Stanislaw Moniuszko Een Poolse opera in Nederland. Dario Fo, ondernemers in de kunst

Halka Stanislaw Moniuszko

Een Poolse opera in Nederland

Dario Fo, ondernemers in de kunst



Een Poolse opera in Nederland 2.

Inhoudsopgave

3.

Persbericht

4.

Introductie LTO Glaskracht

5.

Introductie Dario Fo, ondernemers in de kunst

6.

Over de opera ‘Halka’

7.

Componist Stanislaw Moniuszko

8.

Werkgroep organisatie

9.

Werkgroep artistiek

10.

Randprogrammering

11.

Muziek: Chopin

12.

Zang: Elzbiete Szmytka

13.

Poëzie: Wislawa Szymborska

14.

Beeldende kunst: Otwarte drzwi

15.

Toneel: Dekalog

16.

Fotografie: Pracowac

17.

Culinair: Delicje

18.

Educatie: Polska

19.

Koperen Kees: Iskiereczka

20.

Kansen voor Nederlandse bedrijven in Polen

21.

Contactinformatie


2


Persbericht Een uniek project door en voor Poolse en Nederlandse zangers Jos van der Knaap, voorzitter van LTO Glaskracht Westland en Wilma Sekrève, directeur van Dario Fo, ondernemers in de kunst hebben samen het initiatief genomen voor een bijzonder community-art project in Westland, West-Friesland en Noord-Limburg. Polen die werken in de tuinbouw en wonen in Nederland zijn niet meer weg te denken uit ons land. Zij zijn onderdeel van onze economie en verzetten veel werk; de tuinbouwsector kan niet meer zonder. In het dorpsleven gaat het vaak niet verder dan dat we hen herkennen aan de auto’s met een Pools kenteken, we zien ze in de supermarkt en weten dat ze wonen in oude tuindershuizen, te koop staande woningen en Polenhotels. Maar er zijn ook veel Poolse gezinnen, gewoon met kinderen op school en actief in de kerk. Onze kennis over de Polen, hun gewoonten en cultuur is heel beperkt en buiten het werk wordt er zelden met elkaar opgetrokken. Andersom zullen de meeste Polen weinig weten over hoe het er hier in Nederland aan toegaat. Muziek is de taal die iedereen verstaat "Met het idee voor een ‘Poolse community opera’ kunnen we twee vliegen in één klap slaan" vertellen de twee initiatiefnemers. "Meer belangstelling en waardering over en weer tussen Polen en Nederlanders en een positieve impuls voor de beeldvorming over onze Poolse medeburgers en hun plek in de samenleving." De populairste Poolse opera, Halka, zal worden uitgevoerd. Honderden deelnemers en duizenden bezoekers. Samen zingen, samen elkaars taal leren, samen kostuums en decors maken. Een community-art project met een zelfde impact als de opera’s Cavalleria Rusticana, Carmen en Turandot en de musicals Kromme Jongens en Afstallen. Herkenning, nieuwsgierigheid, betrokkenheid, samenwerking en integratie. Perspresentatie Op woensdag 10 april 2012 om 14.00 uur wordt in het gebouw van Dario Fo, Voorstraat 88 te Poeldijk, een presentatie gegeven over dit bijzondere initiatief. Voor deze bijeenkomst worden de wethouders van cultuur van Westland en Midden-Delfland uitgenodigd. Er wordt informatie gegeven over de opera en de artistieke aanpak en over de werkgroep die aan de slag gaat voor draagvlak bij bedrijfsleven, overheden en fondsen. U kunt zich aanmelden of informatie vragen bij Rick Schoonbeek van Dario Fo, ondernemers in de kunst, [email protected], 0174 244455.


