T o e r va a r t Ro n d h et I b e ri sch sch iere iland / deel 1 1
Stampend en rollend op weg naar Spanje Drie broers, Peter (66 jaar, verkeersvlieger), Edzard (65 jaar, chirurg), en Jurgen, (60 jaar, cameraman), besluiten na kortere tochten naar London en Kopenhagen een lange reis te maken met hun zeewaardige No Limit 1550 ‘Four Seasons’. Doel: het Iberisch schiereiland ronden in het voorjaar van 2014. In deel 1 gaat hun reis van Huizen naar La Coruña aan de Spaanse noordwestkust. Tekst: Edzard Braam. Foto’s: Jurgen Braam
64
www.motorboot.com
1
2
2
3
3
1 1 Kloksgewijs: Peter, Edzard en Jurgen Braam. 2 Cape Blanc Nez, Nauw van Calais. 3 Nog even volgooien in Amsterdam.
9 mei
deze tocht gaan maken, ziet zij hele-
dat er forse tubes rondom de boot zit-
We vertrekken uit de jachthaven van
maal niet zitten, maar ze kan ons ui-
ten, deze verhinderen dat we om-
Huizen, in Muiderzand waar Peters
teraard niet tegenhouden.
slaan. “Even inslingeren”, zegt ik tegen
zeilboot ligt. Daar laden we nog een
Net voor IJmuiden trekt de lucht hele-
Jurgen, die voor het eerst met ons
reddingsvlot, extra anker, noodsigna-
maal open en schijnt de zon vrolijk.
mee gaat. Jurgen is niet bang, maar
len, dinghy met buitenboordmotor en
Om 13.00 uur schutten we de Zui-
staat toch even te kijken. Hij vraagt
satelliettelefoon over. We tanken in
dersluis, varen tussen de pieren door
zich af of de boot dit wel aan kan. Na
Amsterdam nog even 1.000 liter die-
richting buitengaats. Peter bergt op
tien minuten stelt hij vast dat we nog
sel zodat de vier tanks met een geza-
het achterdek alle landvasten en fen-
niet zijn gezonken, maar vraagt zich
menlijke inhoud van 3.300 liter vol zijn.
ders op. Buitengaats onthaalt de
nu af of hij het wel aan kan. Hij wordt
Daarna
zuidwestenwind
Noordzee ons met metershoge gol-
niet zeeziek, maar het is in de boot
kracht 5 Beaufort en felle buien door
ven. We maken flinke klappen. De
wel een rollercoaster.
het Noordzeekanaal. Een van onze
windkracht is ondertussen toegeno1 men van 5 naar 7. De boot stampt en 1 rolt en giert naar alle kanten. Goed 2
Hoewel we alles goed vast hebben
met
een
dochters zwaait ons uit vanaf de kade bij het Eye Museum aan het IJ. Dat wij
2 3 3
gezet slingert er toch nog een en ander rond. Rammelende serviezen, heen en weer schuivende boeken. We proppen alle kussens en handdoeken de kastjes in om het maar rustig te krijgen. In mijn rallystoel zit ik redelijk
4
stabiel, maar Peter en Jurgen moeten
4
zich overal aan vastklampen om niet
5
weggeslingerd te worden.
5
Vandaag wilden we Vlissingen halen,
6
maar gezien de omstandigheden be-
6
sluiten we daarvan af te zien. De
7 7 8 8 9 9 10 10
eerstvolgende haven is Scheveningen. Een kleine drie uur later lopen we de jachthaven binnen. Het is mooi geweest voor vandaag. Wat een weldadige rust in de jachthaven, hoewel het mei 2015
65
1
2
2
4 Boetende vissers Cherbourg. 5 Zeilschool bij Cherbourg. 6 Voor de kust van Duinkerken.
nog steeds hard waait en keihard regent. Peter kookt: kip, krieltjes en pesto. En dan naar onze kooien, we willen morgen vroeg weer op. Huizen – Scheveningen: 55 NM
10 mei Om 5.00 uur uur de volgende dag varen we in het donker de haven uit om het tij mee te hebben. We roepen via de marifoon de havendienst op en zeggen dat we vertrekken. Hij wenst ons een goede reis, maar niet nadat 2 2 ook 3 3 hij ons verzoekt om 1ons1voortaan
4
4
5
5
6
6
7
7
8
8
9
9 10 10 11 11 12 12 13 13 14 14 15 15
bij het binnenvaren van de haven te melden. Dat wordt wel erg op prijs
AIS is te zien dat hij een snelheid heeft
gen nog maar eens te bekijken en
gesteld... We waren dat de vorige dag
van 20 knopen, onze snelheid be-
vooral het schouwspel te aanschou-
vergeten...
