
leden
het wild hadden.
de
Rangers,
contract
naar
worden.
Chicago
van
bracht in
Nieuw
Mexico,
Grévy-Zebra’s den
De
paard. was
het
netto
verzilverde
het
over
maar
over.
had
om het
hem
Besprekingen werden gevoerd de ’Hompelvoet’,
om
Grevelingen, dat begrazen
110
met
daar wel
lastig. de
in
ons
Geld
was
gebied
een
er,
was
uit dat de toekomst
naar
een
was
zo
Przewalski
te
gebied kleine
in
groep
Deze
had-
allemaal gewelniet
gespro-
kort
er te
zelf ma-
genoeg
doen. Wij hadden ver-
gegevens
zouden
kunnen maken. alleen
eigenlijk
maar
hoopvol begonnen, eindig-
Doordat het Przewalski paardenproject
ving
door
aangenomen
WWF’s
besprekingen kwam king 138
met
het
werd
mogelijk. er een
Wereld
door
fondsenwerNa
hechte
Natuur
kon
stichting
men
Het
ten
er-
zag
minste één was.
waar.
de auspiciën de
die
nu ook
initiatieven
van
belangen
de IUCN
Verscheidene
bijna
allen
waren
ampele
samenwer-
Fonds-Neder-
weer
uit
in
dit alles
van
een
te zetten
niet al
velerlei
op
te
in het wild.
werden aangezocht
mensen
Onder
reageerden positief.
specialisten
stellen,
samen te
de Przewalski paarden
van
behartigen. Het doel
toekomst,
verre
ne-
gaan
internationale commissie onder
om een
gebied
en
hen
en een
aantal dierentuindirecteuren. Het
vierde
Internationale
Przewalski Paarden 1980
den
bij
zou
Symposium
van
22
tot
voor
25
juni
in Winchester, Zuid-Engeland, gehou-
worden.
ook
om
Dat
was
een
deze commissie
elkaar te
mooie
voor
gelegenheid
de
maal
eerste
brengen. Aanvankelijk gaf
de di-
recteur, die dit symposium organiseerde, zijn volle medewerking. De zou
dag
van
samenkomst
zijn zondag 21 juni, de dag voordat het
symposium 20ste
niets
diepe teleurstelling.
was
te
Przewalski
verzekerd
paarden
de Przewalski paarden,
werd
van
De
juni te
waren
begon. in
zijn
schillende
de IUCN
groot is,
er.
van
gaan
computerdeskundigen
reis,
Staatsbos-
paarden.
zou
lang verhaal
een programma
De
van
eiland in de
groep
was
mede dat hij geld
allemaal zelf
Samenwerking
met
een
hectaren een
onderge-
een
was
contract
Om een
Zijn
de aankoop
voor
het vlieg-
prachtige
natuurlijk alle mogelijke
strekt.
met
Przewalski
Przewalski paarden.
op
Op de laatste dag begonnen wij
ken, hij deelde
het Ver-
op.
opbrengst hiervan ƒ 320.000,-
bestemd
eveneens
en
Colorado Springs.
reeds
de winter. Het
voor
maar
ken.
pers
privé-vliegtuig
ondergebracht.
was
het
zonne-energie verwarmde onderko-
met
mens
het waar
in
om
ook de
zou
het
afgehaald
duur hotel
een
bezochten
Wij
dig
Met
multimiljonair werden wij
van
veld
vertrokken
(1980)
de Verenigde Staten
tekenen. Hierbij
te
uitgenodigd
actie
van
1980
daaropvolgend jaar
wij opnieuw
specia-
met een
volgens begon het Wereld Natuur Fonds
groep
in
Teleurstelling
enige
jeugdafdeling
Niets bleek echter minder
Het
Natuur
Wereld
met
WNF. Deze actie bracht ƒ 80.000,-
van
Be-
tot
het Przewalski
van
(WNF) aangevuld
de
stichting
de Stichting
het
van
Przewalski
deze
van
van
listen. Al spoedig werd gestart van
de oprich-
Reservaten
Bescherming
en ter
gaan
vanuit dat
nog
bezighouden
resulteerde in
bestaat uit drie leden
beheer
3077.
