Stelling van Amsterdam in de Vechtstreek Noord

Cultuur en cultuurhistorie

HAARLEM, april 2012

gingslinies

Nieuwe Hollandse Waterlinie/ Stelling van Amsterdam in de Vechtstreek Noord 2011-2015 Actualisatie van het uitvoeringsprogramma

verdedig

Actualisatie van het uitvoeringsprogramma

Nieuwe Hollandse Waterlinie/ Stelling van Amsterdam in de Vechtstreek Noord 2011-2015

Colofon Uitgave Provincie Noord-Holland Postbus 123 | 2000 MD Haarlem Tel.: 023 514 31 43 | Fax: 023 514 40 40 www.noord-holland.nl [email protected] Eindredactie Provincie Noord-Holland Directie Beleid | Sector Culltuur en Cultuurhistorie Fotografie Provincie Noord-Holland, Esther Roest, projectbureau Nieuwe Hollandse Waterlinie, Harm Hasenaar, Oranjewoud, Muiderslot, Kris Kras foto en Uit en Meer Grafische verzorging Provincie Noord-Holland, MediaProductie Oplage 100 exemplaren Haarlem, april 2012

Stelling van Amsterdam UNESCO WERELDERFGOED

2 |

INHOUD

5

| Voorwoord

5 | 1 Uitvoeringsprogramma Nieuwe Hollandse Waterlinie 6

| 1.1 Nationaal project Nieuwe Hollandse Waterlinie

6

| 1.2 Uitvoeringsprogramma Nieuwe Hollandse Waterlinie Vechtstreek Noord

8

| 2 Stand van zaken van projecten uitvoeringsprogramma Nieuwe Hollandse Waterlinie in de Vechtstreek Noord

9

| 2.1 Voortgang van projecten Uitvoeringsprogramma en Pact van Rijnauwen

11 | 2.2 Stand van zaken overige projecten 11 | 2.3 Financiële uitgaven tot nu toe 11 | 2.4 R elevante ontwikkelingen ten gunste van het Uitvoeringsprogramma

12 | 3 Linie in Bedrijf, Nationaal project Nieuwe Hollandse Waterlinie, Ambitie & Strategie 2020, Uitvoeringsprogramma 2011-2015

14 | 4 Uitvoeringsprogramma 2011-2015 Vechtstreek Noord 15 | project 1 Restauratie en herbestemming Westbatterij Muiden 16 | project 2 Ontwikkeling van landschap rond Naarder trekvaart en vaarverbinding Vecht-Gooimeer 17 | project 3 Realisatie van fietsbrug bij Nigtevecht over het Amsterdam-Rijnkanaal 18 | project 4 Monumentaal herstel binnenhaven Fort H Muiden 19 | project 5 Realisatie herbestemming Fort Uitermeer 20 | project 6 Reconstructie bastions Draaiersschans en Roozeboomschans in Weesp 21 | project 7 Verdere uitbreiding en verbetering recreatieve route-infrastructuur 22 | project 8 Bescherming en ontwikkelen van open schootsvelden bij Naarden 24 | project 9 Consolidatie en beter zichtbaar maken van Fort Hinderdam 25 | project 10 Restauratie en herbestemming Fort Kijkuit 26 | project 11 Voltooiing inrichting Fort Spion

Nieuwe Hollandse Waterlinie/Stelling van Amsterdam in de Vechtstreek Noord 2011-2015 | Actualisatie van het uitvoeringsprogramma Provincie Noord-Holland | 3

27 | project 12 Zichtbaar en beleefbaar maken Batterij no 1 aan de Koedijk 28 | project 13 Toegankelijk maken van schuilplaatsen en restauratie en renovatie Bastion 8, gebouw E in Muiden 29 | project 14 Ruimtelijke inpassing A6-A9 (SchipholAmsterdam-Almere) 30 | project 15 Visie en strategie voor duurzame exploitatie en beheer

32 | Bijlage 1

Stand van zaken van projecten Uitvoeringsprogramma Nieuwe Hollandse Waterlinie Vechtstreek Noord

34 | Bijlage 2 Overzicht van uitgaven projecten Pact van Rijnauwen en overige Projecten in Vechtstreek Noord 36 | Bijlage 3 Objecten in Noord-Holland volgens aanwijzings programma Rijksmonumenten NHW

INHOUD

4 |


VOORWOORD In augustus 2006 werd het Uitvoeringsprogramma Nieuwe Hollandse Waterlinie in de Vechtstreek Noord ‘Erfgoed in een toekomstperspectief’ vastgesteld. In dit uitvoeringsprogramma worden projecten genoemd ter versterking van de Nieuwe Hollandse Waterlinie die in de periode 2006-2013 gerealiseerd zouden moeten worden. Om de afspraken hierover te bekrachtigen heeft de provincie Noord-Holland samen met de andere vier betrokken provincies en het Rijk in 2008 ‘ het Pact van Rijnauwen’ ondertekend. Nu vijf jaar later is het een goed moment om terug te kijken wat er tot nu toe van de geformuleerde projecten is gerealiseerd. En bovendien om te bepalen wat er in de komende periode nog zal moeten worden opgepakt en voltooid. Niet alleen regionaal maar ook liniebreed heeft er een actualisatie plaatsgevonden. Dit heeft geleid tot ‘Linie in Bedrijf, Nationaal Project Nieuwe Hollandse Waterlinie ambitie & strategie 2020 en Uitvoeringsprogramma 2011-2015’. In deze actualisatie voor de Vechtstreek Noord wordt begonnen met een samenvatting van de achtergrond en inhoud van het nationaal project Nieuwe Hollandse Waterlinie en het Uitvoeringsprogramma in de Vechtstreek Noord. Er wordt vervolgens in hoofdstuk 2 beschreven wat de stand van zaken is van de verschillende projecten van dit Uitvoeringsprogramma van 2006. Ook worden de projecten gepresenteerd die aanvullend op het Uitvoeringsprogramma zijn uitgevoerd en gestart. In hoofdstuk 3 worden de hoofdlijnen van het liniebrede Uitvoeringsprogramma ‘Linie in Bedrijf’ weergegeven. Tenslotte wordt in hoofdstuk 4 aangegeven welke projecten in de periode 2011-2015 zullen worden uitgevoerd. Omdat de Nieuwe Hollandse Waterlinie in dit gebied voor een groot deel samenvalt met de Stelling van Amsterdam worden beide linies in de titel van deze actualisatie genoemd.

1 6 |

Uitvoeringsprogramma Nieuwe Hollandse Waterlinie


1.1 Nationaal project Nieuwe Hollandse Waterlinie De Nieuwe Hollandse Waterlinie (NHW) is tussen 1815 en 1885 aangelegd als een verbeterde versie van de Oude Hollandse Waterlinie. Ook de stad Utrecht werd hiermee beschermd en de nieuwe linie werd beter bestand tegen de toen gebruikte aanvalwapens. De NHW loopt van Muiden tot aan de Biesbosch en het omvat een groot aantal vestigingsteden, forten en waterstaat kundige werken. In het kader van de Nota Belvedère werd in 1999 besloten om de NHW als voorbeeldproject op te pakken hoe je cultuur historie kunt gebruiken als inspiratiebron bij ruimtelijke ontwikkelingen. Het werd een nationaal project waarbij vijf ministeries samenwerken met 5 provincies, 5 waterschappen en (bij de start) 26 gemeenten. Er werd een Projectbureau Nieuwe Hollandse Waterlinie opgericht die in 2005 kwam met een ruimtelijke inrichtings opgave, het Linieperspectief ‘Panorama Krayenhoff’. Dit ruimtelijk kader werd verankerd in de ‘Nota Ruimte’ en de Waterlinie werd in 2007 één van de 20 Nationale Landschappen naast o.a. de Stelling van Amsterdam. Op 1 september 2005 tekenden de betrokken ministeries en provincies een bestuursovereenkomst om de Nieuwe Hollandse Waterlinie te ontwikkelen. Naast publieke partijen worden ook private partijen heel nadrukkelijk bij de uitvoering betrokken. Het gehele proces loopt tot 2020 en geschiedt landelijk onder regie van de zogenaamde Liniecommissie en de 5 provincies in de deelgebieden. Er zijn zeven projectenveloppen aangewezen waar Vechtstreek Noord er één van is. De volgende drie uitvoeringsambities werden liniebreed geformuleerd: Ambitie 1: Versterken van een herkenbaar

Waterlinieprofiel (de fysiek-ruimtelijke ontwikkeling)

Het profiel bestaat uit de open velden in het oosten, de verdichtingsvelden in het westen, de hoofdverdedigingslijn daar tussenin, met de bijbehorende versterkingen, waterstaatkundige werken en andere objecten. Het Linieprofiel bepaalt de waarde en vormt tegelijkertijd de kern van de fysiek-ruimtelijke inrichtingsopgave die gericht is op bescherming, herstel en transformatie.

8 |

Ambitie 2: Ontwikkelen en profileren van de Waterlinie als een

liefhebberslandschap (de hoofden en de harten)

Het gaat hierbij om o.a. de Vesting Naarden, Fort Werk IV en de forten Kijkuit en Spion. In 2002 gingen ’s Graveland en de voormalig Utrechtse gemeente Loosdrecht deel uitmaken van de nieuwe

De Waterlinie moet zich nestelen in de hoofden en harten

gemeente Wijdemeren. Dit zuidelijk deel van de

van iedereen die ermee te maken heeft: bewoners,

gemeente Wijdemeren werd ingedeeld bij de Enveloppe

ondernemers, bezoekers en passanten.

Vechtstreek Zuid, die onder de regie van de provincie

Ambitie 3: Realiseren van een economisch duurzaam gebruik in en voor Waterlinie (economische duurzaamheid).

Utrecht valt. Sinds april 2005 komt de Enveloppe Vechtstreek Noord, onder voorzitterschap van de gedeputeerde van NoordHolland, periodiek bijeen. De Enveloppecommissie

De Waterlinie ligt in een gebied waar allerlei ruimtelijke

bestaat naast de provincie uit de volgende deelnemers:

opgaven spelen zoals infrastructuur, woningbouw,

gemeenten Bussum, Naarden, Muiden, Weesp en

waterberging, natuur- en economische ontwikkeling. De

Wijdemeren, Hoogheemraadschap AGV, Natuur

Waterlinie moet ruimte bieden aan grondgebonden

monumenten, projectbureau NHW en LTO Noord (t/m

landbouw en andere economische ontwikkelingen en een

2009).

extra identiteit verschaffen aan stedelijke gebieden. In augustus 2006 werd het Uitvoeringsprogramma Met input van de verschillende enveloppeplannen

Nieuwe Hollandse Waterlinie in de Vechtstreek-Noord

verscheen in oktober 2006 ‘Een Linie, samen sterk in de

‘Erfgoed in een toekomstperspectief’ vastgesteld.

uitvoering’ een Overkoepelend Uitvoeringsprogramma

In dit Uitvoeringsprogramma wordt de Vechtstreek Noord

Nationaal Landschap Nieuwe Hollandse Waterlinie.

gekenmerkt als “een relatief rustig en groen gebied

Op 12 februari 2008 werden de afspraken tussen het rijk

gelegen te midden van een drukbevolkte regio”. Het

en de provincies over het uitvoeringsprogramma Nieuwe

gebied vormt het scharnierpunt van de Waterlinie en de

Hollandse Waterlinie vastgelegd in het ‘Pact bij

Stelling van Amsterdam, waardoor er veel elementen van

Rijnauwen’.

grote cultuurhistorische waarde in het landschap

1.2 Uitvoeringsprogramma Nieuwe Hollandse Waterlinie Vechtstreek Noord

verscholen liggen. Ook liggen er enkele belangrijke natuurgebieden in de regio en is er veel vaarwater, waardoor het gebied zich goed leent voor wandelen, fietsen en watersport. Gezien het bovenstaande heeft de

In de Vechtstreek Noord heeft de Nieuwe Hollandse

regio een groot potentie wanneer het bestaande aanbod

Waterlinie overlap met de Stelling van Amsterdam, die in

beter beleefbaar, herkenbaar en toegankelijk wordt

de periode erna tussen 1870 en 1920 is aangelegd om

gemaakt”.

specifiek de hoofdstad te verdedigen. De forten en de inundatiewerken in dit gebied van Pampus tot en met

In het uitvoeringsprogramma werden de ambities

Fort Hinderdam hebben een dubbelfunctie gehad zowel

weergegeven voor de periode 2006-2013. Het ging hierbij

voor de Stelling als de Waterlinie.

om de volgende opgaven en verwachte doorlooptijd:

Voor de Stelling van Amsterdam kwam de provincie Noord-Holland in 2005 met het eerste ‘Gebiedsprogramma 2005-2009’. Een groot deel van de doelstellingen van de Nieuwe Hollandse Waterlinie sluit aan bij die van de Stelling van Amsterdam waardoor het voor dit gebied gezamenlijk is opgepakt. In Naarden en Bussum, maar ook de gemeente Wijdemeren, zitten echter ook forten en andere objecten die alleen maar deel uit maken van de Nieuwe Hollandse Waterlinie.


