Stedelijk platform Verslag bijeenkomst 7 op 13 september 2012 bij Eilandsteede Aanwezig Annemieke Dijk (De Stadsbrug Altrecht/Food for Good), Akke Bink en Robbert Jongerius (Happyland Collective), Ellen Alzer (NMC, buurtmoestuinen in Overvecht en Kanaleneiland), Friso Wiersum (Expodium/Vrede van Utrecht), Maaike Peltenburg (beheerder Eilandsteede), Moniek Lindner (agrarische geschiedenis), Lisette van der Wel (buurtmoestuin Castellum), Anneke Moors (Stichting Stadslandbouw Utrecht, moestuinen Tolsteeg en Hoograven), Barbara Rijpkema (projectleider stadslandbouw Gemeente Utrecht), Henk IJmker (Stichting Utrechtse Missionaire Arbeid, moestuinprojecten Kanaleneiland, bestuur Voedseltuin), Hera Borst (Wijkgezondheidswerk Overvecht GG&GD, Generatietuin Zuylenstede), Babbe de Thouars (buurt-Fruittuin Ondiep, Ondiep TV), Roland Pereboom (Milieucentrum Utrecht en Lekker Utregs), Louis de Jel (Stichting Aarde en Lekker Utregs, verslag) (gestrand met de trein: Frank Stroeken (Terra Incognita) en Tilly Kaisiëpo (Poptahof Delft) Afmeldingen Jaap Toet (GG&GD), Anne Marie Gout (GG&GD, Voedselstrategie), Joyce Parlevliet (GroenmoetjeDoen!), Hans Pijls (BuitenRuimte voor Contact, Food for Good), Mariken Heitman (stadslandbouwproject Amsterdam), Henry van der Vegt en Marijke Orthel (Stichting Stadslandbouw Utrecht), Ans Hobbelink (Overlegorgaan Volkstuinen Utrecht, Voedseltuin), Marian Blom (Bionext, Eetbaar Ondiep), Brigitte Venturi (buurtmoestuin De Voortuin), Frank Hermse (buurtmoestuin De Achtertuin/Makelaars van de Tussentijd), Sonja Terol (initiatief Overvecht), Susan Meenhuis (Lekker Utregs), Birgit Clara Hensel, Anneke de Joode (buurtmoestuinen Hoograven), Rianne Pruis (Aorta/Dag van de Architectuur), Mary van der Plank (NMC), Yvonne Bruijning (groenontwerp).
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Presentatie Food for Good Annemieke Dijk, projectleider van De Stadsbrug/Altrecht Annemieke vertelt over dit samenwerkingsproject van De Stadsbrug, BuitenRuimte voor Contact en Eilandsteede. De Stadsbrug zat achter het centraal station en is verhuisd naar de Koningin Wilhelminalaan in Kanaleneiland. Utrecht Underground is een van hun projecten. Een paar cliënten kwamen met het idee om te gaan moestuinieren. Hieruit is het project ontstaan, onder leiding van Roald van Stijn. Maar in de zoektocht naar een locatie werd overal de deur dichtgedaan, uiteindelijk viel het idee bij Eilandsteede in goede aarde. Een flink stuk grond aldaar krijgt een hoog hek eromheen en daar gaat het gebeuren. De moestuin zal overdag open zijn. Dit najaar wordt bekend of er financiering komt voor 3 jaar, dus het is nog even spannend. Probeer ook geld uit het wijkgroenplan te krijgen, wordt gesuggereerd.
