Stichting Landgoed Fraeylemaborg. Jaarverslag 2014

Stichting Landgoed Fraeylemaborg

Jaarverslag 2014

Stichting Landgoed Fraeylemaborg Hoofdweg 30 9621 AL Slochteren 0598-421568 [email protected] www.fraeylemaborg.nl Op de omslag een fotobewerking van Marion Verwey uit de serie Ruste-lozeZielen.

3

Inhoud

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11.

Inleiding Tentoonstellingen en museale ontwikkelingen Educatie Evenementen Bezoekers Onderhoud en bouw op het landgoed Ontwikkelingen in het groen Bestuur, medewerkers en vrijwilligers Communicatie en Public Relations Subsidieaanvragen Betrokken rechtspersonen

Bijlage 1 Bijlage 2 Bijlage 3

Bestuurssamenstelling Medewerkers Vrijwilligers

Jaarverslag 2014 Vereniging Vrienden van het Landgoed Fraeylemaborg Jaarverslag 2014 Activiteitencommissie Fraeylemaborg Financieel Jaarverslag 2014 Stichting Landgoed Fraeylemaborg

pagina 4 6 13 16 35 39 45 50 55 63 64 68 69 70 72 75

1 Inleiding Het jaar van Rembrandt en van de aardbevingen, zo zou 2014 kunnen worden samengevat. Trots waren we op de prachtige tentoonstelling van de etsen van Rembrandt waar we zelf via de technieken van de toegevoegde werkelijkheid (Augmented Reality) de tentoonstelling informatiever en spannender hadden gemaakt. Gewapend met tablet of een smart Phone scanden de bezoekers de etsen en deze mogelijkheid werd zeer gewaardeerd. Maar 2014 was toch ook het jaar van de aardbevingen. Met schade aan de toren, de borg, de Boerderij, Oranjerie en het Koetshuis. Omdat de toren sowieso gerestaureerd zou worden is de aardbevingsschade in eenmaal meegenomen. Aan het repareren of het aardbevingsbestendig maken van de andere gebouwen is nog niet begonnen, wel zijn ze alle in procedure. Hoogtepunten waren dit jaar de jubilerende Kunstmarkt, het uitermate gezellige Culinair Fraeylema en de Zweedse Kerstmarkt die maar liefst 4.000 bezoekers trok.

Inleiding

Assemblage van Petra Koen te zien tijdens de tentoonstelling “Panorama Groningen”. Titel: Schokgolf door Groningen.

Jaarverslag 2014 Fraeylemaborg

4

In het park worden steeds meer vrijwilligers actief en ook zijn er vele jongeren die hun professionele scholing ontvangen door in het park praktijkonderwijs te volgen. Dit is een prachtige ontwikkeling die alleen maar winnaars kent.

WNT-norm Wij verklaren dat wij geen nieuwe overeenkomsten hebben afgesloten of lopende overeenkomsten hebben gewijzigd die voorzien in de beloningen die hoger zijn dan de Wet Normering bezoldiging Topfunctionarissen publieke en semipublieke sector de WNT-norm.

Baggeren Heel blij zijn we ook dat we de slangenvijver door een gift van het Prins Bernhard Cultuurfonds hebben kunnen baggeren. Dat geld was belangrijk maar het feit dat boer Winter onze bagger graag wilde gebruiken op zijn land en dat wist onze aannemer Spithorst, maakte de uitvoering mogelijk. Spectaculaire foto’s vindt u elders in dit verslag. New Follies In 2014 werd ook duidelijk dat we voldoende gelden bij elkaar hadden gesprokkeld om het project ‘New follies op Fraeylema en het erfgoedplein van Slochteren’ te starten. Er kwamen 74 ontwerpen binnen van deze bijzondere, onnutte en vervreemdende gebouwtjes. Wat een oogst. Alvorens een professionele jury negen winnaars zou kiezen hielden we een online verkiezing. De folly van deze winnaar wordt gebouwd. Aan de verkiezing deden 1000 mensen mee. De winnaar is Alex den Braver met ‘Folly bij de Hooge Berg’. Bezoek We willen altijd meer bezoekers natuurlijk, dat wil iedereen. Er kwamen 2.376 museale bezoekers meer dan in 2014 aan het park werden 1.313 minder bezoeken gebracht. In totaal kwamen er 31.482 museale bezoekers en 50.750 bezoeken aan het park in 2014. Financieel We hebben in 2014 geïnvesteerd in een nieuwe toiletgroep, een invalidentoilet en verbetering van de keuken in De Boerderij. Het financiële resultaat bedroeg € 6.972,--.

Zijaangezicht van de borg vanuit de Engelse tuin.


5

2 Tentoonstellingen en museale ontwikkelingen Tentoonstellingen VORSTELIJKE VARIA Van 30 november 2013 t/m 11 mei 2014 De Fraeylemaborg heeft al eeuwen lang een bijzondere band met ons vorstenhuis. De grote staatsieportretten van Koning-Stadhouder Willem III en zijn vrouw Mary Stuart in het hart van het gebouw zijn daar voorbeelden van. De tentoonstelling “Vorstelijke Varia” paste hierbij uitstekend. In de tentoonstellingsruimte in het Koetshuis en in de vertrekken van de borg was een keuze te zien uit de omvangrijke Oranjecollectie van Jan Menze van Diepen (1905-1994). Ruim 5.000 kunstwerken en objecten op Oranjegebied verzamelde hij. De prenten, keramiek en orangana gaven een boeiend en gevarieerd beeld van vijf eeuwen geschiedenis van het Huis Oranje-Nassau.

Tentoonstellingen en museale ontwikkelingen Koning Willem III met Koningin Emma.


6

Koning Willem III met Koningin Sophie. Bij deze tentoonstelling verscheen de publicatie Vorstelijke Varia (280 p.) waarin conservator Henny van Harten ruim 400 Oranjewerken heeft geselecteerd en van een toelichting voorzien. In dit “vorstelijke prentenboek” geven vele boeiende, zeldzame of aandoenlijke kunstobjecten een bijzondere kijk op ons vorstenhuis door de eeuwen heen.

De kroning van Willem VI.


7

ETSEN VAN REMBRANDT 31 mei t/m 5 oktober In de tentoonstelling in het Koetshuis van de Fraeylemaborg waren vierendertig etsen van Rembrandt te zien. Ze kwamen uit de collecties van het Groninger Museum en uit de privéverzameling van kunstenaar Henk Helmantel. Ook waren een aantal schilderijen van Helmantel te zien, geïnspireerd door Rembrandt. Rembrandt van Rijn (1606-1669) schilderde niet alleen, maar was ook een meesterlijke etser. Met verbazingwekkende kracht graveerde hij tafereeltjes uit het alledaagse leven, Bijbelse verhalen en romantische landschappen. Rembrandt verwierf al tijdens zijn leven bekendheid in heel Europa, juist door zijn grafische werk. Dat was namelijk goed te reproduceren en kende een veel grotere verspreiding dan zijn schilderijen of tekeningen. De etsen waren voor hem ook een snellere bron van inkomsten dan de vaak tijdrovende schilderkunst. Rembrandts ongedwongen lijnvoering, het unieke diepe zwart in veel van zijn etsen en het meesterlijke gebruik van de droge naaldtechniek maken hem tot een van de grootste etsers aller tijden. Al in zijn jonge jaren maakte Rembrandt gebruik van zijn eigen gezicht als model voor het bestuderen van menselijke gezichtsuitdrukkingen en emoties. Bijna iedereen kent wel een paar van die etsen. Zo maakte hij een zelfportret als bedelaar. Na een periode van intensieve voorbereiding was het op 31 mei 2014 dan zover: de etsen van Rembrandt waren klaar voor publiek! Het was niet alleen een kwestie van hangen op de “Rijksrode” wanden, een chique kleur ontleend aan het Rijksmuseum. Er moesten eerst veel puzzels worden opgelost op het gebied van veiligheid, klimaat, presentatie en informatievoorziening. We waren daarom ook extra blij met de positieve reacties van bruikleengevers, gasten en pers.

Zelfportret als bedelaar.


8

Bij het rondkijken in de tentoonstelling werden de uitgedeelde iPads goed benut, om zo de soms kleine etsen flink te kunnen uitvergroten. Ook was er een papieren versie beschikbaar van de tentoonstellingsinfo. De opening werd goed bezocht en de aanwezigen genoten van de openingsbijdrage van Helmantel.

Workshop in de Oranjerie zelf etsen maken. Er was goede belangstelling voor de demonstratie etsen door Jan Henkel in de Oranjerie. Bezoekers konden op bepaalde dagen op simpele wijze zelf een ets maken in de trant van Rembrandt. Ook gaf kunstenaar Jan Henkel workshops droge naald etsen, in de Oranjerie. Tijdens de opening. Vlnr Henk Helmanttel, Marjon Edzes, Babs Helmantel, Henny van Harten, de heer Jaap Teekman en Janny Teekman.


9

PANORAMA GRONINGEN 5 oktober t/m 25 januari 2015 Negentien leden van de Groninger kunstkring De Ploeg presenteren de tentoonstelling "Panorama Groningen" in het Koetshuis van de Fraeylemaborg. Groninger Kunstkring De Ploeg is een kunstenaarsvereniging die al bestaat vanaf 1918 met leden uit de stad Groningen en de ommelanden. Nog altijd bestaat de Ploeg uit een select gezelschap van kunstenaars, dat zich verwant voelt met de moderne kunstgeschiedenis en het experiment en eigentijdse technieken niet schuwt. De kunst van de Ploeg evalueert, voortdurende vernieuwing is diep geworteld in haar traditie. Deze bijzondere expositie verwees met een knipoog naar het beroemde Haagse 'Panorama Mesdag'. Het is een moderne Groningse variant op dit thema. De Ploegkunstenaars gaven met uiteenlopende kunstzinnige interpretaties een brede blik op het Noorden.

Twee schilderijen van Annelies Gommer, acryl op doek.

Deelnemende kunstenaars waren Toos Hagenaars, Bé Kracht, Reina Rozema, Willem Corsius, Arien de Groot, Mary Velthoen, Aly van der Wal, Hans Busman, Reinier van den Berg, Annelies Gommer, Harriët Geertjes, Marten van Holten, Lydia Jonkman, Janny van der Woude, Petra Koen, Josefien Alkema, Geri Boer, Marjan Cornelius, Aizo Betten (19382014)

Olieverf van Marjan Cornelius met het Hogeland als onderwerp.


10

BORG-KUNST IN DE ORANJERIE 16 mei t/m 21 juni Deze expositie is georganiseerd ter ere van het 35-jarig bestaan van de kunstmarkt ´Fraeylema Rondom´. Voor de expositie waren 7 kunstenaars geselecteerd en vervolgens benaderd met het verzoek om een speciaal kunstwerk te creëren, geïnspireerd door de borg.

Museale ontwikkelingen Schenkingen Jonkvrouw Ulla van Panhuys, jongste dochter van onze laatste borgvrouwe schonk aan de borg een messing tabaksdoos, met daarin gegraveerd het bijbelverhaal van de Verloren Zoon.

De creaties werden vervaardigd vanuit diverse kunstdisciplines zoals schilderijen, textiel, hout, glas, fotografie en keramiek. De expositie was vrij toegankelijk en te zien in de Oranjerie.

Tabaksdoos. Mevrouw Q. Buurke schonk, Betsy, een pop met een porseleinen hoofd, slaapogen en met echt haar uit circa 1893 samen met een koffer met kleertjes. Armen en benen bestaan uit hout en papier-maché en zijn in onderdelen beweegbaar. Een fraaie pop al met al, geschikt voor de Kinderkamer die nog ingericht gaat worden. De pop wordt ook gebruikt bij het Erfgoed-project (zie hoofdstuk educatie).

De expositie in de Oranjerie.


