Staatssteun in en rondom zeehavens

25 september 2014

Seminar:

Staatssteun in en rondom zeehavens Dagvoorzitter: Prof. mr. A.J.A. (Ton) Stevens

www.europesefiscalestudies.nl

Staatssteun in en rondom zeehavens Het staatssteunkader

Ronald van den Tweel Rotterdam, 25 september 2014

inleiding

“Het klinkt misschien raar, maar Nederland doet te weinig met staatssteun aan bedrijven. (…) Het zou de economie ten goede komen als het kabinet daar wat meer oog voor heeft.”

Gert Jan Koopman in interview voor VNO-NCW

inleiding

- Staatssteunregime (artt. 107-108 VWEU) vormt een van de instrumenten om de interne markt tot stand te brengen en te vervolmaken, gericht op de vrije concurrentie.

- Gemeenschappelijk vervoerbeleid (artt. 90-100 VWEU) vormt een ander instrument (met art. 93 VWEU als lex specialis t.o.v. art. 106, lid 2 VWEU)

inleiding

- Staatssteunregime houdt niet enkel absoluut verbod in maar biedt ook mogelijkheid voor lidstaten en EU om economie te stimuleren en gewenste activiteiten te bevorderen.

inleiding

- Speerpunten van Commissaris Almunia (State Aid Modernisation-programma 2012): -

Groei bevorderen op een versterkte, dynamische en concurrerende interne markt;

-

Effectiever handhavingsbeleid;

-

Gestroomlijnde regels en snellere besluitvorming.

staatssteun en zeehavens

- Staatssteun komt voor in bijna alle sectoren van de economie, dus ook in en rondom zeehavens (vertegenwoordigen in NL 6-8% BBP!)

- Onderzoek RHV-Erasmus/Ecorys met als uitkomst: geen level playing field (brief van 6 maart 2014, TK 29 862, nr. 24)


 Werkprogramma Zeehavens 2014-2016 (brief van 25 juni 2014, TK 29 862, nr. 25): -

Prioritair thema ‘Nederlandse zeehavens en Europa’: het bereiken van Europees level playing field

 Wetsvoorstel modernisering Vpb-plicht (van 16 september 2014, TK 34 003)  Evaluatie zeevaartbeleid 2008-2013 (brief van

18 september 2014, TK 31 409, nr. 67)


- Aandacht Europese Commissie: 

Vragen aan de lidstaten over financiering zeehavens (geen publieke consultatie dus niet openbaar)



Besluit dienstige maatregelen over vrijstelling

overheidsbedrijven van Vpb-plicht (2 mei 2013) 

Opening formeel onderzoek naar aanleiding vrijstelling Vpb-plicht van o.a. zeehavens (9 juli 2014)



Zorgen (Frankrijk/België) en nadere vragen aan Duitsland

het begrip staatssteun

- Criteria voor een steunmaatregel: -

Begunstiging,

-

van bepaalde ondernemingen of producties,

-

met staatsmiddelen bekostigd,

-

waardoor de mededinging wordt vervalst en het tussenstaatse handelsverkeer ongunstig wordt beïnvloed.

- Ontwerp-mededeling Commissie 17 januari 2014


- Begunstiging: ieder niet-marktconform voordeel maar ook een verlichting van lasten of kosten die een onderneming normaal draagt. -

Niet-marktconforme garantie (Residex en Commerz NL)

-

Overheidsfinanciering van economisch exploiteerbare infrastructuur (Leipzig Halle, Tweede Maasvlakte)

-

Niet-marktconforme participatie

-

Vrijstelling Vpb voor overheidsbedrijven?

-

Willekeurige afschrijving schepen?


- Begunstiging van bepaalde ondernemingen -

‘onderneming’ is een materieel Europees begrip, hangt af van de activiteit (goederen of diensten leveren op een markt), ongeacht rechtsvorm en wijze van financiering

-

overheid kan een onderneming zijn, tenzij overheidsgezag wordt uitgeoefend (bijv. C-343/95, Diego Calì)

- Geen staatssteun wanneer de maatregel niet selectief maar generiek is.


- Een voordeel is selectief wanneer het niet beschikbaar is voor ondernemingen die zich binnen juridisch referentiekader in een feitelijk en juridisch vergelijkbare situatie bevinden.

- Er kan sprake zijn van materiële of geografische selectiviteit, tenzij het voordeel is gerechtvaardigd door de aard en opzet van het stelsel.


