Stem voor STEM, science + technology + engineering + mathematics vragen over verpleegkunde. De top 5 voor het secundair onderwijs

december 2013

AFGIFTEKANTOOR: 3500 HASSELT. AFZENDER: KHLIM, AGORALAAN GEBOUW B, BUS 1, 3590 DIEPENBEEK. P109348

N° 74. 4 edities per jaar

Stem voor STEM,

science + technology + engineering + mathematics 5000 vragen over verpleegkunde

De top 5 voor het secundair onderwijs

foto: Boumediene Belbachir, student 3de jaar fotografie MAD-fac

12.2013 Colofon KHLimFocus aflevering 74 – dec. 2013 – feb. 2014 Redactie: Guido Cajot, Yolande Jackers, Gerard Gielen, Joëlle Jordens, Brunhilde Keijers, Myriam Lynen, Katleen Costers, Kenny Stals, Sigrid Darquennes, Miche Broekmans Hoofdredactie: Erik De Winter Werkten ook mee aan dit nummer: Rudi Boelen, Lavinia Wouters, Monique Kuhn, Marjoly Sintobin, Ria Bollen, Narcisse Vandebosch, Martine Peetermans, Michiel Kragten, Ann Creemers, Luc Van Gorp Met dank ook aan studenten Sara Juhasz en Tristan Schoofs Infographics: Maria Montero Vormgeving: next issue, Hasselt, [email protected] Bijdragen en tips zijn steeds welkom op de redactie: [email protected] KHLim-Focus is het magazine voor alle KHLimmers. Het wordt ook gestuurd naar abituriënten en alumni van de KHLim. U kan een gratis abonnement vragen: stuur een mail naar [email protected] Uw naam en adresgegevens zijn opgenomen in ons geautomatiseerd adressenbestand met het oog op informatieverspreiding over de activiteiten van de hogeschool. U kunt uw gegevens in het bestand raadplegen en u heeft altijd toegangs- en correctierecht overeenkomstig de wet van 8 dec. 1992. v.u. Erik De Winter, KHLim, Katholieke Hogeschool Limburg, Campus Diepenbeek, Agoralaan, gebouw B, bus 1, 3590 Diepenbeek. Foto cover: ©Boumediene Belbachir, student 3de jaar MAD-fac KHLim Centrale Diensten Campus Diepenbeek, Agoralaan Gebouw B, bus 1 3590 Diepenbeek T 011 180 000 of 0800 93 060 (gratis nummer) F 011 180 099, E [email protected]

Stem voor STEM Jongeren kiezen terug voor opleidingen in de sector van wetenschap en technologie. Een verstandige keuze, zo blijkt. En zeker ook een gevolg van de jarenlange inspanningen van de KHLim voor wetenschapspromotie.

11 Met verpleegkunde zit je bijzonder goed De opleiding verpleegkunde aan de KHLim werkte de voorbije jaren aan innovatieve leermethodes. De leerzorgcentra en het online toetsinstrument zijn twee grootse projecten die toonaangevend zijn voor Vlaanderen.

16

“Spijtig dat er nog zo’n sterke scheiding is tussen ASO en TSO. Technologie zou overal moeten zitten.” Wim Dries, burgemeester Genk

7

4 Doof in de KHLim Stephanie Wijnants volgt de bachelor orthopedagogie. Een boeiende opleiding. Maar ook als je doof bent? Stephanie vertelt over studeren met een beperking.

Stem STEM

Kmo’ers zijn echte duizendpoten Kmo-management biedt een ruime waaier van vakken aan, maar dankzij het businessproject worden de studenten ondergedompeld in de praktijk. Ondernemen zoals het is.

23 INHOUD Voorwoord 

03

Een wereld van stilte

04

Studenten Elektromechanica ontmoeten alumni op Euregionaal bedrijfsbezoek

06

Als burgemeester iets van elektronica kennen, heeft zo zijn voordelen. 07 Met elektrische wagens rondsnorren op de campus 08 Knelpuntberoep procestechnicus: ook voor vrouwen? 09 MAD about the landscape

10

Meer leraren Wiskunde, Wetenschappen en Technologie 11 Kort nieuws 14 5000 vragen voor verpleegkundigen

16

Limburgse Zorgacademie biedt meer ruimte aan de Leerzorgcentra

18

Nieuwe Techniek-en Wetenschapsacademie 19 World of KHLim 20 Kmo’ers zijn echte duizendpoten!

Voorwoord

23

STEM zit in de lift. STEM staat voor Science, Technology, Engineering, Mathematics. We willen er voor zorgen dat jongeren terug meer oog hebben voor opleidingen in technologische en exacte wetenschappen. Onze maatschappij is zo complex geworden dat er een grote nood is aan mensen met STEM-profielen. Daarom stimuleert de Vlaamse Regering alles wat met wiskunde, exacte wetenschappen en techniek te maken heeft. Als hogeschool zetten we daar graag onze schouders onder. Van oudsher heeft de KHLim met zijn departement Industriële Wetenschappen en Technologie, en met opleidingen zoals Product Design heel wat in huis. Maar we hebben ook onze lerarenopleidingen waar onderwijsvakken in wiskunde, wetenschappen en technologie het goed doen. De KHLim werkt graag mee aan tal van projecten om de jeugd van vandaag uit te dagen. Op de dag van de wetenschap zorgde de KHLim er onlangs voor dat in heel Vlaanderen meer dan 1000 jongeren thuis in de keuken de snelheid van het licht gingen meten. Ze legden een boterham met boter in de microgolfoven en konden dan meten en rekenen. Op woensdagnamiddagen zie je op onze campus heel wat jonge meisjes oefenen met elektriciteit, hout, en metaal tijdens Techniek4Girls. En binnenkort start in Houthalen onze Techniek- en Wetenschapsacademie. Jongeren wegwijs maken in de complexe wereld van STEM: dat is één van de grote uitdagingen van onze hightech samenleving. Een hogeschool is ook onderzoek en dienstverlening. En ook daar gaat heel wat energie naar technologie. Vier van onze 15 expertisecellen draaien rechtstreeks rond onderzoek naar innovatieve technologieën op het vlak van o.a. energietechnologie, milieuzorg, embedded systems, product design, automatisering en kunststoffen. In opdracht van de Vlaamse overheid sturen we twee Laagdrempelige Expertise- en Dienstverleningscellen aan rond duurzame ontwikkeling en zorgeconomie. Op dat laatste domein trachten we technologie, economie en zorg voor de mens samen te brengen. Een keuze voor STEM is dan ook een keuze voor een betere, duurzame en zorgzame wereld.

Francis Loyens, directeur onderwijsbeleid

3

Een wereld van stilte 4

Als dove studente orthopedagogie studeren Stephanie Wijnants uit Zoutleeuw is 20 jaar en zit in haar tweede jaar bachelor orthopedagogie (departement Sociaal-Agogisch Werk). Deze vlotte en verstandige studente voelt zich als een vis in het water tussen haar medestudenten. Op zich niets bijzonders dus, behalve dan dat ze volledig doof is. Ze heeft een cochleaire implant (CI) waarmee ze beperkt geluiden opvangt. Stephanie is doof vanaf haar geboorte. Diagnosemiddelen om doofheid op zeer jonge leeftijd op te sporen waren toen nog niet zo gekend. Pas op 2,5 jarige leeftijd werd haar doofheid ontdekt. Het gaat niet om een erfelijke aandoening. Maar volgens haar mag je niet over een handicap spreken: doofheid is alleen maar een beperking.

Hoe kan je communiceren? Zonder CI hoor ik totaal niks, met CI kan ik geluiden horen, maar wel in een andere vorm dan jullie die horen. Het is moeilijk uit te leggen want ik weet niet wat het is om gewoon te horen. Met dove en slechthorende mensen gebruik ik Vlaamse Gebarentaal (VGT). Bij horende mensen die geen VGT kunnen, praat ik gewoon en ik versta de andere door middel van een combinatie van liplezen en klanken via mijn CI. Ik begrijp dan meestal niet alles maar kan toch volgen.

