Stageverslag - Maatschappelijke Stage

Stageverslag - Maatschappelijke Stage Master Geschiedenis Vandaag - Rijksuniversiteit Groningen

Studentnummer: S1904396 Naam: P.G.A. Bloem Adres: Kinderhuisvest 41, Haarlem Tel: 0640302197 Stagebegeleider: D. Schipper Stagedocent: dr. S.I. Aasman

-1-

Digitale Museale Content bij Studio Louter. Hoe geschiedenis voor bezoekers wordt vertaald.

-2-

Inhoudsopgave Inleiding

4

Bedrijfsprofiel

5

Werkzaamheden

8

Het Mauritshuis – educatieve programma’s

8

Het Gelders Orkest – boodschap op muziek

9

Koninklijk Kentalis – digitaal museum

10

Wis- en natuurkunde faculteit van Universiteit Leiden – vaste tentoonstelling

11

Het Oorlogs Verzets Museum Rotterdam – vernieuwing

12

Grafische laag

12

Beeldentafel

13

Luisterzitjes

14

Het Rijksmuseum van Oudheden – Carthago Salammbo

15 17

Sheerenloo – digitaal museum

17

Koninklijk Belgisch Instituut voor Natuurwetenschappen – Galerij van de mens 18 ID- Kits

19

Tests

20

PR

21

Evaluatie

22

Conclusie

25

Bijlagen

26

-3-

Inleiding Ik zocht in een stageplek waarin ik mijn interesses verder kon ontdekken en ontwikkelen. In de bachelor had ik mij vooral ontwikkeld in de regionale studie van Japan. Ik merkte ook tijdens de bachelor dat juist de culturele kant de onderwerpen mij het meest aanspreekt. In de master heb ik hier verdieping en verbreding in gezocht. Enerzijds heb ik meerdere essays geschreven over andere delen van Azië, in dit geval Cambodja en China. Anderzijds heb ik mij verdiept in de beeldvorming en presentatie van geschiedenis en de technieken die gebruikt worden bij het maken van tentoonstellingen en documentaires. Dit beviel mij erg goed. De vertaalslag die wordt gemaakt om ingewikkelde gebeurtenis uit te leggen aan het publiek op een interessante, begrijpelijke en relevante manier interesseert mij erg. Tijdens de zoektocht naar een stageplek heb ik in eerste instantie dan ook gekeken naar stages die in de mediawereld en museale wereld werden aangeboden. De meeste stages in deze sector zijn helaas vooral voor communicatiestudenten. Een vriendin van mij die aan de Universiteit Utrecht studeert gaf de tip dat ze daar erg veel culturele stages aanbieden bij de geesteswetenschappenfaculteit. Op hun website heb ik dan ook een aantal zeer interessante stages gevonden. Uiteindelijk had ik een lijst met stages waarop ik graag wou solliciteren. Ik schreef een paar sollicitatiebrieven, en werd uitgenodigd voor een gesprek. In het gesprek met Studio Louter merkte ik dat het erg goed klikte. Hun werkwijze en ideeën komen sterk overeen met mijn eigen ideeën en voorkeuren. Daarnaast sprak de veelzijdigheid van de stage mij erg aan. Het bedrijf wordt ingehuurd om verschillende aspecten en vormen van een tentoonstelling te produceren voor musea en instellingen. Hierdoor ziet elk project er weer anders uit en geeft de stage mij op deze manier een divers beeld van de sector.

-4-

Bedrijfsprofiel Studio Louter is een relatief jong bedrijf, van ongeveer 20 medewerkers, dat nog maar sinds 2012 in haar huidige vorm bestaat. Over het algemeen wordt het bedrijf ingehuurd door musea of instellingen. Het specialisme van Studio Louter ligt in meerdere gebieden. Ze hebben een eigen inhoudelijk, design, audiovisueel en development-team. Hierdoor maken ze veel films, interactieve schermen en games voor musea of digitale museale websites en applicaties voor bedrijven en instellingen. Het bedrijf krijgt een project door een pitch te winnen. Instellingen en musea die iets willen laten maken nodigen allerlei soortgelijke bedrijven uit. Deze bedrijven mogen vervolgens in een pitch hun beste plan presenteren. De instelling of het museum kiest vervolgens het plan dat zij het best vinden en met welk bedrijf zij willen werken. De partners van Studio Louter hebben elk hun eigen specialisme en afdeling onder zich. Ze doen over het algemeen zelf de research en het voorbereidende werk voor zo’n pitch. Als ze die gewonnen hebben presenteren ze het plan aan de rest van het bedrijf. Er wordt een projectleider aangewezen die het project gaat coördinerend. Vervolgens wordt dit project onderverdeeld in alle kleine elementen die nodig zijn om tot het totaalproduct te komen. Hier wordt een precieze planning voor gemaakt omdat uitlopen vaak geen optie is. Sommige projecten zijn erg groot en multidisciplinair (zoals bijvoorbeeld de beeldentafel of de ID-Kits). In zo’n geval werken alle afdelingen mee. Andere projecten zijn veel kleiner (zoals Salammbo). Hierbij hadden we alleen inhoud en audiovisuele technieken nodig. Afhankelijk van het project wordt er dus door de projectleiding een gedetailleerde planning gemaakt, waarop alle onderdelen en de bijdrage daaraan van elke afdeling wordt gespecificeerd. In een wekelijks planningsoverleg wordt er besproken wat er die week moet gebeuren door alle teams. Dit wordt vervolgens in een wekelijks afdelingsoverleg onderverdeeld over de leden van de afdeling. De stagiaires zitten helaas niet bij het wekelijkse planningsoverleg. Aan de ene kant is dit niet nodig omdat de begeleider weet hoe druk de afdeling het heeft en wat de afdeling die week wel of niet aankan. Aan de andere kant was het voor de stagiaires daardoor lastiger om mee te krijgen wat iedereen aan het doen is en welke aspecten er allemaal in het project zitten. Hierdoor ben je aan het werk met iets zonder te weten hoe dit uiteindelijk wordt toegepast. De moeizame communicatie werd ook problematisch gevonden door de andere medewerkers.