Opgaven met hoge prioriteit en realiseerbaar op korte en langere termijn (1-1-2014)

Doorloop tijd

1 Bestendigen en ontwikkelen forteiland Pampus

2005-2007

2 Restauratie Fort Werk IV in Bussum

2005-2008

3 Consolideren en recreatief ontwikkelen Fort Uitermeer in Weesp

2005-2009

4 Ontwikkelingen recreatief toeristisch arrangement in gemeenten Muiden, Weesp, Naarden en Bussum

2005-2007

5 Ontwikkeling van educatief programma

2006-2007

6 Opknappen van fietsveer Nigtevecht

2006-2007

7 Realisatie nieuwe bezoekersroutes in Muiderslot

2005-2008

8 Ontwikkeling van Muizenfort in Muiden

2005-2008

9 Restauratie en herbestemming van Westbatterij in Muiden

2005-2008

10 Recreatieve impuls van de Schansen in Weesp

2005-2008

11 R ealiseren van horecavoorzieningen in Fort H in Muiden

2005-2008

12 L andschappelijk en recreatieve ontwikkeling hoofdweerstandslijn Zuiderzeedijk in Muiden-oost en bij Fort Uitermeer in Weesp

2007-2014

13 R ealiseren van een routestructuur in de Vechtstreek Noord

2007-2014

14 Voltooien beheersvisie Naarden-Vesting

2007-2014

15 O ntwikkelen open schootsvelden binnen beschermd stadsgezicht Naarden-Vesting

2007-2014

16 Ontwikkelen bezoekerscentrum Naarden Vesting

2007-2014

17 V ergroten beleefbaarheid fort Hinderdam in Wijdemeren

2007-2014

18 R ealiseren van verbindingen over het Amsterdam Rijnkanaal

2007-2014

19 het leggen van een Aqua-ecoduct bij de A1 onder de Vecht

2007-2014

20 O ntwikkelen van Naardertrekvaart in richting van Muizenfort

2007-2014

Opgaven met een prioriteit op lange termijn 21 U itwerken haalbaarheid noodberging Keverdijkse Polder

2005 >

22 Benutten kansen groepsschuilplaatsen

< 2015

Er werd in totaal een investeringsbehoefte geraamd van tussen de 200 en 300 miljoen euro. Een groot deel hiervan wordt echter ingenomen door de raming van de kosten van het Aqua-Ecoduct (150 tot 250 miljoen) terwijl ook de restauratie van de Naarden Vesting een aanzienlijk aandeel hier in heeft ( 30 miljoen). Voor de ontwikkeling van de Naardertrekvaart en het ontwikkelen van de open schootsvelden bij Naarden zijn in het uitvoeringsprogramma maar geringe bedragen opgenomen die alleen maar betrekking hebben op de planvorming en specifieke onderdelen in relatie tot de Naardertrekvaart.

In het Pact bij Rijnauwen zijn de beheersvisie NaardenVesting en de Aqua-Ecoduct als PM posten opgenomen. In totaal is in het Pact bij Rijnauwen voor de Vechtstreek Noord een investeringsbedrag opgenomen van € 18.582.262 (zie bijlage 2).

2 10 |

Stand van zaken projecten uitvoeringsprogramma Nieuwe Hollandse Waterlinie in de Vechtstreek Noord


2.1 Voortgang van projecten Uitvoeringsprogramma en Pact van Rijnauwen In september 2011 kan geconstateerd worden dat een groot deel van de 20 genoemde projecten in het Uitvoeringsprogramma en het Pact van Rijnauwen inmiddels zijn gerealiseerd. Reeds gerealiseerd zijn: •

Bestendigen en ontwikkelen forteiland Pampus (juli 2011);

•

Restauratie Fort Werk IV in Bussum (juni 2009);

•

Ontwikkelen recreatief toeristisch arrangement Muiden, Weesp, Naarden en Bussum (juni 2009);

•

Ontwikkelen van educatief programma (december 2008);

•

Voltooien beheersvisie Naarden-Vesting (2011)

•

Ontwikkelen bezoekerscentrum Naarden Vesting (2011)

•

Opknappen van fietsveer Nigtevecht (december 2010);

•

Realisatie nieuwe bezoekersroutes in Muiderslot (voorjaar 2006);

•

Ontwikkeling van Muizenfort in Muiden (mei 2008)

•

Doorlopende wandelroute langs hoofdweerstandslijn de Vecht (voorjaar 2009)

Na een grote restauratie werd in juli 2011 op Pampus het eerste bezoekerscentrum voor de Stelling van Amsterdam gerealiseerd met als naam ‘Pampus Xperience ‘. Sinds april 2011 vaart de stichting Forteiland met een eigen boot naar het eiland waardoor bezoekers langer op het eiland kunnen blijven en men gemakkelijker kan inspelen op wensen vanuit de zakelijke markt. Bovendien exploiteert een ondernemer sinds 2010 een bootverbinding vanaf IJburg zodat men ook vanuit Amsterdam een bezoek kan brengen aan Pampus.

12 |

Op 18 juni 2009 was de officiële opening van het

randen en het houtwerk in het Muizenfort opgeknapt

gerestaureerde Fort Werk IV in Bussum.

waardoor beide monumentale panden er weer mooi

Dat betekent niet dat men toen gereed was. Naderhand

uitzien. Op 6 juli 2011 is dit officieel gevierd.

zijn de houten kap en verdiepingsvloer van de artillerieloods opgeknapt. Nu is men bezig om het

Natuurmonumenten heeft in samenwerking met de

binnenterrein beter toegankelijk en veilig te maken.

Vrienden van de Vecht een historische Waterbank herbouwd aan de andere kant van de Vecht tegenover de

Het project ‘Ontwikkelen van een recreatief, toeristisch

overwoekerde ruïnes van Fort Hinderdam. Op 1 juli 2011 is

arrangement Vestingsteden’ heeft er voor gezorgd dat er

dit officieel geopend. Natuurmonumenten zal in het

een goede samenwerking tot stand is gekomen tussen de

najaar van 2011 onderzoeken wat nodig is om Fort

gemeenten Bussum, Naarden, Weesp en Muiden en de

Hinderdam te consolideren en hoe het met behoud van de

forten in deze gemeenten.

natuurwaarde door een groen onderhoudsplan beter

Er zijn enkele producten ontwikkeld zoals een fietsroute,

zichtbaar kan worden gemaakt.

Fortenwijzer en het heeft geleid tot het samenwerkings verband ‘Fortenland’.

Na goedkeuring van het bestemmingsplan zal in 2012 worden begonnen met het herstel van de sluis en het weer

Met de voltooiing van de restauratie van het Bastion

aanleggen van een binnenhaven bij Fort H in Muiden.

Oranje, Katten en de Utrechtse Poort in 2011 heeft de Rijksgebouwendienst de Vesting Naarden gerestaureerd

In december 2010 werd de nieuwe elektrisch aangedreven

en opgeknapt.

veerpont bij Nigtevecht in gebruik genomen. De aanleg

In april 2011 opende het Nederlands Vestingmuseum in de

plaats is opgeknapt en ook beter toegankelijk gemaakt

Utrechtse Poort het bezoekerscentrum voor Naarden

voor gehandicapten.

Vesting waar ook een kantoor van de regionale VVV in werd gevestigd. Op 23 september 2011 werd eveneens in de Utrechtse Poort een bezoekerscentrum voor het noordelijk deel van de Nieuwe Hollandse Waterlinie geopend.

Nadat in 2006 de restauratie van het Muiderslot is voltooid en er bezoekersroutes zijn gerealiseerd is in juli 2011 een begin gemaakt met de bouw van een naast het kasteel gelegen paviljoen, ‘Waterschild’ geheten. In dit paviljoen staat de strijd tegen en het gebruik van water voor de verdediging centraal. Het jaar 2011 was een echt ‘oogstjaar’ voor de Stelling van Amsterdam en de Nieuwe Hollandse Waterlinie in deze regio. Zo werd op 1 maart 2011 voor Fort Uitermeer een samenwerkingsovereenkomst en een bruikleen- en

Nadat al een keuze is gemaakt voor de locatie van de

erfpachtovereenkomst ondertekend waardoor het terrein

fietsbrug over het Amsterdam-Rijnkanaal bij Fort

is overgedragen van de provincie Noord-Holland naar de

Nigtevecht wordt in 2012 een besluit genomen over het

Stichting Uiteraard Uitermeer. Hierdoor werd het

programma van eisen voor de boogbrug. Hierdoor worden

mogelijk dat in september 2011 op het terrein van Fort

de historische forten van de Stelling van Amsterdam en

Uitermeer het restaurant ‘Uit en Meer’ in een houten

Nieuwe Hollandse Waterlinie beter bereikbaar voor

gebouw werd gerealiseerd. Op 25 oktober werd ‘Uit en

recreanten vanuit de andere kant van het Amsterdam-

Meer’ officieel geopend.

Rijnkanaal. Naar verwachting zal in 2013 worden begonnen met de bouw van de brug die dan in 2014 gereed

Op 30 mei 2011 werd de gereconstrueerde bastion Nieuwe

zal zijn.

Achtkant in Weesp opgeleverd. Het is de bedoeling dat in de toekomst ook de andere twee bastions Draaiersschans

In het gebied zijn al veel recreatieve routes voor wande

en Roozeboomschans zullen worden opgeknapt. Hiervoor

laars, fietsers en waterrecreanten tot stand gebracht. Om

zullen nog plannen worden gemaakt.

dit nog verder te verbeteren is in ILG verband in kaart gebracht wat voor wandel-, fietsen ruiterpaden en

In augustus 2007 is het Muizenfort Museum geopend

vaarverbindingen nog allemaal verbeterd en ontwikkeld

met een tentoonstellingsruimte en een loopgravencircuit

kunnen worden. Sommige projecten verkeren nog in de

naar een groepsschuilplaats. Tegelijkertijd met de

visiefase terwijl andere in de ontwerpen realisatiefase

Kazerne in Muiden is het metsel- en voegwerk, dak

verkeren.


Een belangrijke ontwikkeling is de aanleg van de

Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed goedgekeurd

Natuurboulevard langs het IJmeer.

restauratieplan en er zijn afspraken gemaakt met de

De eerste fase is in maart 2011 officieel geopend. Langs

gemeente dat de projectontwikkelaar het voor € 1 kan

het IJmeer kan men nu vanuit Amsterdam naar Muiden

overnemen als deze het gaat restaureren en ontwikkelen.

fietsen.

Tussen de gemeente en de projectontwikkeling bestaat

De mogelijkheden voor kanoërs in het gebied worden

onenigheid over het aantal huizen dat zal worden

verbeterd doordat er kanoroutes zijn ontwikkeld en er op

gebouwd. De grond zal ook eerst gereinigd moeten

verschillende locaties uitstappunten zijn gerealiseerd.

worden voordat met de ontwikkeling kan worden

Vanuit de watersportorganisaties bestaat er grote

begonnen.

behoefte om de Karnemelkse Sloot op te waarderen naar BRTN niveau (voor sloepen en kleine motorboten) en de ’s

Omdat door veel gebruikers van kleinere motorboten het

Gravelandse vaart (noord) bevaarbaar te maken tussen de

te ruig en gevaarlijk wordt gevonden om vanaf de Vecht

Vecht (bij fort Uitermeer) en de Karnemelkse Sloot.

door de Sluis bij Muiden naar buiten te varen is gekeken

De snelheid waarmee deze projecten op het gebied van

of er misschien een alternatieve vaarverbinding tussen de

recreatieve routes kunnen worden ontwikkeld, is afhankelijk

Vecht en het Gooimeer kan worden gecreëerd. Hiervoor

van de beschikbaarheid van middelen en de bereidheid van

zijn vier varianten onderzocht waarvan de kosten zijn

eigenaren/beheerders van de grond of het water en de

berekend.

omwonenden om hier medewerking aan te verlenen.

De kosten lopen uiteen van € 9.6 miljoen tot € 14.1 miljoen. Voor deze vaarverbinding tussen de Vecht en Gooimeer is een bedrag van € 13.7 miljoen gereserveerd aan Groene Uitwegmiddelen. De hoogte van de kosten en de cofinanciering vanuit de regio zijn op dit moment nog knelpunten waardoor er nog geen positief besluit is genomen. Naast de kosten zijn ook de voordelen/kansen en nadelen/ bedreigingen van de vier varianten in kaart gebracht. Zo doet één variant de vesting Naarden niet aan en andere varianten hebben bijvoorbeeld als nadeel dat ze negatieve verkeerseffecten, aantasting van de vestingwallen of verslechtering van de waterkwaliteit kunnen veroor zaken.

In het op 21 maart 2011 vastgestelde tracébesluit Schiphol-

Een uitgevoerde Maatschappelijke kosten baten analyse

Amsterdam-Almere is een aquaduct bij Muiden

had als conclusie dat alle varianten negatief scoren wat

opgenomen in de plannen. Naast het aquaduct zal een

betreft economisch opbrengsten ten opzichte van de

brug worden gebouwd voor lokaal verkeer. Om deze brug

kosten die worden gemaakt om de vaarverbinding aan te

zo goed mogelijk in te passen is door Mecanoo in opdracht

leggen en te onderhouden.

van RWS een ambitiedocument gemaakt. Vanuit het

De vaarverbinding zou dan ook in een bredere context

Kwaliteitsteam Nieuwe Hollandse Waterlinie is hierover

moeten worden gezien.

geadviseerd. Dit ambitiedocument vormt het vormgeving

Dat sluit ook aan op wat in het Uitvoeringsprogramma in

en ruimtelijk kader voor de opdracht van de provincie van

2006 over dit project staat aangegeven, namelijk: “in het

de bouw van de brug.

gebied rondom de Naardertrekvaart dient de ruimtelijke

Door de aanleg van de aquaduct zal het provinciaal

kwaliteit van het landschap verbeterd te worden en moet

monument de kringenwetboerderij ‘Vechthoeve’ ver

de relatie tussen de Naardertrekvaart (voormalige acces in

plaatst moeten worden. De inzet vanuit de Enveloppe

de Nieuwe Hollandse Waterlinie) en de vestingsteden

commissie is dat de Vechthoeve herplaatst zal worden

Muiden en Naarden (voor de bezoeker) duidelijker

langs de Vecht binnen de ‘verboden kringen’ van Muiden.

worden”.

