Sterke kinderen. Een toegankelijke omgeving

Sterke kinderen. Een toegankelijke omgeving.

Liliane Fonds Visie Onze toekomstdroom Kinderen met een handicap doen gelijkwaardig en zo volledig mogelijk mee in hun thuissituatie en hun gemeenschap. Hun leven heeft de hoogst haalbare kwaliteit.

Missie Wat wij doen om die droom te laten uitkomen Het Liliane Fonds draagt bij aan een wereld die openstaat voor iedereen en waarin ook de armste kinderen met een handicap al hun talenten kunnen ontwikkelen en inzetten. Samen met lokale organisaties in Afrika, Azië en Latijns-Amerika maken we kinderen sterker en hun omgeving toegankelijker.

Kernstrategie: kinderen versterken en laten meedoen Hoe we dit aanpakken Ontwikkeling van kinderen We verminderen de belemmeringen die een direct gevolg van de handicap zijn en maken kinderen weerbaar en zelfbewust. Ze doen gemakkelijker mee en komen voor zichzelf op. De situatie, het karakter en de behoeften van een kind zijn altijd het uitgangspunt bij de ondersteuning. De ouders of verzorgers vervullen een sleutelrol. Toegankelijk maken van hun omgeving We verminderen de belemmeringen die kinderen ondervinden doordat hun omgeving niet op hun participatie is ingesteld. Denk aan de (sociale) infrastructuur, communicatie, houding en gedrag van andere mensen en het beleid van de (lokale) overheid.

Ondersteunende strategieën Hoe we onze kernaanpak ondersteunen Organisatieontwikkeling We versterken lokale organisaties zodat ze voldoende deskundig en toegerust zijn om de kernstrategie uit te voeren. Beleidsbeïnvloeding We dragen bij aan de lobby voor borging van de belangen van mensen met een handicap in het Nederlandse beleid voor internationale samenwerking.

Aisha, één en al levenslust Dit is Aisha Mariano. Ze is zeven jaar. Met moeder Grace en vader Rogelio woont ze in Tondo, een van de armste en dichtstbevolkte wijken van de Filippijnse hoofdstad Manila. Hun huisje aan een drukke straat vol kraampjes is brandschoon. En Aisha ziet er tiptop uit. Arm zijn is geen reden je zelfrespect op te geven, vinden Rogelio en Grace. Wat armoede je wél kan afpakken, is hoop. Daar weten ze alles van. Aisha betekent ‘vol leven’. De naam past helemaal bij hun vrolijke spring-in-’t-veld. Maar tot haar vierde jaar kon hun dochter niets. Niet lopen. Niet zelfstandig rechtop zitten. Niet praten. Geen voorwerpen vastpakken. Hoe het kan dat ze nu rent, kwebbelt en naar school gaat? Het antwoord: steun op maat in haar eigen omgeving. Afgestemd met haar ouders, geregeld door een Filippijnse organisatie en gefinancierd door het Liliane Fonds. 3

Onderwijs Samen naar school Aisha gaat ook naar school. De Hizonbasisschool is een ‘inclusieve’ school: leerlingen zonder en met handicap zitten samen in de klas. Van de 3400 leerlingen hebben er 308 een beperking. Hun leeftijd loopt uiteen van 4 tot 30 jaar. Leerlingen met een handicap beginnen op de Hizonschool in een aparte klas voor speciaal onderwijs. De meesten stromen door naar een reguliere klas. Aisha doet het goed op school. Ze leert schrijven, lezen en rekenen. De lessen beginnen om 07.00 uur. Elke ochtend om 06.30 uur stappen

Op eigen benen Toen Aisha werd geboren, leek alles in orde. Ook de dokter die de bevalling deed, zag niets bijzonders aan haar. Daardoor kwam één jaar later de klap des te harder aan. Aisha had een darmaandoening en Grace ging met haar naar het ziekenhuis. Maar een arts daar zei botweg dat haar kind gehandicapt was en dat dit kwam door háár. Omdat ze kippennekken had gegeten tijdens haar zwangerschap. Grace geloofde hem. Ze voelde zich schuldig én machteloos. Ze wilde alles doen om Aisha te helpen. Ze wist alleen niet hoe. Tot een andere moeder, die ook een kind met een handicap heeft, haar vertelde over CPReF, voluit de Comprehensive Physiotherapy and Rehabilitation Foundation. Dit is een partnerorganisatie van Stichting NORFIL, waarmee het Liliane Fonds samenwerkt in de Filippijnen. Een deel van het programma dat het Liliane Fonds financiert, wordt uit­gevoerd door CPReF. Ook voor Aisha 4

Aisha en haar moeder in een fietstaxi. Het ritje kost 50 pesos. Dat is ongeveer 85 eurocent. Om 09.30 uur is het speelkwartier en om 11.00 uur is de school uit. Dan haalt Grace haar dochter weer op. ’s Middags is Aisha vrij. Als ze haar huiswerk af heeft, helpt ze soms haar moeder met huishoudelijke klusjes. Meestal speelt ze buiten. Op eigen benen staan, is ook: je talenten kunnen ontwikkelen en de wereld kunnen verkennen.