-5-

Zelf heb ik zes maanden stage gelopen, vanaf half september 2014 tot en met half maart 2015, in het inhoudelijke team waarbij ik aan twaalf projecten heb meegewerkt. Deze wordt ook wel de content afdeling genoemd. De taak van deze afdeling verschilt per project. Bij sommige projecten leveren klanten veel eigen inhoudelijke informatie aan. Dit moet allemaal op een begrijpelijke en relevantie manier worden verwerkt in de site, applicatie enz. Soms leveren klanten minder informatie aan. In zo’n geval doet deze afdeling haar eigen research. In overleg met de klant komt uiteindelijk dan een product tot stand die qua inhoud, vormgeving en werking overeenkomt met de wensen van de klant, of dit nu om een kleine installatie gaat of het gehele tentoonstellingsconcept. Mijn rol in het team was over het algemeen gelijk aan de anderen. Dit bestond uit het analyseren van de geleverde informatie, aanvullende tekst- of beeldresearch en het schrijven van teksten. Meestal werkte ik met meerdere mensen van het team aan een opdracht. Hierdoor vind veel overleg plaats over bijvoorbeeld de toon van het schrijven tot het regelen van beeldrechten van bepaalde foto’s die we wilden gebruiken. Af en toe werkte ik alleen aan een onderdeel, maar omdat de begeleidster op de hoogte was van de context van het project en omdat ze moest weten in hoeverre het inhoudelijke aspect al af was vond er toch veel overleg plaats. In mijn laatste maand heeft het bedrijf een kleine reorganisatie gehad. Doordat veel medewerkers last hadden van miscommunicatie en een gebrek aan overzicht hadden zijn er nieuwe teams gekomen. Het management team bleef zo goed als gelijk. De rest van het bedrijf werd onderverdeeld in het interactieve team of het film team. Zoals de namen al doen vermoeden zitten er in deze teams de mensen die nodig zijn om tot een interactief product of tot een film te komen. De hele AV afdeling is naar het film team gegaan. De contentafdeling en designafdeling zijn opgedeeld omdat beide teams design en inhoud nodig heeft. Het development team is naar het interactieve team gegaan. Zelf kwam ik terecht in het interactieve team. Elke ochtend namen we met deze groep mensen door wat we die week gingen doen en wat er die dag op de agenda stond. Samen met dit vaste team werkten we ook aan een project. Hierdoor hadden we meer zicht op het eindproduct en alle tussenstapjes die elk teamlid doormaakt. Zo kon ik goed overleggen met de developers over de mogelijkheden van de ontwikkeling van de tests, zodat ik niet de verkeerde research deed. Design kon mij makkelijker vragen om de juiste inhoudelijke afbeeldingen te zoeken en ik kon met mijn inhoudelijke voorkennis weer design inspireren.

-6-

Een voorbeeld hiervan is dat ik al wist wat er belangrijk was aan een afbeelding en wat we daarbij willen vertellen. Zo kon ik suggesties doen waarop dit in design kan worden verduidelijkt en aansluit. In sommige gevallen is de tekstruimte erg klein of verwachten we dat de bezoeker niet en grote concentratie heeft. Dan moeten we een creatieve manier verzinnen om toch hetzelfde te vertellen op een manier dat de bezoeker het meekrijgt. Hier kwamen veel (korte en spontane) brainstormsessies met het team uit, zodat de tekst, het design en de development elkaar aanvullen. Bij de tests moeten we bijvoorbeeld duidelijk maken dat de reactietijd achteruit gaat als je ouder wordt. Hier moeten we dus inhoudelijke kennis en wetenschappelijke informatie verwerken tot een leuke game. Samen met development en design kiezen we ervoor om de game te integreren in de tentoonstelling (de wonderlijke werking van de mens) waardoor de game zich gaat afspelen in het lichaam. Design schetst vervolgens een achtergrond en development schrijft de codes voor het klik en beweegwerk. In de nieuwe werkwijze vind dus veel meer multidisciplinair overleg plaats wat ik zelf erg inspirerend vind. Mijn taken bleven in principe gelijk, maar doordat er veel meer overleg plaatsvond waarbij iedereen werd betrokken had ik het idee dat ik meer invloed had op het beslissingsproces en het eindproduct.

-7-

Beschrijving van de werkzaamheden Als lid van het content team heb ik meegewerkt aan verschillende projecten. Ik zal ze daarom elk kort toelichten en daarbij uiteenzetten wat mijn werkzaamheden waren.

Het Mauritshuis – educatieve programma’s Het Mauritshuis is Nederlands bekendste museum van schilderkunst uit de Gouden Eeuw. Het museum wil graag twee educatieve programma’s die basisschoolkinderen voorbereid op het bezoek aan het Mauritshuis. Voor de jongste klassen, groep 1 t/m 4, is er een educatieve website ontwikkeld. Op deze website, de praatplaat, leid de Mauritsmuis de kinderen door het Mauritshuis. Hij legt hier uit wat er wel en niet mag in een museum, en wat voor mensen er in een museum werken. Daarnaast verteld de Mauritsmuis ook over een paar beroemde topstukken van het museum, zoals het

Het Mauritshuis

Meisje met de parel. De website wordt klassikaal bekeken. Daarnaast is er voor groep 5 t/m 8 een uitdagende Gouden Eeuw Quiz ontwikkeld. Ook dit wordt klassikaal gedaan. In groepjes proberen de kinderen de vragen te beantwoorden en uiteindelijk de meeste punten te behalen. Deze vragen gaan over de schilderijen in het

De Mauritsmuis

Mauritshuis en over het leven in de Gouden Eeuw. Toen ik in september aan de stage begon was dit project al bijna afgelopen. Wel heb ik nog een paar dingen kunnen doen. De praatplaat website heb ik uitgebreid getest, zodat eventuele technische problemen verhopen konden worden. Voor de Gouden Eeuw Quiz heb ik een paar quizvragen kunnen bedenken die kinderen iets leren over het leven aan de Amsterdamse

-8-

De Gouden Eeuw Quiz

grachtengordel tijdens de Gouden Eeuw. Daarnaast heb ik onderzoek gedaan naar bepaalde schilder-kenmerken. Één vraag die we bijvoorbeeld bedacht hebben was hoe kan je zien of een kind op een schilderij uit de Gouden Eeuw een jongen of een meisje is? Hier moest nog een antwoord voor worden gevonden zodat quizmaster het juiste antwoord kan uitleggen aan de kinderen.