Er is een nieuwe locatie aangewezen voor de Vechthoeve

Er bestaat nu het voornemen om de aanleg van de

en Rijkswaterstaat is nu in onderhandeling met een

vaarverbinding mee te nemen in een integrale aanpak

partij die de Vechthoeve wil herbouwen.

voor het gehele gebied tezamen met andere opgaven als de agrarische structuurverbetering, natuurontwikkeling en

Nog niet in voorbereiding of uitvoering zijn de restauratie

-compensatie, verkeersinfrastructuur en het landschap.

en herbestemming van de Westbatterij in Muiden en de ontwikkeling van de Naardertrekvaart.

Niet in de Enveloppe Vechtstreek Noord, maar wel in de

De ontwikkeling van de Westbatterij wordt gestagneerd

gemeente Wijdemeren gelegen, zijn Fort Spion en Fort

omdat het onderdeel uitmaakt van de herontwikkeling

Kijkuit.

van het voormalig KNSF terrein. Er ligt een door de

Fort Spion heeft een hoge ecologische waarde. Om er als

14 |

recreant meer van te genieten is er een vogelkijkhut

of de Stelling van Amsterdam en zijn ze daarom niet

geplaatst, de slotgracht uitgebaggerd en zijn de legakkers

meegenomen in dit kostenoverzicht.

hersteld. Verder heeft Waternet een natuurpad aangelegd

Ter vergelijking in het Pact van Rijnauwen werd

rond de fortgracht.

uitgegaan van een bedrag van € 18.532.262. Maar zoals eerder aangegeven zijn nog niet in het Pact

Natuurmonumenten heeft voor Fort Kijkuit een plan opgesteld om het fort te restaureren en geschikt te maken als beheerskantoor en het is de bedoeling om er een klein onbemand informatiecentrum in te richten over de omgeving waarbij ook aan de Nieuwe Hollandse Waterlinie aandacht zal worden besteed.

2.2 Stand van zaken overige projecten

genoemde projecten inmiddels gerealiseerd.

2.4 Relevante ontwikkelingen ten gunste van het Uitvoeringsprogramma Ruimtelijk beleid Sinds juni 2010 is de provinciale Structuurvisie 2040 in werking getreden. Deze Structuurvisie omvat ook de Provinciale Ruimtelijke Verordening en de ‘Leidraad

Naast de in het Uitvoeringsprogramma genoemde

Landschap en Cultuurhistorie’. In de Verordening en de

projecten zijn er ook andere projecten tot stand gebracht

Leidraad zijn regels vastgelegd ten aanzien van eventuele

of nog in ontwikkeling.

toekomstige bebouwing in de Stelling van Amsterdam en

Zo zijn er in 2008 in de gemeenten Weesp en Wijdemeren

de Nieuwe Hollandse Waterlinie.

bruine NHW borden geplaatst voor fietsers en wandelaars

In artikel 20 t/m 22 van de Provinciale Ruimtelijke

om de weg te wijzen naar de forten. De overige gemeenten

Verordening Structuurvisie staat hierover het volgende

hebben gekozen voor verwijzingsborden in hun eigen

opgenomen:

huisstijl.

•

Verder is de munitieloods op de Bastion Bakkerschans in Weesp opgeknapt, zijn de stalen luiken van Fort

•

Ossenmarkt hersteld en is het sanitair verbeterd in de Kazerne in Muiden.

behoud van bestaande zichtlijnen tussen de forten en doorzichten op de forten; openhouden van schootsvelden rond de forten in de nog open landschappen;

•

In 2011 worden de vestingwallen in Muiden opgeknapt en

behoud van bestaande accessen (dijken, kanalen, spoorlijnen en wegen).

het gebied rond de Westbatterij.

2.3 Financiële uitgaven tot nu toe

Voor het deel van het gebied dat behoort bij het Nationaal Landschap/UNESCO Werelderfgoed Stelling van

Voor de financiering van de projecten is vooral gebruik

Amsterdam geldt een stringenter beleid. Dit heeft te

gemaakt van zogenaamde Groene Uitwegmiddelen. Dit

maken met het besluit van Gedeputeerde Staten dat

zijn rijksmiddelen die beschikbaar zijn gesteld vanwege

alleen de bestaande ruimtelijke regels zijn meegenomen

de aanleg van een nieuwe tracé voor de verbinding

in de Leidraad Landschap en Cultuurhistorie. Voor het

Schiphol-Amsterdam-Almere om ontwikkelingen op het

gebied van de Stelling van Amsterdam was er namelijk al

gebied van natuur, recreatie en cultuurhistorie mogelijk

in 2008 een Ruimtelijk Beleidskader vastgesteld.

te maken.

Het specifiek ruimtelijk beleid voor de Stelling luidt onder

Specifiek voor projecten van de Nieuwe Hollandse

andere als volgt:

Waterlinie/Stelling van Amsterdam in de Vechtstreek is

•

een bedrag van € 8 miljoen gereserveerd. Hiervan is per 1 augustus 2011 nog een bedrag van ruim € 3.5 miljoen

geen bebouwing toestaan in gebieden die nu nog open zijn;

•

kleinschalige incidentele ontwikkelingen binnen de

beschikbaar.

kernzone zijn alleen mogelijk als deze als doel

Verder hebben gemeenten bijgedragen, allerlei

hebben de ruimtelijke kwaliteit van de Stelling van

verschillende fondsen, particulieren en zijn eigen EXINH-

Amsterdam te versterken (dus ingepast in het

middelen van de provincie ingezet. In bijlage 1 wordt uitvoeriger ingegaan op de verschillende

landschap en respect voor de zichtlijnen); •

projecten die in het Uitvoeringsprogramma Nieuwe

toegestaan mits passend in het landschap en

Hollandse Waterlinie in de Vechtstreek Noord staan opgenomen. In bijlage 2 wordt een financieel overzicht

verdichting van bestaande bebouwingslinten is bestaande bebouwingsintensiteit;

•

op agrarische bouwblokken is aanpassing en

gegeven van alle projecten.

vernieuwing van agrarische opstallen mogelijk mits

Dit wordt gelegd ten opzicht van de raming in het Pact

ingepast in het landschap en passend binnen het

van Rijnauwen.

omgevingsbeleid.

Hieruit blijkt dat tot nu toe een bedrag van € 11.340.280,– is uitgegeven.

Voor het deel van de Nieuwe Hollandse Waterlinie dat niet

Dit is exclusief de kosten voor de planvorming van veel

ook deel uitmaakt van de Stelling van Amsterdam geldt

projecten. Bovendien hebben sommige projecten een

nu dus een ander provinciaal ruimtelijk beleid.

bredere doelstelling dan de Nieuwe Hollandse Waterlinie

Het is de bedoeling dat dit in een komende herziening


van de Leidraad Landschap en Cultuurhistorie zal worden aangepast. Dit is ook nodig als gevolg van de nieuwe Structuurvisie Infrastructuur en Ruimte van het ministerie van Infrastructuur en Milieu. In de ontwerp Structuurvisie van juni 2011 staat aangegeven dat het borgen van ruimtelijk regime voor het in stand houden en versterken van kernkwaliteiten van o.a. de Stelling van Amsterdam en Nieuwe Hollandse Waterlinie zal worden opgenomen in de AmvB Ruimte (algemene maatregel van bestuur). Omdat er op dit moment verschillen zijn tussen de provincies wat betreft de bescherming van de Nieuwe Hollandse Waterlinie is er liniebreed onlangs een leidraad hiervoor opgesteld die in grote mate overeenkomt met wat nu voor de Stelling van Amsterdam geldt.

Aanwijzingsprogramma rijksmonumenten Op 27 september 2009 nam minister Plaskerk het aanwijzingsbesluit voor de Nieuwe Hollandse Waterlinie als rijksmonument. Hiermee is de Nieuwe Hollandse Waterlinie als één groot samenhangend functioneel en ruimtelijk systeem aangewezen. In totaal zijn er 96 complexen aangewezen waarvan er 16 in de provincie Noord-Holland zijn gelegen. Sommige daarvan waren al beschermd maar de bescherming wordt nu verfijnd. Ook zijn er nieuwe rijksmonumenten bij. Een voorbeeld daarvan is Fort Kijkuit wat nu nog een provinciaal monument is. Naar verwachting zal de aanwijzing medio 2012 worden afgerond. In bijlage 3 staan de geselecteerde complexen van de Nieuwe Hollandse Waterlinie in NoordHolland.

iTRovator en Regionaal Bureau voor Toerisme Gooi en Vechtstreek Ter versterking van het toerisme en de marketing en promotie is in 2010 een belangrijke stap gezet door het opzetten van iTRrovator als toeristisch innovatie platform. Vanuit iTRovator is als opvolger van de oude VVV organisatie het Regionaal Bureau voor Toerisme Gooi en Vechtstreek opgezet die de promotie verzorgt en tevens allerlei producten en diensten ontwikkelt zoals een boekingscentrale, electro oplaadpunten, layar en QR applicaties en routes. Zo is ook de naam Fortenland geïntroduceerd om de vestingsteden Naarden, Muiden en Weesp en Bussum beter te kunnen promoten. In samenwerking met het gewest, Oneindig Noord-Holland en de Kamer van Koophandel zijn er in juli 2011 twee gratis apps gelanceerd, namelijk een belevingsfietsroute en een fortengame. Deze versterking van de samenwerking tussen de forten en het overige toeristisch bedrijfsleven zal naar verwachting zeker ten goede komen aan het bezoek en het rendement van de forten in deze regio.

3 16 |

Linie in Bedrijf, Nationaal Project Nieuwe Hollandse Waterlinie Ambitie & Strategie 2020, Uitvoerings programma 2011-2015


Liniebreed is er ook een tussenbalans gemaakt van het

De bedoeling is dat de Nieuwe Hollandse Waterlinie zich

project Nieuwe Hollandse Waterlinie. Er is een uitvoerings

ontwikkelt als een gezamenlijk merk dat staat voor

programma opgesteld voor de periode 2011-2015 met als

maatschappelijk verantwoord ondernemerschap met

titel ‘Linie in Bedrijf’. Geconstateerd wordt dat het project

respect voor erfgoed en natuur met een goede marketing.

al een eind op streek is. Overal is geïnvesteerd in de aandacht besteed aan de communicatie en marketing.

3 Maatschappelijk en economisch duurzaam gebruik

Niet overal langs de Nieuwe Hollandse Waterlinie is er

Na een periode van veel investeringen in de restauratie en

echter zo’n voortgang gerealiseerd als in de Vechtstreek

hergebruik is het belangrijk dat er een sterkere focus

Noord.

wordt gelegd op exploitatie en beheer. Er moet een

In ‘Linie in Bedrijf’ worden de volgende drie opgaven voor

strategie worden ontwikkeld om een duurzame instand

2020 geformuleerd.

houding te kunnen realiseren.

restauratie en herbestemming van de forten. Ook is veel

1 Versterk de ruimtelijke samenhang en herkenbaarheid

Met een éénmalige restauratie ben je er niet. Het fort zal ook onderhouden moeten worden.

In de afgelopen periode heeft het accent vooral gelegen op de

In ‘Linie in bedrijf’ worden per enveloppe Kansen en

ontwikkeling op de forten. In de komende periode zou het

opgaven genoemd. Wat betreft de Vechtstreek Noord

accent meer moeten worden gelegd op de vlakken en lijnen.

worden de volgende kansen en opgaven genoemd.

Dus de hoofdverdedigingslijn, routenetwerken en de

•

Nieuwe tracé Schiphol-Amsterdam-Almere biedt

groene ruimte zodat het linielandschap ook duidelijk

kansen om de recreatieve routestructuur te

herkenbaar wordt gemaakt.

verbeteren en de continuïteit van de Vecht als

Hiervoor is het belangrijk dat de geformuleerde

hoofdverdedigingslijn beter tot zijn recht te laten

kwaliteiten vanuit de Nieuwe Hollandse Waterlinie bij de

komen;

lopende ontwikkelingsprojecten goed worden bewaakt

•

Herbestemming van Fort Uitermeer;

Ook is van belang dat de planologische borging wordt

•

Verbetering van het recreatieve vaarroutenet;

gewaarborgd.

•

De bouw van de fietsbrug bij Nigtevecht over het

Als een kans wordt gezien dat de staatssecretaris in april 2011 heeft besloten om de Nieuwe Hollandse Waterlinie op

Amsterdam Rijnkanaal; •

Voorbeeldfunctie van het openhouden van de

te nemen op de Voorlopige lijst Werelderfgoed. Mogelijk

schootsvelden in Naarden met behulp van een

als uitbreiding van de Stelling van Amsterdam.

grondbank voor vergelijkbare opgaven elders langs

2 Veranker de uitvoering (Hoofden, harten en handen) Er is in de afgelopen jaren door overheden, vrijwilligers en ondernemers gezamenlijk gewerkt aan het behoud en ontwikkeling van de Nieuwe Hollandse Waterlinie. Geconstateerd wordt dat er nieuwe allianties nodig zijn met publieke en private investeerder en beheerders die de linie een maatschappelijke meerwaarde verschaffen naast de waarde als cultureel erfgoed. In 2011 is de Stichting Liniebreed Ondernemen opgericht waarin een aantal ondernemingen langs de Linie zich heeft verenigd. De eerder geformuleerde uitvoeringsambitie om de Waterlinie te nestelen in de ‘Hoofden en Harten’ van iedereen die met de linie te maken heeft is uitgebreid met ‘Handen’. Dit om nog meer de nadruk te leggen op de noodzaak dat goed functionerende netwerken noodzakelijk zijn.

de Nieuwe Hollandse Waterlinie; •

Opening van het bezoekerscentrum in de Utrechtse Poort in Naarden voor de Waterlinie en Nieuwe Hollandse Waterlinie.