11

In de borg De Eetkamer van de borg is verfraaid met glasgordijnen die passen bij de 19de eeuwse sfeer van het vertrek. De realisatie is mogelijk gemaakt door het Bouwman Boerema Fonds, een fonds op naam van het Prins Bernhard Cultuurfonds. De uitvoering gebeurde door Luuk Kuipers te Haren, net als eerder al in de Daagsche Kamer en de Rode Kamer.

De Eetkamer.

Betsy de pop.


12

3 Educatie In 2014 werden er naast de jaarlijks terugkerende activiteiten een aantal nieuwe projecten voor kinderen georganiseerd. Sprokkeltocht in het bos en Speurtocht door de borg zijn vaste activiteiten die aan kinderen worden aangeboden. Scholen maken van beide activiteiten gebruik. Ook is er de mogelijkheid om met een boekje met informatie en puzzel een wandeling te maken van de Fraeylemaborg naar de Fraeylema-molen. Voor de tentoonstelling Vorstelijke Varia was er een speciale speurtocht door koetshuis en borg voor kinderen vanaf acht jaar. Verschillende vragen over de prenten en voorwerpen die tentoon werden gesteld gaven inzicht in het huis Oranje Nassau. Deze speurtocht werd aangeboden aan de reguliere bezoeker maar ook aan de scholen. Hier werd door een aantal scholen gebruik van gemaakt. Gekoppeld aan deze tentoonstelling werd er een tekenwedstrijd uitgeschreven voor alle groepen van de basisschool. De opdracht teken of schilder de Koninklijke Familie. Er werden geweldige kunstwerken ingeleverd. Tijdens de dag van het Kasteel werden de vele werken tentoongesteld en werden de prijzen aan de prijswinnaars uitgereikt.

Educatie Speurtocht Vorstelijke Varia.


13

Zowel op eerste als tweede paasdag was er paaseieren zoeken voor kinderen tot acht jaar. Onder begeleiding van de paashaas gingen meer dan 200 kinderen op zoek in het park achter de Fraeylemaborg. Gedurende de tentoonstelling Etsen van Rembrandt werden bezoekers in de gelegenheid gesteld om op de zondagmiddag op eenvoudige wijze zelf een ets te maken. Kunstenaar Jan Henkel had een aantal vrijwilligers van de borg de grondbeginselen van het etsen geleerd. Deze vrijwilligers begeleiden het maken van een ets door bezoekers. Ook kinderen konden hier aan deelnemen. Tijdens de Dag van het Kasteel en Oktobermaand Kindermaand werd er door heel veel kinderen enthousiast een ets gemaakt. Soms in de stijl van Rembrandt, maar ook de borg, een kasteel, prinses of een eigen ontwerp waren dankbare onderwerpen. Ingespannen aan het werk.

Annet Westrup aan het werk met kinderen. Het resultaat komt uit de pers.


14

De Dag van het Kasteel, tweede pinksterdag, was een gezellig evenement met tal van activiteiten voor kinderen. Bouwen met Lego, de Circusschool, de bokkenkar, etsen in de orangerie, poffertjes eten,een ballonnenclown, verkleden als ridder of prinses, de tentoonstelling van de tentoongestelde kindertekeningen en natuurlijk het landgoed zelf boden veel vertier. Achter de schermen werd gewerkt aan het project ‘Arm en rijk’, een nieuw educatieprogramma voor het onderwijs dat in 2015 is gestart.

Dag van het kasteel

Schichting Van der Wijck-De Kempenaer stelde in 2012 de leerstoel Historische Buitenplaatsen en landgoederen aan de Rijksuniversieteit Groningen in. In het studiejaar 2013-2014 werd aan de Rijksuniversiteit Groningen het theorievak ‘Historische Buitenplaatsen en landgoederen: een introductie’ en de mastermodule ‘Historische buitenplaatsen en landgoederen: onderzoeksseminar’ gegeven. Opnieuw door bijzonder hoogleraar Yme Kuiper en universitair docent Elyze Storms-Smeets. Met gastdocenten Michael van Gessel (landschapsarchitect ), drs. René Dessing (Huis te Manpad & sKBL), prof. dr. Johan de Haan (Radboud Universiteit ), drs. Henny van Harten (conservator Fraeylemaborg). Het eerstgenoemde bachelorvak werd ook als open colleges opengesteld en was daarmee toegankelijk voor derden. De colleges op locatie werden onder meer op de Fraeylemaborg gegeven.

De flyer voor colleges historische buitenplaatsen en landgoederen.


15

4 Evenementen NIEUWJAARSCONCERT DOOR ‘MIEN LAIVE TIED’ 19 januari Het kinderkoor ‘Mien Laive Tied’ zong liedjes uit ‘Grootmoeders tijd’ aangevuld met verhalen en gedichten. Er waren bijna 100 belangstellenden en er werd veel meegezongen via een boekje met liedteksten. Het koor bedankt de gemeente voor de subsidie vanuit het Leefbaarheidsfonds.

Foto gemaakt door ’t Bokkeblad.

Evenementen Jaarverslag 2014 Fraeylemaborg

16

ENTDAG 15 februari

THEATERVOORSTELLING ‘EEN FRISSE WIND’ 20, 21, 22 februari

Sommige bezoekers hadden zelf enthout van een fruitboom meegenomen. Vaak wilde men een jonge boom van een eigen fruitboom die er slecht aan toe is of van een boom van opa of oma waar men de vruchten lekker van vindt. Veel bezoekers wilden weten hoe het enten in zijn werk gaat of kwamen langs met vragen over hun fruitbomen. Er waren zeven “Vrienden van het Oude Fruit” aanwezig.

De voorstelling was gebaseerd op The Old Law (de ouderen wet), een stuk uit 1618. Bij Theater te Water werd dit een clownesk geheel. Het stuk dat raakt aan de huidige discussie over de vergrijzing van de maatschappij. Slimmeriken en dommeriken, slechteriken en goederikken, braverikken en schurken tuimelen over elkaar heen, maken elkaar het leven zuur of proberen juist elkaar gelukkig te maken. Er wordt gelachen en gehuild. En dat allemaal door die ene nieuwe wet van hertog Evander, waarvan niemand kan geloven dat het waar is. Mannen en vrouwen worden bij het bereiken van een bepaalde leeftijd op hun verjaardag, door de hertog zelf in zee gegooid. Dat levert reddingsacties op, zwendel in geboorteakten. Wie houdt van zijn vader en moeder en wie niet? Alles is in rep en roer en het wordt al gekker. Maar aan het slot blijkt de hertog nog een troef in handen te hebben, die het stuk een heel andere wending geeft .

Pomoloog Lucas Duyts van de Fraeyleaborg. INLOOPMIDDAG TROUWEN IN DE FRAEYLEMABORG 22 februari Aanstaande bruidsparen konden de trouwlocatie bekijken en er was een Ambtenaar van de Burgerlijke Stand aanwezig voor het beantwoorden van vragen. Foto Theater te Water.


17

MEERTMOAND DIALECTMOAND Zondagmiddagen in maart De Fraeylemaborg organiseerde elke zondagmiddag in maart een Groningstalige rondleiding in het kader van Meertmoand Dialectmoand. De gidsen vertelden over borg, bewoners, inrichting en de tentoonstelling. Tijdens de rondleiding werd ook aandacht besteed aan de tentoonstelling Vorstelijke Varia, met vijf eeuwen geschiedenis van Oranje-Nassau. PRAKTIJK SNOEIDAG 1 maart

Borgheer Hendrik de Sandra Veldtman gaf rond 1800 de eerste aanzet voor de stinzenplanten in het park van de Fraeylemaborg. Hij zorgde hij voor een nieuwe Engelse aanleg van het uitgestrekte park en plantte vooral rondom de borg bolgewassen. Dit natuur- en cultuurbezit is dus al meer dan 200 jaar oud. Voorbeelden van deze bloeiende bolgewassen zijn Bosanemoon, Gele anemoon, Vingerhelmbloem, Holwortel, Kievitsbloem en Daslook. Ook het bekende Sneeuwklokje en de Krokus horen bij de stinzenplanten. De Fraeylemaborg spant zich in om het bestand aan stinzenplanten zo goed mogelijk te beheren. Het maairegime wordt aangepast, kwetsbare plekken worden beschermd en er mag meer dood hout blijven liggen. Van dergelijke maatregelen profiteren de stinzenplanten.

Onder begeleiding van Lucas Duyts (pomoloog) hebben de deelnemers appelbomen gesnoeid langs het fietspad aan het eind van de Noordbroeksterweg. Het ooievaarsnest bij de nieuwe boomgaard is bezichtigd en er is uitgelegd en gedemonstreerd hoe je jonge fruitboompjes moet snoeien. De snoeidag is in de werkschuur afgesloten met appelsap, geperst uit de appels van de Fraeylema boomgaard. NL DOET 21 en 22 maart Tijdens deze grote landelijke actie werd door vrijwilligers in het park gewerkt. STINZENPLANTENTOCHT 30 maart Het voorjaar werd gevierd met de traditionele Stinzenplantentocht. Vanwege het bijzonder vroege voorjaar is de tocht vervroegd. De stinzenplanten werden met bordjes gemarkeerd zodat er een leuke route in een wijde boog om de borg gelopen kon worden. De informatieve teksten waren voorzien van actuele foto’s, zodat de route nog aantrekkelijker was geworden dan voorgaande jaren.

Sneeuwklokjes in het grasveld achter de borg.


18

NATIONAAL MUSEUMWEEKEND “Doe een museum” 5 en 6 april Dit weekend kon voor € 1,00 een bezoek aan de Fraeylemaborg worden gebracht. VRIENDENDAG 12 april Circa zestig Vrienden van de Vereniging woonden de voorjaarsvergadering in de Grote Zaal van de borg bij. PAASEIEREN ZOEKEN 20 april In het park werden een groot aantal eieren door de paashaas verstopt in een daarvoor afgebakend deel van de tuin. Kinderen kon daar de chocolade eieren zoeken en wie geluk had vond een gouden ei. Deze kon bij de paashaas worden ingeleverd in ruil voor een chocolade haas. Het weer was goed en de opkomst ook.

De paashaas aan het werk.


19

TUIN- EN LIFESTYLE FAIR GROEI & BLOEI OP FRAEYLEMA 21 april Groei & Bloei afdeling Hoogezand-Sappemeer e.o. organiseerde samen met het landgoed een aantrekkelijke Tuin- en Lifestyle Fair. Het voorterrein van de Borg stond, evenals voorgaande jaren, weer vol met tientallen kraampjes met onder andere bloemen, planten, woonaccessoires en lifestyleproducten. Er was onder andere een presentatie bloemschikken en voor kinderen waren er leuke doe-activiteiten. Alle vrijwilligers van de Groei & Bloei vereniging Hoogezand Sappemeer werden bedankt voor hun geweldige inzet tijdens de groei & bloei fair op de tweede Paasdag. Na een boswandeling werd genoten van heerlijke taart.

De visie van Linda Eising op de waterlelie.

De vrijwilligers van Groei en Bloei. Met de aankleding voor de fair is begonnen.


20

MOLENWANDELING 10 mei Tijdens de landelijke Molendag waren de molens in Slochteren te bezichtigen. Er werd onder begeleiding van een gids vanaf de Fraeylemaborg naar de Fraeylema-molen aan de Groenedijk gewandeld. De route voerde onder meer door het dorpshart van Slochteren en het Kleine Bos ofwel het Lutje Bos en was ongeveer 3 km lang. Onderweg werd aandacht besteed aan de relatie tussen borg en molen en ook aan de geschiedenis en natuur van het gebied. De historische verbondenheid van dit wandelgebied met de Fraeylemaborg en zijn voormalige bewoners is groot. Niet voor niets heet de Fraeylema-molen ook “Meneers-meulen”, de molen van de Heer van de Fraeylemaborg. De wandeling werd opgezet door de Fraeylemaborg in samenwerking met de Slochter Molenstichting.

