Stageverslag
ICTOA Edwin Cyrek ©2005
-1-
INHOUD 1. Voorwoord 2. Introductie 3. Taken, rollen en verantwoordelijkheden binnen de school 4. Werkdocumenten 5. Levensbeschouwelijke grondslag 6. De school en de omgeving 7. Het klaslokaal 8. Kennismaking met leerlingen 9. Lessen observeren 10. Algemene professionaliteit
Pag. 03 Pag. 04 Pag. 06 Pag. 08 Pag. 19 Pag. 20 Pag. 21 Pag. 23 Pag. 25 Pag. 27
11. Bijlage (Internet protocol)
Pag. 29
ICTOA Edwin Cyrek ©2005
-2-
1. Voorwoord Vanwege de opleiding ICT Onderwijs Assistent (ICTOA) ben ik vanaf 28 februari begonnen met mijn stage op Basisschool Jacinta in Waspik. Vanaf dag 1 (of eigenlijk al bij de sollicitatie) voelde ik me er meteen thuis. Er heerst een geweldige sfeer op deze school. Ook het team wat er werkt is verantwoordelijk voor dat gevoel. Terwijl ik nog met de theorie bezig was, werkte ik enkele klusjes weg en probeerde ik er mijn weg te vinden. De theorielessen werden verzorgd door IT-Meester (http://www.itmeester.nl). Voor de opleiding moesten we een aantal opdrachten op de stageplaats uitvoeren, deze staan in dit stageverslag verwerkt.
Zonder de hulp en medewerking van een aantal mensen zou ik de opleiding niet succesvol hebben kunnen afronden. Mijn dank gaat daarom uit naar de volgende personen: Anton van der Coer (directeur B.S. Jacinta) Kees Ligtvoet (ICT-coördinator en adjunct directeur B.S. Jacinta) Leerkrachten en personeel B.S. Jacinta Rob Groenen (stagebegeleider IT-Meester) Johàn Blaazer (docent IT-Meester) Frans Thijssen (docent IT-Meester) Monique Kamp (consulente Fourstar) en alle mensen die ik hier niet persoonlijk genoemd heb, maar wel betrokken zijn geweest bij dit traject Ik DANK JULLIE!
ICTOA Edwin Cyrek ICTOA Edwin Cyrek ©2005
-3-
2. Introductie Het stond al in de stagemap, mezelf introduceren bij het team en de leerlingen is heel erg belangrijk. Men moet weten wie ik ben en wat ik doe. Op mijn eerste stagedag, tijdens mijn eerste bak koffie met Kees Ligtvoet (stagebegeleider van de school) hebben we meteen besproken dat we een rondleiding zouden doen door de school en dat hij me in de klassen zou voorstellen. De reacties van leerkrachten en leerlingen waren heel erg leuk, vooral de openheid en de directe reacties van sommige leerlingen. Ook heb ik in een worddocument mezelf voorgesteld en dit in de postvakjes gedaan. Tevens heb ik het document op het netwerk gezet, zodat er dus ook meer gebruik zou worden gemaakt van de digitale systemen. Helaas hebben we op de school geen interne e-mail, anders had ik het op die manier gedaan. Hieronder de brief waarin ik me voorstelde: Waspik, 28 februari 2005 Hallo beste collega, Je zal het misschien al hebben gemerkt en mij al zijn tegen gekomen, maar inderdaad, er loopt iemand nieuws rond op school. (Alhoewel, nieuw…. Dit persoon is al 38 lentes jong… :-) Maar ik zal me even voorstellen: Mijn naam is Edwin Cyrek, 38 jaar, woon in Waalwijk en loop sinds vandaag stage op de Jacinta. Ik volg een opleiding tot ICT Onderwijs Assistent (ICTOA) bij The Learning Factory / IT-Meester. Deze opleiding zal mij uiteindelijk in het onderwijs werkzaam maken. Ik moet zeggen dat de eerste dag me al heel erg goed bevallen is. De tijd is voorbij gevlogen! Van jullie allemaal heb ik ook een “smoelenboek” gekregen, dus vandaar dat ik hiernaast even een foto van mezelf heb geplaatst. Niet een hele duidelijke, maar een muzikant behoort ook een beetje “vaag” te zijn… Dan weten jullie meteen wat mijn hobby is: Muziek dus, naast computers natuurlijk. OK, nu jullie een beetje weten wie ik ben, zal ik (proberen) uit te leggen wat ik hier kom doen en wat ik voor jullie kan betekenen. ICTOA is een heel breed begrip. Je moet me niet teveel zien als een “ICT-nerd”, maar meer als een schakel tussen een hele hoop vlakken. Zo ben ik er natuurlijk om diverse problemen m.b.t. de computer(s) op te lossen, maar ook om te begeleiden bij lessen met de computer. Verder moet ik voor mijn studie ook een aantal lessen voorbereiden en uitvoeren. Dit hoeft
ICTOA Edwin Cyrek ©2005
-4-
niet alleen over computers te gaan. Wim kwam met het voorstel om een les te gaan doen over e-mailen. Perfect! Ik zou het heel leuk vinden als er zo meer voorstellen kwamen. Denk bijvoorbeeld aan een les die ik kan voorbereiden over een bepaald vak waarmee we de computer mooi kunnen gebruiken. Er zijn zat mogelijkheden. Ook kan ik jullie als leraar(es) misschien het een en ander bijbrengen op het gebied van computers. “Spoedklusjes” probeer ik natuurlijk tussendoor te doen, indien mogelijk. Andere voorstellen kunnen via mijn postvakje “EDWIN” in de teamkamer, of kan je op het netwerk zetten in de map Leraren/Algemeen/ICTOA. Ik zal hier regelmatig kijken en reacties neerzetten als er een voorstel in is gezet. Ook blijft de bekende rode map in ere. Verder kan je me natuurlijk altijd aanspreken om te vragen hoe ik over het een en ander denk. Let wel, alles wat ik doe gaat in overleg met Kees en/of Anton. Ik hoop hier een leuke tijd door te brengen tijdens mijn stage en hoop dat jullie ook echt iets aan mij hebben in deze periode. Groetjes, Edwin Cyrek
ICTOA Edwin Cyrek ©2005
-5-
3. Taken, rollen en verantwoordelijkheden binnen de school Om dit onderwerp uiteen te zetten heb ik een interview met Kees Ligtvoet gehouden. Hij is ICT-coördinator en adjunct directeur van de school. Het interview niet op papier, maar ik heb een vraaggesprek opgenomen, om het daarna weer uit te werken. Dit heb ik om diverse redenen gedaan. Allereerst omdat het anders zo’n standaard vraag/antwoord gesprek wordt. Maar ook omdat ik niet zo’n denderend mooi handschrift heb en niet zo snel kan schrijven. En tevens omdat ik ervaring heb met vraaggesprekken door de tijd dat ik bij de lokale omroep heb gewerkt. Het interview begon met de vraag waarom het zinvol was om mij aan te nemen als stagiair op deze school. Dat was niet zo moeilijk te beantwoorden voor Kees. Het was al bekend dat Basisschool Jacinta een opleidingsschool is voor de PABO in Den Bosch. Ze vinden het belangrijk dat toekomstige leerkrachten goed opgeleid worden en daar wil de school graag een steentje aan bijdragen. Op het gebied van ICT zijn er voldoende spullen op de school aanwezig, maar deze moeten nog op de juiste manier worden toegepast. Maar hoe om te gaan met de computer, hoe kan men die het beste in het lesgebeuren inpassen… Men is van mening dat ik daarin een waardevolle aanvulling kan geven. Daarbij hopen ze ook dat ik ICT in het lesgebeuren kan betrekken. Er wordt daarbij gedacht aan lesbrieven en webkwesties, maar de gedachten gaan ook uit naar een digitale nieuwsbrief of schoolkrant. Het “gewoon” lesgeven ligt wat moeilijker, maar ook daarover is hij van mening dat ik daarin wel zou kunnen slagen. De school ziet ook wel een aantal taken voor me weggelegd tijdens mijn stage. Zo wordt er gedacht aan het begeleiden van leerkrachten op diverse vlakken die met ICT te maken hebben. Maar ook het begeleiden van leerlingen, zowel individueel, als kleine groepjes of de hele groep, om met behulp van de computer bepaalde onderwerpen dieper uit te spitten. Verder bespraken we taken als het inventariseren en bestuderen van een aantal programma’s, er zijn een aantal pc’s die regelmatig problemen hebben met bepaalde programma’s. En de leerkrachten willen mogelijk ook ondersteuning t.b.v. eigen ontwikkeling. In verband met de nieuwbouw van een aantal lokalen en andere ruimten ziet men ook een mogelijke inzet van mij bij de ICT infrastructuur wat dat betreft. Ten tijde van het interview was dit nog ter sprake, maar ten tijde van het schrijven van dit verslag is het duidelijk dat het door de aannemer wordt gedaan. Dit omdat men dan toch al bezig is met kabels trekken, elektra aansluiten en omdat dan alles nog open en vrij ligt. Het systeembeheer wordt door een ouder van een van de leerlingen gedaan. Deze man is in zijn dagelijks leven ook als systeembeheerder werkzaam en kan op afstand het systeem van onze school benaderen en direct eventuele problemen
ICTOA Edwin Cyrek ©2005
-6-
op die manier oplossen. Lukt het hem dan niet direct, dan kan hij ’s avonds terecht om de problemen op te lossen. Bij kleinere storingen of problemen zal men zeker bij mij aankloppen. De functie onderwijs assistent is bij de school bekend, maar er is er geen in dienst. Wel loopt er een onderwijs assistent stage in de kleuterklassen en ik dan als ICT onderwijs assistent. Misschien dat er in de toekomst meer ruimte komt voor de functie. Er wordt gedacht aan het moment dat het Lumpsum systeem wordt ingevoerd. De functiebeschrijving die op Basisschool Jacinta wordt gebruikt is identiek aan die van het Ministerie van Onderwijs.