Hoe ging dat dan op school? Tot het vijfde leerjaar ben ik naar KIDS Hasselt geweest. Daarna ben ik overgestapt naar een gewone basisschool in Zoutleeuw. Nadien heb ik twee jaar moderne wetenschappen gevolgd. Ik wilde toen iets mensgericht studeren en ben sociaal-technische wetenschappen gaan volgen in SintTruiden. Logisch dus dat ik koos voor de opleiding bachelor orthopedagogie hier op de KHLim.

Welke hulp heb je de voorbije jaren gehad? In de lagere school kreeg ik logopedie en extra begeleiding bij Nederlands en

Wiskunde. Ik kon ook op alle hulp rekenen van mijn leerkrachten. Ik gebruikte toen een FM-systeem: de leerkracht geeft les met een microfoon die rechtstreeks door een hoorapparaat geregistreerd wordt. Ook in het middelbaar gebruikte ik het FM-systeem en mocht ik de notities kopiëren van medeleerlingen of van de leerkracht. Sindsdien kreeg ik ook GONbegeleiding (Gelijke Onderwijskansen). Vanaf het derde middelbaar werkte ik met een schrijftolk. Dit is goed voor de mensen die geen VGT kennen maar de schrijftolk kon niet alles perfect opschrijven omdat die vaak niet mee was met de inhoud. In het vijfde middelbaar kreeg ik een VGT-tolk die alles omzette in gebarentaal. Zo zie je mij in de KHLim in diverse hoorcolleges en praktijksessies vaak zitten met een gebarentolk. In het begin was ik daar niet zo voor: ik wilde niet afhankelijk zijn. Nu besef ik wel dat die tolkhulp een grote steun is! Vroeger kreeg ik niet voor alle uren een tolk, nu is dat beter. Hier op de KHLim krijg ik ook nog GON-begeleiding. Ik mag ook altijd kopies maken van de nota’s van mijn medestudenten. De grootste steun zijn toch wel mijn ouders. Ze staan altijd klaar voor mij en geloven in mij, ondanks de opmerkingen van anderen die dachten

dat hun dochter het niet zou aankunnen. Ik heb alles aan hun te danken.

Hoe ben je ondanks je beperking door het eerste jaar geraakt in SAW? De hogeschool is echt wel heel anders dan het middelbaar maar dat is voor iedereen zo. In het eerste jaar had ik ook niet voor alle lessen een tolk. Ik was dan aangewezen op zelfstudie of hulp van de medestudenten. Ik heb ook enorm veel hulp gehad van de docenten van de KHLim. Tijdens de examens kreeg ik ook veel steun van mijn klasgenoten. Via Facebook hielpen we elkaar met vragen en heel vaak brachten we elkaar langs die weg ook aan het lachen als ontspanning. Doorheen het jaar was ik gewoon een student. Ik ging ook wel eens feesten en plezier maken. Als ik een les volg met een tolk, voel ik me ook meer op mijn gemak. Zonder tolk ben ik afhankelijk van de docent: ik moet dan meer moeite doen om te liplezen en soms valt dit weg als de docent zich omdraait. De vragen of antwoorden heb ik ook nooit gehoord. Thuis kijk ik de leerstof dan nog eens na en als ik vragen heb stuur ik medestudenten of de docent een mail of vraag het na tijdens de volgende les.

5

Hoe is de omgang met je medestudenten? Echt heel goed! Dit is een groot verschil ten opzichte van het middelbaar. Daar leek het alsof ik mijn plan maar moest trekken. Hier kan ik echt mezelf zijn. Ze houden er ook rekening mee. Ze kijken me aan als ze tegen me praten of tikken me eerst aan zodat ik hen kan aankijken als ze iets willen zeggen. Ze aanvaarden me zoals ik ben. Ze vragen me ook mee



van online videochatten. Er zijn soms wel moeilijkheden maar als je het niet probeert, dan weet je het niet. Er zijn mensen die denken dat doven niet kunnen praten, autorijden of muziek luisteren. We kunnen het heus wel. Wanneer er in groep gesproken wordt, is het erg moeilijk voor mij om te volgen wat er gezegd wordt omdat ik niet weet wie er aan het woord is. Als er dan een grapje gemaakt wordt, dan lach

staat, dan sturen ze een sms of bellen ze me op mijn gsm met trilfunctie.

Hoe zie je je toekomst als opvoeder-begeleider? Ik wil met kinderen en jongeren werken die een probleem hebben. Zo zit ik al in het bestuur van Kajong en ben ik hoofdbegeleider van Autisme Limburg. Zo doe ik veel ervaring op. Ik hou van dit werk! Ik denk dat ik jongeren met

“Vanaf het vijfde middelbaar kreeg ik een Vgt-tolk die alles omzette in gebarentaal. Zo zie je mij in de Khlim in diverse hoorcolleges en praktijksessies vaak zitten met een gebarentolk.“

als er eens iets te doen is. En dat vind ik heel erg fijn.

Zijn er dingen die je niet kan doen omdat je doof bent? In principe kan ik alles doen wat ik wil. Voor elk probleem is er een oplossing. Ik kan bijvoorbeeld niet telefoneren maar dat wordt dan opgelost door afstandtolken, oovoo of sms. Oovoo is een gratis systeem

ik ook graag mee. Als ik vraag wat er wordt gezegd en men zegt “laat maar”, dan voel ik me buitengesloten.

Zijn er thuis speciale hulpmiddelen om je doofheid op te vangen? Ik heb thuis en op mijn kot een tril- en flitswekker. Voor de rest zijn er niet echt hulpmiddelen maar wel handelingen die ook helpen. Als er iemand aan mijn deur

een beperking ook beter aanvoel omdat ik zelf weet hoe het is om met een beperking om te gaan. Kinderen voelen ook automatisch aan hoe ze moeten omgaan met mij. Ik ben ook erg visueel ingesteld: ik merk vlugger als er iets aan de hand is. Maar nogmaals: je mag mijn situatie niet veralgemenen. Iedereen is uniek, ook iedere dove is uniek. n interview: Gerard Gielen

6

Studenten Elektromechanica ontmoeten alumni op Euregionaal bedrijfsbezoek Op woensdag 20 november trokken de studenten van het derde jaar professionele bachelor Elektromechanica door de Euregio om een bezoek te brengen aan enkele bedrijven uit hun sector. Tristan Schoofs brengt verslag uit.

Het eerste bedrijf was VIRO in Echt (Nederland). Dit bedrijf houdt zich bezig met engineering. In VIRO werkt een groot aantal ontwerpers met diverse mechanisch of elektrisch getinte vooropleidingen. De sfeer in dit bedrijf was super: we werden met open armen verwelkomd. Na een korte kennismaking via een presentatie kregen we uitleg van twee jonge gemotiveerde ontwerpers. Eén van hen, Thomas Bereza, is een oud-student van de KHLim. Hij gaf uitleg over zijn job, zijn werkinhoud en hoe hij bij dit bedrijf terecht was gekomen. Hij viel op door zijn enthousiasme voor zijn bedrijf. Vervolgens kregen we een rondleiding. Op elke verdieping is een ander onderdeel van het bedrijf gehuisvest: de machineontwerpers, de kabelleiding en pijpontwerpers en de calculatie: de mensen die zorgen voor de berekeningen. Tijdens deze rondleiding ontmoetten we nog meer oude bekenden van de KHLim, die hier hun stekje hebben gevonden: Cihan Aydemir (Energietechnologie), Alper Baris (Onderhoudstechnieken), Bart Baeten (Master Elektromechanica). Na de rondleiding werden we getrakteerd op spijs en drank zodat we klaar waren om onze reis verder te zetten. Op naar SMS Meer in Mönchengladbach (Duitsland). Dit Duitse bedrijf ontwerpt en realiseert grote metaalverwerkende machines. We kregen een presentatie over de geschiedenis en de toekomst van het bedrijf. Ook realisaties van de laatste jaren werden voorgesteld. Interessant was de bijscholing die je krijgt als je bij hen gaat werken. Na de uitgebreide presentatie kregen we een rondleiding in de werkhallen. De nieuwe werkhallen waren zeer imposant: er waren grote draai-, frees- en andere bewerkingsmachines te bewonderen. Over elk ervan kregen wij de nodige uitleg. De grootte van de machines, de bewerkingsgereedschappen en de afgewerkte producten zijn veel omvangrijker dan die we in de opleiding en in onze bedrijven gewoon zijn. Het was een zeer leerrijke dag! We hadden deze niet kunnen realiseren zonder de door TeTRRA gesponsorde busrit! TeTRRA (Technology Transfer and Recruiting, www.tetrra.eu/nl) biedt studenten en afgestudeerden informatie over interessante en innovatieve werkgevers en carrièremogelijkheden in de Euregio Maas-Rijn. n Tristan Schoofs

