.
STARTEN ALS ERKEND BOEKHOUDER - FISCALIST Om het beroep van zelfstandig boekhouder uit te oefenen en daarbij de titel te voeren van 'erkend boekhouder', 'boekhouderfiscalist', 'stagiair-boekhouder' of 'stagiair boekhouder-fiscalist', moet u ingeschreven zijn bij het Beroepsinstituut van Boekhouders en Fiscalisten (B.I.B.F.) als lid of als stagiair.
1. VOORWAARDEN 1. Diplomavereiste: • Belgisch basisdiploma • EU- en EERdiploma • Niet-EER diploma’s: verplicht gelijkwaardigheid aan te vragen bij Vlaamse en Franse gemeenschap 2. Nationaliteit Belg, onderdaan van een lidstaat van de EU of beschikken over een beroepskaart of vrij van de verplichting een beroepskaart te hebben.
2. TE VERVULLEN FORMALITEITEN De te vervullen formaliteiten worden zo goed als mogelijk in chronologische volgorde weergegeven. De inschrijving op het tableau van de titularissen is afhankelijk van het op voldoende wijze doorlopen van een stage die gelijkwaardig moet zijn aan 200 dagen (1000 uren stage) zelfstandige beroepspraktijk, gepresteerd tijdens een periode van ten minste twaalf maanden en hoogstens 36 maanden. 1. Professionele rekening: Een boekhouder opent best een afzonderlijke bankrekening voor zijn professionele activiteiten. 2. Vestigingsplaats: Elke onderneming, ook een boekhouder, heeft een vestigingseenheid nodig. 3. Ondernemingsloket: • Inschrijven in de Kruispuntbank voor Ondernemingen (KBO) als niet-commerciële onderneming • Aansluiten sociaal verzekeringsfonds, binnen de 90 dagen na aanvang van de zelfstandige beroepsactiviteit • Aansluiten mutualiteit (tenzij men reeds aangesloten is) 4. Toelating tot de stage Samenstellen van een inschrijvingsdossier als kandidaat-stagiair: • diplomavoorwaarde: a) Een diploma tot afsluiting van een universitaire studie of een studie van universitair niveau van ten minste vier jaar die een cursus boekhouding en fiscaal recht bevat; of aangevuld met een diploma van minstens één studiejaar met als specialisatie de materies relevant voor de uitoefening van het beroep; b) Een diploma van graduaat in boekhouding, uitgereikt door een school of leergang van het economisch hoger onderwijs; c) Een diploma van het economisch hoger onderwijs van het korte type met volledig leerplan of van sociale promotie, van een afdeling handel, handelswetenschappen, boekhouding of accountancy, bedrijfsadministratie, boekhouden-informatica of boekhouden-fiscaliteit; d) Een diploma van gegradueerde in het bedrijfsbeheer, optie accountancy-fiscaliteit, uitgereikt door een hogeschool met het studiegebied handelswetenschappen en bedrijfskunde van één cyclus; e) Een diploma of akte, vermeld in de bijlage bij het koninklijk besluit van 2 oktober 1937 houdende het statuut van het rijkspersoneel, onder de vermelding niveau 1, erkend door de Koning na advies van het Beroepsinstituut; f) Een getuigschrift dat gelijkwaardig is aan een der bovenvermelde akten en dat is uitgereikt door een examencommissie van de Staat of van een gemeenschap; g) Een diploma van ondernemersopleiding dat overeenstemt met het beroep van boekhouder: o Geviseerd zoals bedoeld in artikel 13, §3, van het Koninklijk Besluit van 4 oktober 1976 betreffende de voortdurende vorming in de Middenstand; o Of afgeleverd ter uitvoering van het decreet van 23 januari 1991 van de Vlaamse Raad betreffende de vorming en de begeleiding van de zelfstandigen en de kleine en middelgrote ondernemingen; o Of afgeleverd ter uitvoering van het decreet van 3 juli 1991 van de Raad van de Franse Gemeenschap betreffende de voortgezette opleiding voor de middenstand en de kleine en middelgrote ondernemingen; o Of afgeleverd ter uitvoering van het decreet van 3 juli 1991 van de Raad van de Duitstalige Gemeenschap betreffende de opleiding en de voortgezette opleiding in de middenstand en de k.m.o’s. h) Een diploma van vergelijkbaar niveau, uitgereikt door enige andere instelling en erkend door de Koning na advies van het Beroepsinstituut. De diploma’s onder punt a), b), c), d), e), f) en g) verlenen toegang tot de titel van stagiair boekhouder-fiscalist. De diploma’s die zijn opgesomd onder punt h) verlenen toegang tot de titel van stagiair-boekhouder.
Form 07.811 – 20090617 – BO, A, B, P
Startersfiche boekhouder-fiscalist
.