3


LTO Glaskracht

De afdeling Westland van LTO Noord Glaskracht behartigt de regionale belangen van alle glastuinders die lid zijn van LTO Noord Glaskracht in de gemeenten Westland, Midden-Delfland en deelgemeente Hoek van Holland. Daarbij richt LTO Glaskracht Westland zich in eerste instantie op de belangen van de in het Westland aangesloten leden van LTO Noord Glaskracht. LTO Glaskracht Westland gaat voor een sector die toekomstgericht en innovatief is, gekoesterd wordt door de samenleving en investeert in samenwerking met de tuinbouwketen. Jos van der Knaap is voorzitter van de sectie Westland. [email protected]


4


Dario Fo, ondernemers in de kunst Vanuit het hart van Westland, Poeldijk, organiseert Dario Fo, ondernemers in de kunst al ruim twintig jaar voorstellingen, gemaakt door en voor de plaatselijke bevolking. Dat kunnen grote en populaire musicalproducties zijn, maar ook minder bekende opera’s en muziektheatervoorstellingen. In alle producties krijgen beginnende en gevestigde spelers en zangers de kans hun acteer- en zangtalenten te tonen. Veelal zijn deze opgeleid bij theaterschool Koperen Kees, die aan Dario Fo, ondernemers in de kunst is gelieerd. Dario Fo noemt zichzelf ‘ondernemers in de kunst’, waarbij het ondernemen in twee opzichten geldt: de organisatie weet zichzelf staande te houden dankzij vele eigen opbrengsten. Daarbij speelt sponsoring een rol, maar ook ondernemerschap door inkomsten uit optredens en voorstellingen. Maar Dario Fo is ook ondernemend in het élk jaar weer mobiliseren van nieuw talent met een steeds weer nieuw en verrassend repertoire. Het gezelschap heeft daarbij vaak gerenommeerde auteurs, componisten en zelfs ensembles aan zich weten te binden. Het Theaterkoor Dario Fo kan ondertussen, dankzij de hoge kwaliteit, rekenen op vele uitnodigingen in binnen- en buitenland, en individuele zangers vallen met regelmaat in de prijzen. Wilma Sekrève is directeur van Dario Fo, ondernemers in de kunst [email protected]


5


Over de opera Halka

Halka, een van de bekendste Poolse opera's, geschreven in 1848 door Stanisław Moniuszko, vertelt over de in de steek gelaten bruid Halka die naar de bruiloft komt van haar geliefde, de rijke jonge Janusz, die zal trouwen met de dochter van de nog rijkere Stolnik, Zofia. In het geniep vraagt Janusz Halka om 's nachts terug te komen zodat ze samen kunnen vluchten en elders een nieuw leven te starten. Als Halka in het donker wacht op haar geliefde, treft ze de jaloerse Jontek die haar vertelt dat ze is verraden door Janusz. Als Halka en Jontek terug in het dorp komen, horen de dorpelingen over de heimelijke verloving van Halka en Janusz. Het volk wordt nog bozer als ze begrijpen dat Halka zwanger is van Janusz. Halka, verteert door verdriet, neemt een drastische beslissing: ze zint op ultieme wraak door de kerk met bruiloftsgasten in brand steken. Halka is de populairste opera die de Poolse componist Moniuszko heeft geschreven. De spectaculaire opera heeft een echt Pools karakter, zit vol prachtige koorwerken en opzwepende dansen. Een verhaal over jaloezie, liefde, passie en opoffering.


6


Stanislaw Moniuszko

Componist van de opera Halka

De opera Halka van Moniuszko is dé nationale opera van Polen. Op verschillende roerige momenten in de geschiedenis inspireerde het stuk de Poolse bevolking. De Poolse componist Stanislaw Moniuszko (wel de Poolse Smetana genoemd) schreef de eerste versie van Halka in 1847 in Vilnius, de hoofdstad van Litouwen. Polen was sinds 1772 verdeeld tussen Rusland, Pruisen en Oostenrijk, waardoor het nationale karakter van de opera grote betekenis had voor het publiek. Voor Moniuszko zelf betekende Halka een grote stimulans van zijn carrière. Hij werd de directeur van de opera van Warschau. Na de Tweede Wereldoorlog, toen Polen communistisch was, werd Halka het meest populaire muzikale drama. Dat vanwege de politieke betekenis; de kritiek op de aristocratie.


7


Werkgroep organisatie 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12.