Als burgemeester iets van elektronica kennen heeft zo zijn voordelen. 7

Wim Dries studeerde in 1994 af aan de KHLim als gegradueerde (nu professionele bachelor) in de Elektronica. Met zijn diploma kon hij meteen bij DAF Trucks in Westerlo aan de slag als quality engineer. Van in zijn studententijd was hij ook al politiek actief in Genk en in 2002 kreeg hij een schepenambt aangeboden. Nog eens 7 jaar later volgde hij Jef Gabriëls op als burgemeester. Maar dat betekende

en wat van de technieken kennen om met aannemers te kunnen praten. En als voorzitter van Infrax weet ik waarover het gaat als we bijvoorbeeld met Telenet aan tafel zitten.” In het stadhuis van Genk weet men ook wat men aan zijn burgemeester heeft. “Mijn mensen lopen hier wel eens binnen als bijvoorbeeld de geluidsinstallatie van de vergaderzaal niet werkt, of als ze een

professionele bachelor. “Techniek moet je ook doen. In het graduaat kwam de praktijk sterker naar voren.” Soms heeft hij nog spijt dat hij niet voor de master is gegaan, maar bij DAF heeft hij wel wat managementcursussen gevolgd. “ICT blijft mijn hobby. Ik game graag,

“ Mijn technische achtergrond komt mij nog elke dag van pas. Ik was nog maar pas schepen voor de stad of ik moest al mee beslissen over de aankoop van een nieuwe telefooncentrale.” zeker niet het einde van zijn passie voor techniek. “Mijn technische achtergrond komt mij nog elke dag van pas. Ik was nog maar pas schepen voor de stad of ik moest al mee beslissen over de aankoop van een nieuwe telefooncentrale. Ik wist dankzij mijn technische kennis dat wat in het aanbestedingsdossier aangeboden werd, binnen de kortste keren totaal achterhaald zou zijn. Met de aanleg van het glasvezelnetwerk zou voice over IP de toekomst worden. We hebben het roer omgegooid en hadden meteen in deze stad een voorsprong.” Ook als schepen van ruimtelijke ordening had hij een streepje voor met zijn opleiding. “Je moet gemakkelijk plannen kunnen lezen

probleem hebben met hun laptop.” Wim Dries kreeg de passie voor techniek van thuis uit mee. Zijn vader was garagist en in zijn studententijd kluste hij bij als geluidstechnicus. Na zijn studie Latijn-Wetenschappen aan het Sint-Jan Berchmanscollege koos hij voor de opleiding industrieel ingenieur. “Ik had geen elektronica gehad, maar mijn opleiding Latijn-Wetenschappen gaf me toch een goede basis.” Echter, zijn engagement in de politiek, het culturele leven, de studentenraad - en ook wel in het studentenleven - speelden zijn studieresultaten parten. “Ik bracht dus nogal wat tijd door in het Stiemerke, het enige studentencafé daar in Diepenbeek!” Het jaar daarop schakelde hij over naar het graduaat, nu

“Alle schepenen en medewerkers weten het ondertussen wel: als er iets hapert aan bijvoorbeeld de beamer hier in de vergaderzaal, dan mag ik onder tafel duiken om die apparatuur terug aan de praat te krijgen.”

en thuis zorg ik zelf voor de domotica in huis. Mijn zoontje helpt me daar graag bij. Ongetwijfeld kiest hij later ook voor techniek. Spijtig dat er momenteel nog zo’n sterke scheiding is tussen ASO en TSO. Die hokjes moeten we doorbreken. Technologie zou overal moeten zitten.” n Erik De Winter

Met elektrische wagens rondsnorren op de campus Feestelijk slotevent van onderzoek naar laadinfrastructuur voor elektrische wagens. 8

Om de ontwikkeling en het gebruik van elektrische voertuigen te volgen, hebben we aangepaste laadinfrastructuur en een globaal actieplan nodig. Vanuit TETRA, een initiatief van het IWT (agentschap voor Innovatie door Wetenschap en Technologie), bundelden Eco-2, een multidisciplinaire onderzoeksgroep van de KHLim - i-net, PXL, Groep T en de MAD-Faculty van de KHLim hun krachten om hiervoor een oplossing te zoeken. Met de steun van Autogroep Paesmans en Groep Boden uit Hasselt, werden de projectresultaten en de verschillende concepten van laadzones en laadinfrastructuur voorgesteld op het slotevent op zaterdag 19 oktober in de

gebouwen van de KHLim in Diepenbeek. De bezoeker kon meesnorren voor een testrit met de elektrische voertuigen, zoals met een Renault Twizy, Kangoo, Fluence, of Zoë of met een Opel Ampera. Deelname aan het event was gratis, maar inschrijven was noodzakelijk. Dagen op voorhand waren alle plaatsen al bezet. Het event werd ook druk bijgewoond door de studenten Energietechnologie. Dit slotevent was een geslaagde afsluiter van een TETRA-project dat veelbelovend startte, maar weinig succes kende bij het grote publiek. Dat had enerzijds te maken met de economische crisis en het wegvallen van subsidies en steunmaatre-

gelen. Anderzijds kennen de elektrische voertuigen ook hun beperkingen. Toch leverde dit project de KHLim meer inzicht en kennis op over de huidige stand van laadpalen, laadzones en laadinfrastructuur. Bovendien houden we er een eigen ontwikkelde laadzone voor een elektrische wagen, een elektrische scooter en twee elektrische fietsen aan over. n Monique Kuhn

Knelpuntberoep procestechnicus:

ook voor vrouwen? In heel Vlaanderen studeren jaarlijks veel te weinig procestechnici af. Nochtans een beroep met gevarieerde mogelijkheden. Dorien Duysters (23) studeerde vorig jaar af aan de KHLim. Ze werkt nu als procestechnicus in de petrochemie. Dorien studeerde na het middelbaar onderwijs TSO Chemie aan de KHLim Chemie/Procestechnieken. Ze was vooral geïnteresseerd in chemische scheidingstechnieken en vond de hele opleiding boeiend en interessant. Procesveiligheid was ook één van haar lievelingsvakken en de bedrijfsbezoeken waren echt de moeite waard. Maar ook de lessen Communicatie en de sollicitatietraining hebben haar goed voorbereid op de arbeidsmarkt, hoewel ze toch nog zenuwachtig was voor het sollicitatiegesprek. Ze deed stage bij brouwerij AlkenMaes en vond dat een zeer leerrijke en leuke ervaring, waaraan ze met veel plezier terugdenkt. Dit was een heel goede aanvulling van haar opleiding, waarin je niet zo vaak met aan voeding gerelateerde bedrijven in contact komt. Dorien voerde testen uit om de productie te optimaliseren en de capaciteit te verhogen en kreeg daarbij veel hulp van begeleiders tot operatoren. Ze heeft nu een interessante job, met veel afwisseling, in de petrochemie als eerste vrouwelijke operator bij BP. Net zoals tijdens haar studies, is ze hier de enige vrouw. Dat schept geen problemen, behalve dat men geen kleine maat handschoenen in voorraad had, of geen damesfiets beschikbaar, maar gelukkig werden die praktische probleempjes snel opgelost. Dorien staat haar ‘mannetje’! Het ploegensysteem vindt ze voorlopig wel interessant, ze is één

weekend om de twee vrij en ook op andere dagen is ze vaak thuis. Twaalf uur aan één stuk werken was in het begin zwaar, halfweg kreeg ze een dipje en moest dan “een frisse neus gaan halen”, maar gelukkig is de job zo afwisselend, dat dipjes nauwelijks nog een kans krijgen. Dorien is geen “stoere” vrouw, maar een echt “meisje”. Ze volgde tekenschool en wil graag opnieuw naar de kunstacademie. Helaas is het ploegenwerk een hindernis. Ze houdt ook van handwerk als haken en borduren. Bovendien is ze ook met geloof bezig: ze woont activiteiten bij van IJD Hasselt (interdiocesane jeugddienst Hasselt) en was tijdens haar studies lid van de

