STAat van de STAd 2015

afdeling informatievoorziening, team onderzoek en statistiek SEPTEMBER 2015

De Staat van Arnhem 2015

STAat van de stad 2015

2

pagina

De Staat van de Stad 2015

onderwerp

Economische kracht

10

Sociale kracht

12

Kwaliteit leefomgeving

14

Culturele kracht

16

Van wijken weten

19

1. Centrum

20

2. Spijkerkwartier

21

3. Arnhemse Broek

22

4. Presikhaaf-West

23

5. Presikhaaf-Oost

24

6. Sint Marten/Sonsbeek-Zuid

25

7. Klarendal

26

8. Velperweg e.o.

27

9. Alteveer en Cranevelt

28

10. Geitenkamp

29

11. Monnikenhuizen

30

12. Burgemeesterswijk/Hoogkamp

31

13. Schaarsbergen e.o.

32

14. Heijenoord-Lombok

33

15. Klingelbeek

34

16. Malburgen-West

35

17. Malburgen-Oost (N)

36

18. Malburgen-Oost (Z)

37

19. Vredenburg/Kronenburg

38

20. Elden

39

21. Elderveld

40

22. De Laar

41

23. Rijkerswoerd

42

24. Schuytgraaf

43

Arnhem totaal

44

Bronnen- en begrippenlijst

47

onderwerp

Bevolking 8


Thema’s 7

pagina

Inleiding 5

3

Inhoudsopgave

4

pagina


onderwerp

wat zijn ontwikkelingen in Arnhem en de regio? wat zijn de speerpunten van het beleid; waar moeten Arnhem zich op richten? welke inspanningen worden geleverd? zijn deze inspanningen effectief en wat is het rendement? wat vinden de Arnhemmers van de gemeentelijke dienstverlening?

Arnhem heeft recent gekozen voor een fundamentele wijkbenadering, “Van wijken weten”. Daarnaast wil Arnhem zich nadrukkelijk profileren als een vitale economische stad en als het bestuurlijk en cultureel centrum van Oost-Nederland. Om de ambities voor de stad te kunnen bepalen, is kennis en inzicht nodig over hoe Arnhem er op dit moment voor staat. De “Staat van de stad” geeft jaarlijks een globaal beeld van de stand van zaken en ontwikkelingen in Arnhem en de wijken op vijf belangrijke thema’s: • • • • •

bevolking economische kracht sociale kracht kwaliteit leefomgeving culturele kracht

Culturele kracht is dit jaar voor het eerst toegevoegd aan de “Staat van de stad”. Waar mogelijk wordt Arnhem bij al deze thema’s vergeleken met andere gemeenten. Na de thema’s worden de 24 wijken kort getypeerd in “Van wijken weten”. De laatst bekende cijfers zijn vermeld, waarbij de wijk steeds met Arnhem totaal wordt vergeleken. Voor uitgebreide, actuele informatie over de wijken (met o.a. vergelijkende cijfers uit voorgaande jaren) zijn de “Wijkprofielen” op de website van Arnhem beschikbaar. Ook op “Arnhem in cijfers” is veel informatie te vinden. Onderzoek & Statistiek werkt op dit moment aan een eerste versie van wijken gebiedsprofielen voor het sociale domein. Over de invoering van trendrapportages wordt nagedacht.

onderwerp

• • • • •


De gemeentelijke activiteiten vinden plaats in een cyclus van ‘prioriteiten en doelen stellen’, ‘opstellen van een begroting’, ‘uitvoeren en verantwoorden’. De gemeente Arnhem wil kwaliteit leveren, de goede dingen zo goed mogelijk doen. Belangrijke vragen hierbij zijn:

pagina

De perspectiefnota is het startdocument van de jaarlijkse beleidscyclus en is gericht op de te maken strategische hoofdkeuzes voor de meerjarenprogramma-begroting. De gemeente Arnhem deelt haar begroting de laatste jaren in in reguliere taken en veranderprogramma’s. De veranderprogramma’s zijn gericht op vraagstukken die tijdelijk extra aandacht vragen.

5

Inleiding

3. Kwaliteit van de uitvoering Met het oog op de kwaliteit van de inspanningen volgt de gemeente of de uitvoering naar verwachting verloopt in termen van tempo, output en kosten. 4. Resultaat individuele burger Om zicht te hebben op hoe burgers denken over de kwaliteit streeft de gemeente er naar om de tevredenheid over de dienstverlening systematisch in beeld te brengen. 5. Kwaliteitseisen Daarnaast is het gewenst zicht te hebben of de uitvoering in voldoende mate voldoet aan de gestelde kwaliteitseisen (input).

Populatieonderzoek Landelijke benchmarks

Analyse output, doorlooptijd, kosten

1. Ontwikkelingen Stad, gebieden en wijken

2. Maatschappelijk resultaat

3. Kwaliteit uitvoering

4. Resultaat individuele burger

Maatschappelijke kosten-baten analyse

‘Klant’tevredenheidsonderzoek

Monitoring op strategisch niveau De vijf thema’s en de wijkprofielen geven een globaal cijfermatig beeld van relevante ontwikkelingen binnen de gemeente Arnhem. De belangrijkste basisindicatoren zijn benoemd en in kaart gebracht. Daarnaast worden op deze thema’s outcome-indicatoren gepresenteerd die inzicht geven in het resultaat van de inspanningen op de huidige veranderopgaven. De keuze van de indicatoren is vooralsnog voorlopig en in ontwikkeling en nog niet alle benoemde indicatoren zijn in de rapportage opgenomen. Ook wordt nog maar een beperkt aantal indicatoren in de context van land en regio gezet. Dit zal in toekomstige updates steeds meer het geval zijn.

onderwerp

2. Maatschappelijk resultaat De doelen en ambities worden vertaald in te behalen maatschappelijke resultaten (speerpunten). Periodiek wordt de mate waarin de maatschappelijke doelen gerealiseerd worden gemeten (outcome).


1. Ontwikkelingen in de stad De gemeente brengt periodiek, zowel cijfermatig als kwalitatief, ontwikkelingen in beeld op thema’s, o.a. op basis van gesprekken met inwoners en partners in de stad. Op basis van dit beeld worden gemeentelijke ambities en doelen geformuleerd.

pagina

Arnhem wil de actuele kwaliteit en de ontwikkelingen zo goed mogelijk zichtbaar maken en monitoren en werken aan kwaliteitsverbetering. Monitoring vindt plaats op verschillende niveaus.

6

Kwaliteitscyclus en monitoring

7

pagina


onderwerp

THEMA’S

10% 5% 0%

0-‐3

4-‐11

Arnhem

2040

Nederland

75+

Regio Arnhem (incl. Arnhem)

20%

Aandeel niet-‐westerse allochtonen

15%

30.000 20.000

10%

10.000

5%

0

12-‐17 18-‐26 27-‐39 40-‐54 55-‐64 65-‐74

figuur 2

2015

0%

0-‐3

4-‐11

12-‐17

18-‐26

27-‐39 40-‐54

55-‐64

65-‐74

75+

figuur 3

Arnhem

Nederland

Regio Arnhem (incl. Arnhem)

figuur 4

Etniciteit per lee8ijdsgroep

Huishoudens

100% 80% 60%

21%

40%

48%

7%

Paar met kinderen

20% 0%

Eenoudergezin

24% 0-‐3

4-‐11

12-‐17 18-‐26 27-‐39 40-‐54 55-‐64 65-‐74 Niet-‐westers

Westers

Paar zonder kinderen

75+

Alleenstaande

Nederlands

figuur 5

figuur 6

Inkomensverdeling besteedbaar huishoudensinkomen (€)

Opleidingsniveau bevolking 15-‐75 jaar 40%

tot 18.000

30%

18.000-‐25.200

20%

25.200-‐34.500

10% 0%

figuur 7

Arnhem 2012

34.500-‐47.400 laag Arnhem

middelbaar Nederland

hoog

onderwerp

15%

Lee1ijdsontwikkeling


20%

40.000

pagina

Lee1ijdsopbouw

25%

figuur 1

8

Bevolking

Nederland

47.400 en meer

regio Arnhem (incl. Arnhem)

0%

figuur 8

5%

10%

15%

20%

25%

30%

9

pagina


onderwerp

Bevolking Beleid begint bij de inwoners van Arnhem. Wie zijn de inwoners van Arnhem? Hoe zijn ze te kenmerken? Wat is hun leeftijd? Wat is hun achtergrond? Welke huishoudens vormen zij? Wat is hun opleidingsniveau? Wat is hun inkomensniveau? Hoe ontwikkelt de bevolking zich? Met een goed beeld van de inwoners van onze stad kan het beleid beter gericht worden ingestoken. Bevolkingsontwikkeling • Het aantal inwoners van Arnhem groeit. Op 1 januari 2015 telde Arnhem 152.288 inwoners. De komende jaren blijft het aantal inwoners groeien tot ruim 167.000 in 2040. Een toename van ruim 10%. (figuur 1) • Arnhem is de afgelopen jaren sneller gegroeid dan de regio als geheel. Dit hangt samen met natuurlijke aanwas (meer geboorte dan sterfte) en een vestigingsoverschot (meer vestiging dan vertrek). Per saldo trekt Arnhem jonge volwassenen (18 tot 27 jaar), maar verliest Arnhem jonge gezinnen en volwassenen in de leeftijd van 27 tot 40 jaar. Bevolkingsontwikkeling • Arnhem heeft een stedelijke leeftijdsopbouw. In vergelijking met de regio en Nederland heeft Arnhem veel jonge volwassenen (18 tot 27 jaar) en volwassenen in de leeftijd van 27 tot 40 jaar. Senioren heeft Arnhem juist minder. In Arnhem wonen relatief minder 65-plussers en 75-plussers dan in de regio. Dat hangt samen met de suburbanisatie in de jaren zestig en zeventig. Door het vertrek van toen heeft Arnhem minder met vergrijzing te maken. (figuur 2) • Maar Arnhem vergrijst ook. Arnhem telt nu ruim 9.000 75-plussers. Dat aantal verdubbelt bijna naar 17.000 75-plussers in 2040. Het aantal 65- tot 75-jarigen is nu ruim 12.000 en dat zijn er naar verwachting ruim 18.000 in 2040. (figuur 3) • Arnhem heeft relatief veel inwoners van niet-westerse allochtone komaf. Beduidend meer dan in Nederland als geheel of in de regio. Bijna één op de vijf Arnhemmers wordt gerekend tot de niet- westerse allochtonen. Hetzij doordat ze zelf in het buitenland zijn geboren (eerste generatie) of omdat zij ouders hebben die in het buitenland zijn geboren (tweede generatie). (figuur 4) • Onder jongeren is het aandeel niet-westerse allochtonen beduidend hoger dan onder ouderen. Bij Arnhemmers tot 26 jaar is één op vier van niet-westerse allochtone komaf. Bij 65-plussers is dat één op vijftien. (figuur 5) • In Arnhem wonen per 1 januari 2015 naar schatting ruim 78.000 huishoudens. Bijna de helft van alle huishoudens in Arnhem bestaat uit één persoon. Dat aantal neemt conform de landelijke trend verder toe. In vergelijking met Nederland heeft Arnhem circa tien procentpunt meer eenpersoonshuishoudens. (figuur 6) • Richting 2040 verandert de bevolkingssamenstelling van Arnhem: meer ouderen, meer niet-westerse allochtonen en meer alleenstaanden. • Arnhem heeft relatief veel hoogopgeleide inwoners. Meer dan een derde van de bevolking van 15 tot 75 jaar is hoogopgeleid. Dat is beduidend meer dan in Nederland en de regio Arnhem. Het aandeel laagopgeleiden is in Arnhem juist lager dan in Nederland en de regio. (figuur 7) • Arnhem heeft relatief veel huishoudens met een laag inkomen. Huishoudens met hogere inkomens heeft Arnhem juist minder dan Nederland. (figuur 8)

