INITIATIEFVOORSTEL Registratienummer: Datum:
2013-0319-I1 28 februari 2013
Aan de Agendacommissie Steller: Serge Segboer (VVD), Gerard Migchels (CDA), Wil Kosterman (GroenLinks). Onderwerp: Aan de slag met behoud van uitkering
Voorgenomen besluit: 1.
Het college verzoeken om na te gaan welke mogelijkheden er zijn om mensen met een uitkering, aanvullend op de reeds bestaande regelingen, te activeren door het doen van vrijwilligerswerk of andere werkzaamheden met maatschappelijk nut.
2.
Het college te verzoeken op basis van de inventarisatie een plan van aanpak te maken, gericht op de situatie in Wijk Bij Duurstede en dit plan voor te leggen aan de raad.
3.
Als beleidsdoelstelling te formuleren dat die inwoners van de gemeente Wijk bij Duurstede die voor hun inkomen afhankelijk zijn van een uitkering optimaal kansen te bieden op maatschappelijke
participatie, door middel van vrijwillige inzet. Het vrijblijvende karakter van vrijwillige inzet wordt hierbij losgelaten.
Uitkeringsgerechtigden die niet of niet makkelijk langs reguliere weg een betaalde baan kunnen vinden kunnen zich langs deze weg maatschappelijk nuttig maken, hun netwerk vergroten én maatschappelijk isolement voorkomen. Daarnaast weegt ervaring opgedaan tijdens vrijwilligerswerk voor potentiele werkgevers mee als “door Ervaring Verworven Competenties” (EVC) en vergroot het de kansen op een betaalde baan. Mensen met grote afstand tot de arbeidsmarkt kunnen langs deze weg een zinvolle dagbesteding vinden met een maatschappelijke waarde door het doen van vrijwilligerswerk of andere taken in de non profit sfeer. Ook moeten mogelijkheden worden gezocht én benut om mensen met een uitkering betaald aan de slag te helpen bij fruittelers op plekken waarvoor nu mensen uit het buitenland geworven worden.
Waar hebben we het precies over? De economische crisis zorgt ervoor dat veel mensen in Nederland hun baan verliezen of moeilijk kunnen instromen in het arbeidsproces Het aantal bijstandsgerechtigden neemt toe. Eind 2012 kregen er 325.000 mensen een bijstandsuitkering, 9000 meer dan eind 2011. Dat meldde het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) zeer onlangs. Sinds 2009 is het aantal bijstandsuitkeringen zelfs met 66.000 toegenomen. Daarnaast staan bedrijven, instellingen en overheden voor grote bezuinigingsopgaven. Ook aan Wijkse inwoners gaat dit niet voorbij. Door keuzes vanuit de Rijksoverheid, zoals de zware bezuinigingen op het gemeentefonds en de mogelijke invoering van de nieuwe Participatiewet hangen er donkere wolken boven de gemeentelijke overheid en alle maatschappelijke functies die voor de gemeenschap van waarde zijn. De VVD, het CDA en GroenLinks in Wijk Bij Duurstede willen mensen die tussen de wal en het schip dreigen te vallen helpen ondersteunen bij het actief blijven in het arbeidsproces. Steeds vaker vangen wij geluiden op vanuit de samenleving van mensen die aan de slag willen en niet gemakkelijk aan de slag kunnen. Hier worden mensen ongelukkig van. Inactiviteit leidt, zeker op de langere termijn, tot ongewenst isolement en lethargie. Daarnaast is er de wetenschap dat er wel degelijk veel werk te vervullen is in de samenleving, op basis van vrijwillige inzet. Wij zijn van mening dat iemand die gemeenschapsgeld ontvangt daar iets voor terug kan doen en aangezet zou kunnen worden tot het verrichten van maatschappelijke taken, als tegenprestatie voor het ontvangen van zijn uitkering. Volgens ons is er altijd en overal werk: betaald werk in de fruitteelt, het ondersteunen van een eenzame oudere, boodschappendiensten, het schoonhouden van de openbare ruimte, het sneeuwvrij houden van paden en wegen in de winter bij ouderen of ontmoetingsplaatsen voor kwetsbare mensen, kantinewerk bij de sportverenigingen, ledenadministratie bij verenigingen, thuisadministratie voor mensen die dat vanwege afnemende competenties niet meer zelf kunnen doen, etc. Volgens ons zou iedereen die een uitkering heeft met deze taken aan de slag kunnen in een “maatschappelijke baan”.
Op deze manier kunnen mensen met een uitkering blijven deelnemen aan het openbare leven met de voordelen die daarbij horen, zoals:
-
Betrokken blijven bij de arbeidsmarkt (geen 'gat' op het CV);
-
Positieve invloed op de fysieke en mentale gezondheid, o.a. door de voldoening die werk biedt;
-
Het opdoen van ervaring en wellicht de mogelijkheid tot deelnemen aan (om)scholingstrajecten,
-
Vergroten van het sociale en zakelijke netwerk
Naast deze individuele voordelen heeft de samenleving baat bij de inzet die mensen met een uitkering kunnen leveren. Dit past goed bij het motto: Wijk werkt!