Christelijke Campusgemeenschap in Diepenbeek. Dat zou je niet zeggen als je haar in haar stoere BP-pak ziet! Dorien kijkt met plezier terug op haar opleiding aan de KHLim. Procestechnologie bekoorde maar een kleine groep studenten. Daardoor was er ook een hechte band tussen hen. Er ging nooit iets fout, behalve die keer dat Dorien tijdens het labo analytische chemie van een kruk donderde. Omdat ze klein is, moest ze altijd op een kruk kruipen om de buret af te lezen, en die keer had ze hoge hakken aan, met alle gevolgen van dien. Gelukkig hadden de mannelijke medestudenten het niet eens gemerkt. n Monique Kuhn

9

10

about the landscape De studenten tweede en derde bachelor fotografie van de MAD-Fac op C-mine (Genk) startten het academiejaar met een intensieve workshop over de verbeelding van het Vlaamse landschap. Ze stelden hun werk tentoon tijdens de Dag van de Architectuur. Jaarlijks organiseert het Vlaams Architectuurinstituut (VAi) de Dag van de Architectuur. Dit jaar was Genk de hoofdstad van het evenement. Met het thema ‘Bloeiende landschappen’ ging

het VAi op zoek naar nieuwe woon-, werken samenlevingsvormen die spaarzaam omspringen met de weinige open ruimte die ons nog rest. ‘Meer doen met minder ruimte’ is de boodschap. Het VAi en het Atelier Ruimte van de MAD-Fac organiseerden een drie weken durende fotografieworkshop. De studenten kregen de opdracht hun visie op het Vlaamse landschap te verbeelden. Ze onderzochten op welke manier we de meest uiteenlopende functies zoals wonen, werken, recreatie, industrie of mobiliteit met elkaar kunnen verzoenen. Het resultaat was te bewonderen in het Designcentrum op C-mine, samen

met de tentoonstelling ‘De nieuwe kaart van Limburg’ en een tentoonstelling van de studenten architectuur van de Universiteit Hasselt. De korte tijdspanne en de strakke deadline zorgden even voor heel wat stress. Maar op het einde van de rit waren de studenten zeer tevreden over de workshop. Op enkele weken tijd hebben ze een boeiende en diverse tentoonstelling gerealiseerd met een eigenzinnige kijk op het Vlaamse landschap. n

Lavinia Wouters

Meer leraren

Wiskunde, Wetenschappen en Technologie

STEM-vakken in de lift STEM staat voor Science – Technology – Engineering – Mathematics en bundelt een waaier aan technologische en exacte wetenschappen. In een complexe maatschappij als de onze is er een grote nood aan mensen met STEM-profielen. Om er voor te zorgen dat meer leerlingen en studenten bewust kiezen voor wetenschappelijke en/of technisch georiënteerde vakken, stippelde de Vlaamse Regering een actieplan uit tot 2020. De lerarenopleiding secundair onderwijs ondersteunt het STEM-actieplan door het organiseren van allerlei STEMactiviteiten in de secundaire scholen en het aanbieden van STEM-navormingen. De studenten van de lerarenopleiding fysica en chemie organiseren regelmatig een wetenschapscarrousel voor leerlingen uit het secundair onderwijs. De bedoeling van dit initiatief is om leerlingen warm te maken voor wetenschappen. Aan de hand van proefjes en computersimulaties kunnen de leerlingen ontdekken wat wetenschappers doen. Op die manier krijgen zij een duidelijker beeld over het vak en kunnen ze gerichter studiekeuzes maken. Verschillende STEM-vakgroepen binnen de lerarenopleiding richten nascholingen in voor leerkrachten secundair onderwijs. Dergelijke nascholingen zijn ontmoetingsmomenten voor leerkrachten onderling maar ook voor docenten en studenten van de opleiding. Zo verwelkomen de studenten en docenten elektriciteit en mechanica één keer per jaar de leerkrachten van het secundair onderwijs in hun vaklokaal. Ook de vakgroep van wiskunde nodigt ieder jaar de docenten van het secundair uit voor een ‘wiskunde-dag’.

Derdejaarsstudenten krijgen dan de kans om hun projecten voor te stellen. Verder is er ook nog de workshop ‘techniek4girls’. Tijdens deze sessies krijgen meisjes uit het lager onderwijs de kans om via toffe realisaties techniek te ontdekken. Tijdens het didactisch atelier gaan alle studenten van de lerarenopleiding regelmatig oefenen in de secundaire scholen. De studenten van informatica maken van die gelegenheid gebruik om nieuwe ICT-toepassingen, zoals bijvoorbeeld iPads, in de lessen te introduceren.

iPads in chemie Ook de studenten en de docent van chemie en fysica zetten graag de liefde voor hun vak in de kijker. Voor het vierde jaar op rij hebben zij een interessant vormingsaanbod uitgewerkt. Het concept van elke studiedag is hetzelfde: leerkrachten kennis laten maken met eenvoudige experimenten, didactische materialen en ICT-toepassingen rond een gekozen wetenschapsthema. Tweede- en derdejaarsstudenten begeleiden deze studiedagen. De voorbije 15 studiedagen, met 700 deelnemers afkomstig uit Limburg, maar ook uit Antwerpen, Vlaams-Brabant, Oost- en West-Vlaanderen, waren een groot succes. Meer dan 750 verschillende proeven met bijhorend didactisch materiaal en honderden interessante links passeerden de revue. Het aanbod van bruikbaar materiaal, de interactiviteit, het enthousiasme van de studenten, de creatieve benadering van de behandelde thema’s en de degelijke organisatie zijn de sterke punten van deze nascholingen. Niet zelden worden

11

december

12

141

214

Geschiedenis 58% 42%

Lichamelijke opv. 75% 25%

135

124

121

Engels 40% 60%

Bewegingsrecreatie 74% 26%

Nederlands 20% 80%

13

vernieuwende werkvormen ontwikkeld, zoals het gebruik van iPads tijdens de chemielessen. Deze sessies zijn tot stand gekomen dankzij het enthousiasme van enkele studenten bij het uitwerken van hun bachelorproef. Omwille van het grote succes, worden deze sessies dit jaar nog een aantal keer herhaald. Door leerkrachten uit te nodigen en door materiaal ter beschikking te stellen, krijgt de KHLim, de lerarenopleiding secundair onderwijs, meer wisselwerking: leerkrachten werken met ons materiaal en voeren proeven uit die ze gezien hebben tijdens de KHLim-nascholingen. En wellicht maken de leerkrachten dan wat reclame voor onze STEM-opleidingen bij hun leerlingen. Sinds de start van de nascholingen in 2010 is de instroom van studenten die kiezen voor het vak chemie opvallend gestegen. Voorheen kozen ieder jaar ongeveer 15 eerstejaarsstudenten voor chemie. Dit schooljaar tellen we 34 nieuwe chemiestudenten. Op 3 jaar tijd is de instroom meer dan verdubbeld. Eén vierde van de chemiestudenten is afkomstig van buiten Limburg. De lerarenopleiding van de KHLim is dan ook één van de weinige (bachelor) lerarenopleidingen waar men voor leraar chemie kan studeren.