Indien de diploma’s opgesomd onder punt h) aangevuld worden met één van de hieronder opgesomde diploma’s verlenen ze eveneens toegang tot de titel van stagiair boekhouder-fiscalist: o Een diploma van ondernemersopleiding dat overeenstemt met het beroep van fiscaal raadgever/belastingsconsulent; o Een diploma van graduaat in de fiscaliteit, uitgereikt door een school of leergang van het economisch hoger onderwijs; o Een diploma van het economisch hoger onderwijs van het korte type met volledig leerplan of van sociale promotie van een afdeling fiscaliteit. •
De inschrijving is voort vergezeld van:
o
Een kopie van één of meerdere diploma's opgenomen in de Wet van 22 april 1999, artikel 50 § 2 en § 3, gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad van 11 mei 1999; Een origineel bewijs van aansluiting bij een sociaal verzekeringsfonds voor zelfstandigen of bij de nationale hulpkas voor de sociale verzekeringen voor zelfstandigen, niet ouder dan drie maanden, dat aanduidt dat u bent ingeschreven als zelfstandige; Een origineel bewijs van goed gedrag en zeden, niet ouder dan drie maanden; Een origineel en recent bewijs van nationaliteit of van woonplaats afgeleverd door de bevoegde overheid; Drie originele exemplaren van de stageovereenkomst, behoorlijk ingevuld en ondertekend. Het model dat door het Instituut wordt geleverd, dient gebruikt te worden. De bepalingen van deze overeenkomst mogen niet gewijzigd worden; Een pasfoto; Indien uw stagemeester lid is van het IAB of IBR, een attest van zijn/haar Instituut dat aanduidt dat voldaan is aan de voorwaarden om als stagemeester erkend te worden. De kandidaat-stagiair dient zelf contact op te nemen met een kandidaat-stagemeester; Het bewijs dat uw burgerlijke beroepsaansprakelijkheid gedekt is door één van volgende documenten over te maken: Hetzij een attest, ondertekend door u en uw stagemeester, waarin bevestigd wordt dat u uw beroep uitsluitend uitoefent in onderaanneming van uw stagemeester, die verzekerd is conform de referentiepolis; Hetzij het toetredingsformulier tot de collectieve polis. De invordering van de premie wordt u toegestuurd; Hetzij een attest afgeleverd door een verzekeraar naar uw keuze, waarin deze bevestigt dat u verzekerd bent conform de bepalingen van de referentiepolis van het Instituut.
o
o o o o o
o
Bijkomende documenten • Indien u op datum van uw stageaanvraag reeds een zelfstandige ambachtelijke of commerciële activiteit uitoefent: o Een uittreksel van de inschrijving bij de Kruispuntbank van Ondernemingen (op te vragen via een Ondernemingsloket; o Een kopie van de statuten van de vennootschap waarbinnen u zaakvoerder, bestuurder, vennoot of (meerderheids)aandeelhouder bent, alsook een kopie uit het Belgisch Staatsblad van uw benoeming. • Indien u een boekhoudvennootschap wenst op te richten, dient deze de vorm aan te nemen van een burgerlijke vennootschap. Gelieve het ontwerp van de statuten van de vennootschap voor nazicht over te maken aan het Instituut; • Indien u in de openbare sector tewerkgesteld bent, dient u een attest voor te leggen waaruit blijkt dat uw werkgever akkoord gaat met uw zelfstandige activiteit (artikel 22 Reglement van Plichtenleer).De Uitvoerende Kamer onderzoekt slechts de volledige dossiers. De stageperiode vangt aan op de dag van de inschrijving op de lijst van stagiairs door de Kamer (artikel 5, §1 Stagereglement). De beslissing wordt per aangetekend schrijven overgemaakt aan de stagiair.Het uitoefenen van het beroep van ‘erkend boekhouder (-fiscalist)’ en het voeren van de titel ‘stagiair boekhouder’ of ‘stagiair boekhouder-fiscalist’ kan slechts een aanvang nemen wanneer het verzoek tot inschrijving op de lijst van stagiairs werd ingewilligd door de Uitvoerende Kamer. Iedere boekhoudkundige prestatie die wordt verricht vóór de inschrijving op de lijst van de stagiairs, wordt beschouwd als onwettige uitoefening van boekhoudkundige activiteiten. Dit kan leiden tot strafrechtelijke vervolging en veroordeling (artikel 58 Wet 22 april 1999). Eenmalige bijdrage De Nationale Raad heeft tijdens haar zitting van 14 december 2001 het bedrag van de eenmalige bijdrage vastgesteld op € 125,00. Dit bedrag dient op de rekening van het Instituut gestort te worden op het ogenblik dat het inschrijvingsdossier wordt overgemaakt aan het BIBF. Jaarlijkse bijdrage De jaarlijkse bijdrage voor de kosten van de stage is door de Nationale Raad voor dit jaar vastgesteld op € 80,00. Deze bijdrage zal pro rata geïnd worden (het jaar van de inschrijving op de lijst van de stagiairs wordt in kwartalen verdeeld). Van zodra wij deze bijdrage in de kosten van de stage hebben ontvangen, zal er een éénmalig gratis exemplaar van de Codex BIBF met hierin alle relevante wetgeving voor de beroepspraktijk, verstuurd worden. Deze Codex wordt verstuurd uiterlijk binnen de 4 maanden na ontvangst van de betaling. Dit is voortaan tevens het enige wetboek dat nog mag gebruikt worden op het praktisch bekwaamheidsexamen ter afsluiting van de stage. Wanneer het inschrijvingsdossier door de Uitvoerende Kamer is goedgekeurd, wordt de stagiair per gewone post op de hoogte gebracht van de inschrijving op de lijst van de stagiairs. De stagiair ontvangt samen met de beslissing: o Een exemplaar van de stageovereenkomst; o Een badge die de stagiair dient voor te leggen tijdens elk verplicht seminarie voor stagiairs. Alle informatie waarover de stagiair dient te beschikken voor een goed verloop van de stageperiode vindt u op het extranet van deze website.
