Stand van zaken ultimatum van Milieudefensie aan Convenant Weidegang Amsterdam, 27 juni 2016 Inleiding Milieudefensie is teleurgesteld in de voortgang van het weidegang convenant. In december 2015 werden de nieuwe cijfers van het Convenant Weidegang gepresenteerd. Het aantal koeien in de wei was weliswaar het afgelopen jaar met 0.4 procent gestegen naar 78.2 procent. Maar als we kijken naar de koeien die de norm voor weidegang halen (120 dagen per jaar zes uur naar buiten) was er geen stijging te zien, maar zelfs een lichte daling van 70.1 naar 69.8 procent. In 2012 heeft Milieudefensie het Convenant Weidegang mede ondertekend. Samen met melkveehouders, zuivelondernemingen, retail, erfbetreders, kaashandelaren, overheid en onderwijs is de doelstelling vastgelegd om weidegang op het niveau van dat jaar te houden. Eind 2015 was het nog niet gelukt om deze doelstelling te realiseren. Dit was de aanleiding voor Milieudefensie om een ultimatum te stellen. Milieudefensie ziet dat de sector zich inzet om extra maatregelen te nemen. Dat waarderen wij, maar de garantie ontbreekt dat dit ook leidt tot daadwerkelijke verbetering van het percentage weidegang en realisatie van het afgesproken doel. Milieudefensie vindt dat de tijd van vrijblijvendheid voorbij is. Het percentage weidegang moet verder omhoog! Eisen ultimatum Het ultimatum houdt in dat als de convenantspartijen er niet in slagen onderstaande resultaten en afspraken voor 1 juli 2016 te realiseren, Milieudefensie uit het convenant stapt. De resultaten en afspraken zijn: 1. Ten minste 125 niet weidende melkveebedrijven zijn overgestapt op weidegang; 2. Alle boeren die weidegang toepassen volgens convenantsnorm (ten minste 120 dagen, 6 uur per dag) ontvangen een weidegangpremie van ten minste 1 Euro per 100 liter; 3. De kwantumtoeslag op melk (uitgekeerd door zuivelondernemingen) is afgeschaft. Dit geld wordt gebruikt voor de weidepremiepot; 4. De deelnemende supermarkten Jumbo en Albert Heijn verkopen naast melk ook weidegangkaas en verdisconteren ten minste de helft van de weidegangpremie in hun prijs voor zuivelproducten; 5. De zuivelsector heeft aangegeven hoe zij een bijdrage wil leveren in het bereiken van de 80 procent weidegangdoelstelling van staatssecretaris Dijksma (nu Van Dam). Daarnaast riep Milieudefensie op om het aantal supermarkten dat aan het convenant deelneemt uit te breiden zodat de 5 grote supermarkten aan het convenant deelnemen. En we riepen alle zuivelondernemingen op hun percentages weidegang openbaar te maken. Deze transparantie is van belang voor het maatschappelijk draagvlak van de sector. Stand van zaken resultaten en afspraken (per 27 juni 2016) Hieronder beschrijven we de stand van zaken van bovenstaande resultaten en afspraken. Aantal overgestapte melkveebedrijven In een gesprek met vertegenwoordigers van het convenant Weidegang van NZO en LTO (op maandag 27 juni 2016) werd aangegeven dat het aantal melkveehouders die zijn overgestapt op weidegang ruimschoots de eis van 125 heeft overschreden. De sector publiceert later deze week de cijfers over deze herintreders naar aanleiding van de campagne “Nieuwe Weiders”. Milieudefensie is blij met deze melkveehouders die de stap zetten naar weidegang en hoopt dat er nog vele zullen volgen.
Weidegangpremie van ten minste 1 Euro per 100 liter - ArlaFoods, Vecozuivel en Zuivelhoeven hanteren een 100% weidegangbeleid; - De volgende bedrijven hebben expliciet aangegeven dat ze een weidegangpremie uitbetalen: Bel Leerdam, CONO, FrieslandCampina, Rouveen, Zuivelhoeve. De omvang van deze premie wisselt. Niet alle bedrijven hanteren een premie van gelijk of meer dan 1 Euro per 100 kg melk. CONO maakte op 27 juni bekend om de weidepremie te verdubbelen naar 2 Euro per 100 kg melk. Milieudefensie juicht dit toe, en hoopt dat andere zuivelondernemingen dit goede voorbeeld opvolgen.