Het Gelders Orkest – boodschap op muziek Het Gelders Orkest is een symfonieorkest uit Arnhem dat zich graag als één van de grote orkesten van Nederland presenteert. Zij doen veel vernieuwende dingen zoals muziekstijlen met elkaar combineren, muziek spelen bij natuurfilms of muziek met toneel en dans laten samenkomen. Ze bestaan dit jaar 125 jaar. Om dit te vieren heeft Studio Louter een website gemaakt waardoor mensen de structuur en emotie van klassieke muziek kunnen ontdekken. Bezoekers kunnen op de website een eigen boodschap creëren op de melodie en maat van een muziekstuk dat gespeeld is door het orkest. De muziek geeft op haar eigen manier betekenis aan de woorden, terwijl de woorden weer betekenis geven aan de muziek. Woorden en muziek beïnvloeden elkaar waardoor er een unieke boodschap tot stand

Boodschap op muziek

komt. Het doel van deze website is om mensen die normaal gesproken niet naar klassieke muziek luisteren op deze manier te bereiken. Het moet daarom vooral grappig en deelbaar zijn, als PR materiaal voor het orkest fungeren, én achtergrond informatie geven over de componist, het muziekstuk en de structuur en het orkest. Het was best lastig om deze verschillende doelstellingen te combineren. Van dit project heb ik vooral het begin meegemaakt. Het project liep in het begin wat moeizaam omdat er weinig achtergrond informatie binnenkwam vanuit het bedrijf. Zelf mocht ik niet veel research doen omdat we daar niet voor waren ingehuurd. In het begin heb ik de informatie die binnenkwam van de verschillende muziekstukken en componisten geanalyseerd en in een verhaal neergezet. Toch bleek het niveau snel te hoog te liggen, en moest het versimpeld worden. Uiteindelijk is dit dan ook een project dat voornamelijk door de de afdelingen design en development is gemaakt. Nadat het project meerdere malen is gepauzeerd omdat er te weinig inhoudelijke informatie door het bedrijf is opgestuurd, is er

-9-

afgesproken dat het Gelders Orkest zelf de inhoud in de website zet en daarvoor de verantwoordelijkheid neemt.

Koninklijk Kentalis – digitaal museum Het Koninklijk Kentalis is een organisatie voor doven, slechthorenden, autisten en mensen met een taalontwikkelingsstoornis. Zij willen graag een museale website dat hun gemeenschappelijke historie laat zien en hun verschillende vestigingen verbind. Daarnaast moet de website voor cliënten, medewerkers en algemeen geïnteresseerden zijn. In eerste instantie zou dit project in de zomer beginnen. De opdrachtgever, Kentalis, zou de informatie zelf aandragen, Studio Louter werd dus niet ingehuurd om zelf onderzoek te doen. Dit kwam echter niet op gang. In de herfst, toen ik er kwam werken, was er nog steeds niets. Om ze hierin iets te helpen heeft de afdeling een schema gemaakt waarover Kentalis informatie op zouden kunnen sturen. Bijvoorbeeld van de verschillende afdelingen over verschillende onderwerpen. Guyot instituut

Sint-Michielsgestel

Zoetermeer

Sint Marie

Groningen Dagelijks Leven

Bijvoorbeeld een

Bijvoorbeeld

Bijvoorbeeld

- slapen

moeder

een patiënt

een zuster

- maaltijd - wonen - religie Onderwijs

Bijvoorbeeld arts

- methodestrijd - technieken - ontwikkelingen Dovencultuur

Bijvoorbeeld

- ontstaan

de

- hobby’s

voor

- technologische

cogniair

ontwikkelingen

implantaat

- over de grenzen

- 10 -

angst het

Het idee achter dit project is dat op deze manier verschillende aspecten van de wereld van de betrokken mensen van de vestigingen naar voren zullen komen. Ondanks onze hulp slaagde Kentalis er alsnog niet in veel informatie op te sturen. Ik heb wel oude video’s van het Guyot Instituut Groningen kunnen analyseren en verschillende documenten kunnen samenvatten. Wij gaven hierop onze feedback en een overzicht van wat nog altijd ontbrak. Helaas is er daarna nog steeds geen informatie opgestuurd. Studio Louter heeft daarom het concept veranderd zodat Kentalis minder hoeft op te sturen. Het doel is nu om ongeveer twintig objecten te vinden waarbij iemand achtergrondinformatie verteld. Dit kan een oud-medewerker zijn, een non, een oud patiënt, een familielid, een specialist of een missionaris. Vervolgens willen we het verhaal achter het object aan iemand van nu tonen. Wat vinden patiënten er tegenwoordig van dat ze vroeger hun koffer moesten pakken en in een internaat gingen wonen waarbij ze misschien zelfs hun familie nooit meer zagen? Wat vind een specialist van één van de eerste behandelmethoden die door de nonnen is bedacht? Wat vind een moeder van de gevolgen van technologische ontwikkelingen en welke toekomst verwacht ze aan de hand daarvan voor haar kind? Op deze manier moet het beeld divers, tastbaar en menselijk worden. Deze twintig objecten zijn nog niet aangedragen door Kentalis. Wel is Studio Louter naar het onofficiële museum van Kentalis gegaan om objecten te zoeken. Pas in mijn laatste week, een half jaar later, is er weer wat informatie binnen gekomen. Dit is dus een project dat een ander moet voortzetten. Mijn taken in dit project waren dus met name de binnengekomen informatie analyseren en samenvatten, en vervolgens doorgeven wat er nog ontbrak. Het project heeft maandenlang stil gelegen omdat er niets werd geleverd. Ik heb met de afdeling nog nagedacht over andere strategieën en geprobeerd object suggesties te doen op basis van de informatie die we wel hadden. Hieruit is geconcludeerd dat we echt te weinig informatie hadden en dat we naar het onofficiële museum moesten. Het project is vervolgens weer gepauzeerd omdat andere projecten op dat moment voorrang hadden.

Wis- en natuurkunde faculteit van Universiteit Leiden – vaste tentoonstelling De wis- en natuurkunde faculteit van de Universiteit Leiden krijgt over een paar jaar een nieuw gebouw. In dit gebouw willen ze graag een grote vaste tentoonstelling over de faculteit.

- 11 -

Dit project is een langetermijnproject omdat het gebouw nog een paar jaar op zich zal laten wachten. Wel heb ik hiervoor de eerste research gedaan. Dit onderzoek bestond uit een analyse van de vele beroemde hoogleraren, ontdekkers en Nobelprijswinnaars die de faculteit sinds haar oprichting heeft gekend en een analyse van de hoogte en dieptepunten van de faculteit. Daarnaast heb ik ook onderzocht welke data er bewaard wordt binnen de universiteit, en hoeveel jaar dit terug gaat. Deze analyse hebben we vervolgens gebruikt om te bepalen welke kant we op kunnen gaan in de tentoonstelling. Veel van deze beroemde mensen zijn zo groot geworden omdat ze wetenschappelijke ontdekkingen deden. Dit onderzoek is voorafgegaan op ander onderzoek van soms minder beroemde mensen. De boodschap die we daarom willen overbrengen is dat iedereen op zijn of haar manier bijdraagt en op elkaar voortbouwt in de wetenschap. Sommigen worden beroemd, anderen niet, sommigen bereiken veel tijdens hun studie, anderen bereiken weer meer in de jaren daarna. Het beeld moet divers worden waarbij de Leidse studenten, onderzoekers en medewerkers zich aangesproken en betrokken voelen. Zo komen er leuke weetjes van willekeurige studenten en onderzoekers uit verschillende tijdsperioden. Daarnaast komen er ook grafieken, tabellen en andere overzichten over de studenten, onderzoekers en medewerkers die hoeveelheden tonen. Bijvoorbeeld hoeveel procent is tegenwoordig vrouw of hoeveel procent heeft iets over een bepaald onderwerp geschreven. Dit concept is nog niet verder uitgewerkt en zal waarschijnlijk nog even op zich laten wachten.