Form 07.811 – 20090617 – BO, A, B, P
Startersfiche boekhouder-fiscalist
.
De stagiair dient een ondernemingsnummer te bekomen via inschrijving bij de Kruispuntbank van Ondernemingen of bij de B.T.W.administratie. Een origineel document vanwege de KBO of de B.T.W.-administratie met vermelding van het ondernemingsnummer dient aan het Instituut te worden overgemaakt binnen twee maanden na de inschrijving op de lijst van de stagiairs. De stagiair ontvangt per e-mail de code die toegang verleent tot het extranet van deze website. Via het extranet dient de stagiair het elektronisch stageverslag en het overzicht van de gevolgde permanente vorming in te vullen. Indien de stagiair de collectieve polis ‘burgerlijke beroepsaansprakelijkheid’ van het Instituut heeft onderschreven wordt de factuur voor de betaling van de verzekeringspremie verzonden na de inschrijving op de lijst van de stagiairs.
5. De stage Als stagiair BIBF dient men het statuut van zelfstandige in hoofd- of in bijberoep aan te nemen. De stagiair kan voor het volbrengen van de stage kiezen tussen drie opties: • Ofwel behandelt de stagiair uitsluitend eigen dossiers. De stagemeester oefent dan in onderling overleg en op regelmatige basis toezicht uit. De stagiair factureert zelf aan zijn eigen cliënten; • Ofwel behandelt de stagiair in onderaanneming enkel dossiers van de stagemeester, al dan niet op zijn kantoor. In de stageovereenkomst is voorzien dat hiervoor een billijke financiële vergoeding moet betaald worden. In dit geval factureert de stagiair aan de stagemeester. De modaliteiten van deze vergoeding dient de stagemeester zelf overeen te komen met de stagiair. Er bestaan ter zake geen richtlijnen met het Instituut; • Ofwel kiest de stagiair voor een combinatie van beiden. “De stagiair vervult gewetensvol zijn stage. Gedurende de volledige stageduur moet de stagiair daadwerkelijk actief zijn in de boekhoudwerkzaamheden. Enkel de werkzaamheden verricht overeenkomstig artikel 7, komen in aanmerking voor de stage” (artikel 16 stagereglement). Artikel 18 van het Stagereglement voorziet dat: “de stagiair een gedetailleerd stageverslag opmaakt dat een overzicht geeft van de werkzaamheden die hij heeft verricht of waaraan hij heeft deelgenomen. Dit stageverslag wordt bijgehouden met inachtneming van de nodige discretie. De Raad bepaalt de vorm en de inhoud van dit verslag.” De Nationale Raad heeft in de beslissing van 27 augustus 2004 bepaald dat het stageverslag elektronisch bijgehouden dient te worden via het extranet van de website van het Instituut. De stagiair ontvangt via e-mail een code waarmee ingelogd kan worden op extranet en waarmee de stagiair toegang krijgt tot het elektronische stageverslag. De stagiair dient de handleiding van het elektronische stageverslag te downloaden via het extranet. 6. Jaarlijks verslag Elk stagiair-boekhouder of erkende boekhouder (-fiscalist), is er toe gehouden elk jaar permanente vorming te volgen. De Nationale Raad bepaalt jaarlijks het minimum aantal uren dat aan beroepsvervolmaking dient te worden besteed. Voor dit jaar is het minimum aantal uren permanente vorming vastgesteld op 40 uur. Het overzicht van de gevolgde permanente vorming dient jaarlijks aan het Instituut te worden overgemaakt via het extranet. De code die toegang verschaft tot het extranet wordt na inschrijving op de lijst van de stagiairs overgemaakt via email. Zelfs indien u niet het minimum aantal uren permanente vorming heeft gevolgd of indien u op het einde van het jaar ingeschreven bent op de lijst van stagiairs dient u dit overzicht aan het Instituut over te maken. Een stagiair die in de loop van het jaar op de lijst van stagiairs werd ingeschreven dient een aantal uren permanente vorming te volgen in verhouding met de periode dat hij ingeschreven is op de lijst van stagiairs (pro rata temporis). De permanente vorming omvat de seminaries die stagiairs verplicht dienen te volgen en de andere seminaries die de stagiair heeft gevolgd. De verplicht te volgen seminaries voor de stagiairs zijn in het jaarlijkse 40 uren permanente vorming inbegrepen. Uren permanente vorming die mogen ingeschreven worden in het stageverslag Een deel van de uren die besteed worden aan permanente vorming mogen in het stageverslag worden ingeschreven als uren stage. 1. De verplichte voordrachten en seminaries die door het Instituut ten behoeve van de stagiairs georganiseerd worden, m.a.w. 5 x 4 uren = 20 uren per jaar waaraan de stagiairs nauwgezet dienen deel te nemen (artikel 17 Stagereglement). Deze uren tellen als uren stage. Buiten deze uren dienen dus nog minstens 20 uren gevolgd te worden om te voldoen aan de richtlijn inzake permanente vorming. 2. De uren permanente vorming, die door de deontologie voorgeschreven worden (artikel 15 Reglement van Plichtenleer) komen eveneens in aanmerking voor het stageverslag. Dit aantal uren is dit jaar evenwel beperkt tot 40. In totaal kan men dus 40 + 20 = 60 uren inschrijven als stage.