-
Kwantumtoeslag afschaffen De volgende bedrijven hanteren een kwantumtoeslag: Arla Foods, Bel Leerdammer, DOC kaas, Friesland Campina, Hochwald Nederland, Rouveen Kaasspecialiteiten, Vreugdenhil Groep, Zuivelhoeve hanteren een kwantumtoeslag; CONO Kaasmakers en De Graafstroom hanteren geen kwantumtoeslag; VecoZuivel heeft geen “eigen” melkboeren en daardoor geen beleid voor kwantumtoeslag.
-
In bijlage 1 staan de uitkomsten van een schriftelijke en telefonische informatieronde langs zuivelorganisaties over de kwantumtoeslag en de weidegangpremie. Daarbij is ook gekeken in hoeverre de zuivelorganisaties deze informatie op hun website communiceren. De vertegenwoordigers van het Convenant Weidegang geven tijdens het gesprek op 27 juni aan dat het afschaffen of veranderen van het beleid van een kwantumtoeslag een langer traject is dan de 6 maanden waarvoor dit ultimatum geldt. Milieudefensie hoopt dat in de komende maanden alle zuivelorganisaties de kwantumtoeslag afschaffen.
Toename van weidegangkaas bij supermarkten Overleg met de supermarkten Jumbo en Albert Heijn, heeft tot de volgende informatie en resultaten geleid. Jumbo - Jumbo heeft Wapenaer kaas in het schap liggen. Deze kaas heeft weideganggarantie; - Jumbo heeft de ambitie om, naast Wapenaer kaas, het Private Label kaasassortiment met weidegang te vergroten. - Op 7 juni lanceerde Jumbo met de Vogelbescherming en Boerengilde Weide Weelde melk. Weidegang voor koeien is daar een onderdeel van. Koeien moeten ten minste 180 dagen de wei in. Het assortiment voor Jumbo omvat melk, karnemelk en magere yoghurt. - Weidepremie is onderdeel van de onderhandelingen met de leverancier. Voor alle weidegangproducten wordt een weidepremie betaald aan de betreffende leveranciers/kaasproducenten. Zij hebben vervolgens de contacten met de boeren. - Jumbo maakt zich sterk voor een Europees logo voor weidegang. Jumbo vindt het belangrijk dat ook voor buitenlandse producten garantie is over weidegang. - Jumbo is voorstander van gebruik van een eenduidig logo voor dierenwelzijn zoals bijvoorbeeld het Beter Leven Keurmerk van de Dierenbescherming, dus bij voorkeur ook voor zuivel. - Jumbo is voorstander van weidegang. Nederlandse supermarkten verkopen slechts een klein deel van de in Nederland geproduceerde zuivel. Veel van de productie is voor de export bestemd. Het aandeel voor Jumbo is daardoor een klein onderdeel van de Nederlandse productie. Jumbo ziet vooral een rol voor de zuivelorganisaties. Zij moeten zich meer inspannen om het aandeel weidegangzuivel binnen hun bedrijf te vergroten en te promoten. Albert Heijn - Albert Heijn stimuleert biologische zuivel. Biozuivel is momenteel 10 procent van de omzet van verse drink en eetzuivel. - In haar nieuwsbericht van 19 april 2016 geeft Albert Heijn aan dat alle Nederlandse zuivelproducten van AH merk (AH Bio heeft al ruimere weidegangnormen) in de loop van 2016 overgaan op weidegang. Dit betreft onder meer pudding, houdbare drinkyoghurt, chocomelk en crème fraiche. Dit is eind 2016 95 procent. Ook kondigt Albert Heijn aan dat afhankelijk van het rijpingsproces in de loop van 2016 alle AH Goudse Kaas over gaat op weideganggarantie. - In de loop van 2016 heeft 90 procent van alle AH Goudse kaas en Zaanlander kaas weideganggarantie. Dit jaar zal ook de boerenkaas overgaan op 100% weideganggarantie.
