Stichting Openbare Bibliotheken Emmen
Jaarverslag
2012
Jaarverslag 2012 • Bibliotheek Emmen
Voorwoord De doorgaande lijn van verandering In het voorwoord van het jaarverslag 2011 heb ik geschreven dat de eerste stappen voor een toekomstbestendige ontwikkeling van de bibliotheken in de gemeente Emmen zijn gezet. In 2012 werd er hard gewerkt aan het vervolg hiervan, maar waren er ook enkele ingrijpende gebeurtenissen, en vroeg natuurlijk ook het reguliere werk veel inzet. In 2012 werd de nieuwe visie van de Bibliotheek “OBE in 2022” gepresenteerd. Een uitdagende visie waarin volop wordt ingespeeld op de ontwikkelingen van digitalisering, maar ook op de behoefte aan ontmoeten, leren en zelf ontwikkelen, en het verschaffen van informatie op een betrouwbare wijze. Over 10 jaar zullen de bibliotheken er anders uitzien en zal het uitlenen van fysieke boeken drastisch zijn verminderd. De visie betekent ook dat wij meer dan nu met andere instellingen zullen gaan samenwerken als het gaat om invulling van de ontmoetingsfunctie, het verschaffen van een podium, het leren en zelf ontwikkelen en het informeren. Als bibliotheek hebben wij niet het monopolie op die functies. Hoe snel het zal gaan valt moeilijk te voorspellen. De plannen zullen voortdurend moeten worden aangepast aan de ontwikkelingen. Met de bouw in Emmer-Compascuum van een multifunctionele accommodatie, waarin de bibliotheek wordt opgenomen, wordt ingespeeld op nieuwe vormen van de bibliotheken. Zo ook met de deelname van de bibliotheek in de nieuw te bouwen brede school in de wijk Emmerhout. Een andere belangrijke verandering was in 2012 de inrichting van de centrale bibliotheek in Emmen. Deze bibliotheek heeft een zogenaamde retail-opstelling gekregen. Een winkel-opstelling waardoor de boeken uitdagender zijn gepresenteerd en anders gegroepeerd: naar interessegebieden. De reacties op deze opstelling waren verschillend: voor velen zeer verrassend en plezierig, voor anderen verwarrend, ‘waar is nu wat te vinden’. Gelukkig voor de laatsten was er uitstekende hulp van de medewerkers. Deze bibliotheek heeft er een moderne, uitnodigende uitstraling door gekregen. De grote brand van de bibliotheek van Erica paste niet in het rijtje van positieve veranderingen. Er werd zeer plotseling iets wezenlijks weggesneden uit het dorp. Positief was daarna de gezamenlijke zoektocht naar een zo goed mogelijke vervanging van de verbrande bibliotheek. Deze is gevonden door het inzetten van extra bibliobussen bij de basisscholen en in het centrum, met later daarbij een aanvullende voorziening in een winkelpand. Hiermee is vooralsnog de bibliotheekfunctie in dit dorp weer ingevuld. Kortom, het jaar 2012 was een bijzonder en hectisch jaar, maar ook een jaar waarin de basis werd gelegd om de ontwikkelingen die op de bibliotheek af komen goed op te vangen. John Franssen, voorzitter
3
Jaarverslag 2012 • Bibliotheek Emmen
Jaarverslag 2012 • Bibliotheek Emmen
Inhoud Voorwoord
Hoofdlijnen 5
Informatiefunctie 12
Lokale functie 5
Collectiebeleid
Herinrichting centrale bibliotheek
E-books
Bibliotheek Erica afgebrand
Muziekcentrum Emmen
Bibliobussen
Bijzondere dienstverlening
Start nieuwbouw Bibliotheek Emmer-Compascuum Participatie in nieuwbouw Esdal College Klazienaveen
Organisatie 13
Servicepunt de Omslag in Emmerhout
Bestuur
Cultuurpunt Emmen / Postbus50plus
Strategische visie bibliotheek Emmen
Klanttevredenheidsonderzoek
Strategisch plan Drents netwerk van bibliotheken
Maatschappelijke stages
Bezuinigingen Drents bestuursmodel
Educatie functie 7
Overeenkomst van Dienstverlening
BoekStart
Medewerkers
Vroegschoolse educatie
Certificeringsronde 2012
Dreumesvoorleesuurtjes De Nationale voorleesdagen
Marketing 14
MaxiTaal
Aansluiting landelijke huisstijl
Kinderboekenweek
Leukste leescafé
Cultuurmenu
Campagne ‘Boekje erbij?’
Voorleeswedstrijd
Promotie muziekweb
Leesvirus
Zaak van het jaar
Lezingen en workshops
Positioneringscampagne ‘dat doet de bieb’
Actie zomerlezen
Klantenpanels
Educatieve dienstverlening Voor- en vroegschools
Bestuur en directie 15
Primair onderwijs Voortgezet onderwijs
Formatie Bedrijfsresultaten
Podium functie 10
- gebruik
Activiteitenprogramma
- leden
Exposities
- bezit
Hoofdlijnen
Lokale functie
Het jaar 2012 was voor Bibliotheek Emmen geen jaar om snel te vergeten. Allereerst door het afbranden van de bibliotheek in Erica. Hier kon gelukkig snel voor een alternatief worden gezorgd in de vorm van bibliobus-stops, met later nog een aanvullende voorziening in een ruimte van een winkel. Hiermee werd weer voldaan aan de behoefte van het dorp.
De lokale functie van de bibliotheek krijgt een nadrukkelijke maatschappelijke rol. Het accent zal daarbij gaan verschuiven van uitlenen naar ontmoeten en verbinden. Het verbinden van mensen aan elkaar en het verbinden van mensen aan lokale informatie: de bieb als gemeenschapshuis.
Voor de centrale bibliotheek was 2012 het jaar van de grote herinrichting. De begane grond en de eerste verdieping hebben een metamorfose ondergaan. De eerste reacties van de bibliotheekgebruikers waren heel positief: ‘overzichtelijk, kleurrijk, modern’. Met deze ‘make-over’ hoopt de bibliotheek nog meer bezoekers te trekken dan ze al deed in het centrum van Emmen. Een bruisend centrum om informatie te halen, activiteiten te bezoeken, om inspiratie op te doen uit de duizenden boeken, tijdschriften, databestanden, films en muziek.
Herinrichting centrale bibliotheek De centrale bibliotheek onderging een ingrijpende herinrichting op basis van het Groninger Retail concept, een inrichting gebaseerd op winkelprincipes. De collectie wordt nu voor een groot deel frontaal gepresenteerd, dus met het zicht op de voorkant in plaats van de vele ruggetjes. Dit kan doordat in de stellingen veel schuine legborden zijn geplaatst en doordat in de hele bibliotheek verspreid thematafels staan opgesteld.
Keerzijde van de herinrichting is dat de bibliotheek een tijdje was gesloten en ook slecht bereikbaar was door de vele bouwwerkzaamheden rond het Noorderplein. Dit had weer gevolgen voor de bedrijfsresultaten. Over de hele linie is een lichte daling van het aantal leden en uitleningen te zien, al zijn er ook positieve uitschieters zoals Bibliotheek Klazienaveen en de bibliobussen. In de toekomst van de bibliotheek zal het accent ook minder gaan liggen op de uitleenfunctie. Bibliotheek Emmen heeft haar toekomstvisie beschreven: ‘OBE in 2022’ dat een beeld geeft van de nieuwe richting die wordt ingeslagen. Die richting is terug te vinden in vier hoofdfuncties: de lokale functie, de educatie functie, de podium functie en de informatie functie. Dit jaarverslag is al volgens deze functies ingevuld. Daarnaast presenteerde het Drents Netwerk Bibliotheken, waar ook Bibliotheek Emmen deel van uitmaakt, de Strategische visie 2012-2015. Een in het oog springende verandering was de overgang naar de landelijke huisstijl van de bibliotheken. Dit was noodzakelijk vanwege de toekomstige aansluiting op de landelijke infrastructuur, waaronder de Nationale Bibliotheekcatalogus, die naar verwachting in 2013 zal plaatsvinden. Ook is dit jaar de aanzet gegeven tot een aantal voor de toekomst belangrijke ontwikkelingen zoals de Bibliotheek op school en het provinciaal collectioneren. Een opsteker is dat het Drents Netwerk Bibliotheken waaronder Bibliotheek Emmen - in 2012 landelijk werd gecertificeerd. De Drentse bibliotheken blijken volgens de beoordeling te behoren tot de beste in Nederland!