- Voordeel is met staatsmiddelen bekostigd door: –

centrale en decentrale overheid;

–

andere publieke entiteiten;

–

toerekening aan de overheid: ook in geval van onbevoegdelijk afgegeven garantie? Zie C-242/13, Commerz Nederland NV/Havenbedrijf Rotterdam


- Bij selectieve begunstiging van een onderneming door een overheid wordt verstoring van de concurrentie snel aangenomen. Tenzij een beperkte en lokale impact, bijv. -

gemeentelijke jachthavens aan het IJsselmeer, of

-

kleinschalig zwembad of toeristisch project (ABRvS 13 februari 2013, Ouddorp Duin)

de consequenties

- Indien een maatregel als staatssteun moet worden beschouwd, wat zijn dan de consequenties?  Voorgenomen steun kan/moet worden aangemeld, tijdens onderzoek Commissie geldt stand still (o.g.v. art. 108, lid 3 VWEU)  Uitgevoerde steun kan worden onderworpen aan onderzoek door: -

Commissie (verjaring pas na 10 jaar!)

-

Nationale (kort geding)rechter

de consequenties

- Staatssteun kan zijn vrijgesteld van aanmeldingsen opschortingsplicht  algemene de minimis (€ 200.000; voor wegvervoer: € 100.000)  DAEB-de minimis (€ 500.000)  Kleine DAEB, w.o. zeeverbindingen of zeehavens  Algemene groepsvrijstellingsverordening (Vo. 651/2014, o.m. voor milieubescherming, lokale infrastructuur, risicofinanciering mkb)

de consequenties

- Staatssteun is niet per definitie verboden: - Positieve effecten kunnen opwegen tegen nadelen - Commissie beoordeelt dit aan de hand van een economische balancing test:  doelstelling van gemeenschappelijk Europees belang;  geschikt instrument;  proportioneel.

de consequenties

- Bevoegdheid Commissie (art. 107, lid 3 VWEU) - Gaandeweg ontwikkelt de Commissie beleid dat transparantie, houvast en rechtszekerheid biedt, zoals: 

Richtsnoeren staatssteun voor zeevervoer



Richtsnoeren staatssteun voor scheepsmanagementbedrijven



Kaderregeling staatssteun voor scheepsbouw

de consequenties

- Wat als geen goedkeuring wordt verkregen? - Dan geen steunuitkering, of terugvordering van uitgekeerde steun mét rente. -

Terugvordering dient onverwijld en daadwerkelijk overeenkomstig nationaal recht te gebeuren

-

Geen excuus voor de lidstaat

-

Geen gerechtvaardigd vertrouwen begunstigde

-

Terugvordering bij begunstigde of afgeleid begunstigde

de consequenties

- Naleving van de terugvorderingsplicht kan worden afgedwongen door: -

Commissie (art. 108, lid 2 VWEU)

-

nationale (kort geding)rechter

- Géén terugvordering in geval van:

-

bestaande steunmaatregelen (vóór 1958, zoals bij Wet Vpb en Woningwet)

-

gewekt vertrouwen door EU-instellingen

Hartelijk dank voor uw aandacht!

Voor eventuele vragen kunt u terecht bij: [email protected] 070-515 3801

Staatssteun in en rondom zeehavens De houdbaarheid van de Dutch en Spanish tax lease structuren vanuit een Europees staatssteunperspectief Donderdag 25 september 2014 Mr. D.E. van Sprundel

Hoofdthema’s 1.Inleiding – ‘veldslagen Spanje – Nederland’ 2.Spanish Tax Lease vanaf 1 januari 2002 3.Dutch Tax Lease 2009 4.Dutch Tax Lease 2010, 2011, 2de helft 2013 5.Spanish Tax Lease II vanaf 1 januari 2013 6.Recente ontwikkelingen 7.Conclusie

D.E. van Sprundel - 25-09-2014

Scriptie C.W. van Zwienen Staatssteun binnen de Nederlandse en Spaanse scheepvaart- en scheepsbouwsector nader bekeken Een onderzoek naar de Spanish Tax Lease en de gevolgen voor de toepassing van de willekeurige afschrijving, het tonnageregime en scheepsCVs voor staatssteundoeleinden – 31 september 2013




2. Spanish Tax Lease vanaf 1 januari 2002


SPANISH TAX LEASE STRUCTURE

SPANISH TAX LEASE STRUCTURE •

Structure – An Economic Interest Grouping (“EIG”) was established. An EIG is a tax transparent vehicle for Spanish tax purposes. – Investors invest in EIG and are allowed to deduct the losses incurred during the construction stage of the vessel as an accelerated depreciation was allowed (thus before the vessel enters into operation) – EIG would enter into a financial lease agreement as Lessor for 3 to 5 years with a Spanish lease company (‘Leasing Co”) – EIG would enter into an operating lease agreement with the charterer (“Ship-owner”) after the vessel has been completed – Some time after the construction of the vessel, the EIG will apply for the tonnage tax regime – Exit: EIG will sale the vessel whilst benefitting from the tonnage tax regime

•

Tax benefits – The accelerated depreciation allowance can be used by the Investor to offset its taxable income, including income other than the income from the investment in the vessel. A permanent advantage (article 50.3). – No taxable gain on alienation of the vessel by EIG due to the application of the Spanish tonnage regime Benefit for Ship Owner – Ship Owners can acquire vessels against a 20% - 30% discount compared to the market price (EC, IP/11/825). The Investors are willing to accept a lower financial return. Shipyard can sell vessels (cheaper). Permanent tax advantage split between SO and Investors (87%/13%).