Dit
de Stichting
de verkoop
de stichting ontworpen
dat door
project
was
stand.
tot
van
Toen
Winchester
geregeld.
wij
Integendeel,
bleek
aan
ver-
belanghebbenden die reeds eerder
gearriveerd
bijeenkomst
niet
was
zou
medegedeeld dat de
doorgaan.
duidelijke boycot. Gelukkig groep
de
zaterdag
arriveerden
was
de stichting welgezinde
Het
was
er een
mensen
een
grote
aanwe-
zig evenals de verschillende buitenlandse
ex-
perts. Het te
zou
voor
blamage zijn
komst
niet
de organisator
om
in
walski
de bijeen-
worden. De gehele vergadering
In
laten doorgaan.
te
een te gro-
dit geval
der
haast
werden alle uitgenodigde dierentuindirecteu-
opgetrommeld. Zondag 12.00
ren
wij uiteindelijk allen bijeen werd
het
project
met
en
algemene
uur waren
15.00
om
stemmen
uur
aan-
stomheid
Maandag
juni begon het symposium. Wij
22
hielden daar Przewalski
lezing
een
Het project
paarden.
eind
de
over
het symposium
van
te
inteelt bij wilden wij
berde bren-
buiten
er
gehouden
Een
geslagen.
directeur
impasse
kwam
en
symposium later
werd
bericht
schriftelijk
van
voorstel
dierentuin, zonder discussie, dus ne
stemmen
was
aangenomen.
geerden de stichting Het
antwoord hierop
dat
was
leek
het
voorstel
volgde,
gestencild exemplaar 3077 uit
wij
nog
te
de kans
dit symposium dit
directeur
zijnde
restrictie tot
dat
Behoud
nam
Nog
het
in
project
bespreken. Inderdaad bleek
van
van een
zijn
nummer
lang niet zeker of
krijgen
het
’Boumans’
en ter
bracht
Alleen
plan.
de
symposium
en
ons
maakte
en
Bescherming
nam
plan
hij
de
de Stichting van
ting
het Prze-
te
gingen
Natuurpark Lelystad. verblijven zijn er
thans
28
uit dierentuinen
de
semireservaten
Przewalski
paarden.
Elf
afkomstig,
zeventien
zijn
afgelopen tijd geboren.
Groot-
er op
een
ver-
men
aangenomen.
en
geld
voor
welke
om
een
de
stich-
Przewalski
paar-
semireservaat.
Przewalski
Wij
paarden in de
verschillende dierentuinen wellicht beschikbaar
doel,
waren
zo
verkoop
voor
en
welke
voor
het
laag mogelijk ingeteelde paarden
fokken, geschikt
waren.
Bijna niemand
bereid Przewalski paarden
recteur
de
het in
dat als
teleurstellingen lagen in het
gebied
na
rea-
aan-
kopen
verkopen.
In
discussie
als zijnde
een
algeme-
Hierop
dit
geen
meer
met
schiet. Zoals wij reeds vertelden had
den
belangrijke dierentuin
in Nederland het woord als
een
niet ongegrond.
de laatste dag
een
het project
was
zouden
te
wantrouwen
Op
van
reiken. Het
vast
dat het
verscheidene anderen.
en
was,
ieder
de het
om
gegeven
Brittannië de gewoonte
een
een
de directeur van de Nederlandse
Door de voorgaande dag wijs geworden
verstandig
van
sluiten. Enige maanden
te
maar
het
met
gen.
ons
moesten
was even met
Noordamerikaanse dierentuin doorbrak
voorstel
genomen.
op het
Paard
Van
een
vernamen
aan
bevriende
wij
dat
te
was
de stichting
te
dierentuindi-
de zelfde Neder-
landse dierentuindirecteurzijn collega’s had
gebeld
met
het
dringende verzoek
Przewalski paarden
te
ons
geen
verkopen. Een andere
bevriende relatie maakte
een
bekende dieren-
139
handelaar in Amerika het verlangen
ting
en
aan
te schaffen.
