2de stadscongres Groen Leuven | zaterdag 28 februari 2015 | Motie
De staat van de stad, 2015 Net als vorig jaar maakt Groen een balans op van de politieke situatie in deze stad. Hoe beoordelen we het beleid, en welke voorstellen hebben we voor het volgende jaar?
Wat stellen we vast? De toekomst is al aanwezig in Leuven. Zoveel burgers, al dan niet verenigd, zijn op allerlei manieren bezig met oplossingen voor de uitdagingen van vandaag. Ze kiezen voor duurzame mobiliteit, ze kiezen voor alternatieve woonvormen, ze nemen verantwoordelijkheid voor hun voedsel, ze experimenteren met de deel- en hersteleconomie, ze bieden zich aan als partners in beleid, ze organiseren hun werk in creatieve werkplekken, ze zijn actief in hun buurt, ze zorgen op hun manier voor een stad op kindermaat, ze nemen afstand van polarisering en betutteling, en nog veel meer. Groen is al jaren dé politieke vertaling van dat waardevolle burgerschap. Groen bouwt stap voor stap verder aan haalbare alternatieven die er wel voor kunnen zorgen dat Leuven de duurzame en rechtvaardige ecostad kan worden die het verdient te zijn. Want het kan anders, en Groen is daarvoor de beste garantie.
Het stadsbestuur durfde het in 2014 nog steeds niet aan om voluit te kiezen voor het spoor dat naar die toekomst leidt. Al te vaak bleef het beleid steken in oplossingen van het verleden en in de onwil om het aanwezig potentieel als partners te omarmen. Voor het Leuvens stadsbestuur hebben we daarom de volgende boodschap.
1. Kies eindelijk voor duurzame mobiliteit Het verkeersinfarct wordt acuter met de dag. De ecologische impact van het nog steeds toenemend gemotoriseerd verkeer is ondraaglijk hoog. De verkeersonveiligheid blijft veel te hoog. En nog steeds wil het stadsbestuur zichzelf wijsmaken dat een beleid van en/en mogelijk is. Men blijft zweren bij oplossingen van het verleden en riskeert zo kostbare publieke middelen verloren te laten gaan voor de broodnodige transitie. Ondertussen verschijnen studies met uitdagende visies op een Leuvens regionet en toont het wetenschappelijk rapport voor Leuven klimaatneutraal glashard aan dat enkel met doortastende keuzes voor een andere mobiliteit deze stad de eigen klimaatdoelstellingen kan halen. Een heel groot deel van de Leuvense bevolking is klaar voor een omslag, maar binnen het schepencollege is er niet eens een schepen die als bevoegdheid mobiliteit heeft…
Stop de plannen voor de Bruulparking en maak werk van een duurzaam parkeeralternatief. Doorgaan met de plannen voor de Bruulparking gaat diametraal in tegen het voornemen klimaatneutraal te worden en is een verspilling van kostbare publieke middelen, op basis van een achterhaalde mobiliteitsvisie. Volgens Groen moet er integendeel gekozen worden voor een duurzaam parkeeralternatief dat randparkings gebruikt of verder ontwikkelt, gekoppeld 1
aan vernieuwende ideeën als pendelbussen die heen en weer rijden tussen de randparkings en het stadscentrum. Investeren in een duurzaam parkeeralternatief biedt ook meer duurzame alternatieven voor de ondernemers in Leuven. Want door alleen in te zetten op autoparkeren in de binnenstad wordt die op den duur vooral onbereikbaar, zoals in de recente oudejaarsperiode bleek in een stad als Antwerpen. Maak werk van een slim systeem van stadsdistributie. Groen vraagt dat er snel concrete projecten komen die ervoor zorgen dat er geen grote vrachtwagens meer in het stadscentrum hoeven te komen. Multimodale overslag aan de rand van het stedelijk gebied, gekoppeld aan bezorging via kleinere milieuvriendelijke voertuigen is het alternatief. Tegelijk zou er een vlot systeem van thuisbezorging op stedelijk niveau moeten ontwikkeld worden, bv. met cargobikes. Zo bieden we een welgekomen steun aan de Leuvense (kleinere) winkels als antwoord op toenemend e-winkelen. En zo is er ook minder nood om zelf met de auto naar de stad te komen. Een modern en efficiënt systeem van stadsdistributie kan een belangrijke schakel zijn in de uitbouw van een winkelstad die inzet op kwaliteit, als alternatief voor onzinnige projecten als Uplace. Eindelijk een echte mobiliteitsdienst en een bevoegdheid mobiliteit. Je kunt het je bijna niet voorstellen, maar Leuven is een van de weinige centrumsteden die niet eens een eigen mobiliteitsdienst hebben. Mobiliteit is niet enkel een kwestie van veiligheid of openbare werken, het is vooral een integrale benadering. Al jaren wordt de keuze voor een volwaardig mobiliteitsbeleid om politieke redenen tegengehouden, en dat is onaanvaardbaar. Voor Groen is het duidelijk: doe zoals elke normale centrumstad, en kies voor een volwaardige mobiliteitsdienst, voor een mobiliteitscommissie in de gemeenteraad en de bevoegdheid mobiliteit voor een van de schepenen.