Kees Ligtvoet (ICT coördinator, adjunct directeur, groepsleerkracht) aan het werk achter de pc.
ICTOA Edwin Cyrek ©2005
-7-
4. Werkdocumenten Op basisschool Jacinta wordt gebruik gemaakt van een aantal werkdocumenten, te weten: het Schoolplan, de Schoolgids, het Activiteitenplan, het ICT Beleidsplan en de Bovenschoolse ICT Beleidsnotitie. Schoolplan Het schoolplan loopt van 2003 t/m 2007. Hierin worden zaken besproken, zoals: De missie van de school, Wat kunnen wij?, Onze beleidsvoornemens, Wat willen wij, wat zijn onze prioriteiten?, Planning van de beleidsvoornemens, de onderwijskundige doelen, de diverse vakken, de zorg voor de kinderen, personeelsbeleid en overige beleidsterreinen, zoals het financieel en materieel beleid. In het schoolplan wordt beschreven waar de school staat in 2003 en hoe en waar men in 2007 wil zijn. Door dit te beschrijven in een plan wil de school in samenhang met de schoolgids de ouders duidelijkheid bieden. Verder wordt er beschreven dat er verantwoording wordt afgelegd naar Vaart en Duin, Stichting voor Katholiek Onderwijs in Loon op Zand, Kaatsheuvel en Waspik. Intussen is sinds 1 januari 2005 de school onder een nieuw bestuur samengebracht in de Stichting Leerrijk. Hieronder vallen nu 18 scholen in de gemeente Waalwijk, Sprang-Capelle, Waspik, Loon op Zand en Kaatsheuvel. Aangezien elk jaar het plan geëvalueerd wordt, verwacht ik dat er volgend jaar een nieuw beleidsplan zal zijn. Wat me opvalt in het schoolplan is dat er een grote openheid heerst. Eigenlijk is dit niet zo opvallend als je de school een beetje kent, want de gehele sfeer op school straalt openheid en eerlijkheid uit. Verder vind ik het opvallend dat er in het gedeelte over ICT wordt gesproken dat de ouders het gebruik van computers als kritiekpunt aanmerken. Het vreemde is dat ik dit totaal niet merk als er ouders op school zijn. De reacties zijn juist positief wat dat betreft. Schoolgids Met de schoolgids 2004 – 2005 wil de school ouders die hun kinderen op de school hebben aangemeld of overwegen hun kind op de school aan te melden, informeren over de organisatie van de school. Men wil ook een beeld geven van de visie, die het team op onderwijs heeft en activiteiten die worden ondernomen om het onderwijs verder te ontwikkelen. In het voorwoord van de schoolgids wordt de visie verwoord, in de stelling van Confucius: “Ik hoor en ik vergeet, ik zie en ik onthoud, ik doe en ik begrijp”. Verder worden er een aantal werkwijzen en regels betreffende de school uitgelegd. Ook wordt er gesproken over onder andere de geschiedenis van de school, het schoolgebouw, de organisatie (waaronder het bestuur en het team),
ICTOA Edwin Cyrek ©2005
-8-
het schoolplan, de doelstellingen van de school, de groepen, de vakken, het W.S.N.S. en de voorbereiding naar het voortgezet onderwijs. Tevens is er achterin een alfabetische lijst te vinden met veel informatie en een aantal huishoudelijke regels. Kortom, de schoolgids is een zeer duidelijke gids, speciaal bedoeld voor de ouders. Activiteitenplan Het activiteitenplan 2004 – 2005 is vooral bedoeld als intern werkdocument. Hierin staan o.a. de persoonlijke gegevens van het personeel, de verdeling van het aantal uren, de groepsplannen (soort lesrooster), taakverdelingen, het formatiebudgetsysteem, het leerlingenoverzicht, een rooster handvaardigheid, een rooster van vergaderingen, surveillance rooster, gymnastiekrooster, een schema voor het gebruik van het documentatiecentrum, het ADV rooster en een lijst met adressen van andere scholen. Het activiteitenplan is dus vooral bedoeld voor de medewerkers van de school zelf.
ICTOA Edwin Cyrek ©2005
-9-
ICT Beleidsplan Het ICT Beleidsplan loopt van 2003 tot 2007, maar beschrijft de periode van april 2003 tot juli 2005. Ieder jaar wordt dit plan in januari bijgesteld. Het plan is duidelijk en stapsgewijs opgezet. Er wordt duidelijk beschreven wat de huidige situatie is en wat de te bereiken doelen zijn. Een van de belangrijkste doelen is het integreren van ICT in het onderwijs, zowel door de leerlingen als de leerkrachten. Leerlingen en ICT Dit integreren gaat stapsgewijs, te beginnen bij de onderbouw, waar er per groep 1 computer in de klas staat. Deze leerlingen worden spelenderwijs het elementaire computergebruik bijgeleerd, zoals het leren omgaan met hard- en software. Vanaf groep 3 staan er minimaal 2 computers per klas. Deze kinderen kunnen al redelijk met de standaard hardwarehandelingen overweg en weten ook om te gaan met de meeste software die voor hen beschikbaar is. De software voor de middenbouw is gericht op ondersteuning van het taalonderwijs (denk hierbij aan spellen, stellen, opzoeken van informatie in begrensde informatiebronnen), lezen en het rekenonderwijs (bijv. tafels). In de bovenbouw zijn er 4 computers per lokaal beschikbaar. Die kinderen kunnen de computer bedienen. Ze weten hoe ze verbinding moeten maken met het internet en hoe ze moeten e-mailen. Verder kunnen ze bestanden opslaan in de voor hen bestemde map op het interne netwerk. Op het gebied van software liggen de accenten ook op het taalonderwijs (spellen, eenvoudig tekstverwerken en communicatie), rekenonderwijs en topografie. Verder wordt er gekeken naar toepassingsmogelijkheden binnen andere vakken. Hierbij wordt gedacht aan zelfonderzoekend/zelfontdekkend leren. De kinderen moeten leren dingen te onderzoeken en te ontdekken en met behulp van de computer leren deze gegevens te ordenen en te interpreteren. Leerkrachten en ICT Voor wat de kennis van de leerkrachten betreft, is er ook nog wel het nodige te doen. De meeste leerkrachten zijn wel op de hoogte van de mogelijkheden die de educatieve programma’s die worden gebruikt bieden. Via een (interne) cursus hebben de meeste teamleden kennis gemaakt met elementaire tekstverwerking. Het doel is dat de teamleden gaan werken aan hun deskundigheidsbevordering betreffende computerkennis. De toetsresultaten van de leerlingen zullen worden geordend in het CITO-leerlingvolgsysteem en toegankelijk zijn voor het team voor bijvoorbeeld rapportage aan de ouders.