Het Oorlogs Verzets Museum Rotterdam - vernieuwing Het Oorlogs Verzets Museum Rotterdam is afgelopen half jaar compleet vernieuwd en is nu opnieuw geopend onder de naam Museum Rotterdam ’40-’45 NU. Hoewel het een vrij klein museum is, is dit voor Studio Louter een groot project. Ik zal de verschillende onderdelen daarom apart behandelen.

Grafische laag Toen ik in september begon was de grafische laag al afgerond. In het midden van het museum is een grote vitrine te vinden die in een u vorm de jaren 1938 tot 1945 laten zien. Tegenover deze vitrine is de grafische laag geplaatst. Deze grafische laag behandeld kort alle thema’s

- 12 -

waarmee het museum werkt. Voorbeelden zijn Interbellum, Hongerwinter, Friendly Fire, Haven/Koopvaardij, Inval, Bombardement 14 mei 1940 etc. Dit zijn dus de ondersteunende teksten die een context bieden aan de voorwerpen die te zien zijn in de vitrines. Hier heb ik niet aan meegewerkt.

Beeldentafel De Beeldentafel is het grootste onderdeel van de vernieuwing. In het midden van de U vorm staat een acht meter lange interactieve tafel waarop 2D objecten te zien zijn. Het museum heeft een enorme database van meer dan 17.000 objecten zoals brieven, bonnenboekjes, paspoorten, foto’s en objecten. Ook hebben ze foto’s van voorwerpen in de database staan. In de vitrine vallen de 3D objecten meer op waardoor de vele brieven en foto’s op de achtergrond verdwijnen. Het leuke aan de tafel is dat

Feestelijke opening van de Beeldentafel

bezoekers op deze manier zelf kunnen zoeken in de database binnen de 2D objecten. Zo komen ze bijvoorbeeld brieven tegen van familieleden en bekenden. Ook staat de beeldentafel centraal in het nieuw ontwikkelde

educatieprogramma

voor

middelbare

scholieren. Als een klas langskomt gaat de beeldentafel in

educatiemodus

en

speelt

zich

eerst

een

indrukwekkende introductiefilm af. Deze verteld het verhaal van het bombardement, de inval, vele levens die kapot

zijn gegaan en de voorwerpen die zijn

achtergebleven.

Vervolgens

worden

de

leerlingen

ingedeeld in groepjes van twee, en krijgen zij elk een

Introductie van het educatief programma

deel van de tafel. Hierna krijgt elk groepje één van de vaste hoofdthema’s toegewezen, met daarbij een bepaald object. Voorbeelden hiervan zijn verkoolde Verkade koekjes die het bombardement hebben overleefd, een kist waar katten in werden gevangen tijdens de hongerwinter, een poppenhuis gemaakt door een onderduiker of een stel

Elke groep heeft een eigen thema - 13 -

speelkaarten van een groep verzetsstrijders. Ze krijgen de opdracht een korte presentatie te maken over het object. Op de tafel verschijnt de algemene informatie over het thema. Daarna leid de iPad het tweetal naar de juiste plek in de vitrine waar hun object staat, en kunnen ze zo meer over het object lezen. Op de tafel kunnen ze algemene informatie invullen zoals hun groepsnaam en presentatie titel. De iPad en de tafel zijn met elkaar verbonden waardoor de leerlingen met de iPad foto’s en films kunnen maken. Deze worden automatisch doorgestuurd naar de juiste plek in de tafel. Vervolgens kunnen de leerlingen deze bestanden naar eigen inzicht tot een presentatie verwerken. Ook kunnen ze nog extra tekst, geluid, bestanden uit de database en voice-overs toevoegen.

Het maken van een presentatie

Wanneer hun presentatie klaar is wordt deze opgeslagen in het systeem. Zo kunnen museumbezoekers de oude verhalen over de voorwerpen lezen, maar ook de nieuwe bekijken. De verhalen van toen worden zo doorgegeven door de nieuwe generaties, aan de nieuwe generaties. Ik heb aan veel verschillende aspecten van de beeldentafel meegewerkt. De database van het museum maakte helaas zelf niet een scherp onderscheid tussen 2D en 3D objecten. Hierdoor hebben we zelf een oplossing moeten vinden zodat alleen de juiste voorwerpen in de tafel terecht kunnen komen. We besloten dat de meest effectieve oplossing bestond uit het handmatig toevoegen van een label in de database. Ik ben alle thema’s langsgegaan en heb bij elk object besloten of het interessant was om te laten zien in de Beeldentafel. Vervolgens heb ik hier het label beeldentafel aan toegevoegd. Dit was een vrij grote klus omdat meer dan zevenduizend objecten op deze manier handmatig moesten worden bewerkt. Voor het educatieve programma heb ik geholpen de objecten te kiezen die bij de thema’s horen. Vervolgens heb ik elk thema zo kort mogelijk beschreven. Deze tekst wordt als korte inleiding in de iPad gebruikt. Ook kwam hierbij het korte verhaal van elk object. De beeldentafel wordt geleid door een presentator die uitlegt wat er moet gebeuren, hoe dat gedaan wordt en hoe lang de leerlingen hiervoor hebben. Samen met de andere stagiaire heb ik de instructie geschreven van alle stappen die doorlopen worden tijdens het educatieve programma. Tijdens de daaropvolgende testdagen waarbij verschillende klassen het programma kwamen uittesten is de technologie, inhoud en instructie verbeterd zodat het programma zelfstandig kan draaien.

