VVD PvdA PVV CDA SP D66 GroenLinks Christen Unie Niet doorschuiven

Vergelijking Verkiezingsprogramma’s 2012

VVD Niet doorschuiven maar aanpakken

PvdA

PVV

CDA

SP

D66

GroenLinks

Christen Unie

Nederland sterker en socialer

Hún Brussel, óns Nederland

Iedereen

Nieuw Vertrouwen

En nu vooruit

Groene Kansen

Voor de verandering

BEGROTINGSEVENWICHT In 2017 een structureel begrotingsevenwicht

Structureel begrotingsevenwicht in 2017

Pas in 2015 onder de 3 procent komen en op termijn naar begrotingsevenwicht.

Begrotingsevenwicht in 2017.

Begrotingstekort in 2015 onder 3%

Begrotingstekort onder 3% in 2013 is eerste stap naar gezonde overheidsfinanciën, in 2017 begrotingsevenwicht.

Economie niet kapot bezuinigen, begrotingstekorten worden zo snel als verantwoord teruggebracht.

Beginnen met maximaal tekort van 3% in 2013; weloverwogen mix van bezuinigingen, investeringen en lastenontwikkeling.

Vanuit Europa bijdragen aan een modernere wereldeconomie die mensen helpt, schaarste eerlijk verdeelt en verspilling tegengaat. Dat is ook goed voor Nederland. Landen steunen die respectvol omgaan met hun burgers en mensenrechten eerbiedigen.

Nederland moet een land blijven waar mensen welkom zijn: als toerist, om er zaken te doen, maar ook om een veilige plek te vinden.

Fundamentele burgerlijke vrijheden als het nondiscriminatiebeginsel en de vrijheid van meningsuiting zijn onaantastbaar. Aantasting van deze grondrechten door middel van herziening van de Grondwet moet worden uitgesloten.

In een open samenleving staan grondrechten centraal, zoals de zwaar bevochten principes van gelijkheid van man en vrouw en vrijheid van meningsuiting.

Recht op leven vastleggen in de Grondwet, geen rangorde tussen verschillende grondrechten

Mensen zijn vrij in hun kledingkeuze. Als het gaat om werk mogen echter wel eisen aan gesteld worden. Geen boerkaverbod

Het boerkaverbod wordt niet ingevoerd.

MENSENRECHTEN Fundamentele rechten Kernwaarden van onze samenleving zoals de gelijkwaardigheid van mannen en vrouwen, hetero- en homoseksuelen, gelovigen en ongelovigen - zijn niet onderhandelbaar.

Mensenrechten zijn universeel. Nederland is niet hypocriet en stelt schending van mensenrechten aan de kaak, ongeacht het land waar ze plaatsvinden.

Nederland hoort pal te staan voor het recht op vrije seksualiteit en daaruit voortvloeiende rechten,waaronder het homohuwelijk en het recht op adoptie voor gelijke sekse-paren.

Kiezen voor een samenleving waarin iedereen zichzelf kan zijn en niet het recht van de sterkste, maar de sterkte van het recht geldt.

De bevordering van sociale rechten wereldwijd, zoals het recht op een gezond milieu en goede zorg vormt onlosmakelijk deel van het mensenrechtenbeleid.

Recht op religieuze uitingen Verbod op gezichtsbedekkende kleding. Het subsidiëren van religieuze activiteiten, interreligieuze dialogen, moskeeën, kerken of geloofsgemeenschappen is geen taak van de overheid.

Waar gelaatsbedekkende kleding, bijvoorbeeld in het onderwijs of in het openbaar vervoer, een reëel probleem vormt, moet het gewoon worden verboden

Geen hoofddoekjes in de zorg, het onderwijs, het gemeentehuis of ekders bij de overheid; of bij gesubsidieerde organisaties, in de Tweede Kamer, het Kabinet of bij ambtenaren en bezokers.

Binnen de publieke ruimte is er ruimte om blijk te geven van persoonlijk geloof. De grens ligt daar waar de kernwaarden van rechtsstaat en democratie worden aangetast

Verbod op smadelijke godslastering schrappen

Verbod op gezichtsbedekkende kleding op plaatsen waar die de openbare orde, veiligheid of normale sociale interactie belemmert. Opkomen voor geloofsvrijheid, bijzondere aandacht

Tiye International, platform van nationale organisaties van zwarte, migranten en vluchtelingenvrouwen, 7 september 2012, www.tiye-international.org

1

Vergelijking Verkiezingsprogramma’s 2012 VVD PvdA PVV

CDA

SP

D66

GroenLinks

Boerkaverbod.

Christen Unie voor vervolgde christenen.

Salafistische moskeeën die integratie actief tegenwerken, passen niet in de Nederlandse samenleving. Buitenlandse geestelijken die aanzetten tot nonacceptatie van de Nederlandse samenleving, worden niet langer toegelaten. Geen plaats voor weigerambtenaren want de overheid discrimineert niet.

-

-

Weigerambtenaren staan we niet toe.

Einde maken aan de bescherming van weigerambtenaren.

Geen plaats voor weigerambtenaren

Rechten van oude migranten zijn door het vorige Kabinet op tal van fronten aangetast.

Stoppen met immigratie van mensen uit islamitische landen.

Kenniswerkers en studenten sneller toelaten.

De discriminerende maatregel in de AWBZ van het vorige Kabinet terugdraaien .

Arbeidsmigratie is per definitie tijdelijk. Oftewel: einde contract = einde verblijf.

Veel migranten hebben hier hun plek gevonden en dragen bij aan de ontwikkeling van onze amenleving. Maar dat geldt niet voor iedereen. Wie hier leeft, heeft gelijke rechten en plichten. Zorgen voor goede voorwaarden voor scholing, wonen en werk

De instroom van arbeidsmigranten in goede banen leiden. Dit betekent optreden tegen oneerlijke concurrentie. Arbeidsmigranten mogen Nederlandse arbeidsvoorwaarden niet ontduiken.

Investeren in taalbegeleiding in het mbo en in uitstekende taalen participatietrajecten voor migranten.

Geen ruimte voor weigerambtenaren

Rechten van Migranten Kansen voor hoogopgeleide kennismigranten om ons land en onze economie te versterken. Daartoe procedures voor kennismigranten versoepelen, ook de regels van huwelijksmigratie en inburgering Vestiging van kansarme migranten ook uit Curaçao, Aruba en Sint Maarten - tegengaan door criteria te verbinden aan een permanent verblijf in Nederland (inkomen, strafblad)

De pestregel waarbij iemand met een onvolledige AOW op het bijstandsniveau terug gezet wordt, maar 8 weken in het buitenland mag verkeren en geen aanspraak meer kan maken op aanvullingen op de koopkracht, is discriminerend en moet worden teruggedraaid.