ICTOA Edwin Cyrek ©2005
- 10 -
Elektronische communicatie Volgens het ICT beleidsplan hebben alle leerlingen van groep 5 t/m 8 een eigen emailadres op school. Maar dit was in de oude situatie, toen de school nog via Kennisnet was aangesloten op het internet. Nu heeft de school via Schoolconnect een toegang tot het internet en is dit niet meer mogelijk. Wel is er de mogelijkheid om per groep een emailadres te hebben. Ten tijde van het schrijven van dit stageverslag ben ik bezig met het uitzoeken van de mogelijkheden op dat gebied. Zo heb ik een consultancy bedrijf gevonden dat een compleet pakket bied voor internet, intranet en extranet. Hierbij zijn ook de e-mail mogelijkheden uitgebreider. RT-er/ICL-er en ICT Momenteel zijn er enkele remediërende programma’s aanwezig, waarvan de RT-er (Remedial Teacher) ook gebruik maakt. Samen met de ICL-er (Interne Coördinator Leerlingenzorg) en de groepsleerkrachten bespreken ze de toetsresultaten en stelt waar nodig een handelingsplan op m.b.v. het Expertsysteem op de computer. De bedoeling is dat het aantal programma’s voor remediërende taken wordt uitgebreid en dat de resultaten van de leerlingen in het leerlingvolgsysteem worden geautomatiseerd, zodat de RT-er en ICL-er voortdurend inzicht hebben in de ontwikkeling van de kinderen. Organisatie en beheer van ICT In alle 15 groepen staan 2 of meer computers(m.u.v. de kleutergroepen). Verder is er een pc ter beschikking van de directeur voor o.a. de administratie en voor de adjunct directeur. De RT-er heeft een pc en er is een laptop beschikbaar. De meeste computers zijn aangesloten op het netwerk, waarop ook een krachtige server draait. Het is de bedoeling dat er in de toekomst in iedere groep minstens 4 computers staan, dit komt dan neer op 1 pc per 5 à 6 leerlingen. Al die computers zullen dan op het netwerk aangesloten zijn. Het documentatiecentrum zal worden uitgerust met een digitaal zoeksysteem. De aanschaf van hardware en software zal worden gepland door de ICT-ers, directie en de werkgroep. Verder is het de bedoeling dat er een plan wordt opgezet m.b.t. het computergebruik binnen de school waarin bepaalde procedures en afspraken worden opgenomen betreffende ICT en computergebruik binnen de school.
ICTOA Edwin Cyrek ©2005
- 11 -
Technisch beheer Momenteel is het beheer en onderhoud van de pc’s in handen van de ICT-er. Bij problemen die ingewikkelder liggen wordt er de hulp ingeroepen van een ouder, die in het dagelijks leven ook als ICT-beheerder werkt. Hij is direct oproepbaar bij calamiteiten op het gebied van ICT. Denk hierbij vooral aan werkzaamheden aan de server voor het netwerk. Dit systeem blijkt goed te werken, want in het beleidsplan staat beschreven dat het de bedoeling is dat het zo voorlopig blijft. Wel is het de bedoeling om in de toekomst meer veiligheden in te bouwen (op alle computers) om op die manier beschadiging door virussen e.d. te voorkomen.
De techniek achter de techniek. De kast met de server, routers en patchpanels. Website en beheer In het ICT beleidsplan wordt er nog gesproken over de oude website. Dit is inmiddels veranderd in www.jacinta.nl. Deze verandering heeft plaatsgevonden toen de school veranderde van Kennisnet naar Schoolconnect. Op de site is informatie te vinden over de school zoals vermeld is in de schoolgids. Maar ook actuele informatie (zoals informatiebrieven) zijn op de site te vinden. Verder zijn er projecten, werkstukken en foto’s te vinden die gedurende het schooljaar gemaakt worden. Het beheer ervan is in handen van 2 teamleden.
ICTOA Edwin Cyrek ©2005
- 12 -
In de toekomst is het de bedoeling dat leerkrachten zelf m.b.v. frontpage pagina’s maken waarop informatie, foto’s, beschrijvingen van projecten etc. te vinden is. Mogelijk dat dit in de toekomst allemaal nog een stuk makkelijker gaat worden, als het bestuur besluit om over te stappen naar het pakket wat het consultancy bureau te bieden heeft. Hierover en over mijn mogelijke taak hierin ben ikzelf druk bezig aan het nadenken. Protocol Op basisschool Jacinta is er een protocol aanwezig m.b.t. het gebruik van internet door leerlingen en leerkrachten. Dit wordt aan het begin van elk schooljaar besproken met de leerlingen. Op deze manier wordt er geprobeerd om op een veilige manier om te gaan met internet en e-mail. De school kiest er niet voor om te gaan werken met filters, maar om samen met de kinderen manieren te vinden om op een verantwoorde manier te kunnen werken met internet. Dit protocol wordt ook naar de ouders gestuurd. Als bijlage is hiervan een exemplaar aan dit verslag toegevoegd (zie pag. 29). ICT en de onderwijskundige doelstellingen De school is van mening dat het gebruik van computers een meerwaarde aan zowel het lees-, taal en rekenonderwijs en de zaakvakken zal geven. Kinderen zullen op een intensieve en aantrekkelijke manier bezig zijn met de verschillende vakgebieden. In eerste instantie wordt ICT vooral toegepast op taal en leesonderwijs. Denk daarbij aan spellen, stellen, tekstverwerking, informatieverwerking en communicatie. Ook is de inzet bij rekenen heel groot. Leerlingen die uitvallen of achter blijven zullen onder begeleiding van de RTer/ICL-er in overleg met de groepsleerkracht moeten werken met computerprogramma’s die op een gevarieerde manier hun specifieke problemen aanpakken. Voor begaafde leerlingen zullen (in overleg met RT-er/ICL-er en groepsleerkracht) programma’s en leerlijnen worden uitgestippeld die het onderwijs ook voor hen meer uitdagend zullen maken. Bij het zelfonderzoekend/zelfontdekkend leren zal de computer gebruikt worden voor het verkrijgen van informatie of het oplossen van vraagstukken. Verder wordt er gewerkt aan de introductie en bekend raken met informatie en communicatie technologie (internet en e-mail). De komst van de computer (en de groei daarvan) zal gevolgen hebben op de manier van werken in de jaargroepen. Het onderwijs zal op veel plaatsen anders georganiseerd moeten worden. De school streeft er naar dat het gebruik van de computer zal leiden tot meer differentiatie en uitdaging voor de kinderen.
ICTOA Edwin Cyrek ©2005
- 13 -
Op basisschool Jacinta wordt regelmatig geëvalueerd hoe de gewenste doelen m.b.t. ICT bereikt worden. In teamvergaderingen zal ICT regelmatig op de agenda komen te staan. Ervaringen zullen dan worden uitgewisseld. Ook zal regelmatig het ICT beleidsplan worden bijgesteld. Scholing en begeleiding Om de doelen op het gebied van ICT tot uitvoering te brengen zal er bij de personeelsleden een bepaalde kennis op dat gebied moeten zijn. Veel zaken zoals Internet, e-mail en netwerken zijn voor een groot gedeelte van het team nieuw. De directie heeft cusussen gevolgd om de administratie met ESIS goed te kunnen voeren. De ICT-coördinatoren hebben cursussen gevolgd t.a.v. Dos, Windows, internet en netwerken. Om de kennis op peil te houden of juist om op peil te brengen zullen er verschillende cursussen gevolgd moeten worden. Zowel t.a.v. het management, ICT-coördinatoren, RT-er/ICL-er en leerkrachten. Organisatorische infrastructuur In het ICT beleidsplan is een gedeelte opgenomen waarin de diverse functies staan beschreven m.b.t. ICT. Op die manier is duidelijk te zien wie waar verantwoordelijk voor is. Samenwerking In het huidige ICT beleidsplan staat beschreven dat er geen samenwerkingsverbanden zijn met andere scholen, instanties of bedrijven. Maar binnen het bestuur is er inmiddels al wel de nodige samenwerking ontstaan tussen de scholen binnen het bestuur op het gebied van ICT. Al is deze samenwerking vooral in de vorm van overleg. Zo is er ook een bovenschoolse ICT beleidsnotie, die verderop in dit verslag besproken wordt. Materiële infrastructuur Als punt 8 in het ICT beleidsplan staat de materiële infrastructuur beschreven. Hierin wordt onder andere de hardware besproken en de procedure en de wijze waarop nieuwe software wordt aangeschaft. Dit is allemaal niet echt meer up-todate, omdat er bijvoorbeeld op het gebied van hardware inmiddels is vervangen of vernieuwd. Ook bestaat er een plattegrond, waarop de aansluitpunten en de nummering daarvan staat beschreven. Dit is zeker handig voor de mensen die hier mee moeten werken.
