STARTEN MET COLLEGE STREETBALL
INHOUDSOPGAVE
1. WAAROM COLLEGE STREETBALL OP UW SCHOOL? ..................................... 3 2. INTRODUCTIE COLLEGE STREETBALL ........................................................... 4 3. STAPPENPLAN ............................................................................................ 8 4. DE INZET VAN DE MBO-SCHOOL ................................................................10 5. ONDERSTEUNINGSMOGELIJKHEDEN .........................................................11 6. ONDERSTEUNING EN INFORMATIE ............................................................12 BIJLAGE 1. WORKSHOP STREETBALL ..............................................................13
2
1. WAAROM COLLEGE STREETBALL OP UW SCHOOL? Aantrekkelijk voor iedereen College Streetball biedt uw studenten een kennismaking met basketball en de kans om wekelijks te bewegen. Door de betrokkenheid van de basketballvereniging bestaat tevens de mogelijkheid voor studenten door te stromen en deel te gaan nemen aan structureel basketballaanbod. Daarnaast krijgt de school kant-en-klaar lesmateriaal aangeboden, dat ingezet kan worden in het project en het vervolgtraject. Verder biedt de samenwerking met de lokale basketballvereniging potentiële stageplekken voor uw studenten en kunnen andere basketballactiviteiten worden ontplooid.
Meer dan alleen basketball Door middel van College Streetball vervult de school naast een sportieve ook een maatschappelijke rol voor de studenten. College Streetball helpt jongeren in de leeftijd 1620 jaar in beweging te krijgen en te houden. Daarnaast wordt niet alleen aandacht besteed aan basketball, maar ook aan de ontwikkeling van de deelnemers op sociaal-maatschappelijk gebied door middel van het STAR-principe (Sportiviteit, Teamwork, Acceptatie en Respect). Hierdoor worden de deelnemers tijdens het sporten belangrijke normen en waarden bijgebracht, waar de jongeren van profiteren op school en in hun sociale leven.
Samen sterk Uw school is samen met de vereniging en de Nederlandse Basketball Bond (NBB) verantwoordelijk voor de organisatie van College Streetball op uw school, de NBB is eindverantwoordelijke voor het gehele College Streetball project. Dit houdt ook in dat de NBB alles op alles zet om College Streetball landelijk onder de aandacht te brengen. Daarnaast is de NBB actief aanwezig om ondersteuning vanuit onze expertise te bieden en samen met de lokale organisatie de kwaliteit van het project te waarborgen. Gezamenlijk zorgen we ervoor dat College Streetball succesvol zal verlopen!
Handleiding In deze handleiding wordt College Streetball beschreven. Als eerste krijgt u een introductie op wat College Streetball is, met aandacht voor de aanleiding, de doelstelling, de doelgroep en de inhoud. Vervolgens wordt een stappenplan gepresenteerd om College Streetball bij u op school te kunnen organiseren. In hoofdstuk 4 wordt duidelijk wat er van de school wordt verwacht wanneer u met het project aan de slag gaat. Hierna komt aan de orde welke ondersteuningsmogelijkheden er zijn en er wordt afgesloten met contactgegevens voor meer informatie.
3
2. INTRODUCTIE COLLEGE STREETBALL Streetball is wereldwijd een veel beoefende vorm van basketball waarbij hoofdzakelijk 3-tegen-3 op één basket wordt gespeeld. Gecombineerd met muziek en de urban lifestyle spreekt dit jongeren in de leeftijd van 16 tot en met 20 jaar erg aan. De Nederlandse Basketball Bond biedt streetball aan om jongeren op een laagdrempelige manier kennis te laten maken met de sport en om de sport buiten de vier muren van de sporthal zichtbaar te maken voor een groot publiek. Het streetballaanbod bestaat uit City Streetball, College Streetball en Streetball Masters. Bij City Streetball worden activiteiten georganiseerd op bestaande playgrounds voor jongeren uit de wijk. Bij College Streetball worden de activiteiten aangeboden op de mbo-school van de jongeren. Deelnemers uit beide projecten kunnen vervolgens deelnemen aan Streetball Masters, het Nederlands Kampioenschap Streetball dat in de zomer in de vorm van een tour door Nederland wordt georganiseerd.