wij
Via
deze
handelaar hebben kunnen
langrijk vonden. gevallen
paarden
De
de zelfde
van
kobe-
de bloedsamenstelling
wij
waarvan
stich-
onze
op
Przewalski paarden
alle Przewalski paarden
later
pen
attent
om
De
verkopen. het
Voor ter
aan
deren
zover
mera snorde
dat
wij konden niet
en
Przewalski
spoedig
er
te
garan-
paarden
duidelijk dat
was
dierentuinen niet
veel
met
verwachten
te
meer
Wij zouden de zaak zelf
was.
ten
samenwerking
van
ter
Dit
hand
moe-
nemen.
werd
in
hij
aan. Het
te
snel
de
je. Via in
het
Artis.
dierentuin ontwikkelde
Deze
de Rijksdienst
met
Het
de
had 500
zou
zouden geveer
gebied
Wisenten.
Een
dus zeker
korte
hectaren den.
In
Rendieren
in
dit
twee fasen
zijn,
Europa
kon
termijn voor
groot,
er een
daar
groep zou
deze
in
voorkwamen.
gebied
van
doel gereedgemaakt zou
op
enige
en
een
Przewalski paarden
zijn plaats
op
on-
van
dit uitgebreid
vier
wor-
worden
35 hectaren. Thans is het hele gebied be-
tot
schikbaar
Geleidelijk
Memphis, schonk
de Przewalski paarden.
voor
werden
aan
aangekocht
in
Bern,
USA.
de
De
Het
werd geboren
op
naam
ren,
1986
De
een
1984.
de Mongoolse waarop
waren
hengstje
Hij kreeg
naam
voor
Ook dan
hoeven
en
dit
jaar
weer
drie
140
waren
de
hengst
en
de
vier
als
er
er nog
is
hecht.
zeer
met
het terrein
liever
Ook riet is
Dit
len.
doen
maanden.
aan
Eind
de topjes
van
geliefd.
zeer
ze
el-
voor
waar
kwamen
hernieuwde
er
van
twaalf hectaren groot
en
rasterd worden. Dit terrein bestemd
doen
te
groepen
verwante
hengst
beschikbaar
moest
maar
dat
er
om-
als
ook een
of
die-
de
bij
dat
men
hengst
voor
ogen
van een on-
vijf
merries,
speciaal hengstgebied
een
De merries die
zijn.
werden
hengsten op
er
vier
met
dat
gekocht werden,
was
stellen
samen te
hield dat in
De
men
onge-
geheel
Aangezien wij
nemen.
een
aanvankelijk
gebruikelijk,
merrie aankocht moest
Het was
zou
was
Het
hengsten.
voor
rentuinen
bleek
zijn in De Ooy, gelegen
Nijmegen.
van
contacten
Er
stand.
tot
in de nabijheid
bleek
het begin
in dat jaargetijde behoef-
ze
te
keurd.
bloem
hebben.
1981
hadden
In
regel-
ze
met
gedurende enkele
maar
terrein beschikbaar
dan
de
vaak bomen schil-
men ze
Staatsbosbeheer
een
De
dat
Waarschijnlijk zit in de bast
bomen iets
bij
hun
jaarlingen kleine
die het altijd
vormen,
de winter ziet
veer
met
vrij.
gras
Opmerkelijk is en
Nu
sneeuw
opnemen.
nemen.
met
te-
bijgevoerd.
ze nog
hun veulens
matig grote happen
te
came-
de jeep viel
dikke laag
een
krabben
wij
moesten
de koop
bij
toe
aan-
grondig
altijd
er
ge-
meestal
nemen.
Later
verschillende, vaak hoog ingeteelde
hengsten het leven
in
aankonden. Enkele
stierven
fokkerij, werd
gebo-
ook
In de tijd dat de distels bloeien zie je
van
ca-
aan.
zich
om
zat was
het ondergesneeuwde
drie
veulens.