Uitbuiting door werkgevers is onacceptabel en hier moet hard tegen worden opgetreden.

Zonder kenniswerkers geen kenniseconomie. daarom werk maken van een selectief kennismigratiebeleid

Migranten die Nederlands spreken zijn vrijgesteld van inburgeringplicht Arbeidsmigranten behouden hun vrije toegang tot de arbeidsmarkt na drie jaar in het bezit te zijn geweest van een verblijfsvergunning. Het VN verdrag over de bescherming van de rechten van alle migrantenwerkers en hun familieleden en het ILO Verdrag Decent work for domestic workers, worden geratificeerd en geïmplementeerd


2


CDA

SP

D66

GroenLinks

Christen Unie

Warm vluchtelingenbeleid met snelle procedures en een kinderpardon.

Tien puntenplan om het steeds strengere asielbeleid om te buigen naar een rechtvaardiger en humaner beleid dat . past binnen de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens, de Rechten van het Kind en de uitspraken van het Europese Hof voor de Rechten van de Mens.

Rechten van Vluchtelingen Maximaal één aanvraag voor een verblijfsvergunning ‘asiel’ of ‘regulier’ Verblijfsvergunningen worden geweigerd bij voorafgaand illegaal verblijf in Nederland of fraude. Medicalisering van de asielprocedure wordt tegengegaan. Geen categoriaal beschermingsbeleid. Strafbaar stellen van illegaal verblijf en geen opvang door gemeenten.

Nederland houdt zich aan het Vluchtelingenverdrag,mensenrechtenverdragen en EU-asielrichtlijnen en heeft een humaan asielbeleid. De situatie in het land van herkomst en persoonlijke trauma’s wegen mee bij asielverzoeken. Asielprocedure moet sneller en simpeler: binnen een jaar definitief duidelijkheid over verblijf. Ontwikkelen van alternatieven voor de vreemdelingendetentie en terugdraaien strafbaarstelling van illegaal verblijf (via het inreisverbod) Tijdens wachttijd op toelating taalles en mogelijkheid tot het opdoen van werkvaardigheid en vrijwilligers werk. Onderzoek behaalde diploma’s. Inburgering voor vluchtelingen die zijn toegelaten blijft voor rekening overheid. Eerste periode altijd maatschappelijke begeleiding. Naturalisatie niet onmogelijk maken voor Pardonners. Leges moeten omlaag.

Een einde aan het procedurestapelen. Vreemdelingen zonder werk of die het assimilatiecontract niet tekenen of naleven,moeten het land uit. Wettelijk verbod op generale pardons Illegaal verblijf in Nederland wordt strafbaar Niet meer dan duizend asielzoekers per jaar Asielzoekers geen voorrang bij woningen etc

Asielprocedures moeten beter, duidelijker en efficiënter; IND verschaft binnen zes maanden duidelijkhe Verantwoordelijke bewindspersoon beslist op basis van discretionaire bevoegdheid over in Nederland gewortelde (asiel)kinderen.

Asielzoekers niet opsluiten in detentiecentra zonder gegronde reden. Alleen als een concrete datum van vertrek vaststaat, kan een zo kort mogelijke periode in detentie gerechtvaardigd zijn. Asielzoekers hebben altijd recht op humane opvang, krijgen snel duidelijkheid en mogen werken. Uitgeprocedeerden houden recht op opvang als zij actief bezig zijn terugkeer. Wie buiten zijn schuld ons land niet kan verlaten wordt krijgt een tijdelijke verblijfsvergunning. Als terugkeer langdurig onmogelijk is, omzetten in een permanente verblijfsstatus. Toepassing buitenschuldverklaring ruimhartiger. Gemeenten hebben het recht om noodopvang te bieden, het Rijk zorgt daarbij voor financiële middelen. Afschaffen van de strafbaarheid van illegaal verblijf Alle leerlingen mogen stage lopen en hun opleiding afronden.

Asielzoekers en de kinderen van asielzoekers hebben rechten, die vastliggen vast in internationale verdragen en Europese afspraken. Nederland moet zich hier strikt aan houden. In de kern een gastvrij land zijn. Asielzaken rechtvaardig, humaan en streng in Europese context.. Asielzoekers mogen, in afwachting van de uitkomst van hun asielprocedure, niet langer dan vier weken gedetineerd worden. Uiterlijk binnen drie jaar beslissing over verblijfsrecht. Als na een asielprocedure blijkt dat er geen recht op bescherming bestaat, moet de vreemdeling moet terug naar zijn land van herkomst.

Asielbeleid gericht op eerlijke procedures (besluit binnen een jaar), fatsoenlijke opvang en, bij afwijzing verzoek, veilige terugkeer. Iedere leerling in het beroepsonderwijs, dus ook een leerling zonder geldige verblijfsstatus, heeft recht op een stage- of leerwerkplek. Legeskosten voor naturalisatie en verblijfsvergunningen gaan omlaag naar het niveau van de leges voor EU-burgers.

Drie maanden na indienen asielverzoek mag asielzoeker werken; na vijf jaar toetsmoment voor asielzoekers die nog in procedure zitten.

Mogelijk om te leren en te werken tijdens procedure. Schoolgaande asielzoekers mogen hun opleiding, inclusief stage, afmaken. Verblijfsvergunningen geldt minimaal 10 jaar Leges verblijfsvergunning op korte termijn verlagen.


3


CDA

SP

D66

GroenLinks

Gezinsherenigingspro cedure voor vluchtelingen wordt versoepeld, door het wettelijk criterium ‘feitelijk behorend tot een gezin’ te schrappen en voor vluchtelingen geen drie maanden nareistermijn meer te hanteren.

Geen nieuwe obstakels voor gezinshereniging en – vorming en afschaffing van alle regels op dit punt die strijdig zijn met verdragsrechtelijke verplichtingen.

Leeftijdsgrens huwelijksmigranten naar 18 jaar, zelfde inkomenstoets voor migranten van binnen de EU als van buiten de EU.

Nederland gaat zich stipt houden aan het Internationale Verdrag voor de Rechten van het Kind.