Het bouwen van een kasteel wordt ter voorbereiding voor de “Dag van het Kasteel” alvast even uitgeprobeerd.

DAG VAN HET KASTEEL 9 juni Deze dag was gevuld met activiteiten voor jong en oud Voor de kinderen waren er veel extra activiteiten zoals; poffertjes eten, balonnenclown, circusschool, etsen als Rembrandt maken, speurtochten, koninklijke tekeningen bewonderen, verkleden, kastelen bouwen met lego en met stokken.

Van alles te doen tijdens “De dag van het Kasteel”.


21

35 JAAR KUNSTMARKT “FRAEYLEMA RONDOM” 21 juni De Kunstmarkt was dit jaar met in totaal ruim vijfentachtig deelnemende kunstenaars groter dan ooit. De Kunstmarkt Fraeylema Rondom werd voor de vijfendertigste keer gehouden. Ter gelegenheid van deze speciale editie was er van 16 mei tot en met 21 juni 2014 een expositie in de Oranjerie van de Fraeylemaborg. Zeven kunstenaars maakten hiervoor een werkstuk geïnspireerd op de borg. Enkele kunststukken uit deze expositie werden ingebracht bij de kunstveiling tijdens de Kunstmarkt op het bordes van de Fraeylemaborg. Veilingmeester was Jacques d’Ancona. Hij bracht op zijn onnavolgbare eigen wijze de door de kunstenaars ter beschikking gestelde kunstvoorwerpen onder de aandacht van het publiek. De opbrengst van de veiling is gegaan naar de nieuwe inbraakbeveiliging van de Fraeylemaborg.

Ballonnenkunstenares Jacqueline mag zich de hele dag verheugen in een aandachtig publiek.

De dag werd extra feestelijk door het gevarieerde culturele programma met diverse muziekgroepen, een levend standbeeld, een karikatuurtekenaar en een pottenbakker waarbij kinderen hun eigen potje mogen draaien.

TUIN EN KUNSTTIENDAAGSE GRONINGEN 21 t/m 30 juni Groningen heeft veel te bieden op het gebied van tuinen: de prachtige landgoedtuinen rondom de borgen, slingertuinen bij de grote oude boerderijen en ook de vele particuliere tuinen zijn de moeite van een bezoekje meer dan waard. Het park en tuin van de Fraeylemaborg diende tijdens de Tuin & Kunst Tiendaagse als podium voor kunst en cultuur met onder meer de kunstmarkt en het openlucht spel.

Gedeputeerde, Bote Wilpstra, opende de 35-ste kunstmarkt.


22

OPENLUCHTSPEL ‘DE DEBUTANT’ 27 en 28 juni In het stuk “De Debutant” kroop het Fraeylema ensemble in de huid van het toneelgezelschap FRASP, wat staat voor de Fraeylema-spelers. FRASP repeteert in het stuk voor het jubileum, onder de bezielende leiding van regisseur Remco Mollema, een groot stuk met zang en dans. Bijzonder was dat er ook terugblikken in werden verwerkt op de geschiedenis van het Fraeylema Ensemble. De regie was in handen van Albert Secuur. “De Debutant” werd geschreven door Nico van der Wijk en werd losjes geïnspireerd op het stuk “Ons kent Ons” van Alan Ayckbourn.

Jacques d’Ancona als veilingmeester foto van het ’t Bokkenblad.

De kunstmarkt op het voorterrein van de borg.

Het Fraeylema Ensemble poseert voor de borg.


23

Deze 35ste editie van de openluchtvoorstelling werd uitgevoerd op de borgklip, waarbij de indrukwekkende voorzijde van de Fraeylemaborg als decor diende. De borgklip is het gedeelte binnen de slotgracht en de voorzijde van de Fraeylemaborg.

De flyer voor het openluchtspel.

De openluchtvoorstelling werd uitgevoerd op de borgklip


24

ZOMERAVONDWANDELING 11 juli In het begin van de zomer zijn de kleuren van bomen en struiken fris en gevarieerd. Onder leiding van een deskundige gids werd een wandeling van ongeveer 1,5 uur in de omgeving van de borg gemaakt. Er werd informatie gegeven over de unieke cultuurhistorische aanleg van het park, dat tevens het Slochterbos wordt genoemd. Hierin staan veel bijzondere bomen en planten. Ook het beheer van dit uitgestrekte park krijgt aandacht. MOLENWANDELING 25 juli Er werd deze dag wederom onder begeleiding van een gids vanaf de Fraeylemaborg naar de Fraeylema-molen aan de Groenedijk gewandeld. De route voerde onder meer door het dorpshart van Slochteren en het Kleine Bos ofwel het Lutje Bos en was ongeveer 3 km lang. VOBULA JEUGDKAMP 9 t/m 16 augustus Vrijwilligers werkten mee aan het onderhoud van het unieke park van de Fraeylemaborg. Deze keer was het kamp speciaal voor jongeren. Zij herstelden oude paden en verbeterden de waterhuishouding.

Vrijwilligers van het Vobula jeugdkamp tijdens een pauze. WANDELING VAN BORG NAAR KERK VAN SLOCHTEREN 17 augustus De relatie tussen borg en kerk wordt belicht tijdens deze boeiende wandeling. Onder leiding van een gids liep men vanaf het voorterrein van de Fraeylemaborg naar de eeuwenoude kerk met zijn karakteristieke vrijstaande toren. De route voerde door het dorpslint van Slochteren en onderweg was er aandacht voor de historische relatie tussen de borg en de kerk. De historische verbondenheid tussen de Hervormde kerk met de Fraeylemaborg en zijn voormalige bewoners is groot. Dit spreekt onder meer uit de rouwborden van Henric Piccardt en Anna Rengers die een wand van de kerk sieren. In en rondom de kerk kreeg men uitleg over deze verbondenheid.


25

FIETSTOCHT VAN BORG NAAR MOLENS 5 september

Zijne Majesteit Koning Willem Alexander verleende toestemming voor de presentie van het Koninklijk staldepartement en de Stichting Oud-Oranje heeft een kostuum presentatie geven.

Deze fietstocht van de borg naar de molens werd begeleid door Annet Westrup.

Annet geeft uitleg over Slochteren. FRAEYLEMA KOETSENTOCHT 6 september Stichting Fraeylema Koetsentocht Slochteren organiseerde de koetsentocht met een indrukwekkende rijtuigenparade. Dit jaar sluiten ze aan bij de viering van 200 jaar Koninkrijk der Nederlanden met als thema “Vorstelijk Slochteren”.

Zicht vanuit de borg op de koetsentocht.


26

Burgemeester Geert-Jan ten Brink aan het bestuur de Erepenning van de gemeente Slochteren voor hun verdienste voor de gemeente.

Uitreiking van de Erepenning van de gemeente Slochteren. Adri Wolters en Hilda Luiten poseren met het door hun gemaatke doek. Adri Wolters en Hilda Luiten van atelier Karmozijn uit Noordbroek maakten met vele leerlingen van Adri een doek met een afbeelding van de voormalige koningin Beatrix, bestaand uit meer dan 100 vierkante schilderijtjes. Dit doek werd een dagje opgehangen ter gelegenheid van de Fraeylema Koetsentocht die dit jaar een Oranje tintje had.

Het Koninklijk staldepartement.


27

OLDTIMEROCHT “DRIE BORGENTOCHT” 7 september De 15de editie van de oldtimertocht met start en finish bij de Fraeylemaborg was ruim 110 km lang. Er werd enorm genoten van de grote opkomst van alle mooie klassieke voertuigen en enthousiaste deelnemers. Onderweg kregen de deelnemers meerdere opdrachten, waarvoor een aantal prachtige prijzen beschikbaar waren. Via Westerlee, Heiligerlee, Blijham reed men naar de burcht van Wedde. De reis werd vervolgd via de mooie dorpjes in omgeving van Vriescheloo, Veelerveen, Stadskanaal langs de S.T.A.R. en zo richting Sappemeer om bij borg Welgelegen in Sappemeer nog een kleine rondleiding te krijgen. Daarna werd de reis voortgezet naar de Fraeylemaborg waar men tegen een kleine vergoeding ook een kijkje in de borg kon nemen. Na de terugkomst vond om 16.30 uur de prijsuitreiking plaats en werd afgesloten met een barbecue bij restaurant De Boerderij.

Veel belangstelling voor de Drieborgentocht WANDELING EN KOETSRIT BORG-MOLEN-KERK OP OPEN MONUMENTENDAG 13 september

De Drieborgentocht.

Het landelijk thema was dit jaar “Op reis”. Tijdens de wandeling was er aandacht voor de relatie van de borg met de kerk van Slochteren en de Fraeylema-molen. Er reed die dag een koets tussen borg, molen en kerk. Wandelaars hadden de mogelijkheid om na de wandeling bij de molen in de koets te stappen en zich naar de kerk van Slochteren te laten rijden. De kerk was ook te bezichtigen waarna men wandelend of per koets terug ging naar de Fraeylemaborg.


28

CULINAIR FRAEYLEMA 19 t/m 21 september De Lionsclub Skiramere organiseerde deze culinaire fair voor de zesde keer. Er stonden maar liefst 24 pagode tenten langs de oprijlaan van de borg. Er waren 54 stands en doorlopend was er live cooking. Topkoks uit de regio lieten ter plekke zien wat ze in hun mars hebben en er kon natuurlijk ook worden geproefd. Bezoekers konden rondneuzen tussen de prachtig ingerichte pagodetenten gevuld met heerlijke producten, Groninger streekproducten, wijnen en tafelaankleding, zoals serviesgoed, glaswerk en kookgerei, maar ook sfeervolle accessoires en andere hebbedingetjes. Te midden van al deze mooi ingerichte pagodetenten kon men genieten op de verschillende terrassen van uw koffie, wijntje of een ander drankje. De opening werd verricht door burgemeester van Slochteren en ging op ludieke culinaire wijze van start met mysterie guest, weervrouw Harma Boer.

De goedbezochte pagode tenten van de culinaire fair.

De opbrengst van Culinair Fraeylema kwam ten goede aan twee goede doelen: een drietal voedselbanken in de provincie Groningen en aan het herstel van de vijgenkas op het landgoed Fraeylema.

Harma Boer deed haar “weerpraatje” tijdens de fair.


29

INLOOPMIDDAG TROUWEN IN DE FRAEYLEMABORG 27 september Museumassistenten en medewerkers toonden belangstellende de mogelijkheden van de borg als trouwlocatie. OKTOBERMAAND KINDERMAAND zondagmiddagen in oktober

Burgemeester Geert-Jan ten Brink en wethouder Nico Stok aan het proeven.

Voor kinderen tot 12 jaar was een bezoek aan de borg op zondagmiddag deze maand gratis. Er waren kinderactiviteiten zoals verkleden als ridder of jonkvrouw en een speurtocht in borg of park. In het kader van Oktobermaand Kindermaand konden kinderen zondag 19 oktober kennis maken met de wereld van de bijen. Er was een imker aanwezig die van alles vertelde over het leven van bijen, de gang van zaken in een bijenkorf en hoe honing gemaakt wordt. Ook konden kinderen van bijenwas zelf een kaars maken.

De flyer van Culinair Fraeylema

Bijen, honing en bijenwas in de hoofdrol tijdens Oktober Kindermaand.


30

VRIENDENDAG 4 oktober Er werd een prachtige exclusieve lezing over de bewoners van de Fraeylemaborg gegeven door J. Westerhof. DAG VAN DE REGIO 4 en 5 oktober Deze dag werd speciale aandacht besteed aan wat de provincie Groningen en wat de regio allemaal te bieden heeft. PADDENSTOEL-/KABOUTERTOCHT 5 oktober Wel 100 soorten paddenstoelen trof men in het park aan. Vele ervan stonden in een uitleg beschreven. De route werd door middel van bordjes aangegeven. Er was een speciale kaboutertocht voor kinderen.