Aanvankelijk
kaar
en
erop
jaren werd maar
nog
hengst Reep,
veulens
Apoll viel
Inmiddels had de
toe.
enige dat
hij geboren werd.
er
vier veulens
GB,
Keulen
van
meeste
veulen,
eerste
jaar daarop werden in
Manor,
dierentuin
28 augustus
Davaa,
maandag, de dag Het
Przewalski paarden
Midway
hengst Apoll.
jonge dieren.
de
dit gebied
liepen daar
ander gebied
groep
tijden ook
vroegere
Op
een
op
1981
aantal
een
en
en
dieren ondergebracht
zouden worden. Begin één
In
hectaren
veertig
tot
waarin Westeuropese
Elanden
Lelystad.
van
ruimten gecreëerd worden
dertig
samen
Natuurpark Lelystad
naam
hectaren groot worden. er
wij
de IJsselmeerpolders
voor
natuurpark in de nabijheid
een
kwamen
Fonds
Amsterdamse dierentuin
de
met
lichtpunt-
weer een
Natuur
Wereld
contact
toch
er
De
gortig.
verlaten.
eerste
alleen
ligt.
te ma-
opnamen te
of
net,
maar
Apoll niet tevreden
was
subgroepjes
1981
wat
dit Apoll al snel nog
de
Toen
trekken in de gereedstaandejeep. Nog
te
rug
merries
Begin 1981 kwam
er be-
naar
televisieploeg het terrein
een
dichtbij
drie maal
tot
groep
Lichtpuntje
snel
raploeg het verstandig gevonden
In
daarvoor beschikbaar zouden zijn. Het
van
ons
voorbij. Men wilde begin-
begrazen
1986
om
die
ging de Hompelvoet ech-
was
in januari betrad ken,
natuurlijk veel hoger.
was
onze neus
met
nen
prijs
al
ze
omheining. Geleidelijk veranderde dit.
veel
weigerden rechtstreeks Przewalski paarden
kwamen
waren,
Als
mensvriendelijk.
zeer
nog
zoekers
in
waren
dierentuinen
merries
die wel
nog
Een
andere
hengst,
niet bruikbaar
was,
semireservaat na korte
geschikt
in maart
onbekende
toe
een
1986
dader
die
hij
voor
door een
De
de
tot nu
doodgeschoten.
voor
was
was
niet
tijd.
onze
een
fokkerij
broer
van
de
niet is
±24
ha
ten
hengst Apoll uit Lelystad, ging
Springe,
naar
Duitsland, als fokhengst. Eind 1986 werd het terrein in De Ooy uitgebreid
lopen
Daar
in
de
tuurpark
In
nu zes
24 hectaren.
tot
merries, de eerste generatie
semireservaten is
Lelystad
is
geboren.
voorlopig
hengsten beschikbaar
voor
een
In
Naar
gekomen.
dit hengstengebied loopt onder andere de
van
onverwant
de
aan
de familiehengst
te worden
koude land
worden
de
van
groep
in de Ooypolder.
Begin beheer
van
1983
bleek
groot
stierf in februari
dit
en
hij
een
derheide
de
aanbod
tussen
stichting om
Elspeet
Przewalski paarden te
het
zaken
soort
Przewalski
Vierhouten
rasterd door van
voor
gebruiken. Noorvoor
de helft
Het
een twee meter
1983 en
geheel
was
hoog hek.
in het begin
van
1984
en
om-
In
de
drup-
pelden geleidelijk de Przewalski paarden binnen.
San
Als
familiehengst hadden wij
Diego uitverkoren. Deze
was
die de
paarden
Przewalski
houden, Hoe
gauw
naar
er
eerste
waarvan
er
van
moest
een
De In
veulens
twee
doen.
in
in
het
over
te
voorjaar
geboren.
Tot
veulens
ze
veulens het
waren. In
wellicht
ge-
de hardere omstandighe-
semireservaat.
groot,
temeer
herten
en
daar
van
er
Noorderheide is niet
nog
een
Moeflons lopen.