Arnhem

Arnhem regiogemeenten

45%

18%

overig Gelderland Overig 24%

100 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014

figuur 1

figuur 2

Bedrijven en ZZP-‐ers

10000

Werkloosheid (%) 10

8000

8

6000

6

4000

4

2000

2 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014

0

2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 ZZP'ers

100.000-‐plus gemeenten Arnhem

overige bedrijven

figuur 3

Nederland Arnhem/Nijmegen

figuur 4

Aantal PW-uitkeringen

Werkloosheid (%) 25

7.500 7.000 6.500 6.000 5.500 5.000 4.500 4.000

20 15 10 5 0

Niet-‐westerse allochtoon Nederland

Arnhem/Nijmegen

Laagopgeleiden Arnhem

2007

2009

2011

2013

31-72015

G41

figuur 5

figuur 6

Bezoekers binnenstad per week

S:jging PW 31-‐12-‐2014 t/m 31-‐7-‐2015 400000

Arnhem

3,9%

Niet-‐G4 19 BUIG-‐gemeenten G4

figuur 7

3,1% 2,7% 2,4%

onderwerp

102


13%

106 104

pagina

Inkomende pendel

Indexcijfers werkgelegenheid 108

100.000-‐plus gemeenten Nederland

10

Economische kracht

300000 200000 100000 0

figuur 8

2004

2007

2009

2011

2013

2014

2015

11

pagina


onderwerp

Economische kracht Hoe staat de stad er economisch voor? Door bijvoorbeeld te zorgen voor een goed ondernemersklimaat kan Arnhem daar zelf invloed op uitoefenen, maar Arnhem blijft voor een groot deel afhankelijk van regionale, landelijke en zelfs internationale ontwikkelingen. Als het economisch goed gaat dan heeft dan heeft dat een positieve invloed op de thema’s die in de volgende paragrafen nog aan de orde komen. Sociaal-economische index • Met betrekking tot de sociaal-economische index staat Arnhem op de 26ste plaats van de 50 grootste Nederlandse gemeenten. Dat is een stijging van drie plaatsen ten opzichte van de voorgaande vier jaren. Arnhem scoort goed wat betreft het aantal hoogopgeleiden en de bereikbaarheid van banen. Minder goed: bijstand, werkloosheid en armoede. Werkgelegenheid in Arnhem en regio. • In 2014 werken ca. 99.000 personen bij Arnhemse bedrijven. De werkgelegenheid daalde tot onder 100.000 en dat is weer op het niveau van voor de economische crisis. Die ontwikkeling is ook te zien bij de regiogemeenten. Het afgelopen jaar was in Arnhem een daling te zien bij grote(re) bedrijven en een stijging bij de kleine(re). De daling was per saldo 1,8% en dat was meer dan in de 100.000+ gemeenten en geheel Nederland. (figuur 1) • Arnhem heeft een belangrijke werkgelegenheidsfunctie voor de regio. Bijna een kwart van de banen wordt bezet door mensen uit de regiogemeenten. Omgekeerd wordt nog geen 9% van de ca. 99.500 banen in de regiogemeenten bezet door Arnhemmers. (figuur 2) Dynamiek bedrijvigheid • Het aantal bedrijfsvestigingen is de laatste jaren sterk gegroeid, vooral door ZZP-ers. (figuur 3) • De ZZP-ers zijn goed voor 8% van de totale werkgelegenheid. Zij leveren een belangrijke bijdrage aan de sociaal-economische dynamiek (minder uitkeringen en grotere arbeidsparticipatie). Werkloosheid • In Arnhem steeg de werkloosheid in 2014 met 1,4% tot 10%. Elders vlakt de stijging af. (figuur 4) • De werkloosheid onder laagopgeleiden (21%) en de allochtone beroepsbevolking (19%), met name niet-westers, is relatief hoog. (figuur 5) • Medio 2015 ontvangen ruim 7.000 personen een PW-uitkering (voorheen WWB). (figuur 6) Dit aantal stijgt gestaag, meer dan in vergelijkbare gemeenten. (figuur 7). Het aantal mensen dat na het bereiken van de maximale duur WW doorstroomt naar de bijstand groeit (ook meer dan landelijk). Arbeidsmarkt • In Arnhem werken relatief veel hoogopgeleiden. • Bij de laagopgeleiden sluiten vraag en aanbod niet aan (discrepantie arbeidsmarkt). Binnenstad • In 2015 (telling voorjaar) kwamen gemiddeld 298.000 bezoekers per week naar de binnenstad (+11% t.o.v. 2014); een ombuiging van de neerwaartse trend van de jaren daarvoor. (figuur 8) • Bezoekers geven de binnenstad een rapportcijfer 7,4. Horecavoorzieningen scoren het hoogst. • De leegstand van winkelruimte in het centrum bedroeg in 2013 11%.

12

pagina


onderwerp

Sociale kracht 1 Sociale zelfredzaamheid 19% 48% 14% 1% 36% 11% 69% 38%

gee> mantelzorg kan goed terecht voor hulp bij de buren ontvangt steun van kinderen, familie of bekenden hee> ondersteuning van een vrijwilliger is maAg tot zeer ernsAg eenzaam hee> naar eigen zeggen onvoldoende sociale contacten praat als ouder met familie/vrienden over opvoeding krijgt als ouder hulp van familie en vrienden bij de opvoeding

figuur 1

Arnhem

2 Gezinssitua@e 7% 7%

van de huishoudens is een eenoudergezin 42%

11%

47%

G32

van de huishoudens is alleenstaand van de volwassenen is ooit slachtoﬀer geweest van huiselijk geweld

8%

van de jeugd is betrokken (geweest) bij een echtscheiding

figuur 2 Arnhem

3 Maatschappelijke par;cipa;e

33%

doet vrijwilligerswerk

49%

23%

NL

is ac;ef voor buurtverbetering

62%

van de volwassenen doet aan sport

67%

van de jeugd is lid van een sportclub

figuur 3

4 Financiële zelfredzaamheid

Arnhem G32 14%

11%

13%

10%

van de huishoudens hee; inkomen net boven sociaal minimum van de kinderen (<18) groeit op in deze huishoudens

figuur 4

5 Economische par9cipa9e 8,3% 7,5%

9%

1,6% 1,4%

10,0%

van de beroepsbevolking is werkloos

Arnhem G32

is a@ankelijk van een sociale uitkering van de jeugd is werkloos

3,2% 2,3%

van de leerlingen verlaat voor9jdig het onderwijs

figuur 5

6 Gezondheid en leefsEjl

Arnhem 82% 81%

25% 31% 10% 12% 12% 7%

figuur 6

12%

54% 59%

ervaart de gezondheid als (zeer) goed voelt zich door eigen gezondheid belemmerd voldoet aan de norm gezond bewegen van de kinderen beweegt minder dan 7 uur per week heeB ernsEg overgewicht van de jeugd (<12 jr) heeB overgewicht is een zware drinker

25%

van de jeugd drinkt wel eens >5 glazen per gelegenheid

Nederland

13

pagina


onderwerp

Sociale kracht

Sociale kracht belicht de sociale infrastructuur van Arnhem. Het gaat over de mate waarin Arnhemmers participeren en over het zelforganiserend vermogen van de stad. De maatschappelijke trend is een beweging van verzorgingsstaat naar participatiesamenleving waarin in toenemende mate een bijdrage van bewoners wordt verwacht. Sociale zelfredzaamheid (figuur 1) • Sociale netwerken vormen de sociale kracht van de samenleving. Met name buren zijn voor veel Arnhemmers een belangrijke bron voor hulp, steun en informatie. Ruim één op de tien inwoners ontvangt in het dagelijks leven hulp of ondersteuning van kinderen, familie of bekenden. Eén op de vijf inwoners verleent mantelzorg. • Opvallend is dat slechts heel weinig inwoners ondersteuning hebben van een vrijwilliger. • Voor de opvoeding van kinderen blijkt het sociale netwerk regelmatig te worden geraadpleegd. • Een substantiële groep inwoners is matig tot ernstig eenzaam. Gezinssituatie en huiselijke relaties (figuur 2) • Eenpersoonshuishoudens en eenoudergezinnen zijn in Arnhem hoog vertegenwoordigd. Deze huishoudens lopen een groter dan gemiddeld risico om tegen problemen aan te lopen op diverse leefgebieden. Dit maakt de Arnhemse bevolking kwetsbaarder. • Binnen het grootste deel van de gezinnen kunnen kinderen veilig opgroeien. Maatschappelijke participatie (figuur 3) • De gemeente Arnhem doet de komende jaren uitdrukkelijk een beroep op de eigen kracht van de inwoners. Het percentage mensen dat zich inzet voor vrijwilligerswerk blijft echter achter bij het landelijke gemiddelde. Ongeveer een vijfde van de Arnhemmers zet zich in voor buurtverbetering. Twee derde beoefent sport. Financieel-economische uitgangspositie (figuur 4 en 5) • Verreweg de meeste bewoners hebben een voldoende financieel-economische uitgangspositie op basis van betaald werk. • Tegelijkertijd lijkt armoede in Arnhem meer voor te komen dan in andere grote steden. Er zijn relatief veel huishoudens met een inkomen rond het sociaal minimum en ook een meer dan gemiddeld aantal kinderen dat opgroeit in een dergelijk huishouden. Arnhem kent een relatief hoge werkloosheid en naar verhouding veel vroegtijdige schoolverlaters. Ruim 1.200 Arnhemmers startten in 2014 een traject van schulddienstverlening. Gezondheid en leefstijl (figuur 6) • De grote meerderheid van de Arnhemmers vindt zichzelf gezond. Een kwart van de inwoners voelt zich echter door de eigen gezondheid belemmerd in het dagelijks leven. • Iets meer dan de helft van de inwoners voldoet aan de norm voor gezond bewegen. Een derde van de kinderen beweegt minder dan 7 uur per week. • Een op de tien Arnhemmers heeft ernstig overgewicht. Bij basisschoolkinderen is dat 12%. Algemene zelfredzaamheid • Verreweg de meeste Arnhemmers kunnen goed voor zichzelf zorgen als het gaat om de basale huishoudelijke taken. Van de 65-plussers kan twee derde zelfstandig het huishouden doen.

14

pagina


onderwerp

Kwaliteit Leefomgeving Woonaantrekkelijkheidsindex (1 = aantrekkelijkste op schaal van G50) 26

24

26 21 16 11

2005

2007

2009

8

8

2011

12

15

2013

12

2015

figuur 1

figuur 2

Betaalbaarheidsrisico naar eigendom

Woningvoorraad naar eigendom 80% 60% 40%

Gemeente Arnhem

40%

Woningmarktgebied Arnhem (incl. Arnhem) Nederland

30% 20% 10%

20%

0%

0%

Koop

Sociale huur

Koop Arnhem

Par5culiere huur

figuur 3

60%

Huur

Totaal

Nederland

figuur 4

Eigendomsverhouding zelfstandig wonende huishoudens naar lee@ijd

Totaal misdrijven 16.000 15.000

40%

14.000 13.000

20%

12.000 11.000

0%

18-‐

figuur 5

28 koop

38

48 58 corporaEebezit

68

78 88 overig verhuur

10.000 2011

2012

2013

2014

figuur 6

Schoon vervoer in Arnhem Laadpalen

26 22

181

Hybride Aardgas (CNG) Electrisch

figuur 7

figuur 8

445

533

616

374 364

51 197

266

485

2014 2013 2012

15

pagina


onderwerp

Kwaliteit Leefomgeving Een fijne woning, een leuke buurt en je veilig voelen. Allemaal elementen die de kwaliteit van de leefomgeving bepalen. Woonaantrekkelijkheid • Arnhem is sinds 2007 aantrekkelijker geworden om in te wonen blijkt uit onderzoek naar de 50 grootste gemeenten van Nederland. Arnhem staat met woonaantrekkelijkheid op de 12e plaats. Arnhem scoort goed op ‘nabijheid natuurgebieden’ en ‘cultureel aanbod’. (figuur 1) Woningvoorraad en woningmarkt • De woningvoorraad groeit. Voor de komende jaren staat veel nieuwbouw in de planning. De sloop is beperkt. Volgens planning staan er in 2030 bijna 80.000 woningen in Arnhem. (figuur 2) • De woningvoorraad is de afgelopen jaren van samenstelling veranderd. Minder woningen in corporatiebezit. Meer koopwoningen. Het aandeel koopwoningen neemt nog verder toe. De nieuw- bouwplanning bestaat grotendeels uit eengezinskoopwoningen. • Arnhem heeft relatief veel sociale huurwoningen. Beduidend meer dan de regio als geheel en Nederland. (figuur 3) • Er blijft een grote behoefte aan sociale huur in de regio Arnhem, met name in Arnhem zelf. Tegelijkertijd wordt ook leegstand voorspeld. Bepaalde woningen of buurten zijn zo ongewild dat men er ondanks schaarste niet wil wonen. In het algemeen hebben jongeren meer behoefte aan huurwoningen vanwege losse relaties en de flexibele arbeidsmarkt. • Huishoudens in huurwoningen hebben vaker een betaalbaarheidsrisico dan huishoudens in koop woningen. Een derde van de huurders heeft een inkomen dat onvoldoende is voor de huur en de NIBUD-normen voor levensonderhoud en sociale participatie. (figuur 4) • Hoe mensen wonen, hangt o.a. af van de leeftijd van het huishouden. Oudere huishoudens wonen vaker in corporatiebezit. Jongere huishoudens vaker in een koopwoning of in particuliere verhuur. Vanaf 25 jaar betrekt men in toenemende mate een koopwoning. (figuur 5) In Nederland had 61% van de eigenaar-bewoners tussen de 25 en 35 jaar in 2012 een woning die “onder water staat”. Leefbaarheid en veiligheid • Het gevoel van onveiligheid is afgenomen. Eén op de vier Arnhemmers voelt zich wel eens onveilig in de eigen buurt; tien jaar geleden was dit nog één op de drie. • Het totaal aantal misdrijven (figuur 6) en de zgn. high impact crimes zijn afgenomen sinds 2011. • Mensen ervaren minder verloedering dan 10 jaar geleden. • Het rapportcijfer voor leefbaarheid is de afgelopen tien jaar verbeterd van 6,8 naar 7,2. Het rapportcijfer voor de veiligheid in eigen buurt is stabiel gebleven op een 6,6. Andere grote gemeenten scoren gemiddeld iets hoger. (figuur 7) • De sociale cohesie in Arnhem wijkt niet veel af van die in andere grote gemeenten. 61% van de Arnhemmers vindt dat de mensen in de eigen buurt op een prettige manier met elkaar omgaan; 37% vindt dat hij/zij in een gezellige buurt woont waar veel saamhorigheid is; 51% voelt zich thuis bij de mensen die in de buurt wonen. Sociale cohesie varieert per wijk van 4,6 voor het Centrum tot een 7 voor Klingelbeek. • Schoon vervoer is goed voor milieu en stad. Naast de trolleybussen komen er steeds meer voertuigen die niet op benzine of diesel rijden. Ook neemt het aantal laadpalen toe. (figuur 8)

5.000

1.500

4.500 4.000

1.250

3.500 3.000

CreaCeve industrie Mode en vormgeving

CreaEeve industrie Mode en vormgeving 2.000 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2.500

500 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014

figuur 1

figuur 2

Aantal studenten ArtEZ Arnhem in 2014 per studierich;ng

Bezoekers rijksgezelschappen 160.000 120.000

23%

80.000 40.000

62%

0 2010

Art & Design Muziek Theater

figuur 3

Lidmaatschap bibliotheek

Ontwikkeling in %

2013

Oostpool

2014 Introdans

70.000 65.000

Arnhem Nederland

110

60.000 55.000

100 90 2008

50.000 2009

2010

2011

2012

2013

2008

2014

figuur 5

2009

2010

2011

2012

2013

2014

figuur 6

Openluchtmuseum bezoekers

Bezoekersaantallen Gelredome (excl. voetbal) 800.000

600.000 550.000

600.000

500.000 450.000

400.000

400.000

200.000

350.000

figuur 7

2012

Museum Arnhem bezoekers

130

300.000

2011

Het Gelders Orkest

figuur 4

120

2008

2009

2010

2011

2012

onderwerp

5.500

1.750

15%


2.000

750

pagina

Omvang culturele sector in Arnhem (aantal werkzame personen)

Omvang culturele sector in Arnhem (aantal bedrijfsvesCgingen)