Populaire rubrieken als literaire thrillers, chicklits, klassiekers, maar ook actuele thema’s worden zo aantrekkelijk gepresenteerd. En dat het aantrekkelijk is werd meteen in de eerste weken al duidelijk: de tafels moesten voortdurend worden aangevuld. Ook zijn de romans en de informatieve boeken niet meer apart van elkaar geplaatst maar vinden ze elkaar nu in de zogenaamde ‘werelden’. Werelden met namen als ‘Liefde & Leven’, Spannend & Actief, Literatuur & Cultuur. Hierin staan de boeken bij elkaar die vaak de belangstelling hebben van dezelfde mensen. De afdeling voor de kinderen werd grondig vernieuwd. In de oude situatie was de hele jeugdafdeling op de eerste verdieping. De kids van 0 - 8 kunnen nu terecht op de begane grond waar ook de boeken staan die veel jonge ouders interessant vinden. Terwijl zij zoeken kunnen de kinderen in de buurt op zoek naar hun eigen favoriete boekjes. Op de eerste verdieping is een speciale afdeling Lekker Lezen voor jongeren. De vele tijdschriften zijn verhuisd naar het leescafé op de tweede verdieping: een plek om heerlijk te lezen, anderen te ontmoeten, te lunchen of om een lekker kopje koffie te drinken. Hier is ook de grootste muziekcollectie van Drenthe te vinden en kan er volop geïnternet worden.
- uitleningen
4
5
Jaarverslag 2012 • Bibliotheek Emmen
Voorbereiding 2e fase Er werden plannen ontwikkeld, samen met de eigenaar van het gebouw, voor een volgende bouwfase. Dit plan houdt onder meer een forse uitbreiding van het pand in en huisvesting van de bibliotheek op 1 of 2 verdiepingen, i.p.v. op de huidige 4 bouwlagen. Dit traject zal enkele jaren in beslag nemen. Bibliotheek Erica afgebrand
Jaarverslag 2012 • Bibliotheek Emmen
Participatie in nieuwbouw Esdal College Klazienaveen Het vmbo Esdal College heeft in Klazienaveen vergaande plannen om een nieuwe school te bouwen. Al eerder heeft de bibliotheek haar interesse kenbaar gemaakt om te participeren in deze plannen door in deze nieuwbouw ook de bibliotheek onder te brengen. Dit in samenhang met de mediatheek van deze school, die ook door medewerkers van de bibliotheek wordt gerund. De haalbaarheid van het plan om samen te bouwen werd onderzocht en zal worden vervolgd. Servicepunt De Omslag in Emmerhout Het traject rond de brede school in Emmerhout, waarin ook de bibliotheek participeert, liep opnieuw veel vertraging op. Met de coördinatiegroep brede school Emmerhout en de gemeente vond er overleg plaats over een tussenfase waarin de openingstijden van het uitleenpunt De Omslag zullen worden uitgebreid en er een leesconsulent zal worden aangesteld. Alle scholen zullen dan gebruik gaan maken van deze voorziening en de bibliobushalte in Emmerhout zal dan komen te vervallen.
Het gebouw van de Bibliotheek Erica werd in april 2012 volledig door brand verwoest. Met inzet van een bibliobus van Biblionet Drenthe kon direct een alternatief worden geboden. Dit werd zeer op prijs gesteld. De (betaalde) medewerkers van Erica werden elders binnen de organisatie herplaatst en ook enkele vrijwilligers gingen elders aan de slag.
Cultuurpunt Emmen /Postbus50plus De website www.cultuurpuntemmen.nl biedt het grootste en meest actuele aanbod van culturele activiteiten, organisaties en locaties in de gemeente Emmen aan. Deze website wordt beheerd door de bibliotheek en had ruim 3% meer bezoekers dan in 2011. Ook bekeken de bezoekers meer pagina’s.
Bibliobussen In de kleinere buitendorpen en de woonwijken van Emmen fungeren bibliobussen als lokale bibliotheekvoorziening en ontmoetingspunt. De twee bibliobussen van Emmen bezochten wekelijks 63 halteplaatsen: 47 bij scholen en 16 voor een algemeen publiek. Mede als gevolg van de uitbreiding van halteplaatsen in Erica zijn de uitleningen gestegen met 5 %. De halte bij obs De Klobbestoek in Klazienaveen is in de zomer opgeheven vanwege de sluiting van de school. De buurtvereniging Emmerschans heeft voor het derde achtereenvolgende jaar besloten om halteplaats op vrijdagmiddag uit eigen middelen te financieren. Als vervangende voorziening van de in april afgebrande bibliotheek in Erica werd een bibliobus gehuurd van Biblionet Drenthe. Deze bus bezocht volgens een tweewekelijks rooster de drie basisscholen en daarnaast iedere week drie haltes voor een algemeen publiek. Met deze wijzigingen is nu het aantal halteplaatsen van de bussen op 68 gekomen.
6
Start nieuwbouw Bibliotheek Emmer-Compascuum In december 2012 kon na jaren van overleg en voorbereiding de eerste steen worden gelegd voor de nieuwbouw van de MFA in Emmer-Compascuum, waarin ook de bibliotheek zal worden gehuisvest. Naar verwachting zal het gebouw in 2014 worden opgeleverd.
Educatie functie De bibliotheek heeft zich ook dit jaar actief ingezet voor taal- en leesbevordering. In samenwerking met het onderwijs en voorschoolse instellingen stelt de bibliotheek zich tot doel taalachterstanden te verminderen en het lezen te stimuleren. BoekStart BoekStart voor baby’s loopt sinds 2010 en laat een forse aanwas te zien in het aantal baby’s dat lid is van de bibliotheek (2009: 1 2012: 500). In een gerichte actie werden in 2012 de ouders van babyleden die nog geen boeken hebben geleend via een brief gestimuleerd om langs te komen en te lenen. Na zes keer te hebben geleend, werd als ‘beloning’ een prentenboekje uitgereikt. Met als doel de kwaliteit van het voorlezen en het boekenaanbod in de kinderopvang te verbeteren, heeft Bibliotheek Emmen in 2011 het plan ingediend om deel te nemen aan de pilot BoekStart in de kinderopvang. Het plan is goedgekeurd en kon van start gaan in 2012. Een medewerkster van de bibliotheek werd geschoold in het geven van trainingen aan medewerkers van de kinderopvang. Als deelnemende instellingen zijn benaderd kinderdagverblijf ’t Koekoeksnest en Gastouderopvang Nederland. Aan de medewerkers van deze instellingen werden twee scholingsavonden aangeboden en een slotavond met kinderboekenschrijfster Betty Sluyzer. Daarnaast werd de materiële leesomgeving van beide instellingen verbeterd met o.a. voorleestassen, bijpassende knuffels en doorgeefboekjes. Vroegschoolse educatie Om al in een heel vroeg stadium de taalontwikkeling bij kinderen te stimuleren en het voorlezen in gezinnen te bevorderen, werden op negen consultatiebureaus boekjes uitgereikt aan (ouders van) baby’s van 4 en 9 maanden. De boekjes werden geleverd door de bibliotheek en de bekostiging vond plaats uit gemeentelijke subsidiegelden i.h.k.v. de Voor- en vroegschools educatie (VVE).