Het
noodzakelijk regelmatig bij loopt
Ooy het
Om-
hadden
zijn gestorven. Bij
zwakke
Het voedselaanbod
delijk
omstandighe-
beschikking
dierentuin hadden
te
bekend.
in Noorderheide acht
haald, echter niet den
de
Noorderheide.
sectie bleek dat het een
wel
het steeds tegen el-
mee
1985 Tello uit
van
de
met
nieuwe hengst besloten wij
een
voorjaar brengen
in semiwilde
te
zijn
maakten.
moeilijk
van wat men
zo
Het
jaren
eerste
zo
zich
met
dat wij niet
1984.
in
nog
hem
voor
paarden in dierentuinen
ze te houden
kaar afwegen
Boyce
langzamerhand
was
den bracht
geboren
Noor-
de andere helft heide met hier
daar kleine grasvlakten.
loop
1983
Staatsbos-
landgoed
en
gaan
van
derheide is 250 hectaren groot, en voor
overgang
1986 werden de
Staatsbosbeheer in
kreeg
Terwijl de merries was
dit jaar zijn Aanbod
de Verenigde Sta-
van
aan.
De
merries.
zes
dit jaar zal hij overgebracht
westkust
warme
ons
zomerkleed.
over
Eind
bos
allerlei
eind oktober
pas
volop winterhaar hadden
Hoe
definitief gebied wordt naarstig gezocht.
Bijna totaal
in
Na-
gebied
een
hengst Vagur, aangekocht in de Sovjet-Unie.
om
hij
groot.
uit de
die
Door
de merries.
aan
verwant
omstandigheden kwam
’
Ooypolder’, gelegen nabij Nijmegen,
de
te
hoeveelheid
aantal was
Dam-
dan
voeren.
bijvoer
ook
Geleiterug.
Anderzijds is de variatie in hun voedselmenu
Boyce uit
sterk
nagenoeg
ziet
uitgebreid. Naast takken
men ze
ook de topjes
van
en
bladeren
jonge dennetjes 141
en
jonge heide
op
ziet
zelfs
men ze
is
Opmerkelijk planten heen Dit jaar is
van
dat
keurig
eten.
veulen geboren dat
er een
in
na
slecht liep
zo
te
veel moeite,
somber uit
zeer
te
na
enige Waar-
zijn.
de takken verward. de dierenarts
kreeg
Het
pakken.
er
zag
de dierenarts gaf niet veel
en
rein loopt
breed, galop
len
toch
er
meer
aan
paardveulen
haar
te
Alle
in
zien
het
op
zien. De een
niet
geweest, zij het
was
de
semireservaten en
die-
huis-
gehaald
’s winters
kou
niet
de
Przewalski paarden zich
terugtrekken in
de
beschermende als
zomer
in
Natuurpark Lelystad 1985
werden
zeer
1985
Davaa,
geboren
getogen in Natuurpark Lelystad,
afkomstig
uit
een
unie losgelaten in
in
ze
soms
in
en
Vagur,
de Sovjet-
het voorlopige hengstge-
verkennend wilde
voorval deed zich
en
dierentuin uit
Natuurpark Lelystad.
brachten
kend,
het
is.
oktober
remde
Davaa
af.
het terrein
gescheiden. Davaa gur
te
volgen. Hij
situaties.
Uit
greppel door
op.
niet
was
te
bekend
was
Beide
Va-
dergelijke weer
zich bij zijn vriendje
om
aan
waren
bewegen
met
Vagur
moest
armoe
klauterde
en
de
te voe-
gen.
de
semireservaten
Przewalski paarden.
thans
verblijven
afkomstig, ren
was
Elf
28
zijn uit dierentuinen
zeventien zijn
de
er
geboren. Het probleem is nieuwe gebieden zaak.
de jaren beslag
te
afgelopen ja-
voor
zoeken.
Toch hopen wij
te
kunnen
deze
aan-
Dat is de
leggen
geen
komen-
op
enige
nieuwe gebieden, zowel hier als in het buitenland.
Op
deze
zaak
willen
we
echter
niet
vooruitlopen.
bossen, wel echter in de
bied
is deze
wollig.