1.000

16

Culturele kracht

2013

2014

0

figuur 8

2007

2008

2009

2010

2011

2012

2013

2014

17

pagina


onderwerp

Culturele kracht Arnhem geldt als culturele hoofdstad van Oost-Nederland dankzij een volledige creatieve keten (opleiding, productie, presentatie) in vrijwel alle kunstvormen. De keten bestaat uit een basis-, een middensegment en een aantal topgezelschappen. Het culturele klimaat draagt bij aan de aantrekkingskracht van de stad. Creatieve industrie • Dankzij de aanwezigheid van de kunstacademie zijn er in Arnhem vergeleken met andere grote steden veel inwoners professioneel werkzaam in een artistiek of creatief beroep. Atlas voor Gemeenten berekende dat Arnhem in 2014 op de 4e plek stond in Nederland wat betreft het aantal banen in de cultuur- en erfgoedsector. Banen in de architectuur leverde een 10e plek op. • Het aantal bedrijven in de creatieve industrie is de afgelopen tien jaar bijna verdubbeld. De creatieve industrie bestaat uit media en entertainment, theater, tekst en beeldende kunst. Ook op het gebied van mode en vormgeving was er een stijging. (figuur 1) Het aantal personen dat in deze sectoren werkt is ongeveer gelijk gebleven. (figuur 2) • ArtEZ hogeschool voor de kunsten kende 1.250 studenten in 2014. Van hen volgde 60% een opleiding in de richting Art & Design, zoals Mode, Beeldende kunst en Productontwerp. (figuur 3) • Arnhem kent drie rijksgezelschappen op het gebied van dans, muziek en toneel: Introdans, Het Gelders Orkest en Oostpool. In 2014 samen goed voor 300.000 bezoekers. (figuur 4) Cultuurparticipatie • Vier op de tien Arnhemmers doen aan een vorm van amateurkunst zoals zingen, dansen, tekenen of muziek maken. Gemiddeld 3.000 inwoners volgen per jaar een cursus bij het Kunstbedrijf. 60% van de Arnhemmers bezoekt voorstellingen of concerten; gemiddeld gaan zij 4 à 5 keer per jaar. De helft van de Arnhemmers bezoekt musea. Gemiddeld geeft de Arnhemmer een 7,3 als rapportcijfer voor het culturele aanbod in de stad. • Meer Arnhemmers zijn de afgelopen jaren lid geworden van de bibliotheek. Dit is een positieve afwijking ten opzichte van de landelijke, dalende tendens. Die stijging wordt met name veroorzaakt door het toegenomen aantal jeugdleden (tot 18 jaar). Het aantal volwassen leden was dalende, maar stijgt weer sinds de opening van de nieuwe centrale bibliotheek in Rozet. (figuur 5) Musea, dierentuin, theaters, podia, festivals • Burgers Zoo is de belangrijkste dagattractie met jaarlijks gemiddeld 1,5 miljoen bezoekers. Ook Museum Arnhem (figuur 6) en het Openluchtmuseum doen het goed. (figuur 7) • Andere bezoekersaantallen in 2014: Musis Sacrum en de Schouwburg (Stadstheater) 140.000, Focus Filmtheater 63.000, Luxor Live 68.000. • In 2014 bezochten bijna 300.000 personen een cultureel festival of evenement zoals daar zijn Hoogte80, Sonsbeek Theater Avenue, Filmfestival Pluk de nacht, Fashion Festival en Muziek bij de buren. • Het aantal evenementen/concerten in het Gelredome is de afgelopen jaren gestaag afgenomen. Het verlies van Symphonica in Rosso is daar mede debet aan. Marco Borsato trok in 2006 nog 300.000 bezoekers bij 10 concerten en in 2007 was Paul de Leeuw 5x uitverkocht. (figuur 8) Creatieve initiatieven • Arnhem kenmerkt zich door een actieve en veelzijdige creatieve ‘humuslaag’: creatief en ondernemend talent krijgt in Arnhem de kans zich te ontwikkelen en uit te groeien. Bekende Arnhemse creatieve bottom-up initiatieven zijn Kweekland, Roof Garden Arnhem, Schakel Arnhem, de PopupKlup en Coehoorn Centraal.

18

pagina


onderwerp

19

pagina


onderwerp

VAN WIJKEN WETEN

20

pagina


onderwerp

1. Centrum

Centrum

Veel in beweging, jong en kritisch over de veiligheid • Het Centrum (woongebied) is gebouwd in de periode 1950-1990 na de kaalslag als gevolg van de Tweede Wereldoorlog. • De wijk heeft relatief veel jongere inwoners, met name 18- t/m34-jarigen, studenten en alleenstaanden; de bevolking neemt toe. • De mutatiegraad in de wijk is relatief hoog, dat wil zeggen dat er veel verhuisbewegingen zijn. • Het Centrum kent relatief weinig corporatiewoningen. Het aandeel particuliere huur is hoog, vergeleken met het Arnhems gemiddelde: kamers worden vooral verhuurd aan studenten. Er zijn veel flats, appartementen en woningen boven winkels. • De veiligheid en overlast situatie in de wijk is minder gunstig dan gemiddeld in Arnhem. Dit is inherent aan een centrum gezien de samenstelling van de bevolking, weinig cohesie, concentratie van winkels en uitgaansmogelijkheden. Het gevoel van onveiligheid in het centrum is afgenomen. • Het aantal bedrijfsvestigingen en arbeidsplaatsen in het Centrum neemt af. Ook voor heel Arnhem is het aantal arbeidsplaatsen afgenomen. • De werkloosheid en bijstandsdichtheid zijn relatief laag in de wijk, maar nemen wel toe. Dit is het gevolg van de bevolkingssamenstelling.

wijk Centrum Arnhem Op 1 januari 2015 2015 bevolkingssamenstelling: aantal inwoners 5.040 152.288 aantal huishoudens 3.699 77.959 % niet-westerse allochtonen 13,8% 18,4% mutatiegraad¹ 29,3% 14,4% fysieke woonomgeving: aantal woningen 3.127 71.961 % corporatiebezit 28% 38% sociale woonomgeving²: rapportcijfer woonomgeving 7,1 7,3 rapportcijfer leefbaarheid eigen buurt 7,0 7,2 rapportcijfer voorzieningen in eigen buurt 7,4 7,0 % onveiligheidsgevoel in eigen buurt 35% 26% % achteruitgang verwacht eigen buurt 22% 19% participatie: aantal bedrijfsvestigingen3 1.460 13.440 aantal banen3 17.100 99.110 % geregistreerde werkzoekenden4 7,4% 8,6% % bijstandsgerechtigden 5,8% 6,4% 1 over jaar 2014; % verhouding tussen migratie en bevolkingsomvang 2 onderzoek gehouden in najaar 2013 3 per 1 april 2014 4 per 1 januari 2014 Hier vindt u een selectie van indicatoren op wijkniveau. Voor meer informatie verwijzen we u naar www.arnhem.incijfers.nl.

21

pagina


onderwerp

2. Spijkerkwartier

Spijkerkwartier

Zusje van het Centrum • Het Spijkerkwartier is een levendige wijk met een belangrijke woon- en werkfunctie, detailhandel en horeca. De Steenstraat fungeert als een route van en naar het stadscentrum. • De wijk kent relatief veel jonge bewoners: 18- t/m 34-jarigen, studenten, alleenstaanden. De mutatiegraad in de wijk is relatief hoog, dat wil zeggen dat er veel verhuisbewegingen zijn. • Het Spijkerkwartier kent weinig corporatiewoningen. Het aandeel particuliere huur is hoog vergeleken met het Arnhems gemiddelde: kamers worden vooral verhuurd aan studenten. Er zijn veel appartementen en bovenwoningen. • De veiligheid en overlast situatie in de wijk is minder gunstig dan gemiddeld in Arnhem, dit wordt mede veroorzaakt door de concentratie en samenstelling van winkels en horeca. Het gevoel van onveiligheid in het Spijkerkwartier is afgenomen. • De werkgelegenheid in de wijk lijkt zich te herstellen.

wijk Spijkerkwartier Arnhem Op 1 januari 2015 2015 bevolkingssamenstelling: aantal inwoners 6.385 152.288 aantal huishoudens 4.755 77.959 % niet-westerse allochtonen 13,6% 18,4% mutatiegraad¹ 28,2% 14,4% fysieke woonomgeving: aantal woningen 3.237 71.961 % corporatiebezit 27% 38% sociale woonomgeving²: rapportcijfer woonomgeving 7,0 7,3 rapportcijfer leefbaarheid eigen buurt 6,9 7,2 rapportcijfer voorzieningen in eigen buurt 7,4 7,0 % onveiligheidsgevoel in eigen buurt 35% 26% % achteruitgang verwacht eigen buurt 18% 19% participatie: aantal bedrijfsvestigingen3 1.020 13.440 aantal banen3 3.450 99.110 % geregistreerde werkzoekenden4 7,6% 8,6% % bijstandsgerechtigden 6,3% 6,4% 1 over jaar 2014; % verhouding tussen migratie en bevolkingsomvang 2 onderzoek gehouden in najaar 2013 3 per 1 april 2014 4 per 1 januari 2014 Hier vindt u een selectie van indicatoren op wijkniveau. Voor meer informatie verwijzen we u naar www.arnhem.incijfers.nl.

22

pagina


onderwerp

3. Arnhemse Broek

Arnhemse Broek

Diverse bevolking, sociaal-economisch nog kwetsbaar • Het westelijk deel van het Arnhemse Broek is in de jaren ’30 van de vorige eeuw gebouwd, het oostelijk deel is overwegend van kort na de Tweede Wereldoorlog. De wijk is de afgelopen jaren gerenoveerd. Nieuw is de woningbouwontwikkeling in het Nieuwe Kadekwartier. • Het Industrieterrein het Broek maakt onderdeel uit van de wijk. • Arnhemse Broek heeft relatief veel 18- t/m 34-jarigen en weinig 65-plussers, veel alleenstaanden en een omvangrijke Turkse gemeenschap. • De omvang van de woningvoorraad in de wijk is redelijk stabiel. Door de ontwikkeling van het Nieuwe Kadekwartier is het aantal woning licht toegenomen. Er zijn relatief veel boven- of benedenwoningen. • Het corporatiebezit in de wijk is hoog en er zijn relatief weinig koopwoningen. • Het oordeel over woonomgeving, leefbaarheid en voorzieningen in de eigen buurt is lager dan het Arnhems gemiddelde. Gevoelens van onveiligheid komen relatief vaak voor. • De sociaal-economische positie van de huishoudens in het Broek is ongunstig: De werkloosheid en bijstandsdichtheid zijn, vergeleken met andere wijken, hoog. In vergelijking met andere wijken kent de wijk veel huishoudens met een laag inkomen.

wijk Arnhemse Broek Arnhem Op 1 januari 2015 2015 bevolkingssamenstelling: aantal inwoners 5.884 152.288 aantal huishoudens 3.328 77.959 % niet-westerse allochtonen 33,1% 18,4% mutatiegraad¹ 21,8% 14,4% fysieke woonomgeving: aantal woningen 2.695 71.961 % corporatiebezit 62% 38% sociale woonomgeving²: rapportcijfer woonomgeving 6,5 7,3 rapportcijfer leefbaarheid eigen buurt 6,3 7,2 rapportcijfer voorzieningen in eigen buurt 6,3 7,0 % onveiligheidsgevoel in eigen buurt 41% 26% % achteruitgang verwacht eigen buurt 21% 19% participatie: aantal bedrijfsvestigingen3 920 13.440 aantal banen3 14.670 99.110 % geregistreerde werkzoekenden4 11,7% 8,6% % bijstandsgerechtigden 11,9% 6,4% 1 over jaar 2014; % verhouding tussen migratie en bevolkingsomvang 2 onderzoek gehouden in najaar 2013 3 per 1 april 2014 4 per 1 januari 2014 Hier vindt u een selectie van indicatoren op wijkniveau. Voor meer informatie verwijzen we u naar www.arnhem.incijfers.nl.

23

pagina


onderwerp

4. Presikhaaf-West

Presikhaaf-West

Herstructurering, groei bevolking en diversiteit • Presikhaaf-West is de laatste grote stedelijke uitbreiding in oostwaartse richting van na WO II. • Het bedrijventerrein IJsseloord I maakt onderdeel uit van de wijk. • De bevolking in Presikhaaf-West neemt, na de herstructurering van de woningvoorraad, weer toe. • De wijk kent het hoogste aandeel niet-westerse allochtonen van alle Arnhemse wijken, en een grote Turkse gemeenschap. • Door herstructurering zijn er nog veel verhuisbewegingen. De woningvoorraad is overwegend in bezit van corporaties en kent veel flats/appartementen. • Het onveiligheidsgevoel is afgenomen. • De sociaal-economische positie van de huishoudens in Presikhaaf is ongunstig. De werkloosheid en bijstandsdichtheid in de wijk zijn relatief hoog. Het aantal huishoudens met een laag inkomen is, in vergelijking met andere wijken, hoog: een op de vier huishoudens heeft een inkomen onder de lage inkomensgrens. • Het aantal bedrijfsvestigingen en arbeidsplaatsen blijft ongeveer gelijk.

wijk Presikhaaf-West Arnhem Op 1 januari 2015 2015 bevolkingssamenstelling: aantal inwoners 8.117 152.288 aantal huishoudens 4.280 77.959 % niet-westerse allochtonen 46,2% 18,4% mutatiegraad¹ 20,1% 14,4% fysieke woonomgeving: aantal woningen 3.884 71.961 % corporatiebezit 73% 38% sociale woonomgeving²: rapportcijfer woonomgeving 6,6 7,3 rapportcijfer leefbaarheid eigen buurt 6,6 7,2 rapportcijfer voorzieningen in eigen buurt 7,1 7,0 % onveiligheidsgevoel in eigen buurt 31% 26% % achteruitgang verwacht eigen buurt 23% 19% participatie: aantal bedrijfsvestigingen3 380 13.440 aantal banen3 2.470 99.110 % geregistreerde werkzoekenden4 12,5% 8,6% % bijstandsgerechtigden 12,8% 6,4% 1 over jaar 2014; % verhouding tussen migratie en bevolkingsomvang 2 onderzoek gehouden in najaar 2013 3 per 1 april 2014 4 per 1 januari 2014 Hier vindt u een selectie van indicatoren op wijkniveau. Voor meer informatie verwijzen we u naar www.arnhem.incijfers.nl.