De seniorenwebsite Postbus50+Emmen werkte met een vaste redactie van 5 personen en dagelijks werden er nieuwe items toegevoegd. Hiermee bleek dit een aantrekkelijke website: deze werd 6% vaker bezocht dan in het voorgaande jaar. (13.056 hits) Klanttevredenheidsonderzoek Om een representatief beeld te krijgen van de kwaliteit van de dienstverlening, wordt elk jaar in de provincie een aantal bibliotheken een klanttevredenheidsonderzoek gehouden. Binnen de gemeente Emmen vond in 2012 een dergelijk onderzoek plaats in Klazienaveen. Uit dit onderzoek bleek onder meer dat klanten de persoonlijke en deskundige benadering door het personeel erg op prijs stellen. Maatschappelijke stages Bibliotheken blijken een aantrekkelijke plek voor het vervullen van maatschappelijke stages. Dit gebeurde o.a. in Nieuw-Amsterdam, Emmen en Schoonebeek.
Dreumesvoorleesuurtjes Voor kinderen in de leeftijd van 1-2 jaar en 2 jaar en ouder verzorgde de bibliotheek op tien locaties dreumesuurtjes. Deze worden georganiseerd in samenwerking met het peuterspeelzaalwerk (Sedna) en vinden plaats in een bibliotheek of peuterspeelzaal. Deze uurtjes hebben als doel leesbevordering en taalstimulering en moeten daarnaast de doorstroming naar de peuterspeelzaal bevorderen.
In de wijk Angelslo werd als pilot de frequentie van het dreumesuurtje verhoogd van één naar vier keer per maand. Dit om onder meer de deelname van allochtone kinderen te stimuleren. Deze pilot wordt voortgezet in het schooljaar 2012 – 2013. Bekostiging van de dreumesuurtjes vond plaats vanuit de gemeentelijke subsidiegelden i.h.k.v. de Voor- en vroegschools educatie (VVE). De Nationale Voorleesdagen Het project De Nationale Voorleesdagen is opgenomen in het onderwijsachterstandenbeleid van de gemeente Emmen. Hiervoor werd een projectsubsidie verstrekt.
Tijdens De Nationale Voorleesdagen organiseerden de bibliotheken veertig voorstellingen voor ca. 850 peuters in peuterspeelzalen en 14 groepen in kinderdagverblijven. Dit jaar waren de voorstellingen gebaseerd op het prentenboek Mama kwijt van Chris Naughton. Deze samenwerking vond voor de zeventiende keer plaats en tijdens de Voorleesdagen konden zo’n honderd peuters als nieuw lid worden ingeschreven. Ter voorbereiding organiseerde de bibliotheek een informatieavond voor leidsters van peuterspeelzalen en kinderdagverblijven. Vrijwel alle instellingen waren op deze avond vertegenwoordigd. MaxiTaal In het kader van de Voor- en Vroegschoolse Educatie werd er in Emmerhout een film gemaakt over de samenwerking tussen de scholen, peuterspeelzaal, logopedie en de bibliotheek, om zo vroeg mogelijk taalachterstanden te signaleren bij kinderen van 0 – 6 jaar. Waar nodig kan er dan extra ondersteuning worden geboden. Alle taalactiviteiten worden op elkaar afgestemd om zo het maximale er uit te halen. De film werd op een brede schoolconferentie, georganiseerd door de gemeente, gepresenteerd en vervolgens vertoond op verschillende locaties in de wijk Emmerhout voor ouders en andere belangstellenden. Kinderboekenweek Het thema van de Kinderboekenweek 2012 was: ‘Hallo wereld’ waarbij ontmoeting met andere culturen centraal stond. Ter voorbereiding op de Kinderboekenweek werden leerkrachten van de groepen 1 t/m 8 uitgenodigd om deel te nemen aan workshops in de centrale bibliotheek. Deze
7
Jaarverslag 2012 • Bibliotheek Emmen
workshops werden gegeven door docenten van CQ en trokken zo’n vijftig belangstellenden. Boekhandel Tessa organiseerde daarbij een boekententoonstelling. Het aanbod voor de scholen bestond verder uit een voorleesboek met verwerkingssuggesties per gecombineerde groep.
Jaarverslag 2012 • Bibliotheek Emmen
Na de definitieve toezegging in april bestaat het aanbod van de bibliotheek nu uit: - project De molenmuis voor de groepen 1 en 2; - project Hunebedden voor de groepen 5 en 6; - het nieuwe project De Tweede Wereldoorlog in de gemeente Emmen voor de groepen 7 en 8. De scholen in de gemeente Emmen konden een keuze maken uit acht onderdelen zoals een bezoek aan het onderduikershol in Valthe en de Joodse synagoge. Toekomst Cultuurmenu De bibliotheek maakt onderdeel uit van het platform Cultuureducatie voor het Primair Onderwijs (CVPO). De gemeente Emmen heeft de partners die samenwerken in het CVPO de opdracht gegeven meer vraaggericht te gaan werken. Hiertoe is een nieuwe gemeentelijke coördinator benoemd die de scholen hierin gaat begeleiden.
Als onderdeel van het Cultuurmenu 2012 – 2013 werd het project ‘Schrijver in de klas’ ingepast in het kinderboekenweekproject. De groepen 5 en 6 van de deelnemende scholen kregen in de periode rond de Kinderboekenweek een schrijver op bezoek. In totaal waren dat 123 bezoeken door tien bekende schrijvers. De bibliotheek ontwikkelde een lesbrief bij dit programma. Uit de na afloop gehouden enquête bleek dat deze opzet door de leerkrachten zeer goed is ontvangen. In opdracht van de bibliotheek zijn meespeelvoorstellingen ontwikkeld, gebaseerd op boeken, die de scholen konden boeken. De voorstellingen werden onder schooltijd gespeeld op school of in de bibliotheek. Ook werden de voorstellingen in brede school verband door een aantal wijken en dorpen afgenomen. Bibliotheek Nieuw-Amsterdam organiseerde voor alle leerlingen uit de groepen 4 een meespeelvoorstelling door theater Ithaka en een poppenkastvoorstelling voor ca. veertig kleuters. In Schoonebeek kwamen tachtig kinderen uit de groepen 4 naar de meespeelvoorstelling van theater Ithaka. Voor ca. 30 kleuters was er een poppenkastvoorstelling. Voor de jeugd in Klazienaveen bestonden de activiteiten uit o.a. een themamiddag met spelletjes, gedichten en hapjes en drankjes uit de hele wereld. Cultuurmenu Cultuurmenu 2011 - 2012 Voor de groepen 1 en 2 van het primair onderwijs liep in het voorjaar van 2012 het programma ‘Een prentenboek komt tot leven’. Op basis van drie prentenboeken ontwikkelden ervaren poppenspelers voorstellingen die in totaal 79 keer werden gespeeld. De bibliotheek leverde aan de scholen het bijbehorende prentenboek en een lesbrief. Cultuurmenu 2012 – 2013 Begin 2012 werd Bibliotheek Emmen door de gemeente benaderd met het verzoek om het onderdeel cultureel erfgoed van het Cultuurmenu te verzorgen i.v.m. de opheffing van het Drents Plateau.
