Centrumlocatie
Staaroperatie in dagbehandeling
Met uw behandelend oogarts heeft u afgesproken dat u binnenkort wordt geopereerd aan staar (cataract) op de afdeling "Chirurgische Dagbehandeling". In deze folder vindt u de informatie die u helpt u voor te bereiden op deze operatie. Heeft u na het lezen nog vragen, stel ze dan gerust aan uw arts of aan de verpleegkundige op de polikliniek. Zij helpen u graag.
Wat is staar? Staar is een vertroebeling van de ooglens. De oorzaak van het ontstaan van staar is meestal veroudering van het weefsel waaruit de ooglens is opgebouwd. Doordat er vertroebeling van de lens optreedt, bereiken lichtstralen de binnenzijde van het oog (het netvlies) minder goed, met als gevolg het wazig en minder zien.
Behandeling De behandeling bestaat uit het verwijderen van de troebele inhoud van uw ooglens; die wordt vervangen door een nieuwe heldere kunstlens. De lens hangt in het oog aan elastische vezels. De inhoud van de lens bevindt zich in een kapsel, als het ware een zakje. Om de inhoud (staar) uit het zakje te krijgen zal de oogarts het voorstel deel van het lenszakje verwijderen. Wanneer de staar uit het lenszakje verwijderd is, wordt in het lege lenszakje de nieuwe kunstlens geplaatst. Hierdoor zit de kunstlens op dezelfde plaats als de oorspronkelijke lens (zie afbeelding). 2
Elastische vezels Ooglens Lens kapsel Troebele inhoud Ooglens (staar) Leeg lenszakje
Nieuwe kunstlens
Nieuwe kunstlens in het lenszakje op dezelfde plaats als de oorspronkelijke lens
3
Staaroperaties worden heel regelmatig uitgevoerd. In principe is het risico van complicaties gering maar een bloeding, infectie of netvliesprobleem kan optreden. In het algemeen wordt er naar gestreefd om na de operatie zonder bril in de verte te kijken. Dit lukt bij 75% van de patiënten. Uiteraard heeft u na de operatie wel een leesbril nodig. Soms lukt het niet alle lensresten te verwijderen bij de operatie. Bij een deel van de patiënten kan zogenaamde nastaar optreden, waarbij een geringe troebeling ontstaat die met een laserbehandeling te behandelen is. Ook op zeer hoge leeftijd is de operatie nog goed te ondergaan. Overigens is opereren de enige manier om echt iets te doen aan ouderdomsstaar. Er bestaan geen medicijnen tegen staar.
Onderzoek voorafgaande aan de operatie In sommige situaties krijgt u een combinatieafspraak voor het vooronderzoek. Het vooronderzoek bestaat uit: Oculometrie Op de polikliniek oogheelkunde wordt een oogmeting (oculometrie) gedaan om de sterkte van uw nieuwe kunstlens (kunstlenzen) te bepalen. Er wordt altijd een meting aan beide ogen gedaan, ook al komt u op dat moment maar voor één oog in aanmerking voor operatie. Indien u later aan het andere oog geopereerd zal worden voor staar is deze meting niet meer nodig. 4
Echografie Soms hebben we een echografie apparaat nodig om dit te kunnen meten. Dit gebeurt in liggende houding waarbij een klein ringetje op het oog wordt geplaatst. Voor dit onderzoek is het nodig dat u de contactlenzen een aantal weken van te voren uitlaat; bij zachte contactlenzen 2 weken; bij harde contactlenzen 4 weken. Voor alle onderzoeken en op de dag van de operatie geldt: gelieve geen oog make-up en nagellak te gebruiken. Anesthesie Voor u geopereerd wordt volgt eerst nog een controle om uw algemene gezondheid in kaart te brengen. Bij lokale anesthesie vindt deze controle plaats op de polikliniek Oogheelkunde. Als er geen bijzonderheden naar voren komen, wordt u goedgekeurd voor de operatie. Als er wel bijzonderheden zijn, of als u onder algehele narcose wordt geopereerd, wordt u door de verpleegkundige naar de polikliniek Anesthesiologie verwezen. Het vooronderzoek is 6 maanden geldig voor de goedgekeurde operatie. Voor een andere operatie is vaak opnieuw een vooronderzoek nodig. Wij streven ernaar tijdens dit bezoek een operatiedatum vast te stellen en verdere informatie met benodigdheden mee te geven. U krijgt een recept mee voor oogdruppels die u voor de operatie bij de apotheek moet halen en na de operatie moet gaan gebruiken. 5
Voorbereiding thuis - Wilt u ervoor zorgen dat er iemand met u mee komt naar het ziekenhuis die aanwezig kan blijven of u weer op komt halen zodat u weer naar huis kunt gaan? Het is wenselijk dat er de eerste 24 uur iemand bij u blijft.