ICTOA Edwin Cyrek ©2005
- 14 -
Planning Volgens de planning die staat beschreven in het ICT zou er de laatste keer een evaluatie gedaan zijn in januari 2004. Deze heeft echter niet plaatsgevonden en ook de evaluatie van januari 2005 niet. In een gesprekje hierover met de ICTcoördinator zei hij ook dat dit eigenlijk wel moet gebeuren en dat het ICT beleidsplan bijgesteld moet worden. Bovenschoolse ICT beleidsnotitie De bovenschoolse ICT beleidsnotitie die momenteel voor mij beschikbaar is, is nog de versie die voor de stichting Vaart en Duin werd gehanteerd. In dit schijven worden een aantal zaken besproken, zoals de visie, doelen, uitgangspunten, beleidsontwikkelingen, programmatuur, internet, scholing en begeleiding en financiën. De tijdslijn die er onder ligt loopt van 2003 tot 2005, maar het zal duidelijk zijn dat dit beleidsplan ook niet helemaal meer toepasselijk is, omdat het bovenschools bestuur intussen in uitgebreid. Ik verwacht dat binnen het bestuur van stichting Leerrijk (het nieuwe bovenschoolse bestuur) binnen afzienbare tijd een nieuwe beleidsnotitie t.b.v. ICT zal worden gepresenteerd. Bijlage Als voorbeeld van de documenten die worden gebruikt, voeg ik het internet protocol met begeleidende brief aan de ouders toe (zie pag. 29). Dit is begin januari 2004 verstuurd.
ICTOA Edwin Cyrek ©2005
- 15 -
Mijn visie Zoals ik in het paragraaf planning al heb beschreven zou het ICT beleidsplan bijgesteld moeten worden. Op een aantal punten is het niet meer relevant of upto-date. Zo staat er bijvoorbeeld beschreven dat het internet via Kennisnet loopt, dit gaat dus al enige tijd via Schoolconnect. Dit schept enige verwarring. Ook over de samenwerking met andere scholen en over het bovenschools bestuur lopen de zaken niet synchroon. En zo zijn er nog wel meer zaken. De doelen die in het plan beschreven zijn, zijn wel duidelijk en volgens mij wel haalbaar. Een aantal doelen zijn zelfs al behaald, zoals het aantal computers per klassen bijvoorbeeld. Het doel om de computer meer in het onderwijs te integreren is op een aantal fronten al goed tot uiting gekomen, maar zou misschien nog beter en intensiever toegepast kunnen worden. Natuurlijk heeft dit tijd nodig. Helaas is voor veel leerkrachten de computer nog steeds een “eng” apparaat, wat vaak niet meteen doet wat ze willen. In veel gevallen heeft dit ook te maken met een stukje geduld bij de wat oudere machines. Als men ergens op klikt en de computer reageert niet meteen, dan is men nogal eens geneigd om nog een aantal malen te klikken, met als gevolg dat die computers vastlopen omdat een programma soms wel 15 keer geopend is. Ook zal het zo zijn dat een aantal leerkrachten liever bij de “oude” bekende methode blijft, omdat dat zo lekker vertrouwd werkt. Een aantal zaken zouden op school beter kunnen werken als de computers allemaal dezelfde snelle configuratie hadden. Helaas is dit natuurlijk niet mogelijk. Voor wat betreft de kennis op ICT gebied zouden een aantal leerkrachten best wat bijscholing kunnen gebruiken. Een aantal hebben dat al wel gehad, maar doordat het weinig gebruikt wordt is men het weer snel vergeten. De techniek en het beheer ervan loopt erg goed op de school. Het feit dat een ouder dat voor zijn rekening neemt is heel erg mooi, maar kan ook gevaren met zich meebrengen. Mocht er een conflict ontstaan tussen de school en deze vader, dan is de school deze hulp kwijt. Dit kan grote gevolgen hebben voor de continuïteit van de werking van de hardware. Dit zou in de vorm van een professionele verstandhouding tussen een bedrijf en de school heel anders zijn. Gelukkig heeft de ICT-coördinator veel kennis van ICT, waardoor de school wat dat betreft weer geluk heeft. Er zijn zat scholen waar de ICT-coördinator nog niet de helft aan kennis heeft dan de persoon hier. Het feit dat de school werkt met een protocol over het gebruik van internet en computers is in mijn ogen heel goed. Zeker de leerlingen in de bovenbouw kunnen wat dat betreft best op hun eigen verantwoordelijkheid aangesproken worden. Ook is het volgens mij goed om die discussie open en eerlijk te houden. Je komt
ICTOA Edwin Cyrek ©2005
- 16 -
er namelijk niet omheen dat er ook vervelende dingen kunnen gebeuren als je het wereldwijde web op gaat. Onder het kopje onderwijskundige doelstellingen wordt vooral gesproken over de taal- en rekenvakken, maar ICT is voor veel meer vakken in te zetten. Dit wordt ook wel gedaan op de school, maar wordt niet duidelijk beschreven in het ICT beleidsplan. Verder zijn er meer mogelijkheden, met behulp van digitale toetsen in bijvoorbeeld Wintoets of andere programma’s. Ik heb al voorgesteld om Wintoets eens te introduceren op school, maar hier is nog geen ruimte voor gevonden. Als het ICT beleidsplan herzien en herschreven zou worden (bijvoorbeeld na een evaluatie) en een aantal doelen zouden worden aangepast, dan zou dat veel duidelijkheid geven. Sinds de laatste versie van dit plan is er op ICT gebied alweer veel veranderd. Om een aantal doelen te verwezenlijken en om ICT meer te integreren in het onderwijs op deze school en op een hoger level te krijgen zie ik duidelijke rollen voor mij weg gelegd. Zo zou ik in een aantal groepen (denk hierbij vooral aan de bovenbouw) vaker les kunnen geven in bepaalde vakken op ICT gebied. Tijdens mijn stage heb ik dat al een aantal keren gedaan in groep 6 over e-mail. Ook zou het toepassen van webkwesties en digitale toetsen en het begeleiden daarbij een mooie taak voor mij zijn. Op hardwarematig gebied zijn er ook nog wel de nodige klussen waarin ik me nuttig zou kunnen maken. Tijdens mijn stage heb ik al wel het een en ander kunnen uitvoeren op ICT gebied, maar de eerste weken was het toch vooral wennen aan de nieuwe werkomgeving en het oplossen van kleine probleempjes en klusjes. Daar komen dan de nodige opdrachten voor de studie en natuurlijk het theoretische gedeelte van de opleiding bij, dat ook veel tijd heeft gekost. Nu ik fulltime op de school aanwezig ben is er mogelijk wat meer tijd om enkele zaken aan de orde te brengen, maar nu loopt de stage en de opleiding tegen het einde. Momenteel ben ik ook druk bezig met het inventariseren van de mogelijkheden van een consultancy bureau, om op die manier het internet, intranet en extranet systeem anders en beter te benutten. Dit zou een mooie oplossing kunnen zijn voor alle scholen binnen het bovenschools bestuur. Bij het implementeren hiervan en het instrueren van leerkrachten en leerlingen ligt zeker een rol voor mij. Binnenkort hoop ik hierover een gesprek te hebben met de betrokken mensen van het bestuur. Zeer actueel zijn de ontwikkelingen bij CITO. Nu de examens zijn begonnen, komen daar ook weer de nodige berichten vandaan. Zo is er kort geleden bekend gemaakt dat CITO binnen nu en 5 jaar alle examens digitaal willen laten afnemen.
ICTOA Edwin Cyrek ©2005
- 17 -
Dit zal grote gevolgen hebben voor het ICT gebeuren op de scholen. Niet alleen het aantal computers zou daardoor uitgebreid moeten worden, maar ook de infrastructuur t.b.v. netwerken en internetverbindingen. Deze week zijn er 194.000 studenten aan de examens begonnen. Als dit allemaal digitaal en via internet zou zijn, dan zou dat een enorme belasting zijn voor netwerken, servers en het wereldwijde web. Dit vergt dus de nodige voorbereidingen. Een goed voorbeeld van de mogelijke problemen is het onderstaand bericht.