en haar ouders regelde CPReF de juiste onder­steuning. Zo kregen Grace en Rogelio informatie over de handicap van hun dochter: een hersenbeschadiging waarmee kippen­nekken niets van doen hebben. Ze leerden ook hoe ze thuis met Aisha konden oefenen om haar ontwikkeling te stimuleren. Medewerkers van CPReF maakten samen met hen een plan voor hun dochter. Aisha kreeg fysiotherapie en logopedie. Het meisje dat tot dan toe alleen maar had gelegen, leerde zitten, lopen en praten. Ze zette letterlijk de eerste stap op weg naar een zelfstandige toekomst. Ze stond op eigen benen.

Gezondheid 5

Begeleiding Onder moeders vleugels Elk kind heeft recht om op te groeien in een veilige, liefdevolle en stimulerende omgeving. Veel kinderen met een handicap merken daar weinig van. Zij worden zelfs thuis behandeld als verschoppeling. Gelukkig heeft Aisha het beter getroffen. Háár ouders houden zielsveel van haar. Aisha is voor hen ‘een cadeau dat hun leven verrijkt’. Ze koesteren en beschermen haar. Ze moedigen haar aan en laten merken hoe trots ze zijn op haar door­

zettingsvermogen en op elke nieuwe verworvenheid. Vooral Grace ondersteunt Aisha in haar ontwikkeling. Dat doet ze in overleg met de contactpersoon van CPReF en met Aisha’s leerkrachten. Zij adviseren Grace vanuit hun expertise. Samen zorgen ze dat Aisha zich naar vermogen en evenwichtig ontwikkelt. Op eigen benen (leren) staan, is ook: veilig opgroeien met de juiste ondersteuning.

Spelen en plezier hebben Aisha heeft veel vriendinnen, op school en in haar buurt. Op school speelt ze het liefst met Sunshine (r) en Julianne (3e van r). Beide meisjes zijn 10 jaar. De drie vriendinnen zijn onafscheidelijk. Ze giechelen heel wat af en ze vertrouwen elkaar hun ‘geheimpjes’ toe. Maar ook in de wijk waar ze woont, heeft Aisha vrienden en vriendinnen. Ze maakt gemakkelijk contact. Niemand in de buurt kijkt vreemd van Aisha op. Ook al loopt en praat ze

een beetje anders dan de meeste kinderen. Ze hoort er helemaal bij. Dat is de verdienste van Grace. Toen ze eenmaal wist wat er aan de hand was met Aisha, heeft ze ook de familie en buren uitgelegd hoe het zit met de handicap van haar dochter. En dat blijft ze doen, bijvoorbeeld aan kinderen die voor het eerst met Aisha komen spelen. Op eigen benen staan, is ook: erbij horen in je omgeving, spelen en plezier hebben.

Sociale contacten 6

7

Meedoen is geen gunst. Het is een basisrecht. In de armste streken van Afrika, Azië en Latijns-Amerika leven ten minste 40 miljoen kinderen met een handicap. Buitengesloten, kansloos en veel vaker dan anderen slachtoffer van verwaarlozing, misbruik en geweld. Dit staat haaks op hun rechten: gelijkwaardig en zo volledig mogelijk meedoen, thuis en in de gemeenschap, en een leven van de hoogst haalbare kwaliteit. Het Liliane Fonds werkt aan een wereld die openstaat voor iedereen en waarin ook arme kinderen met een handicap al hun talenten kunnen inzetten en ontwikkelen.

8

Oorzaak en gevolg

Sterke kinderen

De cijfers spreken boekdelen: 1 op de 5 allerarmsten op de wereld is iemand met een handicap. En: van alle mensen met een handicap woont 80 procent op de armste plekken van de wereld. Voor kinderen is dat zelfs 85 procent. De scheve verdeling is geen toevalligheid.

De versterking van kinderen pakken we op twee manieren aan. We zorgen dat kinderen beter kunnen functioneren, zodat meedoen voor hen gemakkelijker wordt. Belangrijk hiervoor zijn bijvoorbeeld (para)medische revalidatie, onderwijs en trainingen. Maar we maken kinderen ook weerbaar en zelfbewust, zodat ze (straks) zelf kunnen opkomen voor hun belangen en hun rechten kunnen opeisen.

Armoede is de grootste veroorzaker van handicaps. Vooral kinderen zijn kwetsbaar voor handicaps door ondervoeding, de afwezigheid van schoon drinkwater en een behoorlijke WC, een onveilige omgeving, gebrek aan medische zorg en aan kennis van wat gezond is en wat niet. Omgekeerd leidt een handicap tot (meer) armoede. Vaak voor het hele gezin. Door hogere kosten, verlies aan inkomen, opdroging van sociale contacten en uitsluiting door de gemeenschap. Het gevolg: kinderen (en volwassenen) met een handicap blijven verstoken van ondersteuning die hun situatie sterk zou verbeteren. Hun grootste belemmering is het gebrek aan een eerlijke kans.