Jos van der Knaap, LTO Glaskracht Westland Paul van Delft, VNO NCW Westland Midden-Dellfand Els Weerdenburg, Prominent José van Kester, Kwekerij Bob van Kester Angelique van ‘t Riet, hoofdredacteur poPolsku Vacature, Poolse medewerker (management) Vacature, Poolse medewerker (van de werkvloer) Vacature, uitzendbranche Vacature, Stichting Den Haag & Midden-Europa Vacature, Gemeente Westland Flip van der Eijk, Dario Fo, ondernemers in de kunst Tanja Schwerdfeger, Dario Fo, ondernemers in de kunst

Belangrijke taken voor de werkgroep zijn: creëren van draagvlak werven van fondsen sponsoring communicatie.


8


Werkgroep artistiek

Regie Regie-assistent Dirigent Assistent-dirigent & repetitor Repetitor spel Kostuumontwerp

Wilma Sekrève Koos Sekrève Rick Schoonbeek Boudewijn Ruigrok Paul Sekrève Tanja Schwerdfeger & Wilma Sekrève

Kostuumatelier

Tanja Schwerdfeger

Geluidsontwerp

Paul Jeukendrup

Lichtontwerp

Vacature

Decorontwerp

Vacature

Decoratelier

Manus Thoen

Rekwisieten

Jolentha Zaat

Fotografie

Emi Barendse

Website Theatertechniek Randprogrammering

Hidde van der Meer Sander Kroes, Generations Els Hoonhout

Kunsteducatie

Nancy Daniëls

Pools programma Koperen Kees

Nicole Daniëls


9


Randprogrammering

Naast de voorstelling van de Poolse opera in Westland, West-Friesland en Noord Limburg bieden we ook allerlei andere mogelijkheden voor verschillende leeftijdsgroepen om actief mee te doen met het project of om een bezoek te brengen aan presentaties, exposities, films etcetera. Hieronder een voorzet: - Muziek: Chopin, pag. 10 - Zang: Elzbiete Szmytka, pag. 11 - Poëzie: Wislawa Szymborska, pag. 12 - Beeldende kunst: Otwarte drzwi, pag. 13 - Toneel: Dekalog, pag. 14 - Fotografie: Pracowac, pag. 15 - Culinair: Delicje, pag. 16 - Educatie: Polska, pag. 17 - Koperen Kees: Iskiereczka, pag. 18


10


Muziek: Chopin

Randprogrammering

Fryderyk Franciszek Chopin is de grootste en meest bekende componist die Polen ooit heeft voortgebracht. Rondom deze componist zal een concert worden uitgevoerd met zoveel mogelijk muzikanten en in samenwerking met de muziekverenigingen waaronder Stichting Regionaal Muziek Onderwijs, muziekscholen uit Westland en Midden-Delfland. Ook de op muziek gezette gedichten worden dan uitgevoerd (zie Poëzie: Wislava Szymborska).


11


Randprogrammering

Zang: Elzbiete Szmytka

Bij het maken van kunstprojecten zoekt Dario Fo, ondernemers in de kunst, altijd de samenwerking met prominenten uit het werkveld. Zo was er bij het compositieproject Lied van verdriet een masterclass van de Nederlandse componist Louis Andriessen, en voor het Spaanse Lorcafestival een theaterworkshop van actrice Anne Wil Blankers, die zelf een rol in een stuk van Lorca heeft gespeeld. Voor deze community opera zoekt Dario Fo contact met de Poolse sopraan Elzbiete Szmytka. Zij studeerde in Krakow en debuteerde aan de Opera van Krakow. Inmiddels is de sopraan bekend van festivals en opera's in heel Europa, onder andere bij de Weiner Staatsoper en de Nederlandse Opera. Zij zal met de zangers gaan werken aan het zingen in het Pools. Het spreken zal voor menig Nederlander al een hele opgave zijn, maar Pools zingen vraagt een heel andere manier van klankvorming dan 'gewone' zangtalen als Italiaans, Duits of, voor ons, Nederlands. De moedertaal van Szmytka is Pools en ze heeft al heel wat Poolse werken op haar naam staan, zij zal de zangers dus zeker kunnen helpen en inspireren voor deze opera.