Geen kinderen in de cel; voor hen moet altijd een alternatief gezocht worden.

Kinderpardon voor asielkinderen die langer dan vijf jaar in Nederland verblijven.

Christen Unie

Recht op Gezinsvorming Huwelijksimmigrant alleen toegelaten als deze voldoende is opgeleid en de Nederlandse taal beheerst en partner ouder dan 24 jaar, geen neef of nicht en inkomen hoger dan 120 procent minimumloon.

Voor partners geldt een inkomenseis van 100% minimumloon en een leeftijdsgrens van 21 jaar. Nieuwkomer moet zich zo goed mogelijk voorbereiden op de komst naar Nederland en op de Nederlandse taal. Plicht om te trouwen terugdraaien. Scherpere controle op schijnhuwelijken.

De (taal)eisen voor (huwelijks)migranten worden aangescherpt.

Gezinsherenigingsprocedure van vluchtelingen wordt versoepeld. Criterium ‘feitelijk behoren tot gezin’ uit de Vreemdelingen-wet schrappen en geen drie maanden nareistermijn meer

Onafhankelijk Verblijfsrecht voor toegelaten partners na een jaar, dat na twee jaar permanent wordt, of eerder als er sprake is van fysiek of psychisch geweld, seksueel misbruik of overlijden van de partner.

Rechten van kinderen Voor kindermishandeling en genitale verminking wordt een verplichte melding ingevoerd Taaltoets 3-jarige leeftijd en bij achterstand verplicht voorschoolse educatie..

Gezinnen met minderjarige kinderen worden niet op straat gezet en kinderen worden niet opgesloten. Geen uitzetting van in Nederland gewortelde kinderen van asielzoekers en alleenstaande minderjarige asielzoekers. Als asiel zoekers niet binnen 5 jaar duidelijkheid krijgen over hun ver blijf, mogen kinderen daar niet dedupe van worden.

Wetten en regeltjes moeten niet in de weg

Oog voor belangen van (asiel)kinderen die in Nederland geworteld zijn als gevolg van de oude procedures. De verantwoordelijk bewindspersoon moet eigenstandig per geval een beslissing kunnen nemen, met name om in individuele, schrijnende gevallen een impasse te doorbreken. Uitgangspunt moet zijn dat het kind niet wordt gescheiden van de ouders.

Geen vreemdelingenbewaring voor kinderen. Kinderen langer dan vijf jaar in Nederland worden niet teruggestuurd.

Als asielkinderen meer dan 8 jaar in Nederland verblijven en geworteld zijn, dan mogen ze blijven.

Gewortelde asielkinderen na vijf jaar in Nederland een wettelijke verblijfsgrond.

Investeren in een versterking van de vroeg- en voorschoolse educatie, zodat taalachterstanden op jonge leeftijd worden aangepakt.

Alles doen om kindermishandeling te voorkomen, op te sporen, daders op te pakken en slachtoffers de hulp te bieden die zij nodig hebben. Goed


4


CDA

staan van een snelle en adequate aanpak kindermishandeling. Ook hier ligt de focus op bescherming van het slachtoffer en het aanpakken van de daders.

SP

D66

GroenLinks

Christen Unie

Het intrekken van de verblijfsvergunning bij het niet slagen voor de inburgeringscursus is buitenproportioneel en strijdig met het internationaal recht.

Kosten voor verplichte inburgering worden niet op de migranten zelf verhaald

Voorbereiding zoveel mogelijk in het land van herkomst. Migranten, behalve vluchtelingen, betalen eigen inburgering (sociaal leenstelsel).

onderzoek naar een vermoeden van kindermishandeling komt landelijk beschikbaar. Iedereen die werkt met kinderen wordt geschoold in het herkennen, signaleren en bespreekbaar maken van kindermishandeling.

Als de rechter het gezag over een kind weghaalt bij de ouders, wordt de overheid direct verantwoordelijk.. Geen marktwerking of aanbesteding van deze taak.

Kinderen horen buiten te kunnen spelen. Minimaal drie procent speelruimte on nieuwbouwwijken. In bestaande wijken ntwikkelen van groen en speelruimte stimuleren. Geen marktwerking in de jeugdzorg.

INBURGERING Allochtonen kunnen gewoon worden aangesproken op hun verantwoordelijkheid, net als iedere andere Nederlander. Daarbij past geen overheid die via talloze projecten en integratiesubsidies de eigen verantwoordelijkheid van hun schouders neemt. Einde maken aan de gesubsidieerde integratie-industrie. Inburgering voor rekening van de immigrant/asielzoeker, met zonodig gebruik sociaal leenstelsel.

Er is nog veel te winnen op het gebied van emancipatie en integratie. De emancipatie van vrouwen en homo’s is nog lang niet voltooid en mensen worden uitgesloten van taalonderwijs. Mensen die vrijwillig naar Nederland komen betalen zelf de inburgering.

Inburgeringscursussen in het land van herkomst

Meer werk maken van inburgering; goede beheersing van de Nederlandse taal en een startkwalificatie zijn het minimum. De inburgeringsplicht is een voorwaarde voor een tijdelijke verblijfsvergunning

Geen marktwerking in de inburgering, inburgering kosteloos voor wie zich aan scholingsafspraken houdt.

Niet halen inburgeringexamen (door te weinig inspanning) leidt tot boete, geen gevolg voor verblijfsstatus. De inburgeringseis in het buitenland komt te vervallen.

Integratie Turkse en Marokkaanse Nederlanders bevorderen; ook ruimte voor islam in publieke ruimte. De maatschappelijke begeleiding voor vluchtelingen wordt verankerd in de Wet op de inburgering.

Toegang tot de sociale zekerheid voor vreemdelingen


5


CDA

SP

D66

GroenLinks

Christen Unie

beperken. eerste tien jaar na aankomst in Nederland geen recht op bijstand. Mensen die de Nederlandse taal niet goed beheersen, hebben geen recht op bijstand.

BESTRIJDING VAN DISCRIMINATIE EN RACISME Tegen elke vorm van discriminatie hard optreden. Geweldsmisdrijven met discriminatie als achtergrond moeten extra zwaar worden bestraft. Borg staan voor de verdere emancipatie van lesbische vrouwen, homoseksuele mannen, biseksuelen en transgenders.

Discriminatie op de arbeidsmarkt moet actief bestreden worden. Op de arbeidsmarkt en in het onderwijs is nog specifiek beleid nodig om ook minderheden gelijke rechten en kansen te geven. Het moet ook bespreekbaar gemaakt worden met werkgevers en werknemersorganisaties.