4 18 |

Uitvoeringsprogramma 2011-2015 Vechtstreek Noord


Zoals in hoofdstuk 2 staat aangegeven zijn er van het Uitvoeringsprogramma van 2006 al veel projecten

1 Restauratie en herbestemming Westbatterij in Muiden

afgerond. Er zijn echter ook projecten waar nog helemaal geen uitvoering aan is gegeven of waarvoor nu de

Onduidelijk is wanneer de Westbatterij gerestaureerd gaat

voorbereidingen worden gedaan en in een later stadium

worden en een nieuwe herbestemming zal krijgen. Nu is de

de realisatie gaat plaatsvinden. Ook zijn er nog nieuwe

ontwikkeling van de Westbatterij nog gekoppeld aan de

opgaven en projecten te noemen die in de komende

ontwikkeling van het KNSF terrein. Er bestaat nog steeds

periode 2011-2015 zullen worden opgepakt.

een impasse tussen KNSF Vastgoed en de gemeente Muiden

In dit hoofdstuk worden die verschillende projecten

over de exacte invulling van het aantal woningen en het

beschreven.

groen in het bestemmingsplan. Er lopen bovendien

Geconstateerd moet worden dat nog niet van alle

vergunningaanvragen voor o.a. de bodemsanering en het

projecten bekend is hoeveel het gaat kosten en wanneer

kappen van bomen wat nodig is voor de detectie van

de realisatie zal plaatsvinden. Voor die projecten moet

aanwezige explosieven. Bovendien moet de woningmarkt

namelijk eerst nog een plan gemaakt worden om hier

voldoende gunstig worden ingeschat voordat met de

zicht op te krijgen. Bovendien moet in sommige gevallen

ontwikkeling zal worden begonnen. Naar verwachting zal

nog een besluit worden genomen of het ook daadwerkelijk

wel met de oostkant van het KNSF terrein, met daarin

zal worden uitgevoerd.

gelegen de Westbatterij, het eerst worden begonnen.

In een tabel op pagina 25 wordt een overzicht gegeven van

Vanuit het belang van de Nieuwe Hollandse Waterlinie/

de komende projecten.

Stelling van Amsterdam zou het beter zijn als de

Naast de geraamde kosten en de looptijd wordt in deze

Westbatterij los van de verdere ontwikkelingen van het

tabel ook aangegeven wie (mogelijk) voor de financiële

KNSF terrein zou kunnen worden gerestaureerd en

dekking zal zorgen.

herbestemd. Er ligt echter een overeenkomst tussen Muiden en de

Vanuit het in 2006 opgestelde Uitvoeringsprogramma

projectontwikkelaar en dit vraag is of het wel financieel

resteren nog de volgende projecten waar tot nu toe nog

haalbaar is om de Westbatterij los van de te bouwen

geen uitvoering aan is gegeven:

woningen te ontwikkelen. Bij de Westbatterij wordt ook

•

restauratie en herbestemming van de Westbatterij

een jachthaven gepland. Een mogelijkheid bestaat ook

Muiden;

dat de Westbatterij in combinatie met de jachthaven zal

•

ontwikkelen Naardertrekvaart;

worden ontwikkeld. Hiervoor is reeds een plan door een

•

fietsbrug bij Nigtevecht.

ontwikkelaar ontwikkeld. Trekker: KNSF Realisatie: Op dit moment is onduidelijk wanneer de Westbatterij gerestaureerd wordt en wanneer het dus een nieuwe bestemming krijgt.

20 |

2 Ontwikkeling van landschap rond Naardertrekvaart en vaarverbinding Vecht-Gooimeer

van fort Nigtevecht krijgt een hellingbaan. Binnen de gestelde randvoorwaarden kan aan de kant van het dorp Nigtevecht een spiraal of een hellingbaan komen. Als ook

Tot nu toe is er nog geen positief besluit genomen over de

de planologische procedure is doorlopen, wordt verwacht

aanleg van de vaarverbinding tussen de Vecht en het

dat in 2013 kan worden begonnen met de bouw. Dit zou

Gooimeer. De hoogte van de kosten ten opzichte van de

betekenen dat de brug in 2014 kan worden opgeleverd. De

baten en de tot nu te geringe eigen bijdrage uit de regio

provincie Noord-Holland is de trekker van de voor

zijn tot nu toe de belangrijkste knelpunten.

bereidingen. De provincie Utrecht wordt uiteindelijk

Het project zou mogelijk wel een kans van slagen krijgen

eigenaar en beheerder van de brug.

als het onderdeel gaat uitmaken van een integrale aanpak van dit gebied waarin zowel vaarrecreatieve, natuur, landbouw als infrastructurele aspecten worden meegenomen. Het doel hiervan is een verhoging van de kwaliteit van het landschap en verbetering van de relatie tussen de Naardertrekvaart en de vestingsteden en realisatie van de vaarverbinding tussen de Vecht en het Gooimeer. Op verzoek van de gemeente Naarden is op 4 en 5 oktober 2011 een schetsschuit gehouden waar naast o.a. over het open houden van de schootsvelden (zie project 8) en een toeristische visie voor Naarden ook over deze vaar verbinding is gesproken. Naar verwachting neemt GS begin 2012, na advies van de ILG commissie AGV, een go

Er zijn ook nog projecten vanuit het Uitvoerings

no go besluit over de vaarverbinding en of een integraal

programma van 2006 waarbij al heel nadrukkelijk

plan voor dit project zal worden opgesteld.

voorbereidende werkzaamheden zijn uitgevoerd maar

Als er zo’n plan wordt gemaakt is het van belang dat de

waarvan de realisatie nog moet plaatsvinden. Tevens zijn

versterking van de structuur van de Nieuwe Hollandse

er projecten waarvan tot nu toe nog maar een deel van de

Waterlinie hierin nadrukkelijk wordt meegenomen.

oorspronkelijke doelstellingen zijn gerealiseerd.

Trekker: Naarden en Provincie

Het gaat hierbij om de volgende projecten:

Realisatie: Omdat er nog geen besluit is genomen over de vaarverbinding Vecht-Gooimeer over het

4 Monumentaal herstel binnenhaven Fort H in Muiden

maken van een integraal plan voor dit gebied

De vergunningen bestemmingsplanprocedure is bijna

is het nog onduidelijk of en wanneer het

afgerond om het voormalige binnenwater bij Fort H terug te

gerealiseerd gaat worden.

brengen waardoor er een nieuwe binnenhaven ontstaat en

3 Realisatie van fietsbrug bij Nigtevegt over het AmsterdamRijnkanaal

waar ook de monumentale beer en peperbus in ere zullen worden hersteld. Zeker wanneer ook de brug van de A1 op termijn zal worden weggehaald krijgt de zuid entree van Muiden hiermee een verfraaiing waardoor het historisch

De aanleg hiervan is van belang voor de verbetering van

karakter van de vestingstad Muiden zal worden versterkt.

de bereikbaarheid vanuit Amsterdam naar het gebied van

De exploitant van het restaurant is van plan om op termijn

de Nieuwe Hollandse Waterlinie ten westen van het

ook het restaurant uit te breiden en te verfraaien.

kanaal. In tegenstelling tot de voorgaande twee projecten kan bij dit project wel een datum genoemd worden wanneer het naar verwachting gerealiseerd gaat worden. Trekker: Provincie Noord-Holland

Trekker: Fort H Realisatie: Herstel van de binnenhaven en restauratie van de beer en peperbus wordt verwacht in het voorjaar van 2012.

de gemeenten De Ronde Venen en Stichtse Vecht willen in

5 Realisatie herbestemming Fort Uitermeer

het voorjaar van 2012 een samenwerkingsovereenkomst

Na overdracht van Fort Uitermeer naar de Stichting

tekenen waarin zij o.a. afspraken maken over financiën

Uiteraard Uitermeer (UU) is op 26 oktober 2011 officieel het

en onderhoud. Daarna wordt de bouw van de fietsbrug

restaurant Uit en Meer op het fortterrein gerealiseerd.

aanbesteed. De brug krijgt een middendeel of over

Het is nu nog in een tijdelijk houten gebouw. Heel

spanning en twee aanbruggen. De aanbrug aan de zijde

nadrukkelijk in de geest van de Kringenwet dat er alleen

Realisatie: De provincies Utrecht en Noord-Holland en


Trekker: Gemeente Weesp Realisatie: Naar verwachting ligt er uiterlijk begin 2012 een plan gereed. Wanneer de financiële dekking hiervoor is gevonden kan het mogelijk in 2013 worden gerealiseerd.

in hout gebouwd mag worden in de nabijheid van het fort. Het is de bedoeling dat er nog een steiger komt waardoor sloepen en andere boten aan kunnen leggen bij dit fort op deze centraal gelegen locatie aan de Vecht tussen het Naardermeer en de Ankeveense plassen. Hiermee is het plan van de Stichting Uiteraard Uitermeer nog niet gereed. Het is de bedoeling dat nog enkele

accommodatie. Wat betreft het restaurant is het de

7 Verdere uitbreiding en verbetering recreatieve routeinfrastructuur

bedoeling dat het op een later moment de definitieve plek

In de afgelopen jaren is de recreatieve routestructuur

zal krijgen op het terrein.

aanzienlijk uitgebreid. Dat geldt zeker voor de wandelen

Op dit moment is er nog een wegensteunpunt en de

fietsroutes. Ook is er in april 2010 een kanoroute

muskusrattenbestrijding op het terrein gevestigd. Door

gerealiseerd.

de overdracht van muskusrattenbestrijding van de

Er zijn echter nog een groot aantal plannen die nog

provincie naar de waterschappen zullen met ingang van

gerealiseerd moeten worden.

1 juli 2012 de muskusrattenbestrijders het terrein verlaten

Vanuit de ILG gebiedscommissie zijn de verschillende

zodat ook dit gebied ter beschikking komt van de

wensen in kaart gebracht.

stichting UU.

Zo bestaat er vanuit de watersportorganisaties behoefte

Dit legt echter voor het wegensteunpunt zeker op korte en

om de Karnemelkse Sloot op te waarderen naar BRTN

middellange termijn niet voor de hand. Het ligt op een

niveau (voor sloepen en kleine motorboten) en de

strategische locatie en bovendien zou een verhuizing veel

’s Gravelandse Vaart (noord) bevaarbaar te maken tussen

geld gaan kosten.

de Vecht (bij fort Uitermeer) en de Karnemelkse Sloot. Dit

plofhuisjes zullen worden gerestaureerd die zullen worden gebruikt als vergaderlocaties of verblijfs

Trekker: Stichting Uiteraard Uitermeer Realisatie: Met de opening van restaurant Uit en Meer is

alles is verwoord in een ‘Wensbeeld vaarrecreatie’. Het Amsterdam Rijnkanaal zal in de toekomst veel minder gebruikt mogen worden voor recreatietoervaart. Er ligt ook een nadrukkelijke relatie met het deel van de

de eerste fase van het plan gerealiseerd. Het

Vecht dat in Utrecht gelegen is.

streven van de Stichting Uiteraard Uitermeer

In mei 2010 is de interprovinciale visie ‘Hollandse Meren

is om de overige onderdelen van hun plan in

voor de Randstad’ verschenen. Bij de uitwerking van deze

de komende 5 jaar te realiseren.

visie zou het Wensbeeld moeten worden meegenomen en

6 Reconstructie bastions Draaiersschans en Roozeboomschans in Weesp Van de vier bastions in Weesp is het eerst de Bakkerschans

ook de mogelijkheid van een vaarverbinding Nieuwe Wetering bij fort Nieuwe Sluis in de provincie Utrecht. Trekker: Diverse

opgeknapt, die in eigendom is van particulieren. Zo zijn er

Realisatie: A fhankelijk van de beschikbaarheid van

trappen geplaatst en is er groot onderhoud geweest van het

voldoende financiële middelen en plano

bomenbestand. Daarna is in het voorjaar van 2011 het

logische procedures wordt de realisatie van

Bastion Nieuwe Achtkant gereconstrueerd opgeleverd.

de verschillende projecten verwacht in de

De overige twee bastions Draaiersschans en Roozeboom

periode 2011-2015. Vooral met betrekking tot

schans kunnen nog een opknapbeurt gebruiken waardoor

de grote investeringen ten behoeve van de

ze veel beter als bastions herkenbaar worden. In eerste

watersport moet een groot voorbehoud

instantie zal er een plan voor moeten worden gemaakt en

worden gedaan of het ook werkelijk (in die

een raming van de kosten.

periode) gerealiseerd kan worden.

22 |

Realisatie: Er is nog geen concrete planning voor het project. In eerste instantie zal het gaan om aankoop en/of overdracht van gronden. Hiermee zou in 2012 kunnen worden begonnen. Pas in een later stadium zou eventueel ook de openheid vergroot kunnen worden. Als tenminste dit ook financieel haalbaar is.