12


Poëzie: Wislawa Szymborska Randprogrammering

De juryleden van de Nobelprijs noemden de dichteres Wislawa Szymborskain 1996 de 'Mozart van de poëzie'. Een vrouw die 'de elegantie van taal wist te combineren met de razernij van Beethoven'. Gedichten van Szymborska worden zowel politiek als speels genoemd, ze was een dichteres die humor gebruikte op onvoorziene wijze. De Poolse minister van Buitenlandse Zaken, Radoslaw Sikorski, repte bij haar dood over 'een onvervangbaar verlies voor de Poolse cultuur'. Een van haar gedichten zal door componist Bob Zimmerman op muziek wordt gezet. Daarnaast worden samen met bijvoorbeeld de bibliotheek workshops 'gedichten schrijven' georganiseerd voor de oudste leerlingen van de basisschool rond het thema Nederland - Polen. Een jury bestaande uit prominente inwoners kiest het mooiste gedicht. De jonge Boudewijn Ruigrok uit Midden-Delfland wordt gevraagd dit gedicht op muziek te zetten. Beide liederen worden meerstemmig gezongen door het bekende Theaterkoor Dario Fo tijdens een concert.


13


Beeldende kunst: Otwarte drzwi

Randprogrammering

Otwarte drzwi betekent ‘open de deuren’. In dit beeldende kunstproject worden symbolisch de deuren naar de Poolse en Nederlandse cultuur geopend. Uiteenlopende, oude, gebruikte deuren worden beschilderd onder begeleiding van professionele kunstenaars en kunstenaarsinitiatieven. De Poolse beeldend kunstenaar Magdalena Abakanowicz vormt hierbij de inspiratiebron. Elke deur wordt beschilderd door een specifieke (doel)groep of vertegenwoordigers van groeperingen zoals jongeren, ouderen, Polen, kinderen, mensen met een verstandelijke beperking, politici en het bedrijfsleven. De deuren worden geëxposeerd in de 'operahallen' en achter de deuren is iets verrassend te zien van de Poolse en/of Nederlandse cultuur.


14


Toneel: Dekalog Randprogrammering

De Dekalog-cyclus is gemaakt door de Poolse regisseur Krzysztof Kieslowski. Losjes opgehangen aan de Tien Geboden peilt hij naar de afgeleide waarden die we in al hun complexiteit kunnen terugvinden in onze westerse maatschappij. Geen grote (anti)helden passeren de revue, maar gewone mensen van vlees en bloed waar ieder van ons zich mee kan identificeren. Koen Tachelet bewerkte deze tv-productie tot een prachtige toneelvoorstelling. De Westlandse toneelgroep Epicentrum en een aantal gastspelers van collegaclub De Plankeniers spelen binnenkort zes van de tien geboden in het voormalig Rabobankgebouw in Naaldwijk. Epicentrum is gevraagd om delen uit deze voorstelling ook te spelen in de periode dat de opera Halka wordt uitgevoerd, eventueel in combinatie met een muzikaal programma.


15


Fotografie: Pracować Randprogrammering

Polen zijn niet alleen in de kassen werkzaam, maar ook in allerlei andere bedrijfstakken. In deze foto-expositie worden zij geportretteerd tijdens hun werk. Samen met LTO Glaskracht en het bedrijfsleven worden de Poolse werknemers en de bedrijven opgezocht en vastgelegd. De foto's worden geëxposeerd in de hallen waar de opera Halka uitgevoerd wordt.


16


Culinair: Delicje

Randprogrammering

Geïnspireerd op de succesformule van ‘The Great British Bake-Off’, in Nederland bekend als Heel Holland Bakt, gaan Poolse en Westlandse buurtbewoners samen koken en bakken. Om de beurt worden Poolse en Westlandse gerechten beoordeeld door een vakkundige jury, gepresenteerd door een Westlandse Martine Bijl. Natuurlijk wordt daarbij gebruik gemaakt van verse Westlandse producten en wordt samenwerking gezocht met de Poolse specialiteitenwinkel Delicje in ‘s-Gravenzande.


17


Educatie: Polska Randprogrammering

Polen heeft in haar geschiedenis veel verschillende grenzen gekend. De betekenis van de verschuiving van die grenzen voor het land en haar bevolking is enorm groot geweest. In een lespakket voor de onderbouw van het voortgezet onderwijs gaan leerlingen op zoek naar het waarom van die grenzen en de gevolgen ervan. Geschiedenisdocenten vanuit het onderwijs kunnen dit lespakket mede ontwikkelen.