GENDERGELIJKHEID

Het eerste artikel van de Grondwet bevat een grondrecht dat iedereen ‘insluit’. In verlengde daarvan ligt actief optreden tegen discriminatie op grond van godsdienst, levensovertuiging, politieke gezindheid, ras, geslacht, seksuele gerichtheid of op welke andere grond dan ook.

Bestrijding van discriminatie op de arbeidsmarkt – op leeftijd, religie, sekse, afkomst of seksuele geaardheid – krijgt alle prioriteit. De arbeidsinspectie krijgt de mogelijkheid om meldingen van discriminatie te onderzoeken en overtreders te beboeten.

Vrijheid van meningsuiting. Ook minderheden moeten eigen of afwijkende ideeën, opinies en opvattingen kunnen ventileren. Maar het is geen vrijbrief om te beledigen, respectloos te zijn of de samenleving te ondermijnen. De grenzen worden bepaald door de wet en algemene fatsoenregels

Bedrijven en organisaties die aantoonbaar hebben gediscrimineerd worden door de arbeidsinspectie hard aangepakt. ‘Naming, blaming and shaming’ om bedrijven tot beter gedrag te brengen.

Meer vrouwen en mensen met andere culturele achtergronden op meer plekken in

Geen loondiscriminatie tussen mannen en vrouwen. Om vrouwen gelijke kansen te geven

Racistisch geweld moet apart worden geregistreerd om daders beter te kunnen opsporen en vervolgen. Gewelddadig extremisme van religieuze, extreemrechtse en extreem-linkse groepen op tijd wordt opgespoord.

Nederland spant zich in om de horizontale richtlijn van de EU tegen discriminatie buiten de arbeidsmarkt goedgekeurd te krijgen.

Godslastering en het aanzetten tot geweld en discriminatie zijn nooit acceptabel.

Nationaal Actieplan tegen discriminatie, waarbij zelforganisaties grote rol spelen Geen gemeentelijke subsidies en vergunningen aan publieke gelegenheden waar gediscrimineerd wordt. Strenger optreden Arbeidsinspectie tegen discriminatie op de arbeidsmarkt. Actief voorkeursbeleid van overheid om vertegenwoordiging van etnische minder-heden in publieke topfuncties te versterken

EN EMANCIPATIE

Gelijke vertegenwoordiging en gelijke beloning Nog steeds zijn vrouwen ondervertegenwoordigd in hoge functies daarom invoeren van quota in

Anno 2012 werken vrouwen nog steeds minder dan mannen. Ook werken vrouwen vaker

Het onderwijs draagt bij aan het doorbreken van rolpatronen in de beroepskeuze. Het wordt aantrekkelijker


6

Vergelijking Verkiezingsprogramma’s 2012 VVD PvdA PVV overheden en het bedrijfsleven.

CDA politiek en bestuur.

SP

D66

GroenLinks

om te werken, worden belonings-verschillen aangepakt.

parttime en verdienen zij minder dan hun mannelijke collega’s. Barrières om te gaan werken voor vrouwen wegnemen, denk daarbij aan het tegengaan van discriminatie, het bieden van verlofmogelijkheden, toegankelijke kinderopvang en ruimere openingstijden van winkels en voorzieningen.

voor mannen om in het basisonderwijs, de kinderopvang en op de voorschool te werken.

Tenminste 30% van de leden van Raden van Bestuur, Raden van Commissarissen en Raden van Toezicht moeten vrouwen zijn, een richtlijn die zo nodig wettelijk wordt vastgelegd. .

Christen Unie

Om gelijke beoordeling en doorstroming van mannen en vrouwen te bevorderen, dient de top van beursgenoteerde bedrijven en (semi)publieke instellingen voor ten minste 30 procent uit vrouwen te bestaan. Afspraken met hogescholen en universiteiten over meer loopbaankansen voor jongeren, vrouwen en etnische minderheden binnen hun instellingen, bijv. via een betere loopbaan-begeleiding en een meer diverse samenstelling van sollicitatiecommissies

Bestrijding van geweld tegen vrouwen Cultureel bepaald geweld Geweld in als genitale verminking, afhankelijkheidseerwraak, ontvoering of relaties is achter-lating wordt onaanvaardbaar. Dat opgespoord en zwaar geldt voor huiselijk bestraft (en kan leiden geweld, maar tot het verlies van de evengoed voor verblijfsvergunning van eerwaak, achterlating de dader). in het land van herkomst, huwelijksdwang, Bij relatiemisdrijven gedwongen prostitutie, krijgen veroordeelde genitale verminking, daders minder rechten loverboys en om hun kinderen te mensenhandel. bezoeken of het Er komen voldoende ouderlijk gezag uit te gespecialiseerde oefenen. opvangplekken voor slachtoffers van mensenhandel en

Cultureel of religieus geïnspireerd geweld, zoals eerwraak, vrouwenbesnijdenis of geweld tegen homo’s of lesbiennes wordt hard aangepakt Aandacht voor huiselijk geweld is nog altijd noodzakelijk. Het landelijk programma voor de aanpak van geweld in afhankelijkheidsrelaties wordt doorgezet. Met speciale aandacht ouderenmishandeling. edereen

Meer aandacht is nodig voor het voorkomen van huiselijk geweld en eerwraak. Pooiers (‘loverboys’) worden hard aangepakt, ook als er geen aangifte van strafbare feiten is gedaan – bijvoorbeeld omdat het slachtoffer dit niet durft. Voor ingewikkelde zaken zoals kinderporno, cybercrime, milieudelicten,

Bestrijding en bestraffing van geweld heef prioriteit. Huiselijk geweld en geweld tegen vrouwen vroeg signaleren. Scholen, zorginstellingen en politie moeten nauwer samenwerken om dit geweld eerder op te sporen. Gedwongen uithuwelijken wordt strafbaar. Verbaal of fysiek geweld tegen homo’s, lesbiennes of andere minderheden is

Landelijk actieplan om de deskundigheid van hulpverleners ten aanzien van huiselijk, seksueel, eergerelateerd en antihomogeweld te vergroten, onder andere voor professionals in de jeugdzorg, zorginstellingen, de ouderenzorg, asielzoekerscentra, politie en de Immigratie- en Naturalisatiedienst.

Landelijke en laagdrempelige toegang tot crisisopvang en begeleiding bij huiselijk geweld wordt gewaarborgd.