8
Voorleeswedstrijd De strijd om de beste voorlezer van Emmen werd tijdens twee voorrondes uitgevochten in de centrale bibliotheek. Uit de 24 kandidaten, afkomstig uit de groepen 7 en 8 van het primair onderwijs, wist Lise van Emmen van de Kardinaal Alfrinkschool zich te kwalificeren als voorleeskampioen. Zij werd afgevaardigd naar de provinciale finale in Assen. Leesvirus Het succesvolle leesbevorderingsprogramma Leesvirus werd ook in 2012 op diverse scholen door de hele gemeente uitgevoerd. Ook enkele ‘bibliobus-scholen’ deden mee met dit grote leesfeest in een naburige bibliotheek. Lezingen en workshops De jeugdspecialist verzorgde meerdere lezingen over leesbevordering en taalstimulering op ouderbijeenkomsten van scholen, peuterspeelzalen en de kinderopvang. Op verzoek van Viviani, de koepelorganisatie voor christelijk basisonderwijs in de gemeenten Emmen en Borger-Odoorn, gaf een bibliotheekmedewerker miniworkshops voorlezen aan ouders van peuters. Dit project vond plaats op verschillende locaties en was gekoppeld aan de voorstelling Kikker vindt een vriendje op de basisschool waarin creatieve verwerking en oudervoorlichting plaatsvindt. Voor leerlingen uit de groepen 7 en 8 van obs De Spil en De Planeet werd de workshop ‘Hoe lees je voor aan kleuters’ georganiseerd. Het blijkt dat oudere kinderen graag kleuters voorlezen wat ook weer een gunstige invloed heeft op hun eigen vaardigheden.
het onderwijs een partner op het gebied van taal, leesbevordering en mediawijsheid. Eén pabo, 10 kinderdagverblijven en 70 scholen van het primair, speciaal en voortgezet onderwijs hadden een abonnement op de dienstverlening. Twee scholen hadden geen abonnement maar leenden wel collecties tegen betaling. Het aanbod van de Educatie afdeling is te vinden in brochures Doorgaande leeslijn voor de verschillende doelgroepen. Voor- en vroegschools De bibliotheek ondersteunde alle peuterspeelzalen in de gemeente met o.a. themacollecties en het organiseren van voorstellingen tijdens De Nationale Voorleesdagen. Met de overkoepelende organisatie voor de peuterspeelzalen, Welzijnsgroep Sedna, vond afstemming plaats over het gewenste aanbod. Ook werden er weer collecties prentenboeken geplaatst in de peuterspeelzalen waar kinderen met behulp van ouders uit kunnen lenen. Primair onderwijs Collecties Er zijn in 2012 meer boekencollecties uitgeleend, in totaal 1629 tegenover 1573 in 2011. Dit kwam mede door het inzetten van nieuwe leesbevorderingscollecties rond populaire jeugdboeken als Geronimo Stilton en Dolfje Weerwolfje. Boekenshow De jaarlijkse Boekenshow voor het onderwijs was voor het eerst volgens een nieuw opzet. De periode werd verkort en het werd opgezet in samenwerking met een kinderboekenwinkel. Door gebrek aan budget om boeken te kopen nam de belangstelling van de scholen voor de boekenshow af. Wel kunnen de 2ejaars studenten van de pabo inmiddels tot de trouwe bezoekers van de boekenshow worden gerekend. Brede school De bibliotheek heeft in diverse wijken en dorpen zitting in de uitvoeringsgroepen van de brede school en voerde ook op diverse locaties activiteiten uit. Het aanbod in 2012 bestond onder meer uit het voorlezen voor peuters en kleuters, poppenkast, een taalpretochtend, striptekenen, animaties maken, een leesclub (boekenbende) en een kinderpersbureau.
Actie zomerlezen Onder het motto ‘Lezen in de zomer, cool!!’ werd een actie georganiseerd voor de kinderen van 3 t/m 8 van de basisscholen. Dit met de intentie om het lezen in de vakantie te stimuleren om de zogenaamde ‘zomerdip’ te voorkomen. Er werd gerekend op een deelname van 1.000 kinderen: dit aantal werd ruim overtroffen. Educatieve dienstverlening De educatie afdeling van Bibliotheek Emmen is voor
Het aanbod van leesbevorderingsactiviteiten voor de brede school zijn vastgelegd in een brochure.
Collectieadvies Een medewerker van de bibliotheek heeft op verzoek scholen bezocht om te adviseren over de collecties. De scholen kregen advies over welke boeken verwijderd kunnen worden en wat voor de diverse doelgroepen zinvolle aanvullingen zijn. Netwerken leesbevordering De cursus tot leescoördinator ‘Open boek’ is gevolgd door tien cursisten. Zij zullen deelnemen aan het netwerk leescoördinatoren in Emmen. Op de bijeenkomsten van leescoördinatoren, initiatief van de bibliotheek, werd onder meer het aanbod van de bibliotheek voor het onderwijs toegelicht. Invoering concept ‘De Bibliotheek op school’ De Drentse bibliotheken hebben gezamenlijk besloten tot het invoeren van het concept ‘De Bibliotheek op school’ (dBos) in Drenthe. Dit komt voort uit het in 2010 vastgelegde jeugdbeleid waarin werd geconcludeerd dat de jeugd te weinig naar de bibliotheek komt en de bibliotheek daarom de jeugd meer moet opzoeken. Met dBos krijgt het bibliotheekwerk een structurele plaats op de scholen. Niet alleen fysiek in de vorm van een collectie maar ook krijgt lezen een structurele plaats in het lesrooster. Daarmee vindt er een verschuiving plaats: het feitelijke bibliotheekwerk gebeurt meer en meer in de scholen en minder in de bibliotheek. Een cruciale rol is daarbij weggelegd voor de leesconsulenten van de bibliotheek: zij zijn gesprekspartner voor de school en ontwikkelen mede het beleid t.a.v. leesmotivatie en leesplezier. In de gemeente Emmen blijven ook de bibliobussen hierin een belangrijke rol vervullen. Een belangrijk instrument van dBos is de monitor. Met de monitor wordt gemeten wat de effecten zijn m.b.t. het lees- en leengedrag, het leesplezier en de leescultuur thuis. Om de monitor af te kunnen nemen, volgden twee bibliotheekmedewerkers een training. In december werd de monitor uitgevoerd op de 3 scholen in de wijk Emmerhout en bij de Viersprong in Klazienaveen. Voortgezet onderwijs Mediatheken Medewerkers van de bibliotheek bemannen de mediatheken op de scholen van het voortgezet onderwijs. Vanwege de extra aandacht die er binnen het onderwijs is voor lezen, leesmotivatie en woordenkennis hebben sommige scholen geïnvesteerd in hun boekencollectie. Naast het beheer van de mediatheken zijn er ook andere contacten met de scholen. Bij het Esdal College in Klazienaveen werd als pilot de voorleeswedstrijd Factor-L gehouden voor 1e en 2e klassers. Deze activiteit was een succes en zal volgend jaar naar verwachting op meer locaties worden uitgevoerd. Bij het Esdal College aan de Boermarkeweg was voor de kerstvakantie een cultuurdag. Leerlingen kregen in de bibliotheek een korte rondleiding en een workshop manga-striptekenen.
9
Jaarverslag 2012 • Bibliotheek Emmen
Educat-V Omdat Educat-V, de software voor schoolmediatheken, niet meer voldoet aan de eisen van deze tijd hebben medewerkers van bibliotheken in Groningen en Drenthe gezamenlijk gekeken naar alternatieven. Uit de twee mogelijkheden hebben de scholen in Emmen unaniem gekozen voor Aura. Dit systeem zal in 2013 worden geïmplementeerd. Biebsearch Biebsearch is een landelijk ontwikkeld programma dat een intensieve samenwerking tussen het voortgezet onderwijs en de bibliotheek beoogt. Op initiatief van de bibliotheek is met een school voor voortgezet onderwijs een oriënterend gesprek geweest over biebsearch. Dit heeft ondanks de positieve houding van de school nog niet tot een andere vorm van samenwerking geleid. Kunstontmoetingsdag
Jaarverslag 2012 • Bibliotheek Emmen
bibliotheek is op zoek naar een andere mogelijkheid om de klanten toch van dienst te kunnen zijn. Erfgoededucatie De bibliotheek en de Stichting STEEN hebben verkennend gesproken over samenwerking op het gebied van erfgoededucatie voor volwassenen. Dit heeft nog niet tot concrete resultaten geleid. Met de Historische Vereniging Zuidoost Drenthe werd de bestaande samenwerking voortgezet.
Lees- en schrijfcursussen EMCO De bibliotheek heeft projectgeld gekregen om samen met het werkvoorzieningsschap EMCO lees- en schrijfactiviteiten te organiseren. Over de invulling is contact geweest met opleidingsmedewerkers van EMCO. Naar verwachting gaan de cursussen plaatsvinden in de Week van de Alfabetisering (september 2013).