- 14 -

Luisterzitjes De luisterzitjes waren mijn eigen project en is als extraatje aangeboden aan het museum. In de hoeken van de vitrines staan 4 bankjes met elk een touchscreen en twee oortelefoons. Bezoekers kunnen zo luisteren naar 10 verhalen per zitje, in totaal 40 verhalen. De directeur van het museum, Johan van der Hoeven, heeft al jarenlang een vast moment per week bij Radio Rijnmond, de lokale radiozender van Rotterdam. Hierin verteld hij verhalen over object uit het museum of de database. Johan had 40 verhalen voor ons geselecteerd die hij het leukst vond. Deze 40 verhalen moest ik eerst van Radio Rijnmond krijgen. Een deel kon ik via de site van Radio Rijnmond downloaden, de rest moest de Radio opsturen. Het uur waarin

De Luisterzitjes

Johan zijn verhaal deed is de laatste jaren nogal eens veranderd. Daarnaast archiveerde Radio Rijnmond de verhalen op datum. Johan heeft ons helaas geen data doorgeven maar alleen onderwerpen. Het was dus een grote klus om de juiste audiofragmenten te krijgen. Dit was een proces wat wel twee weken heeft geduurd, waarbij ik veel contact had met verschillende medewerkers van de radio. Uiteindelijk ben ik er in geslaagd de juiste audiofragmenten te bemachtigen. Deze heb ik doorgestuurd naar de AV afdeling, waar ze met behulp van mijn aanwijzingen fragmenten uit alle radioprogramma’s hebben geknipt. Met behulp van de vitrine heb ik bepaald welke verhalen in welke jaartallen, en hierdoor hoek van het museum, vielen. Vervolgens kon ik besluiten welke verhalen het best bij bepaalde zitjes konden worden geplaatst. Voor design heb ik een lijst gemaakt met goede afbeelding bij elk verhaal. Design heeft hierna voor elk zitje een scherm gemaakt waarop de tien betreffende verhalen te zien zijn. Deze designs en audiofragmenten zijn vervolgens samengevoegd en in het systeem gezet waardoor de bezoeker nu de verhalen kan beluisteren.

Het Rijksmuseum van Oudheden - Carthago Het Rijksmuseum van Oudheden heeft een nieuwe tijdelijke tentoonstelling over Carthago. Studio Louter heeft voor deze tentoonstelling twee films gemaakt die op grote zes meter lange wanden zijn geprojecteerd.

- 15 -

Deze films tonen hoe de stad Carthago, in het huidige Tunesië, eruit zag in de Punische en Romeinse tijd. Ze zijn gemaakt om de bezoeker meer context te geven bij de objecten van de tentoonstelling. In de films komen verschillende onderwerpen aan bod, zoals de haven, stadsmuren, byrsa (het forum), tophet, badhuis, woonwijken en aquaducten. Objecten zijn in de plattegrond geplaatst en hebben een korte omschrijving. Een voorbeeld hiervan is de kaart van Punisch Carthago, waarin een deel gearceerd is. Hier lag handelshaven. In de handelshaven zijn bepaalde voorwerpen gevonden zoals kruiken en sieraden. Deze zijn vervolgens geschetst en in de film geplaatst. De voorwerpen kunnen de bezoekers ook in de rest van de tentoonstelling bekijken.

Punisch Carthago - Handelshaven

Mijn taak in dit project begon met het zoeken van objecten die te maken hadden met de gekozen onderwerpen of die op de desbetreffende plek gevonden waren. In eerste instantie was dit een lange lijst. Hierna heb ik gekozen welke objecten Carthago het best verbeelden. Soms was dit best een lastige taak. De beschikbare research is voornamelijk in het Frans omdat het gebied een Frans protectoraat was. Hierdoor is er in Frankrijk veel onderzoek gedaan naar de stad. Naast het zoeken van veel Franse termen en het doornemen van Franse beschrijvingen was de research van dit project erg lastig omdat Carthago een handelsstad was, waarbij ze erg beïnvloed is door de middellandse zee regio. Eén opdracht was bijvoorbeeld zoek een soldaat van Carthago, uit de Punische tijd, zodat we die kunnen schetsen bij het onderdeel stadsmuren. Carthago had in die tijd echter een huurleger dat bestond uit verschillende groepen uit heel Europa en delen van Noord-Afrika en het Midden-Oosten. Elke groep zag er anders uit. Wat uiteindelijk de echte soldaat uit Carthago kenmerkte was een mengeling van wapenuitrusting. Om uiteindelijk dus een goede afbeelding te laten maken heb ik veel moeten onderzoeken over bepaalde wapenuitrustingen van verschillende groepen uit die tijd.

- 16 -

Salammbo

Zelf heb ik ook nog een extra project gehad. Als extraatje voor het museum heeft Studio Louter nog een derde kleine film gemaakt over Salammbo. Deze mythische prinses van Carthago is verzonnen door Gustav Flaubert in 1862, in de gelijknamige roman. Ik heb hiervoor onderzocht hoe Salammbo door de jaren heen is afgebeeld. Vanaf 1862 tot nu is zij verder uitgegroeid tot mythisch figuur dat tot de verbeelding spreekt. Ik heb een lange lijst gemaakt van boekkaften (van over de hele wereld wat interessante verschillen oplevert), schilderijen, standbeelden, strips, moderne kunst en zelfs games. Hieruit heb ik een selectie gemaakt van de meest interessante, mooie en diverse verbeeldingen. Dit is uiteindelijk in een soort dia-achtige film gekomen dat het verhaal van Salammbo ondersteund.

s’Heeren Loo – digitaal museum Voor ’s Heeren Loo heeft Studio Louter in het verleden een site gemaakt. s'Heeren Loo is een organisatie voor mensen met een beperking. Ze bestaat al 120 jaar en wil haar geschiedenis en die van de gehandicaptenzorg graag laten zien in een digitaal museum. Studio Louter heeft in het verleden een andere site gemaakt, die technisch minder goed werkte voor de huidige computergebruiker. Er is op de nieuwe site dus vooral gewerkt aan een andere manier van het gebruik van flash en de site-opbouw. De inhoud is overgenomen van de oude site. Ik heb dus niet zelf research gedaan en teksten geschreven. Dit was al gedaan voor

De nieuwe website van s’Heeren Loo

de vorige site, en door de organisatie zelf. Met het overnemen van de oude informatie in de nieuwe website zijn er wel veel problemen ontstaan. Zo waren de teksten te lang voor de tekstvakken en moesten de goede afbeeldingen bij de verhalen worden gezocht. Hiervoor heb ik in eerste instantie vooral lijsten bijgehouden waar de inhoud nog verkeerd stond, waar het design lelijk was omdat bijvoorbeeld een afbeelding ooit te klein was ingescand, of waar er rare technische dingen gebeurden zoals twee regels die over elkaar heen vielen.