Investering loont De cijfers bewijzen dat STEM-vakken goed scoren bij de eerstejaarsstudenten van de lerarenopleiding. Als we kijken naar alle studenten van LER BaSO dan zien we dat maar liefst 4 STEM-vakken in de top 10 van de meest gekozen vakken staan: wiskunde (6), informatica (7), techniek (9) en biologie (10). Mooie cijfers waar de lerarenopleiding terecht fier op mag zijn. (De volledige rangschikking van de vakken van de lerarenopleiding vindt u op de pagina hiernaast.)

Historiek van de STEM-vakken 2011-2012

2012-2013

2013-2014

Biologie

35

28

48

Fysica

17

10

21

Techniek

30

29

46

Wiskunde

33

37

57

Elektriciteit

11

9

12

Mechanica

10

8

11

Informatica

51

44

56

Chemie

18

22

34 Oranje: meer studenten

Rood: studentenaantal blijft +/- stabiel

Dat de KHLim lerarenopleiding vele activiteiten heeft in verband met STEM is ook te danken aan verschillende onderzoeksprojecten waaraan de KHLim deelneemt of waarvan de KHLim promotor is. De expertisecel ‘Vakdidactiek’ neemt bijvoorbeeld deel aan het Europees project ‘Pathway’ dat onderzoekend leren bevordert in de scholen en in de lerarenopleiding. Voor het project ‘Onderzoek als authentieke leerinhoud in de klas’ had collega fysica Laura Tamassia onlangs nog een gesprek met de Belgische Nobelprijswinnaar fysica professor François Englert. In het teken van deze nobelprijs gaan de studenten tijdens de eerste week van de Paasvakantie op studiereis naar CERN, het Europees research labo voor hoge energie fysica, in Genève. n Katleen Costers

14

zorgfestival

brugproject KHLim start 3 bruggen tussen onderwijs en bedrijfswereld. De Vlaamse Regering selecteerde 15 brugtrajecten om onderwijs en bedrijfswereld dichter bij elkaar te brengen. De KHLim haalde maar liefst drie projecten binnen, met een subsidie van om en bij de 500.000 euro.

Stroop Op 24 oktober vond in het kader van de stroopfabriek te Borgloon een workshop plaats: “Naar een duurzaam productiesysteem gebaseerd op de fruitbomen uit Haspengouw.”

Een tweede project draait rond gaming als motivator voor ondernemen. GAME is een project van de expertisecel [ED+ict] van de KHLim en Stichting Onderwijs en Ondernemen (UNIZO).

Een interdisciplinair team van wijntelers, lokale sociale organisaties, wetenschappers en ontwerpers ontwikkelde samen het toekomstscenario ‘de stroopfabriek coöperatie’, een blauwdruk voor een lokaal ecosysteem gebaseerd op de lokale grondstoffen en kennis uit de regio Haspengouw. In dit ecosysteem staat de rol van de stroopfabriek opnieuw centraal als lokaal productie- en distributiecentrum in de regio Haspengouw. Deze unieke plek kan naast een knooppunt in een netwerk van de lokale maakindustrie ook als kenmerk van de lokale identiteit verder uitgebouwd worden.

Het derde project ontwikkelt een “serious game” voor het leerplan Techniek voor de eerste graad van het secundair onderwijs. Leerlingen starten een virtueel bedrijf op en komen met vele verschillende technische aspecten in aanraking.

Cultivating Communities Haspengouw is een initiatief van Haspenwood, de Universiteit Hasselt en de expertisecel Social Spaces van de Mad-faculty van Genk, i.s.m. het departement HB van de KHLim.

In het project “Spin-Off” bestuderen leerlingen de know-how van een hoogtechnologisch bedrijf. Ze bedenken hiervoor een nieuwe toepassing en verdiepen zich in het ondernemerschap van het bedrijf. Daarna stellen ze zelf een business-model op voor hun spinoff bedrijf.

De KHLim nam deel aan het zorgfestival in de Cristalarena in Genk op 12 oktober. Eén van de onderzoeksprojecten van de KHLim kreeg hoog bezoek. Niels Hendriks presenteerde er het Dlab. Het dementielab creëert en deelt laagtechnologische oplossingen voor personen met dementie, hun partner, familie en zorgverleners. Met deze oplossingen tracht men personen met dementie langer en kwalitatief thuis te laten leven. Het is de bedoeling om samen met de personen met dementie en hun omgeving oplossingen te ontwerpen. Het is maar één van de vele initiatieven van het LED (Laagdrempelige Expertise en Dienstverleningscel) Zorgeconomie van de KHLim.

vatie PI Participatieve inno De KHLim organiseert op 12 en 13 juni 2014 het internationaal PI-event: participatieve innovatie over de grenzen heen. Twee dagen lang zullen op C-mine in Genk keynotes, workshops en masterclasses afgewisseld worden met diverse creatieve denksessies en dialoogvormen. Als onderwijsinstelling willen we de diversiteit aan deelnemers uit kleine en grote ondernemingen, overheid, notfor-profit, onderwijs en onderzoek stimuleren om samen te denken, leren, creëren en te innoveren, helpen over muurtjes en grenzen heen te kijken. Praktijkcases uit onderwijs, overheid, zorgsector, kleine en grotere ondernemingen illusteren hoe de verschillende innovatie-initiatieven een verschil hebben gemaakt. Meer info: [email protected]

KHLim Stuvoor betaalt stuk van bus- of treinabonnement

Anne Frank Vorig jaar doopten de lerarenopleidingen kleuter- en lager onderwijs een auditorium om tot Yousafzai Malala-auditorium. Nu werd net voor Kerstmis een tweede auditorium het Anne Frank-auditorium. Bruno Vanobbergen, kinderrechtencommissaris, en Dorien Styven, historica verbonden aan de kazerne Dossin, het museum voor herinneringseducatie in Mechelen, onthulden het gedenkplaatje. In de opleidingsvisie van het departement Lerarenopleiding staan de pijlers authenticiteit, fundamenteel leren, inhoudelijke expertise en engagement centraal. Zo worden de toekomstige leraars meesters en geen uitvoerders. De pijler van het engagement stond met de actie rond mensenrechten en het auditorium Anne Frank weer extra in de aandacht.

Vanaf 1 januari 2014 is het busvervoer in Hasselt niet meer gratis. Studenten konden vroeger met hun studentenkaart ook gratis van Hasselt naar de campus in Diepenbeek rijden. Nu dus niet meer. Gelukkig betaalt KHLim-Stuvoor al jaar en dag een stuk van het abonnement voor het openbaar vervoer van studenten terug. Stuvoor komt voor de helft, met een maximum van e 60, tussen in alle openbare vervoersabonnementen. Met de aankoop van een Buzzy Pazz of Omnipas reis je niet alleen goedkoper tussen je woonplaats en de campus, je kan deze ook in heel Vlaanderen gebruiken. Reis je niet elke dag met de bus dan zijn er andere, goedkopere manieren. Ga zeker eens langs in de Lijnwinkel voor meer informatie over de formule die het beste bij jouw situatie past. Je kan natuurlijk ook een gratis fiets huren bij VEDO (Diepenbeek) of Fietspunt Hasselt.