Een kabouter aan het werk.

Bordje langs de route van de paddenstoel-/kaboutertocht.

Voetballende kabouters.


31

MOLENWANDELING 26 oktober Er werd een inleiding gegeven, waarna er een korte bezichtiging van de borg was. Vervolgens werd gewandeld met een gids naar de Fraeylemamolen. NATIONALE NATUURWERKDAG 1 november Vrijwilligers gingen aan de slag in het park. Aanmelding verliep via Landschapsbeheer Groningen WANDELING VAN BORG NAAR KERK VAN SLOCHTEREN 23 november Tijdens deze wandeling werd de relatie tussen de Fraeylemaborg en de kerk van Slochteren belicht.

Opbouw van de grote evenemententent achter het koetshuis.

ZWEEDSE KERSTMARKT 13 en 14 december Stichting Zweden Beleven organiseerde in samenwerking met de Fraeylemaborg dit Scandinavische evenement. De vertrouwde Zweedse kerstmarkt werd in een nieuw jasje gestoken en werd dit jaar voor het eerst gehouden in een ruime sfeervolle tent. Ook op het borgterrein stonden overal houten kramen waar Scandinavische producten verkocht werden. Er waren allerlei activiteiten zoals een Vikkingenkamp, Zweedse catering, speciale kinderactiviteiten, een pony-karrit, een expositie in de borg, muziek optredens, lezingen en een keuken in kerstsfeer in de borg met waar ook een Zweedse dienstmeid peperkoekjes uitdeelde. Alles was passend binnen het Scandinavische thema en maakte de markt tot een waar evenement voor jong en oud. Zo zag de tent er tijdens de markt van binnen uit tijdens de marktdagen.


32

Ook in de avondschemering kon de kar vanaf het borgterrein worden gevolgd op haar rondrit om de borg door de lichtjes en de rinkelende belletjes aan de kar.

Er werd hard gewerkt om de grote stroom bezoekers snel te kunnen verwelkomen.

Het publiek luisterde aandachtig naar de verhalen van de Vikingen.

Een ritje met de ponykar was een groot succes.


33

Houten buitenkramen tijdens de Zweedse kerstmarkt. KERSTPRACHT OP FRAEYLEMA 13 t/m 26 december

Kantkring Rosaline uit Winschoten.

Er waren fraaie kerstdecoraties in de vertrekken van de borg te bewonderen. Kerstpracht op de Fraeylema werd door het eigen bloementeam verzorgd. Gezien alle gezondheidsperikelen binnen het team was dat een grote prestatie. Kantkring Rosaline uit Winschoten had de kerstboom in de Grote Zaal versierd met prachtige subtiele gekloste decoraties.


34

5 Bezoekers De Fraeylemaborg is tevreden over de bezoekersaantallen die in 2014 werden gehaald. Er kwamen 31.509 bezoekers ruim 2.300 meer dan in 2013. In het park werden 50.750 geteld. De tentoonstellingen zoals Etsen van Rembrandt en Panorama Groningen dat nog te bezoeken was tot 8 februari 2015, worden gewaardeerd. De evenementen waaronder Culinair Fraeylema en de Zweedse Kerstmarkt trokken duizenden bezoekers. Met de tentoonstelling New Follies in ontwerp die te zien is vanaf 22-022015 verwacht de borg een gouden greep te doen. De follies zullen in de loop van het jaar 2015 op ware grootte in het park en op het erfgoedplein van Slochteren verschijnen.

Bezoekers Jaarverslag 2014 Fraeylemaborg

35

De Provincie Groningen vraagt ons sinds vorig jaar om inzicht te verschaffen in de herkomst van de bezoekers uit de verschillende regio’s in Groningen. Wij hebben daarom deze vraag in de loop van het jaar 2014 toegevoegd aan ons permanent marktonderzoek. 106 mensen hebben de vraag beantwoord, met bovenstaand het resultaat. Uitgezet in een taartdiagram ziet u onderstaand het totale resultaat over het hele jaar 2014. En daarna het gemiddelde resultaat vanaf de start van het onderzoek in 2007. Duidelijk is te zien dat ons beleid om meer bovenregionaal bezoek te trekken vruchten afwerpt.

Herkomt bezoekers 2007 – 2014.

Herkomst bezoekers 2014.


36

Bezoekersaantallen Volwassenen Kinderen Gratis Museum Jaarkaart Vrienden CJP Groepen Borg Groepen Bos Scholen Concerten Voorstellingen Pinksteren Museumweekend Rabomuseumdag Monumentendag Eierenzoeken Paddestoeltocht Stinzenplanten-tocht Kunstmarkt Openluchtspel Culinair Fraeylema (twee jaarlijks) Koetsentocht Oldtimerdag Openingen Bijeenkomst grote zaal Diner Lunch Grote Zaal

2014 Totaal 3986 300 139 3489 500 35 345 25 584 90 200 520 113 214 178 150 1750 400 2500 1200 3000 750 400 230 123 0 0

Museaal educatief Voorstellingen 3986 300 139 3489 500 35 345 25 584 90 200 520 113 214 178 150 1750 400 2500 1200 3000 750 400 230

2013 Overige Totaal Museaal educatief Voorstellingen Overige 4378 4378 313 313 197 197 3095 3095 485 485 149 0 730 10 360 2500 0

123 0 0

149 0 730 10 360 2500 0

747 150 2100 350 1200 1160

747 150 2100 350 1200

380 444 220 30 101

380 444 220

1160

30 101


37

Vervolg bezoekersaantallen Bijendag Workshop Etsen Rembrandt Vriendendag Zweedse Kerstmarkt Schaaksimultaan Sprokkeltochten Entdag Groei/Bloei Zomeravond wandeling Molenwandeling NL Doet Trouwinloopdagen Determinatiedag Make a Wish Ontvangst Landkreis Leer Aanwezigen bij huwelijken Totaal zonder bospark

Bospark telpalen

2014 Totaal Museaal educatief 70 70 47 47 105 105 4000 4000 0 130 130 110 110 2575 2575 25 25 48 48 30 30 60 60 0 0 8 0 3.080 31.509

50.750

Totaal

Huwelijken en partnerregistraties Website tot op heden Website dit jaar Facebook Likes 31-12-2014

26.808

Voorstellingen

2013 Overige Totaal

175 2.700 24 182 60 3.750 30 73

175 2.700

55

8 0 3.080

55 6 10 2.920

3211

29.157

24.463

0

1.490

Museaal educatief

Voorstellingen Overige

24 182 60 3.750 30 73

6 10 2.920 1.530

3.164

52.063 81.220

77 350.721 37.961 5.153

73 312.76 0 47.182 2.782


38

6 Onderhoud en bouw op het landgoed Dit jaar hebben we ons intensief bezig moeten houden met de aardbevings problematiek. Alle monumentale panden op ons terrein zijn onderhevig aan aardbevingsschade. De Nam heeft de borg een vaste contactpersoon toegewezen. We hebben scheurmeters laten plaatsen op een aantal cruciale plaatsen en door het bedrijf Stabialert is een sensor in de borg gemonteerd, welke direct informatie geeft over zetting van de borg. We zien dat er door de bevingen een cumulatieve vermoeidheid ontstaat waardoor bestaande scheuren groter worden en nieuwe ontstaan. We doen er alles aan om de schade te herstellen en verdiepen ons in alle dossiers die ons erfgoed aardbevingbestendiger zou kunnen maken, zodat over honderd jaar deze aardbevingsperiode maar een klein hoofdstukje is in de geschiedenis van het landgoed Fraeylemaborg.

Onderhoud en bouw op het landgoed

Scheuren in de muren van de borg door aardbevingen als gevolg van de gaswinning in de provincie Groningen.


39

Vandalen hebben vernielingen aangebracht op de borgklip aan twee vazen in Lodewijk de XIV stijl. De eigenaar het J.B. Scholtensfonds heeft er voor gezorgd dat de vazen deskundig gerestaureerd werden.

Eén van de vazen in de gracht.

De gerestaureerde vazen worden gebracht.

Met de oude klimaatbeheersing apparatuur van de Jan Menze van Diepen Stichting en inzet van onze eigen mensen hebben we een centrale klimaatkast op de zolder van het Koetshuis kunnen bouwen, waardoor het klimaat in de expositie ruimte geoptimaliseerd wordt. Tevens zijn er ten hoeve van het klimaat glazen deuren naar de expositieruimte gemonteerd.

Bovenaanzicht van het koetshuis.

Bert Eggens en Piet Veldman timmeren een klimaatkast.


40

Er is een nieuwe groepenkast voor de elektriciteit geïnstalleerd in restaurant de Boerderij door de firma Bosma uit Siddeburen. We voldoen daarmee aan de NEN 3140. Alle installaties op het Landgoed voldoen inmiddels aan bovenstaande eis.

Installeren van een mindervaliden toilet in De Boerderij.

Firma Bosma aan het werk. Een lang gekoesterde wens is uitgevoerd in het restaurant. Het landgoed heeft nu een mindervaliden toilet in De Boerderij. Het toilet is ook vanaf de buitenzijde te bereiken via een aangepast plein nabij de keuken van het restaurant.

Bovenaanzicht van De Boerderij.


41

Charles Pernot , vrijwilliger bij ons op het Landgoed heeft alle brugleuningen en de kettingen van de borgklip voorzien van een nieuw laagje verf.

De toren van de borg kreeg groot onderhoud. De mannen van de firma Van Timmeren inspecteerden de bovenkant van de Vestibule die direct in beeld kwam onder de torenvloer. De doorgeroeste metalen balken zijn vervangen.

De brugleuningen worden van een laagje verf voorzien.

Firma Van Timmeren inspecteerde de toren van de borg. Wegens ziekte van de eigenaar van Van Timmeren, Wim van Timmeren, is het bedrijf verkocht. Het bedrijf heeft drie generaties lang onderhoud mogen plegen aan de Fraeylemaborg.

De kettingen van de borgklip worden geschilderd.


42

Het elektrische deel van het uurwerk in de toren is hersteld door firma Laudi uit Nieuw Beerta.

Wim van Timmeren heeft tijdens de restauratie van de toren een troseerloodje gesoldeerd op de torenspits. Dankzij een bijdrage van de vereniging vrienden van het landgoed is de wijzerplaat gerestaureerd.

Het uurwerk in de toren wordt hersteld. De ramen op de Oranjerie zijn geschilderd door onze eigen schilder Marcel Heringa.

Marcel Heringa schildert de ramen van de Oranjerie. De gerestaureerde wijzerplaat.


43

Vele buitenkozijnen in de borg zijn voorzien van een nieuwe kitzoom en verf. Dit om inwatering van condens te voorkomen.

De vijgenkas behoeft restauratie. De vijgenkas zal in 2015 gerestaureerd worden , dankzij de bijdrage van de Lionsclub Skiramere die in september 2014 Culinair Fraeylema organiseerde op het Landgoed.

Marcel aan het werk met de kozijnen.


