Sterk voor je Werk, Wijk en Zorg

Sterk voor je Werk, Wijk en Zorg Verkiezingsprogramma PvdA Doetinchem 2010 -2014

Dit verkiezingsprogramma is tot stand gekomen dankzij de bijdragen van zeer veel mensen. Van binnen en buiten de Doetinchemse PvdA: ondernemers, vertegenwoordigers van maatschappelijke organisaties, zorginstellingen, wijkbewoners, ouderen, jongeren, nieuwe Doetinchemmers, sportverenigingen, politie, woningcorporatie, enzovoort… Wij bedanken iedereen voor hun constructieve bijdrage. De leden van de Doetinchemse PvdA hebben dit verkiezingsprogramma vastgesteld op 30 november 2009.

2

Inhoudsopgave Inleiding 10 Redenen waarom je zeker nu voor de PvdA kiest Verantwoording 2005 – 2010 1. Werk: Actief zijn en je talenten ontwikkelen… 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 1.6 1.7 1.8 1.9

Werk en Inkomen Bedrijventerreinen Samenwerken met het bedrijfsleven Regionale economische samenwerking Bereikbaarheid Kansen voor duurzaamheid en innovatie Beroepsonderwijs en middelbare scholen Hoger opgeleiden Vrijwilligerswerk

2. Wijk en Dorp: Een wijk of dorp om prettig in te wonen en mensen te ontmoeten… 2.1 Wonen 2.2 Schone straten, prettig groen en lekker spelen 2.3 Veiligheid en handhaving 2.4 Centrum 2.5 Elkaar ontmoeten 2.6 Integratie 2.7 Sport in beweging 2.8 Cultuur maakt meer mens 2.9 Naar de basisschool en kinderopvang in de buurt 2.10 Jong zijn 3. Zorg: Voor als je een zetje in de rug nodig hebt… 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 3.6 3.7 3.8

Zorg bij je thuis en ouder worden in je eigen buurt Wmo-winkel: voorzieningen op maat Samenwerken aan betere zorg Mantelzorgers Gezondheidszorg Armoedebestrijding en hulp bij schulden Dakloosheid en verslaving tegengaan Ook over de grens…

4. Geld: 3

Waar voor je geld… 4.1 4.2 4.3 4.4

Gemeente als dienstverlener De burger als coproducent Belastingen Publiek en privaat

En nu jij…

4

Inleiding PvdA sterk voor je werk, wijk en zorg…

Doetinchem is een geweldige gemeente. Doetinchem is een stad met dorpse trekjes en de dorpen Wehl, Nieuw-Wehl, Gaanderen, Langerak en IJzevoorde hebben elk een eigen karakter. We staan in onze gemeente midden in de moderne tijd, maar hebben toch ook iets anders. Doetinchem betekent ruimte om je heen, ruimte om jezelf te zijn, maar ook ruimte en aandacht voor elkaar. Doetinchem heeft prachtige kansen. Vanwege haar markante ligging in een prachtig gebied: de Achterhoek. Vanwege de bedrijvigheid die ondernemers en organisaties aan de dag leggen. Vanwege de vele onderwijs- en zorginstellingen die dagelijks jongeren helpen hun talenten te ontwikkelen en ouderen en mensen met een beperking helpen om gewoon te kunnen blijven wonen in hun eigen buurt. Maar vooral vanwege haar betrokken bewoners die in hun eigen omgeving dagelijks hard werken om de gemeente mooier en aangenamer te maken. De Doetinchemse PvdA wil de komende jaren verder werken aan de toekomst. Wij vinden dat bewoners van Doetinchem optimale kansen verdienen. Kansen om naar school te gaan, zich te ontplooien, te wonen, te werken en te ontspannen in een prettige omgeving. In een gemeente waar iedereen zich thuis voelt en rekening met elkaar houdt. Veel mensen maken zich zorgen over hun toekomst. De werkloosheid neemt toe. Mensen hebben moeite een geschikte woning te vinden. Onze samenleving is soms wel erg ingewikkeld en onpersoonlijk geworden. Sommige mensen hebben het gevoel er niet meer bij te horen en zetten zich af tegen anderen. De kosten voor basisvoorzieningen als de zorgverzekering en de kinderopvang stijgen bovendien voortdurend. En wat te denken van de aangekondigde rijksbezuinigingen; die zullen ook Doetinchemmers treffen. De PvdA wil er alles aan doen om voor alle bewoners een fatsoenlijk bestaan te garanderen. Door de komende jaren meer werk te creëren. Door meer betaalbare woningen te bouwen. Door voldoende kinderopvang aan te bieden. Door goede zorg te garanderen. Door kansarmen te ondersteunen en kansrijken de ruimte te geven. Kortom, door te investeren in werk, wijk en zorg. De gemeente speelt daarbij een belangrijke rol. Het is de taak van de politiek om de juiste randvoorwaarden te scheppen, waardoor de mensen de kansen die er zijn kunnen pakken. Wij willen dan ook naar een bestuur dat dicht bij de bewoners staat. Geen dikdoenerij. Dat betekent goed luisteren naar wensen en vervolgens keuzes maken. Want ook dat is een taak van de politiek: tegenstrijdige belangen proberen te verenigen en weloverwogen keuzes maken. Daadkracht en denkkracht zijn daarvoor nodig. Wij hebben dat de afgelopen jaren laten zien en gaan daarmee door. Wij willen een gemeente waarin iedereen de kans heeft om iets van zijn leven te maken!

5

10 Redenen Waarom je zeker nu voor de PvdA kiest…

Er zijn veel redenen waarom je voor de PvdA kiest. De afgelopen jaren hebben we ons met succes sterk gemaakt voor zaken die veel mensen belangrijk vinden: werk, wijk en zorg. Het zijn onderwerpen die iedereen raakt. Je hebt een inkomen nodig om te kunnen leven. Je werkt of gaat naar school om je talenten te ontwikkelen. Je woont in een wijk of dorp waarvan je verwacht dat die goed onderhouden is en waar geen plaats is voor huftergedrag. Jij of je grootouders hebben zorg nodig die dichtbij is. Zonder bureaucratisch gedoe. Ook de komende jaren willen we ons daarvoor inzetten. We zijn namelijk nog niet klaar met onze klus. De komende jaren zullen er belangrijke keuzes gemaakt moeten worden. De verwachting is dat gemeenten namelijk fors zullen moeten bezuinigen. Ook Doetinchem. Hieronder staan de keuzes die wij maken. Als je dit ook belangrijk vindt dan zijn er voldoende redenen om voor de PvdA te kiezen.

Als je voor werk, wijk en zorg bent kies je PvdA: 1. Werken is meer dan alleen je inkomen verdienen. Het geeft eigenwaarde en sociale contacten. Investeren in werk en scholing is voor ons dan ook prioriteit. 2. Wij werken samen met het bedrijfsleven en andere gemeenten aan het realiseren van een nieuw bedrijventerrein en het goed houden van bestaande bedrijventerreinen. Wij willen onze economie de komende jaren verder versterken. 3. Wij willen dat je in Doetinchem meer hoger onderwijs kunt volgen. 4. Gezondheid en teamspirit zijn belangrijk. Wij willen de komende jaren investeren in sport en verenigingen. 5. Wij willen dat wijken en dorpen goed worden onderhouden. Er moet ruimte zijn voor groen, speelplekken en betaalbare woningen. 6. Wij zijn voor het aanleggen van een oostelijke en een westelijke rondweg. Doorgaand verkeer dat niet in woonwijken hoeft te zijn, moet daar ook niet te komen. Verkeersonveilige plekken pakken we bovendien aan. 7. Wij willen dat we fatsoenlijk met elkaar omgaan. Huftergedrag pakken we aan met een wijkveiligheidsteam. 8. Voor mensen die nieuw zijn in Nederland investeren wij in taal en werk. Niet in het aanwakkeren van tegenstellingen. 9. Als je ouder wordt of zorg nodig hebt willen wij ondersteuning op maat in de buurt. Wij gaan door met het bestrijden van bureaucratie en werken aan de menselijke maat in de zorg. De wijkverpleegkundige wordt weer de spin in het web. 10. Voor mensen met een lager inkomen zetten wij onze strijd tegen armoede en uitsluiting voort. Bovendien willen wij de grote gezondheidsverschillen tussen mensen met een lager en een hoger inkomen verkleinen.

6

Verantwoording 2005 – 2010 Omdat we trots zijn op onze resultaten…

Je gaat de politiek in omdat je dingen wilt veranderen. Omdat je vindt dat het beter kan. PvdA’ers zijn mensen die hun mouwen op stropen en aan de slag gaan. We blijven niet aan de kant staan; roepen niet van de zijlijn dat het allemaal niet deugt en dat het niet uitmaakt of je door de kat of door de hond gebeten wordt. Dat is niet zo moeilijk. Wij durven verantwoordelijkheid te nemen en hebben dat gedaan. En met succes. We hebben met onze raadsleden en onze wethouder veel dingen voor elkaar gekregen die mensen belangrijk vinden. Op het terrein van werk, wijk en zorg. Natuurlijk doen we dat niet alleen. Wij werken graag samen met anderen om onze idealen waar te maken. Met mensen uit de stad en de dorpen, met vrijwilligers, met organisaties en ook met andere politieke partijen. Wie denkt dat hij de wijsheid alleen in pacht heeft is maar eng bezig. Alleen door samen te werken kun je dingen voor elkaar krijgen. Graag willen wij een paar successen noemen. Omdat we trots zijn op onze behaalde resultaten. En omdat jij straks moet kiezen op welke politieke partij je gaat stemmen. Beloven kunnen partijen van alles. Maar wij hebben bewezen onze beloftes ook waar te maken. Denk je bovendien eens in als de volgende resultaten niet geboekt zouden zijn:

Werk 1. De afgelopen jaren zijn honderden mensen met een bijstandsuitkering aan het werk geholpen. Veel mensen kunnen weer financieel op eigen benen staan. 2. In Doetinchem wordt nu op een uitkeringsaanvraag binnen vier weken beslist. Heb je acuut geld nodig, krijg je meteen een voorschot. We zijn daarmee een van de snelste gemeenten. 3. De participatiepremies en de vrijwilligersvergoeding zijn verdrievoudigd. Inzet wordt beloond! 4. Samen met drie andere gemeenten in de Achterhoek leggen we een nieuw bedrijventerrein aan. Niet meer elke gemeente voor zich. We sparen daarmee ons mooie landschap. 5. Het bedrijventerrein Keppelseweg is gerevitaliseerd, op bedrijventerrein De Huet zijn de parkeerproblemen aangepakt en met bedrijventerrein Verheulsweide zijn we bezig met een opknapbeurt. Een prettiger plek om te werken en te ondernemen is het resultaat. 6. Er ligt een economisch plan dat samen met ondernemersvereniging IG&D (Industrie, Groothandel & Dienstverlening) is gemaakt om de bedrijvigheid te laten toenemen.

Wijk 7. Wijkwachten maken de Doetinchemse wijken en het centrum een stukje veiliger. 8. Speeltuintjes worden opgeknapt en buurtbewoners hebben zelf de mogelijkheid gekregen om mee te beslissen over zaken in hun wijk. 9. Voor het eerst sinds het bestaan van Doetinchem is er nu ook een integratiebeleid. Het resultaat is een praktische agenda die zich vooral richt op taal en meedoen. Geen stoere taal, maar Doetinchem als een ongedeelde stad.

7

10. Een motie van de PvdA heeft ervoor gezorgd dat er op twintig plekken AED’s (defibrillatoren) zijn opgehangen. De kans op het overlijden aan een hartaanval is daarmee kleiner geworden. 11. Er is een buurtkamer in de wijk Overstegen gekomen en de ouderenontmoetingspunten De Knoop en Dichtershof zijn gered. 12. Schouwburg Amphion heeft na jaren van politiek gedoe eindelijk een goede plek gekregen aan de Hofstraat en de financiering is rond. Je ziet hem gebouwd worden. 13. Onze motie voor een intensieve campagne voor het bel en herstelnummer 377444 heeft ervoor gezorgd dat mensen beter weten dat ze de gemeente kunnen bellen om dingen in de openbare ruimte die kapot zijn te laten repareren. 14. Wij hebben met succes het initiatief genomen voor de verplaatsing van de Esbro.