18


Koperen Kees: Iskiereczka Randprogrammering

Theaterschool Koperen Kees, de theaterschool die is gelieerd aan Dario Fo, ondernemers in de kunst zal een kunst- en cultuurprogramma aanbieden van vier weken waarin Poolse kinderen van de basisschool mee gaan doen in workshops toneelspelen, zingen en zelf kunst maken. Zo zal ook een prachtig Pools wiegelied, Iskiereczka, worden ingestudeerd. In de laatste week volgt een presentatie aan ouders, broertjes, zusjes en andere belangstellenden.


19


Kansen voor Nederlandse bedrijven in Polen

Polen kenmerkt zich door een positief investeringsklimaat. De komende jaren zal deze trend zich naar verwachting voortzetten. Daarmee biedt dit Centraal-Europese land veel kansen voor het Nederlandse bedrijfsleven, zeker ook voor het midden- en kleinbedrijf. Dat staat in een kansdossier van Agentschap NL over de kansen voor het Nederlandse bedrijfsleven in Polen. Het dossier geeft een algemene schets van de mogelijkheden die Polen het Nederlandse bedrijfsleven biedt. Daarnaast wordt specifiek ingegaan op de meest kansrijke sectoren, zoals Agro & Food. "De landbouwsectoren die het meest perspectief bieden voor samenwerking zijn de tuinbouwsector, de zuivelsector en de levensmiddelenindustrie. Daarbij ligt de focus ook hier niet op de primaire landbouwproducten, maar op de toeleveringsindustrie. Kassenbouw en uitgangsmateriaal voor teelt in de (glas)tuinbouw zijn daarbij zonder meer veelbelovend", staat in het rapport. "De landbouwstructuur in Polen is nog overwegend kleinschalig al komen er ook grootschalige bedrijven voor. Het streven van de regering is gericht op een moderne, innovatieve landbouw maar politiek is de invloed van de kleinschalige landbouw op het beleid momenteel erg groot. In de hele landbouwketenstructuur is waarneembaar dat de eerder opgelopen achterstand zich ook daar snel verkleint; in de levensmiddelendistributie blijken de meeste grote Europese retailers al vestigingen te hebben in Polen in de vorm van supermarkten en hypermarkten. In het licht van het bovenstaande liggen de kansen voor wat betreft de landbouw in Polen de komende jaren dan ook in de verhoging van de hectareopbrengsten, de waterbeheersing, inclusief drainage en irrigatie, de agrologistiek, de modernisering in de landbouw, zoals het gebruik van moderne technologie in de glastuinbouw, de precisielandbouw en in wat in het topsectorenbeleid wordt samengevat onder tuinbouw en uitgangsmateriaal. Gelet op de toenemende voorkeur van de Poolse consument voor het lokaal geproduceerde product biedt de levensmiddelenindustrie in Polen eveneens grote mogelijkheden."

Dit artikel is op 18 februari 2013 gepubliceerd naar aanleiding van een rapport van Agentschap NL een agentschap van het ministerie van economische zaken. Het hele rapport is te lezen op: http://www.groentennieuws.nl/nieuwsbericht_detail.asp?id=93783


20


Contactinformatie Deze community-opera is een initiatief van Dario Fo, ondernemers in de kunst en LTO Glaskracht Westland. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Rick Schoonbeek. Voorstraat 88 2685 EP Poeldijk [email protected] 0174244455 Dario Fo, ondernemers in de kunst www.dariofo.nl www.theaterkoordariofo.nl dario.fo.ondernemersindekunst @dariofopoeldijk


21


Dario Fo, ondernemers in de kunst Voorstraat 88 2685 EP Poeldijk [email protected] 0174 244 455 www.dariofo.nl www.theaterkoordariofo.nl dario.fo.ondernemersindekunst @dariofopoeldijk



Stanislaw Moniuszko Een Poolse opera in Nederland. Dario Fo, ondernemers in de kunst

Recommend Documents