Voorstel VVD en CDA en GroenLinksWijk Bij Duurstede komen hiermee met een voorstel waarin uitkeringsgerechtigden aan de slag kunnen met behoud van een uitkering. De uitkering is hierbij de tegenprestatie voor het gedane werk, van de gemeenschap aan de uitvoerder van de taken. VVD en CDA en GroenLinks willen hiermee de mogelijkheid scheppen voor werkzoekenden om iets terug te doen voor de samenleving, maar waarbij de werkzoekende ook zelf baat heeft daar waar het gaat om voorkomen van sociaal isolement. Volgens VVD en CDA en GroenLinks moet het 'aan de slag gaan met uitkering' geen vrijblijvendheid zijn. Daarnaast willen VVD , CDA en GroenLinks uitkeringsgerechtigden extra stimuleren om werk zoals in de fruitteelt aan te pakken.
Randvoorwaarden -
De tegenprestatie is niet gericht op arbeidsinschakeling: het werk is niet bedoeld als re-integratie instrument en hoeft dus niet bij te dragen aan arbeidsinschakeling;
-
De tegenprestatie mag niet in de weg staan van acceptatie van arbeid of re-integratie;
-
De tegenprestatie wordt onbeloond verricht naast of in aanvulling op inkomsten uit (deeltijd) werkzaamheden op de reguliere arbeidsmarkt;
-
er is geen sprake van verdringing van reguliere werknemers (werk als in de fruitteelt dient wel betaald te zijn).
-
de werkzaamheden zijn van dien aard dat de uitkeringsgerechtigde deze naar vermogen kan verrichten, de taken moeten te combineren zijn met eventuele zorgtaken voor verzorgingsbehoevende gezinsleden
Uitvoering Praktisch gezien is de infrastructuur voor de uitvoering van dit voorstel aanwezig: -
er zijn instanties (zoals de gemeente) die constateren dat er werk is;
-
er zijn instanties (zoals de vrijwilligerscentrale van Binding) die het werk kunnen distribueren,
-
er zijn instanties (gemeente, UWV) die weten welke mensen er aan het werk kunnen.
Volgens VVD en CDA en GroenLinks is er wellicht alleen nog coördinatie nodig om het proces in gang te zetten. De coördinatie van het vervullen van deze vacatures moet volgens ons gezocht worden binnen de bestaande structuren van de gemeente, het UWV, instanties zoals genoemd in het Houtense voorbeeld Vakwerk, vrijwilligerscentrale/Binding en de maatschappelijke instanties in Wijk Bij Duurstede waarbij uiteindelijk de gemeente Wijk Bij Duurstede de regie dient te hebben.
De agendacommissie wordt verzocht het initiatiefvoorstel -
Te agenderen voor een voorbespreking zodat het voorstel kan worden toegelicht door de VVD en CDA en GroenLinks
-
en daarna ter advisering voor te leggen aan het college
Ondertekening en naam indiener(s): Serge Segboer VVD Gerard Migchels CDA Wil Kosterman, GroenLinks
BIJLAGE Ter illustratie en ter inspiratie bij het raadsinitiatiefvoorstel onderstaande voorbeelden van “Good practices”” in de regio.
Voorbeeld: Vakwerk Houten
Bij Vakwerk Houten zorgt men er op velerlei manieren voor dat werkzoekenden weer aan de slag gaan. De werkzoekende kan alleen vrijwilligerswerk doen als hij/zij dit initieert. Dat wil zeggen dat hij/zij zelf met een voorstel moet komen. Het invullen van deze taken in de eigen leefomgeving levert een waardevolle bijdrage aan onze samenleving. Het doen van dergelijk werk is vanwege het principe dienst en wederdienst van groot belang voor onze maatschappij en economie. Bij de huidige situatie op de arbeidsmarkt is het een goed alternatief voor betaald werk. Een soortgelijk initiatiefvoorstel in Houten geeft een voorzet door het aanbieden van maatschappelijke banen gestructureerd aan te pakken. Gemeente, woningbouwcorporatie, brandweer, politie, scholen, fruittelers, veehouders ect. zouden meer dan tot nu toe met vacatures kunnen komen voor maatschappelijke banen die via Vakwerk zouden kunnen worden aangeboden. Hierbij heeft Vakwerk / gemeente Houten een stok achter de deur. Bij het niet uitvoeren van de toegewezen taken kan overgegaan worden tot korting of opschorting van een uitkering. Voor Wijk Bij Duurstede kan een soortgelijke opzet ook haar vruchten afwerpen. Mogelijke werkzaamheden Buurtconciërge(s) De buurtconcierge is verantwoordelijk voor de leefbaarheid in de eigen straat. Hij/zij is de "ogen van de straat welke bijvoorbeeld het gevoel van onveiligheid kan tegengaan. Door het opruimen van zwerfafval en het melden van vernielingen aan gemeentegoed kan het ibroken window-effect' worden verminderd. Zo neemt hij/zij deel aan het herstel van de toekomst.