8 Bescherming en ontwikkelen van open schootsvelden bij Naarden In december 2009 werd in opdracht van het Goois Natuurreservaat de ‘Toekomstvisie Vesting Naarden en omgeving’ gepresenteerd . Uitgangspunt van deze Toekomstvisie is behoud en versterking van de openheid van de schootsvelden. Nieuwe ontwikkelingen als woningbouw of andere stedelijke functies dienen binnen plaats te vinden. Onderzocht zou moeten worden of de

9 Consolidatie en beter zichtbaar maken van Fort Hinderdam

openheid van de schootvelden vergroot kan worden,

Dit fort, in eigendom van Natuurmonumenten, heeft een

bijvoorbeeld door het omzetten van volkstuinen,

natuurfunctie en kan dus maar zeer sporadisch bezocht

kwekerij en sportveld tot open gebied. In de

worden. In juli 2011 werd een Waterbank aan de overkant

Toekomstvisie worden ook nieuwe recreatieve

van de Vecht geplaatst waarvan men een uitzicht heeft op

mogelijkheden voorgesteld zoals fiets en wandelroutes

Fort Hinderdam. De bomen en struiken hebben vrij spel

en de mogelijk vestiging van een Stadsboerderij. Voor de

gekregen waardoor je bijna niks van het fort kunt zien.

verdere uitwerking van de Toekomstvisie is het

Het gevaar hiervan is dat dit rijksmonument hierdoor

eigendom en beheer van de schootsvelden van groot

schade heeft opgelopen en dat het mogelijk door de vrije

belang. De gemeente Naarden is in bezit van ruim 25

natuurontwikkeling nog verder wat betreft bouwkundige

ha.

staat achteruit zou kunnen gaan. Daarom is het van

De beste waarborg voor het behoud en versterken van de

belang dat binnenkort naar de bouwkundige staat wordt

open schootsvelden is wanneer de grond in eigendom

gekeken.

komt van het Goois Natuurreservaat of een andere

Op basis van dat onderzoek zouden er mogelijk

natuurbeherende instantie. Omdat dit financieel nu

consolidatiewerkzaamheden kunnen worden verricht en

niet mogelijk is wordt gedacht aan de mogelijkheid om

bepaalde bomen en struiken worden weggehaald zodat

in navolging van in Laag Holland de gronden onder te

het zicht op het fort wordt verbeterd. De natuurfunctie

brengen in een grondbank en dit onder voorwaarden ter

van het fort zal echter gehandhaafd blijven.

de bestaande bebouwing of aan de rand van de snelweg

behoud en beheer van landschap uit te geven aan agrariërs. Ten behoeve van de Grondbank heeft de provincie vanuit de Groene Uitwegmiddelen hiervoor een bedrag van € 1,5

Trekker: Natuurmonumenten Realisatie: Oplevering van het onderzoek naar de

miljoen gereserveerd.

huidige staat van Fort Hinderdam en

Op 4 en 5 oktober 2011 is een schetsschuit georganiseerd

consolidatie en groenplan wordt verwacht

waar gesproken is over maatregelen hoe de schetsvelden

begin januari 2012. De uit te voeren

behouden en herstelt kunnen worden. Er is gesproken

werkzaamheden zouden dan in 2012-2013

over een minimumvariant waarbij bebouwing niet

kunnen worden gerealiseerd.

wordt verwijderd maar gedacht wordt aan bijvoorbeeld het weghalen van ongewenst groen en op bepaalde

Niet formeel behorend bij de Enveloppe Vechtstreek, maar

plekken toevoegen van beplanting om de randen van de

wel in de provincie Noord-Holland gelegen, zijn Fort

schootsvelden duidelijker af te zomen.

Kijkuit en Fort Spion

Trekker: Gemeente Naarden


11 Voltooiing inrichting omgeving Fort Spion Fort Spion is in eigendom van de gemeente Amsterdam en het wordt beheerd door Waternet. Het fort is ingericht als overnachtingsplaats voor wandelaars, fietsers en een enkele automobilist en er is een kleine camping. In opdracht van de provincie Utrecht heeft het bureau Feddes/Olthof Landschapsarchitecten in 2008 een ontwerpplan gemaakt voor Fort Spion om het beter toegankelijk te maken. Het terrein blijft beperkt toegankelijk om het drinkwater en de natuur te

10 Restauratie en hergebruik Fort Kijkuit

beschermen. Op basis van dit plan zijn de legakkers hersteld en is er in 2011 een wandelpad gerealiseerd. Er bestaan nog plannen om de verschansingen te

Natuurmonumenten heeft als eigenaar van Fort Kijkuit

restaureren die gelegen zijn ten noorden en zuiden van

een plan gemaakt om het fort te restaureren en een

het fort. Rond de zuidelijke verschansing zou een

nieuwe bestemming te geven. Het plan bestaat uit twee

pleisterplaats kunnen worden gecreëerd. Dit gebied is nu

fases.

in eigendom van Staatsbosbeheer en zou mogelijk

In de eerste fase wordt het fort gerestaureerd en op een

kunnen worden aangekocht. Verder wordt in het plan

zorgvuldige en eigentijdse manier geschikt gemaakt als

gesproken over realisatie van zes uitkijkposten,

beheerkantoor en er komt een inforuimte over

aanpassing van de gevaarlijke entree van de camping en

Natuurmonumenten, Nieuwe Hollandse Waterlinie en de

verplaatsing van de bestaande damwand zodat het

Vechtplassen.

misschien mogelijk wordt gemaakt om bij het fort te

In de tweede fase is het de bedoeling om de machine

kunnen zwemmen en te kanoën.

stalling en kantine te slopen zodat op die plek een

Gekoppeld aan het plan is er door Feddes/Olthof een

parkeergelegenheid voor bezoekers en personeel kan

kostenraming gemaakt. Exclusief de reeds gerealiseerde

worden gemaakt.

rondgang en herstel van legakkers zou het dan om een

Verder is het de bedoeling dat er een aanlegsteiger voor

bedrag van ruim € 500.000,– gaan.

boten wordt gebouwd.

Op het terrein van het fort ligt een fundering van een

De kosten van de eerste fase, restauratie en inrichting als

artellerieloods. Het plan is om dit te herbouwen en te

beheerskantoor en inforuimte zijn geraamd op ruim € 1.5

gaan gebruiken voor opslag en ontvangst van gasten.

miljoen. Natuurmonumenten is nu bezig om de financiering hiervan rond te krijgen.

Trekker: Waternet

Trekker: Natuurmonumenten

Realisatie: Is afhankelijk van prioriteitstelling en

Realisatie: Is afhankelijk van of de financiële dekking rond komt. Wanneer dit in 2012 het geval is zou het na de noodzakelijke vergunning en bestemmingsplanprocedure in de loop van 2014 kunnen worden gerealiseerd.

beschikbare middelen bij Waternet.

24 |

12 Zichtbaar en beleefbaar maken Batterij no. 1 aan de Koedijk Het Goois Natuurreservaat (GNR) is bezig met het

zijn om daarna een besluit te nemen over de eventuele realisatie.

Meent. Bij een bodemonderzoek is de plek gevonden van

14 Ruimtelijke inpassing A6-A9 (Schiphol-Amsterdam-Almere) en andere infrastructurele projecten

Werk 1 of Batterij no. 1 van het Offensief voor Noorden.

Een belangrijke ontwikkeling vormt het nieuwe tracé

Dit Offensief is in 1877 aangelegd en het vormde een halve

voor de verbinding Schiphol-Amsterdam-Almere (SSA).

cirkel rond de zuiden oostzijde van de Vesting Naarden.

Deze nieuwe verbinding zal een enorme invloed hebben

De Batterij werd in de loop van de twintiger jaren

op het gebied en dus ook op de structuur van de Nieuwe

ontmanteld en verkocht. Volgens geo-electrisch

Hollandse Waterlinie in dit gebied.

onderzoek resteren mogelijk alleen nog ondergrondse

Aan de ene kant vormt dit nieuwe tracé een bedreiging

structuren uit die tijd.

voor die structuur, anderzijds biedt het ook kansen. Zo zal

De bedoeling van het GNR is om het Fort aan de Koedijk

de brug van de A1 over de Vecht verdwijnen en vervangen

in het verlengde van de natuurinrichting van het gebied

worden door een aquaduct. Deze brug vormt nu nog een

zichtbaar en beleefbaar te maken.

grote barrière tussen Muiden en Vecht.

Hiervoor zal een plan worden opgesteld dat rond januari

In opdracht van de provincie wordt er nog wel bij Muiden

2012 beschikbaar zal komen.

een nieuwe brug voor lokaal verkeer over de Vecht

natuurherstel in ‘Koedijkgebied’/Gijzenveen’, gelegen tussen de westrand van Bussum en de Hilversumse

Trekker: Goois Natuurreservaat Realisatie: Begin 2012 is het plan gereed. Op basis

gebouwd. Deze zal echter een veel minder groot volume hebben dan de huidige brug van de A1. Vanwege het Aquaduct zal de Kringenwetboerderij De Vechthoeve verplaatst moeten worden.

daarvan zal bekeken worden of het financieel

Ook de verzorgingsplaatsen De Hackelaar en Honswijck

haalbaar is of en op welke wijze en wanneer

zullen een andere ligging krijgen en nieuw worden

de Batterij no 1 zichtbaar kan worden

ingericht. Zo komt er bij de verzorgingsplaats De

gemaakt.

Hackelaar een restaurant. Voor de lokale brug bij Muiden

13 Toegankelijk maken van schuilplaatsen en restauratie en renovatie ‘Bastion 8, gebouw E in Muiden

is een Ambitiedocument opgesteld en voor de verzorgings plaatsen referentieontwerpen. Het Kwaliteitsteam Nieuwe Hollandse Waterlinie heeft over beide plannen advies gegeven hoe het een en ander het best kan worden ingericht passend en structuur versterkend vanuit de

Fort E, of ook wel Bastion 8, ligt aan de oostzijde van de

Nieuwe Hollandse Waterlinie .

Vesting Muiden. Dit bomvrije munitiemagazijn is

De Enveloppecommissie Vechtstreek Noord heeft

momenteel in gebruik als (gehuurde) bergingsruimte

geadviseerd over wat er met de Vechthoeve zou moeten

voor bewoners van de panden er tegenover. Het gebouw

gebeuren, namelijk aan de Vecht gelegen en binnen de

lekt echter en restauratie van de buitenzijde en het dak en

Verboden Kring van Muiden. Voor de toekomstige

renovatie van de binnenzijde is nodig. In het gebouw zijn

inrichting van het gebied dat vrij komt door de aanleg van

nooit voorzieningen aangelegd, waardoor het nu

de Aquaduct is echter nog geen plan opgesteld.

ongeschikt is voor ander gebruik dan opslag.

Ook zal bewaakt moeten worden dat de geformuleerde

De gemeente Muiden is eigenaar van het munitie

uitgangspunten wat betreft het referentieontwerp van de

magazijn. De gemeente was in 2009 van plan om het te

Verzorgingsplaatsen ook werkelijk zullen toegepast in de

gaan renoveren maar is hier in 2010 op teruggekomen

uiteindelijke realisatie.

omdat men de nieuwe mogelijke bestemming (comité

Verder is het van belang dat het één en ander meer in

openbare feesten en de kabelkrant) niet bevredigend vond

samenhang met elkaar gebeurt dan nu het geval is. Er

ten opzichte van de te maken kosten. In 2009 waren de

vindt wel overleg plaats met provincie en gemeenten over

kosten begroot op € 390.000,–.

de inrichting van de verschillende onderdelen maar tot

De schuilplaatsen in Muiden zouden mogelijk

nu toe nog niet over de totale ruimtelijke inrichting.

uitgegraven en opgeknapt kunnen worden en er zou één

Naast het nieuwe tracé van SSA komt er ook nog een 380

opengesteld kunnen worden voor publiek.

KV hoogspanningleiding door het gebied en komt er een

Trekker: gemeente Muiden Realisatie: Er zal eerst een plan moeten worden

nieuwe spoorbrug die vanwege de grote omvang een enorm effect zal hebben op het landschap. Van belang voor de kwaliteit van het landschap is dat deze nieuwe infrastructurele werken zo veel mogelijk op elkaar

opgesteld met daarin o.a. een raming van de

worden afgestemd en waar mogelijk gebundeld. Het

kosten van renovatie en herinrichting en

Kwaliteitsteam NHW zou hierover kunnen adviseren, ook

welke functie het mogelijk zou kunnen

hoe de continuïteit van de Vecht als hoofdverdedigingslijn

krijgen. Plan zou begin 2013 gereed kunnen

beter tot zijn recht komt.


Naast de infrastructurele werken is er ook woningbouw

verschillende forten. Hiervoor zijn de eigenaren primair

gepland aan de westkant van de hoofdweerstandslijn op

verantwoordelijk.

het voormalig KNSF-terrein en de Bloemendalerpolder.

Voor de openstelling zijn de verschillende forten in de

In de bijgestelde plannen voor de Bloemendalerpolder

regio zeer afhankelijk van de inzet van vrijwilligers. De

blijft de Vechtoever onbebouwd.

vraag is of er op termijn nog wel genoeg vrijwilligers te

Trekker: RWS, Provincie en gemeenten Muiden en Naarden Realisatie: Nadat de minister in maart 2011 het tracé

vinden zijn? Deze beide voorbeelden geven aan dat er een strategie zal moeten worden ontwikkeld hoe ook op termijn de forten exploitabel en goed beheerd en onderhouden zullen blijven.

besluit heeft genomen zal de Raad van State

Dit sluit ook aan op de liniebrede visie en uitvoerings

in het najaar van 2011 een besluit nemen over

programma 2011-2015 om een strategie te gaan

ingediende beroepen tegen het tracé besluit.

ontwikkelen voor de instandhouding en het versterken

Daarna kan worden begonnen met de

van de netwerken (Hoofden, harten en handen) en het

uitvoering. Deze is in 5 deelprojecten

maatschappelijk en economisch duurzaam gebruik (zie

opgeknipt. De uitvoering van de A10

hoofdstuk 3).