draagt slechts 8 knopen.
wen van de loodsboten die met hoge
Het weer is volgens de berichten rela-
Het heen-en-weergeslinger is niet
vaart van en naar de grote, en soms
tief goed, maar de realiteit is anders.
zeeziekmakend, althans niet voor ons,
zeer grote containerschepen varen,
Windkracht 6 à 7 Bft en weer hoge
maar wel heel vermoeiend, dus Vlis-
die richting Antwerpen gaan. Onze
golven. Later krijgen we regenbuien.
singen is vandaag ons einddoel. Ook
boot lijkt veel op een loodsboot, dus
Kortom, hetzelfde als de dag tevoren,
al omdat de hoge golven de snelheid
dat spreekt ons wel aan.
maar zonder zon.
behoorlijk drukken. Onderweg passe-
De 13de mei is het weer een stuk op-
Bij Hoek van Holland maken we con-
ren we een dood zwart schaap dat in
geklaard, de barometer is gestegen
tact met Maasmond Entrance op 1 VHF-kanaal 11 en melden dat we de
het water drijft. Van een veeboot afge-
van 1012 naar 1025 millibar, de wind
waaid?
is gedraaid van zuid- naar noordwest
vaargeul
oversteken. We moeten 1 stand-by blijven en jawel, we krijgen 2 de instructie om naar stuurboord uit 2
Om 13.20 uur komen we aan in de Mi-
en afgezwakt naar 5 Bft.
chiel de Ruyterhaven in Vlissingen.
De weersverwachting voor de ko-
We hebben geluk. Er is een plek be-
mende dagen voorziet een verdere
te wijken voor een grote ferry van 3 Stena Line komende uit Engeland, die 3 met grote vaart op ons af komt. Op de 4
schikbaar voor een boot van onze af-
verbetering, dus we vertrekken om
metingen. We verkennen de stad en
9.00 uur.
proberen ’s avonds over de boulevard
Een flinke regenbui maakt het zicht
van Vlissingen te fietsen. Dat is geen
aanvankelijk een stuk minder. We zet-
doen. Zandstormen blazen ons com-
ten de radar bij om het drukke verkeer
pleet weg.
op de Westerschelde te monitoren.
Scheveningen – Vlissingen: 60 NM
Geen overbodige luxe, ook later op
4 5 5 6
13 mei
7
De 11de en 12de mei liggen we ver-
ben.
7
waaid in Vlissingen. Het plan is om in
In de loop van de dag neemt de wind
8
één keer naar Cherbourg te varen,
snel af naar 3 Bft, de golven worden
8
een afstand van 250 nautische mijlen.
minder hoog, de wolken breken en de
Dat betekent dat we anderhalve dag
zon komt door. Op ongeveer een halve
aan één stuk door moeten varen. Met
mijl uit de kust van België, in de Inshore
de forse tegenwind van 6 Bft uit het
Traffic Zone, varen we langs Knokke,
zuidwesten, die toeneemt naar 7/8 en
Zeebrugge, Oostende en Duinkerken.
bijna continu regen, is dat geen optie.
Voor vertrek hebben we berekend dat
Ook de hoge golven op de Wester-
we met onze kruissnelheid van 8 kno-
11
schelde en de moeite die grote
pen het tij mee hebben in het Nauw
12
vrachtschepen hebben om op koers
van Calais. En inderdaad, bij het ron-
9 9 10 10 11
www.motorboot.com
len we daar nog veel profijt van heb-
12
te blijven, doen ons besluiten om te
den van Cap Blanc Nez en Cap Griz
13
wachten op beter weer.
Nez in de avondzon loopt de snelheid
13
De dagen benutten we door Vlissin-
over de grond op tot 11 knopen.
14 66
onze reis en met name ‘s nachts zul-
6
14 15 15
T oer vaar t Rond he t Iber isch sch iere iland / deel 1
We varen geleidelijk aan de nacht in.
geluiden in het vooronder. Later blijkt
Jurgen en ik wandelen langs de
De verlichting in de stuurhut en in de
dat de ankerketting en een tussen-
kades, waar vissers hun beschadigde
instrumenten zetten we waar mogelijk
schot los zijn geraakt tijdens de eerste
netten boeten, de stad in om bood-
uit of dempen het zodat onze ogen
dagen.
schappen te doen. Peter blijft bij de boot. Hij spuit al het zout van de boot.
wennen aan het donker. Bij het schijnsel van de bijna volle maan en halfbe-
14 mei
Dat is een hobby van hem. De omge-
wolkte hemel blijkt het zicht dan
Het is schitterend weer als we de
ving direct rondom de haven laat nog
verbazingwekkend goed.