•

Some important Spanish tax law articles: • Article 115.6 and 115.11 TRLIS (depreciation) Article 124 to 128 TRLIS (tonnage tax regime) Article 49 CITR Article 50.3 CITR (reversal deferred tax liability is neutralized)

Considerations – An EIG and a Leasing Co needs to set-up and contracts need to be made – Option to start early accelerated depreciation is subject to authoritisation by the Ministry if Economy and Finance (in practice only applied to the vessels acquired by EIGs) – No limitations when the structures were set-up with respect to applying for the tonnage tax regime and contract between Ship-owner and EIG could also be ‘bear boat’

Analyse: is de combinatie van een financial lease, met een fiscale transparante entiteit en de tonnageregime staatssteun?

Toetsen: (a) maatregelen van de EU-lidstaten begrepen, (b) in welke vorm ook bekostigd, (c) die de mededinging door begunstiging van bepaalde ondernemingen of bepaalde producties ("selectiviteit"), (d) vervalsen of dreigen te vervalsen, (e) voor zover deze steun het handelsverkeer tussen de EU-lidstaten ongunstig beïnvloedt. Ja, volgens Europese Commissie (IP/13/706): staatssteun terugbetalen door investeerders welke na april 2007 genoten is, met name omdat EIG gebruik maakte van de tonnageregeling zonder actief te zijn in de shipping business (de reders hoeven niet terug te betalen, omdat EIG het voordeel gaf). Ook gold de versnelde afschrijving voor een beperkt aantal bedrijfsmiddelen en was toestemming van het ministerie vooraf nodig (in de praktijk beperkt tot Spanje). Selectief voordeel toestaan.



3. Dutch Tax Lease 2009


DUTCH CV INVESTMENT STRUCTURE

DUTCH CV INVESTMENT STRUCTURE (09) •

Structure – Ship Owner and the subsidiary of the Investor (“SPV”) form a Dutch limited partnership (CV) structured to be transparent for Dutch tax purposes. – Investor and SPV are joined in a Dutch fiscal unity for CIT purposes. – Dutch CV is mainly equity financed by Investor and a third party loan. – Dutch CV acquires the vessel and provides the vessel to Ship Owner (NL) by way of a Time Charter. – The partners of Dutch CV make use of the special depreciation allowance, equal to 50% in the 2010. – Exit: Investor alienates SPV to Ship Owner Group, after which Ship Owner becomes full owner of the vessel.

•

Tax benefits – The special depreciation allowance can be used by the Investor to offset its taxable income, including income other than the income from the investment in the vessel. – No taxable gain on alienation of SPV. Benefit for Ship Owner – Equity finance of vessel by Investor (e.g. savings are real value of finance). Permanent tax advantage as New SPV opted for TT in 2009 (not granted?). Shipyard can build cheaper. SO needs less equity.

•

Some important Dutch tax law articles: Article 3.22 Dutch income tax act 2001 Article 15 Implementing rules Accelerated Depreciation Article 3.36 Dutch income tax act 2001 Article 13 Dutch corporate income tax act 1969 Article 15 Dutch corporate income tax act 1969 Article 2 lid 3 section c General Tax Act

•

Considerations – Investor must maintain its subsidiary during at least three years – Vessel must be taken ‘into operation’ before end 2010. – Bareboat Charter from Dutch CV to Ship Owner is not possible; Time Charter is possible, so Dutch CV could also hire services from Ship Owner. – Not possible for Ship Owner to have an option on the shares in SPV due to the Dutch fiscal unity regulations. – Tonnage tax regime for SPV was requested in 2009 (but denied?)

Analyse: is de combinatie van een financial lease, met een fiscale transparante entiteit en de tonnageregime staatssteun? Toetsen: (a) maatregelen van de EU-lidstaten begrepen, (b) in welke vorm ook bekostigd, (c) die de mededinging door begunstiging van bepaalde ondernemingen of bepaalde producties ("selectiviteit"), (d) vervalsen of dreigen te vervalsen, (e) voor zover deze steun het handelsverkeer tussen de EUlidstaten ongunstig beïnvloedt. Er lopen een aantal discussies bij de belastingdienst en gezien de uitkomst bij Spanish Tax Lease lijkt een gecombineerde afschrijving en tonnageregeling niet mogelijk. Omissie 2009 is door wetgever opgelost. Risico op staatssteun en terugbetaling?