Diemen-Muiderberg/ A6 Muiderberg-Almere

De opdracht die de Stichting Muider Muizenfort Museum

Havendreef staat gepland voor de periode

(SMMM) heeft verleend voor het opstellen van een

2014-2020. Met de bouw van de lokale brug

beleidsplan en een SWOT analyse past hier goed in. Dit

bij Muiden zal in de tweede helft van 2012

advies moet een antwoord geven op de vraag hoe de

worden begonnen. De verzorgingsplaatsen

positie van het SMMM structureel verstevigd kan worden

zullen ook al voor 2014 worden ingericht. Dit

door versterking van de organisatie, verbreding en

betekent dat in de periode 2011-2013

verdieping van functie en aanbod en het structureel

geadviseerd en bewaakt moet worden dat de

aangaan van allianties met partners in de regio.

inrichting zo gunstig mogelijk wordt voor de

In december 2011 komt het advies hierover beschikbaar.

openheid en ruimtelijke structuur van de

De Stichting Forteiland Pampus heeft in 2010 een

Nieuwe Hollandse Waterlinie.

strategische beleidsvisie 2010 -2015 laten opstellen. In de beleidsvisie worden aanbevelingen hoe meer bezoekers kunnen worden getrokken waardoor er een grotere omzet wordt gehaald waardoor er ook jaarlijks geld wordt gereserveerd voor onderhoud. Ook in het licht van de komende fusie van gemeenten is het van belang dat er een visie wordt ontwikkeld over het toekomstig beheer en onderhoud van de verschillende onderdelen van de Nieuwe Hollandse Waterlinie/Stelling van Amsterdam. Hierbij zal gebruik gemaakt worden van wat landelijk wordt ontwikkeld en de onderzoeken die in de regio zijn gedaan of binnenkort zullen plaats vinden. Trekker: Gewest Gooi en Vechtstreek en provincie

15 Visie en strategie voor duurzame exploitatie en beheer In de afgelopen jaren is heel veel geïnvesteerd in de restauratie en hergebruik van de forten in de Vechtstreek. Een belangrijke bijdrage hieraan heeft de Rijksgebouwen dienst (RGD) geleverd door het restaureren en opnieuw inrichten van het Muiderslot en de Vesting Naarden. Ook de Groene Uitwegmiddelen, die het Rijk beschikbaar heeft gesteld in relatie tot de ontwikkeling van de verbinding SAA, maken het mogelijk om te investeren in de verschillende forten. Daarnaast stelt de provincie ook eigen provinciale middelen beschikbaar. Op termijn zullen deze geldstromen wegvallen. Terwijl er wel in de toekomst onderhoud zal moeten worden gedaan aan de

Realisatie: Medio 2012

26 |

Uitvoeringsprogramma NHW/SvA in de Vechtstreek Noord 2011-2015 Projecten 1 Restauratie en herbestemming Westbatterij 2 Ontwikkeling landschap rond Naardertrekvaart en vaarverbinding Vecht-Gooimeer

Kosten € 1.500.000,– € 9 tot 14 miljoen (*1)

(mogelijke) Dekking KNSF Provincie/gemeenten

Looptijd 2013-2014? ?

3 Realisatie van fietsbrug over Amsterdam-Rijnkanaal bij Nigtevegt

€ 10 miljoen

Rijk, provincies Utrecht en NoordHolland, Amsterdam en Stichtse Vecht

2011-2013

4 Monumentaal herstel binnenhaven Fort H

€ 850.000,–

Fort H, provincie

2011-2012

5 Realisatie herbestemming Fort Uitermeer

PM

St. Uiteraard Uitermeer

2011-2016

6 Reconstructie bastions Draaiersschans en Roozeboomschaans

PM

Weesp, provincie

7 Verdere uitbreiding en verbetering recreatieve route-infrastructuur

PM

o.a. provincie, gemeenten, AGV

8 Bescherming en ontwikkelen van open schootsvelden bij Naarden 9 Consolidatie en beter zichtbaar maken van Fort Hinderdam 10 Restauratie en herbestemming van Fort Kijkuit (*2) 11 Voltooiing inrichting omgeving Fort Spion (*2) 12 Zichtbaar en beleefbaar maken batterij No 1 aan de Koedijk 13 Toegankelijk maken schuilplaatsen en restauratie/renovatie Bastion 8 14 Ruimtelijke inpassing A6-A9 (SAA) en andere infrastructurele projecten 15 Visie en strategie voor duurzame exploitatie en beheer (*1) alleen de geraamde kosten van de vaarverbinding (*2) valt formeel bij de Enveloppe Vechtstreek Zuid PM kosten nog niet bekend

€ 3.000.000,–

o.a. provincie

2011-2013 Doorlopend 2012-2014

PM

Natuurmonumenten, provincie

2011-2013

€ 1.500.000,–

Natuurmonumenten, provincie

2012-2014

Waternet, provincie

2012-2014

€ 500.000,– PM € 500.000,– PM € 50.000,–

GNR, provincie

2012-2014

Muiden

2013-2014

o.a Rijkswaterstaat

2011-2020

Provincie, gewest

2012

1


Bijlage Stand van zaken september 2011 van de projecten van het Uitvoeringsprogramma Nieuwe Hollandse Waterlinie Vechtstreek Noord In deze bijlage wordt per project achtereenvolgend weergegeven wat als gewenste resultaat is geformuleerd in 2006 in het uitvoeringsprogramma, wat de huidige stand van zaken is en wat de toekomstige planning is wanneer het project nog niet is afgerond.

28 |

1

Fort Pampus

Geformuleerd gewenst resultaat: een gerestaureerd en daarmee waterdicht dak en muren, om daarmee het fort voor verder verval te behoeden, waardoor Pampus voor het publiek toegankelijk zal blijven.

Stand van zaken Na de officiële opening van het gerestaureerde fort op 25 april 2008 bleek het dak alsnog te lekken. De aannemer was failliet gegaan en er is een schadeclaim gelegd bij de architect. De behandeling van deze claim kost echter veel tijd terwijl het ook nog ongewis is of deze claim wel gehonoreerd zal worden. Daarom heeft de provincie in december 2009 een extra subsidie beschikbaar gesteld. Het dak is inmiddels weer hersteld. Het zuidwest kwadrant van het binnenfort is ingericht als het eerste bezoekerscentrum voor de Stelling van Amsterdam. Op 8 juli 2011 werd ‘Pampus Experience’ officieel geopend. Op een interactieve en multimediale wijze wordt een presentatie gegeven van de Stelling van Amsterdam en toen Pampus nog een militaire functie vervulde. Met ingang van 1 april 2011 heeft de Stichting Forteiland een eigen boot waarmee vanuit Muiden naar Pampus wordt gevaren. In 2010 heeft Pampus een strategische beleidsvisie 2010-2015 laten maken met als titel ‘Puur Pampus’. Hierin worden adviezen gegeven hoe het aantal bezoekers en de omzet zou kunnen toenemen. Naast een betere marketing en boekingssysteem wordt ook geadviseerd om het ontvangstgebouw Hollands Licht uit te breiden om meer omzet te halen uit de winkel en de horeca.

Totale investeringskosten tot nu toe € 5.171.225,–.

Toekomstige planning Uit de meerjarenvisie bleek dat voor de toekomstige financiële basis van de Stichting Forteiland Pampus het belangrijk is dat de ontvangstruimte Hollands Licht zal worden uitgebreid zodat de horeca en winkelfunctie kan worden versterkt . Niet duidelijk is wanneer dit zal worden opgepakt.

2 Fort Werk IV Bussum Geformuleerd resultaat: een gerestaureerd fort met voldoende voorzieningen voor dagelijks gebruik van voornamelijk sociaal-culturele aard (zowel permanente als incidentele verhuur als studio, atelierruimte en bijeenkomsten voor workshops, exposities en concerten). Daarnaast moet het fort beleefbaar worden (wandelroute, buitenactiviteiten).

Stand van zaken Het fort is geleidelijk opgeknapt. Op 18 juni 2009 is de officiële opening geweest van het gerestaureerde fort. Er worden cursussen, workshops, tentoonstellingen en concerten gehouden en het terrein is maandag t/m zaterdag toegankelijk voor publiek. De houten kap en verdiepingsvloer van de artillerieloods zijn opgeknapt en de metalen golfplaat op het voorste dak is vervangen door een pannendek. Voor 2011 heeft Fort Werk IV subsidie ontvangen om het binnenterrein in te richten met voorzieningen die de toegankelijkheid, bereikbaarheid en veiligheid voor het publiek bevorderen zoals hekken, rasters, banken en trappen.

Totale investeringskosten tot nu toe € 518.769,–.

Toekomstige planning Volgens de planning zijn de werkzaamheden aan het binnenterrein eind 2011 afgerond.

3 Fort Uitermeer Weesp Geformuleerd resultaat: een opengesteld terrein, met uitgegraven fortgracht en een sluis. Op het fortterrein is een functionerende horecaonderneming.

Stand van zaken: Nadat in 2006 de provincie als eigenaar van het fort een prijsvraag heeft uitgeschreven is gekozen voor een plan van de stichting Uiteraard Uitermeer (UU). De provincie en UU hebben in 2008 een intentieverklaring ondertekend. Omdat een potentiële investeerder wegviel en er geen andere grote investeerder gevonden kon worden heeft de UU in overleg met de provincie besloten om hun plan fasegewijs tot ontwikkeling te brengen. In eerste instantie wordt begonnen worden met een


horecavoorziening in een tijdelijk gebouw. Op 1 maart 2011 is een bruikleenovereenkomst en erfpachtpachtovereenkomst ondertekend tussen UU en de provincie en met de gemeente Weesp is een samenwerkingsovereenkomst ondertekend. Op 26 oktober 2011 is officieel het restaurant ‘Uit en Meer’ geopend. Wanneer de vergunningen zijn verleend zal er een steiger komen aan de Vecht waardoor er boten kunnen aanleggen en een parkeerplaats. Volgens het plan van UU zal het restaurant in een later stadium een definitieve huisvesting krijgen. De plofhuisjes zullen in de toekomst geschikt gemaakt worden als vergaderlocatie of voor bed & breakfast.


Toekomstige planning Wat betreft de steiger en de parkeerplaats is de bedoeling dat dit in het voorjaar 2012 zal worden gerealiseerd. De verdere ontwikkeling is afhankelijk van het succes van het restaurant ‘Uit en Meer’ en de financiële dekking. De stichting heeft het streven om de overige onderdelen in de komende 5 jaar te realiseren.

4 Ontwikkelen toeristisch-recreatief arrangement Geformuleerde resultaat: vier arrangementen voor de particuliere markt waarbij de beleving van de Nieuwe Hollandse Waterlinie centraal staat.

Stand van zaken: In het kader hiervan is een fietsroute en website ontwikkeld met informatie over de forten en horecabedrijven in de nabijheid (www.fortenwijzer.nl), een placemat en een Fortengame voor kinderen. Dit is officieel op 11 juni 2009 afgerond. In navolging hiervan is het samenwerkingsverband Fortenland tot stand gekomen. Dit is een samenwerking tussen de gemeenten Muiden, Naarden, Bussum en Weesp, de zeven forten in deze gemeenten (Muiderslot, Forteiland Pampus, Muizenfort, Nederlands Vestingmuseum Naarden, Fort Werk IV, Fort Ossenmarkt en Fort Uitermeer), het gewest Gooi en Vechtstreek en in een later stadium iTRovator en het Regionaal Bureau voor Toerisme Gooi en Vechtstreek. Vanuit Fortenland is in samenwerking met de Kamer van Koophandel en Oneindig Noord-Holland in juli 2011 een Layar applicatie ‘Fortenroute’ en een Fortengame app gelanceerd.

Totale investeringskosten € 55.750,– (dat is exclusief de layar applicatie en fortengame app).

Toekomstige planning Vanuit Fortenland zullen zeker nog nieuwe initiatieven worden geïnitieerd ten gunste van de Nieuwe Hollandse Waterlinie.

5 Educatief Programma Geformuleerd resultaat: De Nieuwe Hollandse Waterlinie een structurele plek geven in het lesprogramma van het basis- en voortgezet onderwijs in Gooi, Vecht- en Eemstreek.

Stand van zaken: Door de Stichting Omgevingseducatie Gooi, Vecht- en Eemstreek is lesmateriaal (leskist) ontwikkeld en sinds het eind van 2008 beschikbaar voor de groepen 5, 6, 7 en 8 van het basisonderwijs en onderbouw van het voortgezet onderwijs.

Totale investeringskosten € 120.000,–.

Toekomstige planning Project is reeds gerealiseerd.

6 Fietsveer Nigtevecht Geformuleerd resultaat: voortbestaan van de fietsveer zodat beide oevers met elkaar verbonden blijven en waardoor het fietsverkeer wordt bevorderd.

30 |

Stand van zaken In december 2010 is de nieuw elektrisch aangedreven veerpont officieel in gebruik genomen. De aanlegplaats is opgeknapt zodat het ook beter toegankelijk is geworden voor minder validen en er staat een nieuw ponthuisje.



7 Muiderslot Geformuleerd resultaat: Muiderslot toegankelijk maken voor een groter publiek.

Stand van zaken De restauratie en de realisatie van de nieuwe bezoekersroutes zijn in 2006 voltooid. In juli 2011 is begonnen met de bouw van het paviljoen ‘Waterschild’. Het Waterschild wordt een grotendeels ondergronds paviljoen op het terrein van het Muiderslot. Het gebouw krijgt een nieuwe architectuur met een opvallend dak en presentatie. Hiermee wordt de laatste fase van de presentatie van het Rijksmuseum Muiderslot afgesloten. Terwijl in het Muiderslot aandacht wordt besteed aan Floris V en de middeleeuwen en de 17e eeuw met PC Hooft en de Muiderkring wordt in het Waterschild aandacht besteed aan de 19e eeuw, de waterlinies.