14de mei in de namiddag de ruim op-
iets van de vroegere grandeur zien;
We lopen wachten van drie uur. Met
gezette jachthaven van Cherbourg
een parkachtige omgeving en een
een muziekje erbij, is dat goed te
binnenvaren via de oostelijke ingang.
groot standbeeld van Napoleon. De
doen. Er zijn waypoints uitgezet en de
De havenmeester wijst ons via de ma-
geschiedenis van Cherbourg en Na-
autopilot doet zijn werk. Scheepvaart-
rifoon, uiteraard in het Frans, op het
poleon zijn nauw met elkaar verbon-
verkeer is er nauwelijks meer, maar
Engels reageert hij niet, een plek toe
den. Hij was consul van de stad en
het blijft opletten. Vissersschepen 1 hebben meestal geen AIS en aan ver-
aan de A-pier, het verst verwijderd
gaf opdracht de haven uit te breiden
van het nieuwe havenkantoor.
om een mogelijke invasie van de En-
1 lichting ontbreekt het ook nog wel 2 eens. De radar komt op zulke mo-
De sanitaire voorzieningen zijn zeer
gelsen te voorkomen.
goed. Voor het afhandelen van de for-
Verderop maakt de stad een vervallen
menten goed van pas. 2 Slapen in de voorste hut is minder 3
maliteiten, het tonen van de zeebrief,
indruk. Onderweg veel zwervers en
bewijs van eigendom van de boot en
alcoholisten. We doen de boodschap-
leuk. 3 De boot maakt ondanks de matige 4 wind en niet al te hoge golven
paspoorten moeten we bij de receptie
pen bij Carrefour in een overdekt win-
zijn. De dames aldaar zijn, behalve
kelcentrum
mooi, zeer vriendelijk en spreken
voetbalstadion, op een halfuur lopen
goed Engels.
van de boot. Dit verklaart misschien
toch af en toe behoorlijke klappen met 4 bijbehorende dreunen en ratelende 5
ter
grootte
van
een
5 6 6 7 7 8 8 9 9 10 10 11 11 12 12 13 13 14 14 15 15
mei 2015
67
T o e r va a r t Ro n d h et I b e ri sch sch iere iland / deel 1
ook de teloorgang van de kleine win-
Guernsey te varen. Tegen het mid-
kels in binnenstad. De caissières zit-
daguur, tegelijk met vele andere voor-
ten als zombies achter hun kassa’s.
namelijk zeilschepen, zetten we koers
Het geheel maakt geen vrolijke indruk.
richting Alderney. Het is zonnig, er is
‘s Avonds eten we aan boord. Ditmaal
weinig wind en er staat een lichte dei-
kookt Peter. Jurgen is de andere kok.
ning. De snelheid is ruim 7 knopen,
Ze hebben beiden de rang van ‘chef-
maar bij de Race van Alderney aange-
kok zonder personeel’ gekregen om
komen bedraagt de snelheid over de
Limit zijn geweest. Nou ja, het zijn ook
geen standsverschil te creëren. Het
grond door het meegaande tij ruim
wel opvallende boten. Velen denken
menu bestaat uit aardappelschijfjes,
12 knopen. Dat schiet op. Bij het ei-
dat we een politieboot of van de ma-
sla, tartaar en twee flessen wijn.
land Helm hebben we ineens stroom
rine zijn. Dat komt ook door de grijze
Daarna naar onze kooien. We zijn
tegen. Blijkbaar splitst het water zich
kleuren waarin ons schip bewust is
moe van de non-stoptocht van Vlis-
hier in twee richtingen, want even later
geschilderd. We laten ze graag in de
singen naar Cherbourg.
hebben we de stroom weer mee rich-
waan.
Vlissingen – Cherbourg: 250 NM
ting de haven van St. Peter Port, de
Omdat we twee uur moeten wachten,
hoofdstad van Guernsey. Aan bak-
benutten we de tijd om goedkoop be-
15 mei
boord liggen twee cruiseschepen
lastingvrij rode diesel te tanken. De li-
Al vroeg worden we wakker van vele
voor anker. De havenmeester komt
terprijs ligt ruim 50 cent lager dan in
kinderstemmen. Lange slierten van
ons tegemoet en wijst ons naar de
Nederland. Op 1.500 liter scheelt dat
aan elkaar gebonden kleine laser-
steiger waar we moeten wachten. Het
een slok op een borrel.