Form 07.811 – 20090617 – BO, A, B, P
Startersfiche boekhouder-fiscalist
.
3. De stagiair mag in zijn stageverslag tevens de uren opnemen van de schriftelijke proef van het praktisch bekwaamheidsexamen waaraan hij heeft deelgenomen. Artikel 17 van het Stagereglement voorziet dat de stagiair nauwgezet deelneemt aan de verplichte voordrachten en seminaries die door de Raad ten behoeve van de stagiairs georganiseerd worden. Elk lid van het B.I.B.F., stagiair of erkend boekhouder (-fiscalist), is er toe gehouden elk jaar permanente vorming te volgen. De Nationale Raad bepaald jaarlijks het minimum aantal uren dat aan de beroepsvervolmaking dient te worden besteedt. Voor dit jaar is het minimum aantal uren permanente vorming vastgesteld op 40 uur. De stagiairs en de stagemeesters ontvangen bij het begin van het jaar een uitnodiging om de vijf seminaries voor stagiairs bij te wonen. Stagiairs die in de loop van het jaar ingeschreven worden op de lijst van stagiairs kunnen deze lijst downloaden via het extranet. De stagiairs dienen deze seminaries verplicht bij te wonen. Indien de stagiair verhinderd is om een seminarie bij te wonen dient deze de stagedienst hiervan schriftelijk op de hoogte te brengen ten laatste op de dag zelf van het seminarie en tevens een bewijs van afwezigheid erbij te voegen. De syllabus wordt na het seminarie ter beschikking gesteld via het extranet van deze website. De seminaries voor stagiairs vangen aan om 9 uur en eindigen om 13 uur. De spreker behandelt tevens een praktische oefening die aansluit bij het onderwerp van het seminarie. De stagiair en de stagemeester dienen zich aan te melden bij een personeelslid van het Instituut. De stagiair dient zijn badge voor te leggen. Deze badge wordt dan ingescand. De stagiair en de stagemeester ontvangen een syllabus betreffende het seminarie en een attest waarop zij hun gegevens dienen in te vullen. Deze attesten worden op het einde van het seminarie afgestempeld (bewijs van aanwezigheid). Enkel ingevulde attesten zullen afgestempeld worden. Tijdens het seminarie wordt een tweede oefening overhandigd aan de stagiairs die zij thuis dienen op te lossen, eventueel in samenwerking met hun stagemeester. De oplossing van deze oefening wordt twee weken na afloop van het seminarie ter beschikking gesteld via het extranet van deze website. De spreker stelt tevens een vraag op die kan gebruikt worden voor het volgend praktisch bekwaamheidsexamen en die verband houdt met de materie die tijdens het seminarie werd behandeld (uiteraard ontvangen de aanwezige stagiairs hiervan geen kopie). De stagiair die een tussentijds interview wenst af te leggen dient dit schriftelijk aan te vragen. De deelname aan een tussentijds interview gebeurt vrijwillig en is slechts één maal mogelijk per stageperiode. De volgende voorwaarden dienen vervuld te zijn: o nog niet deelgenomen hebben aan het praktisch bekwaamheidsexamen o tussen 400 en 600 uren stage gepresteerd hebben o minstens 12 maanden stage volbracht hebben Het tussentijds interview bestaat uit een mondeling onderhoud met de Stagecommissie en wordt twee maal per jaar georganiseerd, op hetzelfde moment als de mondelinge proef van het praktische bekwaamheidsexamen. De aanwezigheid van de stagemeester bij het tussentijds interview is niet verplicht maar wordt wel aanbevolen. 7. Einde van de stage Artikel 51 van de Wet van 22 april 1999 betreffende de boekhoudkundige en fiscale beroepen voorziet dat: “de inschrijving op het tableau van de titularissen is afhankelijk van het op voldoende wijze doorlopen van een stage die gelijkwaardig moet zijn aan 200 dagen zelfstandige beroepspraktijk, gepresteerd tijdens een periode van tenminste twaalf maanden en hoogstens zesendertig maanden. De stage wordt afgesloten door het met goed gevolg afleggen van een praktisch bekwaamheidsexamen georganiseerd door het beroepsinstituut. Dit examen kan verschillend zijn voor stagiair-boekhouders en stagiair-boekhouders-fiscalisten. Het programma, de voorwaarden en de examenjury worden door de koning vastgesteld.” Het Koninklijk Besluit van 20 januari 2003 (Belgisch Staatsblad 12 februari 2003) legt het programma, de voorwaarden en de examenjury vast voor het praktisch bekwaamheidsexamen van de “erkende boekhouders” en “erkende boekhouders-fiscalisten”. Het praktisch bekwaamheidsexamen heeft tot doel na te gaan of de kandidaat aan het einde van zijn stageperiode in staat is om zijn theoretische kennis in de beroepspraktijk van een erkend boekhouder of erkend boekhouder-fiscalist toe te passen alsook of hij in staat is het beroep uit te oefenen met inachtneming van de wetten en regels van plichtenleer (artikel 6 K.B. 20 januari 2003). Het praktisch bekwaamheidsexamen bestaat uit een schriftelijke en een mondelinge proef, welke gelijkwaardig zijn, rechtstreeks of onrechtstreeks handelend over volgende vakken: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11.