Weidepremie is onderdeel van de onderhandelingen/inkoopgesprekken met de leverancier. Albert Heijn onderhandelt met hun leveranciers, niet met de boeren. Albert Heijn geeft geen informatie over de hoogte van de weidepremie. - Albert Heijn vindt weidegang slechts een onderdeel van verduurzaming van de melkveehouderij, ook welzijn in de stal is van belang. Daarbij geeft Albert Heijn aan dat de Nederlandse retail maar een beperkt verschil kan maken vanwege het grote melkvolume dat geëxporteerd wordt. - Over ontwikkelingen van de melkprijzen voor boeren geeft Albert Heijn aan: het einde van de melkquotering heeft geleid tot grotere productievolumes in Europa. Dit heeft tot lagere prijzen geleid. Albert Heijn vindt dat ook de overheid een rol heeft in de productie omvang . De consumentenmarkt in Nederland heeft zijn eigen kenmerken. De prijs van zuivel in Albert Heijn winkels is stabieler dan de maandelijkse schommelingen van de internationale melkmarkt omdat Albert Heijn lange termijnafspraken maakt met hun zuivelleveranciers. Daarnaast is de prijs die de klanten in de winkel betalen van meerdere factoren afhankelijk dan alleen de inkoopprijs, zoals verpakking, productiekosten, logistiek en de prijs van zuivel bij andere supermarkten. Albert Heijn geeft aan dat zij met de coöperaties van wie zij zuivel afnemen goede afspraken heeft gemaakt waar alle partijen tevreden mee zijn. - Albert Heijn heeft destijds het convenant weidegang getekend en is er voorstander van weidegang te bevorderen. Nederlandse supermarkten verkopen echter slechts een klein deel van de Nederlandse Zuivel, Conclusie Het aandeel weidegang kaas is het schap is toegenomen. Beide supermarkten geven geen informatie over de prijzen die ze betalen en of de weidegangpremie in de prijs van de melk is verdisconteerd. De vertegenwoordigers van het Convenant Weidegang geven op 27 juni aan dat de zuivelorganisaties zeker van de supermarkten een meerprijs krijgen voor weidegang, en op deze wijze weidegangpremie doorberekend wordt aan de supermarkt. -
De zuivelsector heeft aangegeven hoe zij een bijdrage wil leveren in het bereiken van de 80 procent weidegangdoelstelling van staatsecretaris Dijksma (nu Van Dam). Tot op heden is dit nog niet gebeurd. Vertegenwoordigers van het convenant Weidegang geven op 27 juni aan dat Staatssecretaris van Dam geen contact heeft opgenomen om samen te praten hoe het percentage weidegang verhoogd kan worden naar 80%.
Naast deze resultaten en afspraken riep Milieudefensie de convenantspartijen op om het aantal supermarkten dat aan het convenant deelneemt uit te breiden zodat de 5 grote supermarkten aan het convenant deelnemen. Er zijn geen nieuwe supermarkten die gaan deelnemen. Aldi en Superunie hebben aangegeven dat niet willen deelnemen. Lidl geeft aan dat ze haar eigen weidemelkkeurmerk heeft. En riep Milieudefensie alle zuivelondernemingen op hun percentages weidegang openbaar te maken. Deze transparantie is van belang voor het maatschappelijk draagvlak van de sector. De vertegenwoordigers van het Convenant Weidegang geven aan dat er onvoldoende draagvlak is om deze gegevens openbaar te maken, en dat er mogelijk juridische (mededingingsregels) problemen zijn. Het percentage weidegang per zuivelorganisaties wordt intern wel gedeeld.
Tijdens het overleg op 27 juni met vertegenwoordigers van het Convenant Weidegang geeft Milieudefensie aan uit het convenant Weidegang te stappen Zie ook: https://milieudefensie.nl/nieuws/pers/berichten/afspraak-om-koe-in-de-wei-te-houden-mislukt-1
Contactpersoon Jacomijn Pluimers Tel 020-5507384
Bijlage 1 Kwantumtoeslag Zuivelorganisaties Dit overzicht is opgesteld op basis van de informatie die wij hebben ontvangen tot en met 20 juni 2016. Disclaimer: niet alle telefonische gesprekken of mailberichten waren even uitgebreid en niet alle bedrijven hebben onze email beantwoord. Aan het ontbreken van informatie van bedrijven of onjuiste informatie kunnen geen rechten worden ontleend.