Zorg 15. De Wmo-winkel is opgericht en een groot succes gebleken. Mensen worden op een nietbureaucratische manier op maat geholpen aan zorg. 16. Een aantal landelijk baanbrekende experimenten heeft onze gemeente op de kaart gezet wat betreft zorg aan mensen. Bij deze experimenten staan steeds de menselijke maat en veel minder bureaucratie centraal. Onze inwoners krijgen daardoor minder gedoe en meer zorg. 17. Toen de grootste zorgverlener van onze gemeente (Sensire) dreigde te worden meegezogen in een faillissement, is dat mede door onze wethouder voorkomen. Daarmee werd de zorg voor duizenden Doetinchemmers gered. 18. Het aantal opvangplekken voor daklozen is flink uitgebreid om de 250 Achterhoekse daklozen onder dak te krijgen. 19. De wachtlijsten voor schuldhulpverlening zijn weggewerkt. Iedereen die hulp nodig heeft om zijn financiële situatie weer op orde te krijgen wordt ook geholpen. 20. Een poging van de rijksoverheid om minder geld voor zorg (Wmo) in de Achterhoek te geven, is dankzij een intensieve lobby van onze wethouder gelukkig gestrand. 21. Ons armoedebeleid is grondig op de schop gegaan. Net als de hulp bij schulden. Het aantal verzekerden dat gebruik maakt van de gunstige gemeentelijke ziektekostenverzekering is gestegen van 700 naar 2.300, in Doetinchem kom je nu al na drie jaar in plaats van vijf jaar in aanmerking voor een extra toeslag op je uitkering (langdurigheidstoeslag), zijn alle ouderen met een onvolledige AOW opgespoord en voorzien van een volledige AOW en is de bureaucratie enorm teruggedrongen. Door de vakbond FNV en de mensen die er gebruik van maken zijn we daarvoor dik geprezen. 22. Door middel van een huis-aan-huis flyeractie is aan al onze inwoners duidelijk gemaakt welke inkomensondersteunende maatregelen er mogelijk zijn. Er is bovendien een formulierenbrigade opgericht die mensen thuis helpt met het invullen van formulieren als mensen dat wat ingewikkeld vinden. 23. De ondersteuning aan mantelzorgers is uitgebreid. Net als opvoedingsondersteuning en het aantal sociaal raadslieden. Mensen zijn daardoor meer in staat voor zichzelf en elkaar te zorgen. 24. Het alcoholmatigingsproject onder jongeren is enorm succesvol gebleken en heeft ertoe geleid dat jongeren in de Achterhoek inmiddels minder jong, minder vaak en minder veel zijn gaan drinken.

8

1. Werk Actief zijn en je talenten ontwikkelen…

1.1 Werk en Inkomen Iedereen heeft recht op werk. Werk geeft je een inkomen, ontwikkelt je talenten en geeft sociale contacten. De PvdA heet niet voor niks de Partij van de Arbeid. Wij accepteren niet dat mensen die kunnen werken ongewild thuis zitten. In deze economisch moeilijke tijden is dat niet gemakkelijk. Veel bedrijven moeten banen schrappen en ook in de Achterhoek is het aantal faillissementen inmiddels flink gestegen. De economische crisis raakt vaak het eerst mensen met uitzendcontracten of tijdelijke dienstverbanden en kwetsbare doelgroepen. Vooral jongeren, mensen met een beperking en voormalig bijstandsgerechtigden die net weer een baan hadden gevonden, dreigen als eerste hun baan weer kwijt te raken. Dat is natuurlijk enorm demotiverend als je net zo enorm je best hebt gedaan. Wanneer mensen hun baan kwijt raken moeten ze zo snel mogelijk aan een andere baan worden geholpen. Maatwerk is daarbij nodig. Degenen die niet meteen een andere baan kunnen vinden krijgen een opleiding, een participatiebaan en indien nodig gewoon een fatsoenlijke uitkering. Er komt een Werkplein in Doetinchem. Het UWV, re-integratiebedrijven, het onderwijs en de gemeentelijke afdeling Werk en Inkomen gaan er op een niet-bureaucratische manier samenwerken omdat voor mekaar te krijgen. Dankzij de PvdA zijn we er in onze gemeente ondanks de economische situatie in geslaagd om toch veel mensen aan het werk te helpen. Ook is het gelukt om mensen aan het werk te houden die anders werkloos zouden zijn geworden. Het kan. Mouwen opstropen dus en aan de slag. Dit gaan we doen: 1. Er komt een Werkplein in Doetinchem. Daar werken het UWV, reintegratiebedrijven, het onderwijs en de gemeentelijke afdeling Werk en Inkomen resultaatgericht, op een niet-bureaucratische manier samen om mensen aan een baan of een uitkering te helpen. Het Mobiliteitscentrum dat nu mensen die werkloos (dreigen te) worden aan ander werk helpt, wordt ook na de economische crisis voortgezet. 2. Werkgevers worden gestimuleerd om in hun bedrijf leerwerkplekken te maken. Bedrijven kunnen zo werklozen helpen met het opdoen van praktijkervaring. 3. De experimenten die de afgelopen jaren zijn ingezet om mensen aan het werk te helpen (bijvoorbeeld GUUS, een project dat mensen met een uitkering klussen of andere nuttige dingen voor anderen laat doen) worden voortgezet en uitgebreid. 4. Mensen die werkloos raken worden meteen geholpen met het vinden van een baan en niet pas na afloop van hun werkloosheidsuitkering. 5. Op aanvragen voor een bijstandsuitkering wordt binnen vier weken een beslissing genomen. Indien nodig wordt binnen drie dagen een voorschot verleend. 6. Jongeren onder de 27 jaar zijn aan het werk, volgen onderwijs of combineren beide. Jongeren die een bijstandsuitkering aanvragen worden direct in een leerwerktraject geplaatst. Thuiszitten is er niet bij. 7. De wachtlijsten bij WEDEO (de sociale werkvoorziening) bedragen maximaal een half jaar. Jongeren die recht hebben op een plek bij WEDEO hebben absoluut voorrang en worden direct geplaatst. 9

8. Als gemeente geven wij ook het goede voorbeeld. Dat betekent dat wij ook zelf mensen met een arbeidshandicap in dienst nemen. 9. Ook in Doetinchem zijn er buurten en straten waarin inmiddels de ‘derde generatie werklozen’ zijn (opa is ooit werkloos geworden en ook de twee volgende generaties werken niet). Wij pakken dit gebiedsgericht op en leiden deze jongeren naar werk of een zinvolle dagbesteding. 10. Alleenstaande ouders met een uitkering dienen gedeeltelijk beschikbaar te zijn voor de arbeidsmarkt. De gemeente subsidieert de kinderopvang. 11. Misbruik van sociale voorzieningen ondermijnt het draagvlak van ons sociaal beleid en wordt daarom streng gestraft.

1.2 Bedrijventerreinen Om te kunnen werken en te kunnen ondernemen is er ruimte nodig. Tal van bedrijven uit de regio en ook van daarbuiten hebben zich in Doetinchem gevestigd. Dat is goed voor de werkgelegenheid. De consequentie is dat de bestaande bedrijventerreinen nu vol zitten. De ontwikkeling van een nieuw bedrijventerrein is dan ook hard nodig. Vier gemeenten (Bronckhorst, Doetinchem, Montferland en Oude-IJsselstreek) hebben besloten om dat gezamenlijk te doen: het regionaal bedrijventerrein (RBT). Dat vier gemeenten dit samen doen is uniek in Nederland. Het voorkomt dat elke gemeente zelf kleine bedrijventerreintjes gaat aanleggen. Dat zou het mooie landschap in de Achterhoek verrommelen en heeft als risico dat gemeenten met elkaar gaan concurreren. Doetinchem moet daarom volop inzetten op het realiseren van het regionaal bedrijventerrein. Bedrijventerreinen moeten duurzaam zijn. Dat betekent dat er moet worden gelet op energie- en waterverbruik, maar ook op het aantal arbeidsplekken dat een bedrijf per hectare oplevert. Naast de aanleg van het nieuwe bedrijventerrein moeten we ervoor zorgen dat de bestaande bedrijventerreinen goed blijven. De afgelopen jaren is het bedrijventerrein Keppelseweg gerevitaliseerd en is De Huet met een parkeerplan opgeknapt. Met bedrijventerrein Verheulsweide zijn we nu bezig. Daarmee kunnen deze bedrijventerreinen voorlopig weer jaren vooruit. Aanleggen en opknappen is echter één, het goed houden is twee. Vandaar dat we parkmanagement enorm belangrijk vinden. Gelukkig heeft inmiddels bijna elk bedrijventerrein een eigen parkmanagementorganisatie en een keurmerk veilig ondernemen. De ondernemersvereniging IG&D is daar samen met de gemeente erg actief in. Dit gaan we doen: 1. De noodzaak van het regionaal bedrijventerrein en de samenwerking van vier gemeenten hierbij staan voor ons buiten kijf. Wij zetten volop in op een vlotte realisatie. 2. Bedrijventerreinen gaan (afval)stoffen als water en warmte hergebruiken. 3. Een goed wervingsprogramma moet ervoor zorgen dat er (nog) meer bedrijven naar Doetinchem komen. Dat is goed voor de werkgelegenheid. 4. Voor bedrijventerrein Akkermansweide in Gaanderen wordt een revitaliseringplan (opknapplan) opgesteld zodat ook dit bedrijventerrein kan worden opgeknapt. 5. Elk bedrijventerrein heeft een eigen parkmanagementorganisatie. De gemeente helpt daarbij door het ter beschikking stellen van een adviseur. 6. Wij dragen zoveel mogelijk verantwoordelijkheden over aan de parkmanagementorganisaties (o.a. groenonderhoud, bewegwijzering, beveiliging, glasvezel). 10

7. Bestemmingsplannen op bedrijventerrein moeten vooral ruimte bieden om te kunnen ondernemen. Geen bureaucratisch gedoe dus.

1.3 Samenwerken met het bedrijfsleven Eén van de sterke kanten van de Doetinchemse economie is het goede contact tussen het bedrijfsleven en de gemeente. Sinds 2005 overleggen de ondernemersverenigingen IG&D (Industrie, Groothandel & Dienstverlening) en OVD (Ondernemers Vereniging Doetinchem), de Kamer van Koophandel en de gemeente structureel over economische aangelegenheden in het Economisch Overleg Doetinchem (EOD). De PvdA vindt dat overleg enorm belangrijk. Ondernemers zorgen voor werk en de gemeente heeft een aantal wettelijke taken die voor ondernemers van belang zijn. Gemeente en bedrijfsleven hebben elkaar simpelweg nodig. Beiden kunnen door samen te werken alleen maar winst behalen. De manier waarop de economische visie voor Doetinchem tot stand is gekomen vinden wij een goed voorbeeld van de samenwerking tussen de gemeente en het bedrijfsleven. Wij willen die samenwerking voortzetten en verder uitbouwen. Daar hoort ook een goed functionerend ondernemersloket bij. Dat is een plek in onze gemeentelijke organisatie waar ondernemers op vragen over vergunningen, maar ook over sociale zekerheid, een antwoord krijgen en snel en klantvriendelijk worden geholpen. Ook kleine zelfstandigen, die hard worden getroffen door de economische crisis, kunnen hier voor raad en daad terecht. Nutteloze regels worden bovendien geschrapt. Ondernemers moeten kunnen aangeven welke regels frustrerend werken. Gestreefd wordt om aan ondernemers die gecertificeerd zijn globalere vergunningen te verstrekken. Wij willen de verantwoordelijkheid namelijk meer bij ondernemers zelf neerleggen. Aan de andere kant willen wij met ondernemers ook convenanten gaan sluiten ter bestrijding van de werkloosheid van jongeren en mensen met een arbeidshandicap. Dit gaan we doen: 1. Het bestaande Economisch Overleg Doetinchem wordt voortgezet. 2. De actiepunten uit de economische visie voor Doetinchem voeren wij consequent uit. 3. Het Ondernemersloket geeft informatie over fysieke en sociale regelgeving en helpt ondernemers snel en effectief aan vergunningen. 4. Er komen experimenten met deregulering, certificering en globalere vergunningen. 5. Er wordt een economisch contract opgesteld met het bedrijfsleven waarin we wederzijdse prestatieafspraken maken. Het gaat daarbij onder andere om afspraken over de doorlooptijden voor vergunningen en afspraken om jongeren en mensen met een arbeidshandicap een kans op werk te geven. 6. Startende ondernemers worden geholpen. Het bestaande startersprogramma ‘Ik Start Smart’ wordt voortgezet.