algemene boekhouding; wetgeving op de boekhouding en de jaarrekening van de ondernemingen; algemene beginselen van het financieel beheer; het opstellen, de analyse en de kritische beoordeling van de jaarrekening; organisatie van de boekhoudingsdiensten en van de administratieve diensten van de onderneming; belasting op de toegevoegde waarde; personenbelasting; vennootschapsbelasting; belastingsprocedures; vennootschapsrecht en de wetgeving in verband met ondernemingen in moeilijkheden; beginselen van registratie- en successierechten;
Form 07.811 – 20090617 – BO, A, B, P
Startersfiche boekhouder-fiscalist
.
12. 13. 14.
beginselen van douane en accijnzen; beginselen van het arbeids- en sociaal zekerheidsrecht; plichtenleer van de erkende boekhouders en boekhouders-fiscalisten.
De kandidaat, nl. een stagiair, die zijn stage beëindigt na 1.000 uren beroepspraktijk binnen een periode van minstens 12 maanden en maximum 36 maanden die wenst deel te nemen aan het praktisch bekwaamheidsexamen, moet een schriftelijk verzoek richten tot het B.I.B.F. - Ter attentie van de Stagecommissie, Legrandlaan 45, 1050 BRUSSEL. (zie art. 6 van het KB). Tijdens de zitting van 27 augustus 2004 heeft de Nationale Raad van het Instituut beslist dat de stagiair die één jaar stage en 1000 uren stage heeft volbracht kan vragen om ingeschreven te worden voor het praktisch bekwaamheidsexamen. Artikel 6 van het Koninklijk Besluit van 20 januari 2003 voorziet dat de stagiair die wenst deel te nemen aan het praktisch bekwaamheidsexamen hiertoe een schriftelijk verzoek aan de Stagecommissie dient te richten. Het Instituut stelt binnen een termijn van één maand de stagiair schriftelijk in kennis van de datum van het eerstvolgende praktische bekwaamheidsexamen nadat deze een schriftelijke aanvraag heeft gedaan, zoals bedoeld in artikel 6. In geval de stagiair niet aan de vereisten beantwoordt om deel te nemen aan het praktisch bekwaamheidsexamen wordt hij hiervan schriftelijk op de hoogte gebracht. Hij kan een nieuwe aanvraag indienen overeenkomstig artikel 6 wanneer hij wel voldoet aan alle toelatingsvereisten zoals bedoeld in het eerste lid (artikel 7, al 2 K.B. 20 januari 2003). Het praktische bekwaamheidsexamen wordt ten minste twee maal per jaar door het Instituut ingericht en kan worden afgelegd in één van de drie landstalen naar keuze van de kandidaat (artikel 8 K.B. 20 januari 2003). Deze keuze dient te blijken uit het verzoek tot inschrijving voor het praktisch bekwaamheidsexamen. Indien dit niet uitdrukkelijk bepaald is, wordt het praktisch bekwaamheidsexamen afgelegd in de taal waarin het verzoek tot inschrijving is opgesteld.
Voorstelling van de schriftelijke proef
De stagiair die zich overeenkomstig artikel 6 van het K.B. van 20 januari 2003 heeft ingeschreven voor het praktisch bekwaamheidsexamen ontvangt per aangetekend schrijven een oproeping voor de schriftelijke proef van het bekwaamheidsexamen. De schriftelijke proef van het praktisch bekwaamheidsexamen omvat het oplossen van een aantal praktische toepassingen. De schriftelijke proef van het praktisch bekwaamheidsexamen vindt plaats in de gebouwen van de U.C.L., Centrale Auditoria, Auditorium Pierre Lacroix, Mounierlaan 51 te 1200 Sint-Lambrechts-Woluwe. Klik hier voor een plan. De proef vangt aan om 9 uur en eindigt om 14 uur. Er is geen pauze voorzien. De stagiair dient de aangetekende oproepingsbrief mee te brengen en zijn identiteitskaart. Tijdens het examen mag de stagiair enkel gebruik maken van een rekenmachine en de CODEX BIBF. Het gebruik van eender welke handboeken of syllabussen is niet toegelaten.