- 17 -

Hierna heb ik de teksten ingekort, nagedacht over het gebruik van tussenkopjes, afbeeldingen opnieuw ingevoerd en afbeeldingen gemaakt van video’s. Dit laatste was belangrijk zodat wanneer de video niet speelt, bezoekers toch een beeld krijgen van waar de video over gaat. Verder was ik vooral bezig met de communicatie tussen het team en de klant. De klant gaf door wat er volgens haar nog niet goed was of wat haar opviel. Deze telefoontjes of e-mails beantwoorde ik, door te vertellen waar het aan lag, hoe we het willen oplossen, of dat we een oplossing zullen zoeken. Vervolgens koppelde ik dit terug aan de betreffende mensen van de verschillende afdelingen. Uiteindelijk is er met veel overleg tussen verschillende teams steeds de beste oplossing gekozen voor problemen die we tegen kwamen. Mijn taken in dit project werden dus steeds organisatorischer.

Koninklijk Belgisch Instituut voor Natuurwetenschappen – Galerij van de mens Het Koninklijk Belgisch Instituut voor Natuurwetenschappen in Brussel is een onderzoekscentrum en daarnaast ook een museum. Zij willen graag een nieuwe permanente tentoonstelling die gaat over de mens. Aan de ene kant gaat het hier om de wonderlijke werking van de moderne mens. Aan de andere kant komt er ook een gedeelte dat gaat over onze voorouders en de menselijke evolutie. Hierin wordt duidelijk gemaakt hoe elke voorganger verschilt van ons en welke revolutionaire eigenschappen hij of zij had. Studio Louter gaat hiervoor veel verschillende onderdelen maken. Zo komen er films die menselijke ontwikkelingen uitleggen, zoals pubertijd, zwangerschap en bevalling. Er komen speciale modellen waarop processen, zoals de spijsvertering, worden geprojecteerd. We ontwikkelen kinect-games waarbij bezoekers snel een opdracht moeten uitvoeren met hun hele lichaam en zien hoe snel hun eigen lichaam een proces aanleert. Er komen tests waarmee de bezoeker de werking van zijn eigen lichaam kan testen. Daarnaast komen er ook informatiestations, ID-Kits, bij elke evolutionaire voorouder. Er worden dus ontzettend veel verschillende producten gemaakt voor deze tentoonstelling, in een bijzonder korte tijd: 2.5 maand. Daarnaast moet deze tentoonstelling niet alleen in het Nederlands, maar ook in het Frans, Duits en Engels komen. Zelf heb ik aan twee onderdelen van deze tentoonstelling meegewerkt die ik apart zal bespreken.

- 18 -

ID – Kits De ID-Kits zijn interactieve informatiestations die bij elke voorouder worden geplaatst. In totaal komen er 15 verschillende stations. De stations hebben een soort screensaver die draait als er geen interactie is met de bezoeker. Hierin is de voorouder te zien met daaromheen een geïllustreerde leefomgeving die meedraait. Er zijn soms kleurige elementen in de omgeving toegevoegd om de aandacht te trekken voor een bepaald onderdeel, we willen namelijk dat de bezoeker hierop gaat klikken om meer te weten te komen. Deze screensaver draait in vier talen; Frans, Nederlands, Duits en Engels. Als de bezoeker op het scherm klikt gaat hij door naar de verdiepende lagen. Het instituut heeft informatie naar ons opgestuurd die we hebben geanalyseerd. Elke soort is anders. Wetenschappers weten sommige dingen wel van de ene soort maar iets niet van een ander

Screensaver

soort. Hierdoor was het voor ons lastig om een duidelijk overzicht op te stellen waardoor de bezoekers de informatie overzichtelijker kan bekijken. We hebben ervoor gekozen om de voorgangers altijd te vergelijken met de moderne mens, zodat de bezoeker zich hiermee kan vergelijken en dit onderwerp tastbaar wordt. In dit format is informatie gekomen zoals de naam, bijnaam, lengte, leefomgeving, herseninhoud, wanneer de voorouder leefde etc. We hebben eigenlijk een soort paspoort gemaakt. De tweede laag is na overleg met de klant gereduceerd tot leuke weetjes. In de screensaver hebben deze al een kleurtje gekregen, waardoor de bezoeker hier nu meer over te weten kunnen komen. De derde laag gaat in op het wetenschappelijk debat dat over deze soort wordt gehouden. Van veel jongere soorten is meer bekend over de context waarin zij leefden. Dit roept vragen op zoals hoe kwamen ze hier of waarom zijn ze uitgestorven? Van de oudere soorten is veel minder bekend. Wanneer er alleen een kaakbotje is gevonden weten we veel minder. De discussies beperken zich hierdoor vaak tot dingen die wetenschappers af kunnen leiden van het skelet. Wat at hij? Misschien is dit wel te zien aan de tanden. Liep hij rechtop? In hoeverre verschilt het skelet van een primaat met dit exemplaar? Over al deze vragen is veel discussie. We tonen meerdere visies aan de bezoekers en geven de conclusie dat dit nog onderzocht wordt. Mijn werkzaamheden bij de ID-Kits bestonden uit het analyseren van de binnengekomen informatie. Aan de hand hiervan bepaal ik of er te weinig informatie is over

- 19 -

het onderwerp. Vervolgens doe ik onderzoek naar het onderwerp en probeer zelf de casus zo goed mogelijk te begrijpen, aan te vullen, en zo duidelijk mogelijk op te schrijven. Uiteindelijk kort ik dit in tot een leuk maar wetenschappelijk verantwoord verhaal. Daarnaast zoek ik er afbeeldingen bij die het verhaal ondersteunen. In dit project heb ik ook hecht met design samengewerkt. Zo moest tekst bijvoorbeeld worden ingekort wanneer het tekstvak kleiner bleek uit te vallen. Aan de andere kant heb ik ook suggesties gegeven aan design hoe de inhoud op een leuke manier kan worden vormgegeven.

Test Dit project was net opgestart in mijn laatste week. Het instituut wil graag drie verschillende plekken in de tentoonstelling waar de bezoeker zijn eigen lichaam kan testen. Het is de bedoeling dat deze tests vooral leuk zijn om te doen. De werking en relevantie van de test moet in het begin duidelijk worden uitgelegd, en achteraf moet de feedback iets zeggen over de bezoeker en de mens in het algemeen. Eén teststation zal ingaan op het menselijk dieet. De bezoeker kan hierbij zelf invullen wat hij normaal gesproken eet, en aangeven hoeveel hij beweegt. De conclusie van deze test geeft aan in hoeverre de bezoek op deze manier in balans is, en legt bovendien uit hoe calorieën in verband staan tot beweging en verbranding. Een ander teststation gaat over de veroudering van het menselijk lichaam. Op dit station zullen drie verschillende tests te doen zijn. Eén gaat over de reactietijd, de ander over het korte termijn geheugen en de laatste over het gehoor. Hiermee wordt duidelijk dat jongere mensen sneller zijn, meer kunnen onthouden en nog jongere zintuigen hebben. Op het derde teststation komen vier tests die aantonen hoe associaties werken. Twee zullen ingaan op hoe goed het menselijk brein hierin is en hoe mensen hierdoor snel op een abstracter niveau kunnen nadenken. De andere twee laten zien hoe deze associaties het brein in de weg kunnen zitten. De bezoeker betrapt zichzelf erop in hoeverre hij dingen aanneemt, en hoe moeilijk het is om de aangeleerde associaties ‘uit’ te zetten. Mijn taken in dit project zijn erg uitgebreid geweest. Ik ben begonnen met onderzoeken wat voor tests en simpele spelletjes er zijn die deze verschillende aspecten testen. Hiervan heb ik lange lijsten gemaakt. Uiteindelijk heb ik na overleg met development, die aangaven wat de technische grenzen waren, besloten welke tests het meest geschikt zijn voor het museum. Deze keuzes heb ik beargumenteerd door uit te schrijven wat er precies