4. Dutch Tax Lease 2010, 2011, 2de helft 2013


DUTCH CV INVESTMENT STRUCTURE

DUTCH CV INVESTMENT STRUCTURE •

Structure – Ship Owner and the subsidiary of the Investor (“SPV”) form a Dutch limited partnership (CV) structured to be transparent for Dutch tax purposes. – Investor and SPV are joined in a Dutch fiscal unity for CIT purposes. – Dutch CV is mainly equity financed by Investor and a third party loan. – Dutch CV acquires the vessel and provides the vessel to Ship Owner (NL) by way of a Time Charter. – The partners of Dutch CV make use of the special depreciation allowance, equal to 50% in 2011. – Exit: Investor alienates SPV to Ship Owner Group, after which Ship Owner becomes full owner of the vessel.

•

Tax benefits – The special depreciation allowance can be used by the Investor to offset its taxable income, including income other than the income from the investment in the vessel. – No taxable gain on alienation of SPV. Benefit for Ship Owner – Equity finance of vessel by Investor (e.g. savings are real value of finance). Shipyard can sell (cheaper) Ship Owner can acquire with less equity (10% in stead of 40%).

•

•

Considerations – Investor must maintain its subsidiary during at least three years – Vessel must be taken ‘into operation’ before end 2013. – Bareboat Charter from Dutch CV to Ship Owner is not possible; Time Charter is possible, so Dutch CV could also hire services from Ship Owner. – Not possible for Ship Owner to have an option on the shares in SPV due to the Dutch fiscal unity regulations. – Tonnage tax regime for SPV is possible starting in 2021 (assuming the structure will be set up in 2011)

Analyse: is de combinatie van een financial lease, met een fiscale transparante entiteit en de tonnageregime staatssteun? Toetsen: (a) maatregelen van de EU-lidstaten begrepen, (b) in welke vorm ook bekostigd, (c) die de mededinging door begunstiging van bepaalde ondernemingen of bepaalde producties ("selectiviteit"), (d) vervalsen of dreigen te vervalsen, (e) voor zover deze steun het handelsverkeer tussen de EU-lidstaten ongunstig beïnvloedt.

De willekeurige afschrijving was een generieke crisismaatregel, die slechts voor een aantal zaken was uitgesloten. Tonnageregeling kon niet onmiddellijk worden aangevraagd. Slechts een liquiditeitsvoordeel en geen permanent fiscaal voordeel. Stille reserve wordt vordering die in tien jaar wordt ingehaald.



5. Spanish Tax Lease II vanaf 1 januari 2013


SPANISH TAX LEASE STRUCTURE II

SPANISH TAX LEASE STRUCTURE II •

Structure – An Economic Interest Grouping (“EIG”) was established. An EIG is a tax transparent vehicle for Spanish tax purposes. – Investors invest in EIG and are allowed to deduct the losses incurred during the construction stage of the vessel as an accelerated depreciation was allowed (thus before the vessel enters into operation) – EIG would enter into a financial lease agreement as Lessor for 3 to 5 years with a Spanish lease company (‘Leasing Co”) – EIG would enter into an operating lease agreement with the charterer (“Ship-owner”) after the vessel has been completed – The EIG may not apply for the tonnage tax regime and a sale will be subject to tax; it is a temporary financial advantage

•

Tax benefits – The accelerated depreciation allowance can be used by the Investor to offset its taxable income, including income other than the income from the investment in the vessel. Benefit for Ship Owner – Ship Owners can acquire vessels against a discount compared to the market price. However, the advantage appears to be substantial (approximately 20% of the market price). The Investors are willing to accept a lower financial return. Shipyard can sell vessels (cheaper).

•

•

Considerations – An EIG and a Leasing Co needs to set-up and contracts need to be made – Option to start early accelerated depreciation may be elected by notifying the Ministry if Economy and Finance – Limitations when the structures were set-up with respect to applying for the tonnage tax regime and contract between Shipowner and EIG should be ‘time charter’

Analyse: is de combinatie van een financial lease, met een fiscale transparante entiteit en de tonnageregime staatssteun? Toetsen: (a) maatregelen van de EU-lidstaten begrepen, (b) in welke vorm ook bekostigd, (c) die de mededinging door begunstiging van bepaalde ondernemingen of bepaalde producties ("selectiviteit"), (d) vervalsen of dreigen te vervalsen, (e) voor zover deze steun het handelsverkeer tussen de EU-lidstaten ongunstig beïnvloedt. Verschil met STL zijn de volgende aanpassingen, te weten: - versnelde afschrijving is algemene maatregel geworden (dus niet meer alleen schepen, maar ook andere exclusieve bedrijfsmiddelen) - afschrijvingsmaatregel is ook toegankelijk als het buiten Spanje wordt vervaardigd en is automatisch van toepassing - Het voordeel kan niet meer definitief wordt gemaakt door gebruik te maken van het tonnageregime Mededeling aan Ministerie i.p.v. toestemming. Afdoende?