Geslaagd voor de schriftelijke proef
De stagiairs die op de schriftelijke proef ten minste vijftig procent van de punten behaald hebben en die daarenboven ten minste zestig procent van de punten hebben behaald voor de boekhoudkundige vakken en ten minste vijftig procent voor deontologie zijn geslaagd voor de schriftelijke proef en worden toegelaten tot de mondelinge proef. De kandidaten voor de titel van erkend boekhouder-fiscalist dienen bovendien bij de schriftelijke proef zestig procent van de punten te behalen voor de fiscale vakken. Daarnaast dienen zij te beschikken over een diploma dat toegang verleent tot deze titel (artikel 50, § 2 en 3 van de wet van 22 april 1999). De resultaten van de schriftelijke proef en de uitnodiging voor de mondelinge proef worden aan de stagiair overgemaakt per aangetekend schrijven. De stagemeester wordt per gewone post uitgenodigd om de mondelinge proef bij te wonen. De stagemeester wordt tevens gevraagd om een evaluatieformulier in te vullen over het verloop van de stage. De stagemeester is niet verplicht om de mondelinge proef bij te wonen maar zijn aanwezigheid wordt aanbevolen.
Niet geslaagd voor de schriftelijke proef
De stagiair die in totaal niet minstens 50% van de punten heeft behaald op de schriftelijke proef, 60% op de boekhoudkundige vakken en 50% op deontologie is niet geslaagd. De stagiair kan schriftelijk een nieuwe aanvraag voor deelname aan het volgende praktisch bekwaamheidsexamen indienen als de stageperiode van 36 maanden nog niet verstreken is. Deze aanvraag dient het Instituut te bereiken voor de maximum stageperiode van 36 maanden verstreken is. Wanneer de stage de maximumduur van 36 maanden heeft overschreden wordt het dossier automatisch overgemaakt aan de bevoegde Uitvoerende Kamer die het einde van de stageperiode zal vaststellen en de naam van de stagiair zal weglaten van de lijst van de stagiairs.
Form 07.811 – 20090617 – BO, A, B, P
Startersfiche boekhouder-fiscalist
.
Er kan een nieuw verzoek tot inschrijving op de lijst van de stagiairs ingediend worden. Er dient dan een nieuw stagedossier samengesteld te worden.
Voorstelling van de mondelinge proef
De mondelinge proef omvat de bespreking van de schriftelijke proef en een ondervraging over de praktijk van de functie, de opdrachten, de aansprakelijkheid en de plichtenleer van erkende boekhouders en erkende boekhouders-fiscalisten (artikel 5, eerste alinea K.B. 20 januari 2003). Alleen de kandidaten die op de schriftelijke proef ten minste vijftig procent van de punten behaald hebben en die daarenboven minstens zestig procent hebben behaald op de boekhoudkundige vakken en ten minste vijftig procent voor deontologie worden tot de mondelinge proef toegelaten (artikel 5, al 2 K.B. 20 januari 2003). De kandidaten voor de titel van erkend boekhouder-fiscalist dienen bovendien bij de schriftelijke proef zestig procent van de punten te behalen voor de fiscale vakken om tot de mondelinge proef te worden toegelaten en zij dienen houder te zijn van een diploma dat toegang verleent tot deze titel (artikel 5, al 3 K.B. 20 januari 2003).
Geslaagd voor de mondelinge proef
De kandidaten die op de mondelinge proef ten minste zestig procent van de punten behaald hebben zijn geslaagd en worden geacht hun aanvraag tot inschrijving op het tableau te hebben gedaan. De lijst van de geslaagde kandidaten wordt overgemaakt aan de bevoegde Uitvoerende Kamer die hen inschrijft op het tableau van de erkende beroepsbeoefenaars (artikel 10 K.B. 20 januari 2003). Artikel 17 van het K.B. van 20 januari 2004 voorziet dat de erkende boekhouders, leden van het Beroepsinstituut van Erkende Boekhouders en Fiscalisten, die over een diploma beschikken dat toegang verleent tot de titel van erkend boekhouder-fiscalist en die hun inschrijving vragen op het tableau van erkende boekhouders-fiscalisten worden vrijgesteld van het volgen van een stage. Zij worden, na het afleggen van een praktisch bekwaamheidsexamen over de fiscale materies, door de Kamer ingeschreven op het tableau van erkende boekhouders-fiscalisten. Het praktisch bekwaamheidsexamen bestaat uit een mondelinge proef die wordt afgenomen door de Stagecommissie.