7

Vergelijking Verkiezingsprogramma’s 2012 VVD PvdA PVV loverboys. In alle politieregio's mensenhandel aanpakken, Speciale aandacht in de vorm van voorlichting, begeleiding en, zo nodig, bescherming, is nodig voor eerwraak, huwelijksdwang en achterlating in het land van herkomst. De strafmaat voor eerwraak en huwelijksdwang wordt aanzienlijk verhoogd.

CDA

SP

Mensenhandel is onaanvaardbaar en de bestrijding daarvan krijgt hoge prioriteit van politie en justitie. Dit gaat samen met een adequate opvang van slachtoffers (o.a. prostituees, buitenlandse arbeidskrachten).

mensenhandel en zedendelicten krijgen politie, Openbaar Ministerie en rechters voldoende kennis en expertise.

onacceptabel.

D66

AOW geleidelijk omhoog

AOW blijft 65 jaar tot 2020,

AOW naar 67 in 2021 Werkweek naar gemiddeld 40 uur.

GroenLinks

Christen Unie

Slachtoffers van eergerelateerd geweld helpen een zelfstandig bestaan op te bouwen en toekomstig geweld te voorkomen. Internationale inzet op bestrijden van geweld tegen vrouwen tijdens conflicten is zeer noodzakelijk. Vooral seksueel geweld wordt tegen vrouwen als oorlogswapen gebruikt. Vrouwenopvang en berechting van de daders is hierbij van groot belang.

ARBEIDSMARKT Arbeidsduur AOW naar 67 jaar in 2018

AOW naar 67 jaar in 2025

AOW blijft 65 jaar

AOW naar 67 in 2023.

AOW naar 67 jaar in 2023.


8


CDA

SP

D66

GroenLinks

Investeringsprogram ma om economie op gang te helpen, door onderhoud aan onder meer woningen en spoorwegen naar voren te halen

Regels omtrent ziektewet, arbeidsongeschiktheid en Arbowet voor mkb aanpassen, zodat zij, zonder veel risico, sneller en vaker mensen aan zullen nemen.

Ondersteunen vam maatschappelijk verantwoord ondernemen en groene initiatieven van burgers en bedrijven.

Christen Unie

Werkgelegenheid 2,5 miljard euro in innovatie. Grotere bijdrage van bedrijven en private investeerders en meer EU-budget aanspreken. MKB+ Innovatiefonds. inzetten voor Inversteringen en vestiging van buitenlandse bedrijven voor extra werkgelegenheid . Vestigingsregels, vergunningen en visa daartoe verbeteren.

Binnenlandse vraag bedienen met binnenlandse producten. Voor export verder kijken dan EU. Innovatieve producten en niet louter dienstverlening. Stimuleren van Groene Groei, Maatschappelijk ondernemen en Innovatiebeleid

Binnenlandse vraag stimuleren. Werkplicht voor bijstandsjongeren. Nooit ‘positieve’ discriminatie, ‘voorkeurbeleid’ of ander diversiteitsgeneuzel

Nieuwe Nationale Investeringsbank oprichten die krediet verstrekt aan fundamenteel gezonde en goed geleide bedrijven

Geen toegang tot onze arbeidsmarkt voor Roemenen en Bulgaren

Meer mogelijkheden voor boeren voor ontwikkeling van (agrarische) natuur, recreatie, dienstverlening, opwekking van duurzame energie en zorg.

Flexibiliteit op arbeidsmarkt beperken, werknemers krijgen eerder recht op vast contract.

Werken of wegwezen. Einde werk = einde verblijf

Circulaire economie waarin grondstoffen eindeloos worden hergebruikt.

Werkloosheid Ontslagrecht versoepelen

Geen wijzigingen ontslagbescherming en ontslagvergoeding.

Ontslagbescherming handhaven

Modernisering en vereenvoudiging ontslagrecht om vaste contracten weer aantrekkelijk te maken.

WW hoogte en duur blijven gelijk. Werkgevers betalen niet de eerste zes maanden WW.

WW korter maar hoger. Werkgever s betalen eerste zes maanden WW

WW-duur maximaal één jaa, maar hoger,

WW opbouw driekwart maand per gewerkt jaar

.

Tweedeling tussen mensen die langs de kant staan en mensen die meedoen verkleinen. Mensen die langs de kant staan, hebben nu te weinig kans op een baan. Modernisering van het ontslagrecht maakt het

Wet werk en zekerheid (WWZ) die iedereen die langer dan een jaar werkloos is en geen recht meer heeft op WW aan het werk of een leerwerkaanbod helpt. Gemeenten krijgen de ruimte om individuele afspraken

Scholingsplicht, in plaats van sollicitatieplicht, voor bijstandsmoeders.

Ontslagvergoedingen verhogen, uitbetaling in termijnen. .

WW WW korter maar eerste drie maanden hoger

WW hoogte en duur blijven gelijk.

WW hoogte en duur blijven gelijk.

Werkgevers betalen eerste zes maanden WW; deze plicht op termijn vervangen door afspraken over loondoorbetaling.

Reintegratie Re-integratietrajecten worden alleen nog voor bijzondere doelgroepen (zoals arbeidsgehandicaptn) ingezet. Daardoor kunnen gemeenten met minder geld toe. Migranten die werkloos raken

Niet tien jaar Nederlander, dan geen recht op uitkering Geen uitkeringen voor boerkadragers of wie belabberd Nederlands spreekt


9


CDA

SP

stimuleren om terug te keren naar het land van herkomst. Bovendien moeten ze beperkte toegang krijgen tot sociale zekerheid. Geen export van kinderbijslag buiten de EU.

D66 vaste contract weer aantrekkelijk. Zo scheppen we meer kansen, juist voor diegenen met een zwakkere positie op de arbeidsmarkt, zoals jongeren.

GroenLinks

Christen Unie

te maken over bijvoorbeeld scholing, begeleiding naar werk, aangepast werk, vrijwilligerswerk, mantelzorg of zorg voor chronisch zieke kinderen of kinderen met een handicap. Wat mensen kunnen staat centraal.

Jeugdwerkloosheid Jeugdwerkloosheid is opgelopen tot 12%. Dit is in vergelijking met andere Europese landen laag, maar alles op alles zetten om kansen voor jongeren op de arbeidsmarkt te verbeteren, o.a. door onderwijs beter aan te laten sluiten op de arbeidsmarkt. Jongeren onder de 27 jaar geen aanspraak op bijstand.