5000 vragen

voor verpleegkundigen 16

Digitale voortgangstoets sterk staaltje van onderwijsinnovatie

“Toetsen van parate kennis”, “essentieel voor een verpleegkundige”, “basiskennis”: het zijn slechts een paar reacties die studenten verpleegkunde geven bij het horen van het begrip “digitale voortgangstoets”. Gedurende hun opleidingstraject leggen studenten zes keer deze digitale toets af. Maar wat houdt dit in, hoe is dit tot stand gekomen? Narcisse Vandebosch, docente binnen het departement Gezondheidszorg van de KHLim en stuwende kracht achter dit project van de Associatie KU Leuven, beantwoordt alvast onze vragen. Verandert de digitale voortgangstoets het studeergedrag van onze studenten? Een digitale voortgangstoets is een computergestuurde kennistoets bestaande uit 120 meerkeuzevragen die tweemaal per jaar bij alle studenten Verpleegkunde wordt afgenomen. Er is een grote variatie in type vragen waarbij er telkens opnieuw uit een centrale vragenbank van 5000 vragen een toets getrokken wordt. Iedereen Narcisse Vandebosch, drijvende kracht weet dat studenten vaak achter het toetsinstrument enkel studeren voor een toets. Nadien vergeten ze al snel wat ze geleerd hebben. We willen dat toetsgestuurd gedrag ontmoedigen. Want ze bouwen geen beklijvend kennisnetwerk uit. En juist dat hebben ze nodig om competenties op te bouwen en te beheersen. Studenten dienen de body of knowledge van hun beroep te leren. Wij schotelen hen in hun opleidingstraject zes voortgangstoetsen voor. De norm van het slaagcijfer zou telkens moeten stijgen. Zo zal een student uit de laatste opleidingsfase een hogere score moeten halen dan een student die nog in het eerste jaar zit.

Deze toets is niet alleen jouw werk maar is ook te danken aan de nauwe samenwerking met alle opleidingen Verpleegkunde van onze Associatie. Inderdaad: we konden dit project niet alleen vanuit de KHLim realiseren. Het is tot stand gekomen doordat alle opleidingen Verpleegkunde van de Associatie KU Leuven hun krachten gebundeld hebben. Het onderwijsontwikkelingsfonds zorgde vervolgens voor de financiering. Daarnaast moest het instrument, de voortgangstoets, efficiënt en effectief zijn en beantwoorden aan strenge kwaliteitscriteria.

Volgens de studenten is deze toets heel zinvol: het geeft hen een idee van hun progressie. Maar levert het ook iets op voor de opleiding? We kunnen de toets op verschillende manieren gebruiken. Ten eerste stimuleert het onze studenten. Hierbij wordt de toets formatief gebruikt: de student krijgt feedback over zijn leren. Hoe zit het met zijn permanente kennis? Welke leerinhouden bezit hij (nog niet) voldoende? Met de feedback van elke meerkeuzevraag kan hij zijn leerproces bijsturen of verdere uitleg vragen aan de docent. De toets kan ook summatief gebruikt worden. Hierbij krijgt de student een cijfer op de toets. Behaalt hij de vooropgestelde norm dan slaagt hij voor de toets en krijgt hij studiepunten. Tenslotte kan de toets ook gebruikt worden in het kader van EVC-programma’s om het instroomniveau van een student te bepalen en vrijstellingen toe te kennen. (EVC staat voor Elders Verworven Competenties.) Naast de vele mogelijkheden voor een student is er ook een meerwaarde voor onze curriculumontwikkeling. Onze docen-

17

ten kunnen met de feedback van de toets nagaan of ze wel de essentiële body of knowledge van het beroep aanleren en niet te veel detaillistische kennis. Daarnaast geeft de toets ook een mogelijkheid tot benchmarking, vooral op het vlak van de leerinhouden, zodat we de kwaliteit van onze opleidingen kunnen verbeteren.

Blijkbaar verbeteren de scores die onze studenten behalen? Het leuke aan deze digitale toetsing is dat je een massa aan gegevens kunt vergaren waarmee je zowel inhoudelijke analyses als analyses met betrekking tot kwaliteitszorg kunt doorvoeren. Na vijf jaar kunnen we duidelijk aantonen dat er een groei van kennis waar te nemen is.

Een student kan de toets ook thuis afleggen? De toets wordt op diverse manieren gebruikt door de elf opleidingen bachelor Verpleegkunde binnen de Associatie Leuven. Bij sommige hogescholen leggen alle studenten van de drie opleidingsfases de voortgangstoets af, ongeacht of ze een reguliere student of een zij-instromer zijn. Sommige instellingen kiezen dan weer voor een meer gefragmenteerde aanpak waarbij bijvoorbeeld alleen de derdejaarsstudenten summatief getoetst worden en de eerste- en tweedejaars formatief. En inderdaad zijn er ook oefentoetsen die alle studenten van thuis uit afleggen. De voortgangstoets wordt niet alleen gebruikt in de opleiding Verpleegkunde, ook Vroedkunde is in 2011 gestart met het ontwikkelen van een vragenbank. Die wordt vanaf dit jaar geïntegreerd in de opleiding.

Voor elke opleidingsfase stellen we duidelijk een groei vast in kennis van minstens 10 punten en dit zowel tijdens de toetsen van het eerste semester, als het tweede semester.

Daarnaast zijn belangrijke vaststellingen dat de groei tussen de tweede en derde opleidingsfase niet groot tot zelfs nihil is. Dit is deels te verklaren door het feit dat de toets alleen de basiskennis van de eerste twee opleidingsfasen test en niet de specialistische kennis van de keuzetrajecten.

Ook het werkveld lijkt bijzonder geïnteresseerd in deze toets?

18

Ziekenhuizen en verzorgingsinstellingen kunnen inderdaad ook heel wat met dit instrument. De toets kan aangewend worden als selectie-instrument om het aanwervingsbeleid in de gezondheidsinstellingen objectief en betrouwbaar uit te voeren. Daarnaast biedt de toets eveneens mogelijkheden om de carrière van de verpleegkundigen bij te sturen. De resultaten van de toets kunnen gebruikt worden om het beleid inzake vorming, training en opleiding verder uit te werken en vormingen toe te spitsen op de effectieve noden en tekorten. Tenslotte kan de toets ingezet worden voor de niveaubepaling van de professionals. Naast het gebruik van het instrument voor aanwerving, doorstroming of uitstroming kan de voortgangstoets eveneens gebruikt worden om kennisontwikkeling in de gezondheidsinstellingen te stimuleren. Op lange termijn kan het instrument zelfs leiden tot het accrediteren van opleidingen.

Het werken met de digitale voortgangstoetsen bracht nog andere innovaties tot stand. Ja, absoluut. Door te werken aan het project en de kennisdeling die hieruit voortvloeit, heb we heel wat meer inzicht gekregen in de werking van ons elektronisch leerplatform Toledo en de vele mogelijkheden die het biedt op vlak van toetsing en organisatie van het onderwijs. Het project werkte als een “boost”. De Khlim-collega van de werkgroep voortgangstoetsen werd eveneens “gebeten” door de digitale innovatieve toetsmethode en ontwikkelde met haar collega’s digitaal filmmateriaal van de verpleegkundige vaardigheden. Andere collega’s transfereerden de methodiek van digitale kennistoetsen op hun opleidingsonderdelen. Een andere groep docenten introduceerden digitale portfolio’s voor studietrajectbegeleiding, verpleegkundige professionalisering en de bachelorproef. We kunnen stellen dat we mede dankzij dit project gekomen zijn tot een vorm van blended learning en blended assessments. Verder heeft het project ook indirect geleid tot meer aandacht voor toetsing. Dit aandachtspunt werd ondersteund door de dienst onderwijsbeleid en geconcretiseerd in de visietekst “Open Hogeschool” en de impuls tot het oprichten van toetscommissies. Je ziet, voldoende uitdagingen voor de toekomst! n Marjoly Sintobin

LZ

Limburgse Zorgacademie

Limburgse Zorgacademie biedt meer ruimte aan de Leerzorgcentra Op 25 september 2013 legde Vlaams Minister Jo Vandeurzen de eerste steen van de Limburgse Zorgacademie (LiZa) op de zorgcampus Schiepse Bos in Genk. LiZa is een gezamenlijk project van de KHLim, HBO Verpleegkunde Genk en Ziekenhuis Oost-Limburg (ZOL). Het gaat om de bouw van een nieuwe campus voor HBO Verpleegkunde Genk en het departement Gezondheidszorg van de KHLim, samen goed voor 1200 studenten. Het complex biedt meer mogelijkheden voor de verdere realisatie van het unieke, innovatieve concept van de Leerzorgcentra waar de zorgopleidingen van de twee (hoge-)scholen samen met het ziekenhuis al jaren mee werken. LiZa kreeg bij de start van de bouwwerken ook een eigen logo.