6. Recente ontwikkelingen


• Hoorzitting 10 juli 2014 (Scheepsbouw Nederland / Commissie, T-140/13) – geen data (voor conclusie) bekend – verzoek tot nietigverklaring besluit dat STL 2 goedgekeurde aangemelde staatssteun is, daar het onderzoek ontoereikend en onvolledig is uitgevoerd • EC heeft Nederland wederom om informatie gevraagd inzake de Nederlandse ScheepsCV’s (brief inzake SA.34972) • Enkele vragen – – – –

Wat te doen als reder / scheepsbouwer? Opteren om via Spanje schepen te laten bouwen? Wat te doen als Nederlandse belastingdienst (verleden)? Wat te doen als Nederlandse overheid (toekomst)?



7. Conclusie


Regeling / verschil

STL

DTL (2009)

DTL

STL 2.0

Fiscaal Voordeel

Ja – VVA + TT

Ja – WA + TT

Nee; WA

Nee; VVA Echter???

Investeerders

In het algemeen ‘branch vreemd’

Veelal uit de branch

Veelal uit de branch

???

Beperkingen

Toestemming Ministerie (alleen voor SP)

Geen; ruling op zich niet nodig, wel gewenst. Drie eisen

Mededeling Ministerie Ruling voor niet SP uitdaging

Opmerkingen

‘Bare boat out’

‘Time charter’ Ruling goed te behalen

Staat open voor bepaalde niet in serie vervaardigde activa > 12 mnd

273 schepen en een uitzondering

Ruling geweigerd


Regeling

Soort voordeel

Grootte fiscaal voordeel

Staatssteun?

STL (2002)

Financieringsvoordeel en permanent fiscaal voordeel

Korting van 20% 30% van het zeeschip

Staatssteun, zie ook EC beslissing

DTL (2009)

Financieringsvoordeel en permanent fiscaal voordeel

Voordeel dat vergelijkbaar met STL zou moeten zijn

Mogelijk staatssteun (idem STL)

DTL (2010, 2011, Financieringsvoor2012 en deel 2013) deel

n.v.t.

Geen staatssteun

STL 2 (2013)

n.v.t.

Geen staatssteun (aangemeld) Wel terecht???

Financieringsvoordeel



VRAGEN EN / OF OPMERKINGEN?: BIJ SUGGESTIES CONTACT OPNEMEN MET D.E. van Sprundel [email protected] [email protected] 088 277 16 17 / 06 27 46 68 98 D.E. van Sprundel - 25-09-2014


MAAR EERST NOG … koffie, EC, Stan en Anna


Onderzoek Europese Commissie belastingvoordelen havens in kader EU level playing field

Monique NEGENMAN Europese Commissie DG Concurrentie Afdelingshoofd COMP/H3 Fiscal aid Rotterdam 25 september 2014

De geformuleerde standpunten zijn uitsluitend die van de auteur en mogen in geen enkel geval worden beschouwd als een officieel standpunt van DG Mededinging van de Europese Commissie.

Staatssteun controle • Artikel 107(1) VWEU: " Behoudens de afwijkingen waarin de Verdragen voorzien, zijn steunmaatregelen van de staten of in welke vorm ook met staatsmiddelen bekostigd, die de mededinging door begunstiging van bepaalde ondernemingen of bepaalde producties vervalsen of dreigen te vervalsen, onverenigbaar met de interne markt, voor zover deze steun het handelsverkeer tussen de lidstaten ongunstig beïnvloedt."

4 Criteria: 1. 2. 3. 4.

Afkomstig van de Staat Voordeel Selectiviteit Potentiele beïnvloeding mededinging en handelsverkeer

Selectiviteit – 3 stappen analyse: 1) Wat is de referentieregeling? 2) Wijkt de maatregel daarvan af? Differentie tussen marktdeelnemers die zich gelet op de aan de regeling inherente doelstellingen in een vergelijkbare feitelijk en juridische situatie bevinden 3) Wordt de maatregel door de aard en de opzet van de regeling gerechtvaardigd?

Juridisch kader- fiscale steun havens • Referentiesysteem: nationale vennootschapsbelasting stelsel - geen harmonisatie directe belastingen • Selectiviteit: meer tolerante hantering van de belastingregels voor bepaalde ondernemingen/sectoren (e.g. vrijstelling, lager tarief etc) • Geen onderscheid naar rechtsvorm (publiek/privaat) • In principe weinig ruimte voor compatibiliteit: operating aid (i.t.t. investment aid)

EU level playing field voor havens • Lid-Staat kan zich niet beroepen op vermeende inbreuken in andere Lid-Staten - EU level playing field is geen juridische argument • Geen harmonisatie directe belastingen (e.g. verschillende Vpb tarieven in de Lid-Staten) • (Zee)havens concurreren internationaal; belangrijke economische sector • Indicaties van mogelijke belastingvrijstellingen in andere Lid-Staten, mogelijkheid onderzoek Commissie