Totale investeringskosten Restauratie en nieuwe bezoekersroutes

€ 2.600.000,–.

Waterschild

€ 1.216.180,–.

Toekomstige planning Realisatie van het Waterschild wordt verwacht in maart 2012.

8 Muizenfort Muiden Geformuleerd resultaat: P-Bunker en loopgraaf maken de verdedigingwerking beleefbaar en geven in kort tijdsbestek en op toegankelijke manier een indruk van het fort in werking en interessant voor leeftijdsgroepen van kinderen tot volwassenen.

Stand van zaken De Historische Kring Muiden had in 2005 het plan opgevat om het Muizenfort te gaan ontwikkelen tot een historische- en educatieve voorlichtingsruimte over de Stelling van Amsterdam en Nieuwe Hollandse Waterlinie. Op 9 augustus 2007 heeft de opening plaats gevonden van het museum in het Muizenfort. Er kan over een loopgraaf worden gelopen die is uitgegraven en een groepsschuilplaats is weer zichtbaar gemaakt. Als gevolg van de waterhuishouding was het metselwerk en de voegen beschadigd. Daarom is de gevel van het Muizenfort in 2011 opgeknapt. De stichting heeft in juli 2011 opdracht gegeven om een beleidsvisie op te laten stellen hoe de positie van het Muizenfort structureel verstevigd kan worden door versterking van de organisatie, verbreding en verdieping van functie en aanbod en het structureel aangaan van allianties met partners in de regio. Het advies wordt in december 2011 verwacht.

Totale investeringen € 588.921,–.

Toekomstige planning Het advies dat de Stichting krijgt zal mogelijk leiden tot aanpassingen in de organisatie en het gebruik van het Muizenfort.

9 Westbatterij Muiden Geformuleerd resultaat: een gerestaureerde Westbatterij met daarin een restaurant.


Stand van zaken De herontwikkeling/restauratie van de Westbatterij te Muiden is gekoppeld aan de ontwikkelingen rondom het KNSF-terrein. In de afspraken met de projectontwikkelaar is vastgelegd dat zij de Westbatterij voor 1 euro mogen overnemen, mits zij deze op haar kosten restaureert/ontwikkelt. Er is een verbouwingsplan opgesteld door een architectenbureau dat is goedgekeurd door de gemeente Muiden en de Rijksdienst Cultureel Erfgoed. Tussen de gemeente Muiden en de projectontwikkelaar loopt een conflict over de ontwikkeling van het terrein. Er wordt nu een bestemmingsplan voor het terrein gemaakt. Er zijn vergunningen aangevraagd voor een bodemsanering, bomenkap en een helicopterlandingsplaats De omliggende grond is overgedragen van Domeinen naar Waternet. Hierdoor wordt het mogelijk gemaakt om de fietsverbinding Natuurboulevard IJmeer te verlengen naar de Westbatterij. Het terrein rond de Westbatterij zal worden opgeknapt.

Toekomstige planning Onduidelijk is wanneer de Westbatterij zal worden gerestaureerd en hergebruikt als horecavoorziening.

10 Schansen Weesp Geformuleerd resultaat: Na het uitgraven en herstellen van de Schansen zullen deze bijdragen aan het historische besef. Daarnaast zullen zij op termijn een kleinschalige toeristische betrekking worden door het vestigen van horeca of een kinderboerderij.

Stand van zaken De Bakkerschans was in het verleden al opgeknapt. Zo zijn er trappen geplaatst en is er groot onderhoud geweest van het bomenbestand. Er zit een tuinarchitect en er is een theehuis die kan worden gehuurd of bezocht op gezette tijden. Op 30 mei 2011 is het Bastion Nieuwe Achtkant gereconstrueerd opgeleverd. Het bastion is opgeknapt zodat men boven en onder langs het water lopen waardoor men het bastion beter kan zien en beleven.

Investeringen tot nu toe Bakkerschans

€ 66.000,–.

Nieuwe Achtkant

€ 673.636,–.

Toekomstige planning Het is de bedoeling dat voor de bastions Draaiersschans en de Roozeboomschans inrichtingsplannen en kostenramingen worden gemaakt. Op basis daarvan zal een besluit genomen worden of en op welke wijze deze twee bastions zullen worden gereconstrueerd.

11 Fort H Muiden Geformuleerd resultaat: een behouden, beleefbaar en zichtbaar fort met een renderende horecavoorziening. Daarnaast het bevorderen van de toeristisch recreatieve functie van het monument.

Stand van zaken Sinds 2005 is er een restaurant gevestigd. Fort H wil weer een binnenhaven aanleggen zoals er vroeger ook was geweest en de beer, peperbus en het dijklichaam weer herstellen. Er loopt op dit moment een bestemmingsplanprocedure om dit allemaal mogelijk te maken.


Toekomstige planning Naar verwachting worden eind 2011 de noodzakelijke vergunningen verleend. Daarna kan met de werkzaamheden worden begonnen. Naar verwachting is men in het voorjaar 2012 gereed. Daarna is het de bedoeling dat het restaurant wordt verbouwd en uitgebreid.

12 Landschappelijke en recreatie ontwikkeling hoofdweerstandslijn Geformuleerd resultaat: een ononderbroken route langs de hoofdweerstandslijn (oostelijke Vechtoever) voor langzaam verkeer.

32 |

Stand van zaken Er is een wandelroute ontwikkeld langs de Vecht. Omdat met een eigenaar in de omgeving van Fort Uitermeer geen overeenstemming kon worden bereikt is niet de meest ideale wandelroute tot stand gebracht.

Totale investeringskosten Niet bekend wat specifiek voor dit deel van de route is geïnvesteerd, maakt onderdeel uit van een veel groter routeplan.


13 Realiseren routestructuur Vechtstreek Noord Geformuleerd resultaat: door de routes zal de Waterlinie herkenbaar, begaanbaar en beleefbaar worden. Het routenetwerk dat op deze manier ontstaat vormt ook onderdeel van het totale routestelsel van de Waterlinie.

Stand van zaken Er zijn al veel routes tot stand gebracht in de Vechtstreek. In het kader van ILG is een inventarisatie gemaakt van de bestaande wandel-, fietsen watersportroutes. Ook is een kaart gebracht wat voor knelpunten en witte vlekken er zijn. De investeringskosten zijn geraamd om knelpunten weg te werken en nieuwe routes mogelijk te maken.

Totale investeringskosten Niet bekend is wat specifiek de investeringskosten waren van de routes die direct betrekking hebben op de Nieuwe Hollandse Waterlinie in de Vechtstreek Noord

Toekomstige planning Er is nog geen complete planning gemaakt. Realisatie is afhankelijk van toestemming van betrokkenen maar ook van beschikbaarheid van financiële middelen.

14 Beheersvisie Naarden-Vesting Geformuleerd resultaat: Restauratie van de vesting

Stand van zaken In de afgelopen jaren heeft de Rijksgebouwendienst de Vesting Naarden gerestaureerd. Men is nu bezig met de laatste fase, nl., de restauratie van het BastionOranje en Katten.

Totale investeringskosten De totale kosten voor de Rijksgebouwendienst waren geraamd op € 30 miljoen. Niet bekend is wat de uiteindelijke kosten waren.

Toekomstige planning De Rijksgebouwendienst is in 2011 gereed met de restauratie van de Vesting Naarden.

15 Ontwikkeling open schootsvelden binnen stadsgezicht Naarden-Vesting Geformuleerd resultaat: toegankelijke, beleefbare en als voormalige schootsvelden herkenbare terreinen.

Stand van zaken De openheid van de schootsvelden rondom de Vestingsstad Naarden (rijksbeschermd stadsgezicht) is geregeld via bestemmingsplannen e.d. In het verleden zijn er echter wel functies spontaan ontstaan of toegestaan. Met steun van de Nationale Postcode Loterij is in opdracht van het Stichting Goois Natuurreservaat (GNR) door Bosch Slabbers Landschapsarchitecten een ‘Toekomstvisie Vesting Naarden en omgeving gepresenteerd. In het rapport worden allerlei maatregelen voorgesteld, worden suggesties gegeven voor initiatieven van derden en er wordt verbeeld hoe de schootsvelden er na de aanpassingen uit zouden kunnen zien. In juli 2011 is het bestemmingsplan ‘Naarden Vesting’ door de raad vastgesteld. Hierin staat o.a. opgenomen dat het uitgangspunt is en blijft om de schootsvelden zoveel mogelijk open te houden maar dat verworven rechten, zoals de locatie van


de woonwagens en het incidenteel parkeren op de locatie aan de Huizerstraatweg zal worden gehandhaafd.‘ De gemeente Naarden overweegt haar in de schootsvelden gelegen grond, in totaal 25 ha, te verkopen zodat het open blijft. Op 4 en 5 oktober 2011 is een schetsschuit gehouden waar plannen zijn geformuleerd op welke wijze de schootsvelden kunnen worden behouden en versterkt. Bij een minimumvariant is sprake van het op bepaalde plekken weghalen van begroeiing maar ook beplanting toevoegen om de randen van de schootsvelden af te zomen. Bij de maximumvariant wordt gedacht aan het weghalen van bestaande bebouwing in de schootsvelden. Als instrument wordt gedacht aan een grondbank. De overheids gronden zouden ondergebracht kunnen worden in een grondbank. Vanuit de Groene Uitwegmiddelen is een bedrag van € 1.5 miljoen gereserveerd voor een grondbank.

Totale investeringskosten Er is nog geen investering gedaan.

Toekomstige planning De plannen voor een grondbank en eventuele maatregelen ter versterking van de schootsvelden zullen nader worden uitgewerkt. Mogelijk worden de overheidsgronden in 2012 ondergebracht in een grondbank. Afhankelijk van de beschikbaarheid van middelen kunnen in de periode 2012-2015 maatregelen worden genomen om de schootsvelden te versterken.

16 Ontwikkelen bezoekerscentrum Naarden-Vesting Geformuleerde resultaat: een operationeel bezoekerscentrum in Naarden-Vesting.

Stand van zaken De huidige locatie van het Nederlands Vestingmuseum Naarden in de bastion Turfpoort heeft de volgende nadelen: a ongunstig gelegen ten opzichte van de grootste toeristenstroom in Naarden die nu loopt via het Arsenaal, Marktstraat en Utrechte Poort en visa versa; b onvoldoende bovengrondse bebouwing; c onvoldoende functionele bebouwing voor oplag; d onaantrekkelijke entree. Daarom heeft het Vestingmuseum een plan ontwikkeld (met als naam BOIGUP) om geleidelijk in de periode 2011-2013 te verhuizen naar Bastion Oranje, Gele Loods en de Utrechtse Poort te verhuizen. In april 2011 is in de Utrechtse Poort een bezoekerscentrum voor Naarden Vesting gekomen met een VVV kantoor. In het noordelijk gedeelte van de Utrechtse Poort is op 23 september 2011 het bezoekerscentrum voor het noordelijk deel van Nieuwe Hollandse Waterlinie geopend. In 2011 heeft het Vestingmuseum provinciale subsidie gekregen voor het restaureren, geschikt maken en inrichten van de Gele Loods als expositieruimte. De gemeente Naarden heeft plannen om Kerkplein en het Ruysdaelplein te gaan herinrichten. Voor het opknappen van het Ruysdaelplein is door de provincie een bedrag van € 321.300,- gereserveerd. De gemeenteraad van Naarden is in juli 2011 echter niet akkoord gegaan met het ontwerp hiervoor. B&W is van plan om met een nieuw inrichtingsplan te komen.


Toekomstige planning De restauratie en herinrichting van de Gele Loods zal in april 2012 gereed zijn. Het is nog niet zeker of de geplande verhuizing van het Vestingmuseum naar de Bastion Oranje ook werkelijk zal plaatsvinden. Het financiële aspect speelt hierbij een belangrijke rol. Het Vestingmuseum is hierover nog in gesprek met de Rijksgebouwendienst. Of en wanneer het Ruysdaelplein zal worden heringericht is nog de vraag. Eerst zal de gemeenteraad akkoord moeten gaan met een nieuw inrichtingsplan.

17 Fort Hinderdam Geformuleerde resultaat: een herkenbaar en zichtbaar fort waarvan men rustig kan genieten.

Stand van zaken Fort bij Hinderdam bevindt zich op een unieke locatie, dankzij een landschappelijke ligging op een eilandje op een kruispunt

34 |

in de Vecht, op de oorspronkelijke grens van Holland en Utrecht. Een oude schets uit 1791 vormde de inspiratie van een uitzichtpunt, een waterbank, dat is geplaatst aan de andere kant van de Vechtoever. Fort Hinderdam zal aangewezen worden als rijksmonument. Natuurmonumenten zal onderzoek doen naar de bouwkundige staat en er zal een plan worden opgesteld hoe het fort geconsolideerd en beter zichtbaar kan worden met behoud van de natuurwaarden.


Toekomstige planning Uiterlijk begin 2012 is er een onderzoek gedaan naar de bouwkundige staat van het fort en ligt er een plan om het te consolideren en beter zichtbaar te maken.