10
Collectie Stenden Hogeschool Stenden Hogeschool heeft besloten op alle locaties in Drenthe, Groningen en Friesland met hetzelfde bibliotheeksysteem te gaan werken. Dit heeft gevolgen voor de locaties in Drenthe die dus dusver gebruik maakten van het bibliotheeksysteem BicatWise. De collectie van Stenden Hogeschool is daardoor niet meer raadpleegbaar via de Drentse catalogus en het over en weer lenen van de media is niet meer mogelijk. De
!ReuR! Voor de derde maal werd in de ‘Meertmaond – Streektaolmaond’ het festival !ReuR! georganiseerd in Emmen en in een viertal andere Drentse bibliotheken. De dag in de centrale bibliotheek stond bol van de activiteiten: schrijvers, dichters, musici, cabaret, taalmarkt, lezingen, etc. Gedeputeerde Rein Munniksma opende deze streektaaldag, die wordt georganiseerd in samenwerking met Huus van de Taol, Vocal Music en Theater de Muzeval. De streektaalliefhebbers wisten de bibliotheek goed te vinden: ruim 1600 bezoekers kwamen af op het gevarieerde programma. !ReuR! werd gefinancierd door de provincie, gemeente Emmen, diverse sponsoren en de samenwerkende organisaties.
In samenwerking met RTV-Emmen werd voor het eerst het Drents Dictee georganiseerd. In de bibliotheek waren 63 gasten aanwezig bij de live-uitzending van de lokale omroep. Friese toppers Ter ere van de gedichtendag brachten Seunenga, Talma en Bruinja een avondvullend programma van hoog niveau. Graftschaft Bentheim De lezing van Klaas Hoogenboezem over Graftschaft Bentheim was één van de best bezochte activiteiten. Tachtig bezoekers bezochten deze lezing die in samenwerking met de Volksuniversiteit was georganiseerd. Mozart Marathon
Dickens dag Een week lang werd er rond de componist Mozart allerlei activiteiten georganiseerd in samenwerking met CQ, Grote kerk en het Filmhuis. Een uitverkochte zaal in de bibliotheek met ca. 120 bezoekers een succes te noemen.
Ter ere van het tweehonderdste geboortejaar van Charles Dickens was in samenwerking met de Weerdinger Dickens
Zandamandala Speciaal was het bezoek van negen monniken van het Sera Klooster uit Zuid-India aan Emmen. In hun Sera Monastery European Peace Tour legden zij in de bibliotheek een zandmandala. Ook gaven zij een spectaculair optreden met Lamadansen. Een kleine driehonderd bezoekers hebben kennis genomen van de Tibetaanse cultuur en religieuze gebruiken. Kinderen kijken naar kunst In de Grote Kerk was van maart tot juni een tentoonstelling met werk van kinderboekenillustratoren. De bibliotheek werkte hieraan mee door het beschikbaar stellen van ruimte voor creatieve activiteiten door kinderen na de rondleidingen door pabo-studenten. Aansluitend was ook in de centrale bibliotheek een tentoonstelling over de schrijfster Anneke Scholtens.
De bibliotheek biedt een podium voor (nieuw) talent. Dit vaak in samenwerking met andere culturele organisaties. De bibliotheek is betrokken bij het overleg over de gemeentelijke cultuurnota. Er werden drie programmalijnen uitgewerkt: de culturele infrastructuur, jeugd en participatie en economie. In 2013 zal dit een vervolg krijgen.
Een aantal activiteiten wordt hieronder uitgelicht:
Gastlessen Drenthecollege De bibliotheek verzorgde drie gastlessen voor lees- en schrijfgroepen van het Drenthe College. De cursisten kwamen daarna voor een rondleiding in de bibliotheek. Hier ontvingen ze een bon voor een gratis proefabonnement van drie maanden. Een aantal van deze bonnen werd direct ‘verzilverd’.
Drents Dictee
Podium functie
Activiteitenprogramma Bij het organiseren van het activiteiten werd zoveel mogelijk samengewerkt met andere organisaties. In 2012 waren dat o.a. Volksuniversiteit Emmen, CQ Centrum van de Kunsten, Amnesty International Zuidoost Drenthe, Historische Vereniging Zuidoost Drenthe, Weerdinger Dickens Leeskring, Stichting Grote Kerk Cultureel en boekhandel Plantage Vermeer.
Op de jaarlijkse Kunstontmoetingsdag werden ca. 400 CKV-leerlingen onthaald op de vertelvoorstelling Dierenpraat: een ode aan de schrijver en beeldend kunstenaar Armando door Niels Brandaan Cotterink.
Leeskring een Dickens-dag georganiseerd met daarin een verfilming, lezing, muziek en een maaltijd. Deze dag kreeg veel publiciteit, maar het aantal bezoekers viel met 63 toch enigszins tegen.
Ruilbeurs voetbalplaatjes Met het organiseren van een ruilbeurs voor voetbalplaatjes speelde de bibliotheek in op het EK van 2012. Zo’n vijftig enthousiaste verzamelaars maakten gebruik van de gelegenheid om hun verzameling te completeren.
Alles Kids Voor de tweede keer werd het festival Alles Kids in Drenthe gehouden op de stadsvloer in Emmen. Ook nu was de bibliotheek goed zichtbaar aanwezig door aanwezigheid van de jeugdbibliobus en ook het Kraanwagentje van Pluk was daar geparkeerd.
Kinderen kwamen enthousiast de bus binnen met hun ouders of opa en oma, om “hun bibliobus” te laten zien. De jongste kinderen konden meedoen met een etalagewedstrijd waarbij ze eerst de naam van boekfiguren opzochten in prentenboeken in de bus en daarna bij de winkels aan de Noorderstraat langsgingen om te kijken waar deze knuffels zich bevonden. Een leuke manier om samen te werken met de ondernemers. Bezoekers en medewerkers waren enthousiast over dit prachtige festival. Activiteiten waren er ook in de diverse bibliotheken zoals: - workshop vilten in Bibliotheek Nieuw-Amsterdam - lezing over hoog sensitieve kinderen in Bibliotheek Schoonebeek - voorlees- en knutseluurtjes voor jonge kinderen in alle vestigingen - computercursussen in Klazienaveen, o.a. internetbankieren (i.s.m. de Rabobank Emmen/ Coevorden), websites bouwen en Picasa. - workshop ‘Interieur en styling’ in Klazienaveen - diverse lezingen in Bibliotheek Klazienaveen over o.a. Polen, droomuitleg en Emmen in oorlogstijd. Exposities Het hele jaar door waren in diverse bibliotheken exposities van plaatselijke kunstenaars of verzamelaars, zoals de schilderijen van Harm Reinders, Gerda Oosting en Dina de Vreeze in Klazienaveen.