Aanleiding De directe aanleiding om College Streetball te ontwikkelen was de beweegachterstand bij mbo-studenten. Mbo-scholen zijn sinds 1996 niet langer wettelijk verplicht tot onderwijs in lichamelijke opvoeding. De laatste jaren stimuleert de overheid deze scholen wel om dit vak weer op te nemen. In 2010 had ongeveer een derde van de mbo-scholen het thema sport en bewegen opgenomen in de jaarplannen. Ook uit recent onderzoek onder ouders van mboscholieren blijkt dat ongeveer een op de drie scholieren weer les in lichamelijke opvoeding krijgt. Buiten deze lessen om bieden mbo-scholen weinig sport- en beweegactiviteiten; slechts 7% doet dit regelmatig (Sport: een leven lang, SCP & Mulier Instituut, 2010). In de rapportage ‘Sport: een leven lang’ (2010) van het Sociaal Cultureel Planbureau (SCP) en het Mulier Instituut is te lezen dat de sportdeelname onder (v)mbo-studenten flink achter blijft in verhouding tot hun leeftijdsgenoten op andere onderwijstypen. Dit hangt samen met het opvoedingspatroon en de woonomgeving, maar ook met het aanbod op school dat niet altijd bestaat uit de goede sport- en beweegactiviteiten. Dit is ook terug te vinden in de Sportagenda 2016 van NOC*NSF, waar in staat dat leerlingen in het (v)mbo het minst vaak sporten en het vaak stoppen met sporten. Studenten op het mbo bewegen dus te weinig, terwijl het bijdraagt aan een gezonde levensstijl. Een dergelijke levensstijl is van groot belang voor het behoud van een goede gezondheid en om als vitale burger te kunnen participeren in de maatschappij (TNO, 2012). Wanneer je studenten op het mbo vraagt naar het beweeg- en sportmotief blijkt dat speelplezier het belangrijkste motief is om te bewegen en sporten (Sport: een leven lang, SCP & Mulier Instituut, 2010). Om te zorgen dat studenten meer gaan bewegen is het belangrijk rekening te houden met het hoofdmotief om te gaan bewegen, namelijk speelplezier. College Streetball sluit hierop aan door activiteiten aan te bieden die aansluiten bij de doelgroep.
Ten eerste is gekozen voor 3-tegen-3 basketball, in plaats van het regulier 5-tegen-5, omdat bij 34
tegen-3 deelnemers intensiever zijn bij het spel en kansen krijgen om te scoren wat leidt tot een grotere plezier- en succesbeleving onder jongeren. Ten tweede is gekozen voor streetball, omdat de bijbehorende sfeer en cultuur aansluit bij de doelgroep. Streetball is een stoere, urban variant van basketball welke aangekleed wordt met muziek. Ten derde is ervoor gekozen de activiteiten naar de studenten toe te brengen door de activiteiten bij hen op school te organiseren. Op deze manier wordt de drempel om deel te nemen aanzienlijk verlaagd, doordat er weinig tot geen reistijd nodig is om deel te kunnen nemen.
College Streetball probeert ervoor te zorgen dat mbo-studenten (her)ervaren hoe leuk het is om te sporten en bewegen, waardoor op lange termijn meer studenten gaan en blijven bewegen.
Doelen Hoofddoel Eerste- en tweedejaars BOL-studenten op het mbo gaan onder en na schooltijd op de schoolse locatie meer sporten en bewegen, middels streetball. College Streetball probeert dit te bereiken door het vergroten van gericht sportaanbod voor mbostudenten. Subdoelen College Streetball draagt bij aan de invulling van de vijf procent van de contacttijd die voor eerste- en tweedejaarsstudenten op het mbo dient te bestaan uit bewegen en sport; Een groot aantal studenten op het mbo (her)ervaart hoe leuk sporten en bewegen is door de kennismaking met streetball; Op de scholen die College Streetball inzetten maakt tenminste 50% van alle eerste- en tweedejaarsstudenten kennis met streetball; Van de studenten die kennis hebben gemaakt met streetball stroomt vijf procent door naar structureel basketballaanbod van de vereniging. Dit kan competitieaanbod zijn, maar bijvoorbeeld ook deelname aan City Streetball (activiteiten op bestaande playgrounds in de wijk) of aan een voorronde van de Streetball Masters Tour (NK Streetball).