1
De moestuin is voor multiproblematische zorgmijders -de (O)GGZ doelgroep- en voor wijkbewoners in Zuidwest. Het gaat dus niet alleen om kwetsbare groepen, maar om de integratie tussen deze 2 doelgroepen. De OGGZ doelgroep is gewend aan het stigma "jij kunt niks" en niet aan verantwoordelijkheid dragen. Het mooie van Food for Good is juist om de professionele ondersteuning (een begeleider met zowel moestuin- als doelgroepervaring) af te bouwen naar zoveel mogelijk cliëntsturing. Maar gaat dat wel werken: (ex)verslaafden met wijkbewoners samen? Maaike Peltenburg van Eilandsteede denkt van wel: het moestuinieren als gezamenlijke hobby zou voldoende bindmiddel moeten zijn. De oogst zou deels ten goede kunnen komen aan Resto VanHarte en de Voedselbank, daar is al contact mee. Babbe de Thouars komt op een idee: misschien kan er in haar wijk Ondiep wel een moestuin komen bij het hostel? Mariken Heitman, vandaag verhinderd, doet een soort FfG project in Amsterdam. Aan het eind is er een korte rondleiding in de tuin. Meer informatie:
[email protected], 06-30534373
De agenda Friso Wiersum zit vandaag voor. 1. Kort voorstelrondje (Alleen aanvullingen bij de aanwezigenlijst hierboven) Akke Bink is landschapsontwerpster. Frank Stroeken vroeg haar om de Utrechtse stadslandbouw in beeld te brengen. Happyland Collective is actief in Utrecht Oost. Haar collega Robbert Jongerius heeft voor de Dag van de Architectuur de voedselgeschiedenis van Utrecht geanalyseerd. Zijn vader was/is een van de laatste Utrechtse hoveniers en heeft aan de Koningsweg een flink stuk braakliggende grond. Hij gaat een hovenierscursus geven aan buurtbewoners. Op 30 september is er een bewonersdag in de kas. Voor meer info http://happylandcollective.com/koningshof/. Babbe de Thouars heeft samen met Louis de Jel, en later met Marian Blom het initiatief genomen om de bewoners in de wijk Ondiep op te roepen voor eetbaar groen projecten. Hiervoor heeft ze gebruikgemaakt van Ondiep tv, waar op 15 september twee nieuwsitems te zien zijn. Zie http://www.ondieptv.nl/archief/uitzending-van-15-september-2012 Item 2 gaat over de opening van de Fruittuin waar Babbe initiatiefneemster van is en in item 3 doet Marian een oproep om een buurtmoestuin te beginnen. Henk IJmker kent iemand in Ondiep die zeker betrokken moet worden. Naar aanleiding van dit alles is een begeleidingsgroep gevormd met vertegenwoordigers van in eerste instantie de GG&GD, NMC, buurtteam Krachtig Ondiep, Portes en Eetbaar Utrecht. Barbara Rijpkema zit in het Stedennetwerk Stadslandbouw, dat wordt gefinancierd door het ministerie van EL&I. De subsidieregeling Experimenten Stadslandbouw is bijna klaar. 2. Terugblik 2012 en nieuwe projecten Bijeenkomst ambtenaren Dit voorjaar organiseerde Anne Marie Gout van de GG&GD voor gemeentelijke afdelingen een bijeenkomst over stadslandbouw en de Voedselstrategie. Vele diensten hebben of krijgen te maken met vragen op het gebied van stadslandbouw. Er waren o.a. presentaties van Lekker Utregs en de Voedseltuin.
2
Utrecht Manifest/Utrecht kiemt Akke Bink heeft voor UM een tafelkleed ontworpen met de plattegrond van Utrecht. Daarop werden de groenteteelt op allerlei locaties, daken en langs gevels verbeeld. Belangstellenden konden groenteplantjes mee naar huis nemen en die plek op de plattegrond toevoegen. Alles speelde zich af in Rotsoord en Pastoe. Meer info: http://www.werklandschapeet.nl/home/ Stadslandbouw op de Kaart – van Utrecht Anneke organiseerde met 3 anderen deze dag. Ze wilden hun netwerken opengooien en verbinden en zo goed mogelijk vraag en aanbod aan elkaar koppelen. (Anneke stuurde de Eetbaar Utrecht deelnemers een verslag. Wie het alsnog wil ontvangen kan contact met haar opnemen:
[email protected]) Dag van de Architectuur Dit jaar was voedsel het landelijke thema. Frank Stroeken was, mede vanwege zijn boek over de geschiedenis van de Utrechtse stadslandbouw, betrokken bij Utrecht Manifest en de Dag van de Stadslandbouw. Veel speelde zich af bij Nutrecht. Er werden ontwikkelstrategieën gemaakt voor 3 Utrechtse stadsdelen. Bijgaand het verslag. Nieuwe projecten Hera Borst en Ellen Alzer zijn betrokken bij de pas geopende Generatietuin Zuylenstede in Overvecht. Bij het woonzorgcentrum staan verhoogde moestuinbakken. De tuinders genieten er enorm van om weer eens met hun handen in de aarde te zitten. Aan het project doen jong en oud mee, vanuit alle culturen. Cumulus en het Wijkbureau doen mee in de begeleiding. Er is belangstelling voor meer projecten. Zie http://www.vechtenijssel.nl/nieuws/57Generatietuin_Zuylenstede. In Oog en Al is bij een school een permacultuurtuin gestart. De Voortuin in Voordorp heeft regelmatig meewerkdagen en had op 9 september een Oogstfeest voor de buurt. Louis vertelt dat Frank Hermse (Makelaars van de Tussentijd) bezig is om een buurtmoestuin op te zetten, genaamd De Achtertuin. Dat is op een besloten grasveld aan de Van Vollenhovenlaan, Kanaleneiland. www.deachtertuin.wordpress.com. 3. Structuur Eetbaar Utrecht Eetbaar Utrecht is ontstaan uit een goedbezochte startbijeenkomst op 1 december 2009. Sindsdien zijn er zes vruchtbare plenaire bijeenkomsten geweest. De laatste jaren is zelf voedsel produceren een hot item geworden. De gemeente krijgt er ook veel mee te maken; Stichting Aarde en het Milieucentrum Utrecht wilden graag meer voor Eetbaar Utrecht betekenen. Dit resulteerde in een opdracht aan beide organisaties om aanspreekpunt te worden op het gebied van stadslandbouw, waarbij de gemeente ook een rol blijft spelen. We denken aan de volgende structuur voor Eetbaar Utrecht. Stedelijk platform Iedereen die in de stad voedselprojecten opzet of daar veel belangstelling voor heeft is welkom op bijeenkomsten en houden we op de hoogte. We hopen dat veel initiatieven aanhaken en proberen langs elkaar heen werken te voorkomen. Per jaar zijn er een paar bijeenkomsten/excursies. Ontmoeting, informatie uitwisseling en kruisbestuiving staan centraal. De deelnemers (op dit moment 43) bepalen waar behoefte aan is.