Onze aanpak Samen met lokale organisaties maakt het Liliane Fonds kinderen met een handicap sterker en hun omgeving toegankelijker.

Elk kind krijgt steun op maat. De specifieke situatie, het karakter en de behoeften van het kind zijn daarbij het uitgangspunt. De ouders en verzorgers vervullen een sleutelrol.

Een toegankelijke omgeving Zelfs sterke kinderen komen niet ver in een omgeving die ontoegankelijk is. Daarom werken we ook aan de afbraak van barrières die kinderen met handicap verhinderen om mee te doen in de samenleving. Bij deze blokkades gaat het niet alleen om hindernissen in de fysieke omgeving maar ook om houding en gedrag van andere mensen, om communicatiemiddelen en om beleid en wetgeving. We maken overheden, ondernemers en maatschappelijke organisaties bewust van de rechten van kinderen met een handicap en spreken hen aan op hun verantwoordelijkheid om zich in te zetten voor de naleving hiervan.

9

Subashini

Ghana

India

Nepal

Afrika Mali Burkina Faso

Peru

adja uit Far

Peru

Cambodja

Brazilië Bolivia

o

Ethiopië

Congo

Oeganda Kenia Rwanda Burundi

o u it d e F arl

Filippijnen

Sri Lanka

Indonesië

Zambia Zimbabwe

Lim

be rth uit Bol

Argentinië

Landen waarin het Liliane Fonds haar werk concentreert

Hoe het werkt In circa 30 landen in Afrika, Azië en Latijns-Amerika hebben we een overeenkomst gesloten met een solide, deskundige organisatie die onze kijk op ‘gehandicapt zijn’ en onze werkwijze delen. Wij geven financiële steun aan programma’s van deze Zuidelijke partners. Zij zorgen dat het programma wordt uitgevoerd door organisaties die werken op grassroots-niveau, op de plekken waar de armoede het grootst is, in de sloppenwijken en in afgelegen dorpen. 10

Wat we nog meer doen Het Liliane Fonds komt in Nederland en internationaal op voor de rechten en belangen van kinderen en jongeren met een handicap die in extreme armoede leven. Samen met anderen zetten we ons in om de hele wereld meer ‘inclusief’ te maken: kinderen en volwassenen met een handicap moeten evenveel mogelijkheden en vrijheden hebben als alle andere burgers.

Organisatie

a ivi

Esperanza

ng Co

uit

Tsjaad

Benin Sierra Ivoor- Togo Nigeria Leone kust Ghana Kameroen

Colombia

Azië Vietnam

Niger

ijnen

Guatemala Nicaragua

Bangladesh India

p ilip

Latijns-Amerika

C

Wahab

u it

uit

Ook deze organisaties (moeten) werken met de benadering die kenmerkend is voor het Liliane Fonds. Dit betekent dat een (multidisciplinair) team binnen de organisatie individuele, brede hulp voor kinderen regelt. Binnen hun eigen gemeen­­­schap. Met in elk geval aandacht voor gezondheid, onderwijs, sociale contacten en de juiste begeleiding. Ten minste een van de team­leden heeft regelmatig persoonlijk contact met het kind en zijn ouders.

Het Liliane Fonds ondersteunt jaarlijks meer dan 85.000 kinderen en jongeren met een handicap. Natuurlijk willen we dat deze steun doeltreffend is. Daarom investeren we ook in de versterking van onze partners en van de uitvoerende organisaties, zodat ze voldoende deskundig en toegerust zijn voor de uitvoering van het programma dat wij financieren.

Het Liliane Fonds, opgericht in 1980, is een particulier initiatief van Liliane (1929-2009) en Ignaas (1925-2004) Brekelmans-Gronert. De organisatie heeft geen binding met een specifieke religie of levensovertuiging. Het Liliane Fonds heeft een directeur-bestuurder en een Raad van Toezicht. De werkzaam­ heden worden uitgevoerd door mede­ werkers in dienstverband en (veel) vrijwilligers. De grootschalige inzet van vrijwilligers is kenmerkend voor het Liliane Fonds.

CBF-Keur Het Liliane Fonds heeft het CBF-Keur (sinds 1992). Dit betekent dat we voldoen aan de eisen die het Centraal Bureau Fondsenwerving stelt aan bestuur, beleid, fondsenwerving, de verantwoording van bestedingen en verslaglegging. 11

Stichting Liliane Fonds Havensingel 26 5211 TX ’s-Hertogenbosch Nederland T 073 518 94 20 F 073 518 94 21 Gratis infolijn: 0800 – 7 800 800 www.lilianefonds.nl [email protected] IBAN: NL08 RABO 0303 0800 00 BIC-code: RABONL2U Volg ons op:

fotografie Aisha Liliane Fonds fotografie pagina 10-11: Liliane Fonds, Wouter Verhoeven, Johannes Odé, Jan-Joseph Stok, Harold Makaske, Joris van Gennip ontwerp Comma-S ontwerpers, ’s-Hertogenbosch

Open de wereld voor een kind met een handicap.