Arla Foods BV Beleid kwantumtoeslag (na contact)
Info website
- Geeft aan dat er ontwikkelingen in de sector zijn om daarvan af te stappen, nog geen antwoord over situatie bij Arla. - Hanteert kwantumtoeslag. - 100% weidegang melk, dus geen zorgen om wisselwerking met kwantumtoeslag.
- Neemt alleen melk af van boeren met weidegang voor- en najaar (120 dagen, 6 uur per dag). - Geen info over kwantumtoeslag. - Duurzame zuivelketen.
Bel Leerdammer bv Beleid kwantumtoeslag (na contact)
Info website
- Hanteert kwantumtoeslag, maar is slechts heel klein onderdeel - Geen info over kwantumtoeslag. van melkprijs. - Duurzame zuivelketen. - Weidegang premie is omhoog gegaan in 2016. - Weidegang maakt deel uit van puntensysteem waarop boeren worden beoordeeld. - Bel Leerdammer hanteert inderdaad een kwantumtoeslag tot maximaal 1,1 miljoen kg melk/jaar. - Bel Leerdammer heeft de weidepremie voor volledige weidegang verhoogd van € 0,50 naar € 0,65 per 100 kilogram melk. Met ingang van 2016 beloont. Bel Leerdammer ook melkveehouders die deelweidegang toepassen. De premie hiervoor is €0,15 per 100 kilogram melk.
CONO Kaasmakers Beleid kwantumtoeslag (na contact)
Info website
- Hanteert geen kwantumtoeslag, sinds een “aantal” jaar niet meer. - Weidegang premie 1 eur/100kg. · Hanteert een weidegangpremie van 1euro/100kg. - Geen info over kwantumtoeslag. - Duurzame zuivelketen.
De Graafstroom Beleid kwantumtoeslag (na contact)
Info website
- Verrekening melkprijs bij lagere kwaliteit . - Geen beloning voor meer productie; dus hanteert geen kwantumtoeslag.
- Duurzame zuivelketen. - Geen info over kwantumtoeslag. - Duurzame zuivelketen.
DOC Kaas B.A. Beleid kwantumtoeslag (na contact)
Info website
– Hanteert een kwantumtoeslag. – De maximale duurzaamheidstoeslag van DOC Kaas bedraagt € 1 per 100 kg melk.
- Geen info over kwantumtoeslag. - Duurzame zuivelketen.
Friesland Campina Beleid kwantumtoeslag
Info website
– Hanteert wel kwantumtoeslag. – Hanteert weidegangpremie van 1 euro/100 kg melk.
- Geen info over kwantumtoeslag. - Duurzame zuivelketen. - Weidegang premie 1 eur/100kg. – Hanteert kwantumtoeslag.
Hochwald Nederland Beleid kwantumtoeslag (na contact)
Info website
Kwantumtoeslag wordt momenteel wel toepast, maar voorwaarden - Geen info over kwantumtoeslag. voor melkveehouders worden om de zoveel tijd onder de loep - Duurzame zuivelketen genomen, waarin weidegang belangrijker wordt.
Rouveen Kaasspecialiteiten Beleid kwantumtoeslag
Info website
Hanteert wel kwantumtoeslag, ook weidegang toeslag
- Geen info over kwantumtoeslag - Duurzame zuivelketen. - Weidegang garantie.
Vecozuivel Beleid kwantumtoeslag
Info website
Geen eigen melkveehouders, koopt in bij Friesland Campina, ecoholland, Nemelco, Farmel (weidegang garantie).
- Geen info over kwantumtoeslag - Biologisch.
Vreugdenhil Groep B.V. Beleid kwantumtoeslag
Info website
– “Hoeveelheidstoeslag”. – Geen informatie delen.
- Geen info over kwantumtoeslag. - Duurzame zuivelketen.
Zuivelhoeve Beleid kwantumtoeslag
Info website
- 100% weidegang beleid en hanteren een weidegangpremie die bij - Geen info over kwantumtoeslag. Milieudefensie bekend is. Zuivelhoeve gebruikt voor al hun producten 100% verse weidemelk. - Hanteert wel kwantumtoeslag.