44

7 Ontwikkelingen in het groen We zijn erg ingenomen met het feit dat we het onderhoudsniveau met een beperkt budget toch omhoog hebben kunnen brengen. Dit werd mede mogelijk gemaakt door de inzet van nieuwe vrijwilligers die we het afgelopen jaar mochten verwelkomen; zorgboerderij “de Olle Bongert” , de VOBULA kampeerweek voor jongeren, NL doet dag, de natuurwerkdag en de leerlingen van het AOC Terra uit Groningen. De betrokkenheid bij het Landgoed van de diverse instanties waaronder ook de aannemers is werkelijk bijzonder te noemen. De onderhoudslijst 2014 zag er als volgt uit:  Opruimen van de najaarsstorm van 2013.  Aanplanten van jonge eiken op plaatsen waar bomen geveld waren door de storm.  Onder leiding van de pomoloog Lucas Duyts zijn alle fruitbomen gesnoeid.  Er zijn twee Amerikaanse Eiken verwijderd aan de Boslaan. Ook de Boslaan wordt door ons regelmatig visueel aan een inspectie onderworpen. Op termijn zullen hier grotere ingrepen noodzakelijk zijn.  De beuken aan de Noordbroeksterweg zijn door de Gemeente Slochteren onderzocht. Ook hier zullen op termijn ingrepen noodzakelijk zijn.  Tijdens de NL –doet dag hebben 6 scoutingleden ons geholpen om de kersentuin klaar te maken voor het voorjaar.

Ontwikkelingen in het groen Jaarverslag 2014 Fraeylemaborg

45



Meerdere monumentale lindes hebben zwam. Bij de linde die het dichts bij de schuur van De Boerderij staat hebben we een deel van de kroon en de dode takken verwijderd. We monitoren de rij en komen ondermeer tot de conclusie dat 1 linde in 2015 geveld zal moeten worden.

Baggeren van de Slangenvijver.

Jeroen Renkema is hier op hoogte aan het werk met een Linde. 



De Stichting Vrijwillig Onderhoud van Buitenplaatsen en Landschappen (VOBULA) hebben een zomerkamp georganiseerd. Zij waren met 13 vrijwilligers een week actief op het landgoed en hebben een oude vista van de berg naar de Slochtertoren hersteld. Het baggeren van de Slangenvijver is uitgevoerd door Loonbedrijf Spithorst. De kraan bij het baggerwerk.


46



Op de taluds van de Slangenvijver zijn de esdoorns verwijderd. We zijn inmiddels begonnen met het aanplanten van jonge bomen op de vrijgekomen ruimte.

Het baggeren van de Slangenvijver was spectaculair.

De Slangenvijver werd weer een mooi plaatje mede dankzij een bijdrage van het Prins Bernhard Cultuurfonds, de aannemer “firma Spithorst uit Schildwolde” en niet te vergeten onze vrijwilligers.   Een gemarkeerde boom bij de Slangenvijver, die later verwijderd werd.



Tijdens de natuurwerkdag in November is er weer hard gewerkt om jonge esdoorns te verwijderen nabij het Veenhek. Alle monumentale hagen zijn geknipt door Landsschapsbeheer Groningen. Het maairegime is uitgevoerd door de BWR te Hoogezand.


47



AOC Groningen heeft dit jaar 2x praktijklessen bosmaaien in het Bospark gehouden.

Begeleider, de heer K. Schipper, en medewerkers van Zorgboerderij “De Olle Bongerd”

Praktijklessen bosmaaien. 

De paden worden onderhouden door de “Olle Bongerd”. Gaten worden opgevuld en het blad wordt van de paden geblazen om compostering en dus nattigheid op het pad te voorkomen.

Het gezaagde hout wordt afgevoerd.


48

Jongeren van het Vobula jeugdkamp herstelden oude paden en verbeterden de waterhuishouding.


49

8 Bestuur, medewerkers en vrijwilligers Bestuur Vergaderingen In 2014 heeft het bestuur vijf maal vergaderd. Mevrouw M.J. Edzes MGM was als directeur bij de bestuursvergaderingen aanwezig. Belangrijke zaken Veel aandacht ging uit naar de aardbevingsschade en naar alle ins en outs die te maken hebben met het veiliger maken van het museum. Sinds het van voorjaar 2014 maakt Floortje Teeuwen deel uit van het bestuur van de Stichting Landgoed Fraeylemaborg. Zij volgde Greetje van der Kamp op die zich jarenlang heeft ingezet voor de Stichting.

Bestuur, medewerkers en vrijwilligers

Directeur, M. Edzes en voorzitter van het bestuur, J.H. Teekman nemen de opbrengst van Culinair Fraeylema in ontvangst uit handen van Janneke Snijder van de Lionsclub Skiramere. Het geld zal besteed worden aaa het herstel van de vijgenkas. Ook de voedselbanken ontvingen een donatie.


50

Een overzicht van de leden van het bestuur per 31-12-2014 is opgenomen in bijlage 1.

Medewerkers

Vrijwilligers

Externe activiteiten en nevenfuncties Directeur Marjon Edzes nam deel aan het overleg van directeuren van Groninger musea. Zij is lid van VNO/NCW. Zij neemt deel aan het overleg Memento Mori een grensoverschrijdend project met Duitsland. Zij is actief in het netwerk van de Noordelijke Lustwarande. Zij heeft zitting in de commissie die de nieuwe gebiedsagenda opstelt voor het plattelandsbeleid van Groningen, Hoogezand-Sappemeer, Slochteren en Haren. Zij is initiator van speelmuseum BRICKSART in Zuidlaren.

Een overzicht van de vrijwilligers die op 31-12-2013 in dienst waren treft u aan in bijlage 3.

Activiteiten BHV-training Op 11 maart 2014 werd weer door een aantal medewerkers deelgenomen aan een BHV-cursus. Een bedrijfshulpverlener (BHV-er) is verantwoordelijk voor het bestrijden van een beginnende brand, het verlenen van Eerste Hulp en het begeleiden van een ontruiming.

Hoofd interne dienst, Gerard de Haan bij het standbeeld van K. ter Laan in Slochteren. Een overzicht van de medewerkers per 31-12-2014 is opgenomen in bijlage 2.

Pauze op het terras van De Boerderij tijdens de BHV- training.


51

Er wordt geoefend tijdens de BHV training. Workshop “Etsen van Rembrandt” Een aantal vrijwilligers heeft op 27 mei 2014 meegedaan aan een instructie-workshop “Etsen zoals Rembrandt”. Zij kregen in de Oranjerie, een korte instructie van kunstenaar Jan Henkel. Die legde uit en doet voor hoe je op simpele wijze, zonder bijtende stoffen en ingewikkelde handelingen, een leuk etsje kan maken. Er werd gewerkt op een acrylplaatje dat daarna met inkt wordt bewerkt en afgedrukt op papier. Deze vrijwilligers werden tijdens de tentoonstelling ingeroosterd om bezoekers te kans te geven zo'n simpel etsje te maken.

De instructie-workshop “Etsen zoals Rembrandt”.


52

Jaarlijkse uitje Rond half negen werd er verzameld bij de borg. De bus vertrok vanaf de borg met negenenveertig medewerkers en na een rit van ongeveer anderhalf uur was het tijd voor koffie. In Café Restaurant ’t Centrum. Marjon (directeur) hield een welkomstwoord. Vervolgens werd Museum De Fundatie, het vroegere Paleis aan de Blijmarkt in Zwolle bezocht. Het museum heropende zijn deuren na een spectaculaire verbouwing in 2013. De elipsvormige opbouw “Het Oog” of “De Wolk” genoemd, een ontwerp van architect Hubert-Jan Henket spreekt het meest tot de verbeelding. In het museum kon men op eigen gelegenheid de exposities bekijken. In de vroege middag ging de reis verder naar ons volgende doel, ”Kasteel Nijenhuis” in Heino/Wijhe. De grondlegger van Museum De Fundatie, Dirk Hannema, bewoonde het kasteel tot zijn dood. Hij was een verwoed verzamelaar van schilderijen, tekeningen, beeldhouwwerken en toegepaste kunst. Als hij het mooi vond, werd het toegevoegd aan zijn collectie. Om vier uur gingen we naar door naar de ”Borgerswoldhoeve” in Veendam waar een heerlijk dinerbuffet voor ons in gereedheid was gebracht. Medewerkers, Nannie, Lise en Jitske hebben die dag de borg open gehouden. Kasteel Nijenhuis” in Heino/Wijhe

Met de bus onderweg tijdens het jaarlijkse uitje. Museum De Fundatie, het vroegere Paleis aan de Blijmarkt in Zwolle.


53

Eindejaarsbijeenkomst De eindejaarsbijeenkomst was erg gezellig. We behandelden het jaar aan de hand van foto’s. Na afloop konden alle aanwezigen een keuze maken uit de cadeautafel met Zweedse verrassingen. Medewerkers vergaderingen Vergaderingen Er werden drie goed bezochte medewerkersvergaderingen gehouden.

Een groepsfoto tijdens het jaarlijkse uitje. Werkgroep Augmented Reality Er werd een projectgroep Augmented Reality samengesteld. Henny van Harten is schrijver en eindredacteur en deelnemers zijn verder Teun Arends, Hillebert Siemensma, Nynke van Hoorn en Marjon Edzes. Winkelteam Dit jaar waren in het winkelteam de volgende personen actief Henny

Geertsma, Trijntje Molenberg, Fokko Bos en Marja Scholten.

Team FraeylemaNieuws Er kwam driemaal een FraeylemaNieuws uit. De redactie bestaat uit Nina Siebenga en Eva Smit. Teun Arends helpt bij de vormgeving. De eindredactie is in handen van Henny van Harten.


54

9 Communicatie en Public Relations Televisie Spot Vanaf juni 2014 werd een televisie spot uitgezonden op RTV-Noord welke is opgenomen op de Fraeylemaborg. De spot is een gezamenlijk product van Robin Plomp (promopix) en de Fraeylemaborg. Robin heeft de spot bedacht en wij hebben zelf gezorgd voor de cast en organisatie. U zult optredens zien van Gerard de Haan als borgheer Piccardt met Henny van Harten als zijn lieftallige vrouw Elisabeth, een levend Grieks standbeeld gespeeld door Tim Franssen en in de hoofdrol Riet en Albert van Eerden met kleindochter Roos, die alle drie zichzelf speelden. Voor de grime tekende Jaqueline Nowak. De spot is mede mogelijk gemaakt door de Vereniging Vrienden van het Landgoed Fraeylemaborg, waarvoor nogmaals hartelijk dank. Wij willen met de spot het bezoek aan het landgoed bevorderen en de aandacht vestigen op onze tentoonstellingen en evenementen. Er is een standaardspot gemaakt die kon worden afgesloten met een “bumper” waarbij een evenement speciale aandacht kon krijgen.

Communicatie en Public Relations

Gerard de Haan als Henric Piccardt.


55

Promotie Educatie In maart werden de educatie activiteiten van de Fraeylemaborg gepromoot in een stand op een educatiemarkt in Winschoten. Op deze markt konden docenten van basisscholen uit de provincie Groningen zich laten informeren over het educatieaanbod van verschillende erfgoedinstellingen. Tevens werd op deze dag de site Cultuurclick Groningen gepresenteerd. De site wil een click tussen scholen en erfgoededucatie aanbieders bewerkstelligen. Ook de Fraeylemaborg staat op deze site met haar educatieaanbod vermeld.