1.4 Regionale economische samenwerking Doetinchem is een belangrijke economische motor van de Achterhoek. Dat betekent echter niet dat we het wel in ons eentje redden. Zonder de andere gemeenten om ons heen zijn we niets. Andersom geldt dat natuurlijk ook. Het samenwerkingsverband tussen de Achterhoekse gemeenten (Regio Achterhoek) is de afgelopen jaren nieuw leven in geblazen. Onder het 11

motto: Achterhoek Authentiek Anders, wordt er intensief samengewerkt op economische en toeristische zaken, mobiliteit en marketing. Het nieuwe elan dat daaruit naar voren is gekomen trekt zelfs landelijke aandacht. Alhoewel wij graag hadden gezien dat de Achterhoekse samenwerking zich ook zou richten op sociale onderwerpen, zijn we zeer tevreden over de resultaten die worden geboekt. Wat ons betreft mag daar zelfs nog wel een schepje bovenop. Als het voor de hele regio beter is dat een individuele gemeente iets doet of laat, dan gaat het algemene belang voor het individuele belang. Dat geldt dus ook voor Doetinchem. Dankzij de lobby van onze wethouder is Doetinchem centrumgemeente voor regionaal arbeidsmarktbeleid geworden. In heel Nederland zijn er slechts dertig van deze centrumgemeenten. De inwoners van de Achterhoek krijgen nu alle dienstverlening op het gebied van de sociale zekerheid dichtbij huis via een volwaardige vestiging van het UWV op het Werkplein in Doetinchem. Het betekent verder dat wij samen met de andere Achterhoekse gemeenten, het onderwijs en het bedrijfsleven (o.a. via het Platform Onderwijs en Arbeidsmarkt) investeren in het ontwikkelen van talenten. Dit gaan we doen: 1. Wij steunen de regionale economische samenwerking via de Regio Achterhoek. 2. Wij investeren in onze taak als centrumgemeente voor regionaal arbeidsmarktbeleid. Met name de aanpak van jeugdwerkloosheid wordt voortgezet. 3. Regionale samenwerkingsorganisaties zoals het Platform Onderwijs en Arbeidsmarkt (POA) en het Sociaal Economisch Overleg (SEO) zijn onmisbaar voor een goed contact tussen de gemeentelijke overheden, het regionale onderwijs en het regionale bedrijfsleven.

1.5 Bereikbaarheid De bereikbaarheid van Doetinchem is op z’n zachtst gezegd niet optimaal. Om als stad aantrekkelijk te blijven om te werken en te wonen moeten we daar wat aan doen. Het Mobiliteitsplan is een breed gedragen en uitstekend plan dat snel moet worden uitgevoerd. Er wordt al te lang over verkeer gesproken. Uitvoering van plannen is daarom nodig. Verkeer dat niet in de wijken hoeft te zijn, moet daar ook niet komen. Dat maakt woonwijken rustiger en veiliger. Bedrijventerreinen en de binnenstad moeten goed bereikbaar zijn. Voldoende parkeergelegenheid rondom het centrum tegen een betaalbare prijs is eveneens van belang. Tevens zijn wij voorstander van een doorgetrokken A15 en A18. Een betere aansluiting van Doetinchem op het hoofdwegennet van Nederland biedt betere mogelijkheden voor onze werkgelegenheid. Aan de snelweg en dicht bij het spoor moet een distributie overslagpunt komen waarbij de aangevoerde goederen verdeeld kunnen worden over kleinere, liefst elektrische, vrachtauto ´s. Dat Doetinchem met de buitenwereld is verbonden door een enkele spoorlijn bevordert het optimaal gebruik niet. De PvdA streeft naar het realiseren van een dubbele spoorlijn tussen Zevenaar en Winterwijk. Naast het investeren in infrastructuur zullen ook andere maatregelen genomen moeten worden. We zullen mensen moeten proberen te bewegen om meer te gaan fietsen, te gaan carpoolen en gebruik te maken van het openbaar vervoer. Doetinchem is een echte fietsstad dus dat moet lukken. Samen met het bedrijfsleven willen we kijken welke mogelijkheden er zijn om minder de auto te gebruiken voor het woon-werkverkeer. Dit gaan we doen: 12

1. Het mobiliteitsplan wordt onverkort uitgevoerd. Alleen als de natuur ernstige schade ondervindt zien wij op die onderdelen daar vanaf. 2. Wij zijn voor het aanleggen van een oostelijke en een westelijke rondweg. Doorgaand verkeer dat niet in woonwijken hoeft te zijn, moet daar ook niet te komen. 3. De lobby voor het doortrekken van de A15 en de A18 steunen wij. 4. Er komt een distributie overslagpunt bij de snelweg. 5. Samen met het bedrijfsleven maken wij een plan om minder de auto te gebruiken bij woon-werkverkeer. 6. Het openbaar vervoer moet verbeteren. Een goede treinverbinding richting Arnhem is onmisbaar. Dat betekent dat er een aanzienlijke capaciteitsuitbreiding van de treinverbinding moet plaatsvinden. Dat kan door het inzetten van dubbeldekstreinen of door de verdubbeling van het spoor tussen Doetinchem en Zevenaar. 7. Doetinchem krijgt een netwerk van (rode!) veilige fietspaden die met elkaar verbonden zijn. De veiligheid voor fietsers wordt bovendien verbeterd. Dat geldt vooral voor de voorrangssituatie op rotondes. Wij willen dat het duidelijk is dat fietsers voorrang hebben binnen de bebouwde kom. Rotondes moeten bovendien goed worden verlicht. 8. In woonwijken en op bedrijventerreinen wordt veel te hard gereden. Er moet streng worden gehandhaafd op snelheid. Als de politie dat vanwege capaciteitsproblemen niet kan, willen we dat de gemeente dit zelf gaat doen. 9. Wij willen dat er een digitaal meldpunt voor verkeersveiligheid komt. Mensen kunnen daar zelf aangeven welke plekken zij onveilig vinden en welke mogelijke oplossingen zij zien. 10. Wij zijn voorstander van het gebruik van deelauto’s. 11. In de binnenstad komt nog tenminste één bewaakte fietsenstalling. 1.6 Kansen voor duurzaamheid en innovatie Onze gemeente maakt onderdeel uit van een prachtig gebied: de Achterhoek. De landbouw en recreatie zijn verbonden met dit landschap. Vanuit onze groene oriëntatie hebben wij extra aandacht voor duurzaamheid en de natuur. Niet alleen vanuit traditioneel oogpunt, maar juist ook vanuit innovatie. Er zijn in onze gemeente en onze regio talloze innovatieve bedrijven op het terrein van duurzaamheid. Wij vinden dit één van dé belangrijke pijlers van de Doetinchemse en Achterhoekse economie. De komende jaren willen wij maatregelen nemen om te investeren in duurzaamheid. Op het gebied van kennis willen wij samen met de Hogeschool Arnhem Nijmegen en het Achterhoeks Centrum voor Technologie een duurzaamheidacademie oprichten. Dit kennisinstituut moet ervoor zorgen dat de Achterhoek het duurzaamste gebied van Nederland wordt wat betreft energieverbruik, klimaatmaatregelen en materiaaltoepassingen. Eén van de opdrachten is om ervoor te zorgen dat de Achterhoek in 2030 volkomen (100%) draait op duurzame energie. Daarnaast willen wij in de stad en in het buitengebied economische broedplaatsen creëren waarin startende ondernemers kunnen experimenteren met nieuwe ideeën en bedrijven. Dit gaan we doen: 1. Samen met de Hogeschool Arnhem Nijmegen, de Regio Achterhoek en het Achterhoeks Centrum voor Technologie komen wij tot een duurzaamheidacademie. 2. Wij willen een Achterhoeks duurzaam energiebedrijf dat ervoor zorgt dat in 2030 de Achterhoek voor 100% op duurzame energie draait. 13

3. Wij willen ons gemeentelijk milieubeleid omvormen richting een ambitieus duurzaamheidprogramma met heldere doelen op het gebied van energie, lucht en klimaat. 4. Wij willen broedplaatsen creëren in de stad (bijvoorbeeld De Veentjes) en het buitengebied (bijvoorbeeld vrijkomende agrarische bebouwing) voor innovatieve startende ondernemers. Desnoods kopen we als gemeente zelf een pand. 5. Wij zijn tegen de verrommeling van het buitengebied. Een enkel landgoed mag, halve woonwijken niet. 6. Door de recessie en ook de invoering van de Dierenwelzijnwet zullen nog meer boeren stoppen. Dat betekent dat nog meer agrarische productiegrond beschikbaar komt. De gemeente dient de regie te nemen in het vinden van de juiste alternatieven om diverse functies in het buitengebied te krijgen. Dat hoort te gebeuren binnen een kader van het ontstane cultuurlandschap, boerderijen en bestaande bedrijven. 7. Wij zijn voor het plaatsen van windmolens en zonnepanelen.

1.7 Beroepsonderwijs en middelbare scholen Het bieden van gelijke kansen begint met goed onderwijs. Onderwijs legt de basis voor persoonlijke ontwikkeling en welvaart. Voor de PvdA staat voorop dat iedereen de kans moet krijgen het beste uit zichzelf te halen. Verwerving, bezit, op peil houden en verbetering van kennis en vaardigheden zijn voor veel mensen de sleutel tot succesvol maatschappelijk functioneren. Schooluitval is dan ook een van de ergste kwaden. Alhoewel we in Doetinchem tot de beste gemeenten van Nederland behoren als het gaat om het terugdringen van schooluitval, willen we alles op alles blijven zetten om schooluitval te voorkomen. Doetinchem is de onderwijsstad van de Achterhoek. Met het ROC De Graafschap (MBO), het METZO (VMBO), het AOC, het Praktijkonderwijs en drie grote middelbare scholen hebben we een gevarieerd onderwijsaanbod. Een goede samenwerking tussen het (beroeps)onderwijs en het bedrijfsleven is belangrijk. Het verkleint de aanwezige mismatch tussen vraag en aanbod op de arbeidsmarkt. Dit gaan we doen: 1. Wij willen een blijvende aanval op het voortijdig schoolverlaten in het voortgezet onderwijs en vooral het VMBO. Het doel is dat niemand zonder diploma de school verlaat. 2. Samen met werkgevers gaan we voldoende stageplaatsen voor leerlingen uit het beroepsonderwijs organiseren. De gemeente geeft het goede voorbeeld door per jaar minstens 20 stageplaatsen en 5 traineeplekken ter beschikking te stellen. Dit verdient zichzelf weer terug.

1.8 Hoger opgeleiden Het opleidingsniveau in Doetinchem is lager dan het landelijk gemiddelde. Met name het aantal hoger opgeleiden is duidelijk minder dan in de rest van Nederland. Zelfs in deze economisch moeilijke tijden hebben Achterhoekse bedrijven bovendien vaak moeite met het vervullen van vacatures op HBO-niveau of hoger. Wij vinden dan ook dat er meer hoger opgeleiden naar Doetinchem moeten komen. Vooral in de sectoren waar wij goed in zijn: bouw, techniek, zorg/welzijn en onderwijs. Wij willen namelijk voorkomen dat bedrijven en daarmee werkgelegenheid, ook voor lager opgeleiden, wegtrekken naar andere gebieden. 14

Daarnaast willen we gebruik maken van onze unieke ligging tussen de kenniscentra in Nijmegen (Health Valley), Wageningen (Food Valley), Enschede (Techno Valley) en het Ruhrgebied (Industrial Valley). Daar middenin ligt de Achterhoek (Duurzaamheid Valley). Een plek waar het schitterend wonen is en waar ruimte is om nieuwe toepassingen uit te proberen. Een goed stagebureau moet er daarnaast voor zorgen dat studenten naar Doetinchem komen om daar hun kennis in de praktijk te brengen. Dit gaan we doen: 1. Het aanbod van HBO-onderwijs in Doetinchem wordt uitgebreid. 2. Wij zijn gestart met initiatieven als het Careercentre en het centrum voor jong ondernemerschap. Wij blijven dat steunen. 3. Er komt een stagebureau dat studenten van HBO en Universiteit helpt aan een passende stageplaats.

1.9 Vrijwilligerswerk Werk is ontzettend belangrijk. Dat geldt ook voor leren en jezelf ontplooien. Maar er is meer. Je leeft als mens niet alleen voor jezelf. Als inwoner van Doetinchem maak je ook deel uit van de Doetinchemse gemeenschap. Je talent zet je niet alleen in voor jezelf, maar ook voor anderen. Gelukkig zijn er dagelijks in onze gemeente duizenden mensen die zich belangeloos inzetten voor anderen: op het sportveld, in de zorg, op school, in het dierenasiel, in het buurthuis, noem maar op. Belangeloos? Misschien omdat je er niet voor betaald krijgt. Maar wat je er voor terug krijgt is onbetaalbaar. Wij zijn trots op al onze vrijwilligers. Want ondanks dat het in onze gemeente ook moeilijker wordt om mensen te motiveren zich als vrijwilliger in te zetten, geldt dat wij best nog bereid zijn ons als moderne naobers voor elkaar in te zetten. Wij moeten dat steunen. Via de vrijwilligerscentrale door het voor verenigingen makkelijker te maken en door een deel van het subsidiegeld te verdelen op basis van inzet voor en door vrijwilligers. Vrijwilligerswerk moet ook maatschappelijke status hebben. Het is goed voor je CV. Dit gaan we doen: 1. De gemeente start met vrijwilligersorganisaties een intensieve lokale campagne om vrijwilligerswerk te promoten. In principe doet iedereen gewoon ook iets voor een ander. 2. De vrijwilligerscentrale ontwikkelt zich verder tot het centrale punt voor ondersteuning van vrijwilligers en vrijwilligersorganisaties (bijvoorbeeld ook administratieve hulp). 3. Nieuwe Nederlanders worden gericht gestimuleerd mee te doen aan vrijwilligerswerk. 4. Voor mensen met een beperking vinden we het belangrijk dat er niet alleen vrijwilligers zijn die zich voor hen inzetten, maar willen we dat zij zich ook zelf inzetten als vrijwilliger als dat kan. 5. Een deel van de gemeentelijke subsidies wordt verdeeld op basis van inzet voor en door vrijwilligers.