Dit artikel stond op 25 mei 2005 op internet. (http://www.nu.nl/news/531449/10/Veel_klachten_over_havoexamen_aardrijkskunde.html) De verwachting is dat als alles eenmaal een beetje goed loopt bij het voortgezet onderwijs, dat er ook op het basisonderwijs zal worden gestart met het digitaal afnemen van de CITO-toets. Omdat dit heel wat in zal houden, moet dit ruim van te voren goed ingepland worden en uitvoerig getest. Ook zullen de leerkrachten en leerlingen uitgebreid voorgelicht en voorbereid moeten worden. Dit zal niet in enkele weken of maanden kunnen gebeuren, maar dat zal een langzaam proces moeten zijn, dat jaren in beslag zal nemen. Voor wat betreft het bovenschools bestuur, is mijn indruk dat de besluitvorming m.b.t. ICT binnen het bovenschools bestuur te langzaam gaat. Het gaat over te veel schijven, via te veel en te ver uit elkaar liggend overleg, waarbij veel tijd verloren gaat. Wat vandaag actueel is, is morgen al weer achterhaald. En als er pas over 6 maanden vergaderd kan worden, dan is het helemaal te laat. Zoals ik in mijn hierboven beschreven visie heb geprobeerd duidelijk te maken, is een ICT onderwijs assistent zeker geen overbodige luxe zijn op basisschool Jacinta. Er is echter geen FTE voor beschikbaar.
ICTOA Edwin Cyrek ©2005
- 18 -
5. Levensbeschouwelijke grondslag Basisschool Jacinta wil leerlingen helpen de wereld om zich heen te verstaan, zin te geven en te beleven om zo het geluk te bevorderen vanuit een katholieke levenshouding. Zo begint het gedeelte in de schoolgids dat gaat over identiteit en katholiciteit. In alle groepen wordt godsdienstles gegeven, maar niet op een manier dat de leerlingen een gebed van buiten moeten leren of zo, maar d.m.v. het gebruik van “Trefwoord”, een catechesekalender voor de groepen 4 t/m 8. Door te werken met een kalender biedt Trefwoord de mogelijkheid dagelijks korter of langer aandacht te besteden aan godsdienst en levensbeschouwing. In de groepen 1 t/m 3 beperkt het catecheseonderwijs zich tot een benadering van de alledaagse ervaringen. Er wordt gebruik gemaakt van thema’s uit de methode “Een reis van je leven”. Er wordt in alle groepen heel goed op de actualiteit ingegaan, zoals kortgeleden het overlijden van de Paus en het kiezen van een nieuwe Paus. Dit zijn zaken die op dat moment heel erg bij de realiteit van de kinderen aansluit. De kinderen ervaren dit als een fijne manier van godsdienstles. De identiteit van de school laat zich aflezen aan haar pedagogische klimaat: Hoe gaan leerkrachten met kinderen en met elkaar om. Hoe wordt omgegaan met straffen en belonen, met bidden, vieren, met verdriet en ruzie. De school wil de leerling laten ontdekken en ervaren dat ieder mens uniek is. Eenieder dient te worden geaccepteerd en gerespecteerd. Binnen deze levenshouding dient ook plaats te zijn voor andere gezindten. De school heeft daarom ook leerlingen van andere gezindten of niet-kerkelijken die ook deel nemen aan de catechese lessen.
ICTOA Edwin Cyrek ©2005
- 19 -
6. De school en de omgeving Basisschool Jacinta is gevestigd aan de Prins Bernhardstraat 3 in Waspik.
Eigenlijk is de school tussen 3 straten gelegen, namelijk: aan de noordelijke kant de Pastoor Huijbersstraat, aan de oostkant van de school ligt de Burgemeester Couwenbergstraat en aan de westkant de Prins Bernhardstraat. Dit alles is gelegen in een rustige woonwijk, waar veel kinderen van de school ook vandaan komen. Er heerst een hele gemoedelijke en gezellige sfeer op school. Dit merk je aan de collega’s, maar zeker ook aan de leerlingen.
Er zitten zo’n 340 leerlingen op de school, maar dat aantal is voor het komend schooljaar flink aan het groeien. Wat precies de oorzaak van deze groei is, is moeilijk te zeggen. Mogelijk dat de bevolking groeit, maar de oorzaak kan ook liggen in het feit dat basisschool Jacinta als een fijne school bekend staat. De leerlingen worden begeleid door zo’n 23 leerkrachten. Verder is er natuurlijk een directeur op de school werkzaam, een adjunct directeur (die tevens ICT coördinator en groepsleerkracht is), een ICL-er, een RT-er, een conciërge en 3 mensen voor de huishoudelijke dienst. Verder zijn er een hoop ouders bij de school betrokken. Zij begeleiden bijvoorbeeld bij het voorbereiden van de musical, ze helpen in het documentatiecentrum, er zijn ouders die begeleiden bij het overblijven en zo helpen ze nog wel op meer fronten. Kortom, de betrokkenheid van de ouders bij de school is heel groot. ICTOA Edwin Cyrek ©2005
- 20 -
7. Het klaslokaal Als voorbeeld voor de beschrijving van het klaslokaal, heb ik het lokaal van de combinatiegroep 7/8 genomen. Dit is de klas van mijn stagebegeleider en ICTcoördinator Kees Ligtvoet en Juf Ans. In deze klas heb ik ook hoofdzakelijk mijn observaties gedaan en met het gedeelte van groep 8 van deze klas heb ik het kringgesprek gevoerd. Er zitten 14 leerlingen van groep 7 en 11 leerlingen van groep 8 in de klas. De kinderen zitten in tafelgroepen opgesteld. Voorheen zat het gedeelte van groep 8 aan de raamkant, maar die zijn sinds kort naar achteren in de klas verplaatst. Dit naar tevredenheid van de leerlingen en leerkrachten.
ICTOA Edwin Cyrek ©2005
- 21 -
Op de foto’s is goed te zien hoe het lokaal is ingedeeld. Vanuit de leerkracht gezien staan er rechts kasten, waarin boeken en ander materiaal ligt. Alle leerlingen hebben ook eigen lades waarin spullen liggen en tegen de muur waar ook het schoolbord hangt staat een kast met materiaal. Achter in de klas staan de computers voor deze leerlingen. Hier heb ik weinig werk aan gehad, omdat meneer Kees ze zelf heel erg goed kan onderhouden. Helemaal vooraan in de klas staat het bureau van de leraar. Tussenin, net voor de tafeltjes van groep 8 staat een soort tussenbureautje, met materiaal voor de leerlingen van groep 8. De klas is opgefleurd door het ophangen van posters en werkstukken van de leerlingen. Hier en daar staat een plantje.