Horizontale aanpak • Eigen initiatief (ex officio) onderzoek (artikel 10 Vo 659/1999) • Vragenlijst juli 2013 aan alle Lid Staten (EU-28) m.b.t.: 1) functioneren havens en 2) vennootschapsbelasting havens

Eerste resultaten • Indicaties van mogelijke belastingvoordelen in diverse Lid-Staten • Veelal bestaande steun, oplossing voor toekomst • Eerste acties (9 juli 2014 – persbericht IP/14/794): • NL: Commissie beschikking (opening procedure) (PB C 280/70 22.8.2014) – in kader Vpb vrijstelling publieke ondernemingen (waaronder havens) • BE: opening samenwerkingsprocedure • FR: opening samenwerkingsprocedure • DE: vervolg vragen (niet fiscaal)

• Lopend onderzoek andere Lid Staten

Conclusie • Modernisering Staatssteun – focus op belangrijke concurrentieverstoringen • Toenemend belang ex officio zaken, waar nodig horizontale aanpak • Fiscale staatssteun zaken: referentiesysteem is nationale belastingstelsel, maar Commissie heeft oog voor EU level playing field • Van belang dat staatssteun regels worden nageleefd in alle Lid-Staten

Belastingplicht van havens

Prof. Dr. Stan Stevens Tias HVK Stevens Belastingadviseurs

Voettekst van presentatie

Huidige belastingplicht • Havens zijn meestal indirecte overheidsbedrijven • NV of BV alle aandelen in handen van publiekrechtelijke rechtspersonen • Belastingplicht beperkt tot limitatieve activiteiten •

Niet: dienstverlening / vermogensbeheer

•

Wel: handelsactiviteiten / nijverheid

• Een aantal ondernemingen is expliciet belastingplichtig verklaard

• Bestaande regime omstreden: – Level playing field – Staatssteun

68 Voettekst van presentatie

Waarom level-playing-field? • Theorie: concurrentie leidt tot meer efficiëntie en dus tot meer welvaart • Uitgangspunt: gelijke behandeling van overheidsondernemingen / non-profits en commerciële ondernemingen • Wat als je een andere ordening van de maatschappij prefereert? • Zijn overheden/non-profits gelijk aan ondernemingen? – Regelgeving legt nadruk op het ondernemingsaspect (voortbrengen van goederen en diensten op een markt) – Oogmerk/omstandigheden/voorwaarden minder relevant  daarin zit echter het onderscheid


Uitgangspunten • • • • • •

Gelijk speelveld Neutraliteit organisatie overheid Samenwerking zo min mogelijk belemmeren Overeenstemming EU recht Belastingplicht moet passen binnen stelsel Vpb Beperken administratieve lasten


Voorstel • Specifieke vrijstelling voor met name genoemde havens en ‘gelieerde havenvennootschappen’ • ‘Gelieerde havenvennootschappen’ = Lichamen waarvan de activiteiten hoofdzakelijk bestaan uit het beheren, ontwikkelen of exploiteren van een zeehaven of uit werkzaamheden die daaraan dienstbaar zijn, mits lichaam wordt ‘beheerst’ door de genoemde haven • In beginsel tijdelijk • Reden: andere havens buiten Nederland zijn ook vrijgesteld Belastingplicht zou leiden tot een verstoring van het level-playingfield!


Heffing van andere overheidsbedrijven • Ondernemingen van publiekrechtelijke rechtspersonen • Privaatrechtelijke overheidsbedrijven – NV’s of BV’s waarvan alle aandelen worden gehouden door publiekrechtelijke rechtspersonen – Stichtingen en verenigingen waarvan het bestuur wordt benoemd en ontslagen door publiekrechtelijke rechtspersonen + recht op liquidatiesaldo


Onderneming • Onderneming volgens de regels van de IB • Beoordelen op niveau zelfstandige activiteit: alle activiteiten vormen echter één onderneming •

Uitzondering: staat belastingplichtig per ministerie

• Activiteiten verricht ten behoeve van individuele afnemers tegen een afzonderlijke prijs • Levering van zuivere collectieve goederen geen deelname aan het economische verkeer

• Contractuele verhouding ontbreekt • Geen winststreven indien geen externe vergoeding of kostendekkende vergoeding wordt ontvangen • Geen correctie derdenprijs indien om publieke motieven lagere prijs wordt berekend


In concurrentie treden • Relevantie: •

Belastingplicht: fictie van artikel 4

•

Terugnemen van de vrijstelling voor overheidstaken

• Uitleg: •

Ten koste van het debiet van een onderneming gaan

•

Potentieel in concurrentie treden

•

Een zekere mate van winstpotentie= een particulier moet er een bescheiden bestaan aan kunnen ontlenen