pagina

24

5. Presikhaaf-Oost

wijk Presikhaaf-Oost Arnhem Op 1 januari 2015 2015 bevolkingssamenstelling: aantal inwoners 6.592 152.288 aantal huishoudens 3.791 77.959 % niet-westerse allochtonen 19,1% 18,4% mutatiegraad¹ 15,0% 14,4% fysieke woonomgeving: aantal woningen 3.493 71.961 % corporatiebezit 31% 38% sociale woonomgeving²: rapportcijfer woonomgeving 7,2 7,3 rapportcijfer leefbaarheid eigen buurt 7,2 7,2 rapportcijfer voorzieningen in eigen buurt 7,1 7,0 % onveiligheidsgevoel in eigen buurt 26% 26% % achteruitgang verwacht eigen buurt 25% 19% participatie: aantal bedrijfsvestigingen3 530 13.440 aantal banen3 7.630 99.110 % geregistreerde werkzoekenden4 7,9% 8,6% % bijstandsgerechtigden 5,7% 6,4% 1 over jaar 2014; % verhouding tussen migratie en bevolkingsomvang 2 onderzoek gehouden in najaar 2013 3 per 1 april 2014 4 per 1 januari 2014 Hier vindt u een selectie van indicatoren op wijkniveau. Voor meer informatie verwijzen we u naar www.arnhem.incijfers.nl.

onderwerp

• Presikhaaf-Oost is in de jaren ’60 van de vorige eeuw gebouwd en herkenbaar door de typische karakteris tieken van een ruim opgezette wijk met gestapelde bouw. • Het winkelcentrum Presikhaaf maakt onderdeel uit van de wijk, net als diverse scholen en scholen concentraties, Park Presikhaaf en bedrijventerrein IJsseloord II. • Het inwoneraantal in Presikhaaf-Oost stabiliseert na een aantal jaren van groei. • In Presikhaaf-Oost wonen veel 65-plussers: een op de drie is ouder dan 65 jaar. Er wonen relatief veel alleenstaanden. De etnische samenstelling komt overeen met het gemiddelde Arnhemse beeld. • Het corporatiebezit in de wijk blijft stabiel en is minder dan gemiddeld voor Arnhem. Er zijn relatief veel flats/appartementen. • Bewoners in Presikhaaf-Oost zijn gemiddeld tevreden over hun buurt. • De werkgelegenheid in de wijk neemt af. • Hoewel werkloosheid en bijstandsdichtheid iets zijn toegenomen blijven ze nog onder het Arnhemse gemiddelde.


Presikhaaf-Oost

Stabiele wijk, vergrijzing ingezet

25

pagina


onderwerp

6. Sint Marten/Sonsbeek-Zuid Twee karakters

Sint Marten/Sonsbeek-Zuid

• Sint Marten/Sonsbeek-Zuid is qua oppervlakte de kleinste wijk van de stad en het dichtst bebouwd. Deze dichte bebouwing is ontstaan eind 19e en begin 20e eeuw. • De wijk bestaat uit twee buurten, namelijk Sint Marten en Graaf Ottoplein e.o. (ook wel Sonsbeek-Zuid genoemd), met elk een eigen karakter. • De wijk kent een jonge bevolking: relatief veel 18- t/m 34-jarigen, starters en alleenstaanden. • In de wijk als geheel wonen relatief weinig niet-westerse allochtonen, maar in de buurt Sint Marten wonen verschillende etniciteiten. • De mutatiegraad in de wijk is hoog, dat wil zeggen dat er veel verhuisbewegingen zijn. • De woningvoorraad in de wijk kenmerkt zich door veel boven- en benedenwoningen. Vooral in Sint Marten is sprake van corporatiebezit. Sonsbeek-Zuid kent veel koop en particuliere huur. • Bewoners zijn tevreden over de woonomgeving, leefbaarheid en voorzieningen in hun buurt. Het onveiligheidsgevoel is toegenomen. • Er zijn veel ZZP-ers in de wijk gevestigd. Het aantal bedrijfsvestigingen en het aantal arbeidsplaatsen nemen toe. • In de buurt Sint Marten zijn werkloosheid en bijstandsdichtheid hoger dan in de gehele wijk en hoger dan voor Arnhem als geheel.

wijk Sint Marten/Sonsbeek-Zuid Arnhem Op 1 januari 2015 2015 bevolkingssamenstelling: aantal inwoners 4.639 152.288 aantal huishoudens 2.903 77.959 % niet-westerse allochtonen 11,1% 18,4% mutatiegraad¹ 24,8% 14,4% fysieke woonomgeving: aantal woningen 2.301 71.961 % corporatiebezit 19% 38% sociale woonomgeving²: rapportcijfer woonomgeving 7,4 7,3 rapportcijfer leefbaarheid eigen buurt 7,2 7,2 rapportcijfer voorzieningen in eigen buurt 7,0 7,0 % onveiligheidsgevoel in eigen buurt 32% 26% % achteruitgang verwacht eigen buurt 12% 19% participatie: aantal bedrijfsvestigingen3 580 13.440 aantal banen3 930 99.110 % geregistreerde werkzoekenden4 7,0% 8,6% % bijstandsgerechtigden 3,6% 6,4% 1 over jaar 2014; % verhouding tussen migratie en bevolkingsomvang 2 onderzoek gehouden in najaar 2013 3 per 1 april 2014 4 per 1 januari 2014 Hier vindt u een selectie van indicatoren op wijkniveau. Voor meer informatie verwijzen we u naar www.arnhem.incijfers.nl.

26

pagina


onderwerp

7. Klarendal

Klarendal

Dynamische wijk • Klarendal is één van de meest centraal gelegen en oudste wijken van de stad. De wijk is een van oorsprong dichtbebouwde 19e -eeuwse volkswijk met weinig groen. • In de periode 1970-1990 is er gesaneerd en nieuwbouw gerealiseerd. • De wijk bestaat uit de buurten Klarendal-Zuid, Klarendal-Noord, Onder de Linden en St. Janskerkstraat e.o. • Vanouds kenmerkt de wijk zich door een gemengd leefmilieu met relatief veel bedrijvigheid. • Er wonen relatief veel alleenstaanden in de wijk en 18- t/m 34-jarigen. • Het aandeel niet-westerse allochtonen in de wijk is nog steeds relatief hoog, maar neemt langzaam af. De wijk kent een omvangrijke Turkse gemeenschap. • De woningvoorraad is een mengeling van tussenwoningen, boven- en benedenwoningen en appartementen. Het aandeel corporatiebezit neemt geleidelijk aan af ten gunste van koop. • Bewoners zijn tevreden over de ontwikkeling van hun buurt, de woonomgeving, leefbaarheid en voorzieningen. De start van het Modekwartier in 2000 draagt bij aan de opleving van de wijk, met nieuwe winkels en horecagelegenheden. Daarnaast neemt hierdoor de bedrijvigheid, het aantal bedrijfsvestigingen en het aantal arbeidsplaatsen toe. Er zijn veel ZZP-ers in de wijk. • De sociaal-economische positie van de huishoudens in Klarendal is ongunstig. De werkloosheid en bijstandsdichtheid zijn hoger dan het Arnhems gemiddelde. Een op de vijf huishoudens heeft een inkomen onder de lage inkomensgrens. Het gemiddelde huishoudensinkomen is relatief laag.

wijk Klarendal Arnhem Op 1 januari 2015 2015 bevolkingssamenstelling: aantal inwoners 7.456 152.288 aantal huishoudens 4.482 77.959 % niet-westerse allochtonen 22,8% 18,4% mutatiegraad¹ 16,9% 14,4% fysieke woonomgeving: aantal woningen 3.951 71.961 % corporatiebezit 57% 38% sociale woonomgeving²: rapportcijfer woonomgeving 7,1 7,3 rapportcijfer leefbaarheid eigen buurt 7,1 7,2 rapportcijfer voorzieningen in eigen buurt 7,2 7,0 % onveiligheidsgevoel in eigen buurt 31% 26% % achteruitgang verwacht eigen buurt 13% 19% participatie: aantal bedrijfsvestigingen3 700 13.440 aantal banen3 1.850 99.110 % geregistreerde werkzoekenden4 10,4% 8,6% % bijstandsgerechtigden 10,4% 6,4% 1 over jaar 2014; % verhouding tussen migratie en bevolkingsomvang 2 onderzoek gehouden in najaar 2013 3 per 1 april 2014 4 per 1 januari 2014 Hier vindt u een selectie van indicatoren op wijkniveau. Voor meer informatie verwijzen we u naar www.arnhem.incijfers.nl.

27

pagina


onderwerp

8. Velperweg e.o.

Velperweg e.o.

Zes buurten op zichzelf • Velperweg e.o. bestaat uit zes verschillende buurten. De wijk kenmerkt zich vooral door oude villa bebouwing, veel bedrijvigheid rondom de Velperweg, de weg die de wijk doorsnijdt, en landgoederen als Angerenstein en Bronbeek. • De wijk kent een oververtegenwoordiging van 65-plussers, met name in de buurten Plattenburg en Angerenstein. Dit komt o.a. door de verschillende verzorgings- en verpleegtehuizen die gevestigd zijn in de wijk. De leeftijdscategorie 18 t/m 34 jaar is ondervertegenwoordigd. Toch neemt het inwoneraantal enigszins toe. Het is een overwegend ‘witte’ wijk. • De woningvoorraad in de wijk bestaat voor bijna 2/3 deel uit koopwoningen. In de buurten Velperweg- Noord en Plattenburg bestaat een kwart van de woningen uit corporatiebezit. Hier zien we ook vooral flats en appartementen. • Bewoners zijn overwegend (zeer) tevreden over hun leefomgeving, leefbaarheid en voorzieningen in de buurt. • Het aantal bedrijfsvestigingen neemt toe terwijl het aantal arbeidsplaatsen afneemt. • Velperweg e.o. behoort tot een van de betere wijken van Arnhem qua inkomenspositie. • De werkloosheid en bijstandsdichtheid in de wijk zijn duidelijk lager dan elders in Arnhem. Van de zes buurten is de werkloosheid en bijstandsdichtheid in Plattenburg het hoogst.

wijk Velperweg e.o. Arnhem Op 1 januari 2015 2015 bevolkingssamenstelling: aantal inwoners 8.623 152.288 aantal huishoudens 4.013 77.959 % niet-westerse allochtonen 6,2% 18,4% mutatiegraad¹ 12,1% 14,4% fysieke woonomgeving: aantal woningen 3.975 71.961 % corporatiebezit 14% 38% sociale woonomgeving²: rapportcijfer woonomgeving 7,9 7,3 rapportcijfer leefbaarheid eigen buurt 7,8 7,2 rapportcijfer voorzieningen in eigen buurt 7,1 7,0 % onveiligheidsgevoel in eigen buurt 20% 26% % achteruitgang verwacht eigen buurt 11% 19% participatie: aantal bedrijfsvestigingen3 840 13.440 aantal banen3 6.530 99.110 % geregistreerde werkzoekenden4 4,6% 8,6% % bijstandsgerechtigden 2,1% 6,4% 1 over jaar 2014; % verhouding tussen migratie en bevolkingsomvang 2 onderzoek gehouden in najaar 2013 3 per 1 april 2014 4 per 1 januari 2014 Hier vindt u een selectie van indicatoren op wijkniveau. Voor meer informatie verwijzen we u naar www.arnhem.incijfers.nl.

28

pagina


onderwerp

9. Alteveer en Cranevelt Alteveer en Cranevelt

Vergrijzing en tevredenheid over de leefomgeving • De wijk Alteveer en Cranevelt is gebouwd in de periode 1930-1940 en 1960-1970. Dominant aanwezig is het ziekenhuis Rijnstate. • De wijk bestaat uit drie verschillende buurten Sonsbeek-Noord, Hazegrietje en Alteveer-Cranevelt. Hazegrietje telt 169 inwoners, Sonsbeek-Noord 1.097 en de buurt Alteveer-Cranevelt 3.172. • Alteveer en Cranevelt kent een duidelijke ondervertegenwoordiging van inwoners in de leeftijd 18 t/m 34 jaar. Er is een oververtegenwoordiging van 65-plussers. Dit komt door de aanwezigheid van verzorgings- en verpleegtehuizen. Ook zijn er veel jonge senioren waardoor de wijk aan het vergrijzen is, vooral de buurt Alteveer-Cranevelt. Gezinnen zonder kinderen zijn oververtegenwoordigd in de wijk. De meeste bewoners zijn van Nederlandse afkomst. • In Alteveer-Cranevelt zien we weinig verhuisbewegingen, bewoners zijn ‘honkvast’. • Het corporatiebezit in de wijk is beperkt: in de buurt Alteveer-Cranevelt is het eigen woningbezit het grootst. Daarnaast is er veel particuliere verhuur. • Bewoners zijn tevreden over hun woonomgeving, de leefbaarheid en voorzieningen in hun buurt. Bewoners voelen zich veilig in hun eigen buurt. • De sociaal-economische positie van Alteveer en Cranevelt is gunstig. Het gemiddeld huishoudinkomen ligt boven het Arnhems gemiddelde. De werkloosheid en bijstandsdichtheid in de wijk is duidelijk lager dan het Arnhems gemiddelde, maar neemt wel toe.

wijk Alteveer en Cranevelt Arnhem Op 1 januari 2015 2015 bevolkingssamenstelling: aantal inwoners 4.438 152.288 aantal huishoudens 2.163 77.959 % niet-westerse allochtonen 3,2% 18,4% mutatiegraad¹ 8,9% 14,4% fysieke woonomgeving: aantal woningen 2.189 71.961 % corporatiebezit 14% 38% sociale woonomgeving²: rapportcijfer woonomgeving 8,3 7,3 rapportcijfer leefbaarheid eigen buurt 8,1 7,2 rapportcijfer voorzieningen in eigen buurt 7,3 7,0 % onveiligheidsgevoel in eigen buurt 10% 26% % achteruitgang verwacht eigen buurt 6% 19% participatie: aantal bedrijfsvestigingen3 440 13.440 aantal banen3 5.220 99.110 % geregistreerde werkzoekenden4 4,9% 8,6% % bijstandsgerechtigden 1,2% 6,4% 1 over jaar 2014; % verhouding tussen migratie en bevolkingsomvang 2 onderzoek gehouden in najaar 2013 3 per 1 april 2014 4 per 1 januari 2014 Hier vindt u een selectie van indicatoren op wijkniveau. Voor meer informatie verwijzen we u naar www.arnhem.incijfers.nl.