15

2. Wijk en Dorp Een wijk of dorp om prettig in te wonen en mensen te ontmoeten…

2.1 Wonen Gewoon een leuk huis. Het lijkt zo vanzelfsprekend. Totdat je een nieuwe woning zoekt. Vooral als je weinig geld hebt, als je voor het eerst op je eigen benen wilt gaan staan, als je een betaalbare woning met een tuin wilt voor je kinderen of als je een woning zoekt waarin je onbezorgd oud kunt worden. Dan blijkt dat ook in Doetinchem vaak moeilijk aan een betaalbare woning is te komen. De afgelopen jaren is er veel gebouwd. Doetinchem staat in de steigers. De effecten beginnen zichtbaar te worden. Met het stadsreparatieproject De Schil is bovendien gestart met het verbeteren van de rommelige plekken in het centrum. Bij alle nieuwe plannen moet er wel rekening worden gehouden met de kwaliteit van onze gemeente. De kenmerken daarvan zijn: groen, ruim, niet teveel hoogbouw, ruimte voor kleinschalige winkeltjes, toegankelijke voorzieningen zoals scholen en gezondheidscentra en speelplekken voor kinderen. En natuurlijk een prachtige omgeving. Middenin de Achterhoek. Dat vraagt ook om bewust omgaan met het milieu en het klimaat. De gemeente heeft daarbij een voorbeeldfunctie. Energiezuinige woningen sparen het milieu en de portemonnee. Rood is ook voor groen! Er moet bovendien voor iedereen een plek zijn. Niet alleen voor mensen met een dikke portemonnee. Dat geldt zowel voor de stad Doetinchem, als voor de dorpen Gaanderen, Wehl, Nieuw-Wehl, Langerak en IJzevoorde. Wij willen dat er de komende jaren met name extra gebouwd wordt voor jonge gezinnen, alleenstaanden, starters, ouderen en mensen die zorg nodig hebben. Onze gemeente is sinds een paar jaar een zogenaamde ‘krimpgemeente’ geworden. Ons inwoneraantal daalt. Het is belangrijk om geen lege en rotte plekken in onze gemeente te laten ontstaan. Dat leidt namelijk tot verpaupering, grote scheiding tussen bevolkingsgroepen en dure ingrepen op termijn. Krimp is echter niet alleen een bedreiging. Het biedt ook mensen de kans op een betaalbare woning. Meer laagbouw en meer groen in wijken en dorpen. Er ontstaat immers letterlijk ruimte. Actief optreden dus als gemeente. Dit gaan we doen: 1. De bouw van nieuwe (vooral betaalbare) woningen moet voortgezet worden. Bureaucratische vergunningprocedures en welstandstoezicht worden sterk verminderd. 2. Wij steunen Sité in haar streven om met het programma ‘Te Woon’ voor mensen een passende woningfinanciering te vinden. 3. Het Masterplan De Schil wordt voortgezet. Hetzelfde geldt voor de projecten Wijnbergen, Vijverberg-Zuid en Wehl-Heideslag. 4. Wij willen wijken met een gevarieerd woningaanbod: zowel koop, huur, duur en goedkoop. Dat is de beste manier om segregatie tegen te gaan. 5. Met woningcorporaties Sité en Vestia gaan we nieuwe concrete afspraken maken over het aantal te bouwen woningen en de kwaliteit ervan, investeringen in de leefbaarheid van wijken, het signaleren van huurproblemen en overlast, en het woningtoewijzingsysteem. 6. Wij willen dat er meer woningen beschikbaar komen voor groepen die een zetje in de rug kunnen gebruiken. Het gaat daarbij om starters en ouderen, kamers voor jongeren,maar ook om dak- en thuislozen. 16

7. Wij gaan het gebruik van duurzame energie bevorderen door goede voorlichting. Voor mensen met een laag inkomen komen er zo mogelijk gemeentelijke subsidies voor zonnecellen op het dak. In samenwerking met Sité en Vestia gaan we bovendien bestaande woningen energiezuiniger maken. 8. Een verantwoorde waterhuishouding betekent onder andere het afkoppelen van regenwater van het riool, ook in bestaande wijken. 9. Het aanleggen van groene daken willen wij stimuleren. 10. Doetinchem is groen in de stad, dorpen en wijken. Wij willen dat behouden. Wijken en dorpen bestaan niet alleen uit woningen maar ook uit groen en speelplekken. 11. In het stedelijk uitloopgebied tussen Wehl en Doetinchem komt er ruimte voor het aanleggen van volkstuinen.

2.2 Schone straten, prettig groen en lekker spelen Wonen in een prettige buurt, waar geen gedoe is en waar de rommel wordt opgeruimd. Dat is wat mensen willen. De meeste mensen zijn in onze gemeente gelukkig dik tevreden over hun woonomgeving. Gemiddeld gaven Doetinchemmers in de laatste leefbaarheidmonitor daarvoor namelijk een 7,4. Dat is mede te danken aan de forse inzet van de wijkteams. Dit samenwerkingsverband tussen de gemeente, welzijnsorganisatie IJsselkring, woningcorporatie Sité, de politie en wijkbewoners heeft zijn nut dubbel en dwars bewezen. Het zijn natuurlijk in de eerste plaats de bewoners zelf die de leefbaarheid van een wijk bepalen. Maar de gemeente en de wijkteams moeten ervoor zorgen dat straten schoon en veilig zijn, dat er aantrekkelijk groen is in een buurt en dat er volop speelplekken zijn voor kinderen om buiten te spelen. De afgelopen jaren is er veel geld extra uitgetrokken om Doetinchem beter te onderhouden. Je ziet het resultaat daarvan. Ook zijn er veel speeltuintjes opgeknapt en zijn er speelplekken bij gekomen. Gelukkig kent Doetinchem bovendien geen echte achterstandswijken. Toch beginnen zich in sommige wijken de problemen op te stapelen. Het gaat dan niet alleen om losliggende stoeptegels, maar ook om grotere ergernissen als intimiderend gedrag en overlast van jongeren. Huftergedrag is onacceptabel en we gaan dat hard aanpakken. Dat doen we door een speciaal team te vormen. Ook agressie in het verkeer is een probleem. Wij vinden het belangrijk dat de gemeente ingrijpt als de boel verziekt wordt door mensen die de sfeer voor anderen verpesten. De gemeente moet dan snel actie ondernemen. Onze ambitie is eenvoudig: wij streven naar wijken die schoon, heel, veilig en sociaal zijn. Dit gaan we doen: 1. Wij zetten onze traditie van wijkwerk stevig voort. Wij willen ook extra wijkregisseurs aanstellen om samen met wijkbewoners en organisaties problemen praktisch op te lossen. 2. Elke wijk heeft recht op fatsoenlijk onderhoud van straten en groen. 3. Kinderen hebben recht op een plek om te spelen in hun wijk. 4. Wijken worden zoveel mogelijk ingericht als woonerven met 30 km grenzen. 5. De bel- en herstellijn 377444 wordt permanent onder de aandacht van onze inwoners gebracht. Meldingen worden snel opgevolgd door actie en de melder krijgt te horen wat er met zijn melding is gedaan. 6. Verkeersveiligheid in buurten is enorm belangrijk. Wij gaan dat verbeteren door de knelpunten aan te pakken en door gerichte handhavingacties. 17

7. Tegen geluidsoverlast en intimiderend gedrag wordt hard opgetreden. Er wordt een speciaal team geformeerd dat huftergedrag gaat aanpakken. 8. Voor mensen die niet te handhaven zijn in gewone wijken creëren wij onconventionele woonvormen op plekken waar zij geen overlast veroorzaken

2.3 Veiligheid en handhaving Er is in Doetinchem de afgelopen jaren veel aandacht voor veiligheid geweest. Zo lopen er onder andere wijkwachten rond die de wijken een stuk veiliger hebben gemaakt, heeft het horecapreventieteam de uitgaansoverlast fors teruggedrongen en hebben inmiddels alle bedrijventerreinen een veiligheidskeurmerk. Maar luisterend naar onze inwoners zijn we er nog lang niet. Veel mensen voelen zich nog onveilig. Door wat ze meemaken, door wat ze in de krant lezen of door wat er gebeurt in de buurt. Wij accepteren dit gevoel van onveiligheid niet. Bewoners moeten op de overheid kunnen rekenen als het om handhaven van veiligheid gaat. Ons veiligheidsbeleid is gebaseerd op het voorkomen van problemen en hard optreden als dat nodig is. Wij willen weten wat er leeft en daar op inspringen. Voorkomen is altijd beter dan genezen. Het is daarom belangrijk dat burgers, politie, justitie, maatschappelijke instellingen en bedrijven samenwerken om de veiligheid in buurten en wijken te vergroten. De PvdA deinst er ook niet voor terug om hard op te treden. Waar zich ernstige problemen voordoen wordt er snel en adequaat ingegrepen. Wie ontspoort, moet rekenen op een strenge aanpak, een snelle veroordeling en een duidelijke straf. In Doetinchem geldt simpelweg dat je je aan de regels houdt. Dit gaan we doen: 1. Overtreders worden hard aangepakt. Dat geldt voor zowel crimineel gedrag, het veroorzaken van rotzooi en overlast op straat als het door rood licht rijden. Er komt een jaarlijks geactualiseerd handhavingsprogramma. 2. De politie is zichtbaar aanwezig in de wijk. Buurtbemiddelaars, wijkwachten en buurtconciërges worden ingezet om escalatie te voorkomen. Wij willen de terugkeer van huismeesters in flatgebouwen. 3. Wangedrag en criminaliteit onder jongeren worden bestreden en voorkomen met een sluitende aanpak. Dat betekent een intensieve, niet vrijblijvende samenwerking tussen scholen, bureau jeugdzorg, politie en justitie via het veiligheidshuis. 4. Het in het openbaar drinken, blowen en ook het gebruik van andere drugs wordt niet getolereerd. 5. Er komt een Doetinchemse aanpak van veelplegers. Lik-op-stuk is daarbij het uitgangspunt. Wij willen experimenten met snelrecht. 6. Ouders worden financieel verantwoordelijk gesteld voor schade die hun minderjarige kinderen hebben veroorzaakt. 7. Criminaliteit in de openbare ruimte wordt bestreden door meer en beter toezicht zoals camera’s en gebiedsverboden en de aanwezigheid van politie en toezichthouders. 8. Wij staan voor een harde aanpak van huiselijk geweld: registratie, hulpverlening en streng aanpakken van de daders. 9. Coffeeshops horen niet thuis in woonwijken of in de buurt van scholen of plekken waar jongeren komen. Wij willen ook geen coffeeshops op bedrijventerreinen. Er komt een harde aanpak tegen de thuisteelt van wiet. 10. Verslaafden en daklozen kunnen terecht in opvangvoorzieningen. Slapen op straat wordt verboden en overlast aangepakt. 18

11. Er komt een voorlichtingscampagne hoe mensen de brandveiligheid van hun woning kunnen verbeteren.

2.4 Centrum Nergens zie je de centrumfunctie van Doetinchem zo duidelijk terug als in ons stadscentrum. Het is er vaak gezellig druk. Mensen die winkelen, een terrasje pakken, een bezoekje brengen aan de schouwburg of de bioscoop, gaan eten in een van de vele restaurantjes, of gewoon even lekker slenteren over de markt of een van de vele festivals zoals bijvoorbeeld de stadsfeesten of het straattheaterfestival Buitengewoon. Wij vinden dat het stadscentrum zich verder mag ontwikkelen tot een bruisend centrum: het kloppend hart van de Achterhoek. Het centrummanagement met de centrummanager heeft zijn meerwaarde de afgelopen jaren uitstekend bewezen. Thematische koopzondagen, promotie van Doetinchem als koopstad en meer activiteiten zijn het tastbare resultaat. Het stadsreparatieproject De Schil zorgt er bovendien voor dat de rommelige plekken rondom het centrum worden gerepareerd. Wij vinden dat ook het centrum zelf aan de beurt is. Niet dat er nu een groots en meeslepend centrumplan moet komen, maar vervanging van de bestrating en het zichtbaarder maken van de aanwezige historische elementen vinden wij een goede zaak. Ons centrum is nu namelijk nog wel een beetje rommelig. Wij realiseren ons overigens goed dat meer activiteiten en bezoekers in ons centrum overlast geeft voor de mensen die er wonen. Wij moeten ervoor zorgen dat de versschillende functies met elkaar in balans dienen te zijn. Wij creëren een bewonerscomité die dit gaat volgen. Dit gaan we doen: 1. Het centrummanagement krijgt verdergaande bevoegdheden om van de binnenstad van Doetinchem een bruisend stadscentrum te maken. 2. Er komt een plan om het centrum aantrekkelijker te maken. De rommeligheid pakken we aan. Ook stimuleren wij het wonen boven winkels. Dat is goed voor de leefbaarheid als de winkels dicht zijn. 3. We gaan proberen de binnenstad meer bij de Oude IJssel te betrekken door onder andere een stadsstrand te creëren. De Bleek blijft echter groen. 4. Er komt een bewonerscomité dat kan adviseren hoe wonen en recreëren in het centrum in balans kunnen komen. 5. Overlast van hanggroepen en horecabezoekers pakken we streng aan. 6. De bevoorrading van de winkels in de binnenstad gaat op de schop. Alleen in de ochtenduren (tot 10.00 uur) mogen vrachtwagens nog het centrum in.