Opvallend is dat
warm
geboren veulens
krachtig uit. ’s Zomers heb-
glanzende vacht,
ze een en
naderde
plons in de greppel
de andere zijde
eenvoudige
sterk
er
ben
142
is
er
greppel
veu-
hebben.
zou
In
en
op
verklaarde later dat als het
renarts
bij
wonder kwam het
boven
weer
ogenblik niets
dik
boven
meters
riet begroeid. Toen het tweetal in
Vagur stormde echter verder. Hij verdween
In
hoop. Wonder
de
ondiepe greppel, enkele
een
met
met een
schijnlijk had het zich
haar,
eten.
de giftige
om
weken behoorlijk kreupel bleek
Omdat zij
in de winter
en
het Sterretjesmos
ze
vol-
eten ze
In de herfst
eten.
de Tamme Kastanjes
van
galop.
voor:
Een
door,
Het
dwars
eerste
soms
dag
trek-
volgende
over
het
ter-
Afgelopen
zomer
heeft professor
Vladimir
Tien Foto linksboven: Het
voedselaanbod
niet
de
van
jaren
Zoals
is
Noorderheide
groot.
u
’ups
met
en
downs’
heeft kunnen lezen zijn de
jaren niet altijd
over
rozen
eerste
gegaan.
tien
Wij heb-
Foto linksonder: Een
deel
groot
stichting
is
de werkzaamheden
van
het
bijhouden
van
het
van
ben dieptepunten gekend,
de
gelukkig ook
maar
hoogtepunten. Als wij de Przewalski paarden
stamboek-
systeem.
bezoeken in de semireservaten wordt het
ons
Foto boven: Het
echter altijd
Natuurpark Lelystad.
dieren
Sokolov,
lid
schappen
van
Instituut
de Academie
van
de USSR
semireservaten 1986
was
te
wijze
land bezocht
ons
om
Moskou
een
hoofdzakelijk
rentuinen
stichting
afgevaardigden
daar
die
en
als wij
de
aanwezig
Het
zijn wij degene die ervaring hebben
met
een
den leven.
Over het algemeen
dat
men
na een
korte
was
Professor
twijfels. Via se
Sokolov
natuurbescherming
met
ons
hem.
In
bracht,
het
is
der
te
hierover in
wat
afgepraat. te
De
zijn
J.G.
Bouman,
namens
101a,
van
de
Stichting tot
waren
en
niet dan
Nederlandstalige do-
voor
zorgen
alles rond
ver-
en
ter
Engelstalige.
kinderen en
ons
informatie
werkstukken.
een
uitgebreide collectie
huispaarden, en
verwilderde
vanzelfsprekend,
van
de stichting zijn het vinden
nieuwe gebieden die geschikt zijn als
Wilt
Behoud
over
mireservaat
Besloten
van
3027 PD
nog
Przewalski paarden.
Grote
bespreken.
nesserstraat
voor
heeft
stichting
over
contact
die
bedreigd
mens
stamboeksysteem is
paarden, paardachtigen
de Duit-
om
het
maal
vragen
publikaties
werken. Volgend
naar Moskou gaan
zo
de
van
de werkzaamheden van de
spreekbeurten
voor
driedaagse bezoek dat hij
heel
en twee
Dagelijks
men van
kwamen wij in
werd nadere plannen uit
jaar zullen wij
had
van
van
tijdschrift uit
nateurs
acclimatisatie-
heel goede relatie
een
groot deel
een
Prze-
periode Przewalski paarden wel vrij kon laten.
niet
nog
stichting. De stichting geeft vier maal per jaar
walski paarden die in halfwilde omstandighe-
mening
bij houden
wa-
Onze
waren.
afge-
geweest
Eekhoorntjes hadden bezig-
met
ons
was
voorkomen.
in
die-
van
en ons
gevallen. Veel teleurstellingen
op
bewust niet uitgenodigd. Toch
was
vaak verzucht
daarop is de aandacht zo
en
weer
het wild konden worden losgelaten. Het ren
zien in hun grote gebieden, gezond,
vraagd of het niet verstandiger
bijeenkomst
paarden
het hart. Heerlijk deze
krachtig.
gehouden. Die zijn
overleggen hoe
te
Przewalski
er
om
te
en
Toch hebben wij
het
van
bezichtigen.
in
er
georganiseerd welke
directeur
Evolutionaire Morfologie
voor
Ecologie in Moskou,
In
en
sterk
Weten-
van
warm om
u
en
te
ook
het zoeken
naar
se-
financiën om
krijgen.
een
steentje bijdragen, het adres
de stichting is hieronder vermeld.
Bescherming
van het Przewalski
Paard,
Mathe-
Rotterdam.
143