Doelgroep De activiteiten zijn gericht op studenten op het mbo in Nederland (16-20 jaar), van niveau 1 tot en met niveau 4, in het bijzonder de eerste- en tweedejaars BOL-studenten. De studenten in het eerste en tweede jaar hebben relatief veel contacturen op school, in verhouding tot hun collegae uit het derde en vierde jaar, daar deze laatste groepen veel stage lopen. Doordat de eerste- en tweedejaarsstudenten relatief veel op school zijn, wordt hen veelal nog sport aangeboden dan wel verplicht gesteld door de school. De intermediaire doelgroep zijn sportdocenten op het mbo, combinatiefunctionarissen en trainers van basketballverenigingen. De betrokken organisaties zijn de mbo-scholen en de (lokale) basketballverenigingen. De verenigingen worden betrokken om een vervolg mogelijk te maken voor de studenten, wanneer ze na College Streetball verder willen in de sport.
5
Inhoud College Streetball kent verschillende op elkaar aansluitende onderdelen: 1. Workshop streetball: voor de betrokken (en eventueel andere geïnteresseerde) sportdocenten, combinatiefunctionarissen en trainers wordt door de NBB een workshop streetball georganiseerd om de bekendheid met de sport te vergroten. Zie bijlage 1 voor een uitgebreide beschrijving van de workshop. 2. Streetball Experience: een kennismaking met de sport op één dag voor zoveel klassen als wenselijk vanuit de school. Deze kennismaking bestaat uit een clinic, een circuit met verschillende basketballoefeningen, shooting games en een afsluitend 3-tegen-3 toernooitje. De (mid)dag wordt aangekleed met beachvlaggen, banners, boarding, speciale streetball basketballen en muziek. Het is een ware streetball belevenis! 3. Lessen tijdens schooltijd: een ervaren trainer van de basketballvereniging verzorgt vier streetballlessen onder schooltijd aan de hand van de lessenreeks die door de NBB is ontwikkeld, speciaal gericht op mbostudenten. In de eerste drie lessen staan drie basisvaardigheden van streetball centraal (dribbelen, passen&vangen en schieten), welke in de laatste les worden gecombineerd in een race tegen de klok en wedstrijdjes. Deze laatste les vormt een leuke en uitdagende afsluiting van de lessenreeks waarin de studenten kunnen laten zien wat ze hebben geleerd. Gedurende de hele lessenreeks wordt ook aandacht besteed aan STAR: sportiviteit, teamwork, acceptatie en respect. De studenten leren dus niet alleen streetballen, maar ook sportieve normen en waarden, waar ze buiten de gymzaal of het pleintje ook profijt van hebben. In de lessenreeks wordt aandacht besteed aan hoe een docent kan variëren in de oefeningen, zodat deze toegankelijk zijn voor studenten van niveau 1 tot en met 4. 4. Trainingen naschools: de studenten, uit verschillende klassen, die enthousiast zijn kunnen wekelijks op een vaste dag en tijdstip terecht voor een basketballtraining onder leiding van een trainer van de basketballvereniging. Deze training zal op de locatie van de school zijn, maar onder begeleiding staan van de basketballvereniging. Studenten hoeven hierdoor nog steeds niet ver te reizen, maar maken wel kennis met de (mogelijkheden van de) basketballvereniging. Dit verkleind de stap om uiteindelijk naar de vereniging te gaan. Studenten die deelnemen aan het naschoolse aanbod, zullen hiervoor een kleine bijdragen betalen van tenminste € 5,- per jaar, zodat de vereniging kan zorgen dat ze via de NBB zijn verzekerd (de hoogte van de bijdrage wordt vastgesteld door de vereniging). 5. Toernooien: de deelnemers aan het naschoolse traject spelen onderlinge toernooien, maar kunnen ook deelnemen aan het NK Streetball voor mbo alsmede het NK Streetball (Streetball Masters). De onderlinge toernooien zullen plaatsvinden op de tijden en de locatie van de naschoolse trainingen, maar het is ook mogelijk een andere school uit te dagen voor een wedstrijd of toernooi. Door deelname aan toernooien kunnen de 6
studenten zich meten met andere studenten en/of streetballers.