Algemene vrijstellingen • Soort vrijstelling: objectief • • • •

Interne activiteiten Quasi uitbesteding Overheidstaken Samenwerkingsverbanden

• Keuze voor belastingplicht


Vrijstelling overheidstaken • Taken die krachtens de wet zijn opgelegd • Activiteiten waarbij ook voor de Btw geen sprake is van ondernemerschap • Handelen binnen een specifiek voor de overheid geldend juridisch regime met uitsluiting van particuliere marktdeelnemers die onder dezelfde voorwaarden optreden


Quasi-inbesteding

Gemeente

service


Samenwerkingsverband

Gemeente

Gemeente

service 1. activiteiten voor de deelnemers: voor derden = belast 2. activiteiten die niet belastingplichtig zouden zijn indien zij direct zouden worden uitgeoefend 3. naar evenredigheid van de afname van de activiteiten wordt bijgedragen in de kosten


Neutraliteit?

Gemeente

Gemeente Verhuur van activa

onderneming


Gemeente is commanditair vennoot

CV onderneming

Staatssteun • Onderscheid DAB/DAEB/onderneming • Onderneming: ongeacht aard / oogmerk • Onderneming in vpb lijkt minder streng vanwege eis winststreven. EU voldoende dat er winstpotentieel is • Winststreven is echter geobjectiveerd + fictie artikel 4 in concurrentie treden • Particulier moet een bescheiden inkomen kunnen realiseren


Uitzondering DAEB: Altmark criteria • Entrustment act • Parameters of compensation • Avoidance of overcompensation • Selection provider by a public procurement procedure


Uitzondering DAEB en belastingen • Fiscale faciliteiten (vrijstellingen) zijn vaak te onbepaald • Fiscale faciliteiten die wel kunnen: willekeurige afschrijvingen / investeringsaftrek / afdrachtvermindering • Recent voorbeeld: verlaging verhuurdersheffing voor bepaalde regio’s


Dreiging verstoring intra EU handel • Distort or threathen to distort competition and negatively affect intraUnity trade • Voldoende is invloed op de handel • Ook indien steun tot gevolg heeft dat bestaande aanbieders hun marktpositie kunnen behouden of versterken, waardoor aanbieders in andere lidstaten minder kans hebben • Commissie: ook indien sprake is van een afgeschermde markt (één aanbieder) • Ook als een onderneming niet internationaal handelt (Altmark)


Belastingheffing buitenlandse havens lon

• London Port Authority is een publiek organisatie en vrijgesteld voor bepaalde publieke activiteiten


Is eenzijdig ingrijpen EC terecht? • Doel van staatssteunregels is competitievervalsing door overheden te voorkomen • NB anders dan mededingingsregels: vooral bescherming van de consument door marktafscherming ondernemingen • Case 6&11/69, Commissie v. Frankrijk [1969] ECR I-523 para 20 Aid cannot be justified either bij the existence of more favourable conditions of undertakings in other Member States or by Competition from those undertakings • Een gecoördineerde aanpak lijkt mij echter noodzakelijk om oneerlijke concurrentieverhoudingen te voorkomen


www.pwc.nl

Richtsnoeren voor zeevervoer Naar een nieuw (fiscaal) level playing field?

Anna Gunn

Onderzoeksvragen • Wat is het – juridisch – effect van de richtsnoeren op steunmaatregelen aan het zeevervoer? • In hoeverre dragen de richtsnoeren bij aan een ‘level playing field’ op het gebied van het zeevervoer?

PwC

september 2014 88

Agenda 1.

Achtergrond en juridisch kader

2. De impact van de richtsnoeren 3. Toekomstige ontwikkelingen

PwC

september 2014 89

Achtergrond en juridisch kader

PwC

september 2014 90

Juridisch kader De richtsnoeren hebben een beleidsmatig karakter

• Europees steunverbod •

Artikel 107(1) VWEU

• Ruimte voor de Commissie om steunmaatregelen ‘goed te keuren’ •

Artikel 107(3) VWEU

• Richtsnoeren

PwC

•

Beleid t.a.v. goedkeuren steunmaatregelen

•

Niet bindend, wekt wel vertrouwen

september 2014 91

Steun aan de zeevervoer Tijdslijn van steunmaatregelen aan het zeevervoer

1989:

Eerste richtsnoeren • Reactie op scherpe afname Europese tonnage • Veiligheid en milieu

1997:

Richtsnoer (97/C 205/05)

2004: Richtsnoer (2004/C 13/03) 2014:

PwC

Verlenging richtsnoer (2004/C 13/03)

september 2014 92

Doelstellingen De richtsnoeren dienen verschillende doelen

Verbeteren kwaliteit zeevervoer (veiligheid, milieu, etc.) (Her)omvlagging bevorderen (naar EU registers) Consolidatie van EU maritieme sector Bescherming know how en werkgelegenheid Promoten van nieuwe diensten m.b.t. de korte vaart

PwC

september 2014 93

Meerdere soorten steun De richtsnoeren gaan niet uitsluitend over het tonnageregime, maar bevatten ook aanknopingspunten van andere soorten steun.