11
Jaarverslag 2012 • Bibliotheek Emmen
Informatie functie De bibliotheek manifesteert zich nadrukkelijk als een neutrale plaats waar betrouwbare informatie te vinden is, zowel in fysieke als digitale vorm. De bibliotheek ondersteunt inwoners bij het ontwikkelen van vaardigheden om hun weg te vinden in de stormvloed aan informatie die er in de maatschappij op hen afkomt. Collectiebeleid Het aanbieden van een aantrekkelijke en actuele collectie boeken en andere media blijft vooralsnog een van de hoofdtaken van de bibliotheek. In verband met de invoering van het retail-concept werd de normering herzien en meer afgestemd op een te behalen rendement. Uiteraard werd daarbij niet uit het oog verloren dat de bibliotheek ook een brede collectie wil blijven bieden. Provinciaal collectioneren Na een lange overleg- en voorbereidingstijd is besloten dat de Drentse bibliotheken vanaf 2013 gezamenlijk gaan collectioneren. Deze werkwijze maakt het mogelijk om het collectioneren in de provincie beter inhoudelijk op elkaar af te stemmen en zal naar verwachting ook efficiënter werken. Plankklaar leveren De boeken en andere media zijn sinds dit jaar twee tot drie weken eerder voor de klanten in de bibliotheken beschikbaar dan voorheen. Met de nieuwe dienst ‘Plankklaar’ van leverancier NBD-Biblion wordt de handmatige verwerkingsslag van de media bij Biblionet Drenthe overgeslagen en vervangen door een digitale koppeling met de webcatalogus BicatWise. E-book In 2012 maakten de bibliotheken enige voortgang in het aanbieden van E-books. Via de catalogus zijn de boeken uit het zogenaamde Gutenbergproject als gratis download beschikbaar gekomen. Het gaat hier met name om klassieke literaire werken en jeugdboeken. In december sloten de Drentse bibliotheken aan bij het landelijk project Lees Meer. Via een website worden gratis streams aangeboden van ca. 150 actuele E-books. Muziekcentrum Emmen Bibliotheek Emmen nam een deel van de muziekcollectie - cd’s en bladmuziek - over van Bibliotheek Assen, die deze dienstverlening i.v.m. de verhuizing- en beperkte ruimte - naar De Nieuwe Kolk heeft af gestoten. Daarmee biedt Bibliotheek Emmen binnen Drenthe verreweg de meeste faciliteiten voor de muziekliefhebbers en wordt tevens grotendeels de provinciale vraag naar muziek vanuit Emmen verzorgd.
12
Jaarverslag 2012 • Bibliotheek Emmen
Bijzondere dienstverlening Uitleenposten Het aantal uitleningen aan senioren via de tehuizen en uitleenposten is licht gestegen. Het aantal vrijwillige medewerkers is daarentegen gelijk gebleven waardoor deze nu gemiddeld meer klanten bedienen. Boek-aan-huis-service Het aantal mensen dat gebruik maakt van de boek-aanhuis-service is gestegen en zit nu op totaal 42. Dit is mede het gevolg van de langdurige bouwwerkzaamheden bij de centrale bibliotheek en het gebrek aan parkeerplaatsen in de directe omgeving. Voor mensen die moeilijk ter been zijn is dit een belemmering de bibliotheek te bezoeken. E-readers Er blijkt een toenemende vraag naar e-readers. Deze bieden door het instellen van de lettergrootte de mogelijkheid langer zelf te blijven lezen. De bibliotheek zal haar aanbod hierin uitbreiden, zowel voor demonstraties als om uit te lenen.
Organisatie Bestuur De samenstelling van het bestuur van de Stichting openbare bibliotheken in de gemeente Emmen is in 2012 ongewijzigd. Het bestuur kwam 6 keer bijeen. Onderwerpen waren onder meer de visieontwikkeling van Bibliotheek Emmen en het Drents Netwerk van bibliotheken, het bestuursmodel in Drenthe en de overeenkomst van dienstverlening met Biblionet Drenthe. Uiteraard stonden ook de huisvestingszaken, w.o. de situatie in Erica, op de agenda. Strategische visie Bibliotheek Emmen Vooruitlopend op de Strategische Visie van het Drents Netwerk Bibliotheken heeft Bibliotheek Emmen een eigen strategische visie ontwikkeld. Met ondersteuning van een externe adviseur en na enkele bijeenkomsten met het managementteam en medewerkers werd dit in juli 2012 gepresenteerd onder de titel ‘OBE in 2022’. Het plan is tevens te zien op de speciale website www.obein2022. nl waar ook bibliotheekgebruikers met verschillende achtergronden hun visie kunnen geven op de bibliotheek van de toekomst. bieb.. . bieb.. .
In deze visie krijgt de bibliotheek een veranderende rol in een samenleving die eveneens veranderd. Het accent ligt daarin minder op het beschikbaar stellen van een collectie en uitlenen. De bibliotheek wordt meer en meer een gezellige ontmoetingsplek voor cultuur en informatie en daarnaast een educatieve instelling, cultureel podium en multimediaal informatiecentrum. De bibliotheek zal nog meer gaan samenwerken met verenigingen en instellingen. Verwacht wordt dat het aantal vestigingen zal afnemen maar dat de bibliotheekfunctie op vele plaatsen aanwezig zal zijn, bijvoorbeeld door - onbemande - uitleenpunten in te richten in scholen en winkels. Ook door activiteiten uit te voeren op diverse locaties zal de bibliotheekfunctie worden ingevuld. De gemeente onderschreef de visie van de bibliotheek en is van mening dat deze als basis kan dienen voor het op andere wijze subsidiëren, namelijk volgens de principes van budgetsubsidies. Dit zal in 2013 verder worden uitgewerkt.
Strategische visie Drents Netwerk Bibliotheken Ook verscheen de Strategische Visie 2012 -2015 van de Drentse bibliotheken. De bibliotheken in Drenthe kregen te maken met forse bezuinigingen en veranderende politieke opvattingen. En ook de Drentse samenleving verandert. Nieuwe digitale mogelijkheden geven andere mogelijkheden aan een bevolking die in omvang krimpt en waar vergrijzing aan de orde is. Wat niet verandert is de maatschappelijke doelstelling van de Drentse bibliotheken. Ook in de toekomst zullen de bibliotheken er alles aan blijven doen opdat hun klanten zich bewust, kritisch en actief in de maatschappij kunnen bewegen. Om dat waar te maken zijn drie beleidsspeerpunten benoemd waar de bibliotheken zich de komende jaren op willen richten: de klanten beter van dienst zijn in het digitale domein, nog meer toespitsen op de jeugd en het onderwijs en de kwaliteit en toegankelijkheid van de fysieke bibliotheken waarborgen. Het bestuur van Bibliotheek Emmen heeft de Strategische visie 2012-2015 van het Drents Netwerk Bibliotheken besproken en onderschreven. Bezuinigingen Opnieuw kreeg de bibliotheek bezuinigingen te verwerken van 2 ½ % van het subsidiebedrag en werd er geen prijscompensatie en loonindexatie toegekend. Samen met de taakstelling uit 2011 en de provinciale bezuinigingen, waarvan ook Bibliotheek Emmen de gevolgen ondervond, betekende dit een vermindering van het beschikbare bedrag van ruim € 300.000. Naast de maatregelen die in 2011 werden genomen - onder meer sluiting van de vestiging in Nieuw-Schoonebeek – werden er opnieuw efficiencymaatregelen doorgevoerd en de formatie verminderd. Door de onverwacht gewijzigde bibliotheekinvulling in Erica werd eveneens een besparing gerealiseerd. Een aanvankelijk begroot financieel tekort werd door al deze maatregelen opgelost. Drents bestuursmodel Regelmatig is er in Drents verband en in kleinere commissies gesproken over het gewenste bestuursmodel in Drenthe. Aanleiding hiertoe is om de tamelijk complexe bestuursorganisatie te vereenvoudigen. In het verslagjaar heeft dit nog niet tot een ander model geleid. Overeenkomst van Dienstverlening De onderhandelingen over een nieuwe Overeenkomst van Dienstverlening met de provinciale service - en ontwikkelingsorganisatie Biblionet Drenthe was een regelmatig terugkerend item op de bestuursvergaderingen. De onderhandelingen zijn in afwachting van het nieuwe bestuursmodel aangehouden tot 1 januari 2013 Medewerkers Formatie Medio 2012 ging serviceorganisatie Biblionet Drenthe in reorganisatie. Als gevolg hiervan werden enkele medewerkers geplaatst in Emmen.
13
Jaarverslag 2012 • Bibliotheek Emmen
De betaalde formatie werd onder druk van de bezuinigingen opnieuw teruggebracht: nu met 20 uur per week. Het ziekteverzuim bleef dit jaar aanmerkelijk hoger dan gebruikelijk: 5.16 %. (2011: 5.27 %, 2010: 1.67 %) Dit werd vooral veroorzaakt door langdurige ziekte van enkele medewerkers. Er vonden diverse interne verschuivingen plaats van medewerkers, onder meer het gevolg van de brand in Erica. Ook werd er van een aantal medewerkers afscheid genomen vanwege het bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd, het veranderen van baan of het verlopen van tijdelijke contracten. Door de vele mutaties en de krappe formatie was er weinig stabiliteit in de teams. In Klazienaveen is de mogelijkheid vervallen om binnen de formatie de opleiding tot informatiespecialist te volgen. Deze uren worden nu voor de dienstverlening aan het publiek ingezet.