2. Kies eindelijk voor bestuurscultuur van participatie “Het concept participatie, ik snap dat nog steeds niet.” Het is een uitspraak van een van de schepenen, in volle verkiezingsperiode. “Wij zijn toch verkozen, wat is het probleem nu eigenlijk?” Het is een uitspraak van de burgemeester, bij talloze gelegenheden. Sinds de verkiezingen van 2012, onder zware druk van veel burgers en na jarenlange politieke inzet van Groen, wordt er heel schoorvoetend gekozen voor meer participatie. Maar het is niet uit volle overtuiging. Of het is enkel voor de tribune. Participatie, burgers als partners in beleid beschouwen, het zou de normale cultuur moeten zijn van een eigentijds bestuur in een dynamische stad als Leuven. Maar het stadsbestuur blijft aarzelen, en blijft vooral grote fouten maken.
Geen herhaling van fouten als bij de invoering van de blauwe zone. Implementatie van een cultuur van participatie. De invoering van de blauwe zone in een aantal delen van Kessel-Lo was een klassiek voorbeeld van hoe het niet moet. Een in wezen positief project werd op een totaal verkeerde manier ingevoerd, waardoor veel burgers ineens tegenstanders werden, terwijl ze partners hadden kunnen zijn. Bij de Hertogensite werd heel voorzichtig gewerkt met een participatietraject. De plannen werden een beetje bijgestuurd. Maar het spoor was alleszins beter. Participatie doorheen het hele beleidstraject zou de norm moeten zijn. Voor het stadsbestuur is de speeltijd voor een klimaatneutraal Leuven nu wel voorbij. Als het over het project Leuven Klimaatneutraal gaat, hebben we ondertussen al heel erg veel ‘denktafels’ en brainstorms gehad. Er is al erg veel geld en energie gegaan naar marketing en naar ‘leuke’ initiatieven als campings. Die initiatieven zijn op zich zeker zinvol, om blijvend 2
mensen te overtuigen om mee te doen. De medewerkers van het project, en heel erg veel gemotiveerde mensen in de onderdelen van de vzw hebben zich bijzonder hard ingezet. Maar de bal ligt nu bij de politiek. Het stadsbestuur moet nu eindelijk eens de nodige keuzes maken en zich niet langer verschuilen achter het partnerschap van de vzw. Anders halen we als stad nooit de doelstellingen. En anders zal dat immens menselijk kapitaal aan mensen die mee aan de kar willen trekken weer verloren gaan. “Doe iets met onze creativiteit.” Er beweegt heel veel in deze stad. Er groeien netwerken van boeiende creatieve ondernemers, artistieke duizendpoten en vernieuwende doeners die de stad van de toekomst nu al aan het verkennen zijn. Maar al te vaak hebben ze nog het gevoel dat er met hun creativiteit nog te weinig gedaan wordt. Het bestuur stelt zich ‘ouder’ op dan de ‘nieuwe’ stad die al vorm krijgt. Een andere bestuurscultuur kan daar verandering in brengen. Meer zelfs, een andere bestuurscultuur is nodig als we duurzaam en toekomstgericht ondernemen willen verankeren in deze stad.