STAR Tijdens College Streetball wordt niet alleen aandacht besteed aan de ontwikkeling van deelnemers op basketballgebied, maar ook aan de ontwikkeling van sociaal-maatschappelijke waarden door middel van het STAR-principe (Sportiviteit, Teamwork, Acceptatie en Respect). Doordat het project meer biedt dan alleen basketball heeft het niet alleen een positief effect op de deelnemers, maar ook op de maatschappij in zijn geheel. Het STAR-principe maakt onderdeel uit van de lessenreeks, aan de hand waarvan de lessen voor de studenten worden verzorgd.
Locatie College Streetball vindt plaats op school of de directe omgeving daarvan. De plaats van handeling kan een sporthal/sportzaal zijn, maar ook een pleintje in de openbare ruimte. Een pleintje sluit het best aan bij het aanbod, streetball, maar is alleen mogelijk indien het weer dit toelaat en er een pleintje in de omgeving van de school is. Er is gekozen voor de school of de directe omgeving, omdat de drempel tot deelname dan laag is. Studenten zijn al aanwezig op school, dus de stap om dan op dezelfde locatie te gaan sporten is klein. Hetzelfde geldt voor de docenten die de lessen (mede) verzorgen.
7
3. STAPPENPLAN Wanneer uw school College Streetball wil organiseren, dienen achtereenvolgens de volgende stappen doorlopen te worden: 1. Coördinator benoemen: stel iemand aan als coördinator van College Streetball bij u op school. Het werkt prettig en praktisch wanneer er één aanspreekpunt is voor het project. 2. Contact leggen met lokale basketballvereniging(en): de NBB adviseert contact te leggen met de basketballvereniging in de buurt van uw school om te participeren in het project. De vereniging beschikt vaak over ervaren trainers die de lessen onder en na schooltijd kunnen verzorgen, in samenwerking met de sportdocent van school. Daarnaast kan de vereniging een actieve rol spelen in (de organisatie van) de Streetball Experience en het toernooi. Verder biedt de aanwezigheid van de vereniging de mogelijkheid voor studenten om verder te gaan met basketball als ze interesse hebben. 3. Contact leggen met de NBB: om College Streetball te kunnen starten is het College Streetball basispakket nodig, dat bij de NBB kan worden besteld. Daarnaast kan verder ondersteuning aangevraagd worden, indien dit gewenst is. 4. Afspraken maken met betrokken partijen: maak duidelijke afspraken met de vereniging(en) en/of de NBB over wie waar verantwoordelijk voor is en leg dit vast. 5. Activiteiten plannen: plan tijdig de verschillende activiteiten die plaats gaan vinden, zodat iedereen tijdig weet waar hij/zij aan toe is. Leg deze planning vast en communiceer deze naar de betrokkenen. 6. Accommodatie vastleggen: zorg dat de benodigde accommodatie voor de verschillende activiteiten gereserveerd/gehuurd is voor de dagen dat deze nodig is. 7. Deelnemers werven: a. Streetball Experience: twee geschikte momenten voor de Experience zijn de introductie en sportdagen. Op beide momenten is het eenvoudig om groepen/klassen in te plannen om deel te nemen aan de Experience. Het indelen van klassen bij een dergelijk evenement werkt veelal het beste en is het handigst voor de organisatie, daar van tevoren bekend is hoeveel studenten er ongeveer zullen komen. Indien deelname facultatief is, zullen deelnemers geworven dienen te worden middels posters, flyers, e-mail, website en social media. Schakel hiervoor eventueel de communicatieafdeling en/of studenten in. b. Lessen onder schooltijd: wanneer sport een verplicht onderdeel is voor uw eerste- en tweedejaarsstudenten kunnen de lessen onder schooltijd plaatsvinden tijdens de bestaande sportlessen. Studenten kan dan gemeld worden dat vier achtereenvolgende lessen in het teken zullen staan van streetball. Indien deelname facultatief is of studenten zich in moeten schrijven, zullen deelnemers geworven dienen te worden middels posters, flyers, e-mail, website en social media. Schakel hiervoor eventueel de communicatieafdeling en/of studenten in. c. Trainingen na schooltijd: deelnemers voor de naschoolse trainingen kunnen het 8