18 Realiseren verbindingen over het Amsterdam-Rijnkanaal Geformuleerde resultaat: realisatie van een fietsverbinding.

Stand van zaken Provincie Utrecht en Noord-Holland hebben een concept overeenkomst opgesteld die ook door de nieuwe fusiegemeenten Stichtse Vecht en Ronde Venen ondertekend zal moeten worden. Het ontwerp, voorbereiding en realisatie van de brug wordt getrokken door de provincie Noord-Holland. De locatie is inmiddels bepaald, namelijk bij Werkeiland/Fort Nigtevecht. Nu zal een keuze gemaakt moeten worden wat voor brug het wordt, een boogbrug met een hellingbaan of een boogbrug met een helix. Van beide varianten zijn visualisaties, 3D animaties en een maquette gemaakt om ook te kijken hoe de brug ruimtelijk kan worden ingepast. Voor beide varianten is advies opgevraagd bij de Fietsersbond en het Kwaliteitsteam Nieuwe Hollandse Waterlinie. De Fietersbond heeft een duidelijke voorkeur voor een brug met een hellingbaan omdat het veiliger en prettiger fietst. Het kwaliteitsteam spreekt geen duidelijke voorkeur uit voor een soort brug. Wel heeft zij geadviseerd hoe de brug landschappelijk het best kan worden ingepast

Totale investeringskosten Zijn nog niet bekend

Toekomstige planning De gemeenten De Ronde Venen en Stichtse Vecht en de provincies Utrecht en Noord-Holland gaan een programma van eisen opstellen. De brug moet goed in de omgeving passen en verder zijn fietsveiligheid, duurzaamheid, eenvoudig beheer en onderhoudsgevoeligheid randvoorwaarden die in het programma van eisen worden opgenomen. Het is de bedoeling dat in het voorjaar 2012 de overeenkomst wordt ondertekend. Dan zal ook het planologisch traject worden gestart. De fietsbrug wordt aanbesteed als een Design, Construct & Maintenance contract. Dat betekent dat marktpartijen een aanbod kunnen doen voor het bouwen en ontwerpen van de brug inclusief het onderhoud voor 20 jaar. De bedoeling is dat in 2013 zal worden gestart met de bouw van de fietsbrug.

19 Aqua-ecoduct in de vorm van een tunnel A1 onder de Vecht Geformuleerde resultaat: Inpassing van de A1 aan de oostzijde van de Vecht.

Stand van zaken Op 21 maart 2011 heeft de minister het tracébesluit Schiphol-Amsterdam-Almere vastgesteld en vanaf 31 maart 2011 is het ter visie gelegd. Vanaf de tervisie datum konden belanghebbenden gedurende een periode van 6 weken in beroep gaan bij de Raad van State. Op grond van de crisis en herstelwet dienen de ingediende beroepen voor 15 november 2011 te zijn afgehandeld. Na een positief besluit van de Rijkswaterstaat is het tracébesluit onherroepelijk. In het tracébesluit is een aquaduct opgenomen. Door de komst van het aquaduct verdwijnt de barrière van de brug over de Vecht die nu ongeveer tegen Muiden gelegen is. Het biedt een kans om weer vanuit het zuiden over de Vecht zicht te krijgen op Muiden. Als gevolg van de aanleg van de aquaduct zal de kringenwetboerderij ‘ de Vechthoeve’ moeten worden verplaatst. Met betrekking tot de bestemmingswijze van de Vechthoeve in verkeersdoeleinden en de herbouwlocatie voor de Vechthoeve langs de Vecht zijn geen beroepen ingediend. Voor lokaal verkeer zal er nog wel bij Muiden in opdracht van de provincie een nieuwe brug worden gebouwd. Om deze brug zo goed mogelijk in te passen is een apart ambitiedocument opgesteld door Mecanoo.


Hierover heeft o.a. het Kwaliteitsteam Nieuwe Hollandse Waterlinie geadviseerd. Voor het totale project SSA wordt een masterplan opgesteld waarvoor de landschapsarchitect Sylvia Karres verantwoordelijk is. Voor de verschillende onderdelen van het traject SSA worden allerlei ambitiedocumenten gemaakt. Zo is dit ook gebeurd voor de nieuw in te richten verzorgings plaatsen van de Hackelaar en Honswijk.

Totale investeringskosten Niet bekend. Maakt onderdeel uit van totale investeringen van SSA.

Toekomstige planning Wat betreft de brug is het bedoeling dat in de tweede helft van 2012 zal worden begonnen met de bouw van de lokale brug. Dit zou betekenen dat vanaf eind 2012/begin 2013 inwoners van Muiden en Muiderberg via deze brug van de west- naar de oostkant van de Vecht kunnen en vice versa. Na de realisatie draagt de provincie de brug over aan de gemeente Muiden. De start van de aanleg van de Aquaduct staat gepland in 2013. Dit betekent dat van te voren de Vechthoeve zal moeten worden afgebroken. Wanneer de Vechthoeve niet meteen kan worden herplaatst zal het tijdelijk worden opgeslagen.

20 Ontwikkelen Naardertrekvaart Geformuleerde resultaat: verhoging van de kwaliteit van het landschap en verbetering van de relatie tussen de Naardertrekvaart en de vestingsteden.

Stand van zaken Omdat door veel gebruikers van kleinere motorboten het te gevaarlijk wordt gevonden om vanaf de Vecht via Muiden naar buiten te varen is gekeken of er misschien een alternatieve vaarverbinding tussen de Vecht en het Gooimeer kan worden gecreëerd. Er zijn vier varianten bekeken. De kosten hiervan blijken aanzienlijk te verschillen (tussen € 9.6 en € 14 miljoen). Ook de voor- en nadelen van deze varianten zijn onderzocht. Zo doet één variant Naarden niet aan. Vooralsnog is er geen besluit genomen. Belangrijke knelpunten zijn de hoge kosten in verhouding tot het verwachte gebruik en de eigen bijdragen van gemeenten. Voorgesteld wordt nu om het in een bredere context op te gaan pakken. Dus ook andere aspecten meenemen zoals agrarische structuurversterking, natuur- en landschapsontwikkeling.

Totale investeringen Zijn nog niet gedaan.

Toekomstige planning Rond 1 januari 2012 neemt GS na advies van de ILG commissie een go no-go besluit.

Overige projecten in Vechtstreek Noord Nadat het uitvoeringsprogramma Nieuwe Hollandse Waterlinie in de Vechtstreek Noord in de Vechtstreek is vastgesteld en het Pact van Rijnouwen is ondertekend zijn er nog andere projecten uitgevoerd of in uitvoering en in de Enveloppe Vechtstreek Zuid zitten bovendien ook enkele projecten die binnen de provincie Noord-Holland liggen.

21 Kazerne Muiden Stand van zaken Er is een nieuwe sanitaire voorziening gekomen. De gevel van de Kazerne verkeerde in een slechte staat. Dit is o.a. veroorzaakt door beschadigde voegen. Deze problemen zijn ontstaan door de waterhuishouding. De Kazerne is daarom gerestaureerd. In juli 2011 is dit gevierd.


36 |

22 Herinrichting omgeving Fort Spion Stand van zaken Het gebied en de gebieden rondom het fort Spion (o.a. Waterleidingplas en Loenderveenseplas) hebben een hoge ecologische waarde (Natura 2000). Het is de bedoeling van Waternet dat de recreant onder begeleiding van boswachters van Waternet meer toegang heeft tot het gebied, zodat het beter kan genieten van het fort, het landschap en de soortenrijkdom van o.a. vogels. In opdracht van de provincie Utrecht heeft het bureau Feddes/Olthof Landschapsarchitecten in 2008 een ontwerpplan opgeleverd om het fort beter toegankelijk te maken. Op basis van dit plan is in eerste instantie en vogelkijkhut geplaatst, de slotgracht gebaggerd en de legakkers zijn hersteld. In 2011 is een natuurpad rondom de fortgracht aangelegd zodat het fort toegankelijker en recreatief aantrekkelijker is gemaakt voor wandelaars en passanten.


Planning Niet duidelijk is wanneer de overige onderdelen van het plan van Feddes Olthof Landschapsarchitecten wordt gerealiseerd zoals een pleisterplaats rondom de zuidelijke verschansing en een verplaatsing van de bestaande damwand zodat het ook mogelijk wordt om bij het fort te kunnen zwemmen en kanoën.

23 Fort Kijkuit Stand van zaken Natuurmonumenten heeft een plan opgesteld om het fort te restaureren en geschikt te maken als beheerskantoor en er een inforuimte te creëren waar naast informatie over Natuurmonumenten ook informatie kan worden gegeven over de Nieuwe Hollandse Waterlinie. Het plan is o.a. voorgelegd aan het Kwaliteitsteam Nieuwe Hollandse Waterlinie en er is een investeringsraming gemaakt. Nu is het zaak om de financiële dekking van de plannen rond te krijgen.

Totale investeringen Nog niet gedaan.

Planning Natuurmonumenten neemt in het najaar 2011 een besluit over het plan en hoeveel men er zelf aan wil gaan besteden. Daarna zullen er externe middelen worden geworven en als dat positief uitvalt zal na vergunningverlening in 2012 worden begonnen met de restauratie.

2

2


Bijlage Overzicht van uitgaven voor projecten Pact van Rijnauwen (PvR) en overige projecten in Vechtstreek Noord

38 |

Projecten

totale kosten

raming volgens PvR

Pact van Rijnauwen Bestendigen en ontwikkelen forteiland Pampus *1

5.171.225

2.948.600

Restauratie Fort IV

578.769

740.000

Consolideren en recreatief ontwikkelen fort Uitermeer

500.000

870.000

Recreatief, toeristisch arrangement Vestingsteden

55.750

35.000

Educatief Programma diverse forten en werken

120.000

120.000

Realiseren nieuwe bezoekersroutes Muiderslot

2.600.000

€ 2.600.000

Ontwikkeling Muizenfort te Muiden

94.000

Restauratie en herbestemming Westbatterij

94.000 1.000.000

Recreatieve impuls Schansen Weesp

673.636

5.000.000

Realiseren horecavoorzieningen Fort H te Muiden

850.000

500.000

Landschappelijke en recreatieve ontwikkeling hoofdweerstandslijn *2

PM

289.200

Realiseren routestructuur Vechtstreek Noord *2

PM

125.000

Voltooien beheersvisie Naarden

PM

PM

666.400

900.000

Bestendigen en ontwikkelen pleisterplaats Naarden *3 Vergroten beleefbaarheid Hinderdam

30.500

Realiseren verbindingen Amsterdam Rijnkanaal Aquaduct Vecht

PM

Ontwikkelen Naardentrekvaart irt Muizenfort Totaal

300.000 11.340.280

*1 = inclusief Pampusboot *2 = maakt onderdeel uit van groter project, aandeel niet bekend *3 = inclusief herinrichting Ruysdaelplein

Overige projecten fietsvoetveer Nigtevecht

336.100

Kazerne Muiden (sanitair en restauratie gevel)

785.444

Muizenfort (restauratie gevel)

494.921

Bakkerschans Weesp (diverse projecten)

66.000

Fort Kijkuit (restauratieplan)

13.364

Fort Ossenmarkt (stalen luiken) Waterpaviljoen Muiderslot

4.702 1.216.180

Fort Spion (natuurpad)

161.260

vestingwallen Muiden

395.000

open maken bunker Fransche Kamp Totaal

10.000 3.000.462

6.976 14.820.227

18.532.262

3

3


Bijlage Objecten in Noord-Holland volgens aanwijzingsprogramma rijksmonumenten Nieuwe Hollandse Waterlinie

40 |

Naam

Verfijning/nieuw

Typering

Betonnen werken Muiderberg

Nieuw

Gebouwd in 1931 en 1939-1940 tussen het Naardermeer en IJsselmeer Alleen NHW

Betonnen werken Muiden-Muiderberg

Verfijning

Gebouwd in 1931 en 1939-1940 nabij Hakkelaarse brug en Vesting Muiden

Vesting Muiden

Verfijning

Inclusief Westbatterij en Muizenfort Zowel NHW als SvA

Vesting Weesp

Verfijning

Zowel NHW als SvA

Betonnen werken Uitermeer-Hinderdam

Verfijning

Gebouwd in 1874, 1934 en 1939-1940 in meander van Vecht binnen inundatievelden tussen Weesp en Naarden Voor deel SvA?

Fort Uitermeer

Verfijning

In oorsprong 17e eeuw, daarna aanpassingen tot in jaren ‘50 Zowel NHW als SvA

Fort Hinderdam

Verfijning

Oorspronkelijk17e eeuw. Eiland Hinderrust aan oostzijde hoort er niet bij Zowel NHW als SvA

Duiker Nigtevecht

Nieuw

Betonnen duiker uit 1939-1940 in Kanaaldijk Oost van Amsterdam-Rijnkanaal Alleen NHW

Fort Ronduit

Verfijning

Uit 1873-1878 ten noorden van vesting ter verdediging van zeedijk en Naardertrekvaart Alleen NHN

Vesting Naarden

Verfijning

Zowel NHW als SvA

Werken aan de Karnemelksesloot

Verfijning

1 km zuidelij van Naarden aan rand Naardermeer Alleen NHW

Infanteriestelling Fransche Kamp

Nieuw

Uit 1918 parallel aan de Fransche Kampweg tussen Bussen en Naarden Alleen NHW

Offensief voor Naarden, Werk IV

Verfijning

Enige gaaf bewaarde werk van 1868-1870 Alleen NHW

Betonnen werken Hinderdam-Kijkuit

Nieuw

Uit 1930-1940 aan de binnenkant van Vecht tussen Vreeland en Fort Hinderdam Alleen NHW

Cultuur en cultuurhistorie

HAARLEM, april 2012

gingslinies

Nieuwe Hollandse Waterlinie/ Stelling van Amsterdam in de Vechtstreek Noord 2011-2015 Actualisatie van het uitvoeringsprogramma

verdedig

Stelling van Amsterdam in de Vechtstreek Noord

Recommend Documents