Het logo van Cultuurclick Groningen

Tim Franssen als living statue

Printscreen van de website cultuurclickgroningen.nl


56

Promotie van de Fraeylemaborg als trouwlocatie Om nieuwe trouwlustigen over de streep te trekken is er op zaterdag 22 februari (13.00-17.00 uur) een vrij toegankelijke inloopmiddag in de borg. Aanstaande bruidsparen die nog op zoek zijn naar een locatie kunnen de fraaie Trouwzaal en de aangrenzende Grote Zaal bekijken en kunnen meer informatie opdoen over bijvoorbeeld de fotoreportage en Restaurant De Boerderij op het voorterrein van het landgoed. Ook kunnen reeds getrouwde paren hun huwelijksbelofte hernieuwen in de Fraeylemaborg. Een dergelijke ceremonie wordt in Nederland steeds populairder. Er is een ambtenaar van de burgerlijke stand van de Gemeente Slochteren aanwezig voor het beantwoorden van vragen. Ook een medewerker van de Fraeylemaborg en een vertegenwoordiger van het restaurant zijn present. De toegang is gratis. Medio november nam de Fraeylemaborg deel aan de beurs Bruidsplaza in de Euroborg in Groningen. Samen met de Buitengewone Ambtenaren van de Burgerlijke Stand van de gemeente Slochteren werd de trouwlocatie twee dagen gepromoot. De borg wordt ook via trouweningroningen.nl als trouwlocatie onder de aandacht gebracht. De Fraeylemaborg staat vermeld als trouwlocatie op de volgende trouwsites: TrouweninNederland.nl, TrouweninGroningen.nl, trouwplannen.nl,trouwen.com en bruiloft.nl. Ook werd er geadverteerd in de Huwelijksdatagids. Een gids die door vrijwel alle gemeentes in NoordNederland onder aanstaande bruidsparen wordt verspreid. In 2014 werd er twee keer een trouw inloopmiddag georganiseerd. Zowel in februari als in september werden deze middagen goed bezocht. Aanstaande bruidsparen konden de trouwlocatie komen bekijken, zich laten informeren over trouwen in de borg en de sfeer komen proeven. Een ambtenaar van de burgerlijke stand van de gemeente Slochteren was aanwezig voor het beantwoorden van vragen. Ook restaurant de Boerderij verleende medewerking aan deze middagen.

Acties Actie “Leden werven voor de Vereniging Vrienden van de Fraeylemaborg” Inwoners van het dorp Slochteren kregen in de maand februari gratis toegang tot de borg! Deze actie deden we in samenwerking met de dorpsvereniging van Slochteren. Met deze actie willen we graag dat meer omwonenden lid worden van de Vereniging Vrienden van de Fraeylemaborg. Iedere gratis bezoeker uit het dorp wordt namelijk gevraagd om adres en emailadres, zodat de Vrienden hen -vrijblijvend !kunnen benaderen. De gratis toegang voor inwoners van het dorp Slochteren was geldig voor iedereen met in de postcode de cijfers “9621”. Aanbiedingen Museumkaarthouders konden bijvoorbeeld gebruik maken van deze leuke aanbieding “korting op Vorstenboek”.


57

We bedenken steeds weer nieuwe aantrekkelijke acties. Alle Facebook bezoekers kregen bijvoorbeeld op de entree van Culinair Fraeylema € 1,50 korting, wanneer zij op een briefje de woorden: CODECULINAIR, schreven en dit bij de kassa zien lieten zien. Samenwerking Samen met “De verhalen van Groningen” werd publiciteit gegeven aan een historische busrit.

De historische DAM bus Nadere informatie over deze tocht onder auspiciën van "De Verhalen van Groningen" was te vinden op de website www.deverhalenvangroningen.nl Via die website kon men zich ook aanmelden voor deze unieke rit. Zo trekken we op zeer gevarieerde wijze publiek naar de Fraelemaborg.

Op zondag 10 augustus reed de historische DAM bus 154 vanuit Groningen naar de Fraeylemaborg. Er werd een boeiend programma met onder meer een rit per Janplezier naar de Slochter kerk met bezichtiging van kerk en toren aangeboden. Natuurlijk was er tevens de mogelijkheid om de Fraeylemaborg en de tentoonstelling "Etsen van Rembrandt" te bekijken.


58

Landelijke televisie uitzending Op dinsdag 19 augustus 2014 werd een herhaling uitgezonden van het programma Max Monumentaal, met de Daagsche Kamer van de Fraeylemaborg in de hoofdrol.

Website en Facebook De website wordt steeds geactualiseerd en gemoderniseerd. We zijn zeer actief op Facebook.

Actuele Facebook berichten zijn te zien op de webstie.

Huub Stapel, presentator van Max Monumentaal op de trap voor de Fraeylemaborg.

Het wordt de bezoekers van de website zo gemakkelijk mogelijk gemaakt.


59

Het publiek via internet betrekken bij de Fraeylemaborg Het publiek van de Fraeylemaborg werd bijvoorbeeld uitgenodigd om deel te nemen aan een internetenquête waarbij men een favoriete folly kon kiezen, waarmee zij het tiende ontwerp kozen dat gebouwd gaat worden in het park van de Fraeylemaborg en op het Erfgoedplein van Slochteren. Er deden bijna duizend mensen mee aan de enquête. Winnaar van deze publieksprijs werd Alex den Braver uit Groningen met zijn “Folly bij de Hooge Berg”.

Vermelding en artikelen in kranten en (dag) bladen

"Folly bij de Hooge Berg" van Alex den Braver. Aanmelden van evenementen op diverse sites We zijn zeer actief in het aanmelden van activiteiten op diverse sites zoals bijvoorbeeld, vanplan.nl, toerisme.groningen.nl.

Vermelding van de Zweedse kerstmarkt in Landidee.


60

De regionale pers plaats de persberichten van de borg veelvuldig. Er zijn in 2014 in het totaal 54 persberichten verzonden. Deze worden veelvuldig geplaatst. Ook worden er regelmatig artikelen en vermeldingen in de verschillende (dag)bladen geplaatst.

Artikel conservator Henny van Harten in Erfgoed Inzicht 2014, magazine nr.1. Erfgoed inzicht is het digitale tijdschrift van Erfgoedpartners, Groningen.


61

Verspreiden van folders en flyers Dit jaar zijn er 15.000 Nederlandstalige en 5000 Duitstalige folders van de Fraeylemaborg verspreid. Voor de evenementen worden aparte flyers verspreid.

FraeylemaNieuws Dit is een uitgave van de Stichting Landgoed Fraeylemaborg verschijnt eenmaal in de drie maanden en wordt gratis via e-mail verstrekt. De media De media en de Fraeylemaborg weten elkaar te vinden. Marjon Edzes was op 17 december te zien op RTV Noord, waarbij zij in debat ging met minister Kamp omtrent de aardbevingen en de gevolgen hiervan voor de Fraeylemaborg. Het Dagblad van het Noorden gaf de maximale vijf sterren aan de tentoonstelling “Etsen van Rembrandt”. Bruikleengever Henk Helmantel had een buitengewoon leuk en verhelderend gesprek op Radio Noord over de etsen van Rembrandt en ging hij gelijk door naar een opname van TV Noord.

Facebook pagina’s en websites evenementen Voor veel evenementen zijn zelfstandige websites en Facebookpagina’s actief zoals bijvoorbeeld voor Culinair Fraeylema en de Zweedse kerstmarkt (met ruim 1000 likes op de Facebookpagina). Ook op deze wijze bereiken we veel publiek.


62

10 Subsidieaanvragen Soort

Toegewezen

Voor het project ‘New Follies op Fraeylema en het erfgoedplein van Slochteren’ Gelden erfgoedplein ontwikkeling gemeente Slochteren Bolhuisfonds Kunstraad (na afwijzing in eerste instantie) Programma Landelijk Gebied Provincie Groningen Provincie Groningen Recreatie en Toerisme Voor het project ‘Fraeylema herleeft’, het oral history boek VSB fonds Vereniging Vrienden van het Landgoed Fraeylemaborg

€ 40.000 € 8.244 € 15.000 € 20.000 € 15.000

€ 6.000 € 6.500

Roorda & Veldman Voor het boek over het leven van Evert Jan Thomassen à Thuessink van der Hoop van Slochteren

€ 1.000

Huist van de Groninger Cultuur Rabo Coöperatiefonds Detenje Scholten Kammingafonds

€ 500 € 1.000 € 1.500 € 1.000

Subsidieaanvragen Jaarverslag 2014 Fraeylemaborg

63

11 Betrokken rechtspersonen Bij het Landgoed Fraeylemaborg zijn meerdere stichtingen en een vereniging betrokken.  De Stichting Landgoed Fraeylemaborg is belast met de exploitatie van de borg en het landgoed.  De Gerrit van Houten Stichting/Van Houten Stichting is eigenaar van het landgoed en beheert de kunstcollectie van Gerrit van Houten, die te zien is in de Fraeylemaborg.  De Jan Menze van Diepen Stichting en de beheert een bijzondere kunstcollectie die tentoongesteld wordt in de borg en in het expositiepaviljoen het Koetshuis.  Stichting Van der Wyck-De Kempenaer beheert een bijzondere kunstcollectie die tentoongesteld wordt in de borg en in het expositiepaviljoen het Koetshuis.  Daarnaast is er de Stichting Activiteitencommissie Fraeylemaborg. Deze stichting organiseert het openluchtspel en de kunstmarkt en de voorstellingen van Theater te Water.  De Vereniging Vrienden van het Landgoed Fraeylemaborg ondersteunt de Fraeylemaborg in de breedste zin van het woord.

Betrokken rechtspersonen Jaarverslag 2014 Fraeylemaborg

64

Aantal bestuurders

Voorzitter Vereniging Vrienden van het landgoed Fraeylemaborg, Dirk Jan Bremmer.    

De stichting Fraeylema Koetsentocht organiseert samen met het landgoed de jaarlijkse koetsentocht. De Stichting Drie Borgen Tocht organiseert jaarlijks een tocht voor Oldtimer auto’s langs drie borgen in Groningen waaronder altijd de Fraeylemaborg. De plaatselijke afdeling Hoogezand Sappemeer e.o. van de landelijke vereniging Groei & Bloei organiseert in samenwerking met de Fraeylemaborg jaarlijks een tuinfair op het landgoed. Stichting Zweden beleven organiseert in samenwerking met de Fraeylemaborg de Zweedse kerstmarkt.

Stichting Landgoed Fraeylemaborg

7

Gerrit van Houten Stichting

6

Jan Menze van Diepen Stichting

3

Vereniging Vrienden van het Landgoed Fraeylemaborg

6

Stichting Activiteitencommissie Fraeylemaborg

10

Stichting Van der Wyck-De Kempenaer

8

Stichting Fraeylema Koetsentocht

5

Stichting Drie Borgen Tocht

5

Vereniging Groei & Bloei HoogezandSappemeer

5

Stichting Zweden Beleven

2 57

Binnen de organisaties die ieder op eigen wijze een bijdrage leveren aan het culturele erfgoed van het Landgoed Fraeylemaborg zijn 57 bestuurders actief.


65

Op 10 april hield historica en publiciste Dorine Hermans een boeiende lezing in de Grote zaal van de borg, op uitnodiging van de Jan Menze van Diepen Stichting. Historica Dorine Hermans is niet alleen een groot kenner van verleden en heden van onze koninklijke familie, ze weet haar kennis ook op een aanstekelijke en humoristische manier te delen, zowel in haar boeken als op het podium. Haar psychologische analyse van de Koninklijke diersoort, haar inside information over twee eeuwen koningshuis en haar scherpe anekdotiek maken haar optreden tot een perfecte mix van referaat en cabaret.

Zicht op het publiek bij de lezing van Dorine Hermans.

Historica Dorine Hermans (hier in gesprek met de voorzitter van de Van Diepen Stichting Jan Kuipers gaf een lezing. Onderwerp: "de Koninklijke mens, een zeldzame diersoort ".


66

Het Virtuele Van Diepen Museum Op deze speciale pagina’s met interactieve 360° foto’s, kunnen kunstwerken en tentoonstellingen van de Jan Menze van Diepen Stichting worden bekeken in combinatie met interessante gegevens.

Vorstelijke Varia in het virtuele museum van de Jan Menze van Diepen Stichting. Boek Gerrit van Houten Schichting. De Gerrit van Houten Stichting gaf een boekje uit met informatie over het leven en werk van de kunstenaar Gerrit van Houten (1866-1934). In de Fraeylemaborg is steeds werk van deze kunstenaar te zien. Omdat de oeuvre catalogus al snel geheel uitverkocht was, was er veel vraag naar extra informatie over deze kunstenaar. De oeuvre-catalogus is in zijn geheel doorbladerbaar te raadplegen op www.gerritvanhouten.nl

Werk van Gerrit van Houten (1866-1934). .