3
In het OCMW is een andere coalitie aan het werk, met Groen als een van de partners. Hoe beoordeelt Groen het politieke werk in het OCMW?
3. Kies voor maatschappelijke verbondenheid Groen participeert mee aan het OCMW-bestuur. Die ervaring blijft nog steeds positief. Mee dankzij Groen bleef Leuven kiezen voor sociale samenhang en solidariteit. Samen met de andere centrumsteden waar de groenen mee verantwoordelijkheid nemen voor het sociaal beleid konden we zo bewijzen dat er een alternatief is voor het harde beleid in een stad als Antwerpen, waar de sociale rechten van wie in de marge van de samenleving wordt geduwd steeds meer in het gedrang komen. De volgende jaren zullen belangrijke keuzes gemaakt worden over de organisatie van het sociaal beleid op lokaal niveau, en voor Groen moet de onvoorwaardelijke keuze voor maatschappelijke en sociale verbondenheid en solidariteit daarbij het uitgangspunt zijn.
Armoedeconferentie: verder gaan met deze groene realisatie. Wie in armoede leeft, bespaart op gezondheidszorgen, zo blijkt uit heel wat rapporten en uit de ervaringen van wie werkt met armen. Het is dan ook niet verwonderlijk dat dit het eerste thema was van de eerste Leuvense armoedeconferentie die het OCMW samen met de stad en tal van organisaties die met armen werken organiseerde. In verschillende werkgroepen werd samen met de mensen om wie het gaat, concreet nagegaan wat er plaatselijk kan gebeuren om de gezondheidskloof te dichten. Dit jaar komt er een tweede armoedeconferentie met opnieuw gezondheid als thema. Het organiseren van een armoedeconferentie was een van de eisen die Groen stelde om een sociale coalitie in het Leuvense OCMW mogelijk te maken. Garanties voor de meest kwetsbaren bij keuzes over toekomst van het OCMW en het zorgbedrijf. Steden (en ook Leuven dus) zullen de volgende jaren keuzes moeten maken over een mogelijke integratie van het OCMW in de stadsdiensten. En in Leuven moeten ook nog de keuzes gemaakt worden voor de organisatie van het zorgbedrijf. Groen wil met een open geest meewerken aan nieuwe modellen en structuren. Maar de voorwaarde bij dat alles moet steeds zijn dat de sociale rechten van de meest kwetsbaren volledig gegarandeerd blijven. Er moet op korte termijn een sociaal voedselproject komen. Het was een van de punten van Groen in het bestuursakkoord voor het OCMW. Op gronden van het OCMW zou er een voedselproject moeten komen dat zich richt op de doelgroep van het OCMW. Verschillende opties zijn mogelijk wat ons betreft, en een koppeling met de Leuvense voedselstrategie is logisch. Maar de realisatie van dit voorstel mag voor ons niet langer uitgesteld worden. Dit jaar moet het in gang gezet worden. Investeer in noodwoningen en begeleid mensen naar een woning. Wie zijn of haar huis moet verlaten (omwille van werkloosheid, ziekte, scheiding, schulden, huurbeëindiging door eigenaar, …), heeft het soms heel moeilijk om een nieuwe betaalbare woonst te vinden. Soms is er zelfs geen alternatief (ook omwille van te weinig sociale woningen) en moeten mensen beroep doen op het OCMW. Groen wil dat het OCMW ook de komende jaren investeert in kwalitatieve noodwoningen als tijdelijke oplossing, maar vooral werk maakt van de begeleiding van mensen naar een woning. Onderliggend aan het woonprobleem liggen soms heel wat andere problemen die ervoor zorgen dat het wonen een probleem wordt.
4
De toekomst is al aanwezig in Leuven. Groen is sinds de recente verkiezingen een nog sterkere politieke factor geworden in deze stad. In die lijn willen we de volgende jaren verder werken. Want het kan anders. Leuven is meer dan klaar voor de duurzame en rechtvaardige ecostad die wij al jaren verdedigen.
5