beste worden geworven tijdens de lessen onder schooltijd en eventueel al tijdens de Streetball Experience. Dit kan middels het uitdelen van flyers en inschrijfformulieren en/of door het direct benaderen van studenten. d. Toernooi: voor het toernooi zijn verschillende mogelijkheden om deelnemers te werven. Wanneer College Streetball aan meerdere klassen en/of locaties wordt aangeboden, kan ervoor worden gekozen dat iedere klas/locatie een team afvaardigt om hen te vertegenwoordigen op het toernooi. Het is ook mogelijk om iedere student de mogelijkheid te geven in te schrijven voor het toernooi (individueel of met een team). Ongeacht waarvoor gekozen wordt, is het raadzaam bekendheid te geven aan het toernooi middels posters, flyers, e-mail en/of social media. Maak er een evenement van, waar ook andere studenten en docenten bij kunnen komen kijken. e. Workshop: de NBB adviseert om tenminste de direct betrokken sportdocenten en verenigingstrainers deel te laten nemen aan de workshop. Daarnaast is het ook mogelijk overig geïnteresseerden aan te laten sluiten bij de workshop (met een maximum van 15 personen). Voor de werving kan de beschrijving van de workshop uit deze handleiding worden gebruikt, welke naar potentieel geïnteresseerden kan worden gemaild of via de website of social media kan worden verspreid. 8. Activiteiten uitvoeren 9. Communiceren over project: laat zien wat je doet, door te communiceren over de activiteiten die op school plaatsvinden. Plaats bijvoorbeeld een bericht op de website, op social media of in de nieuwsbrief over de Streetball Experience, de lessenreeks in samenwerking met de basketballvereniging, het toernooi en de workshop (afzonderlijk). Richt je hierbij tot studenten (potentiële deelnemers), maar ook tot docenten (potentiële ambassadeurs). 10. Evalueren: na afloop van een cyclus is het raadzaam te evalueren over het project met de betrokken partijen. Wanneer je te maken hebt met meerdere partijen in één project is het goed te weten van elkaar hoe iedereen het project en de samenwerking heeft ervaren. De NBB heeft een richtlijn opgesteld voor de evaluatie, bestaande uit punten die besproken kunnen worden. Deze richtlijn kan naar wens worden uitgebreid. 11. Vervolg plannen: wanneer de eerste cyclus College Streetball is afgelopen en de evaluatie plaats heeft gevonden, kan de volgende cyclus worden gepland. Wanneer de school over een jaarplanning voor het sportaanbod beschikt, kan College Streetball in deze planning worden opgenomen.
9
4. DE INZET VAN DE MBO-SCHOOL Criteria voor het organiseren van College Streetball:
Organisatie
De school heeft één coördinator voor het project; De school is verantwoordelijk voor de organisatie van het project en alle onderdelen daarvan i.s.m. de vereniging en indien gewenst de NBB De school regelt de accommodatie voor alle activiteiten van College Streetball (Streetball Experience, clinics, trainingen, (eind)toernooien); Tijdens de lessen onder schooltijd is tenminste één docent aanwezig die de lessen verzorgd of ondersteund.
PR&Communicatie
In alle uitingen over het project wordt gebruik gemaakt van het College Streetball-logo en de naam; De school zorgt voor bekendheid van College Streetball onder de studenten en zorgt voor een zo groot mogelijke deelname aan de verschillende onderdelen; Inzet van eigen (lokale) communicatiemiddelen en –kanalen; Verwerven van (lokale) publiciteit voor het project.