29

pagina


onderwerp

10. Geitenkamp

Geitenkamp

Arnhemse arbeiders en middenklasse • Geitenkamp is een zeer karakteristieke gemengde arbeiders- en middenklassewijk uit de periode 1920-1930. De bijzondere architectuur en opzet worden versterkt door de hoogteverschillen. • Het inwoneraantal in de Geitenkamp is de laatste jaren redelijk stabiel. Er wonen relatief veel eenoudergezinnen. • Het aandeel niet-westerse allochtonen is lager dan het Arnhems gemiddelde. • Een groot deel van de woningvoorraad in de Geitenkamp is in bezit van woningcorporaties, maar het aantal koopwoningen stijgt licht. Er staan vooral tussenwoningen en boven - en benedenwoningen. • Bewoners zijn iets minder tevreden over de leefbaarheid in hun eigen buurt. Wat betreft de voorzieningen zijn bewoners in de Geitenkamp gemiddeld positief. • De sociaal-economische positie van de huishoudens in Geitenkamp is ongunstig. De werkloosheid en bijstandsdichtheid in de wijk zijn duidelijk hoger dan het Arnhems gemiddelde. Een op de vijf huishoudens heeft een inkomen onder de lage inkomensgrens en het gemiddeld huishoudensinkomen is laag.

wijk Geitenkamp Arnhem Op 1 januari 2015 2015 bevolkingssamenstelling: aantal inwoners 4.026 152.288 aantal huishoudens 2.224 77.959 % niet-westerse allochtonen 13,5% 18,4% mutatiegraad¹ 11,9% 14,4% fysieke woonomgeving: aantal woningen 2.159 71.961 % corporatiebezit 86% 38% sociale woonomgeving²: rapportcijfer woonomgeving 6,9 7,3 rapportcijfer leefbaarheid eigen buurt 6,8 7,2 rapportcijfer voorzieningen in eigen buurt 7,2 7,0 % onveiligheidsgevoel in eigen buurt 34% 26% % achteruitgang verwacht eigen buurt 25% 19% participatie: aantal bedrijfsvestigingen3 250 13.440 aantal banen3 740 99.110 % geregistreerde werkzoekenden4 14,8% 8,6% % bijstandsgerechtigden 14,4% 6,4% 1 over jaar 2014; % verhouding tussen migratie en bevolkingsomvang 2 onderzoek gehouden in najaar 2013 3 per 1 april 2014 4 per 1 januari 2014 Hier vindt u een selectie van indicatoren op wijkniveau. Voor meer informatie verwijzen we u naar www.arnhem.incijfers.nl.

30

pagina


onderwerp

11. Monnikenhuizen

Monnikenhuizen

Tevreden bewoners rond hoogste punt van Arnhem • Monnikenhuizen is vooral gebouwd in de jaren ’50 en ‘70 van de vorige eeuw en gelegen rondom de wijk Geitenkamp. Het sportcomplex Valkenhuizen en verzorgingstehuis Drie Gasthuizen maken onderdeel uit van de wijk. Op het terrein van de Saksen Weimar-kazerne worden nog steeds nieuwe huizen opgeleverd, waardoor het aantal inwoners groeit. • De wijk bestaat uit drie buurten: Monnikenhuizen, Arnhemse Allee en Klarenbeek. Klarenbeek is de kleinste buurt met 674 inwoners. Monnikenhuizen kent 2.138 inwoners en Arnhemse Allee 1.024. • De wijk Monnikenhuizen is een overwegend ‘witte’ wijk. De wijk kent een ondervertegenwoordiging van het aandeel 18-34-jarigen. Er wonen relatief veel (oudere) gezinnen zonder kinderen en mensen van 65 jaar en ouder. • Het aandeel corporatiewoningen is beperkt, maar stijgt wel. • Bewoners zijn tevreden over hun buurt en met name over hun woonomgeving. • Het aantal bedrijven in de wijk neemt licht toe, terwijl het aantal arbeidsplaatsen de laatste jaren afneemt. Er zijn relatief veel ZZP-ers in de wijk gevestigd. • De werkloosheid is gelijk aan het Arnhems gemiddelde en de bijstandsdichtheid in de wijk ligt onder het Arnhems gemiddelde.

wijk Monnikenhuizen Arnhem Op 1 januari 2015 2015 bevolkingssamenstelling: aantal inwoners 3.836 152.288 aantal huishoudens 1.920 77.959 % niet-westerse allochtonen 8,5% 18,4% mutatiegraad¹ 12,3% 14,4% fysieke woonomgeving: aantal woningen 2.087 71.961 % corporatiebezit 37% 38% sociale woonomgeving²: rapportcijfer woonomgeving 7,6 7,3 rapportcijfer leefbaarheid eigen buurt 7,5 7,2 rapportcijfer voorzieningen in eigen buurt 6,9 7,0 % onveiligheidsgevoel in eigen buurt 14% 26% % achteruitgang verwacht eigen buurt 14% 19% participatie: aantal bedrijfsvestigingen3 290 13.440 aantal banen3 810 99.110 % geregistreerde werkzoekenden4 8,6% 8,6% % bijstandsgerechtigden 5,8% 6,4% 1 over jaar 2014; % verhouding tussen migratie en bevolkingsomvang 2 onderzoek gehouden in najaar 2013 3 per 1 april 2014 4 per 1 januari 2014 Hier vindt u een selectie van indicatoren op wijkniveau. Voor meer informatie verwijzen we u naar www.arnhem.incijfers.nl.

pagina


onderwerp

Burgemeesterswijk/Hoogkamp

31

12. Burgemeesterswijk/Hoogkamp Gegoede wijk, zeer tevreden bewoners • Burgemeesterswijk/Hoogkamp is één van de oudere wijken in het noordwesten van de gemeente. De wijk bestaat uit zes buurten. Transvaalbuurt en Burgemeesterswijk zijn statige middenstandsbuurten uit het begin van de vorige eeuw. Gulden Bodem, Sterrenberg en Hoogkamp zijn gegoede buurten uit de periode tussen beide wereldoorlogen en gedeeltelijk uit de jaren ’50 van de vorige eeuw. De buurt Sonsbeek/Zijpendaal bestaat uit de parken Sonsbeek en Zijpendaal. • De wijk kent een ondervertegenwoordiging van het aandeel 18- t/m 34-jarigen. De bewoners zijn voor 85% van Nederlandse afkomst. • De woningvoorraad bestaat overwegend uit koopwoningen. • Bewoners in Burgemeesterswijk/Hoogkamp zijn erg tevreden over de leefbaarheid in hun eigen buurt. Daarnaast zijn ze erg tevreden over de voorzieningen in hun buurt. Bewoners voelen zich veilig in hun eigen buurt. • Het aantal bedrijfsvestigingen in de wijk neemt toe, het aantal arbeidsplaatsen neemt af, na een toename in de jaren daarvoor. • De sociaal-economische positie van de huishoudens in Burgemeesterswijk/Hoogkamp is gunstig. Burgemeesterswijk/Hoogkamp kent de hoogste inkomens van Arnhem. • De werkloosheid en bijstandsdichtheid in de wijk is duidelijk lager dan het Arnhems gemiddelde.

wijk Burgemeesterswijk/Hoogkamp Arnhem Op 1 januari 2015 2015 bevolkingssamenstelling: aantal inwoners 7.573 152.288 aantal huishoudens 3.740 77.959 % niet-westerse allochtonen 3,8% 18,4% mutatiegraad¹ 13,7% 14,4% fysieke woonomgeving: aantal woningen 3.317 71.961 % corporatiebezit 6% 38% sociale woonomgeving²: rapportcijfer woonomgeving 8,3 7,3 rapportcijfer leefbaarheid eigen buurt 8,1 7,2 rapportcijfer voorzieningen in eigen buurt 7,4 7,0 % onveiligheidsgevoel in eigen buurt 14% 26% % achteruitgang verwacht eigen buurt 6% 19% participatie: aantal bedrijfsvestigingen3 1.050 13.440 aantal banen3 4.580 99.110 % geregistreerde werkzoekenden4 4,0% 8,6% % bijstandsgerechtigden 1,4% 6,4% 1 over jaar 2014; % verhouding tussen migratie en bevolkingsomvang 2 onderzoek gehouden in najaar 2013 3 per 1 april 2014 4 per 1 januari 2014 Hier vindt u een selectie van indicatoren op wijkniveau. Voor meer informatie verwijzen we u naar www.arnhem.incijfers.nl.

32

pagina


onderwerp

13. Schaarsbergen e.o. Schaarsbergen e.o.

Veluwegebied, kritisch over voorzieningen • Het gebied Schaarsbergen e.o. beslaat het hele Arnhemse gebied ten noorden van de Schelmseweg. Het gebied heeft een oppervlakte van ongeveer 5.000 hectare en omvat de helft van Arnhem. • Het dorp Schaarsbergen ontstond rond 1850. Vanaf de jaren ‘60 van de vorige eeuw is tussen Bakenbergseweg en Kemperbergerweg een duurder woonwijkje ontwikkeld. Voor het overige is er sprake van verspreide bebouwing. In het buitengebied bevinden zich enkele agrarische bedrijven en er liggen sinds jaar en dag militaire terreinen met daarbij de nodige militaire gebouwen en kazernes. • Voor Arnhemse verhoudingen treffen we in de wijk veel koop- en vrijstaande woningen, en vrijwel geen corporatiewoningen. • Er wonen relatief veel gezinnen zonder kinderen. Schaarsbergen e.o. telt weinig 18-34-jarigen en veel 65-plussers. • De bewoners zijn nagenoeg allemaal van Nederlandse afkomst. • Bewoners in Schaarsbergen e.o. zijn, samen met bewoners in Burgemeesterswijk/Hoogkamp, het meest tevreden over de leefbaarheid in hun eigen buurt. Daarnaast zijn ze ook het meest tevreden over hun woonomgeving. Bewoners zijn negatiever over de voorzieningen in de buurt. • De sociaal-economische positie van de huishoudens is gunstig. Schaarsbergen heeft, na Burgemeesters- wijk/Hoogkamp, de hoogste inkomens. De wijk kent relatief weinig werkzoekenden en mensen met een bijstandsuitkering, maar de aantallen stijgen wel.

wijk Schaarsbergen e.o. Arnhem Op 1 januari 2015 2015 bevolkingssamenstelling: aantal inwoners 1.977 152.288 aantal huishoudens 829 77.959 % niet-westerse allochtonen 3,0% 18,4% mutatiegraad¹ 12,5% 14,4% fysieke woonomgeving: aantal woningen 735 71.961 % corporatiebezit 1% 38% sociale woonomgeving²: rapportcijfer woonomgeving 8,6 7,3 rapportcijfer leefbaarheid eigen buurt 8,4 7,2 rapportcijfer voorzieningen in eigen buurt 5,9 7,0 % onveiligheidsgevoel in eigen buurt 7% 26% % achteruitgang verwacht eigen buurt 9% 19% participatie: aantal bedrijfsvestigingen3 250 13.440 aantal banen3 6.050 99.110 % geregistreerde werkzoekenden4 3,3% 8,6% % bijstandsgerechtigden 1,7% 6,4% 1 over jaar 2014; % verhouding tussen migratie en bevolkingsomvang 2 onderzoek gehouden in najaar 2013 3 per 1 april 2014 4 per 1 januari 2014 Hier vindt u een selectie van indicatoren op wijkniveau. Voor meer informatie verwijzen we u naar www.arnhem.incijfers.nl.

33

pagina


onderwerp

14. Heijenoord/Lombok Heijenoord/Lombok

Doorkruising door spoor, twee gezichten • Heijenoord/Lombok ligt in het westen van Arnhem-Noord en bestaat uit drie verschillende buurten: Heijenoord en Brouwerijweg e.o. (ook wel Oud-Heijenoord genoemd) ten noorden van het spoor- (emplacement) en Lombok ten zuiden daarvan. • De wijk bestaat deels uit een oude stadsuitleg van het einde van de 19e en begin 20e eeuw. Vanaf 1940- 1950 wordt de wijk doorsneden door het spoor. In de buurt Heijenoord domineert de bebouwing uit de jaren ’30. Vooral in Brouwerijweg e.o. betreft het bedrijven en kantoren. • In de buurt Brouwerijweg e.o. wonen veel jonge kamerbewoners. De leeftijdsgroep van 35 t/m 59 jaar is oververtegenwoordigd. • In de Brouwerijweg e.o. en Lombok zijn gezinnen met kinderen ondervertegenwoordigd en alleenstaanden oververtegenwoordigd. In Heijenoord is het omgekeerde het geval. • De woningvoorraad bestaat voor een groot deel uit koopwoningen, vooral in Heijenoord. De wijk heeft relatief weinig corporatiewoningen, deze staan met name in Lombok. • Meergezinswoningen domineren in Brouwerijweg e.o. en Lombok, eengezinswoningen in Heijenoord. • De bewoners zijn meer dan gemiddeld tevreden over woonomgeving, leefbaarheid en voorzieningen in de eigen buurt. Er is wel een zekere mate van parkeeroverlast. Bewoners voelen zich veilig in hun eigen buurt. • De wijk kent relatief weinig werkzoekenden en mensen met een bijstandsuitkering, het aantal werk zoekenden is gestegen.

wijk Heijenoord/Lombok Arnhem Op 1 januari 2015 2015 bevolkingssamenstelling: aantal inwoners 4.083 152.288 aantal huishoudens 2.180 77.959 % niet-westerse allochtonen 7,0% 18,4% mutatiegraad¹ 15,5% 14,4% fysieke woonomgeving: aantal woningen 1.976 71.961 % corporatiebezit 23% 38% sociale woonomgeving²: rapportcijfer woonomgeving 7,8 7,3 rapportcijfer leefbaarheid eigen buurt 7,7 7,2 rapportcijfer voorzieningen in eigen buurt 7,3 7,0 % onveiligheidsgevoel in eigen buurt 12% 26% % achteruitgang verwacht eigen buurt 13% 19% participatie: aantal bedrijfsvestigingen3 410 13.440 aantal banen3 1.700 99.110 % geregistreerde werkzoekenden4 6,1% 8,6% % bijstandsgerechtigden 2,9% 6,4% 1 over jaar 2014; % verhouding tussen migratie en bevolkingsomvang 2 onderzoek gehouden in najaar 2013 3 per 1 april 2014 4 per 1 januari 2014 Hier vindt u een selectie van indicatoren op wijkniveau. Voor meer informatie verwijzen we u naar www.arnhem.incijfers.nl.