67

Bijlage 1

Bestuurssamenstelling

Naam

Functie

J.H. Teekman Delfzijl Mr. H. Menninga Harkstede

voorzitter en portefeuille sponsoring secretaris Op voorspraak van de gemeente Slochteren penningmeester contact gemeente Slochteren Op voorspraak van de gemeente Slochteren portefeuille PR en contacten Vrienden en Activiteitencommissie Op voorspraak van de Gerrit van Houten Stichting portefeuille museale zaken Vertegenwoordiger Gerrit van Houten Stichting portefeuille monumenten en ruimtelijke ordening

J. Pilon - Appingedam G.J. Knook Slochteren Mevrouw F.M. Teeuwen

Mr. G.W. Breuker Groningen De heer O. Kloosterman Groningen

Jaar van aantreden 2008 2008

2012 2008

2014

2009

2011


68

Bijlage 2

Medewerkers

Naam medewerker

Functie

Mevrouw M.J. Edzes

Directeur

Mevrouw drs. H. van Harten -Boers

Conservator

De heer G.P. de Haan

Hoofd interne dienst

Mevrouw J. van der Spoel1 De heer E. Eggens De heer H. Nijlaan

Management assistente Algemeen medewerker Algemeen medewerker

Mevrouw J .T. Hagenouw Streurman1 Mevrouw A.E.J. Westrup -Hoving1

Huwelijksgastvrouw

De heer J.D. Alkema De heer G. Hommes De heer R Werkman De heer M. Heringa Nynke van Hoorn

Vorm dienstverband (datum in dienst) Management contract (01-01-2005) Gedetacheerd via SFMOG (01-04-1981) Gedetacheerd via SFMOG (01-03-1991) Freelance (01-09-2011) (01-01-2013) Gedetacheerd via BWR (01-04-2009) (01-03-1988)

Huwelijksgastvrouw, (01-03-1986) ondersteuning educatie en ondersteuning PR Onderhoud (01-06-2012) Schoonmaak Gedetacheerd via BWR (01-01-2013) Schoonmaak Gedetacheerd via BWR (01-10-2013) Schilderwerk Gedetacheerd via BWR (01-06-2013 ) Projectmedewerker Freelance (01-11-2014)


69

Bijlage 3

Vrijwilligers

Bloemendames in dienst per 31-12-2014

Bos-, tuinen onderhoudsmedewerkers in dienst per 31-12-2014

1. Mevrouw D. Bakker 1. De heer L. Akkerman (Zagen en kappen) 2. Mevrouw M. Bontjer 2. De heer H. Blaauw (Electra) 3. Mevrouw G. Velthuis ( overleden november 2014 ) 3. De heer H. Boer (Algemeen onderhoud) 4. Mevrouw G. Luxema 5. Mevrouw M. Muurling 6. Mevrouw S. Nieman 7. Mevrouw R. Schwander 8. Mevrouw E. van Doesburg 9. Mevrouw B. Tijsterman

4. De heer C. Pernot (Algemeen onderhoud) 5. De heer L. Duijts (Pomoloog) 6. De heer H. Niemeier (Electra) 7. De heer B. Rogaar (Park gids) 8. Mevrouw J. Steenbergen (Paddestoelen expert) 9. De heer K. Steenbergen (Paddestoelen expert) 10. De heer P. Veldman (Algemeen onderhoud) 11. De heer K. Schipper (Begeleider Zorgboerderij “De Olle Bongerd”) 12. De heer R. Warries ( Electra ) 13. de heer W. Knobbe ( Algemeen onderhoud )


70

Museumassistenten in dienst per 31-12-2014 1. Mevrouw J. Aalfs -Kleefstra 2. Mevrouw A. van Akker 3. De heer T. Arends (Tevens webmaster, administratief medewerker en collectie registratie ) 4. Mevrouw L. Beikes 5. De Heer F. Bos 6. Mevrouw D. Bragonje 7. Mevrouw A. Brons 8. Mevrouw. M. Dekker 9. Mevrouw J. Doornbos 10. Mevrouw C. Dirks -Onnes 11. Mevrouw L.N.A. Duijts –Wijma (Tevens gids) 12. Mevrouw H. Eibes 13. Mevrouw E. A. van Elderen -Dijkstra 14. Mevrouw E. Engels 15. Mevrouw H. Geertsema 16. Mevrouw R. Graver 17. Mevrouw J .T. Hagenouw -Streurman 18. Mevrouw E. Hartgers 19. Mevrouw W. Hooijmeier 20. De Heer D. Hoogerkamp (Tevens gids) 21. Mevrouw H. Kruizenga 22. Mevrouw J. Luiken -Sinkgraven 23. Mevrouw T. Molenberg 24. Mevrouw J. Post 25. De heer B. Rogaar 26. Mevrouw P. Rogaar (Vrijwilligerscoordinator) 27. Mevrouw H. de Rooij 28. Mevrouw R. Rozema -van Calfsbeek 29. Mevrouw Schaafstal 30. Mevrouw M. Scholten

31. Mevrouw N. Schrage 32. Mevrouw N. Siebenga (Tevens gids, redactie FraeylemaNieuws en collectie registratie) 33. Mevrouw T. Smeels 34. Mevrouw E. Smit -de Jonge (Tevens gids en redactie FraeylemaNieuws) 35. Mevrouw J. van der Spoel 36. Mevrouw L. van Straten 37. Mevrouw R.A. Tepper 38. Mevrouw B. Tijsterman 39. Mevrouw S. van der Velde 40. Mevrouw G. de Vreede -de Rooij 41. Mevrouw E. Wals 42. Mevrouw A.E.J. Westrup –Hoving (Tevens gids) 43. Mevrouw D. Wigboldus 44. Mevrouw A. de Witt 45. Vantharoath Seng


71

Jaarverslag 2014 Vereniging Vrienden van het Landgoed Fraeylemaborg

Jaarverslag 2014 Vereniging Vrienden van het Landgoed Fraeylemaborg

Leden In het jaar 2014 is het aantal leden van de Vereniging Vrienden van het Landgoed Fraeylemaborg redelijk stabiel gebleven. Eind 2014 waren er 675 Vrienden. Voor het verkrijgen van nieuwe vrienden is een actieplan ledenwerving opgesteld, dat een tiental actiepunten behelst. In het afgelopen jaar kon op een aantal ervan nog geen concreet vervolg worden gegeven. De vereniging heeft zich gepresenteerd op de jaarlijkse Kunstmarkt in juni, waar 10 nieuwe leden zijn verwelkomd. De nieuwe vrienden hebben als welkomstgeschenk een Slochter Kleikom ontvangen. Daarnaast zijn vele brochures meegegeven aan belangstellenden. Het directe rendement hiervan is nog niet aan te geven. Aan de bruidsparen die huwen in de Fraeylemaborg verstrekte de gemeente Slochteren sinds een paar jaar een vrienden-voucher. De gemeente nam de vouchers tegen betaling af van onze vereniging. Vanwege bezuinigingen is de gemeente hiermee gestopt. De verenging zorgt er nu zelf voor dat de vouchers worden overhandigd aan de bruidsparen. Het bestuur vindt dat onze leden de beste ambassadeurs van onze vereniging zijn. Daarom zou iedere vriend moeten proberen één nieuwe vriend te werven. In 2015 hopen we met de verdere uitvoering van de actiepunten het ledenbestand van onze vereniging op peil te houden en zo mogelijk te vergroten. Bestuur In 2014 heeft een bestuurswisseling plaats gevonden. De heer R. Drent (Ruud), voorzitter van de vereniging, is afgetreden en was niet herkiesbaar. Hij is opgevolgd door de heer D.J. Bremmer (Dirk Jan) uit Slochteren. Na de voorjaarsledenvergadering zijn de taken binnen het bestuur opnieuw verdeeld.


72

van de bestedingen heeft, evenals voorgaande jaren, een duurzaam karakter en is van groot belang voor de borg.

Per 31.12.2014 was de samenstelling van het bestuur als volgt: D.J. Bremmer (Dirk Jan) voorzitter C. Allersma (Carin) secretaris P.M.H.J. Thijssen (Paul) penningmeester E.H. de Vries-Sax (Ellen) coördinator activiteiten E.G. Westerink (Elbert) ledenadministratie en pr In 2014 werden zes bestuursvergaderingen gehouden, waarvan een aantal in combinatie met het verzorgen van een mailing naar de leden. Van alle bestuursvergaderingen zijn verslagen gemaakt en vastgesteld. Per jaar wordt een jaarrooster opgesteld waarin de te nemen activiteiten per maand staan genoemd. Het jaarrooster is de leidraad voor het bestuur. Om de vier jaar wordt het beleidsplan voor de komende vier jaren opgesteld. Begin 2013 heeft het bestuur het beleidsplan geactualiseerd en vastgesteld voor de jaren 2013 tot en met 2016. Op 4 maart en 23 december 2014 vond het informatieve overleg plaats tussen een bestuursdelegatie van de Stichting Landgoed Fraeylemaborg en het bestuur van de Vereniging van de Vrienden. Met name is gesproken over de stand van zaken van de projecten waarvoor de donaties zijn verstrekt. Een extra donatie is verstrekt voor een TV-spot op RTV Noord. Ook is het uitgeven en financieren van een boekenreeks over het leven van Evert Jan Th. à Th. van der Hoop van Slochteren aan de orde geweest. Besteding donatie van de Vereniging Vrienden van het landgoed Fraeylemaborg De donatie voor het jaar 2014 is besteed aan de restauratie van de klok en wijzerplaat. Dit in het kader van de restauratie van de toren van de borg. Onder andere moest de wijzerplaat van de klok geëmailleerd worden. In de ledenvergadering in oktober is de donatie voor 2015 besproken. Het doel

Ledenvergaderingen De vriendendagen c.q. huishoudelijke ledenvergaderingen vonden twee keer plaats, met aansluitend een lezing of activiteit in relatie tot de borg en/of omgeving. Deze lezingen en activiteiten worden door de leden erg op prijs gesteld. Voorjaarsvergadering Deze vergadering vond plaats op 12 april en werd door voorzitter Ruud Drent geopend. De vergadering werd door 60 leden bezocht. In tegenstelling tot eerdere vergaderingen zijn de vergaderstukken uit kostenoverwegingen op de website van de Fraeylemaborg geplaatst. We willen steeds meer digitaal communiceren met onze leden. De stukken voor deze vergadering zijn door de secretaris op een scherm gepresenteerd. Paul Thijssen heeft de financiën toegelicht. Hij kon melding maken van een anonieme gift in 2013 van € 500. Overigens werden de financiële bescheiden door de kascommissie in orde bevonden en werd de penningmeester decharge verleend. Eind 2014 is wederom een anonieme gift ontvangen. Nu ten bedrage van € 1000. De anonieme gevers worden hiervoor bijzonder hartelijk bedankt! Op deze vergadering is afscheid genomen van Ruud Drent, die na acht jaren niet herkiesbaar was als voorzitter van de Vereniging Vrienden van het Landgoed Fraeylemaborg. Met een hartelijk applaus is Ruud door de Vrienden bedankt voor zijn jarenlange inzet voor de vereniging. Hem werd een attentie aangeboden. Het bestuur heeft Dirk Jan Bremmer voorgedragen als nieuw bestuurslid, voorzitter. Hij wordt in deze vergadering unaniem benoemd als nieuw bestuurslid. De voorzitter van het bestuur van de Stichting Landgoed Fraeylemaborg geeft uitleg over een aantal punten, zoals aanpassing klimaatbeheersing voor de tentoonstelling over etsen van Rembrandt, treffen extra maatregelen ter voorkoming van diefstal en een bestuurswijziging.