1. Fiscale en sociale maatregelen om het concurrentievermogen te verbeteren 2. Steun voor aflossing van de bemanning 3. Investeringssteun 4. Regionale steun 5. Opleidingssteun 6. Herstructureringssteun 7. Steun aan de korte vaart

PwC

september 2014 94

Tonnageregimes Enkele hoofdpunten

Uitsluitend zeevervoer, met inbegrip van: • Slepen van schepen, boorplatforms, etc. (> 50%) • Baggeraars (> 50%)

• Link met EU vlag • Goedkeuring alleen voor maatregelen die in “redelijke mate” overeenkomen met reeds goed gekeurde maatregelen.

PwC

september 2014 95

Impact van de richtsnoeren

PwC

september 2014 96

Een nieuw (fiscaal) ‘level playing field’ Waar willen we naartoe? • Steunverlening per se strekt tot het verbeteren van de positie van de Europese vloot t.o.v. derde landen. De richtsnoeren moeten de steunverlening door de lidstaten kanaliseren. • Verschillen tussen:

1.

EU Lidstaten en derde landen

2. EU Lidstaten onderling • Welke rol spelen de richtsnoeren tegen deze achtergrond?

PwC

september 2014 97

Wat is het effect van de richtsnoeren binnen de rechtsorden van de verschillende EU lidstaten? A. Schept kaders voor steunverlening aan EU zeevervoer;

B. Vormt een interpretatiebron bij toepassing nationale wetgeving.

In hoeverre leiden de richtsnoeren tot convergentie van de steunregels?

PwC

september 2014 98

(A) Kaders voor steunverlening aan zeevervoer • Richtsnoeren wekken de indruk van (een hoge mate van) harmonisatie van de maatregelen van de EU lidstaten. • Echter, toch de nodige verschillen in de nationale regelingen. • PwC Onderzoek (2014). • Beschikkingenpraktijk van de Europese Commissie. • De facto evolutie van richtsnoeren?

PwC

september 2014 99

Voorbeeld: Time charter-in PwC Onderzoek: ‘Choosing your course around the globe’ (2014) Toegestane percentage van de tonnage van de vloot

België

Max. 75%

Denemarken

Max. 80%

Italië

Max. 50%

Nederland

Onbeperkt, mits ook: -

Min. één kwalificerend schip, of Bareboat

Bij mede-eigendom: -

Min. 5% belang

Noorwegen

Onbeperkt, mits min. één kwalificerende activiteit

Spanje

Max. 75%

UK

Max. 75%

PwC

september 2014 100

Ondersteuning van het zeevervoer Analyse uit PwC Onderzoek (2014) Very liberal approach

Fairly liberal approach

Fairly restrictive approach

Very restrictive approach

- Singapore

- Germany

- Denmark

- Finland

- Hong Kong

- UK

- France

- USA

- Cyprus

- Greece

- India

- UAE

- Norway

- Italy

- Netherlands

- Ireland

- Malta

PwC

september 2014 101

(B) Interpretatiebron Richtsnoeren vervullen een rol bij de interpretatie van het nationaalrecht

Deense casus • ‘Ship-to-ship transfer’ activiteiten • Toepassing Deens tonnageregime • Valt de activiteit binnen de reikwijdte van de richtsnoeren?

• Hoe kunnen partijen/de rechter weten hoe de richtsnoeren moeten worden toegepast?

PwC

september 2014 102

Toekomstige ontwikkelingen

PwC

september 2014 103

Recente/lopende Commissie onderzoeken/vragen Verlenging 2004 richtsnoeren betekent niet per se dat de huidige regimes niet ter discussie kunnen komen te staan

Voorbeelden: Ierland (2009) Frankrijk (2013)

Malta (2012) Nederland (2014 - ?)

Is dit proces voldoende transparant?

PwC

september 2014 104

Conclusies Naar een nieuw level playing field?

• Richtsnoeren hebben een harmoniserend effect (binnen de EU)  Wel verschillen tussen de lidstaten onderling en met derde landen.  Impact van de beschikkingenpraktijk van de Europese Commissie.  Is het toch tijd om de richtsnoeren te updaten?

• Steun is nodig (wereldwijd perspectief)  Economische analyse wijzen uit dat de ondersteuning van het zeevervoer een positieve impact heeft.  Hoe zal de markt zich de komende jaren ontwikkelen?

 Is hetgeen nu mogelijk is afdoende?

PwC

september 2014 105

Dank voor de aandacht!

Anna Gunn State Aid Working Group 0031 (0) 88 792 4249 [email protected]

PwC

Staatssteun in en rondom zeehavens

Recommend Documents