Werkloze jongeren die stimuleren door te leren. Bijv. van mbo2 niveau naar mbo4 niveau. Jongeren die werkloos dreigen te worden na schoolverlating een jaar langer op school Schoolgeld en ouderbijdragen mogen geen drempel vormen voor deelname aan het onderwijs. Alle kinderen hebben er recht op om mee te kunnen doen met extra activiteiten in en rond de school ( ouderbijdragen vrijwillig + lief- en leedfonds van de school.) .

Bij (dreigende) werkloosheid wordt in eerste instantie altijd bezien of en welke startkwalificatie (alsnog) kan worden behaald. Voor jongeren is er studiefinanciering, geen bijstand,

Jeugdwerkloosheid is slecht voor onze jongeren en schadelijk voor de samenleving. De overheid zorgt ervoor dat iedere jongere onder de 27 jaar kan werken of naar school gaat, zonder dat zij hun sociale rechten verliezen. Schooluitval wordt bestreden door intensievere begeleiding en zonodig praktijkgerichte lessen.

Meer banen binnen het MKB dragen bij aan de bestrijding van jeugdwerkloosheid en de bevordering van diversiteit op de arbeidsmarkt

Kinderen van migranten zijn meer dan gemiddeld werkloos. Aanpakken in samenwerking met sociale partners en scholen. Uitval in het onderwijs wordt bestreden door intensievere begeleiding en zonodig extra praktijkgerichte lessen.


10


CDA

SP

D66

GroenLinks

Simpel en effectief stelsel met beperkt aantal kinderopvangregelingen

De overheid stimuleert dat zowel mannen als vrouwen werken en zorgen kunnen combineren.

Christen Unie

Combineren arbeid en zorg (financieel, kinderopvang en verlofregelingen)

Goede, betaalbare en veilige kinderopvang. Repareren van ingrepen in kinderopvangtoeslag die de betaalbaarheid ervan onder druk zetten. Volop keuze ruimte tussen verschillende vormen, minder regels en bureaucratie.

Werkgevers en werknemers komen er in de praktijk samen uit als het gaat om verlof en flexibel werken.

Kindregelingen en kinderbijslag hervormen, zodat er twee regelingen overblijven. Eén gericht op het ondersteunen van de koopkracht van ouders met kinderen en één gericht op het stimuleren van participatie op de arbeidsmarkt.

Kinderbijslag en kindgebonden budget voor maximaal twee kinderen

Betaalbaarheid en kwaliteit van kinderopvang waarborgen ook in wijken waar kinderen juist een groot belang hebben bij voor- en vroegschoolse educatie.

Geen verdere bezuinigingen op kinderopvang

Brede scholen stimuleren als wijkvoorziening met een activiteiten aanbod van 7 uur 's morgens tot 7 uur 's avonds. Verlofregelingen hervormen, waar bij de traditionele rolverdeling tussen man en vrouw aange past wordt en ouders zelf het aantal verlofdagen onderling kunnen verdelen zodat. ook vaders makkelijker verlof op kunnen nemen

Vaste kinderbijslag voor iedereen Inkomensafhankelijk kindgebonden budget.

Kinderbijslag wordt inkomensafhankelijk en vervalt voor hoogste inkomens.

Gelijke kansen voor mannen en vrouwen in de opvoeding en zorg van hun kinderen tijdens en na afloop van een relatie.

Financiële voordelen voor kostwinnersgezinnen in de belastingen en de sociale zekerheid worden afgeschaft. .

Ouders kiezen zelf hoe ze zorgtaken verdelen. Kinderbijslag verhogen en gelijktrekken voor alle leeftijdsgroepen, kindgebonden budget verhogen en kinderopvangtoeslag omlaag.

. Kinderopvang moet beter dan nu het geval is, aansluiten bij de school en thuissituatie Basisschool krijgt ruimte om zelf buitenschoolse opvang aan te gaan bieden, zodat het combineren van arbeid en zorg voor ouders makkelijker wordt gemaakt

Zwangerschaps- en bevallingsverlof, en ook vaderschapsverlof uitbreiden.(kraamverlof vaders van 2 naar 5 dagen) Ouders krijgen meer zeggenschap over hun werktijden (flexibeler)

Kinderopvang dient betaalbaar te zijn en van goede kwaliteit. Het toezicht op de opvang wordt verbeterd en ouders krijgen meer rechten en meer inspraak in de kwaliteit en de kosten van de kinderopvang. .

Er komen meer mogelijkheden om arbeid en zorg te combineren, voor moeders én vaders. voor mantelzorgers mogelijk zorgverlof op te nemen

Nadruk op de arbeidsparticipatie van de ouders en kinderopvang moet dus financieel toegankelijk zijn. Inkomensondersteuning van ouders moet gericht worden. Onnodige drempels voor oplossingen door ouders onderling wegnemen, maar een tegemoetkoming voor opvang bij gastouders is alleen mogelijk via kinderopvangcentrum. Barrières om te gaan werken voor vrouwen wegnemen, als tegengaan van discriminatie, bieden van verlofmogelijkheden, toegankelijke kinderopvang en ruimere openingstijden van winkels en voorzieningen

Investeren in beter oegankelijke kinderopvang. Keuze voor gastouderopvang, crèche of buitenschoolse opvang. Wachtlijsten wegwerken, kwaliteit verbeteren en openingstijden verruimen. Scholen bieden dagarrangement voor kinderen met allerlei activiteiten, voldoende beweging, gezond eten en professionele leiding. Het zwangerschapsverlof wordt uitgebreid tot twintig weken. Het kraamverlof voor partners wordt uitgebreid van twee dagen naar twee weken en het langdurig zorgverlof wordt beter toegankelijk voor alleenstaanden. Zeggenschap van werknemers over werktijden en Thuiswerken, waar mogelijk, vergroot met een wettelijk recht op flexibel werken..

Gastouders krijgen de ruimte. Ze worden niet onnodig belast met regelgeving, zodat zij de vorm van opvang kunnen bieden die veel ouders verkiezen.

Herstel overdraagbare heffingskorting ouders en handhaven ouderschapsverlofkorting De mogelijkheid van flexibilisering van arbeidstijden wordt vergroot, bijvoorbeeld door schooltijdbanen en het stimuleren van thuiswerken.