34

pagina


onderwerp

15. Klingelbeek

Klingelbeek

Alleenstaanden en vergrijzing • Klingelbeek is een relatief kleine, gemêleerde wijk in Arnhem-Noord. De wijk is gebaseerd op het oude buurtschap Klingelbeek, herkenbaar door de afwisselende lintbebouwing en de latere toevoeging van hoofd- zakelijk woningen uit 1930-1940. De wijk bestaat uit de buurten Klingelbeek en Het Dorp, Mariëndaal. • Het Dorp, Mariëndaal is een ‘woondorp’ voor mensen met een ernstige lichamelijke of meervoudige handicap, gebouwd in de jaren ’60 van de vorige eeuw. • De wijk is aan het vergrijzen, er wonen relatief veel ouderen. De 18- t/m 34-jarigen zijn daarentegen onder vertegenwoordigd. Vooral In Het Dorp, Mariëndaal wonen veel 55-plussers en veel alleenstaanden. • De bewoners zijn nagenoeg allemaal van Nederlandse afkomst. • De helft van de woningvoorraad in de wijk bestaat uit eengezins- en koopwoningen. • De bewoners zijn meer dan gemiddeld tevreden over woonomgeving, leefbaarheid en veiligheid. Over voorzieningen in de eigen buurt is men iets minder tevreden. • De wijk kent een relatief lage werkloosheid en een lage bijstandsdichtheid.

wijk Klingelbeek Arnhem Op 1 januari 2015 2015 bevolkingssamenstelling: aantal inwoners 1.292 152.288 aantal huishoudens 771 77.959 % niet-westerse allochtonen 4,6% 18,4% mutatiegraad¹ 19,6% 14,4% fysieke woonomgeving: aantal woningen 871 71.961 % corporatiebezit 0% 38% sociale woonomgeving²: rapportcijfer woonomgeving 7,8 7,3 rapportcijfer leefbaarheid eigen buurt 7,6 7,2 rapportcijfer voorzieningen in eigen buurt 6,4 7,0 % onveiligheidsgevoel in eigen buurt 9% 26% % achteruitgang verwacht eigen buurt 14% 19% participatie: aantal bedrijfsvestigingen3 140 13.440 aantal banen3 4.160 99.110 % geregistreerde werkzoekenden4 4,0% 8,6% % bijstandsgerechtigden 4,2% 6,4% 1 over jaar 2014; % verhouding tussen migratie en bevolkingsomvang 2 onderzoek gehouden in najaar 2013 3 per 1 april 2014 4 per 1 januari 2014 Hier vindt u een selectie van indicatoren op wijkniveau. Voor meer informatie verwijzen we u naar www.arnhem.incijfers.nl.

35

pagina


onderwerp

16. Malburgen-West

Malburgen-West

Verjonging, diversiteit en verbeteringen • Malburgen-West is een van oorsprong grotendeels naoorlogse wijk gelegen in Arnhem-Zuid tussen de Rijndijk en het Gelredome en tussen de Nijmeegseweg en de Eldenseweg. • Het natuurgebied Meinerswijk en de Praets maakt onderdeel uit van de wijk. • In Malburgen-West is, als gevolg van het proces van sloop en nieuwbouw, sprake van een verjonging van de bevolking. In de nieuwe woningen vestigen zich veelal jonge huishoudens. • Ruim één op de drie bewoners is van niet-westerse allochtone herkomst. De Turkse en Marokkaanse gemeenschap zijn goed vertegenwoordigd in de wijk. • Door sloop van (portiek)flats in de afgelopen jaren is het aantal woningen afgenomen en nu redelijk stabiel. Het aandeel eigen woningen neemt door de nieuwbouw toe. Nog steeds is het merendeel van de woningen in handen van woningcorporatie Volkshuisvesting. • Bewoners zijn over de woonomgeving, de leefbaarheid en veiligheid en de sociale kwaliteit van de woonbuurt iets minder tevreden. Over de voorzieningen is men gemiddeld tevreden. Gevoelens van onveiligheid komen relatief vaak voor. • De sociaal-economische positie van de huishoudens in Malburgen-West is ongunstig: een op de vijf huishoudens heeft een inkomen onder de lage inkomensgrens en het gemiddelde huishoudensinkomen ligt onder het Arnhems gemiddelde. Het aandeel werkzoekenden en bijstandsgerechtigden ligt hoger dan gemiddeld.

wijk Malburgen-West Arnhem Op 1 januari 2015 2015 bevolkingssamenstelling: aantal inwoners 4.294 152.288 aantal huishoudens 2.087 77.959 % niet-westerse allochtonen 35,4% 18,4% mutatiegraad¹ 13,5% 14,4% fysieke woonomgeving: aantal woningen 1.927 71.961 % corporatiebezit 52% 38% sociale woonomgeving²: rapportcijfer woonomgeving 6,8 7,3 rapportcijfer leefbaarheid eigen buurt 6,7 7,2 rapportcijfer voorzieningen in eigen buurt 7,0 7,0 % onveiligheidsgevoel in eigen buurt 40% 26% % achteruitgang verwacht eigen buurt 21% 19% participatie: aantal bedrijfsvestigingen3 230 13.440 aantal banen3 460 99.110 % geregistreerde werkzoekenden4 12,8% 8,6% % bijstandsgerechtigden 10,8% 6,4% 1 over jaar 2014; % verhouding tussen migratie en bevolkingsomvang 2 onderzoek gehouden in najaar 2013 3 per 1 april 2014 4 per 1 januari 2014 Hier vindt u een selectie van indicatoren op wijkniveau. Voor meer informatie verwijzen we u naar www.arnhem.incijfers.nl.

36

pagina


onderwerp

17. Malburgen-Oost (N) Malburgen-Oost (N)

Verjonging en verbeteringen • Malburgen-Oost (N) is een deels vooroorlogse en (kort) naoorlogse wijk gelegen in Arnhem-Zuid. Aan de wijk is in de periode 2006-2010 een nieuw gebied toegevoegd: Stadseiland. Door deze toevoeging is de bevolking gegroeid. • In Malburgen-Oost (Noord) is als gevolg van de herstructurering verdere verjonging opgetreden. Het aandeel ouderen ligt lager dan gemiddeld. • Ruim een kwart van de bewoners is van niet-westerse allochtone afkomst; dit aantal is licht gestegen. • De wijk heeft relatief veel eengezinswoningen. Het aandeel koopwoningen is door de herstructurering toegenomen. • Rapportcijfers over de woonomgeving, de leefbaarheid en veiligheid en de sociale kwaliteit van de woonbuurt zijn iets lager dan het gemiddelde voor Arnhem, maar wel hoger dan in Malburgen-Oost (Zuid). Over de voorzieningen in de wijk is men gemiddeld tevreden. Gevoelens van onveiligheid komen zowel in West als in Oost (N) relatief vaak voor. • Het aandeel werkzoekenden en bijstandsgerechtigden ligt hoger dan gemiddeld voor Arnhem, maar ligt lager dan in de rest van Malburgen. Het sociaal-economisch profiel is de laatste jaren wel verbeterd.

wijk Malburgen-Oost (N) Arnhem Op 1 januari 2015 2015 bevolkingssamenstelling: aantal inwoners 6.056 152.288 aantal huishoudens 2.931 77.959 % niet-westerse allochtonen 27,3% 18,4% mutatiegraad¹ 16,5% 14,4% fysieke woonomgeving: aantal woningen 2.666 71.961 % corporatiebezit 40% 38% sociale woonomgeving²: rapportcijfer woonomgeving 6,8 7,3 rapportcijfer leefbaarheid eigen buurt 6,7 7,2 rapportcijfer voorzieningen in eigen buurt 7,0 7,0 % onveiligheidsgevoel in eigen buurt 35% 26% % achteruitgang verwacht eigen buurt 19% 19% participatie: aantal bedrijfsvestigingen3 340 13.440 aantal banen3 1.350 99.110 % geregistreerde werkzoekenden4 11,0% 8,6% % bijstandsgerechtigden 7,4% 6,4% 1 over jaar 2014; % verhouding tussen migratie en bevolkingsomvang 2 onderzoek gehouden in najaar 2013 3 per 1 april 2014 4 per 1 januari 2014 Hier vindt u een selectie van indicatoren op wijkniveau. Voor meer informatie verwijzen we u naar www.arnhem.incijfers.nl.

37

pagina


onderwerp

18. Malburgen-Oost (Z) Malburgen-Oost (Z)

Enorme diversiteit, hoge werkloosheid en weinig ontwikkeling • Malburgen-Oost (Z) is een wijk gelegen in Arnhem-Zuid, omsloten door Malburgen-Oost (N), Vredenburg/ Kronenburg en Malburgen-West. • De wijk bestaat uit vijf buurten: ’t Duifje, Immerloo I, Immerloo II, Middelgraaflaan e.o. en Zeegsingel e.o. De buurt Immerloo II kenmerkt zich door een zestal grote galerijflats, ’t Duifje wordt afgesloten van de wijk door de Pleijweg. • De wijk Malburgen-Oost (Z) heeft relatief veel 65-plussers. Vooral in de buurt Middelgraaflaan e.o. wonen relatief veel ouderen, mede als gevolg van de aanwezigheid van zorgvoorzieningen. De wijk kent relatief veel eenoudergezinnen. • Het aandeel niet-westers allochtonen is hoog in Malburgen-Oost (Zuid). Binnen de wijk zien we sterke variatie: in de buurt Immerloo II twee op de drie inwoners, in ’t Duifje en Middelgraaflaan e.o. één op de vier. • De woningvoorraad van de wijk neemt, na een periode van afname, de afgelopen jaren weer toe. Ruim driekwart is in bezit van corporaties. In Immerloo II zijn bijna alle woningen corporatiebezit. In de buurten Immerloo I en Zeegsingel e.o. staan vooral eengezinswoningen. In de buurten Middelgraaflaan e.o. en Immerloo II overheersen de flats/appartementen. • Bewoners van deze wijk zijn over de woonomgeving, de leefbaarheid en veiligheid, de voorzieningen in de buurt en de sociale kwaliteit van de woonbuurt negatiever dan gemiddeld. • De sociaal-economische positie van de huishoudens in Malburgen-Oost (Z) is ongunstig: ruim een kwart van de huishoudens heeft een inkomen onder de lage inkomensgrens en het gemiddelde huishoudensinkomen is het laagst in Arnhem. Het aandeel werkzoekenden en bijstandsgerechtigden in de Malburgen-Oost (Z) is gestegen en is het hoogst van alle wijken.

wijk Malburgen-Oost (Z) Arnhem Op 1 januari 2015 2015 bevolkingssamenstelling: aantal inwoners 7.655 152.288 aantal huishoudens 3.691 77.959 % niet-westerse allochtonen 44,1% 18,4% mutatiegraad¹ 14,8% 14,4% fysieke woonomgeving: aantal woningen 3.645 71.961 % corporatiebezit 78% 38% sociale woonomgeving²: rapportcijfer woonomgeving 6,6 7,3 rapportcijfer leefbaarheid eigen buurt 6,5 7,2 rapportcijfer voorzieningen in eigen buurt 6,5 7,0 % onveiligheidsgevoel in eigen buurt 30% 26% % achteruitgang verwacht eigen buurt 25% 19% participatie: aantal bedrijfsvestigingen3 310 13.440 aantal banen3 920 99.110 % geregistreerde werkzoekenden4 16,7% 8,6% % bijstandsgerechtigden 15,4% 6,4% 1 over jaar 2014; % verhouding tussen migratie en bevolkingsomvang 2 onderzoek gehouden in najaar 2013 3 per 1 april 2014 4 per 1 januari 2014 Hier vindt u een selectie van indicatoren op wijkniveau. Voor meer informatie verwijzen we u naar www.arnhem.incijfers.nl.

38

pagina


onderwerp

19. Vredenburg/Kronenburg Vredenburg/Kronenburg

Krimp en vergrijzing • De wijk Vredenburg/Kronenburg ligt in het zuidelijk stadsdeel en is gebouwd in de periode 1970-1990. De wijk bestaat uit vier buurten, ieder met hun eigen karakter: Vredenburg, Kronenburg, Holthuizen en Eimersweide. Op het grondgebied van de wijk staan veel kantoren (bijvoorbeeld Rijnpoort). Het winkel centrum Kronenburg en de Rijnhal liggen in de wijk. Vredenburg/Kronenburg wordt doorsneden door een aantal drukke wegen. • De woningvoorraad kenmerkt zich door een hoog percentage meergezinswoningen. Met name langs de randen van Vredenburg, in Kronenburg en in Eimersweide staat veel hoogbouw. Een groot deel van de woningen is particulier verhuurd. • Sinds 2003 is sprake geweest van een daling van het aantal inwoners, momenteel lijkt er sprake van een lichte groei. Er wonen relatief veel ouderen. Deels hangt dit samen met de aanwezigheid van verzorgings- flats en intramurale voorzieningen. Ook het feit dat de jongere gezinnen die zich in de jaren ‘70 vestigden er deels zijn blijven wonen draagt hier aan bij. Een aanzienlijk deel van de bewoners is niet-westers allochtoon, het aantal stijgt licht. • Bewoners zijn over het algemeen gemiddeld positief over de woonomgeving, leefbaarheid en voorzieningen in de wijk. Wel is een kwart van de bewoners niet positief over de toekomstige ontwikkeling van de wijk. • Het aantal arbeidsplaatsen en bedrijfsvestigingen is toegenomen. De werkloosheid en het aantal mensen met een PW (voorheen WWB)-uitkering is gestegen en ligt hoger dan het Arnhems gemiddelde.

wijk Vredenburg/Kronenburg Arnhem Op 1 januari 2015 2015 bevolkingssamenstelling: aantal inwoners 8.237 152.288 aantal huishoudens 4.475 77.959 % niet-westerse allochtonen 23,2% 18,4% mutatiegraad¹ 11,9% 14,4% fysieke woonomgeving: aantal woningen 4.454 71.961 % corporatiebezit 41% 38% sociale woonomgeving²: rapportcijfer woonomgeving 7,1 7,3 rapportcijfer leefbaarheid eigen buurt 7,0 7,2 rapportcijfer voorzieningen in eigen buurt 7,3 7,0 % onveiligheidsgevoel in eigen buurt 29% 26% % achteruitgang verwacht eigen buurt 25% 19% participatie: aantal bedrijfsvestigingen3 550 13.440 aantal banen3 6.540 99.110 % geregistreerde werkzoekenden4 9,3% 8,6% % bijstandsgerechtigden 8,5% 6,4% 1 over jaar 2014; % verhouding tussen migratie en bevolkingsomvang 2 onderzoek gehouden in najaar 2013 3 per 1 april 2014 4 per 1 januari 2014 Hier vindt u een selectie van indicatoren op wijkniveau. Voor meer informatie verwijzen we u naar www.arnhem.incijfers.nl.