Niet geslaagd voor de mondelinge proef
Indien de kandidaat niet geslaagd is voor de mondelinge proef en de stageperiode heeft de maximumduur van 36 maanden nog niet bereikt dan kan de stagiair een nieuwe schriftelijke aanvraag indienen om tot het volgende praktische bekwaamheidsexamen te worden toegelaten. Dit verzoek dient het instituut te bereiken voor de maximum stageperiode van 36 maanden verstreken is. Indien de stageperiode de maximumduur van 36 maanden heeft bereikt wordt het dossier van de stagiair automatisch overgemaakt aan de bevoegde Uitvoerende Kamer. De Kamer zal het einde van de stageperiode vaststellen en de naam van de stagiair weglaten van de lijst van de stagiairs. 8. De beroepstitel •
Inschrijving op het tableau van de erkende boekhouders (-fiscalisten) ten persoonlijke titel
Om de inschrijving op het tableau te bekomen moet men conform artikel 51 van de wet van 22 april 1999 op voldoende wijze een stage doorlopen die gelijkwaardig moet zijn aan 200 dagen zelfstandige beroepspraktijk gepresteerd over een periode van minstens 12 maanden en maximaal 36 maanden. Deze stageperiode wordt afgesloten met een praktisch bekwaamheidsexamen. De modaliteiten van dit examen zijn vastgelegd in het Koninklijk besluit van 20 januari 2003 (zie boven) betreffende het programma, de voorwaarden en de examenjury voor het praktisch bekwaamheidsexamen van de erkende boekhouders en erkende boekhouders-fiscalisten. •
Inschrijving op het tableau van de erkende boekhouders (-fiscalisten) als rechtspersoon
Het KB van 15 februari 2005 (BS 16.03.2005) omschrijft de voorwaarden waaraan een rechtspersoon moet voldoen om erkend te kunnen worden. 6. Permanente vorming Boekhouders zijn verplicht om jaarlijks een minimum van 40 uur aan hun beroepsvorming te besteden. 7. Professionele rekening: Een boekhouder opent best een afzonderlijke bankrekening voor zijn professionele activiteiten. 8. Vestigingsplaats: Elke onderneming, ook een boekhouder, heeft een vestigingseenheid nodig. huurwetgeving: als een boekhouder een pand huurt valt deze huur onder de gemene huur (geen handelshuur). 9. Ondernemingsloket: • Inschrijven in de Kruispuntbank voor Ondernemingen (KBO) als niet-commerciële onderneming • Aansluiten sociaal verzekeringsfonds, binnen de 90 dagen na aanvang van de zelfstandige beroepsactiviteit
Form 07.811 – 20090617 – BO, A, B, P
Startersfiche boekhouder-fiscalist
.
•
Aansluiten mutualiteit (tenzij men reeds aangesloten is)
3. SOCIALE ZEKERHEID De zelfstandige boekhouder-fiscalist moet in principe sociale bijdragen betalen. Deze bijdragen hangen af van: • •
de categorie waartoe men behoort: hoofdberoep – bijberoep - gelijkstelling bijberoep – actief gepensioneerde; het netto bedrijfsinkomen als zelfstandige.
De bijdragen bedragen: • •
•
voor hoofdberoepen ongeveer 23 % op netto bedrijfsinkomen met een minimum van ongeveer € 630 per kwartaal; voor met bijberoep gelijkgestelden 23 % op het netto bedrijfsinkomen met een vrijstelling indien dit inkomen lager ligt dan ongeveer 1200 euro op jaarbasis; voor actief gepensioneerden ongeveer 15 % op het netto bedrijfsinkomen met een vrijstelling indien dit inkomen lager ligt dan ongeveer 2400 euro op jaarbasis.
Rechten als zelfstandige in hoofdberoep: pensioen, medische kosten, arbeidsongeschiktheid, gezinsbijslagen, moederschapshulp, faillissementsuitkering.
4. VERZEKERINGEN 1. persoonlijke verzekeringen • het (Sociaal) Vrij Aanvullend Pensioen, premie aftrekbaar als beroepskost . Bij vennootschapsvorming een groepsverzekering of en Individuele pensioentoezegging . • verzekering gewaarborgd inkomen, geeft een aanvullend inkomen bij arbeidsongeschiktheid. Voor starters jonger dan 45 jaar, is er de Jonge Carrière-polis met 15 % goedkopere premie. 2. aansprakelijkheidsverzekeringen • Beroepsaansprakelijkheid, polis moet goedgekeurd zijn door de Raad van het IAB • Verzekering burgerlijke aansprakelijkheid • BA motorvoertuigen • Arbeidsongevallen indien personeel in dienst • brandverzekering als huurder van een pand • verplichte verzekering burgerlijke aansprakelijkheid inzake brand en ontploffing 3. eigendomsverzekeringen 4. rechtsbijstand
5. BOEKHOUDING EN FISCALITEIT Een boekhouder is onderworpen aan de BTW. Hij moet uiteraard een aangifte doen in de personenbelasting. Dit gebeurt via deel II, vak baten (of bedrijfsleider) van de belastingsaangifte. De boekhouder moet zijn ontvangsten en uitgaven optekenen in een fiscaal dagboek. De boekhouder moet voor alle beroepsontvangsten (honoraria, voorschotten, bezoldigingen en terugbetalingen van kosten) een ontvangstbewijs (origineel en kopie) afleveren.