11


CDA

SP

D66

GroenLinks

Christen Unie

ONDERWIJS Leraren Kwaliteit verbeteren door lerarenopleidingen te verbeteren en structureel verplichte bijscholing. Kwaliteitsimpuls hoger onderwijs.

Prestatiebeloning wordt definitief afgeblazen. Lerarensalarissen moeten de loonontwikkeling in de markt volgen en achterstand inlop en. Aantal onbevoegde leraren terugdringen. Initiatieven om meer mannen voor de klas te krijgen worden gesteund.

Bevoegde leraren voor de klas

Voor meer kwaliteit van het onderwijs, investeren in leerkrachten en minder bureaucratie van binnen en buiten de school Meer uren in en voor de klas

Scholen mogen leraren op geen enkele wijze weren of ontslaan vanwege hun geaardheid, de zogenoemde ‘enkele feit constructie’ wordt geschrapt

Er komt geen prestatiebeloning voor leraren. Lerarensalarissen landelijk vaststellen

Investeren in kwaliteit van leraren

Onbevoegde leraren halen binnen twee jaar hun bevoegdheid. Leraren hebben op termijn een masterdiploma – met uitzondering van praktijkleerkrachten. Niveau lerarenopleidingen omhoog.

Differentiatie in beloning

Discriminatie is bij Grondwet verboden. Het weigeren van leraren en leerlingen op grond van afkomst, huidskleur of seksuele voorkeur niet tolereren.

Geen onbevoegde leraren voor de klas.

Om leraren een zoveel mogelijk deel tijd aan en met hun leerlingen te laten besteden meer ruimte om (ex) studenten, onderzoekers, ouders, praktijklectoren en bedrijven erbijte betrekken. Scholen mogen geen homoseksuele leraren weigeren.

Actieplan Leerkracht om een carrière als leraar aantrekkelijker te maken en leraren te stimuleren en in hun opleiding te investeren Geen prestatiebeloning. Nullijn voor docenten vervalt vanaf 2014. Beloning MBO leraren geleidelijk gelijk trekken met die van leraren op de havo en het vwo. Scholen mogen homoseksuele leerlingen en leraren niet weigeren.

Organisatie Ouders moeten bij het onderwijs een grote en actieve rol spelen. Werken zij niet optimaal mee, dan korting of geen kinderbijslag. Kopklassen of zomerschool voor taalondersteuning. Voldoende Nederlands spreken is voorwaarde voor voortgezet onderwijs. MBOmeer ruimte om leerlingen te toetsen op geschiktheid en motivatie en betere voorlichting over werk

Leraren, leerlingen en hun ouders/verzorgers moeten meer zeggenschap krijgen over hun school. Kwalitatief hoogstaand onderwijs vraagt ruimte voor imaatwerk per persoon. De norm van 1040 uur moet van tafel. Minder marktwerking en geen verdere schaalvergroting. Een basisschool moet een afspiegeling van de wijk zijn. Kinderen moeten

Alle islamitische scholen dicht Minimaal 80 procent aan het onderwijs zelf besteden De ambachtsschool is cruciaal. Kleine scholen Zoveel mogelijk centraal examineren bij elke opleiding Geen samenvoeging HBO en universiteit Geen bezuiniging op het passend onderwijs

Nationaal onderwijsakkoord waardoor scholen meer vrijheid krijgen voor invulling van door de overheid gestelde kerndoelen. Keuzevrijheid voor ouders om scholen op te richten uit godsdienstige motieven of opvoedkundige of pedagogischdidactische gronden. Basisscholen krijgen de mogelijkheid om zelf buitenschoolse opvang aan te bieden .

Korten op aantal onderwijsmanagers. Maximale klassengrootte in basisonderwijs. Geen verplichte eindtoets in het basisonderwijs. Bezuinigingen passend onderwijs terugdraaien. Opleidingen beter laten aansluiten op vraag van arbeidsmarkt, oprichten kleinschalige vakscholen.

Geen bezuinigingen op passend onderwijs Stapelen van opleidingen vergemakkelijken. Een leven lang onderwijs Voortreffelijk beroepsonderwijs, hoger onderwijs en onderzoek Onderwijs dat werkt

Extra investeren, vooral in basisonderwijs en (voorbereidend) beroepsonderwijs.

Alle scholen worden brede scholen waar kinderen de hele dag terechtkunnen. Ineenschuiven van vmbo en mbo tot brede vakscholen bevorderen.

Geen bezuinigingen op passend onderwijs, speciaal onderwijs blijft hard nodig. Meer vrijheid voor en vertrouwen in scholen en daarom geen centrale uniforme toetsen, minder kerndoelen en meer vrij besteedbare budgetten. Investeren in leraren, geen onbevoegde leraren voor de klas, geen

Stapelen van opleidingen stimuleren


12

Vergelijking Verkiezingsprogramma’s 2012 VVD PvdA PVV na afronding opleiding. Voor laatbloeiers doorstroom van VMBO via HAVO naar VWO. Ook na het MBO moet diploma stapelen mogelijk blijven. Korte HBO opleidingen uitgebreiden.

samen opgroeien dwars door allerlei scheidslijnen heen.

CDA Beroepsonderwijs wordt door kleinschalige en vakgerichte ambachtsschool weer een positieve keuze.

Meer ruimte voor initiatieven als de werkschool en vakscholen, met de praktijkopleiding tot vakmanschap centraal

Selectie aan de poort voor hoger onderwijs verruimen.

Geen bezuinigingen 30-plussers in MBO

Collegegeld differentiëren: lager voor studies waar een tekort is op de arbeidsmarkt (techniek, leraren).

Stapelen in het moet volop mogelijk blijven.

SP

D66

Geen belemmeringen voor het stapelen van opleidingen.

GroenLinks om negatieve gevolgen van vroege selectie tegen te gaan.

Beter toezicht op HBO eindniveau. Waar mogelijk landelijke examens.

Alle kinderen toetsen.

Stoppen met de perverse diplomabonus, want kwaliteit boven rendement.

Christen Unie prestatiebeloning. Voortijdig schoolverlaten bestrijden door betere aansluiting vmbo en mbo; zesjarige vakopleiding binnen vmbo, vier jaar school, twee jaar werkstage. Minder opleidingen in mbo en hbo, betere aansluiting op arbeidsmarkt.

Geen schaalvergroting en kleine scholen stimuleren.

Meer korte HBO opleidingen

Studiefinanciering Studiefinanciering vervangen door een sociaal leenstelsel en dan ook bijverdiengrens én langstudeerregeling opheffen

Leenstelsel voor studiebeurs en langstudeerboete moet van tafel.