Portiekverantwoordelijke Een portiekverantwoordelijke kan verantwoordelijk gesteld worden voor het beheer van één of meerdere portieken. Hij/zij kan deze schoonhouden, kleine reparaties uitvoeren en de noodzaak tot het uitvoeren van groter onderhoud aan de eigenaar melden. Dit is een taak die bij de bewoners ligt, maar die door gebrek aan binding met de buurt vaak verzuimd wordt. Een portiekverantwoordelijke kan er daarom ook voor zorgen dat er meer binding ontstaat in de portiek.
Sneeuwbrigade Sneeuw en gladheid zorgen voor veel overlast. Er zou een sneeuwbrigade kunnen worden opgestart, waarbij mensen (eventueel in de eigen buurt) mee kunnen helpen met de gladheidbestrijding. Verzorgingshuizen of 65+ woningen kunnen worden aangewezen als hotspots voor deze taken van de sneeuwbrigade.
Politie Instanties zoals de politie zouden vacatures kunnen indienen voor maatschappelijke banen om administratieve werkzaamheden in te vullen. Deze mensen kunnen de administratieve last van de agenten verminderen, waardoor agenten zich kunnen richten op hun kerntaak: Veiligheid op straat!
(Administratieve) taken bij verenigingen Diverse taken bij verenigingen kunnen nogal een behoorlijke klus zijn waar het vaak neerkomt op enkele mensen. Ook hier zou een zeer positieve bijdrage kunnen worden geleverd.
Schoonmaakvader / moeder Steeds meer scholen hebben te lijden onder stille bezuinigingen. Hierdoor moeten scholen zelfs broodnodige meesters en juffen ontslaan. Schoonmakers zijn vaak al wegbezuinigd. Een werkzoekende kan waardevolle bijdrage leveren aan het schoonhouden in en om de school.
Fruitteelt / boerenbedrijf Bedrijven in de fruitteelt en/of landbouw moeten steeds vaker arbeiders van over de landsgrenzen inschakelen tijdens het seizoen en daarbij ook zorgen voor huisvesting. Hier zouden veel mensen prima betaald aan de slag kunnen.
BIGA Er zijn afgelopen jaren situaties geweest waarin de BIGA poolse mensen heeft ingehuurd voor werkzaamheden, zonder eerst te kijken naar de mogelijkheden van inzet van uitkeringsgerechtigden. Naar onze mening is hier meer mogelijk.
In de praktijk Er zijn tal van gemeenten waarbij deze werkwijze een succes is geworden zoals die van Zaanstad en bijvoorbeeld Hoogezand-Sappemeer. Een mooi voorbeeld is de wijkaanpak van Gorecht-West in Hoogezand. Bij deze wijkaanpak zijn de bewoners actief betrokken bij de wijk. In de wijk woonden veel gezinnen die meerdere generaties geen werk hebben gehad. Bij de aanpak van de wijk kwam er werk vrij, waarvoor bewoners werden ingezet. Zo zijn er bijvoorbeeld mensen verhuizer geworden. Deze taak was nodig tijdens de wijkaanpak. Nadat de wijkaanpak gedaan was, zijn deze verhuizers in dienst genomen van het deelnemende verhuisbedrijf. Door participatie hebben werkzoekende wijkbewoners nieuwe mogelijkheden ontdekt. Tegelijkertijd zag die gemeente dat er ontwikkelingen van onderaf gaande waren en heeft de gemeente deze gestimuleerd. Zo waren er in die wijk mensen actief die uit zichzelf en vrijwillig zwerfvuil ophaalden. De gemeente heeft deze mensen gefaciliteerd door inleverpunten op te zetten. Nu zijn deze mensen in dienst van de gemeente Hoogezand-Sappemeer.
De gemeente Wijk Bij Duurstede kan leren van deze voorbeelden door nieuwe mogelijkheden voor mensen vrij te maken. Een persoonlijke benadering, zoals die van instanties als het voorbeeld Vakwerk kan het UWV helpen bij het distribueren van de maatschappelijke banen, om zo mensen een perspectief te bieden. De beschreven taken zijn slechts voorbeelden. Met een beetje fantasie en bundeling van belangen kunnen er volgens VVD, CDA en GroenLinks veel meer taken bedacht worden die kunnen bijdragen aan belangrijke maatschappelijke thema's als bijvoorbeeld veiligheid, leefbaarheid, woongenot, sport of het vergroten van kwaliteit van de samenleving. Mogelijk kan inspiratie gevonden worden in bijvoorbeeld Houten en Veenendaal waar deze ontwikkelingen al eerder zijn ingezet..