6. VENNOOTSCHAPPEN •
Indien men start onder vennootschapsvorm: het is noodzakelijk dat de boekhouders en boekhouders-fiscalisten de statuten van hun bestaande of nieuw op te richten vennootschap in overeenstemming brengen met het Reglement van Plichtenleer en het koninklijk besluit van 15.02.05. Om als boekhoudvennootschap te kunnen functioneren moet een aanvraag bij het BIBF worden ingediend.
•
bijkomende formaliteiten o financieel plan opmaken o via notaris: opmaak authentieke akte, registratie, neerlegging (onderhands bij VOF, GCV, CVOHA) o werkt men via een vennootschap, dan dient de vennootschap zelf ook aan te sluiten bij een sociaal verzekeringsfonds en een jaarlijkse forfaitaire solidariteitsbijdrage te betalen
° °
Behalve bij VOF, GCV, CVOHA....is een d ubbele boekhouding verplicht. De vennootschap dient een belasting saangifte als rechtspersoon in. De zaakvoerders en werkende vennoten geven hun inkomsten aan als bedrijfsleider (deel II belastingsaangifte). De vennootschap moet voor mandataris sen en werkende vennoten bedrijfsvoorheffing afhouden indien er een bezoldiging als bedrijfsleider wordt uitbetaald. Hiervoor neem je best contact op met een sociaal secretariaat.
°
Form 07.811 – 20090617 – BO, A, B, P
Startersfiche boekhouder-fiscalist
.
7. STEUNMAATREGELEN 1. Fiscaal: • de investeringsaftrek, de belastbare winst wordt verminderd met een bepaald percentage van het bedrag dat aan een nieuwe investering werd besteed. • vrijstelling van voorafbetaling (eerste 3 jaren) • notionele intrest voor vennootschappen “de belastingaftrek voor risicokapitaal”. 2. Sociaal: • proefperiode • vermindering patronale RSZ bijdragen bij indienstname van personeel 3. Bij investeringen: • participatiefonds kent achtergestelde leningen toe aan starters of aan zij die hun zaak willen uitbreiden. • waarborgfonds kan onder bepaalde voorwaarden een aanvullende waarborg verstrekken bij kredietaanvragen bij een financiële instelling. Het fonds waarborgt dan ten opzichte van de financiële instelling de terugbetaling in hoofdsom en intresten. 4 De KMO portefeuille: Zelfstandigen en kmo's kunnen voor opleiding en advies elektronisch subsidies aanvragen.
8. VARIA • •
Voor de externe boekhouder geldt een verbod op commerciële activiteiten of taken van een bestuurder of zaakvoerder van een handelsvennootschap of een vennootschap met een handelsvorm op zich te nemen, tenzij de Raad van het Instituut hen daar vooraf zijn (altijd herroepbare) toestemming voor heeft gegeven Boekhouders zijn verplicht om jaarlijks een minimum van 40 uur aan hun beroepsvorming te besteden.
9. NUTTIGE ADRESSEN Het Instituut voor Boekhouders en Fiscalisten www.BIBF.be Legrandlaan, 45 1050 BRUSSEL TEL. 02.626 0380 - FAX. 02.626 0390 E-mail:
[email protected] KMO Direct vzw www.kmodirect.be en www.mijnvrijberoep.be – tel. 050 474 494 SVMB, Sociaal Verzekeringsfonds voor Zelfstandigen vzw www.svmb.be, tel. 02/238 06 88 – fax. 02/230 57 58 –
[email protected] OVMB cvba, het vrij aanvullend pensioen en riziv-voordeel www.ovmb.org, tel 02/238 04 78
[email protected] -
[email protected] Participatiefonds
de Lignestraat 1 1000 Brussel tel: 02/210.87.87 - fax: 02/210.87.79 E-mail:
[email protected]
Waarborgfonds 1060 Brussel Waterloolaan 16 tel. 02/ 289 85 13 - fax: 02/289 89 95 WWW.KMO-portefeuille.be , Starterservice UNIZO Spastraat 8 1000 Brussel www.unizo.be Federatie voor Vrije en Intellectuele Beroepen (FVIB) Spastraat 8 1000 Brussel www.fvib.be NARIC (National Academic Recognition Information Center), Hendrik Consciencegebouw, Toren A7 Koning Albert II laan, 15 1210 BRUSSEL Tél. : Academische erkenning van universitaire diploma's + 32-2-553.98.18 www.ond.vlaanderen.be/hogeronderwijs/naric
Wenst u te starten als erkend boekhouder-fiscalist? Maak een afspraak en kom dan langs in een KMO Direct-agentschap in uw buurt, of contacteer ons op
[email protected] of 050/ 474 494 voor meer info of een afspraak bij u thuis - www.kmodirect.be Wij geven u deze informatie op vrijwillige basis. Daarbij streven we er steeds naar om dit op een zeer zorgvuldige manier te doen. Gelet op deze middelenverbintenis, kan op basis van deze informatie nooit de aansprakelijkheid van KMO Direct vzw of een andere vermelde partner ingeroepen worden. Heeft u vragen of aanvullingen op deze fiche, contacteer dan
[email protected]
Form 07.811 – 20090617 – BO, A, B, P
Startersfiche boekhouder-fiscalist