Handhaving studiefinanciering voor de bachelorfase

Behoud van basisbeurs. OV-reisrecht voor MBO-ers onderzoeken

Behoud van de studiefinanciering en de basisbeurs.

Basisbeurs vervangen door sociaal leenstelsel met waarborgen voor Boete ‘langstudeerders’ toegankelijkheid; afschaffen. langstudeerboete afschaffen. Verhoging aanvullende beurs, geen leenstelsel.

Basisbeurs vervangen door leenstelsel, aanvullende beurs verhogen.

Behoud basisbeurs, geen leenstelsel.

Langstudeerboete afschaffen.

OV-jaarkaart voor 16en 17-jarige jongeren in het MBO.

KUNST EN CULTUUR Bezuinigen op subsidies doorzetten. (Geefwet handhaven)

BTW-verhoging voor podium- en beeldende kunsten definitief terugdraaien.

Het aantal kunstopleidingen moet fors worden teruggebracht.

Cultuurkaart voor jongeren blijven ondersteunen. Fonds voor de Podiumkunsten en cultuureducatie extra ondersteunen. Jeugdcultuurfonds landelijk en lokaal actief steunen. Cultuur begint op school.

In het reguliere onderwijs cultuuroverdracht terug in de kerndoelen.

Kunstsubsidies stoppen.

Cultureel ondernemerschap en kunstproductie in eigen land bevorderen door in te zetten op alternatieve bronnen van financiering.

Btw op kunst en cultuur verlagen naar 6%. Talentontwikkeling kunstenaars van groot belang, daarom voorzichtig omgaan met unstvakonderwijs en postacademische instellingen. Cultuureducatie van groot belang, ondersteuning cultuurkaart.

Schade van harde bezuinigingen op de culturele sector herstellen. Overheid oordeelt niet over kunst, maar schept voorwaarden. Laag btw-tarief voor culturele sector; uitbreiding van fiscale mogelijkheden om in cultuur te investeren, Aandacht voor cultuur op de basisschool,

Kunst kost geld, maar levert ons nog veel meer op.Internationaal vermaarde orkesten en Hollandse meesters zijn een visitekaartje aan de wereld. Creatieve steden als Amsterdam en Eindhoven zijn een economische motor voor Nederland. Geen bezuinigen op talentontwikkeling en cultuuronderwijs

Subsidiebeleid moet divers cultureel aanbod stimuleren, oog voor bijzonder aanbod waar markt geen aandacht voor heeft. Minder subsidies, meer leningen en garanties: die kunnen na aflossing opnieuw ingezet worden. Scholen geven zelf invulling aan kunsten


13


CDA

SP

D66

GroenLinks

Christen Unie cultuureducatie.

Gesubsidieerde culturele instellingen gebruiken de code culturele diversiteit. Culturele diversiteit en culturele tradities versterken de samenleving en zullen met kracht worden bevorderd.

Extra ondersteuning kunsten cultuureducatie, jeugdtheater en ontwikkeling van cultureel talent. Vergroten transparantie en onafhankelijkheid van kunstraden die beslissen over subsidies.

ONTWIKKELINGSSAMENWERKING 0,7% van het BNP voor ontwikkelingssamenwerking handhaven en zodra er begrotingsevenwicht is, terug naar 0,8% (ODA). Er moet onverminderd aandacht blijven voor de positie van vrouwen en kinderen. Vrouwen en kinderen zijn in de armste landen en gebieden veelal degenen, die een sluitpost van de economische en sociale ontwikkeling vormen. Tegelijkertijd zijn vrouwen, als ze de kans krijgen, ook de motor achter ontwikkeling van de landbouw, ondernemerschap, handel, sociale cohesie en verantwoorde gezinsplanning als zij zich kunnen ontwikkelen en kansen krijgen. Kracht en betrokkenheid benutten door particuliere Initiatieven professioneel te

Stoppen met ontwikkelingshulp

0,7% norm, en de beschikbare gelden conform de ODAcriteria te besteden Actieve rol bij aanpakken mondiale uitdagingen op het gebied van bijv. hulpbronnen, klimaat, veiligheid en voedselvoorziening. Modernisering ontwikkelingssamenwerking gaat door, concentratie op beperkt aantal partnerlanden. Nederland wil klassieke NoordZuidhulp hervormen, tot die tijd vasthouden aan internationale afspraken.

Budget voor ontwikkelingssamenw erking blijft 0,7% van het BNP. Nederland komt internationaal overeengekomen millenniumdoelen na, Beleid op het gebied van voedsel, water, energie en grondstoffen met elkaar verbinden en inzetten op bestrijding van armoede, in combinatie met economische groei en de ontwikkeling van een fatsoenlijk rechtsstelsel dat de mensenrechten respecteert.

0,7% van het BNP voor internationale samenwerking handhaven Milieuaspecten opnemen in WTOonderhandelingen zonder dat deze contraproductief uitpakken voor ontwikkelingslanden

Nederland houdt zich aan afspraken en vraagt andere landen ook minimaal 0,7% van het BNP aan ontwikkelingssamenwerking te besteden. Mensenrechten leidend bij internationale samenwerking.

Budget voor ontwikkelingssamenwerking blijft minimaal 0,7% en gaat weer naar 0,8%; Ontwikkelingssamenwerking moet effectiever Mensenrechten speerpunt, daarom betrekken bij evaluatie handelsovereenkomst en of subsidieregelingen. .

Nederland blijft bijdragen aan het verbeteren van de leefomstandigheden van mensen in fragiele staten en conflictgebieden. Maatschappelijke organisaties zijn bij dit proces onmisbaar. Grote


14

Vergelijking Verkiezingsprogramma’s 2012 VVD PvdA PVV ondersteunen. Diaspora organisaties steunen in het versterken van capaciteitsopbouw, opdat de diaspora een belangrijke rol kan spelen bij de wederopbouw van hun landen van herkomst.

CDA

SP

D66

GroenLinks

Christen Unie

waarde van de VNresolutie 1325 over vrouwen, vrede en vei ligheid. Vrouwen zijn niet alleen slachtoffer, maar ook agents of change en spelen een belangrijke rol bij wederopbouw en het realiseren van duurzame vrede.


15

VVD PvdA PVV CDA SP D66 GroenLinks Christen Unie Niet doorschuiven

Recommend Documents