Continuïteit & samenwerking
De betrokken docenten nemen deel aan de streetballworkshop; De school heeft de intentie College Streetball te continueren en in te bedden in het sportaanbod van de school; De school bekijkt de mogelijkheid voor het wegzetten van stageplekken bij de vereniging en/of de NBB.
10
5. ONDERSTEUNINGSMOGELIJKHEDEN Als uw school wil gaan starten met College Streetball, is het mogelijk ondersteuning vanuit de Nederlandse Basketball Bond (NBB) te krijgen. De ondersteuning vanuit de NBB bestaat uit:
College Streetball pakket Er dient bij de NBB een College Streetball basispakket te worden afgenomen, met daarin de materialen die nodig zijn om het project te kunnen starten. Dit pakket bestaat uit:
Gebruik projectnaam Gebruik projectlogo Streetball guide: lessenreeks en aanvullende streetballoefeningen Basketballen T-shirts Banners Posters Flyers Prijzen deelnemers
De kosten voor dit pakket zijn afhankelijk van de aantallen die worden besteld van de verschillende onderdelen. Ter indicatie dient rekening gehouden te worden met een pakketprijs tussen € 500,- en € 1.300,- wanneer u start met het project. Bij de NBB kan een offerte worden opgevraagd afgestemd op uw school. Vanaf het tweede jaar dat het project draait nemen de kosten af, daar de basisbenodigdheden reeds aanwezig zijn.
Organisatie Ten aanzien van de organisatie van College Streetball kan de NBB de volgende ondersteuning bieden: Eén aanspreekpunt binnen de NBB voor ondersteuning in de organisatie; Het benaderen van de basketballvereniging(en) uit de directe omgeving van de school; Aanwezigheid vertegenwoordiger(s) NBB op lokaal kick-off moment; Organisatie van de Streetball Experience o.l.v. ervaren clinicians (mogelijk exinternationals); Organisatie van de streetballworkshop o.l.v. een streetballexpert.
PR&Communicatie Op het gebied van PR & Communicatie speelt de NBB een rol in de volgende activiteiten: Landelijke promotie College Streetball via o.a. website, social media, nieuwsbrief, persberichten, posters, flyers en mailings; Publicatie van verslagen en foto’s van lokale activiteiten op de NBB website.
11
6. ONDERSTEUNING EN INFORMATIE Voor ondersteuning bij (het starten van) een College Streetball project op uw school, voor meer informatie over College Streetball, andere streetballprojecten of kaderopleidingen, kunt u contact opnemen met de Nederlandse Basketball Bond. Telefoon: E-mail:
030 751 3514
[email protected]
12
BIJLAGE 1. WORKSHOP STREETBALL Streetball, 3-tegen-3 basketball, is een vorm van basketball die perfect aansluit bij jongeren in de leeftijd van 16 tot en met 20 jaar. Om de 3-tegen-3 filosofie kenbaar te maken bij sportdocenten en basketballtrainers heeft de NBB een workshop streetball ontwikkeld. Inhoud van de workshop Het verschil tussen het 3-tegen-3 basketball (streetball) en het traditionele 5-tegen-5 basketball is een van de onderwerpen die aan bod komt in de door de NBB speciaal ontwikkelde workshop. De workshop wordt hoofdzakelijk ingezet in streetballprojecten als College Streetball en City Streetball, maar kan ook op aanvraag worden verzorgd. De workshop bestaat uit de volgende onderdelen:
Het verschil tussen 5-tegen-5 en 3x3 basketball (streetball) Wat is streetball, inclusief de bijbehorende cultuur, waarden en normen Wat zijn de eigenschappen van een streetballer Met welke regels wordt streetball gespeeld Wat is de Streetball Guide Hoe wordt streetball gespeeld, zowel aanvallend als verdedigend
Het laatste gedeelte bestaat uit een klein stukje theorie, maar grotendeels uit praktijk. De deelnemers gaan dus zelf het veld op om te ervaren wat streetball is en hoe het wordt gespeeld. Op deze manier zullen ze vervolgens beter in staat zijn het over te brengen op hun studenten/spelers.
13