_ADV_INFODAG_KHLIM_A6__ADV_INFODAG_KHLIM_A6 6/12/13 17:03 Pagina 1

Steek je vrije tijd in vuur en vlam met www.techniekenwetenschapsacademie.be of kom gewoon je solar skydive laserbeam pakket in elkaar sleutelen.

BACHELOR EN MASTERS IN DE INDUSTRIËLE WETENSCHAPPEN D IE

PENB E E K

INFODAGEN Ontdek de opleidingen en de campus za 15 februari • za 22 maart • za 26 april • ma 25 augustus Aanbod en inschrijven 8 www.uhasselt.be/infodagen

OPENLESDAGEN Volg les tussen de studenten en proef van het studentenleven Aanbod en inschrijven 8 www.uhasselt.be/UH/Meeloopdagen/ Meeloopdagen-industriele-ingenieurswetenschappen.html [email protected] 8 www.kuleuven.be/atkhlim

i.s.m.

MAD-FACULTY INFOMOMENTEN CAMPUS GENK

CAMPUS HASSELT

INFODAGEN

INFODAGEN

Zaterdag 15 maart 2014 van 10 - 13 uur

Dinsdag 1 juli 2014 van 15 - 20 uur — Gebouw D

Dinsdag 1 juli 2014 van 17 - 20 uur

Zaterdag 6 september 2014 van 10 - 14 uur — Gebouw D

OPEN DEUR DAGEN

OPEN DEUR DAGEN

Zaterdag 26 april 2014 van 14 - 17u00

Zondag 16 maart 2014 van 10 - 14 uur — Gebouw C

Zondag 27 april 2014 van 14 - 17 uur

Zaterdag 26 april 2014 van 13 - 17 uur — Gebouw C

OPENLESDAG: woensdag 14 mei 2014 Je zal je vanaf januari kunnen inschrijven voor de openlesdag via de website: www.mad-fac.be Er is enkel een openlesdag voor de afstudeerrichtingen op campus Hasselt: Grafisch Ontwerp, Juweelontwerp & Edelsmeedkunst, Vrije kunsten.

CAMPUS GENK C-mine 5 3600 Genk

CAMPUS HASSELT Elfde Liniestraat 25 3500 Hasselt WWW.MAD-FAC.BE

Nieuwe Technieken Wetenschapsacademie De KHLim start in januari 2014 met een Techniek- & WetenschapsAcademie. Net zoals een jongere naar een muziek- of kunstacademie kan trekken om zijn talenten verder te ontplooien, biedt deze academie kinderen van 8 tot 14 jaar de kans om hun interesse voor techniek of wetenschap op een creatieve manier te botvieren. Een eerste Techniek- & WetenschapsAcademie komt er in Houthalen, waar de KHLim in het hoofdgebouw van Greenville op de voormalige mijnsite, een lokaal inricht met de nodige technische apparatuur. Vanaf dan zullen leraren en studenten van de Lerarenopleiding er de jongeren de magie van techniek en wetenschappen bijbrengen. Renaat Frans, coördinator wetenschapspromotie: “We willen jongeren niet alleen in de praktijk laten ‘knutselen’. We willen hen ook uitdagen om verder te zoeken naar de technische en wetenschappelijke achtergronden van wat werkt en niet werkt.” Hugo Meus, docent Techniek, wil op termijn ook andere formules met zijn Techniekacademie uitproberen. “Je hebt bos- of zeeklassen. Waarom geen techniekklassen? We dompelen leerlingen enkele dagen onder in de verschillende facetten van technologie. En we combineren daarbij practica in onze Techniekacademie met bedrijfsbezoeken.” Ook vakantiekampen rond techniek moeten op termijn tot de mogelijkheden behoren. De KHLim zet zich al jaren in voor de promotie van techniek en wetenschappen in het onderwijs, en meer specifiek in het lager onderwijs. Hugo Meus zette daartoe al jaren geleden de Techniekmobiel op. Met die rijdende installatie trok hij door heel Vlaanderen om leraars vertrouwen te geven om techniek in de les te introduceren. Ook Techniek4Girls is een formule i.s.m. Technopolis die jaarlijks heel wat meisjes naar de KHLim brengt om gedurende 10 woensdagnamiddagen met techniek te experimenteren. In het kader van wetenschapspromotie bundelde de hogeschool talloze workshops voor leerlingen uit het lager en het secundair onderwijs onder de noemer Eurekaha.

19

World of KHLim 20

Arnhem-Ni jmegen Kinderrechten: anders in de klas Sara Juhaz en Sarah Carleer van de bachelor Lager Onderwijs volgen het keuzevak ‘Kinderrechten, Anne Frank en herinneringseducatie’. Ze namen deel aan de Kinderrechtenweek van de Hogeschool Arnhem-Nijmegen. Ze behaalden in hun groep een prijs voor hun uitwerking van de Kinderrechten voor het basisonderwijs. Sara: “Het is een interessante week geweest met leerrijke colleges en workshops. Samen met mijn groep kozen we discriminatie als rode draad. We schreven een kinderboek. We spraken ook af om een leskist te ontwerpen met o.a. handleidingen, didactische materialen en het verhaal zelf. We hebben heel hard gewerkt om een mooi resultaat te kunnen afleveren. Fantastisch dat de deze prijs wonnen. Het heeft me ook een ander perspectief over het werken rond kinderrechten aangereikt.”

Leuven-Diepenbeek in Edinburgh Eind november verbleven een 25-tal studenten handelswetenschappen en bedrijfskunde van de KHLim en van de KHLeuven in Edinburgh op het studentencongres van Businet, het global

rgh u b n i d E Business Education network. Het hoofdthema van de conferentie was ‘Employability Skills and Cultural Awareness’. Op het programma stonden onder meer workshops rond solliciteren. Naast verbroederen met tal van studenten uit heel Europa zochten de KHLimmers ook hun collega’s van Leuven op. Zie http://www.businet.org. uk/student-event-edinburghconference-2013

Psychiatrische verpleegkunde in Ethiopië De Broeders van Liefde vroegen Gert Wouters, docent Verpleegkunde, om een nieuw psychiatrisch ziekenhuis nabij Addis Abeba uit te bouwen. Op zes maanden tijd moest hij trachten om de rehabilitatie van chronisch psychiatrische patiënten gestalte te geven. Gert Wouters wou daar graag ook vijf studenten van de KHLim bij betrekken. Sinds april 2013 heeft hij zich samen met die vijf studenten voorbereid op de taak in Gefersa. Ze liepen onder andere een extra stage tijdens de zomermaanden in het universitair psychiatrisch centrum van Kortenberg. Gert Wouters vertrok begin oktober. De studenten reizen af in januari 2014. Ondertussen hebben ze een ba-

Ethiopie chelorproef uitgewerkt over rehabilitatie in het zuiden, en dit in samenwerking met drie studenten die in Kasaka te Tanzania stage zullen lopen. De studenten zullen in Ethiopië mee verantwoordelijk zijn voor het aanbieden van zorg op maat, in functie van rehabilitering. Zo zullen ze, met kennis hier in Vlaanderen opgedaan, een ‘kaasfabriek’ opstarten waar de psychiatrische patiënten kunnen meewerken! Je kan het project van Gert Wouters volgen op www.bloggen.be/gefersa

Consortium met hoger onderwijs in Zuid-Afrika De KHLim en KHLeuven vormen een consortium met de Belgium Campus (Pretoria), University of Venda en Capetown Peninsula University of Technology. Op 23 oktober 2013 werd de samenwerking ondertekend naar aanleiding van het bezoek van Prinses Astrid aan de Belgium Campus. De Belgium Campus is een Instelling voor hoger onderwijs in Pretoria die door Limburgers uit de grond werd gestampt. De KHLim is al jaren lid van hun raad van bestuur. Nu wordt de samenwerking uitge-

breid tot een multilateraal contract waardoor we een consortium creëren van vier instellingen Hoger Onderwijs. We zetten daarmee een Noord-Zuid-Zuid-werking op poten. De KHLim en Belgium Campus willen ook nieuwe projecten ontwikkelen, zoals een Innovatiehub, Research masterprogramma’s, en specifieke opleidingen zoals Lerarenopleiding in ICT.