39

pagina


onderwerp

20. Elden

Elden

Dorp in Arnhem, ouderen en werkgelegenheid • Deze kleine wijk is het voormalige dorp Elden en de omgeving ervan. Het heeft nog steeds een dorps karakter. Het stadion Gelredome ligt op het grondgebied van deze wijk. Opvallend zijn de drukke wegen die de wijk omsluiten. • Het aantal bewoners is gestegen; dit komt door nieuwbouwproject de Tuin van Elden. Het is een relatief grijze bevolking: veel ouderen en relatief weinig jongeren. Dit hangt voor een belangrijk deel samen met het in de wijk gevestigde verzorgingshuis en het verpleeghuis. Er wonen relatief weinig niet-westerse allochtonen in de wijk. • Er staan inmiddels 930 woningen in de wijk, waarvan één derde corporatiebezit. Naast de verzorgingshuizen betreft het voornamelijk eengezinswoningen. • De sociale cohesie is sterk. Men kent weinig sociaal-economische problematiek. Bewoners zijn dan ook, in vergelijking tot het Arnhemse gemiddelde, positief over de leefbaarheid en veiligheid van hun wijk. Over de voorzieningen is men iets minder tevreden. • De werkloosheid en bijstandsdichtheid zijn beide gestegen, maar blijven onder het Arnhems gemiddelde. De wijk heeft relatief veel arbeidsplaatsen (voornamelijk bij zorginstellingen, de diverse aanwezige kantoren en Gelredome). Het aantal bedrijfsvestigingen is toegenomen.

wijk Elden Arnhem Op 1 januari 2015 2015 bevolkingssamenstelling: aantal inwoners 2.236 152.288 aantal huishoudens 917 77.959 % niet-westerse allochtonen 5,1% 18,4% mutatiegraad¹ 12,5% 14,4% fysieke woonomgeving: aantal woningen 930 71.961 % corporatiebezit 32% 38% sociale woonomgeving²: rapportcijfer woonomgeving 7,6 7,3 rapportcijfer leefbaarheid eigen buurt 7,6 7,2 rapportcijfer voorzieningen in eigen buurt 6,3 7,0 % onveiligheidsgevoel in eigen buurt 18% 26% % achteruitgang verwacht eigen buurt 19% 19% participatie: aantal bedrijfsvestigingen3 210 13.440 aantal banen3 4.050 99.110 % geregistreerde werkzoekenden4 5,3% 8,6% % bijstandsgerechtigden 2,3% 6,4% 1 over jaar 2014; % verhouding tussen migratie en bevolkingsomvang 2 onderzoek gehouden in najaar 2013 3 per 1 april 2014 4 per 1 januari 2014 Hier vindt u een selectie van indicatoren op wijkniveau. Voor meer informatie verwijzen we u naar www.arnhem.incijfers.nl.

40

pagina


onderwerp

21. Elderveld

Elderveld

Enige krimp, vergrijzing • Net als De Laar is Elderveld, gelegen in het westelijk deel van Arnhem-Zuid, een wijk uit de jaren ’70 van de vorige eeuw en ook deels een Bloemkoolwijk. • Het aantal inwoners neemt langzaam aan af. Elderveld telt relatief veel oudere inwoners, veel 55-plussers en weinig 18- t/m 34-jarigen. • Het aandeel gezinnen met kinderen neemt iets af in de wijk. Het aandeel alleenstaanden neemt geleidelijk aan toe. • Er zijn naar verhouding weinig verhuisbewegingen. Veel mensen blijven wonen, ook als hun kinderen zelf standig zijn gaan wonen. • De stabiele woningvoorraad van ruim 4.000 woningen bestaat, naast de koopwoningen, uit relatief veel corporatiewoningen. • De bewoners zijn over het algemeen positief over de leefbaarheid en voorzieningen in hun wijk. Over de toekomst in hun wijk is men minder positief. • De werkloosheid in Elderveld is, ondanks een toename, lager dan het Arnhems gemiddelde. Het aantal bijstandsuitkeringen is ook gestegen, maar blijft onder het Arnhems gemiddelde. • Het aantal arbeidsplaatsen in de wijk is afgenomen en het aantal bedrijfsvestigingen toegenomen.

wijk Elderveld Arnhem Op 1 januari 2015 2015 bevolkingssamenstelling: aantal inwoners 9.150 152.288 aantal huishoudens 4.323 77.959 % niet-westerse allochtonen 14,4% 18,4% mutatiegraad¹ 8,8% 14,4% fysieke woonomgeving: aantal woningen 4.235 71.961 % corporatiebezit 45% 38% sociale woonomgeving²: rapportcijfer woonomgeving 7,3 7,3 rapportcijfer leefbaarheid eigen buurt 7,2 7,2 rapportcijfer voorzieningen in eigen buurt 7,4 7,0 % onveiligheidsgevoel in eigen buurt 29% 26% % achteruitgang verwacht eigen buurt 24% 19% participatie: aantal bedrijfsvestigingen3 470 13.440 aantal banen3 2.200 99.110 % geregistreerde werkzoekenden4 8,2% 8,6% % bijstandsgerechtigden 5,2% 6,4% 1 over jaar 2014; % verhouding tussen migratie en bevolkingsomvang 2 onderzoek gehouden in najaar 2013 3 per 1 april 2014 4 per 1 januari 2014 Hier vindt u een selectie van indicatoren op wijkniveau. Voor meer informatie verwijzen we u naar www.arnhem.incijfers.nl.

41

pagina


onderwerp

22. De Laar

De Laar

Gezinswijk, kritisch over de toekomst van de wijk • De Laar is een typische Bloemkoolwijk uit de tweede helft van de jaren ‘70. Een overwegend groene wijk onderverdeeld in twee buurten: De Laar-Oost en -West. • De wijk is de op één na grootste wijk qua inwonertal van Arnhem. Het aantal inwoners neemt geleidelijk aan af doordat kinderen uit huis vertrekken en de ouders er blijven wonen. De Laar is vooral een wijk voor gezinnen. • De Laar is een overwegend ‘witte wijk’. • De circa 5.500 woningen zijn gelijk verdeeld over de twee buurten. Het zijn voornamelijk eengezinswoningen. De woningvoorraad bestaat voor meer dan de helft uit koopwoningen. Het aantal koopwoningen neemt geleidelijk aan toe. • We zien relatief weinig verhuisbewegingen in de wijk. • Over het algemeen zijn de inwoners positief over hun wijk. Het gevoel van onveiligheid is gemiddeld. Over de toekomst van de wijk zijn de bewoners enigszins pessimistisch. Over de voorzieningen is men tevreden. • De werkloosheid en het aantal bijstandsgerechtigden is toegenomen. • Het aantal bedrijfsvestigingen is licht gestegen, het aantal arbeidsplaatsen is redelijk stabiel. De wijk kent relatief veel ZZP-ers.

wijk De Laar Arnhem Op 1 januari 2015 2015 bevolkingssamenstelling: aantal inwoners 12.482 152.288 aantal huishoudens 5.613 77.959 % niet-westerse allochtonen 12,8% 18,4% mutatiegraad¹ 9,4% 14,4% fysieke woonomgeving: aantal woningen 5.540 71.961 % corporatiebezit 33% 38% sociale woonomgeving²: rapportcijfer woonomgeving 7,2 7,3 rapportcijfer leefbaarheid eigen buurt 7,1 7,2 rapportcijfer voorzieningen in eigen buurt 7,3 7,0 % onveiligheidsgevoel in eigen buurt 23% 26% % achteruitgang verwacht eigen buurt 24% 19% participatie: aantal bedrijfsvestigingen3 640 13.440 aantal banen3 1.600 99.110 % geregistreerde werkzoekenden4 8,7% 8,6% % bijstandsgerechtigden 4,8% 6,4% 1 over jaar 2014; % verhouding tussen migratie en bevolkingsomvang 2 onderzoek gehouden in najaar 2013 3 per 1 april 2014 4 per 1 januari 2014 Hier vindt u een selectie van indicatoren op wijkniveau. Voor meer informatie verwijzen we u naar www.arnhem.incijfers.nl.

42

pagina


onderwerp

23. Rijkerswoerd

Rijkerswoerd

Krimpende gezinswijk, kritisch over toekomst • Rijkerswoerd is een grote wijk in Arnhem-Zuid. Ontwikkeld in de jaren ‘80 van de vorige eeuw en in de 20 jaar daarna flink uitgebreid. De wijk bestaat uit vier buurten: Oost, Midden, West en Overmaat. • Hoewel de wijk qua inwonertal de grootste van Arnhem is, loopt het aantal terug. Het is een echte gezinswijk. Veel veertigers, kinderen en jeugd. Vanaf 2000 zien we een toename van het aandeel niet-westerse allochtonen. Deze toename zet door. • Heeft de bevolking een typisch gezinsprofiel, zo ook de woningvoorraad. Zo’n 8 op de 10 woningen zijn eengezinswoningen, het merendeel koopwoningen. • De mutatiegraad van de wijk is laag; veel bewoners blijken ‘honkvast’. • Over het algemeen zijn bewoners redelijk positief over de leefbaarheid en de veiligheid van hun wijk. Men verwacht wel dat de wijk de komende jaren erop achteruit zal gaan. • De werkloosheid ligt lager dan het Arnhems gemiddelde, zo ook het aantal bijstandsuitkeringen maar beide stijgen wel. Het aantal arbeidsplaatsen in de wijk blijft gelijk, het aantal bedrijfsvestigingen is toegenomen.

wijk Rijkerswoerd Arnhem Op 1 januari 2015 2015 bevolkingssamenstelling: aantal inwoners 12.947 152.288 aantal huishoudens 5.433 77.959 % niet-westerse allochtonen 17,3% 18,4% mutatiegraad¹ 7,3% 14,4% fysieke woonomgeving: aantal woningen 5.217 71.961 % corporatiebezit 34% 38% sociale woonomgeving²: rapportcijfer woonomgeving 7,3 7,3 rapportcijfer leefbaarheid eigen buurt 7,2 7,2 rapportcijfer voorzieningen in eigen buurt 7,1 7,0 % onveiligheidsgevoel in eigen buurt 18% 26% % achteruitgang verwacht eigen buurt 29% 19% participatie: aantal bedrijfsvestigingen3 840 13.440 aantal banen3 3.160 99.110 % geregistreerde werkzoekenden4 7,0% 8,6% % bijstandsgerechtigden 3,4% 6,4% 1 over jaar 2014; % verhouding tussen migratie en bevolkingsomvang 2 onderzoek gehouden in najaar 2013 3 per 1 april 2014 4 per 1 januari 2014 Hier vindt u een selectie van indicatoren op wijkniveau. Voor meer informatie verwijzen we u naar www.arnhem.incijfers.nl.

43

pagina


onderwerp

24. Schuytgraaf

Schuytgraaf

Jongste wijk van Arnhem • Schuytgraaf is de nieuwste uitbreidingswijk van Arnhem en is gelegen in het zuidwesten van de gemeente ten westen van de spoorlijn Arnhem-Nijmegen. De eerste woningen dateren van 2004. Het is een zeer groene wijk met veel waterpartijen. • De bevolking groeit nog steeds. De laatste jaren voornamelijk als gevolg van gezinsuitbreiding van de huidige huishoudens, maar ook door nieuw opgeleverde woningen. Schuytgraaf is een jonge wijk. Een gemiddeld huishouden in Schuytgraaf is dan ook beduidend groter dan een gemiddeld Arnhems huishouden. • Het percentage niet-westerse allochtonen in Schuytgraaf neemt gestaag toe. Wat opvalt is dat er weinig bewoners van Turkse of Marokkaanse komaf zijn. • De woningvoorraad bestaat voornamelijk uit eengezinswoningen, bijna 2/3 is koop. Van de koopwoningen bestaat een relatief groot aandeel uit het duurdere segment van de markt: twee-onder-één-kap, vrijstaand en geschakeld. Er zijn weinig flatwoningen, boven- of benedenwoningen. • Bewoners zijn gemiddeld positief over de leefbaarheid en veiligheid. Over het voorzieningenaanbod is men over het algemeen niet tevreden. Men is doorgaans positief over de toekomst van de wijk. Bewoners voelen zich veilig in hun eigen buurt. • De werkgelegenheid en het aantal bedrijfsvestigingen in de wijk nemen toe. Er zijn relatief veel ZZP-ers in de wijk gevestigd. Het aantal bijstandsgerechtigden is laag. De werkloosheid is de laatste jaren gestegen.

wijk Schuytgraaf Arnhem Op 1 januari 2015 2015 bevolkingssamenstelling: aantal inwoners 9.270 152.288 aantal huishoudens 3.411 77.959 % niet-westerse allochtonen 15,1% 18,4% mutatiegraad¹ 9,1% 14,4% fysieke woonomgeving: aantal woningen 3.350 71.961 % corporatiebezit 27% 38% sociale woonomgeving²: rapportcijfer woonomgeving 7,2 7,3 rapportcijfer leefbaarheid eigen buurt 7,1 7,2 rapportcijfer voorzieningen in eigen buurt 5,6 7,0 % onveiligheidsgevoel in eigen buurt 16% 26% % achteruitgang verwacht eigen buurt 15% 19% participatie: aantal bedrijfsvestigingen3 580 13.440 aantal banen3 960 99.110 % geregistreerde werkzoekenden4 5,7% 8,6% % bijstandsgerechtigden 2,3% 6,4% 1 over jaar 2014; % verhouding tussen migratie en bevolkingsomvang 2 onderzoek gehouden in najaar 2013 3 per 1 april 2014 4 per 1 januari 2014 Hier vindt u een selectie van indicatoren op wijkniveau. Voor meer informatie verwijzen we u naar www.arnhem.incijfers.nl.