bootjes getrokken door de zeilinstruc-
water is nog niet hoog genoeg om
Als het water genoeg is gestegen, te
teurs in hun motorbootjes varen vlak
over de drempel van Victoria Harbour
zien aan een peillat bij de havendrem-
langs onze boot richting open water.
te varen.
pel, haalt onze vriendelijke konstabel
Nederland mag dan een zwemnatie
“Hebben jullie nog iets aan te geven?”,
ons op met zijn boot. Hij vaart voor
zijn, de Fransen vormen een zeilnatie.
vraagt hij nieuwsgierig. “Nee joh”, zeg
ons uit naar de mooiste ligplek die je
Schoolkinderen krijgen hier al op
ik lachend, “ik zou niet weten wat.” Of
kunt bedenken, vlakbij de boulevard
jonge leeftijd onderwijs in de eerste
we vorig jaar hier ook waren, onze
met de restaurantjes en winkeltjes.
beginselen van de zeilkunst.
boot komt hem zo bekend voor. Nee,
’s Avonds verkennen we het centrum
We wachten op gunstig tij om naar
ook dat niet, het moet een andere No
van St. Peter Port. Leuke winkeltjes,
N
NOORDZEE
Dublin
Amsterdam Scheveningen Vlissingen
Londen
HE
St. Peter Port ATLANTISCHE OCEAAN
T
KA
NA
AL
Navigatie: • Uit de 1800 Serie, de 1810 IJsselmeer en 1801
Parijs
Noordzeekust; • Imray-kaarten C30 Belgium, C12 Channel Islands, C10 Western English Channel Passage Chart, C18 Bay of Biscay,
Bern
Twee kaartplotters: Raymarine E90W Hybrid Multifunctional Display waarin de kaarten Navionics CF/25P (UK South-Hamburg) en de
Bordeaux
La Coruna
Portonovo
Portosín
er een handheld Garmin GPS Etrex op batterijen bij zich. • iPad
Bilbao Corsica
Porto
Rosas Barcelona Madrid
Lissabon
tankstations, havenrestaurants et cetera); - Reeds Almanac (met
Mallorca stromingen et cetera); - Imray Marine Rules & Signals (handig Santa Eulalia geheugensteuntje voor lichten, tekens, vlaggen, boeien, noodsignaIbiza MIDDELLANDSE Puerto de Z E E len et cetera). San Antonio Opmerking: de papieren kaarten zijn nauwelijks gebruikt. De apps Tunis Algiers vertegenwoordigden een schat aan informatie, waren up-to-date en
Cadiz Gibraltar Tanger
Route
Ceuta
www.motorboot.com
(met gps) met als apps: - Navionics Europe HD (als back-up voor navigatie, haveninformatie, marifoonkanalen, telefoonnummers,
Costa Brava
Sardinië actuele weerrapporten, haveninformatie, routeplanners, getijden,
Valencia
Lagos
HdB o7 o5 15
C48 La Coruña to Porto.
CF/48XG (Europe West) hebben gebruikt. • Voor noodgevallen was
Camarina
68
Boot: No Limit 1550 (lxbxd) 15,50 x 4,85 (volle tubes) x 1,40 m.
D9 (elk 575 pk). Brandstoftanks: 3.300 l. Drinkwatertank: 1.000 l.
Cherbourg Guernsey
GOLF VA N BISKAJE
Berlijn kaarten en navigatiemiddelen Boot,
Kruiphoogte: 3,40 m (beugel neergeklapt). Motoren: 2 x Volvo Penta
Brussel
Nantes
Cascais
Velen denken dat we een politieboot zijn of van de marine
0 km
500
het scheelde een hoop boeken aan boord.
7 Zonsopgang in de Golf van Biskaje. 8 Dolfijnen houden de broers gezelschap.
We lopen alles nog eens na en zetten alles nog eens vast, maken de wierfilters schoon, testen de bilgepompen in de vier compartimenten van de boot en ankerkluis waarin we de buitenboordmotor van de dinghy nog
Ons gezelschap bestaat uit een enkele meeuw en een school dolfijnen
eens borgen. Daarna foerageren we voor de komende dagen.