2.5 Elkaar ontmoeten Wijken worden niet gevormd door stenen maar door mensen. Natuurlijk moeten huizen goed zijn en de straten netjes onderhouden, maar leefbaarheid wordt bovenal bepaald door de manier waarop we met elkaar omgaan. Ondanks dat Doetinchem ook stadse trekjes heeft, zijn we in onze gemeente gelukkig ook nog naobers van elkaar. De meeste mensen zijn best bereid even wat voor een ander te doen. Toch sluipt een vorm van onverschilligheid en hufterigheid er langzaam in. Sociaal isolement, bijvoorbeeld onder ouderen, komt steeds vaker voor. Wij vinden dat we daaraan wat moeten doen. Niet vanuit een vorm van betuttelzucht of romantische idealen van vroeger, maar we denken dat onze gemeente 19

gewoon een stukje plezieriger wordt als we elkaar leren kennen en ontmoeten. Dat kan via buurthuizen en steunpunten maar soms ook heel praktisch. Goede voorbeelden zijn de natuurspeelplaats Casper Haspels en de speeltuin aan de Bunderhorst. Zomaar twee voorbeelden waarbij buurtbewoners samen met gemeentemedewerkers en buurtopbouwmedewerkers van IJsselkring eerst samen een speeltuin hebben opgeknapt en er vervolgens een buurtcomité is ontstaan die zorgt voor onderlinge contacten. Zo’n praktische aanpak zorgt ervoor dat mensen betrokken zijn bij elkaar en niet vervreemd raken van hun omgeving en teleurgesteld in van alles en nog wat. Voor ons een belangrijk doel de komende jaren. Dit gaan we doen: 1. Buurthuizen en steunpunten vormen een belangrijke functie in een wijk. Zij zijn van de wijk en alle groepen moeten er gebruik van kunnen maken. Door het aanstellen van extra beheerders kunnen de buurthuizen vaker open. 2. Wijkteams richten zich niet alleen op het beheer van de wijk, maar stimuleren ook de sociale samenhang in buurten. 3. Wij ondersteunen bewonersinitiatieven die gericht zijn op onderlinge ontmoeting. 4. Er komt een programma dat de bestrijding van sociaal isolement onder met name ouderen aanpakt. 5. Met het recent opgerichte Werkoverleg Overheid, Religies en Levensbeschouwelijke organisaties Doetinchem (WORLD) gaan we kijken hoe we ontmoetingen tussen mensen kunnen stimuleren. 6. We willen met ouders afspreken hoe jongeren betrokken worden bij het maken van een prettige wijk (denk bijvoorbeeld aan de buurtrangers). 7. Buurtsupermarkten hebben behalve een economische ook een sociale functie. Het zijn ontmoetingsplaatsen en zorgen ervoor dat mensen die minder mobiel zijn of ouder worden toch zelf hun boodschappen in de buurt kunnen doen. Wij willen dan ook geen grote megasupermarkten als die het einde betekenen van de kleine supermarkten in de wijk.

2.6 Integratie In Doetinchem wonen ongeveer 8.000 mensen met een niet-Nederlandse achtergrond. Veel van deze nieuwkomers hebben hun plek gevonden en doen als betrokken inwoners gewoon goed mee in de Doetinchemse samenleving. De jongeren van de Turkse jongerenvereniging Tugra zijn daarvan een goed voorbeeld. Sommigen praten zelfs meer Achterhoeks dan menig Randstedelijke nieuwkomer. Echte integratieproblemen hebben we gelukkig dan ook niet. De landelijke discussie over integratie is de afgelopen jaren nogal polariserend geweest. Je was voor of tegen buitenlanders. Een onzinnige discussie natuurlijk. Nederland en ook Doetinchem kent een lange traditie waarin er plek is voor iedereen. Belangrijk is wel dat je mee wilt doen. Voor radicale uitingen en uitsluitingen is geen plek. Eén ding heeft de discussie van de afgelopen jaren wel opgeleverd. De onverschilligheid en de vrijblijvendheid van de integratiediscussie is eraf. Als er problemen zijn kijken we daar niet van weg, maar pakken we dat aan. Dan zie je dat er ook in onze gemeente nieuwe Nederlanders zijn die moeite hebben hun draai te vinden. De werkloosheid onder nieuwe Nederlanders is hoger en nog lang niet iedereen spreekt voldoende Nederlands. Het uitkramen van grote woorden en stoere taal lost dat echter niet op. Liever stropen wij de mouwen op en gaan aan het werk. Dankzij de PvdA is er voor het eerst in de geschiedenis van Doetinchem een integratiebeleid 20

gekomen. Het resultaat is een praktische agenda die zich vooral richt op taal en meedoen. Onder andere door fors te investeren in inburgering en scholing. Andersom mag ook een inspanningsverplichting gevraagd worden. Integreren begint met participeren. Een gezamenlijke aanpak is nodig om Doetinchem een ongedeelde stad te laten blijven. Ook discriminatie moeten we actief blijven bestrijden. Dit gaan we doen: 1. Wij zetten maximaal in op het aanbieden van inburgeringscursussen. Niet alleen verplichte inburgeraars krijgen een aanbod, maar ook niet-verplichte inburgeraars worden gestimuleerd een inburgeringscursus te volgen. 2. Kinderen die opgroeien in een gezin waar geen Nederlands wordt gesproken krijgen extra taalles om ervoor te zorgen dat ze niet met een (taal)achterstand aan hun schoolcarrière beginnen. 3. Allochtone vrouwen worden extra ondersteund zoals bijvoorbeeld via het project ‘Kleurrijke Zakenvrouwen’. 4. Er moeten meer nieuwe Nederlanders in bestuurlijke functies komen. Doetinchem is bestuurlijk nog lang geen goede afspiegeling van onze bevolkingssamenstelling. Het project ‘Kleurrijk Besturen’ wordt dan ook voortgezet. 5. Discriminatie wordt ferm bestreden. Van alle klachten over discriminatie, bijvoorbeeld bij sollicitatie of in het uitgaansleven, zal de politie een aangifte opnemen en onderzoek doen. 6. Als er behoefte is aan een Islamitische begraafplaats steunen wij de komst daarvan. We hebben immers ook een algemene, Joodse, Katholieke en Protestantse begraafplaats. 7. Wij willen meer aandacht voor culturele aspecten bij zorg voor allochtone ouderen. Een verzorgingshuis voor mensen met een niet-Nederlandse achtergrond steunen wij.

2.7 Sport in beweging Sport is enorm gezond voor je lijf en geest. Maar bovenal gewoon leuk om te doen. Jongeren moeten extra worden gestimuleerd om te bewegen. Daarom is subsidiering van jeugdleden bij sportverenigingen een goede investering. Overigens is sport niet alleen gezond voor jezelf, het functioneert ook als een sociaal bindmiddel. Sport verbroedert, schept een gevoel van ‘teamspirit’ en onderling respect. Daarom geldt investeren in sport als een investering in de aanpak van maatschappelijke problemen: het langs elkaar heen leven van mensen en probleemgedrag van jongeren. Voor veel amateursportverenigingen blijkt het echter steeds moeilijker om nog voldoende vrijwilligers te vinden. Het is echter belangrijk dat er een voldoende breed aanbod van sportclubs blijft bestaan. De gemeente moet daarbij de helpende hand bieden. Gelukkig zijn de tarieven voor de huur van sportzalen en sportvelden vanaf 2010 flink verlaagd. De bezuinigingen op sport in de afgelopen jaren zijn niet goed geweest. Het wordt tijd om weer flink te investeren. Voor de PvdA is sport een van de prioriteiten voor de komende jaren. Naast breedtesport voor iedereen, heeft ook topsport een groot maatschappelijk belang. Topsport kan bijdragen aan de profilering van de gemeente, terwijl individuele topsporters een grote positieve uitstraling kunnen hebben als rolmodel. Denk bijvoorbeeld aan het project ‘Graafschap helpt scoren’, waar voetballers van de Graafschap jongeren helpen om hun leven weer op de rit te krijgen. Dit gaan we doen: 21

1. Sportvoorzieningen moeten verspreid in onze gemeente aanwezig blijven. Sportvelden mogen niet naar de randen van de bebouwing verdreven worden. 2. Wij vinden dat sportsubsidies terecht moeten komen bij wie dat nodig heeft. Dat betekent dat we verenigingen gericht subsidiëren voor activiteiten voor jongeren en mensen met een beperking. 3. De gemeente moet sportclubs niet teveel belasten met regelgeving en procedures. Wij vinden dat een sportservicebureau/verenigingsbureau verenigingen moet helpen. 4. Wij willen dat er een sportraad komt waarin sportverenigingen en de gemeente regelmatig overleggen over sportzaken. 5. Er komt een programma om groepen die weinig aan sport doen, zoals bijvoorbeeld ouderen, nieuwe Nederlanders en jongeren uit gezinnen met een laag inkomen, aan het sporten te krijgen. Wij pakken dit zoveel mogelijk op wijkniveau op. 6. Wij vinden dat juist ‘rotjochies’ aan het sporten moeten worden geholpen. Dat is een bewezen manier om overlast van probleemjongeren te verminderen. 7. Van de topsportorganisaties voetbalclub De Graafschap en volleybalvereniging Orion verwachten wij dat ze meewerken aan sportclinics in de wijk.

2.8 Cultuur maakt meer mens Onze gemeente kent een rijk cultureel leven. Daar investeren we ook flink in. Dat geldt zowel voor grote culturele instellingen zoals de nieuwe schouwburg Amphion, het cultureel centrum De Gruitpoort, het Brewinc, de Muziekschool en de bibliotheek, als ook voor verenigingen zoals muziekvereniging AMDG uit Wehl, Musical Producties Gaanderen (MPG) of showband DES uit Doetinchem. Ook festivals zoals het straattheater Buitengewoon maken Doetinchem rijker. Wij vinden investeringen in cultuur erg belangrijk. Cultuur heeft een waarde in zichzelf. Maar is ook enorm belangrijk bij de participatie en emancipatie van mensen. Iedereen moet er dan ook door middel van actieve deelname of het bijwonen van een voorstelling aan mee kunnen doen. Toch is het culturele leven in onze gemeente niet altijd voor iedereen even zichtbaar. Met als gevolg dat de ‘culturele klasse’ Doetinchem niet weet te vinden of er zelfs uit wegtrekt. Wij vinden dat ongewenst omdat cultuur kleur geeft. De gemeente moet dan ook het voortouw nemen om zichtbaar te maken wat onze stad en de dorpen op cultureel gebied te bieden heeft. Wij zijn blij dat er na jaren van discussies nu eindelijk een goede plek voor Amphion is gevonden. Trots zien we hoe de nieuwe schouwburg aan de Hofstraat steeds meer vorm krijgt. Alle honderdduizend theaterbezoekers zijn verzekerd van goede voorstellingen en veel amateurverenigingen krijgen hulp van Amphion bij hun theaterontwikkeling. Ook De Gruitpoort heeft na een turbulente periode extra geld gekregen om zich verder te kunnen ontwikkelen. Wij vinden dat cultuur ook dichterbij mensen in de wijk moet komen. Via brede schoolnetwerken willen wij jongeren stimuleren om aan cultuur te doen.