% corporatiebezit

rapportcijfer woonomgeving

rapportcijfer leefbaarheid eigen buurt 2013

7,1

7,0

Spijkerkwartier

6.385

4.755

13,6%

28,2%

3.237

27%

7,0

6,9

Arnhemse Broek

5.884

3.328

33,1%

21,8%

2.695

62%

6,5

6,3

Presikhaaf-West

8.117

4.280

46,2%

20,1%

3.884

73%

6,6

6,6

Presikhaaf-Oost

6.592

3.791

19,1%

15,0%

3.493

31%

7,2

7,2

St.Marten/Sonsbeek-Zuid

4.639

2.903

11,1%

24,8%

2.301

19%

7,4

7,2

Klarendal

7.456

4.482

22,8%

16,9%

3.951

57%

7,1

7,1

Velperweg e.o.

8.623

4.013

6,2%

12,1%

3.975

14%

7,9

7,8

Alteveer en Cranevelt

4.438

2.163

3,2%

8,9%

2.189

14%

8,3

8,1

Geitenkamp

4.026

2.224

13,5%

11,9%

2.159

86%

6,9

6,8

Monnikenhuizen

3.836

1.920

8,5%

12,3%

2.087

37%

7,6

7,5

Burgemeesterswijk / Hoogkamp

7.573

3.740

3,8%

13,7%

3.317

6%

8,3

8,1

Schaarsbergen e.o.

1.977

829

3,0%

12,5%

735

1%

8,6

8,4

Heijenoord / Lombok

4.083

2.180

7,0%

15,5%

1.976

23%

7,8

7,7

Klingelbeek

1.292

771

4,6%

19,6%

871

0%

7,8

7,6

Malburgen-West

4.294

2.087

35,4%

13,5%

1.927

52%

6,8

6,7

Malburgen-Oost (Noord)

6.056

2.931

27,3%

16,5%

2.666

40%

6,8

6,7

Malburgen-Oost (Zuid)

7.655

3.691

44,1%

14,8%

3.645

78%

6,6

6,5

Vredenburg / Kronenburg

8.237

4.475

23,2%

11,9%

4.454

41%

7,1

7,0

Elden

2.236

917

5,1%

12,5%

930

32%

7,6

7,6

Elderveld

9.150

4.323

14,4%

8,8%

4.235

45%

7,3

7,2

De Laar

12.482

5.613

12,8%

9,4%

5.540

33%

7,2

7,1

Rijkerswoerd

12.947

5.433

17,3%

7,3%

5.217

34%

7,3

7,2

9.270

3.411

15,1%

9,1%

3.350

27%

7,2

7,1

152.288

77.959

18,4%

14,4%

71.961

38%

7,3

7,2

Schuytgraaf Arnhem

mutatiegraad

2013

28%

% niet-westerse allochtonen

2015

3.127

aantal huishoudens

2015

29,3%

aantal inwoners

aantal woningen

Arnhem Totaal

2014

13,8%

onderwerp

2015

3.699


2015

5.040

pagina

2015

Centrum

Jaar

44

Arnhem totaal

Spijkerkwartier

7,4

35%

18%

1.020

3.450

7,6%

6,3%

Arnhemse Broek

6,3

41%

21%

920

14.670

11,7%

11,9%

Presikhaaf-West

7,1

31%

23%

380

2.470

12,5%

12,8%

Presikhaaf-Oost

7,1

26%

25%

530

7.630

7,9%

5,7%

St.Marten/Sonsbeek-Zuid

7,0

32%

12%

580

930

7,0%

3,6%

Klarendal

7,2

31%

13%

700

1.850

10,4%

10,4%

Velperweg e.o.

7,1

20%

11%

840

6.530

4,6%

2,1%

Alteveer en Cranevelt

7,3

10%

6%

440

5.220

4,9%

1,2%

Geitenkamp

7,2

34%

25%

250

740

14,8%

14,4%

Monnikenhuizen

6,9

14%

14%

290

810

8,6%

5,8%

Burgemeesterswijk / Hoogkamp

7,4

14%

6%

1.050

4.580

4,0%

1,4%

Schaarsbergen e.o.

5,9

7%

9%

250

6.050

3,3%

1,7%

Heijenoord / Lombok

7,3

12%

13%

410

1.700

6,1%

2,9%

Klingelbeek

6,4

9%

14%

140

4.160

4,0%

4,2%

Malburgen-West

7,0

40%

21%

230

460

12,8%

10,8%

Malburgen-Oost (Noord)

7,0

35%

19%

340

1.350

11,0%

7,4%

Malburgen-Oost (Zuid)

6,5

30%

25%

310

920

16,7%

15,4%

Vredenburg / Kronenburg

7,3

29%

25%

550

6.540

9,3%

8,5%

Elden

6,3

18%

19%

210

4.050

5,3%

2,3%

Elderveld

7,4

29%

24%

470

2.200

8,2%

5,2%

De Laar

7,3

23%

24%

640

1.600

8,7%

4,8%

Rijkerswoerd

7,1

18%

29%

840

3.160

7,0%

3,4%

Schuytgraaf

5,6

16%

15%

580

960

5,7%

2,3%

Arnhem

7,0

26%

19%

13.440

99.110

8,6%

6,4%

rapportcijfer woonomgeving 5,8%

% geregistreerde werkzoekenden

% achteruitgang verwacht eigen buurt

2015

7,4%

aantal banen

% onveiligheidsgevoel in eigen buurt

2014

17.100

aantal bedrijfsvestigingen

rapportcijfer voorzieningen eigen buurt

2014

1.460

onderwerp

2014

22%


2013

35%

pagina

2013

7,4

45

2013

Centrum

Jaar

46

pagina


onderwerp

47

pagina


onderwerp

Bronnen- begrippenlijst Bevolking Bronnen Figuur 1 Gemeente Arnhem / CBS Figuur 2 Gemeente Arnhem / CBS Figuur 3 Gemeente Arnhem Figuur 4 Gemeente Arnhem / CBS Figuur 5 CBS Figuur 6 Gemeente Arnhem Figuur 7 CBS Figuur 8 RIO

• Peildatum voor het aantal inwoners is 1 januari van dat jaar. Cijfers komen uit de Basis Registratie Personen. • De prognose is opgesteld door O & S op basis van het model GBPro van Pronexus B.V. uit Eindhoven. • Suburbanisatie: de migratie van mensen uit de stad naar het omringende platteland. • Etniciteit: sociaal-culturele identiteit die een bepaalde groep mensen of een aantal bevolkingsgroepen bindt. •

Allochtoon (definitie CBS): persoon van wie tenminste één ouder in het buitenland is geboren. Niet-westerse allochtonen: allochtonen met als herkomstgroepering één van de landen in Afrika, Latijns Amerika en Azië (exclusief Indonesië of Japan) of Turkije. Het CBS rekent op grond van hun sociaal-economische en sociaal-culturele positie allochtonen uit Indonesië en Japan tot westerse allochtonen. Westerse allochtonen: allochtonen uit overige landen.

• Huishoudens: dit betreft de particuliere huishoudens (exclusief instellingen en tehuizen). Dit begrip is altijd een schatting. Voorbeeld: als twee personen op hetzelfde adres geregistreerd staan dan is het nog onduide- lijk of zij een gezamenlijk huishouden vormen. Dit kunnen ook twee alleenstaanden zijn. • Onderwijsniveau Onderwijsniveau: laag Het hoogst behaalde onderwijsniveau is laag onderwijs. Dit omvat onderwijs op het niveau van basisonderwijs, het vmbo, de eerste 3 leerjaren van havo/vwo of de assistentenopleiding (mbo-1). Onderwijsniveau: middelbaar Het hoogst behaalde onderwijsniveau is middelbaar onderwijs. Dit omvat de bovenbouw van havo/vwo, de basisberoepsopleiding (mbo-2), de vakopleiding (mbo-3) en de middenkader- en specialistenopleidingen (mbo-4). Onderwijsniveau: hoog Het hoogst behaalde onderwijsniveau is hoog onderwijs. Dit omvat onderwijs op het niveau van hbo of wo. Onderwijsniveau: onbekend Het hoogst behaalde onderwijsniveau is onbekend. • Cijfers over inkomen afkomstig van RIO (Regionaal Inkomensonderzoek van CBS). Besteedbaar huishoudensinkomen: het bruto-inkomen verminderd met: • betaalde inkomensoverdrachten zoals alimentatie van de ex-echtgeno(o)t(e) • premies inkomensverzekeringen zoals premies betaald voor sociale verzekeringen, volksverzekeringen en particuliere verzekeringen in verband met werkloosheid, arbeidsongeschiktheid, ouderdom en nabestaanden • premies ziektekostenverzekeringen • belastingen op inkomen en vermogen.

48

pagina


onderwerp

Economische kracht Bronnen Figuur 1 PWE 2014 / Lisa Figuur 2 PWE 2014 Figuur 3 PWE 2014 Figuur 4 CBS Figuur 5 CBS Figuur 6 Gemeente Arnhem Figuur 7 19 BUIG-gemeenten Figuur 8 Locatus

• De sociaal-economische index is afkomstig uit de Atlas voor gemeenten 2015 van Marlet. Deze atlas verschijnt jaarlijks in mei. Het onderzoeksbureau Marlet vergelijkt de 50 grootste gemeenten van Nederland op 50 punten. Op de index is 1 de hoogste en 50 de laagste. • Cijfers over werkgelegenheid komen uit de Provinciale Werkgelegenheidsenquête (PWE). Dit is een jaarlijks onderzoek van de provincie Gelderland (in samenwerking met de Kamer van Koophandel) naar de aard en omvang van de Gelderse werkgelegenheid. Dit is de stand per 1 april. • Pendel: regiogemeenten zijn Lingewaard, Rheden, Overbetuwe, Duiven, Zevenaar, Westervoort, Renkum, Doesburg, Rijnwaarden en Rozendaal. • ZZP-er: bedrijf waar één persoon 12 uur of meer per week werkt (Zelfstandige Zonder Personeel). • PW: Participatiewet (voorheen Wet Werk en Bijstand). • Vergelijkende cijfers PW komen van de zgn. BUIG-gemeenten. Wet BUIG: Bundeling van Uitkeringen Inkomensvoorzieningen aan Gemeenten. Gemeente Enschede verzamelt per de 1e van elke maand cijfers van 19 gemeenten. Dit zijn de G4 (Amsterdam, Rotterdam, Den Haag, Utrecht) en de overige 15 (Arnhem, Breda, Groningen, Leeuwarden, Nijmegen, Drechtsteden, Den Bosch, Enschede, Eindhoven, Almere, Apeldoorn, Alkmaar, Zaanstad, Zwolle, Amersfoort). • Het aantal bezoekers van de binnenstad is gebaseerd op tellingen van Locatus. Deze hebben plaatsgevonden in maart 2015 op een aantal strategische punten in de binnenstad.

Sociale kracht Bronnen Figuur 1 Gemeente Arnhem / VGGM Figuur 2 Gemeente Arnhem / VGGM / CBS Figuur 3 Gemeente Arnhem / VGGM / CBS Figuur 4 RIO / CBS Figuur 5 DUO / OCW / Kinderen in Tel / RIO / CBS Figuur 6 Gemeente Arnhem / VGGM / CBS

• VGGM: Veiligheids- en Gezondheids Regio Gelderland-midden • DUO: Dienst Uitvoering Onderwijs van Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) • Kinderen in Tel is een werkgroep waarin o.a. vertegenwoordigd zijn Verwey-Jonker Instituut, Unicef en Jantje Beton. De werkgroep brengt de leefsituatie van kinderen in gemeenten in beeld op basis van elf indicatoren gebaseerd op het VN-Kinderrechten verdrag.

49

pagina


onderwerp

Kwaliteit leefomgeving

Bronnen Figuur 1 Marlet Figuur 2 Gemeente Arnhem Figuur 3 WoonOnderzoekNederland (WoON) Figuur 4 Companen Figuur 5 Gemeente Arnhem Figuur 6 Politie Figuur 7 Gemeente Arnhem (Monitor Leefbaarheid en Veiligheid) Figuur 8 Gemeente Arnhem (Energie Made in Arnhem) / RDW

• De woonaantrekkelijkheidsindex komt uit Atlas voor gemeenten 2015 van Marlet; 1 is aantrekkelijkste en 50 de onaantrekkelijkste gemeente. • De cijfers van de woningvoorraad komen uit de BAG/WOZ administratie van de Afdeling Belastingen en de nieuwbouw- en sloopplanning van de Afdeling Wonen. • WoonOnderzoek Nederland (WoON): de Rijksoverheid doet om de 3 jaar onderzoek naar hoe mensen wonen en willen wonen. • Companen: advies- en onderzoeksbureau voor de woningmarkt en leefomgeving. • Monitor Leefbaarheid en Veiligheid: 2-jaarlijks onderzoek van Onderzoek & Statistiek. • Energie Made in Arnhem: Programma Energie Made in Arnhem 2014 RDW: Rijksdienst Wegverkeer.

Culturele kracht Bronnen Figuur 1 PWE 2014 Figuur 2 PWE 2014 Figuur 3 ArteZ Figuur 4 HGO / Oostpool / Introdans Figuur 5 CBS / Bibliotheek Arnhem Figuur 6 Museum Arnhem Figuur 7 Openluchtmuseum Figuur 8 Gelredome

• Creatieve industrie: media en entertainment, creatieve zakelijke dienstverlening, kunsten en cultureel erfgoed. Mode en vormgeving: ontwerp, productie van textiel en kleding, vormgeving, handel in textiel en kleding.

Staat van de Stad Colofon: Gemeente Arnhem Afdeling Informatievoorziening, Team Onderzoek en Statistiek Contactpersonen: Paul Bosch / Peter Bisseling Tel.: (026) 377 4784 E-mailadres: [email protected] Internet: www.arnhem.nl/onderzoekencijfers Fotograaf: Susan ter Bekke en Cees Tettero Lay-out: Grafische studio, cluster interne ondersteuning

STAat van de STAd 2015

Recommend Documents