1
1
2
2
3
3
4
4
5
5
6
6
7
Met de marifoon proberen we contact
We hebben nog genoeg tijd om bij dit
met hem te krijgen, zodat we hem zijn
stralende
te
e-mailadres kunnen vragen om de
maken van vier uur. Het is een prach-
foto naar hem testuren, maar hij rea-
tig eiland met een rijke flora, mooie
geert niet. Hij heeft pech gehad, want
huizen fraaie Engelse tuinen en een
zo’n prachtige foto van zijn boot krijgt
vriendelijke bevolking. Aan fietsers is
hij nooit weer. Vanaf dat moment tot
de eilandbevolking niet gewend, fiets-
aan La Coruña komen we geen en-
paden kent men niet. We fietsen dus
kele boot meer tegen. Ons gezel-
voor en achter de auto’s, maar be-
schap bestaat uit een enkele meeuw
weer
een
fietstocht
leefd als ze zijn, behandelen de autoen een school dolfijnen, die uren met 7 mobilisten 8 8 9 ons 9 met 10 alle 10 egards. 11 11 12 12 13 ons 13 mee 14 14 15 15 In de nacht voor zwemmen. aankomst raakt de hemel bewolkt, is
maar een belastingparadijs is het niet,
460 nautische mijlen
er wat meer golfslag en daalt de ba-
de prijzen zijn vergelijkbaar met die in
Om klokslag 20.00 uur uur vertrekken
rometer naar 1002 mbar. Onze reis
Nederland.
we uit de haven van Guernsey. Het is
vordert gestaag. Eigenlijk is dit een
In the Boat House, een typisch Engels
zonnig, 15 °C, 1029 mbar. De wind,
van de mooiste delen. Ondanks het
restaurant aan de haven, drinken we
kracht 2/3 Bft, komt gedurende de
brommen van de motoren is er
de onvermijdelijke pinten bier en eten
hele tocht naar La Coruña uit het
sprake van een serene rust, vooral ‘s
‘fish and chips’. Lekker en goedkoop.
noord-noordoosten. We hebben de
nachts. Bij het krieken van de och-
Cherbourg – Saint Peter Port (Guern-
wind dus in de rug, beter kan het ei-
tend van de 19de mei lopen we de
sey): 45 NM
genlijk niet.
haven van La Coruña binnen. Peter is
Na het ronden van de zuidpunt van
ondertussen behoorlijk ziek gewor-
16 mei
Guernsey varen we richting Cap Finis-
den en komt nauwelijks uit zijn kooi.
‘s Ochtends bekijken we als eerste
terre. De nacht verloopt rustig, in de
Zijn gehoest gaat door merg en been.
het weerbericht voor de komende
verte een enkel vrachtschip. We
Ik vraag of er een arts bij moet
dagen. We willen rechtstreeks van
draaien weer wachten van drie uur.
komen; ik zal zelf maar niet voor dok-
Guernsey naar La Coruña varen. Dat
De volgende dag rond het middag-
ter spelen. Maar dat vindt hij niet
betekent de Golf van Biskaje overste-
uur passeren we Ile d’Ouessant aan
nodig, hij heeft het niet zo op dokters.
ken, wat een tocht is van enkele hon-
stuurboordzijde. Het is het begin van
St. Peter Port (Guernsey) – La Coruña:
derden mijlen zonder uitwijkmogelijk-
het lange stuk naar La Coruña. De
460 NM
heden.
barometer
Met onze bootsnelheid van gemiddeld
van enige weersverandering merken
Volgende keer:
8 knopen moeten we dan rekenen op
we niets. De zee is nagenoeg vlak,
Op naar Portugal
minimaal twee dagen en nachten
hooguit een langgerekte deining. Jur-
daalt
geleidelijk,
maar
non-stop doorvaren. Als het 1moet, 1 2 gen 2 3begint 3 te 4 hoesten. 4 5 5 In 6Vlissingen 6 7 7 heeft hij blijkbaar iets van een virus kunnen we veel sneller, maar het brandstofverbruik neemt dan expo-
opgelopen, maar hij wordt gelukkig
nentieel toe. Op topsnelheid, 24 kno-
niet zo ziek dat hij tot niets meer in
pen, verbruiken we dan 220 liter per
staat is.
uur, bij 8 mijl per uur is het 14 liter per
We varen nu bij een volle maan en on-
uur. Er wordt een depressie in de Golf
bewolkte hemel. Het is alsof we alleen
van
twee
op de wereld zijn. We zitten nu ver
dagen. Na ampele overwegingen be-
buiten de TSS, vrachtverkeer zien we
sluiten we ‘s avonds nog te vertrekken
dus niet meer. We passeren een een-
zodra we bij het opkomende water de
zame Belgische zeiler. Jurgen maakt
havendrempel over kunnen.
een prachtige foto van de zeilboot met
We maken de boot klaar voor vertrek.
de ondergaande zon als achtergrond.
Biskaje
verwacht
over
8
8
9
9 10 10 11 11 12 12 13 13 14 14 15 15
mei 2015
69