Jaarverslag 2012 • Bibliotheek Emmen
thema’s als collectiebeleid, innovatie en spreiding. Kwaliteitsgarantie Certificering biedt enerzijds de minimumgarantie voor een constant niveau van producten en dienstverlening naar de klanten van de bibliotheek. Anderzijds is certificering een voorwaarde om te kunnen (blijven) functioneren in het netwerk van openbare bibliotheken en biedt het minimumgaranties voor landelijke netwerkkwaliteit.
Marketing Aansluiting landelijke huisstijl Omdat het Drents Netwerk Bibliotheken heeft gekozen voor aansluiting op de landelijke digitale infrastructuur van Bibliotheek.nl is het ook noodzakelijk dat alle Drentse bibliotheken zich aansluiten bij de landelijke huisstijl.
Vrijwilligers Het aantal vrijwilligers liep terug met 5 personen, met name door het verminderen van het aantal vrijwilligers in Erica. Wel worden er door de huidige 96 vrijwilligers meer uren ingevuld dan voorheen. (van 262 uren per week naar 305) Scholing Er vonden diverse trainingen en studiedagen plaats waar Emmense medewerkers aan deelnamen. Een belangrijke training in het kader van de het nieuwe werken in de centrale bibliotheek was de meerdaagse training ‘Koers op de klant’: een training in klantgerichtheid en retail. De medewerkers van bibliotheek Klazienaveen namen ook hieraan deel. Ook de verplichte scholing op het gebied van bedrijfshulpverlening stond weer op het programma. Certificeringsronde 2012 Het Drents Netwerk Bibliotheken - waaronder Bibliotheek Emmen - werd in 2012 landelijk gecertificeerd. Biblionet Drenthe en alle Drentse bibliotheken blijken volgens de beoordeling te behoren tot de beste in Nederland. Daarnaast vernieuwen de bibliotheken zich voortdurend. Bijvoorbeeld door samen te werken met nieuwe partners. De auditor schreef in zijn eindrapport: ‘Deze ondernemende en innovatieve bibliotheken zijn, deskundig ondersteund door Biblionet, nog tot veel meer in staat. De klanten ervaren dit door bijvoorbeeld de aantrekkelijke presentatie van de materialen en het enthousiaste en deskundige personeel’. De audit Een auditor bezocht acht bibliotheken in Drenthe en beoordeelde deze aan de hand van een groot aantal normeisen. Zo was de auditor zeer positief over het invoeren van de retailformule in bibliotheken. De klanten ervaren dit als een duidelijke verbetering. Ook was hij te spreken over de klantgerichte houding van de medewerkers: ze zijn enthousiast, vriendelijk en werken met duidelijk plezier bij de bibliotheek. Deze bevindingen kwamen mede tot stand op basis van de gesprekken die de auditor met diverse medewerkers voerde over relevante
14
maar die nog geen klant zijn van de bibliotheek. Deze groep kreeg een direct mailing. Inwoners die gedurende de campagne een abonnement namen op de bibliotheek kregen en leuke attentie. De investering in de campagne was € 60.000,-. Alleen dankzij de provinciale samenwerking van de twaalf bibliotheekstichtingen was een dergelijk grote actie mogelijk.
Promotie Muziekweb Klanten leenden naast de diverse mogelijkheden tot downloaden van muziek ook nog steeds cd’s en dvd’s. Met name de grote collectie van Muziekweb in Rotterdam werd door muziekliefhebbers graag geraadpleegd en kreeg relatief veel aanvragen. Om het gebruik van deze mogelijkheid te promoten, hebben de Drentse bibliotheken het tarief voor het aanvragen van cd’s en dvd’s bij Muziekweb tijdelijk verlaagd van € 4,50 naar € 2,50. Het aantal aanvragen steeg gedurende de actieperiode met 375%! Vanwege dit succes werd besloten dit tarief te handhaven.
Klantenpanels Het klantenpanel van Bibliotheek Schoonebeek bestaat uit vijf leden en kwam in 2012 twee keer bijeen. Besproken zijn o.a. de strategische visie van de bibliotheek, de bezuinigingen en het huishoudelijk reglement. Eén lid van het klantenpanel is vrijwilliger geworden en daarmee afgetreden als panellid. In Emmen werd het klantenpanel betrokken bij de herinrichting van de bibliotheek aan het Noorderplein. De ontvangen adviezen hadden met name betrekking op het gebied van communicatie met de klanten en de toegankelijkheid van de bibliotheek.
Bestuur en directie De samenstelling va n het bestuur op 31 december 2012 De heer John C. Franssen • voorzitter, Emmen De heer Wim Melenberg • penningmeester, Emmen Mevrouw Ineke Hoogland - Foppen • secretaris, Klazienaveen De heer Rob Hauptmeijer, Klazienaveen Mevrouw Marijke Lysen - Droog, Nieuw-Amsterdam
Zaak van het Jaar Directeur en managementteam Mevrouw Marchien Brons • directeur, Emmen Mevrouw Frieda Jonkers • facilitaire dienst, Coevorden Hiertoe werden o.a. de websites, het drukwerk en andere publicitaire uitingen aangepast. Uit kostenoverwegingen is besloten om het interieur van de bibliotheken aan te passen als er een herinrichting of nieuwbouw aan de orde is. In de centrale bibliotheek is deze landelijke stijl nu grotendeels doorgevoerd. Leukste leescafé Eind 2011 startte de lokale marketingactie ‘Het leukste leescafé van Emmen’ en deze liep door in de eerste maanden van 2012. Deze actie had als doel de bibliotheek bij de inwoners van het centrum onder de aandacht te brengen als cultureel café en om leden te werven. De bibliotheek kon 27 nieuwe leden verwelkomen. Voor het eerst zijn met deze actie ervaringen opgedaan met aangekochte direct-mailbestanden. Van de ervaringen is gebruik gemaakt bij de opzet van de provincie brede actie ‘Boekje erbij’ in de herfst van 2012. Campagne ‘Boekje erbij?’ Met de campagne ‘Boekje erbij?’ hebben de Drentse bibliotheken in totaal 550 nieuwe betalende volwassen klanten geworven, waarvan 104 in de gemeente Emmen. De campagne vond plaats in september en oktober in de hele provincie Drenthe. Het doel van de campagne was tweeledig: klanten werven en de bibliotheken promoten bij de inwoners van Drenthe. Met inzet van een uitgebreide middelenmix, waaronder abri’s, citydisplays en advertenties, bereikte de campagne veel inwoners van Drenthe. Met behulp van een profielanalyse werd een selectie van inwoners gemaakt die voldeden aan het profiel van een bibliotheekklant,
Mevrouw Tineke Luchies, • educatie, Emmen Mevrouw Ina Luis • buitenvestigingen, Zweeloo De heer Hank van der Vaart • cultuur & informatie, Emmen
In Emmen wordt jaarlijks de Zaak van het Jaar verkozen: een bedrijf dat zich onderscheidt door o.m. goed ondernemerschap, klantgerichtheid en presentatie van de ‘eigen zaak’, zowel in het gebouw als via social media en website. De centrale bibliotheek besloot om mee te doen aan deze verkiezing. Uit maar liefst honderdzestig aanmeldingen wist Bibliotheek Emmen door te dringen tot de negen genomineerde bedrijven. De uitslag van de verkiezing zal volgen in 2013. Positioneringscampagne ‘Dat doet de bieb’ Om in deze tijden van bezuinigingen de waarde van de bibliotheek voor het voetlicht te brengen, ontwikkelde Bibliotheek.nl de positioneringscampagne ‘Dat doet de bieb!’ Ook de Drentse bibliotheken leverden hieraan een bijdrage. Onder regie van Biblionet Drenthe voerden de medewerkers zes creatieve opdrachten uit. Dit waren onder meer het maken van een promotiefilmpje, het ontwikkelen van een marketingcampagne en het uitvoeren van een flashmob op het Marktplein in Emmen. De Drentse bibliotheken eindigden als vierde in het landelijke eindklassement.