Dit gaan we doen: 1. Er moet een Achterhoeks netwerk van culturele instellingen komen dat elkaar ondersteunt en ook amateurverengingen helpt. 22

2. De gemeente moet het voortouw nemen om cultuur zichtbaarder te maken en te laten zien wat er is. Bijvoorbeeld door het maken van een evenementenkalender. 3. Via brede schoolnetwerken willen wij jongeren stimuleren om aan cultuur te doen. Ook cultuur op school vinden wij belangrijk. 4. Wij willen extra aandacht voor cultuur voor mensen met een beperking en kwetsbare groepen. Het theaterstuk ‘Opgejaagd Wild’ van Jos Spijkers over een aantal daklozen in Doetinchem of het NAH-Café (voor mensen met een niet-aangeboren hersenletsel) vinden wij goede voorbeelden. 5. Het straattheaterfestival kan zich verder ontwikkelen tot een toonaangevend Nederlands festival.

2.9 Naar de basisschool en kinderopvang in de buurt Goed basisonderwijs en kinderopvang is enorm belangrijk voor de ontwikkeling van jonge kinderen. Daarom is het belangrijk dat kinderen in hun eigen wijk naar een goede school, kinderopvang of peuterspeelzaal kunnen. Als jonge ouders moet je erop kunnen vertrouwen dat je kind in goede handen is. Dat begint met goede (onderwijs)huisvesting. Niet iedereen begint zijn of haar schoolcarrière echter vanuit dezelfde startpositie. Sommige kinderen kunnen minder goed meekomen. Om leerlingen met problemen zo goed mogelijk op te vangen is er een zorgstructuur op school en op wijkniveau om hun te ondersteunen. Ook moeten we voorkomen dat er scholen ontstaan waar leerlingen met een achterstand zich concentreren. Scholen met aantoonbare problemen willen we bijstaan en daarvoor lokale onderwijsgelden inzetten. Scholen kunnen ook een belangrijke bijdrage leveren aan leefbare buurten. Wij willen dan ook dat elke wijk een brede schoolnetwerk heeft wat minstens bestaat uit samenwerking tussen basisscholen, kinderopvang, peuterspeelzalen en opvoedingsondersteuning. Sport en cultuur horen daar uiteraard ook bij. Voor ouders die beiden werken is voor- en naschoolse opvang nodig. Dat moet in een wijk aanwezig zijn. Dit gaan we doen: 1. Kinderen met een achterstand op school krijgen extra aandacht via het onderwijsachterstandenbeleid. 2. Er is voldoende kinderopvang en onderwijshuisvesting is goed onderhouden. Huisvestingsproblemen van basisscholen pakken we aan. We moeten voorkomen dat kinderen de halve stad door moeten fietsen op weg naar school. 3. Elke wijk krijgt een brede schoolnetwerk. Dat bestaat uit: basisscholen, kinderopvang, peuterspeelzalen, opvoedingsondersteuning, welzijnswerk, sport en cultuur.

2.10

Jong zijn

Jong zijn is geweldig. Een fase in je leven waarin je jezelf ontdekt, aan je ontplooiing werkt en grenzen opzoekt. De meeste jongeren redden zich gelukkig prima. Jongeren moeten in hun buurt de ruimte krijgen om te spelen en zich te ontwikkelen. Ook om hun grenzen te vinden. Pubers zijn dan ook meer dan alleen hangjongeren. Het is belangrijk dat kinderen een stabiele basis hebben en liefdevol worden opgevoed. Toch zijn er jongeren die, soms al op erg jonge leeftijd, in de knel komen. Bijvoorbeeld omdat er thuis vaak ruzie is of ouders gescheiden zijn. Verwaarlozing en kindermishandeling komen vaker voor dan we denken. De jeugdhulpverlening verloopt daarbij niet altijd even optimaal. De gemeente heeft een 23

belangrijke rol in het jeugdbeleid. Waar dat nodig is moet de gemeente ouders via opvoedingsondersteuning helpen met hun opvoedende taken. Als er sprake is van echte probleemgezinnen is dat ook niet vrijblijvend. Scholen en huisartsen hebben een belangrijke signalerende functie. Wij vinden dat de Centra voor Jeugd en Gezin geen bureaucratisch gedoe of alleen een geschroefd bordje op de deur moeten zijn. Het zijn laagdrempelige informatiepunten en verwijscentra op plekken waar jongeren en hun ouders toch al komen. Denk bijvoorbeeld aan scholen en consultatiebureaus. Jongerenwerkers worden steeds meer ingezet op overlastbestrijding, veiligheid en hulpverlening. Dat is goed. Maar wij willen dat ze ook toe blijven komen aan hun gewone preventieve werk: jongeren helpen zich te ontwikkelen en mee te doen aan de maatschappij. Goed jongerenwerk voorkomt onveiligheid, criminaliteit en dure jeugdzorg. Dit gaan we doen: 1. De jeugdagenda wordt onverkort uitgevoerd. Als dat extra geld kost is dat zo. 2. Er komt een stedelijk jongerenpand met daarin onder andere een popoefenruimte. Wij denken dat de kleine zaal van het oude Amphion in de Veentjes daar heel geschikt voor is. Dat is ook een vaste plek voor de jongerenraad, de wijkwachten en leerwerkplekken voor jongeren. 3. Wij vinden jongerenwerk in jonge wijken als Dichteren, De Huet en Noord een basisvoorziening. 4. Jongeren zijn via de Jongerenraad een volwaardige gesprekspartner van de gemeente. De PvdA neemt de jongerenraad in ieder geval zeer serieus. 5. Opvoedingsondersteuning is mogelijk in elke wijk. 6. Het Centrum voor Jeugd en Gezin wordt geen bureaucratisch gedoe maar een netwerk van ondersteuning op plekken waar jongeren en hun ouders komen: op school, op consultatiebureaus en in buurtcentra. 7. Elk probleemgezin krijgt een gezinscoach vanuit het Lokale Zorgnetwerk. Geen organisaties die niet weten van elkaar wat ze doen, maar een gecoördineerde aanpak.

24

3. Zorg Voor als je een zetje in de rug nodig hebt…

3.1 Zorg bij je thuis en ouder worden in je eigen buurt De mate van beschaving lees je af aan de zorg die we voor elkaar hebben. Niet voor niets is er dankzij de PvdA de afgelopen jaren flink geïnvesteerd in de zorg in Doetinchem. Met het Sociaal Actie Programma hebben we ervoor gezorgd dat veel mensen mee kunnen doen aan de samenleving. Doetinchem is een echte zorgstad. Er wonen veel ouderen, we hebben goede zorginstellingen waar ook veel mensen met plezier werken en talloze studenten leren het vak in de praktijk. Waar er in de rest van Nederland nogal eens wat trammelant was met de invoering van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) is dat in Doetinchem prima verlopen. Een poging van de rijksoverheid om minder geld voor zorg in de Achterhoek te geven, is dankzij een intensieve lobby van onze wethouder gelukkig gestrand. En toen de grootste zorgverlener van onze gemeente (Sensire) dreigde te worden meegezogen in een faillissement is dat mede door onze wethouder voorkomen. Daarmee werd de zorg voor duizenden Doetinchemmers gered. De PvdA vindt het belangrijk dat zorg dichtbij is voor mensen. Gewoon in je eigen wijk kunnen blijven wonen als je ouder wordt of gehandicapt raakt. Inmiddels wordt er in veel wijken gewerkt aan woonzorgzones. De zorg wordt flexibel en volledig verleend vanuit een zorgpunt, centraal in de wijk. De wijkverpleegkundige moet weer ‘aanklampbaar’ zijn. Aan marktwerking in de zorg en accountantsterreur als het om verantwoording gaat hebben wij een enorme hekel. Laten we het gewoon weer een beetje minder ingewikkeld maken. De PvdA roept dat niet alleen, maar doet dat ook. Het gaat daarbij niet alleen om zorg, maar ook om welzijn. Met alleen het uit bed halen van mensen of het schoonmaken van een huis ben je niet klaar. Het gaat erom dat mensen daarna iets kunnen gaan doen: werken, een kruiswoordpuzzel invullen, het maakt niet uit. Dit gaan we doen: 1. Zorg moet dichtbij mensen zijn. Bureaucratie, marktwerking en overdreven verantwoording bannen wij uit. Binnen vier jaar is heel onze gemeente bedekt met woonzorgzones. 2. Er worden voldoende levensloopbestendige woningen gebouwd. Ook kleinschalige woonvormen horen daarbij. 3. Er komt een toegankelijkheidsprogramma. De openbare ruimte en publieke voorzieningen worden volledig toegankelijk gemaakt. Stoepen worden bijvoorbeeld binnen vier jaar voorzien van op- en afritjes op de plekken waar dat nog niet het geval is. Stoplichten bij voetgangersoversteekplaatsen worden zo afgesteld dat je met een rollater niet een sprintje hoeft te trekken. Met winkeliers en architecten maken we afspraken over toegankelijkheid. Het uitwisselen van goede voorbeelden is daarbij het uitgangspunt. 4. Er komt een ouderenontmoetingspunt in het centrum. 5. Wij gaan actief op zoek naar mogelijkheden om de dagbesteding die uit de AWBZ (rijksgeld) is geschrapt voort te zetten. Denk daarbij bijvoorbeeld aan de dagopvang voor dementerende ouderen, zorgboerderijen en hulp voor autistische jongeren. Wij willen niet dat mensen tussen de wal en het schip raken.

25

3.2 Wmo-winkel: voorzieningen op maat Iedereen moet zijn eigen levensplannen kunnen nastreven. Als dat niet lukt omdat je op de een of andere manier daarbij een beperking ondervindt, bijvoorbeeld omdat je niet kunt lopen of omdat je je eigen huis niet kunt schoonmaken, zoeken wij met je naar een oplossing. Omdat iedereen anders is, volstaat daarbij geen kant en klare oplossing. Maatwerk is nodig. Daar komt nog eens bij dat ons zorgstelsel extreem ingewikkeld is. Veel mensen zien door de bomen het bos niet meer. De introductie van de Wmo-winkel in 2007 is als antwoord daarop een enorm succes. De gemeente, het Centrum Indicatiestelling Zorg (CIZ), welzijnsorganisatie IJsselkring en een grote groep vrijwilligersorganisaties werken sindsdien samen. Centraal in deze benadering is de klantmanager die samen met de klant optrekt. Uit het hele land komen mensen kijken hoe wij dat georganiseerd hebben. Vanuit de Wmo-winkel worden mensen op een niet-bureaucratische manier geholpen. Niet de wet- en regelgeving staat centraal, maar de mogelijkheden die mensen hebben. Regelmatig experimenteren we met manieren om indicatiestelling eenvoudiger en effectiever te maken. Wij zien daarbij mensen niet als slachtoffer. Het is niet alleen maar halen, je kunt ook wat komen brengen. Zo kan je voor een scootmobiel in aanmerking komen, maar tevens anderen helpen met het invullen van belastingformulieren. Op deze manier zorgen we ervoor dat iedereen mee kan doen. Onze inwoners weten dat ook te waarderen blijkt uit regelmatig gehouden enquêtes. Dit gaan we doen: 1. De Wmo-winkel wordt uitgebreid met de vrijwilligerscentrale en MEE. 2. Klantmanagers werken in de Wmo-winkel, maar komen op verzoek ook bij mensen thuis. Er wordt geholpen met het invullen van formulieren. 3. De indicatiestelling wordt vergaand ontbureaucratiseerd. Ook wordt er integraal gekeken naar wat nodig is. Met alleen een antwoord op een aanvraag zijn we er niet. In een goed gesprek wordt er gekeken naar wat de mogelijkheden en onmogelijkheden van iemand zijn. We hebben daarbij niet alleen aandacht voor de zorgvragen, maar kijken ook naar participatiekansen en de mogelijkheden om als klant zelf wat te bieden. 4. De Regiotaxi moet beter gaan functioneren dan nu.

3.3 Samenwerken aan goede zorg Er verandert veel in de zorg. Wij vinden het dan ook belangrijk om constant te communiceren met zorggebruikers en zorgaanbieders. Niet alleen over wat er misgaat, maar ook hoe we de zorg kunnen verbeteren. We zijn per slot van rekening enorm ambitieus als het gaat om het verbeteren van de zorg. Dat doe je niet alleen. Er is gelukkig een Sociale Raad opgericht waarin allerlei doelgroepen die met het sociale beleid van onze gemeente te maken hebben zijn vertegenwoordigd: ouderen, gehandicapten, mensen met een uitkering, nieuwe Nederlanders, mensen met een (verstandelijke) beperking, mantelzorgers, chronisch zieken, (ex)psychiatrische patiënten, enz. Wij vinden het enorm belangrijk dat mensen opkomen voor hun belangen. Wij willen dan ook extra subsidiemogelijkheden creëren om deze belangenbehartiging nog meer te stimuleren. Daarnaast willen we jaarlijkse gesprekken met gebruikers en enquêtes om te bekijken of ons gemeentelijk sociaal beleid nog op koers is. Wij willen echter ook geen valse verwachtingen wekken en zijn eerlijk over wat we wel en niet kunnen bieden. Naast samenwerken met zorggebruikers willen we dat ook doen met zorgaanbieders in onze gemeente. Zij verlenen immers de zorg aan mensen. Daarvoor is 26

gelukkig het Directieberaad Sociaal Domein opgericht. Daarin zitten alle zorginstellingen en welzijnsorganisaties die in onze gemeente werken. Wij willen er zo voor zorgen dat organisaties van elkaar weten wat ze doen. Op die manier kunnen hebben mensen geen last van versnipperde dienstverlening en worden zij zo goed mogelijk geholpen. Dit gaan we doen: 1. De Sociale Raad waarin zorggebruikers en het Directieberaad waarin zorgaanbieders zijn vertegenwoordigd, zetten wij voort. Het zijn belangrijke adviesorganen van de gemeente. 2. Wij houden jaarlijks enquêtes over de waardering van ons gemeentelijke sociale beleid. 3. Wij creëren extra subsidiemogelijkheden voor belangenbehartiging. 4. Wij willen dat de leden van de Sociale Raad en het Directieberaad Sociaal Domein regelmatig met elkaar in contact komen. Zorgvragers en zorgaanbieders kunnen zo zaken goed op elkaar afstemmen.