3
Klankbordgroep Een aantal actieve platformdeelnemers kwam op 10 september voor het eerst bijeen. Deze 'klankbordgroep' is een schakel tussen het platform en het aanspreekpunt en denkt mee over de koers en activiteiten. We zoeken versterking vanuit het welzijnswerk en woningcorporaties, en andere actieve belangstellenden zijn welkom. De volgende bijeenkomst is op 10 oktober om 09.00 uur. Aanspreekpunt/digitaal loket/organisatie De gemeente en de GG&GD hebben Stichting Aarde en Milieucentrum Utrecht opdracht gegeven om samen met het platform een nieuwe website te ontwikkelen, aanspreekpunt te zijn en een aantal bijeenkomsten te organiseren. 4. Voorstel website: structuur, functies, inhoud, onderhoud Louis de Jel presenteert een eerste opzet van de nieuwe website. Die moet bol komen staan van de informatie, projecten, adressen, handleidingen etcetera. Het is nadrukkelijk de bedoeling dat het platform die gezamenlijk gaat vullen en gebruiken voor nieuws en evenementen. Met een wachtwoord kan iedereen straks informatie toevoegen. Barbara zegt dat de gemeente kaders zal stellen aan de website. Onderdeel van de website is een stadslandbouwkaart. Hier zijn inmiddels meerdere mensen mee bezig: Anneke Moors, de gemeente en Frank Stroeken. We gaan met elkaar om tafel. Louis zorgt dat de websitestructuur snel online staat en vraagt iedereen om daar commentaar op te geven. 5. Gebruik social media Friso Wiersum laat de mogelijkheden de revue paseren. Facebook is volgens hem het meest aangewezen medium voor ons. Hij zal direct een account aanmaken. Let op de privacyinstellingen. Met de googlegroep waarvoor ruim twintig mensen zich opgaven, doen we niks meer. We zitten met @eetbaarutrecht op Twitter, dit heeft Jaap Toet aangemaakt. 6. Themabijeenkomst voor intermediairen: stimuleren kwetsbare Utrechters om voedsel te produceren Barbara vertelt hierover namens Anne Marie Gout. De GG&GD bekijkt stadslandbouw met name vanuit gezondheid en sociale cohesie. Veel Utrechters zijn kwetsbaar doordat ze meerdere problemen tegelijk hebben. Gezond voedsel, met name zelfgekweekte groenten en fruit, kan voor hen veel betekenen. Anne Marie wil weten of het platform hier behoefte aan heeft, en denken we dat de stad hier behoefte aan heeft? Wie wil hierin meedenken? De aanwezigen zien de waarde van zo'n bijeenkomst. Babbe vertelt dat de GG&GD direct enthousiast was over de plannen voor Ondiep. Hera merkt dat de Generatietuin positief werkt voor de geestelijke gezondheid. In december wordt een onderzoek over dit project gepubliceerd. Ook Anneke ziet het effect op mensen in Hoograven. Er wordt opgemerkt: "mensen worden hier gelukkig van". Babbe en Hera willen meedenken. 7. Data en locaties volgende bijeenkomsten De Themabijeenkomst is de eerstvolgende. Misschien met daarbinnen een platformbijeenkomst? Mogelijke locaties in 2013: Van Harte restaurant en Zuylenstede. Ook weleens op een avond. EINDE BIJEENKOMST Na afloop Lekker Utregs borrel. Daarna gaan Louis en Henk kennismaken bij De Achtertuin.
4
5