Wat neemt u mee? - polikliniekkaart; - medicijnen die u gebruikt, in de originele verpakking; - makkelijke / ruim zittende kleding - eventueel een boek of tijdschrift. Houdt u er rekening mee dat de kastruimte beperkt is. Er is geen plaats voor een koffer of grote tas. Wij raden u aan geen waardevolle bezittingen zoals geld, sieraden, dure apparatuur en waardevolle papieren mee naar het ziekenhuis te nemen. Helaas komt diefstal regelmatig voor en het ziekenhuis stelt zich hiervoor niet aansprakelijk.
De dag van de operatie - Op de dag van de operatie doet u, vóórdat u van huis gaat, van elk van de twee soorten meegekregen oogdruppels, twee druppels (in totaal 4 druppels) in het te opereren oog. De volgorde maakt niet uit. - U hoeft NIET nuchter te zijn bij PLAATSELIJKE verdoving, maar WEL als u onder ALGEHELE narcose wordt 6
geopereerd. Nuchter betekent dat u na 12 uur middernacht niet meer mag eten en drinken. Dit staat op uw brief met datum en tijd van uw geplande operatie vermeld !!! - Als u medicijnen gebruikt, moet u die gewoon innemen. Als u nuchter moet zijn, dan gaat het innemen van de medicatie in overleg met de anesthesist. - Het tijdstip van aanmelding op de afdeling is niet het tijdstip van operatie. Er zullen eerst voorbereidingen getroffen moeten worden; de operatie volgt pas daarna. - U krijgt op de dagbehandeling een operatiejasje aan.
Hoe bereikt u de Chirurgische Dagbehandeling De Chirurgische Dagbehandeling bevindt zich in gebouw H-zuid, eerste verdieping. Via Hoofdingang Bij de hoofdingang zijn parkeerplaatsen beschikbaar voor uw begeleider(s). Deze parkeerplaatsen zijn zogenaamde wisselplaatsen, dat wil zeggen dat deze uitsluitend zijn bedoeld om u te kunnen laten uitstappen en instappen. U kunt uw auto hier NIET parkeren. De Chirurgische Dagbehandeling bevindt zich in gebouw H-zuid, 1e verdieping. Vanuit de Hoofdingang volgt u het bord H-zuid en daarna Chirurgische Dagbehandeling. U kunt zich melden bij de balie van de "Chirurgische Dagbehandeling". 7
Via Ingang 2 Ingang 2 is gelegen in de parkeergarage. Vanuit Ingang 2 volgt u het bord gebouw H en daarna Chirurgische Dagbehandeling.U kunt zich melden bij de balie van de "Chirurgische Dagbehandeling".