3.4 Mantelzorgers Van alle zorg die wordt verleend, wordt ongeveer 80 procent gedaan door mensen die daarvoor niet betaald krijgen. Het gaat dan vaak om ouders die voor hun gehandicapte kinderen zorgen, partners die elkaar verzorgen of kinderen die hun ouders ondersteunen omdat die dat zelf niet meer kunnen. We noemen dat: mantelzorg. Het helpen en verzorgen van iemand van wie je houdt is natuurlijk geweldig. Zoiets doe je met liefde. Maar vaak is het ook ontzettend zwaar. Recente rijksbezuinigingen op de AWBZ maken het er bovendien niet eenvoudiger op. Soms gaat het zelfs om hele jonge kinderen (onder de tien jaar) die complete verantwoordelijkheden in het huishouden hebben. De rijksoverheid verschuift een groot aantal taken van professionele verzorgers naar mantelzorgers. Om mantelzorgers te helpen en af en toe eens wat rust te geven zetten wij de komende jaren extra in op het ondersteunen van mantelzorgers. Dit gaan we doen: 1. De mantelzorgondersteuners krijgen extra capaciteit om mantelzorgers op te zoeken en te helpen met praktische oplossingen. 2. Het project ‘jonge mantelzorgers’ wordt structureel voortgezet. 3. Bij de re-integratieverplichting vanuit de bijstand wordt rekening gehouden met mantelzorgtaken thuis. 4. Als we met het inzetten van hulp bij het huishouden of thuisondersteuning mantelzorgers kunnen ondersteunen, doen we dat.

3.5 Gezondheidszorg Als je vraagt aan mensen wat ze het belangrijkste vinden noemen ze vaak als eerste: mijn gezondheid. Niet zo verwonderlijk natuurlijk. Als je ziek bent kun je een boel dingen niet meer. De gezondheidszorg in Nederland behoort gelukkig tot een van de besten van de wereld en veel mensen worden elke dag adequaat geholpen. Ook in het Slingeland Ziekenhuis in Doetinchem. Toch zien we dat de sociaaleconomische gezondheidsverschillen in ons land groter worden. Mensen met een lager inkomen zijn vaak dikker, hebben een slechter onderhouden gebit, hebben vaker last van ziektes en worden minder oud. Uiteraard 27

willen wij niet generaliseren en geldt dat lang niet voor iedereen. Maar de verschillen worden echt groter. Wij vinden dat zorgelijk en gaan daar wat aan doen. Aan de ene kant willen wij dat iedereen toegang moet hebben tot de gezondheidszorg. In Doetinchem moeten er zes Gezondheidscentra komen. Daarin werken huisartsen, apothekers, fysiotherapeuten, maatschappelijk werkers, wijkverpleegkundigen en zoveel mogelijk andere medici in de eerstelijnszorg op een toegankelijke manier samen voor de patiënten in hun wijk. Ook zorgen we ervoor dat het ziekenhuis in staat blijft om mensen goed te helpen. Aan de andere kant gaan we samen met de GGD, de huisartsen en het ziekenhuis een campagne ten aanzien van levensstijlen inzetten. Er komt daarvoor een jaarlijks uitvoeringsprogramma. Daarin hebben we o.a. aandacht voor het stimuleren van bewegen, gezond eten, alcoholmatiging en het voorkomen en bestrijden van depressies. Dit gaan we doen: 1. Er komen in Doetinchem zes Gezondheidscentra. De gemeente helpt daarbij. 2. Het Slingeland Ziekenhuis is een enorm belangrijke voorziening voor de regio en houdt de ruimte om mensen goed te kunnen blijven helpen. Om de bereikbaarheid te garanderen willen wij dat de 2e Loolaan daarvoor geschikt wordt gemaakt. 3. Er komt een levensstijlcampagne om de sociaaleconomische gezondheidsverschillen in onze gemeente te verkleinen. 4. Het alcoholmatigingsproject onder jongeren is enorm succesvol gebleken en heeft ertoe geleid dat jongeren inmiddels minder jong, minder vaak en minder veel zijn gaan drinken. Dit succesvolle project zetten wij natuurlijk voort.

3.6 Armoedebestrijding en hulp bij schulden Als je rond moet komen van een laag inkomen is dat niet gemakkelijk. Sporten, een cadeautje kopen voor de verjaardag van je buurvrouw en elke dag warm eten kopen, is soms nauwelijks mogelijk. Wij vinden dat in een rijk land als het onze onacceptabel. Uit recent onderzoek van het Sociaal Cultureel Planbureau (SCP) is ook gebleken dat kinderen uit armere gezinnen echt veel minder meedoen aan sport en cultuur. Voor een belangrijk deel komt dat door een gebrek aan geld. Maar het komt ook door een vorm van berusting en vervreemding: “wij horen er toch niet bij”. Armoede als levensstijl dus. Dit vraagt om een frontale aanval op armoede en uitsluiting. Niet voor niks is de afgelopen jaren alles uit de kast getrokken om ons Doetinchemse armoedebeleid te verbeteren. Gelukkig wordt dit politiek breed gedragen van links tot rechts en is onze wethouder hierbij het zichtbare boegbeeld. De aanval op de armoede heeft inmiddels duidelijke resultaten opgeleverd. Een greep daaruit: het aantal verzekerden dat gebruik maakt van de gunstige gemeentelijke ziektekostenverzekering is gestegen van 700 naar 2.300, in Doetinchem kom je nu al na drie jaar in plaats van vijf jaar in aanmerking voor een extra toeslag op je uitkering (langdurigheidstoeslag), zijn alle ouderen met een onvolledige AOW opgespoord en voorzien van een volledige AOW, zijn de participatiepremies verdrievoudigd, evenals de bijdrage voor schoolgaande kinderen, is de hulp bij schulden flink op de schop gegaan en is de bureaucratie enorm teruggedrongen. Van de vakbond FNV en de mensen die gebruik maken van de minimamaatregelen kreeg de gemeente dikke complimenten. Als gemeente moet je echter niet alleen beleidsmatig de goede dingen doen, je moet er ook voor zorgen dat mensen weten waarvoor ze in aanmerking komen. De minimaflyer die naar alle huishoudens van onze gemeente is verstuurd, is daarvan een goed voorbeeld. Ook de formulierenbrigade die gestart is helpt mensen met aanvragen op een makkelijke manier. Armoedebestrijding is echter nooit klaar. 28

Ook de komende jaren staan wat ons betreft in het teken van armoedebestrijding. Vooral de sociaal uitsluitende werking ervan willen wij te lijf gaan. Doetinchem wordt de eerste gemeente in Nederland waar een voedselbank niet langer nodig is. Dit gaan we doen: 1. Wij zetten onze aanval op armoede voort. Met name het tegengaan van de uitsluitende werking van armoede heeft de komende jaren topprioriteit. 2. Regelmatig actualiseren we ons minimabeleid. Dat doen we in samenspraak met mensen voor wie het is bedoeld. 3. We zorgen er door regelmatige flyeracties en de formulierenbrigade voor dat mensen weten waar ze gebruik van kunnen maken. 4. Met het Platform Armoedebestrijding Doetinchem (PAD), de Mini Manna Markt, kerken, de Moskee en levensbeschouwelijke organisaties, maken we afspraken hoe we mensen kunnen helpen die zij wel en de gemeente nog niet kent. 5. Als armoede veroorzaakt wordt door schulden gaan we niet pappen en nathouden. We pakken dan de oorzaak van armoede aan: de schulden. Wachtlijsten bij de schuldhulpverlening zijn dan ook uit den boze. Binnen maximaal vier weken is een traject gestart. 6. Bij de hulp bij schulden kijken we niet alleen naar de financieel-technische kant, maar gaan we ook op zoek naar manieren om weer om te leren gaan met geld. Leren budgetteren. 7. Als het nodig is helpen we mensen door hun inkomsten en uitgaven voor ze te beheren.

3.7 Dakloosheid en verslaving tegengaan De PvdA is ooit opgericht om mensen vrij te maken en te verheffen. Iemand die verslaafd is aan drugs, drank of gokken, is wel erg ver verwijderd van dit ideaal. Je bent namelijk niet meer vrij om te kiezen, maar wordt gedreven door je verslaving: de volgende shot, het volgende drankje of gokje. Ernstige verslaving leidt vaak tot een breuk met je familie, het verlies van je baan en ernstige financiële problemen. Wij willen dan ook de strijd aanbinden met verslaving. Het maakt ons daarbij niet uit om welke vorm van verslaving het gaat. Voorkomen is echter altijd beter dan genezen. Wij waren en blijven dan ook faliekant tegen de komst van een gokhal in Doetinchem. Het aantal coffeeshops blijft maximaal 3. Overlast in wijken wordt aangepakt. Voorlichting over de gevaren van verslaving is het noodzakelijke begin van een effectief lokaal verslavingsbeleid. Daarnaast is zorg nodig bij het afkicken. Zorg is zeker nodig wanneer je dakloos bent. En al helemaal als je ook nog eens een zwerfjongere bent. Dakloosheid is een groot probleem in de Achterhoek. Telde de Achterhoek in 2000 nog slechts een handje vol daklozen, inmiddels zijn dat er bijna 250. Daklozen hebben een slecht imago: vies en overlastveroorzakend. Tegen overlast moeten we hard optreden. Maar daklozen zijn ook mensen die levensplannen hadden en waar ergens iets goed mis is gegaan. Onder aanvoering van Doetinchem is er gestart met een ambitieus plan om het aantal daklozen fors terug te dringen. Dat heeft er inmiddels toe geleid dat het aantal opvangplekken fors is toegenomen en bij WEDEO het dagcentrum De Werkplaats is geopend. We zijn er echter nog niet. De gemeente blijft een sturende rol spelen. Dit gaan we doen:

29

1. Er wordt meer ingezet op het voorkomen van verslaving door goede voorlichting op scholen door de GGD en door ervaringsdeskundigen. 2. Wij hebben tegen de mogelijke komst van een gokhal in Doetinchem gestemd en willen dat als deze er is weer zo snel mogelijk verdwijnt. 3. Het THC-gehalte in softdrugs is te hoog. Dat moet naar beneden in de Doetinchemse coffeeshops. Het aantal van drie coffeeshops is ook genoeg. Dat worden er niet meer en mag zelfs minder. Bij overlast of overtredingen sluiten we de betreffende coffeeshop. 4. Bij verslavingszorg en maatschappelijke opvang hebben zwerfjongeren absolute voorrang. 5. Het regionale plan (Regionaal Kompas geheten) ter bestrijding van dakloosheid wordt onverkort uitgevoerd. In 2013 zijn 75% minder daklozen dan nu. Er komen specifieke woonvormen voor (ex)verslaafden en (ex)daklozen. 6. Daklozen worden gestimuleerd om iets terug te doen en zich nuttig te maken. Bijvoorbeeld met het opruimen van rommel op straat. 7. Verslaafden en daklozen die structureel weigeren mee te werken en overlast blijven veroorzaken krijgen sancties opgelegd.