73

Marjon Edzes, directeur van de Fraeylemaborg, vertelde onder meer over de torenrestauratie, over de ontwikkeling van een erfgoedplein op de voormalige HUBO-locatie, waar dan ook plaats is voor de Follies, en zij meldde ons de schade aan de borg, die veroorzaakt is door de aardbevingen.

Het bestuur bedankt de personeelsleden en vrijwilligers van de borg voor hun steun en medewerking in het afgelopen jaar. Ook de inzet van de Scoutinggroep Fraeylema bij de catering tijdens de ledenvergaderingen wordt erg op prijs gesteld.

Na de pauze kon er worden genoten van een boeiende lezing van Inge Zwerver, adviseur bij de Vereniging Groninger Dorpen. Zij vertelde over het leven op het Engelse platteland, zoals dat werd beleefd door de ogen van de beroemde schrijfster Jane Austen. De voorzitter bood haar een attentie aan. Na deze lezing werd de vergadering afgesloten met een hapje en een drankje. Najaarsvergadering Op zaterdag 4 oktober 2014 vond de najaarsvergadering plaats, waarbij de nieuwe voorzitter, Dirk Jan Bremmer, meer dan 40 Vrienden kon verwelkomen. Naast de gebruikelijke agendapunten is de besteding van de vriendengelden 2015 aan de orde geweest. De bestemmingen: 1. hekwerk op de brug voor de borg en 2. een bijdrage in de kosten van een door Henny van Harten te schrijven boek over het leven op de borg in vroegere tijden, zijn goedgekeurd. Door Marjon Edzes en de voorzitter van de Fraeylemaborg, worden een aantal actuele zaken toegelicht. Na de pauze werd een lezing verzorgd door de heer J. Westerhof, met als titel “Markante bewoners van de Fraeylemaborg”. Hij ging terug in de geschiedenis en vertelde over de invloeden, zowel regionaal als landelijk, van enkele borgbewoners. De relatie tussen de borg en Stad en Ommelanden en parallellen tussen toen en nu kwamen daarbij aan de orde. De voorzitter bedankte de heer Westerhof voor zijn lezing en bood een attentie aan. Zoals gewoonlijk was er na afloop van de bijeenkomst gelegenheid om onder het genot van een drankje na te praten.


74

Jaarverslag 2014 Activiteitencommissie Fraeylemaborg De samenstelling van het bestuur van de Activiteitencommissie is in 2014 als volgt: H.L. Faber (Henk) voorzitter A. Post (Alexander) penningmeester N.J.M. Fikkers (Nicola) secretaries, scoutinggroep Fraeylema H. Smid (Ria) bestuurslid A.A. Dijkema-Meijers (Alie) dorpsvereniging Slochteren W. Bakker (Winnie) bestuurslid commissie KunstMarkt F.M. Teeuwen (Floortje) stichting landgoed Fraeylemaborg

Georganiseerde activiteiten

Jaarverslag 2014 Activiteitencommissie Fraeylemaborg

Theater te Water In februari vonden er weer een drietal voorstellingen plaats in het kader van de wintertournee van Theater te Water in de Boerderij. In totaal zagen zo’n 280 mensen de voorstelling. Theater te Water speelde: Een Frisse Wind De voorstelling is gebaseerd op The Old Law (de ouderen wet), een stuk uit 1618. Het is een absurd stuk dat raakt aan de huidige discussie over de vergrijzing van de maatschappij en dat na 395 jaar nog steeds gezien mag worden. Bij Theater te Water werd het een clownesk geheel met slimmeriken en dommeriken, slechteriken en goederiken, braveriken en schurken. Ze tuimelden over elkaar heen, maakten elkaar het leven zuur of probeerden juist elkaar gelukkig te maken. Er werd gelachen en gehuild. En dat allemaal door die ene nieuwe wet van hertog Evander, waarvan niemand kan geloven dat het waar is. Mannen en vrouwen worden bij het bereiken van een bepaalde leeftijd op hun verjaardag, door de hertog zelf in zee gegooid. Dat leverde reddingsacties op, zwendel in geboorteakten. Wie houdt van zijn vader en moeder en wie niet? Alles was in rep en roer en het werd al gekker. Maar aan het slot bleek de hertog nog een troef in handen te hebben, die het stuk een heel andere wending gaf.


75

Ook dit keer schotelden de enthousiaste spelers van Theater te Water de bezoekers een drietal leuke en humoristische voorstellingen voor. Helaas bleek de kaartverkoop dit keer tegen te vallen, een kleine 200 verkochte kaarten i.p.v. gemiddeld circa 300 stuks. Kunstmarkt Het jaar 2014 was een jubileumjaar voor de kunstmarkt, het was 35 jaar geleden dat de eerste keer op het voorterrein van de borg een kleine markt gehouden werd. Men wilde destijds de bevolking van Slochteren meer bij de Fraeylemaborg betrekken maar het moest wel bij het karakter van de Borg passen. Inmiddels is het een jaarlijks terugkerend festijn geworden dat gezamenlijk met het jaarlijkse Openluchtspel Fraeylema Rondom wordt genoemd. De commissie heeft extra elementen toegevoegd om de markt dit jaar een bijzonder karakter te geven. Zo was er een speciale expositie waar 7 kunstenaars voor benaderd zijn om een werkstuk te maken met de Fraeylemaborg als thema. Deze zijn een maand voor de dag waarop de kunstmarkt gehouden werd voor het publiek tentoongesteld in de Orangerie van de borg.

gestelde kunstvoorwerpen, de veilingmeester was de bekende Groninger Jacques D’ Ancona. De opbrengst van de veiling ging naar de Fraeylemaborg als bijdrage voor de door de Borg genoodzaakte investeringen voor inbraakbeveiliging. Het randprogramma wat jaarlijks de kunstmarkt ondersteund was dit jaar extra uitgebreid met een grote variatie aan muziekgenres en straattheater. Een prachtig levend standbeeld rondom de Borg zorgde voor veel bewondering. Midden in dit totale gebeuren baande zich een trouwstoet welke op de dag van de Kunstmarkt in de echt werd verbonden in de Borg. Het bruidspaar had wel een hele bijzondere dag uitgezocht om in Slochteren te trouwen. Het was voor het publiek zowel als voor de kunstenaars een dag vol belevenissen en de commissie kijkt met een heel voldaan gevoel terug op dit speciale jubileumjaar. Zo’n 2500 bezoekers hebben we die dag mogen ontvangen.

Om de aangeboden kunst op een hoger niveau te brengen werden een aantal speciale kunstenaars benaderd. Om ook een binnen locatie aan te kunnen bieden werd dit jaar de grote zaal van restaurant Boerderij erbij gehuurd. Het aantal kramen werd op deze manier groter dan ooit, ruim 80 kunstenaars waren aanwezig. Op de markt krijgt de schilderkunst de meeste ruimte vanwege de diverse technieken als olieverf, acryl en aquarel, pentekeningen, krijt enz., maar ook graffiti. Daarnaast waren er kunstenaars met sieraden, textiel, beeldhouwwerk, houtkunst, edelsmeedkunst, keramiek en fotografie. Aan alle bezoekers op de markt werd het jubileumboekje uitgereikt waarin afbeeldingen en beschrijvingen opgenomen van de aanwezige kunstenaars, dit werd erg goed ontvangen. Op de Brogklip cq. het bordes van de borg werd een veiling gehouden van de door de kunstenaars beschikbaar

De kunstmarkt vanuit de lucht.


76

Openluchtspel Het Openluchtspel van 2014 had een bijzonder tintje, het Fraeylema Ensemble vierde ‘35 jaar’ Openluchtspel voor en rond de Fraeylemaborg. Na de eerste opvoering van De Vrek van Molière voor de borg in 1978, volgden er nog 35 succesvolle jaren van het Openluchtspel. Meegerekend dat er in 1979 niet was gespeeld en dat het Ensemble haar echte 35e voorstelling in 2013 was vergeten, werd er voor gekozen 35 jaar Openluchtspel te vieren op haar 36e verjaardag. En samen met de onlosmakelijke Kunstmarkt werd 35 jaar Fraeylema Rondom gevierd. Als jubileumstuk heeft het Ensemble het bestaande stuk ‘Ons kent Ons’ van Alan Ayckbourn laten bewerken door Nico van der Wijk, die in het stuk terugblikken heeft verwerkt over de geschiedenis van het Fraeylema Ensemble en zo anekdotes en scènes uit het verleden een eigen plek gaf in de opvoering van 'De Debutant'. Een blijspel waarin het Fraeylema Ensemble kruipt in de huid van amateur toneelschap FRASP die repeteert voor hun zogenaamde jubileumvoorstelling. De opvoering vond dit keer plaats op een bekende plek, de vertrouwde Klip van de Fraeylemaborg waar afgelopen jaren vaak was gespeeld. Zo’n 1200 bezoekers jong en oud genoten van in totaal 4 opvoeringen. Gelukkig werd alleen de zaterdagvoorstelling de eerste 10 minuten geplaagd door een ligt buitje. De regie was ook in 2014 in handen van Albert Secuur, in het spel schitterden 12 spelers en waren zo’n 35 vrijwilligers betrokken per avond. Na de reeks van 4 voorstellingen ontvingen Gerard Deiman en Henk Faber een zilveren insigne van de Nederlandse Vereniging voor Amateurtheater voor hun inzet voor het Openluchtspel van de afgelopen 25 jaar.

Het Fraeylema Ensemble vierde ‘35 jaar’ Openluchtspel voor en rond de Fraeylemaborg. Alex Vissering Op vrijdagavond 12 december stond de najaarsactiviteit op de agenda. Dit keer trad Alex Vissering op. In een intieme en gezellige sfeer van zo’n 60 toeschouwers nam Alex ons mee in zijn passie over het Groninger land en zijn liefde voor de natuur. Maar ook dingen waaraan hij zich aan stoort, de politiek en de liefde. Kortom, met zijn prachtige anekdotes en liedjes raakt hij mensen met de dingen die ons allen aan het hart gaan. En dat gebeurde ook in de Boerderij. Een geslaagde avond, waarbij Alex tot twee keer toe een toegift gaf.


77

Samenwerking Tijdens de evenementen Kunstmarkt en Openluchtspel werkt de commissie elk jaar samen met Scoutinggroep Fraeylema. De Activiteitencommissie is zeer erkentelijk voor hulp van vele vrijwilligers, organisaties en sponsoren, zonder deze inzet zijn activiteiten op het landgoed Fraeylemaborg niet mogelijk.

Ineke Koning Marjon Faber Henk Faber Albert Secuur

Acquisitie en PR Productie Productie en PR Regie en Decor ontwerp

EHBO Slochteren /Schildwolde Stam en OPF Scouting Fraeylema . . . en natuurlijk de vele toneelspelers uit Slochteren, Stad en Ommeland

Vrijwillige medewerkers Kunstmarkt: Winnie Bakker (vz) Greetje Bos Betty Potman, Willem van Karsen Jurjen Verver EHBO Slochteren/Schildwolde OPF, Sherpa’s en Vendel Scouting Fraeylema Openluchtspel: Miranda Bolhuis Edith Nijkamp Wouter van der Maden Wim Boer Wim Valentijn Martin Akkerman Fred Knip Herman Heikens Lex van der Gaag Ester Wolters Ria Smid Jolanda Braam Colette Vrolijk André Sietsma Elvera van Bentum

Productieteam Productieteam Productieteam Productieteam en Decor ontwerp Productieteam Productieteam Productieteam Productieteam Productieteam Productieteam Productieteam Productieteam Productieteam Licht en Geluid techniek Kostuums


78

Stichting Landgoed Fraeylemaborg. Jaarverslag 2014

Recommend Documents