- 20 -

werd getest in de spellen. Ook heb ik alvast een begin gemaakt met het onderzoek waaruit we de feedback kunnen gaan formuleren. Met design heb ik overlegd hoe we deze tests het best kunnen vormgeven. Hiervoor heb ik suggesties gedaan en informatie gegeven over de wetenschap achter de tests zodat zij op basis daarvan inspiratie konden opdoen. Deze tests hebben nog niet verder vorm kunnen krijgen in de laatste week dat ik er was. Hierdoor zit er geen ontwerpboek bij dit verslag.

PR Iedereen binnen het bedrijf zit in een bepaald stafteam. Ik ben bij het stafteam pr geplaatst. Mijn taken hierin bestonden uit het schrijven van teksten voor op de website en facebook van Studio Louter. Deze teksten gingen over het algemeen over de projecten die waren afgerond of waren aankondigingen van nieuwe projecten. Hiervoor heb ik veel contact gehad met de projectleiders, die mij konden vertellen over de projecten die ze onder zich hadden. Hier schreef ik vervolgens een tekst over. Ook moesten er bij deze projecten afbeeldingen worden geplaatst. Dit konden foto’s zijn van een fotograaf die door ons was ingehuurd. Omdat het vaak om een nieuwe project ging was er in dat geval nog geen product. Hierdoor heb ik veel afbeeldingen op internet gezocht. Vervolgens werden de gekozen afbeeldingen bewerkt door de design afdeling, waarna alles als geheel geplaatst werd. Andere taken die ik ook in PR vervulde was het doen van onderzoek. Zo heb ik onderzocht welke Europese congressen interessant kunnen zijn voor het bedrijf en in welke Europese tijdschriften ze kunnen adverteren.

- 21 -

Evaluatie Over het algemeen vond ik de stage erg leerzaam. Ik heb hierdoor een veel duidelijker beeld gekregen van het proces dat komt kijken bij het maken van (onderdelen van) een tentoonstelling en websites. Eén van de dingen die ik mij altijd afvroeg in musea is waarom er gekozen is voor een bepaalde bewoording, diepgang en nuance. Deze zijn naar mijn idee in de praktijk vaak erg beperkt. De redenering die in het stagebedrijf hiervoor vaak wordt gebruikt is dat mensen in principe naar een museum komen om een leuke tijd te hebben. Te veel informatie en te genuanceerde informatie schrikt de gemiddelde bezoeker af. Tijdens mijn studie heb ik veel onderzoek gedaan naar allerlei verschillende onderwerpen. Hierdoor heb ik geleerd goed onderzoek te doen. Zoals uit de beschrijvingen van de projecten blijkt heb ik dit bij bijna elk project kunnen toepassen. Daarnaast heb ik ook geleerd om te schrijven bij mijn studie. Toch verschilt deze schrijfstijl wel van de stijl die in het bedrijf wordt gebruikt. Museale teksten en teksten voor PR zijn veel actiever, korter en directer dan ik vanuit de opleiding gewend ben. Het was dus nogal een omschakeling in het begin. Het heeft zeker een paar maanden geduurd voordat ik het gevoel had dat ik de nieuwe schrijfstijl mij had eigen gemaakt. Dit was voor mij wel één van de moeilijkere dingen. Tijdens de studie heb ik mij verdiept in het gebruik van beeld. Deze interesse heb ik ook goed kunnen toepassen door filmmateriaal te analyseren en daarnaast beelden te koppelen aan de tekst, of de tekst aan de beelden. Omdat film, beeld en design in het bedrijf veel wordt gebruikt heb ik mijn interesse hierin verder kunnen ontwikkelen en verdiepen. Naast mijn studie heb ik bij verschillende verenigingen in commissies gezeten. Ik merk dat ik hierdoor geleerd heb om in een groep samen te werken aan een bepaald product. Bij de meer organisatorische werkzaamheden van de stage viel het mij dan ook op hoe leuk ik het vond om deze projecten te coördineren. Hierdoor werk ik met mensen samen die elk hun eigen expertise hebben en komen deze tot zijn recht in het product. Er zijn ook veel dingen geweest die nieuw waren voor mij en die ik bij het bedrijf geleerd heb. Ik weet nu bijvoorbeeld hoe de catalogus van musea werken, hoe verschillende technische aspecten van websites in elkaar zitten, wat er allemaal bij het design komt kijken en hoe je bijvoorbeeld kinderen in een educatief programma moet begeleiden zodat de opdracht voor hen duidelijk is. Ik vond het erg lastig om het gewenste niveau in te schatten. Gelukkig konden we dit onderling goed overleggen en hebben we met behulp van de testklassen dit kunnen bevestigen en bijstellen.

- 22 -

De leerdoelen zijn zeker bereikt. Zo heb ik academisch onderzoek vertaald naar een begrijpelijk verhaal voor het publiek in het project van het Belgisch Instituut van Natuurwetenschappen. Ik heb met klanten gecommuniceerd over de wensen en voortgang van de website van ’s Heeren Loo. De kennis heb ik op een creatieve manier toegepast door bijvoorbeeld objecten voor Carthago te laten schetsen. Ik heb veel kennis opgedaan van alle verschillende onderwerpen en heb voor veel projecten ook zelfstandig onderzoek gedaan. Ik denk dan ook dat mijn stage bijdraagt aan mijn carrièreperspectieven doordat ik nu meer praktijkervaring heb van het onderzoek en de productie van tentoonstellingsaspecten. Ik weet nu hoe ik de vertaalslag maak van een (historisch) debat naar een tastbaar product dat bezoekers begrijpen en willen bekijken.