3.8 Ook over de grens… In Doetinchem valt er nog veel te doen. Dat mag uit het voorgaande blijken. Maar we moeten niet vergeten dat we als Doetinchemmers in een behoorlijk welvarend land wonen. Er zijn veel plekken op aarde waar het leven een heel stuk minder rooskleurig is dan bij ons. Deze mensen verdienen ook onze aandacht. Solidariteit houdt wat ons betreft dan ook niet op bij onze gemeentegrenzen. Natuurlijk is ontwikkelingssamenwerking primair een verantwoordelijkheid van de rijksoverheid. Maar we mogen ons daar niet achter verschuilen. Doetinchem is een trotse millenniumgemeente. Dat betekent dat wij het lot van anderen over de grens ons aantrekken. Door middel van concrete projecten (o.a. in onze zusterstad in Nicaragua) op het gebied van wonen, scholing en sanitair, dragen wij ons steentje bij aan de millenniumdoelstellingen. Uiteraard stimuleren wij daarbij zoveel mogelijk de contacten tussen het bedrijfsleven, het onderwijs en individuele burgers hier en daar over de grens. Wij werken daarbij nauw samen met de stichting Doetinchem en Ontwikkelingssamenwerking (DOS). Dit gaan we doen: 1. Doetinchem is een trotse millenniumgemeente en geeft daar ook invulling aan door middel van concrete kleinschalige projecten over de grens.

30

4. Geld Waar voor je geld…

4.1 Gemeente als dienstverlener Als je een paspoort nodig hebt, een rijbewijs, een bouwvergunning, een uitkering of de vuilophaaldienst, dan krijg je te maken met de gemeente als dienstverlener. Wij vinden dat de gemeentelijke medewerkers klantvriendelijk en efficiënt moet werken om jou van dienst te zijn. Burgers en bedrijven mogen verlangen dat afspraken worden nagekomen, geen onnodige kosten worden gemaakt en dat zorgvuldig met informatie wordt omgesprongen. Je moet niet onnodig lang hoeven te wachten en van het kastje naar de muur worden gestuurd. Onnodige formulierenterreur en regels zonder doel moeten bovendien worden geschrapt. Een presterende gemeente is een gemeente die duidelijk is, bereikbaar, afspraken nakomt en diensten op een snelle manier levert. De digitale dienstverlening kan nog aanmerkelijk verbeterd worden. Het is binnen vier jaar heel normaal om alle aanvragen via internet te doen. De inwoners van Doetinchem hebben daarnaast belang bij goede en gemotiveerde ambtenaren. De gemeente moet zich dan ook opstellen als een goede werkgever. Het is belangrijk dat de gemeentelijke medewerkers opleidingen en cursussen volgen over hun vakinhoud en over klantvriendelijkheid. Als ambtenaar moet je integer zijn en staan voor de publieke zaak en de belangen van burgers. Hetzelfde geldt wat ons betreft voor politici. Raadsleden, de burgemeester en wethouders zijn herkenbaar en aanspreekbaar. Het stadhuis is geen vergaderbunker waarin je jezelf opsluit. De PvdA heeft de afgelopen jaren laten zien dat we de luiken wagenwijd opzetten. Onze raadsleden en onze wethouder zijn op allerlei plekken in de gemeente te vinden. Zonder dikdoenerij en gewoon de mouwen opgestroopt. Zo hoort dat. Dit gaan we doen: 1. De gemeentelijke medewerkers moeten klantvriendelijk en efficiënt werken. Goede opleiding van onze medewerkers en nieuwe communicatiemiddelen worden ingezet (bijvoorbeeld track and trace voor dienstverlening, dat is een digitale manier om te kunnen volgen hoe het met bijvoorbeeld je vergunningaanvraag is). 2. De digitale dienstverlening aan burgers en bedrijven wordt aanmerkelijk verbeterd. Binnen vier jaar kunnen alle gemeentelijke producten en diensten digitaal worden aangevraagd en geleverd. 3. Burgers krijgen binnen vier weken een antwoord op hun vraag en altijd een ontvangstbevestiging dat hun vraag is ontvangen. 4. Formulieren worden vereenvoudigd en onnodige regels geschrapt.

4.2 De burger als coproducent Alhoewel de gemeente een heleboel diensten voor mensen regelt, is de gemeente meer dan alleen een soort veredeld facilitair bedrijf. De gemeente is ook de representant van de gemeenschap. Waar gaan we met de stad en de dorpen naartoe? Dat vraagt om burgers die behalve consument ook coproducent willen zijn. Mee willen denken over onderwerpen als 31

werk, verkeersveiligheid in wijken en verbetering van de zorg. De Sociale Raad, het Economisch Overleg Doetinchem, de Jongerenraad, Tugra, het Platform Armoedebestrijding Doetinchem, het Centraal Senioren Overleg, enz. Het zijn allemaal goede voorbeelden hoe het kan. En niet wachten tot je geconfronteerd wordt met de uitvoering van beleid en dan mopperen dat het allemaal niet deugt. Wij zijn op zoek naar actief burgerschap. Samen met bewoners, verenigingen, dorps- en wijkraden, bedrijven en instellingen willen wij vormgeven aan de toekomst van Doetinchem. Het is daarbij natuurlijk onmogelijk om het iedereen altijd naar de zin te maken. Daarvoor lopen voorkeuren en opvattingen soms te ver uiteen. Dat mag echter geen reden zijn om niet samen te zoeken naar oplossingen die breed worden gedragen. Wij vinden dan ook dat mensen in een vroeg stadium geraadpleegd moeten worden, plannen op een interactieve manier moeten worden aangepakt en gemeentelijke enquêtes inzicht kunnen geven in wat er speelt. Aan een u-vraagt-wij-draaien-democratie doen wij echter niet mee. Politici moeten consequent zijn en staan voor hun mening. Laat het stadhuis niet alleen een diensten- en vergunningenfabriek zijn, maar ook het huis van iedereen die met Doetinchem vooruit wil. Dit gaan we doen: 1. Wij zien de burger niet alleen als consument, maar ook als coproducent. Dat betekent dat we mensen stimuleren mee te denken hoe het beter kan in Doetinchem. 2. Beleid komt tot stand in overleg met bewoners en belangengroepen. Breed gedragen beleid is beter dan beleid dat over mensen wordt uitgestort. 3. Wij willen dat er regelmatig enquêtes onder onze inwoners worden gehouden hoe er tegen bepaalde onderwerpen wordt aangekeken. De uitslag betrekken we bij onze besluitvorming.

4.3 Belastingen De financiën van onze gemeente moeten we gezond houden. Want een euro kan pas worden uitgegeven als die is verdiend. Het zal de komende periode niet gemakkelijk worden. We hebben te maken met een krimpend aantal inwoners, de (financiële) gevolgen van de recessie zijn voelbaar en de aangekondigde rijksbezuinigingen zijn gigantisch. De waarschuwing van de laatste recessie is dat de bomen niet meer tot in de hemel groeien. Ook Doetinchem zal fors minder geld krijgen. Het maken van scherpe keuzes is onontkoombaar. Wij willen, zoals we de afgelopen jaren hebben laten zien, een degelijk financieel beleid blijven voeren. Het gaat immers om gemeenschapsgeld. Geld van de belastingbetaler. We moeten er dan ook zeker van zijn dat het geld terecht komt op die plekken in onze gemeente die het zo hard nodig hebben: werk, wijk en zorg. Dat zijn de plekken waarop wat ons betreft pas op het laatst bespaard mag worden. Wij kiezen ervoor de komende jaren minder te investeren in grote projecten. Wij willen ook meer financiële slagkracht ontwikkelen door nog meer met partners als de provincie, de rijksoverheid en Brussel tot samenwerking te komen bij investeringen. Op die manier kunnen we een goed financieel beleid voeren en kunnen belastingtarieven zo laag mogelijk zijn. In het bijzonder de Onroerende Zaak Belasting (OZB). Dit betekent echter niet dat wij ons alleen blind staren op de hoogte van de belastingtarieven. De inwoners van Doetinchem zijn namelijk meer dan alleen belastingbetalers. Het zijn mensen die verwachten dat hun kinderen onderwijs krijgen in fatsoenlijke gebouwen en hun ouders op leeftijd van een menswaardige oude dag kunnen genieten. Ondernemers willen bovendien ook bereikbare bedrijventerreinen en personeel dat goed opgeleid is. Dat kost nou eenmaal geld. Als de veiligheid of de kwaliteit van publieke voorzieningen in het geding zijn, 32

moeten we niet voor een dubbeltje op de eerste rang willen zitten. Dan kiezen wij ervoor om in Doetinchem te investeren. Want wat heb je aan tien euro minder OZB als je kinderen niet veilig over straat kunnen? Dit gaan we doen: 1. Belastingen moeten zo laag mogelijk zijn. Het uitgangspunt is dat de gemeentelijke belastingen voor inwoners en bedrijven alleen de inflatiestijging volgt. Als de kwaliteit van noodzakelijke publieke voorzieningen echter onder druk komt te staan mogen belastingen worden verhoogd als laatste redmiddel. 2. Legestarieven (de tarieven die je betaalt voor diensten van de gemeente) zijn kostendekkend. Wij verdienen er niet aan, maar leggen er ook niet op toe. 3. Dat mensen die het financieel goed gaat meer betalen aan Doetinchem vinden we niet meer dan rechtvaardig. Een kwijtscheldingsbeleid voor mensen met een laag inkomen hoort daar ook bij. Eerlijk delen blijft ons uitgangspunt. 4. Er komt een financieel beleid gericht op het krimpend aantal inwoners.

4.4 Publiek en privaat De PvdA vindt een goede taakverdeling tussen marktpartijen en de overheid belangrijk. Wij geloven in de werking van de vrije markt op veel terreinen. We hebben het dan echter wel over een fatsoenlijke vrije markt, niet een zichzelf verrijkende vrije markt. Maar als het gaat om publieke dienstverlening zijn wij er van overtuigd dat de overheid dat beter kan. Privatisering is de afgelopen decennia veel teveel in de mode geweest. Nogal eens bleek echter in de praktijk dat de kosten voor de burger toenamen en de kwaliteit van de geleverde diensten terugliep. De huidige economische crisis is volgens ons dan ook geen losstaand incident op zich. Want als de crisis één ding heeft aangetoond, dan is dat het failliet van het ongeremde economisch neoliberalisme. Het morele tekort van de onafgebroken jacht naar meer, meer en meer. Er is flink gegokt door snelle jongens en meisjes. En verloren. Vaak echter niet met hun eigen geld, maar met het geld van gewone mensen. Het tijdperk van het ongebreidelde marktdenken is voorbij. De overheid moet grenzen stellen. Daar is iedereen het nu wel met elkaar over eens. Dat vraagt om sociaaldemocratische politiek. De PvdA moet en kan zich nu bewijzen. Voor onze gemeente betekent dit dat alleen als het echt beter is tot privatisering van gemeentelijke taken kan worden overgegaan. In principe niet dus. Bepaalde publieke diensten komen wat ons betreft sowieso niet in aanmerking voor privatisering. De watervoorziening en onze gemeentelijke vuilophaaldienst zijn daarvan voorbeelden. Sommige diensten op het terrein van zorg, welzijn en werk komen wat ons betreft weer in aanmerking om publiek te worden. Laten we duidelijk zijn: de PvdA is absoluut geen antimarktpartij. Maar sommige zaken kunnen nu eenmaal beter privaat door het bedrijfsleven en sommige zaken beter publiek door de overheid worden geregeld. Een herwaardering van het Rijnlandse model is wat ons betreft absoluut aan de orde. Dit gaan we doen: 1. Alleen als het echt beter is voor klanten en werknemers gaan we over tot privatisering van gemeentelijke taken. In principe doen we dat echter niet. 2. Onze aandelen in het waterbedrijf verkopen we niet en onze vuilophaaldienst blijft van de gemeente. 33

En nu jij… Samen aan de slag, te beginnen op 3 maart 2010…

De Doetinchemse PvdA heeft met dit verkiezingsprogramma geprobeerd duidelijk te maken dat we samen met jou willen investeren in de toekomst van Doetinchem, Gaanderen, Wehl, Nieuw-Wehl, Langerak en IJzevoorde. In werk en je talenten ontwikkelen. In wijken en dorpen waarin je goed kunt wonen en mensen ontmoeten. In zorg voor als je een zetje in de rug nodig hebt. Onderwerpen die mensen belangrijk vinden en waarin we de afgelopen jaren als partij met onze raadsleden en onze wethouder zichtbare en belangrijke resultaten hebben geboekt. Toch realiseren we ons dat voor veel mensen een stem op de PvdA niet (meer) vanzelfsprekend is. Het gaat nu om gemeenteraadsverkiezingen. Over de vraag hoe jij vindt dat Doetinchem zich moet ontwikkelen. Dan gaat het ook om vertrouwen in personen. De Doetinchemse PvdA-ers hebben laten zien dat ze consequent zijn en zaken voor elkaar krijgen die mensen belangrijk vinden. Geen dikdoeners of mopperaars die van de zijlijn commentaar geven, maar mensen die gedreven de mouwen opstropen en aan de slag zijn gegaan. Op hen kun je rekenen. Hoeveel dat er straks worden en hoe sterk de PvdA wordt hangt af van jou. Daarom durven wij ook het vertrouwen van jou te vragen. Wij rekenen op je. Als je voor werk, wijk en zorg bent, stem je in Doetinchem op 3 maart 2010 op de PvdA!

34