Ghana Daarnaast heeft onze hogeschool samen met Belgium Campus een project in gemeenschapsontwikkeling op poten gezet in het dorpje BelaBela, waar KHLim-studenten bijdragen aan de ontwikkeling van een school en een opvangtehuis voor wezen.

Waterzuivering in Ghana In juli waren Geert Janssen en Ann Creemers op reis in Ghana in het kader van hun PWO-project H2Otechnology4Africa.

In het noorden van Ghana is de plaatselijke bevolking vaak aangewezen op oppervlaktewater uit dug-outs. Dit water is echter sterk vervuild. Collega’s van Lessius Mechelen hebben in 2009 het project Water4Ghana opgestart en hebben een waterzuiveringsinstallatie gebouwd in Wovuguma, in de buurt van Tamale. De KHLim-expertisecel Lab4U, waar Ann en Geert deel van uitmaken, werkt in dit project rond de optimalisatie van de waterzuiveringsstrategie. In eerste instantie wordt een watertestkit ontworpen die bestaat uit eenvoudige, snelle en goedkope tests om de fysico-chemische en microbiologische kwaliteit van het drinkwater te testen. In tweede instantie wordt de zandfilter, een onderdeel van de zuiveringsinstallatie, onder de loep genomen. Er worden testen uitgevoerd voor het vinden van de beste filtermodule met een goede filtercapaciteit die weinig onderhoud vergt. Bij de labotesten worden zoveel mogelijk studenten van de professionele bachelor chemie betrokken. Ann en Geert maakten de kinderen van een plaatselijk weeshuis heel gelukkig met de donatie van het ingezamelde geld van de actie Wereldwaterdag die zij in de KHLim organiseerden. Je kan meer over hun avonturen lezen op http://ghana-khlim-2013.blogspot.be/

Eerste student Rechtspraktijk in Spanje op Erasmus Sarah Timmermans, derdejaarsstudente Rechtspraktijk, vertrok begin september voor een semester op Erasmus naar het zonnige Valencia. Ze vertegenwoordigt er als allereerste studente het departement Handelswetenschappen en Bedrijfskunde en neemt er een

21

Valencia pakket van 30 studiepunten op aan de Universidad Católica San Vicente Mártir. Hier verdiept Sarah zich voornamelijk in enkele juridische vakken, maar leert er natuurlijk ook een aardig mondje Spaans bij! Cocktails, tapas en mooi weer. Er zijn ergere plekken in de wereld denkbaar. Toch was de Spaanse cultuur ook voor Sarah even aanpassen: “De mentaliteit is hier beduidend anders dan aan het thuisfront. De sfeer tussen de docenten en studenten is veel losser. Zo is het heel normaal om een half uur te laat te komen voor een les of een docent met de voornaam aan te spreken.” Ook de communicatie met de Spaanse studenten verliep door de taalbarrière oorspronkelijk niet van een leien dakje. Gelukkig spreken Sarah’s kotgenoten wel vlot Engels, waardoor ze tijdens de eerste weken haar ervaringen toch met anderen kon delen. Sarah hoopt dat haar verhaal andere studenten zal aansporen om een eigen “Erasmusuitdaging” aan te gaan: “Ik heb nog geen moment spijt gehad van mijn beslissing. Het is een echte aanrader! Ik kan niet geloven dat het er inmiddels alweer bijna op zit.” (YJ) n

23

Kmo’ers zijn echte duizendpoten! In september 2011 introduceerde het departement Handelswetenschappen en Bedrijfskunde met KMOmanagement een volledig nieuwe afstudeerrichting binnen Bedrijfsmanagement. Het is een opleiding die een erg brede waaier aan vakken aanbiedt en daardoor soms vraagtekens oproept. “KMO-management? Waarvoor staat dat?” en “Wat leren de studenten er precies?” Een woordje uitleg voor toekomstige Kleine en Middelgrote Ondernemers. KMO-management richt zich tot studenten met een gezonde dosis lef, motivatie en een vat aan ideeën die - al dan niet op lange termijn - met het idee spelen om een zaak op te richten of over te nemen. Kortom, echte “ondernemers in spe”. Ook studenten met een ruime interesse die breed gevormd willen worden, vinden zeker hun gading in deze opleiding. Door zijn brede opzet bereidt KMO-management de studenten optimaal voor op de arbeidsmarkt: ze krijgen niet enkel een erg brede theoretische scholing in onder andere financiën en marketing, ook hun ondernemingslust wordt regelmatig aangewakkerd door verschillende praktijkervaringen. Een mooi voorbeeld van zo’n praktijkervaring is het businessproject dat begin oktober voor de tweedejaarsstudenten georganiseerd werd. De studenten werden een week lang ondergedompeld in de businesswereld: “We gingen samen met Flanders DC op zoek naar goede ideeën en lieten daarbij onze creativiteit de vrije loop. Unizo hielp ons vervolgens op weg om dat goede idee om te zetten in een rendabele zaak. Daaruit bleek dat een goed businessplan onmisbaar is om de haalbaarheid van een onderneming in te schatten.” Daarnaast kregen de KMO-studenten enkele tips voor starters van Vicky Daniëls, voormalig winnaar van Bizzidee, en zette H. Essers het belang van logistiek in de kijker. Uiteraard mocht ook een bedrijfsbezoek niet in het programma ontbreken: “We hebben

een bezoek gebracht aan Nike in Laakdal. Hier zagen we hoe de distributielogistiek er in de praktijk uitziet.” Tot slot gaf KBCbank de studenten nog enkele tips over het voeren van een goed verkoopgesprek. “Met enkel een goed product geraak je niet ver, je moet het natuurlijk ook nog weten te verkopen!” Dat onze KMO-studenten over een gezonde dosis initiatief en motivatie beschikken bleek bovendien duidelijk uit de resultaten van de wedstijd “Ondernemen zoals het is” die eind mei bekend gemaakt werden. Het doel van dit project van de UHasselt en Unizo-Limburg i.s.m. het Agentschap Ondernemen bestaat erin de studenten op een praktische manier een positiever en realistischer beeld van ondernemerschap te geven. Voor dit project brachten de studenten in groepjes van vier à vijf “quality time” door met een Limburgse KMO-ondernemer. Als afsluiter maakten ze hiervan een 3-minuten durend filmpje waarin ze een boodschap over ondernemerschap naar voor brachten. Vier van onze KMO-studenten (Dorien Geyskens, Evelyn Bijnens, Lore Vandeweyer en Vicky Vanthienen) sleepten de Unizo-trofee in de wacht met hun filmpje voor Mamzel. Ze lieten daarbij zeven andere ploegen van UHasselt, Xios en PHL achter zich en kregen als kers op de taart alle vier een iPad. n

Yolanda Jackers

Wouter Bongaerts

werd de beste versie van zichzelf De korte animatiefilm “Mia” van Wouter Bonga erts is tijdens het Austin Film Festival in Texas bekroond met de Publieksprijs voor Beste Korte Animatiefilm. Bongaerts is een alumnus van de MAD-faculty campu s Genk. Wouter vertelt in zijn nieuwste kortfilm het verhaa l van de zevenjarige Mia die haar overwerkte moeder uit de greep van de grote stad probeert te bevrijden. Tijdens haar queeste ontdekt ze de verborgen geheimen die de wereld doen draaien. Wouter Bongaerts realise erde “Mia” met de hulp van een wildcard ter waarde van € 60.000, uitgereikt door het Vlaams Audiovisueel Fonds.

www.snoekx.com [email protected]