15
Jaarverslag 2012 • Bibliotheek Emmen
Jaarverslag 2012 • Bibliotheek Emmen
Formatie
Bedrijfsresultaten - leden
31-12-2012
31-12-2011
Formatie:
uren p. wk.
uren p. wk.
aantal personen
jeugd jeugd Basis 65+ Groot Proef Maand Instelling Gratis Totaal Totaal t/m 12 13-18 2012 2011 jaar jaar
aantal personen
Formatie Emmen Gedetacheerde uren extern
*944,55
57
60,18
6
**964,55
W.S.W. uren 72,00 2 Subtotaal 1.076,73 65 Vrijwilligers
Centrale
5
Emmer Compascuum
648
72,00
2
Emmerhout
289 123
Erica
527
Klazienaveen
262,00 101
1.381,73 161
1358,73 165
* incl. 7.50 uur tijdelijk, gefinancierd door basisscholen Emmerhout
109 178 11.256 11.046 5
4 24 2 0 0
408 253
89 32
0
0
1.494 1.069 690 196 221
11
1.460
1.487
1 5 448 412 11 12 1.332 1.402
2
1
1 32 3.706 3.776
0
0
0 16 1.947 1.955
Schoonebeek
615
415
1
0
341
121
47
15
17
1.572
1.590
7.865 5.422 4.673 2.181 1.155
5
7
142 271 21.721 21.668 23
6.738
7.603
Onderbouw
4.387
1.939
251
76
26
0
0
33
36
33
28
Schoolbibliotheekdienst
75
75
76
Bibliobussen
n.b.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
0
Emmen Centrale
213.584
428
1.017
2.438
70
0
200
651
14
70 175
150 175
299
Emmerhout
4.516
0
0
0
575
250
240
80
Erica 4
n.b.
n.b.
n.b.
n.b.
n.b.
n.b.
n.b.
n.b.
30 0
12.252 7.361 4.924 2.257 1.181
5
7
286 294 28.567 29.375
Romans Jeugd- Infor- Tijd- Cd’s Muziek- Blad- Dvd’s Overige Totaal Totaal boeken matief schriften dvd muziek 2012 2011
Bezoek 1 Bezoekers Groeps Lezingen Overige 2 Klassen Leners KBW Overige 3 websites teller bezoeken Volwassenen activiteiten bezoek buiten Voorlees activiteiten Volwassenen Volwassenen Jeugd openingsuren wedstrijd Jeugd
40 233
0 214
805
20
0
230
120
125
Schoonebeek 17.646 0 22 0 140 120 85 325 Totaal 2012 195.353 339.114 449 1.083 3.088 1.313 520 1.039 2.390 Totaal 2011 193.039 377.556 187 852 2.906 1.778 660 1.185 2.226 1 Bibliotheekwebsite | cultuurpuntemmen.nl | postbus50plusemmen.nl 2 O.a. Opening cultureel seizoen, historisch café, !ReuR! 3 O.a. peuter-en kleuteruurtjes, Leesvirus 4 Erica: door brand verwoest in april 2012
16
0
Bedrijfsresultaten - collectie
0
6
0
Bedrijfsresultaten - gebruik
27.123
2
589 299 113 39
Totaal
Nieuw- Amsterdam
37
891
Bibliobussen
Dit is inclusief de gevolgen van de bibliotheekinvulling in Erica.
0
94
De vaste betaalde formatie is met 30.50 uur afgenomen.
Klazienaveen 54.218
252
Nieuw-Amsterdam
Subtotaal
** incl. 3 uur tijdelijk, gefinancierd door EOP Emmerschans
0
413
Emmer-Compascuum 17.027
3.401 2.405 2.834 1.544 777
60,18
1.096,73 64
305,00 96
Totaal
57
Centrale
26.790 11.678 27.530 2.693 23.672 1.704 2.327
Emmer-Compascuum 3.377 5.358 2.980 Emmerhout Erica
685
8
1
0
2 2.913 1.218 353
0
0
0
1.603 1.330 307 339
0
0
0
5.609 2.287 104.290 107.076 47 294 12.750 13.262 0
32 4.518 4.686
12 18 3.609 10.805
Klazienaveen
7.831 8.516 5.536 2.373
19
2
0
250 565 25.092 26.045
Nieuw-Amsterdam
2.865 5.963 2.807
715
6
1
0
39 162 12.558 13.650
Schoonebeek
4.084
718
1
0
0
68
5.041
2.820
118
12.850
13.713
Subtotaal
46.552 40.799 43.198 7.876 23.706 1.708 2.327
6.025 3.476 175.667 189.237
Bibliobusssen
1.484
13.090
6.067
1.852
SBD
0 16.054 4.525
0
Onderbouw
0
0 0 0
10.180
Bijz.dienstverlening 3.677 Mediamagazijn
8.746
605
4 170 12
52
0
0
0
0
0
0
0
0
5
0
0
0
0 91 3.942 3.392
0
0
0
0
25
101
142
22.736
22.868
75 350 21.029 21.416 462 189
11.252 8.999
10.908 5.550
Totaal 60.459 80.139 54.617 9.728 23.731 1.708 2.327 6.206 4.710 243.625 253.371
17
Jaarverslag 2012 • Bibliotheek Emmen
Jaarverslag 2012 • Bibliotheek Emmen
Bedrijfsresultaten: - uitleningen
Romans Jeugd- Infor- Tijd- Cd’s Muziek- Blad- Dvd’s Overige Totaal boeken matief schriften dvd muziek 2012 Centrale
150.899 62.856 67.112 23.848 18.215 2.287
Emmer-Compascuum 15.917 16.057 5.425 4.354 Emmerhout Erica
2.564 6.162 2.617 491
4.134 5.476 1.250 1.225
*1
Klazienaveen
56.409 44.745 19.058 11.315
Nieuw-Amsterdam Nieuw-Schoonebeek Schoonebeek
46 0 32 491
21.089 22.037 6.921 4.744 126
755
35.737 4.231
9
3
477
1
0
261
10 55 20
3 10 5
169 4.512
304
365.940
7.004
5.867
76
5
5
45 930
1.036 290 647
47.855
49 12.145
433
11.796
12.344 137.525
43.202 132.835
56.268
20.981
411.462
42.592
*2
21.490
Totaal 2011
55.397
0 15.342
56.508
58.536
Subtotaal
272.502 178.314 109.387 51.844 18.986 2.387
781
42.839 6.282
683.322
776.425
Bus volw.en jeugd
15.265
66.607 21.489 11.196
133
26
11
3.586
601
118.914
125.519
626
51.915 24.495 10.970
23
12
2
2.458
490
90.991
91.948
Schoolbibliotheekdienst
39.536
47.190
Onderbouw
58.398
61.344
Bus jeugd
Bijz. dienstverlening: Tehuizen
10.137
9.129
Uitleenposten: Emmermeer 1.959
2.338
Angelslo 1.270
1.428
Bargeres
*2
0
107
Totaal Bijz. dienstverlening Bicat overig
54
1
1
13.366
13.002
56
53
Totaal *3 1.004.583
1.115.481
*1 De bibliotheek in Erica werd door brand verwoest in april 2012. *2 De bibliotheek in Nieuw-Schoonebeek en de uitleenpost in Bargeres werden gesloten in juli 2011 *3 De totaal cijfers zijn exclusief de uitleningen aan de Drentse bibliotheken: 53.752 exemplaren, waarvan 9.467 muziek cd’s/-dvd’s. In de cijfers verwerkt zijn de 41.470 exemplaren van andere Drentse bibliotheken die in de gemeente Emmen werden uitgeleend.
18
19
www.bibliotheekemmen.nl