ICTOA Edwin Cyrek ©2005
- 22 -
8. Kennismaking met leerlingen Tijdens mijn stage heb ik niet alleen met één bepaalde groep gewerkt. Ik ben in vele klassen actief geweest, en heb op die manier veel leerlingen leren kennen. Zo heb ik bijvoorbeeld in allebei de groepen 6 een les gegeven over e-mail. Met een paar leerlingen van groep 5 heb ik een paar weken lang gewerkt aan een project over computers en techniek, waarvan we een Powerpoint-presentatie hebben gemaakt. En de andere groep 5 heb ik een keer overgenomen, toen de leerkracht er niet was. Met een deel van groep 7/8 heb ik een kringgesprek gehouden, om elkaar beter te leren kennen. Het betrof het deel van groep 8, nl.: Chantal, Linda, Daphne, Lonneke, Lotte, Lisa, Timo, Edgar, Rick, Wesley en Bram. Als voorbereiding had ik thuis een vragenlijstje gemaakt en uitgeprint, met op de achterkant in het groot hun naam. Dus als ik hun naam even niet meer wist konden ze het briefje omhoog houden. Om het gesprek een richting gegeven had ik er boven gezet: “Wie ben ik, wat doe ik en wat ga ik doen?” De vragen waren: Naam, Leeftijd/Geboortedatum, Opleiding/Scholing, Beroep, Toekomst, Hobby, Leukste (op) school, Leukste vak en Leukste leraar. Ook had ik er een paar afspraken op gezet, nl.: serieus gesprek, niet uitlachen en respect voor elkaar. Ikzelf had de antwoorden al voorbereid en begon dus eerst over mezelf te vertellen. Zo heb ik ze verteld wie ik was en wat ik deed en waarom ik aan de opleiding tot ICT onderwijs assistent was begonnen. Ik vertelde uitgebreid over mijn hobby’s, vertelde wat ik vroeger zo leuk vond op school, welke leraar ik het leukste vond en waarom. Toen de kinderen begonnen te vertellen viel me op dat ze bijna allemaal actieve en sportieve hobby’s hebben. Ook deden de leerkrachten met humor en de jonge leerkrachten het heel erg goed bij de favoriete leraren. De toekomstverwachtingen van de leerlingen lagen behoorlijk uiteen. Zo wilde de een grafisch ontwerpster worden en de ander gewoon moeder en gelukkig worden met een leuk gezin. Het viel me wel op dat de twee meiden die het meest kletsen in de groep (Lotte en Lisa, 2 nichtjes van elkaar) dit allebei willen. Weer een ander wil in de welzijnszorg gaan werken en er zit mogelijk een goeie kok en een professioneel tennisser in deze groep. Het meest populair op school zijn wel de schoolreisjes. Verder zijn de verjaardagsfeestjes erg in trek en de kinderen hebben allemaal veel zin in de
ICTOA Edwin Cyrek ©2005
- 23 -
musical, die aan het eind van het schooljaar wordt gehouden. Regelmatig repeteren ze hier voor. Als de kinderen pauze hebben, dan is bij de jongens het tafeltennissen nogal in trek. De dames van deze groep zitten graag te kletsen. Bij de lagere groepen zijn Diddl’s heel erg populair. Dat zijn een soort stripfiguurtjes waarvan plaatjes worden verzameld. Sommige kinderen hebben hele mappen bij zich en in de pauze wordt er dan flink geruild. Het gesprek met deze groep is erg goed verlopen. Ik was vooraf best zenuwachtig, omdat ik ze alleen had meegenomen naar de teamkamer, zonder begeleiding van de leerkracht. Ik heb slechts een paar keer moeten vragen of ze niet door elkaar wilden praten en of het rustig kon blijven. Een keer waarschuwen dat het anders afgelopen was en ze terug konden naar de klas was al genoeg. Aan het eind kreeg ik van de leerlingen ook te horen dat ze het heel erg leuk vonden en dat ze graag nog een keer zo’n gesprek zouden willen hebben. Ze vonden het ook leerzaam zeiden ze. Dat tweede gesprek is er nog niet geweest, maar de kinderen vragen nu nog steeds regelmatig wanneer we weer zoiets gaan doen. Wie weet, binnenkort en dan gaan we het over computers hebben.
De teamkamer, waar het gesprek met de leerlingen is gehouden. Hier wordt ook pauze gehouden door de leerkrachten. Momenteel wat rommelig i.v.m. de verbouwing.
ICTOA Edwin Cyrek ©2005
- 24 -
9. Lessen observeren In de stagemap staat dat we de observatie het beste op 3 opeenvolgende dagen kunnen doen. Dit was echter ten tijde van de observatie niet mogelijk, omdat het rooster dusdanig was ingedeeld dat we geen 3 dagen achtereen op de stageplaats waren. De klas waar ik heb geobserveerd was die van Meneer Kees en Juf Ans, oftewel groep 7/8. Op 18 maart heb ik net na de pauze een spreekbeurt bijgewoond in de teamkamer. Hierbij heb ik toen ook even geassisteerd bij het bedienen van de beamer en de computer. Linda hield een spreekbeurt over Anne Frank, een actueel onderwerp, want in die periode zijn ze ook bezig met een project op de computer over Anne Frank en het Achterhuis. De kinderen vinden het allemaal best leuk en interessant, maar een aantal zijn heel erg druk en er wordt veel gekletst. Vooral Daphne en Lisa hebben veel aandacht voor elkaar. De spreekbeurt is best leuk gedaan. Linda heeft een Powerpoint-presentatie waarmee ze een hoop dia’s met foto’s laat zien. Technisch zit het allemaal wel goed in elkaar, maar het blijkt dat haar vader heeft geholpen. Ze verteld heel erg snel, alles uit haar hoofd. Ze heeft het flink bestudeerd. Uit de klas komen na afloop een aantal goede vragen. Het speelt dus wel bij de leerlingen. Op 22 maart ben ik rond half 11 de klas bij Meneer Kees gaan observeren. De pauze is net voorbij en de klas is erg druk. Groep 7 gaat voor zichzelf werken met een aardrijkskunde opdracht. Ze worden af en toe begeleid door de stagiair die ook in de klas aanwezig is. Groep 8 gaat rekenen. Zij krijgen les van Meneer Kees. Het onderwerp is procenten. Hij heeft een aantal voorbeeld sommetjes op het bord geschreven en de kinderen moeten dit gaan uitrekenen. Ze hebben het blijkbaar al een keer behandeld, want sommige leerlingen hebben er weinig moeite mee. Weer anderen hebben de uitleg echt nodig, want die begrijpen het niet. Ze moeten het percentage inschatten. Bijvoorbeeld hoeveel % is 48 van 398? Na de uitleg gaan de leerlingen in groepjes werken. Af en toe lopen de kinderen de klas uit, naar de wc. Het valt me op dat het gebeurt zonder te vragen en dat het er best veel zijn. Ook wordt er weer veel gekletst tussendoor. Naar buiten kijken is voor sommige leerlingen ook heel erg populair. De kinderen die klaar zijn met hun opdrachten kunnen verder gaan werken aan de opdracht over Anne Frank op de computer. Ze hebben een vragenkaart en moeten die beantwoorden m.b.v. het programma. Het valt me op dat de klas weer onrustiger wordt als het bijna pauze is.
ICTOA Edwin Cyrek ©2005
- 25 -
Woensdag 23 maart is mijn derde observatie in groep 7/8. Ik begin meteen om 08:30. Meneer Kees staat voor de klas. De dag begint met een gespreksronde. Het is de dag dat de leerlingen van groep 7 de rapporten krijgen. Groep 8 niet, want die hebben net de CITO-toets achter de rug. Ze vinden het niet eerlijk, want nu krijgen ze geen geld voor een goed rapport. Dan gaat het gesprek verder over het kletsen in de klas. Meneer Kees is het eigenlijk een beetje beu dat het af en toe zo onrustig is in de klas. Een van de kinderen uit groep 7 verteld dat zijn moeder jarig is. Op de vraag hoe oud ze is (45 jaar) wordt er gezegd dat het niet beleefd is om dat te vragen. Er volgt een gesprekje over. Na de babbelronde worden de opdrachten van de dag ervoor besproken. Even later gaat groep 8 werken aan de taalles, werkwoorden. Na de uitleg moeten de kinderen voor zichzelf gaan werken. De snelle leerlingen gaan weer verder met de opdracht over Anne Frank op de computer. Ik help wat leerlingen, die moeite hebben met de computeropdracht. Groep 7 gaat hoofdrekenen. Het gaat over de millenniumklok. Hoeveel dagen, uren, minuten, seconden… Even later gaat groep 8 weer verder met rekenen. Breuken en decimalen is het onderwerp. De klas let goed op, ze vinden het interessant. Even later gaat het over de gas en water meter. Hoe dat het zit met de kubieke meters. Ze vinden het leuk en doen goed mee. Zo’n onderwerp is ook tastbaar. In groep 7 wordt flink gekletst, maar ineens is het over. Ze werken weer goed door. Maar de onrust wordt overgenomen door groep 8. Kees begeleidt de leerlingen met vragen, de rest kletst of werkt rustig door. Richting de pauze wordt de klas weer onrustiger. Ze moeten weer even gaan uitblazen buiten. Wat me tijdens de observaties is opgevallen is dat er iedere keer groepjes in de klas zijn die zitten te kletsen. Heeft de leerkracht dat groepje gewaarschuwd, dan begint het volgende groepje weer. Nu is dit ook een onrustige periode. Groep 8 heeft net de CITO-toets achter de rug en groep 7 krijgt het rapport. Ik vond het wel heel leerzaam om zo achter in de klas te zitten kijken hoe het er in de les aan toe gaat.