De Chirurgische Dagbehandeling Uw verblijf op de dagbehandeling is slechts van korte duur, daarom kunt u geen bezoek ontvangen. Begeleiders kunnen wachten in de centrale hal. Wij hopen dat u voor deze situatie begrip kunt opbrengen. Op de eerste etage van de Chirurgische Dagbehandeling zijn tweepersoons- en vierpersoonskamers. Er wordt geen onderscheid gemaakt tussen deze kamers. Er is altijd een verpleegkundige aanwezig. Om beter gebruik te maken van de beschikbare bedden op de afdeling worden mannen en vrouwen soms op dezelfde kamer verpleegd. Voor uw bezittingen zijn afsluitbare kasten beschikbaar. Op de tweede etage bevinden zich de operatiekamers. Als u wordt opgehaald uit de wachtruimte betekent dit niet dat u meteen wordt geopereerd, maar dat er wordt gestart met de voorbereiding. Voor de operatie wordt enkele malen het oog gedruppeld. De operatie vindt plaats onder plaatselijke verdoving, tenzij er anders met u is afgesproken. De operatie duurt ongeveer 8
45 minuten en wordt soms (gedeeltelijk) op video vastgelegd. Het Erasmus MC is een opleidingsziekenhuis. Daarom wordt er bij de operatie geassisteerd door een arts in opleiding tot oogarts. Het is mogelijk dat een (gedeelte) van een operatie door een arts in opleiding tot oogarts wordt verricht onder leiding van de ervaren oogarts supervisor. De laatste is altijd bij de operatie aanwezig. Na de operatie komt u even op de verkoeverkamer en is het oog met verband en een oogdop afgedekt, u krijgt wat te eten en te drinken en als u zich goed voelt mag u naar huis.
Naar huis Zoals gezegd, als u zich goed voelt mag u weer naar huis. Ook is er een afspraak voor u gemaakt voor de volgende dag op de polikliniek. U krijgt twee tabletten Paracetamol 500 mg en één tablet Diamox 250 mg mee naar huis. Bij pijn mag u de Paracetamol tabletten innemen. Als dit niet helpt kunt u een uur erna de Diamox tablet innemen.
Weer thuis Laat de oogdop op het oog zitten tot de eerste nacontrole afspraak. De eerste 24 uur moet u het rustig aan doen. Let vooral op: met één oog is diepte en afstand inschatten met name moeilijk bij stoepranden, het oplopen en aflopen van trappen en iets inschenken. 9
Blijft de pijn aanhouden in de avond en nacht na de operatie, ondanks inname van de meegegeven Paracetamol en Diamox, dan moet u contact opnemen met het ziekenhuis. Het telefoonnummer is (010) 704 0 704. Aan de receptionist(e) vraagt u naar de dienstdoende oogarts.
Nacontrole U krijgt na de operatie een afspraak mee om de dag na de operatie op de polikliniek te komen. Daar verwijdert de oogarts het verband en inspecteert het oog. De oogarts zal uw zicht aan de hand van de letterkaart testen. U krijgt van de oogarts te horen dat u mag starten met 3x daags oogdruppels in het geopereerde oog. Het recept hiervoor heeft u tijdens de screening meegekregen. Het is belangrijk om het geopereerde oog gedurende de eerste 14 dagen goed te beschermen. 's Nachts gebruikt u hiervoor het doorzichtige plastic kapje. Overdag kunt u kiezen uit bril, zonnebril of het plastic kapje. De eerste 14 dagen mag u niet bukken of zware voorwerpen tillen. U druppelt in principe met de oogdruppels 3x daags tot het flesje leeg is. Het oog mag niet plotseling rood worden of pijn gaan doen, u kunt zo nodig altijd met de polikliniek oogheelkunde contact opnemen.
10
U krijgt een afspraak voor de tweede nacontrole die 4 à 5 weken na de eerste nacontrole plaatsvindt. Tijdens de nacontrole afspraak wordt met u afgesproken, afhankelijk van de genezing en het resultaat, of eventueel een andere bril of een leesbril voorgeschreven wordt. In sommige gevallen vindt de oogarts een vervolgafspraak nodig.
Bij verhindering Als u de dagen voor de ingreep verkouden bent, erg hoest of koorts heeft, wilt u dan de polikliniek bellen? Daar bekijkt men of het beter is een nieuwe afspraak te maken. Wilt u zo snel mogelijk laten weten wanneer u verhinderd bent? U kunt bellen naar de polikliniek oogheelkunde (010) 704 01 35 (keuze 3). Als er op de ochtend van de operatie problemen zijn, belt u dan de afdeling Chirurgische Dagbehandeling, telefoonnummer: (010) 703 27 50.
11
© Erasmus MC - Patiëntencommunicatie –03/13 5685691
Erasmus MC ‘s Gravendijkwal 230 3015 GE Rotterdam Tel (010) 704 0 704 www.erasmusmc.nl