De begeleiding van de stage bestond naast de directe feedback op vragen over projecten van mijn begeleidster waar ik naast zat uit een ‘mentoraat’ met mijn begeleidster en de contentpartner. Ongeveer één keer per drie weken hadden we het een half uur lang over mijn voortgang. Hierin bespraken we wat hen opviel en waar ik zelf vragen over had. In de praktijk heeft deze begeleiding voor mijn gevoel niet veel bijgedragen. Behalve de opmerking dat mijn schrijfstijl in het begin nog niet aansloot bij het bedrijf, waar ik mijzelf ook al van bewust was omdat beidden mijn stukken regelmatig lazen en daarop feedback gaven, heb ik nooit verbeterpunten gehad. Dit vond ik zelf erg vervelend. Ik heb elke keer gevraagd of er echt niks was wat beter kon, maar zij gaven steeds aan erg tevreden te zijn over mijn werk en werktempo. De vragen die ik had werden in deze gesprekken altijd beantwoord met ‘je moet maar even kijken’ of ‘dat is inderdaad lastig’. Deze manier van begeleiden was dan ook weinig concreet. Toen uiteindelijk het beoordelingsformulier werd ingevuld was ik onaangenaam verrast dat zij bepaalde aspecten als onvoldoende of ‘maar’ voldoende hadden aangemerkt. Deze verwarring kenmerkte eigenlijk ook de algemene communicatie tussen mij en mijn begeleidster. Vaak moest ik meerdere keren aan haar vragen wat nu precies de opdracht was, voor wanneer het af moest zijn en wat daarin mijn taak was/kon zijn. Deze verwarring en frustratie blijkt ook onder de andere stagiaires te leven. Helaas werd het ons pas tegen het einde van de stage duidelijk dat we bepaalde inhoudelijke beslissingen over de projecten gewoon zelf konden nemen. Verder was mijn begeleidster wel erg aardig. Ze had bijna altijd tijd om mijn concrete vragen te beantwoorden en was hierin erg geduldig. De samenwerking met de medewerkers verliep over het algemeen erg goed. De enige problemen die ik hiermee heb gehad beperkt zich tot één persoon. Helaas moest ik regelmatig

- 23 -

met haar samenwerken omdat zij ook in PR zat. Haar manier van communiceren was erg direct en dwingend. Daarnaast nam ze projecten snel over van mij waardoor ik hierdoor minder leerde van mijn werk en er ook minder plezier aan bevond. Verder vond ik PR in het algemeen erg moeilijk. Mijn stagebegeleidster zat zelf niet in PR en heeft hierdoor niet meegekregen wat hierin allemaal wel of niet is gebeurd. Tegen het einde kwam een oud medewerkster weer in dienst, die in het verleden erg veel voor de PR van het bedrijf heeft gedaan. Pas toen hoorde ik van haar dat de hele PR groep nog maar een jaar bestaat, wat er allemaal gedaan kon worden, vanuit welk beleid deze keuzes tot stand waren gekomen en wat de precieze bedoeling was van verschillende instrumenten. We hebben geconcludeerd dat ik nooit correct gebrieft ben.

- 24 -

Conclusie Ik heb aan twaalf verschillende projecten meegewerkt. Hierdoor heb ik ook veel diverse dingen gedaan. Mijn werkzaamheden bestonden voornamelijk uit analyseren, onderzoeken en het produceren van inhoud, met tekstuele en visuele materiaal. Dit sluit goed aan op mijn interesses en ervaringen. Ik vond het erg interessant om te leren hoe je academische kennis toepast in de praktijk. Daarnaast vond ik het erg leuk om samen te werken met de verschillende disciplines na de reorganisatie. Voor die tijd verliep dit moeilijker en waren we allemaal meer bezig met ons eigen onderdeel. Na de reorganisatie konden we elkaar veel beter aanvullen en ondersteunen. Deze multidisciplinaire aanpak was uiteindelijk wel het hoogtepunt van de stage. Door vanuit verschillende hoeken te brainstormen over hoe een probleem het best kan worden opgelost heb ik veel geleerd over het belang van design en development. Het lijkt mij dan ook erg leuk om in de toekomst vaker met een multidisciplinair team projecten aan te pakken. Daarnaast heb ik ook veel over mijzelf geleerd. Ik weet nu beter wat ik leuk vind, waar ik goed in ben en hoe ik reageer in bepaalde situaties. Ik vond het in het begin erg lastig om een project goed te begrijpen en overzicht te krijgen op de verschillende onderdelen ervan. Hierdoor heb ik naar mijn idee in eerste instantie te lang een afwachtende houding gehad, met de hoop dat het snel duidelijker zou worden. Toen mijn begeleidster op vakantie ging merkte ik opeens wat ik allemaal wel zelf kon doen, dat ik ook gewoon de juiste beslissingen kon maken en dat ik door zelf te overleggen met de andere medewerkers mijn inzicht meer wist te vergroten. In de toekomst hoop ik dan ook dat ik mijn afwachtende houding wat weet te verminderen en die periode probeer te verkorten. Een ander onderdeel wat ik zelf erg lastig vond was de tijdsverdeling tussen mijn PR taken en content taken. In sommige gevallen moesten hiervoor dingen tegelijkertijd af en was het erg belangrijk dat het toch allebei gebeurde. Omdat PR bij iedereen op de tweede plek kwam vond ik het moeilijk om hier soms tijd voor vrij te maken, zeker als het die week nog onduidelijk was hoeveel content werk er bij zou komen. Dit onderdeel is gedurende de hele stage lastig geweest. In de toekomst zou ik dit soort onduidelijkheden willen voorkomen door duidelijkere afspraken te maken. De samenwerking met alle medewerkers verliep over het algemeen erg goed. Het is een erg gezellig bedrijf waarbij de medewerkers mijn toevoegingen altijd waardeerden. Wel is er ruimte voor verbetering bij de begeleiding, zodat dingen duidelijker zijn en er minder kansen blijven liggen.

- 25 -

Bijlagen Het Mauritshuis – educatieve programma’s

Educatieve website: http://praatplaat.mauritshuis.nl/ Gouden Eeuw Quiz: http://quiz.mauritshuis.nl/

Het Gelders Orkest – boodschap op muziek

http://www.jouwboodschapopmuziek.nl/

Het Oorlogs Verzets Museum Rotterdam – vernieuwing

Luisterzitjes - Film Het Rijksmuseum van Oudheden – Carthago

Punisch Carthago - Film Salammbo - Film s'Heeren Loo – digitaal museum

http://www.museum-sheerenloo.nl/ Koninklijk Belgisch Instituut voor Natuurwetenschappen – Galerij van de mens

ID- Kits - Ontwerpboek Tests - Longlist Ouderdom - Synopsis Associaties PR

http://www.studiolouter.nl/projects/

- 26 -