ICTOA Edwin Cyrek ©2005
- 26 -
10. Algemene professionaliteit Deze opdracht is een 10-tal vragen over zaken die in het onderwijs, op de school en bij de leerlingen spelen. Dit alles m.b.t. mijn stage. De antwoorden heb ik iedere keer onder de vraag gezet. 1. Op welke momenten heb je de stagetaak uitgevoerd? Ik heb geen vaste tijden aangehouden voor mijn stagetaken. Soms kwam het tussendoor uit, een andere keer weer beter na de lessen. Het observeren van de klas heb ik vooral in de ochtend proberen te plannen. Het oplossen van “klusjes” tussendoor is niet te plannen. 2. Wie zijn de “praters” in de groep? Praters vallen altijd op. Logisch, want ze maken geluid… Tijdens mijn observaties van groep 8 waren het vooral Lotte en Lisa (de 2 nichtjes), Daphne, Chantal (hoewel zij ook heel goed kan werken) en bij de heren Timo en Edgar. 3. Welke leerlingen vielen niet op? Wat deden die (niet)? Leerlingen die niet opvallen moet je zoeken. De meest rustige leerlingen van de groep waren Wesley, Lonneke en Linda. Het valt me op dat het bij hen ook het moeilijkste is om de namen te onthouden. Deze leerlingen werkten vaak rustig door en zaten ook goed op te letten. Ze hoorden naar mijn inzicht absoluut niet bij de kletsers. 4. Welke leerlingen vielen op door hun lichamelijke aanwezigheid, hoe? Edgar viel mij het meest op door zijn lichamelijke aanwezigheid, samen met Bram zat hij regelmatig achterstevoren en binnenstebuiten in de klas. Vooral tijdens het kletsen waren dergelijke houdingen populair. 5. Wie is (zijn) populair in de groep? Het valt me op dat de kletsers populair zijn. Dus Lotte, Lisa, Daphne, Chantal, Timo en Edgar. Als ze buiten tijdens de pauze aan het spelen zijn merk je dat ook. Waardoor het komt is mij niet duidelijk, misschien wel omdat kletsen “stoer” is. 6. Zie je leiders in de groep; wat doen die? Of er echt “leiders” zijn in de groep kan ik niet zeggen. Hoogstens zouden in dat geval de populaire leerlingen (de kletsers dus) aanstichters zijn van de onrust in de klas. Verder heb ik het idee dat de verstandhouding in de groep
ICTOA Edwin Cyrek ©2005
- 27 -
redelijk gelijk ligt. Hoogstens zou het zo zijn dat de minder opvallende leerlingen juist net buiten de boot vallen wat dat betreft. 7. Zijn er subgroepjes? Geef voorbeelden van die subgroepjes en benoem ze (de kletsers, .....) Echte subgroepjes zijn er niet. Zoals ik hierboven al heb beschreven zouden het hoogstens de kletsers zijn die een apart groepje vormen t.o.v. de rustige leerlingen. Maar het vreemde is dat diezelfde kletsers af en toe ook heel hard kunnen werken. 8. Welke normen zijn er in de groep? Zijn er (on)uitgesproken regels over bijvoorbeeld; kleding, hobby's etc….? Kleding en uiterlijk is redelijk belangrijk in de groep. De populaire leerlingen lopen er modieus gekleed bij (maarja, wat is niet meer in de mode tegenwoordig…). Of er echt normen zijn, kan ik niet zeggen. Wel valt het me op dat de leerlingen over het algemeen redelijk veel respect hebben voor elkaar. Echt grote ruzies heb ik ook nog niet meegemaakt. 9. Wat zijn de thema’s in de groep? Hoe kwamen die tot stand? (favoriete gespreksonderwerpen) Er zijn niet echt vaste thema’s in de groep. Vaak spelen de actualiteiten mee, een andere keer weer de gebeurtenissen in de klas. Wat me tijdens de gesprekken opviel is dat het onderwerp over de toekomst wel in de smaak viel. De kinderen willen graag vertellen over hun verwachtingen. Verder kunnen de kinderen lekker praten over hun hobby’s en sport. 10. Geef van minstens drie leerlingen aan welke positie zij in de groep hebben. Zoals ik bij vraag 2 al heb beschreven zijn Lotte, Lisa, Daphne, Chantal, Timo en Edgar de kletsers. Of je daar een positie aan kunt koppelen weet ik zo niet. Misschien dat zij bij de “leiders” horen, omdat ze ook redelijk populair zijn. Wesley, Lonneke en Linda zijn de leerlingen die wat rustiger zijn.
ICTOA Edwin Cyrek ©2005
- 28 -
11. Bijlage Waspik, 9 januari 2004. Betreft: info 2003-2004 no 7 Laatste info: 5 januari 2004.
Geachte ouder(s)/verzorger(s), Kinderen zullen in de toekomst steeds meer gebruik gaan maken van de moderne communicatiemiddelen. Ook de school heeft een taak de kinderen om te leren gaan met deze middelen. Daarvoor is een netwerk in school aangelegd, waarmee de leerlingen van onze school toegang hebben tot een wereldwijd netwerk voor informatie. Zoals alle ontwikkelingen kent ook deze communicatietechniek positieve en negatieve kanten. Het is ook een taak van de school om uw kinderen een veilige plek te bieden en ze te begeleiden in het omgaan met mogelijke negatieve kanten ervan. Hiervoor heeft de school afspraken gemaakt. Afspraken die de leerkrachten duidelijkheid geven over handelwijzen, afspraken met kinderen hoe om te gaan met negatieve kanten van internetgebruik. Met behulp van deze afspraken, die reeds eerder in de Schoolgids werden opgenomen en die nogmaals als bijlage bij dit schrijven zijn gevoegd, denken wij verantwoord te kunnen werken met de geboden mogelijkheden en daardoor de kinderen voor te bereiden op een wereld, waar computer, internet en e-mail niet meer weg te denken zijn. Wij hopen met dit protocol de veiligheid van gebruik voldoende te kunnen garanderen en vragen u het bijgevoegde formulier ingevuld op school af te geven. Wij vragen u bij alle drie de genoemde onderdelen al of niet akkoord te verklaren. Namens het team Anton van der Coer.
Protocol communicatie en beeldmateriaal B.s. Jacinta Internet en e-mail
Uitgangspunten Op onze school zullen de kinderen de komende jaren steeds meer gebruik gaan maken van moderne communicatiemiddelen als internet en e-mail. De school zal proberen om de leerlingen in een zo veilig mogelijke internet- en e-mailomgeving te laten werken. Er wordt geprobeerd de leerlingen zo veel mogelijk met gerichte zoekopdrachten te laten werken om vrijblijvend surfgedrag te beperken/ te voorkomen. Met betrekking tot chatten geldt de volgende afspraak: er mag alleen gechat worden als de leerkracht daarvoor toestemming geeft. De school moet er zorg voor dragen dat de kinderen op school tekst en uitleg krijgen over het gebruik en misbruik van internet en het emailadres. De school kiest er niet voor om te gaan werken met filters. De school kiest ervoor om samen met de kinderen manieren te vinden om op een verantwoorde manier te kunnen werken met Internet. Het samen in de klas hierover praten, het maken van afspraken en vaststellen van regels, het bijbrengen van een goede attitude en sociale controle spelen hierbij een zeer belangrijke rol. In de klassen waar met internet en e-mail wordt gewerkt, worden samen met
ICTOA Edwin Cyrek ©2005
- 29 -
de kinderen klassenregels opgesteld. Daarbij worden de volgende afspraken als leidraad genomen: Ik zal nooit mijn persoonlijke informatie doorgeven op Internet zoals: mijn naam, adres en telefoonnummer, het werkadres en telefoonnummer van mijn ouders of het adres van mijn school zonder toestemming van mijn leerkracht Ik vertel het mijn ouders/leraar meteen als ik informatie zie waardoor ik me niet prettig voel of waarvan ik weet dat het ongewenste informatie is zoals porno, geweld, discriminatie, racisme Ik zal nooit afspreken met iemand die ik ‘online’ op Internet heb ontmoet, zonder toestemming van mijn leerkracht Ik zal nooit e-mailberichten en foto’s of iets anders van mij of andere leerlingen versturen, zonder toestemming van mijn leerkracht Ik zal nooit op e-mailberichten antwoorden die onprettig zijn. Het is niet mijn schuld dat ik zulke berichten krijg en vertel het meteen aan mijn ouders/leerkracht, zodat zij maatregelen kunnen nemen Ik spreek met mijn leerkracht af op welk tijdstip en hoe lang ik op Internet mag en van welke programma’s ik gebruik mag maken
E-mail- en Internet-reglement In principe worden voor alle leerlingen van de groepen 5 t/m 8 emailadressen aangemaakt bij Kennisnet. Voordat een e-mailadres in gebruik wordt genomen, wordt de ouders/verzorgers gevraagd om akkoord of niet akkoord te gaan met het in gebruik nemen van een emailbox met bijbehorend e-mailadres. Indien ouders/verzorgers zich akkoord verklaren, onderschrijven zij ook de inhoud van het onderstaande reglement: Een emailadres en/of een gebruiker van Internet wordt (na overeenstemmend overleg met de directie) onmiddellijk uit de bestandenlijst verwijderd of als gebruiker geblokkeerd, wanneer wordt vastgesteld dat er: - onwettige activiteiten mee worden gepleegd - informatie wordt gezocht op het gebied van porno, geweld, racisme en discriminatie en deze informatie verspreid en/of doorgegeven wordt - gepest wordt Ouders/voogd/verzorgers worden daarvan onverwijld schriftelijk in kennis gesteld. Daarbij wordt aangegeven wat de reden van deze berisping/waarschuwing/blokkering is De gebruiker van een emailadres en/of een internetaccount krijgt bij minder ernstig misbruik een waarschuwing. Twee van deze waarschuwingen leveren de volgende sanctie op: de gebruiker wordt voor een door de leerkracht te bepalen tijdspanne geblokkeerd. Ouders/voogd/verzorgers worden ook hiervan onverwijld mondeling / schriftelijk in kennis gesteld. Daarbij wordt aangegeven wat de reden van deze berisping/waarschuwing/blokkering is. Indien het een personeelslid of een persoon die vanwege zijn/haar activiteiten op school ook een emailadres of internettoegang heeft gekregen, wordt advies gevraagd aan de directie. Afhankelijk van de uitkomst van dat overleg, wordt actie ondernomen. In principe is een directielid met deze taak belast. De systeembeheerder/Kennisnet-emailbeheerder op school draagt er zorg voor dat zodra hij/zij melding krijgt van mogelijk misbruik, dit controleert en dit vervolgens onverwijld meldt aan de groepsleerkracht (indien het en kind betreft) en aan de directie wanneer het een volwassene betreft.
ICTOA Edwin Cyrek ©2005
- 30 -
De systeembeheerder draagt er zorg voor dat wanneer het emailadres en/of de internettoegang geblokkeerd moet worden, dit onverwijld gebeurt.
Website Werkwijze: .De site is gebouwd en wordt onderhouden door de webmaster. Hij/zij plaatst regelmatig de meest recente informatie op internet. In bepaalde gevallen wordt eerst overlegd met directie en/of bovenschools management, voordat tot publicatie wordt overgegaan. Via de schoolkrant, website en evt. nieuwsbrief worden de ouders op de hoogte gebracht van de laatste vernieuwingen, die de site heeft ondergaan. .Leerkrachten, leerlingen of ouders die materiaal op de site willen plaatsen, leveren dit in bij de webmaster .Informatie aangeleverd door Schoolcommissie en Medezeggenschapsraad valt onder de verantwoordelijkheid van die organen.
Doelstelling: Met onze homepage willen we informatie verstrekken over onze school aan iedereen die daarnaar op internet op zoek is. Deze informatie bestaat uit beschrijving van de identiteit van de school, de wijze van omgang met en zienswijze op kinderen, de beschrijving van leergebieden en lesstof, de activiteiten die de school ontplooit, enz. We richten ons hierbij zowel op degenen die de school reeds bezoeken, als op hen wiens belangstelling voor onze school hierdoor gewekt zou kunnen worden. .Op onze homepage is recente informatie te vinden over actuele gebeurtenissen in en rond de school. Bovendien wordt ook de nieuwsbrief van de school op de site gepubliceerd. Met onze homepage bieden we de leerlingen de mogelijkheid om werkstukjes, tekeningen, boekverslagen e.d. te laten zien aan klasgenoten, familieleden en vrienden, dichtbij en ver weg.
Verantwoording: .De website is grotendeels opgebouwd uit informatie uit de Schoolgids van B.s. Jacinta. Hierdoor is een bepaalde zekerheid verkregen, dat de meest relevante informatie is goedgekeurd door de geledingen van de school. .Aanvullende informatie, foto's worden geplaatst n.a.v. activiteiten in en buiten school. Bij ons op school wordt de site onderhouden door de webmaster,en ICT-er. Hierdoor is hij goed op de hoogte van de te publiceren informatie.
Privacy: Op onze website worden o.a. werkstukjes en foto's geplaatst. De ouders worden in de gelegenheid gesteld tegen publicatie van werk, gemaakt door hun kinderen en/of foto's met daarop hun kinderen, bezwaar te maken. De webmaster verzamelt de namen van deze ouders en plaatst ze op een lijst. Deze lijst wordt telkens geraadpleegd als er werkjes en/of foto's geplaatst worden. Deze werkjes en/of foto's worden dan niet gepubliceerd. Ouders kunnen hun bezwaar ook weer herroepen. .Bij de publicatie worden geen achternamen vermeld. .Bij publicatie van informatie zal (strikt) persoonlijke informatie worden weggelaten. Bij vermelding van persoonlijke gegevens van hen die bij de school zijn betrokken, zal nooit meer worden gepubliceerd dan vrij verkrijgbare informatie. .Bij publicatie van informatie, waar een betrokkene bezwaar tegen maakt, zal de webmaster deze informatie na overleg met betrokkene verwijderen.
ICTOA Edwin Cyrek ©2005
- 31 -
Video Het team van B.s. Jacinta stelt kinderen niet bewust bloot aan videobeelden van geweld , seks en racisme, die geen opvoedkundige bedoeling hebben (uitzondering zijn de school TV uitzendingen zoals school-tv-weekjournaal) Bij het vertonen van videofilms wordt de leeftijdscategorie in acht genomen, met dien verstande dat films voor 12 jaar en ouder niet vertoond worden. De school ziet het als opvoedkundige taak om kinderen ervan bewust te maken waarom bepaalde uitingen niet door de beugel kunnen. Voor onderwijskundige doeleinden worden in de groepen soms video-opnames gemaakt met de bedoeling om deze binnen de groep, het team of andere onderwijskundige instellingen te gebruiken. Bij voorstellingen, musicals en andere activiteiten worden soms video-opnames gemaakt om deze binnen de school te kunnen vertonen aan de medeleerlingen. Het doel hiervan is het vastleggen van activiteiten die gedurende de schoolloopbaan plaatsvinden
Formulier t.b.v. e-mailbox gebruik en het plaatsen van foto’s op internet of in presentaties* * indien u het formulier niet retourneert gaan wij er van uit dat u akkoord gaat met onderstaande Naam kind(eren: ____________________________ groep____________________ ____________________________ groep____________________ ____________________________ groep____________________ ____________________________ groep____________________ Emailbox In het emailprotocol heeft u kunnen lezen dat voor alle leerlingen van groep 5 t/m 8 een emailadres bij kennisnet is aangemaakt. Voordat de emailboxen in gebruik worden genomen vragen wij uw toestemming.
Ik ga er wel/niet* mee akkoord dat mijn kind(eren) een eigen emailbox bij kennisnet heeft. Foto’s op internet Steeds vaker worden er foto’s gemaakt (van kinderen van groep 1 t/m 8) met de digitale camera. Sommige foto’s willen we gebruiken voor de website van de school. Andere foto’s worden gebruikt bij projecten die via internet of in presentaties bekeken kunnen worden. Hiervoor hebben wij uw toestemming nodig.
Ik ga er wel/niet* mee akkoord dat er foto’s van mijn kind(eren) op internet of in presentaties voor onderwijskundige doeleinden worden geplaatst.
ICTOA Edwin Cyrek ©2005
- 32 -
Video-opnames Vaak worden er in de klas of bij voorstellingen video-opnames gemaakt die later bij een informatieavond of in de groepen worden vertoond. Hiervoor vragen wij uw toestemming
Ik ga er wel/niet* mee akkoord dat er video-opnames van mijn kind(eren) worden gemaakt voor onderwijskundige doeleinden of voor het vastleggen van gedane projecten/ activiteiten om deze aan medeleerlingen te tonen Naam ouder / verzorger __________________________________________ Handtekening ouder/verzorger: * doorhalen wat niet van toepassing is Graag dit strookje inleveren bij de groepsleerkracht.
ICTOA Edwin Cyrek ©2005
- 33 -