St. dr. Elisabeth Kübler-Ross Nederland JAARVERSLAG 2014 Inleiding Het jaar 2014 is een bijzonder jaar geweest voor de Stichting dr. Elisabeth Kübler-Ross in Nederland. In feite is dit jaar een oogstjaar, al zal niet iedereen het hierover met mij eens zijn. In 2012 en 2013 werd ingezet op het versterken en ontwikkelen van een gezonde EKR-organisatie. Dat wil zeggen, meer vrijwilligers, meer activiteiten en daardoor ook meer inkomen. Zoals het vaak gaat in het leven is de werkelijkheid anders. Het blijkt dat in feite de doelen die ten grondslag liggen aan de St. EKR gerealiseerd zijn. Eind vorige eeuw en de eerste jaren van 2000 waren er in Nederland ruim 200 vrijwilligers van de EKR die zich verdiepten in het gedachtegoed van Elisabeth en dit uitdroegen. Dit gebeurde o.a. door het geven van cursussen, leiden van ontmoetingsgroepen, organiseren van symposia, rouwbegeleiding etc. Gelijktijdig was in de maatschappij ook een kentering gekomen in het omgaan met ziekte en dood, met verlies en rouw. Begrafenisondernemingen gaven ruimte voor eigen inbreng, voor rituelen en voor begeleiding bij verlies en rouw. Tal van opleidingen ontwikkelden leerplannen voor aandacht voor de mens, niet alleen bij verlies en rouw, ook bij echtscheiding, banenverlies, voor unfinished business. In Nederland zijn ruim 200 hospices (van alle gezindten) naast de vele plaatsen waar mensen waardig afscheid van het leven kunnen nemen. Talloze organisaties, zoals Cliniclowns, Faria-clowns, de Stichting de Regenboog, Merkwawah, Angora, de VPTZ (Vrijwilligers palliatieve terminale thuiszorg Nederland) zijn op een breed terrein van levensvraagstukken, waaronder rouw en verlies, actief. Veel vrijwilligers zijn bij deze organisaties actief en betrokken. Sinds de verhuizing van de Stichting EKR van Zutphen naar Amersfoort is in 3 jaar tijd het Vlinderhuys uitgegroeid tot een begrip in de regio. Het is een plek voor ruimte voor bezieling, voor stilte en ontmoeting. De activiteiten in Het Vlinderhuys beslaan zo goed mogelijk heel het leven, geboorte en dood, bewustwording en bloei, verandering en verlies. Niet alleen een plek voor trainingen en workshops, maar ook voor samenzijn en gezinsactiviteiten als vieringen van feestdagen. Na de (informele) loskoppeling medio 2014 van de EKR werd dit duidelijk want wie gaat er nu kerst vieren in een rouwcentrum. Vanaf 2015 staat Het Vlinderhuys op eigen benen en valt niet meer onder de verantwoordelijkheid van de Stichting EKR. In Amersfoort is met Het Vlinderhuys een mooi monument neergezet voor Elisabeth Kübler-Ross, iets waar niemand van heeft durven dromen dat het zou gaan lukken. In het eerste hospice in Nederland is zij op 9 april 1994 op bezoek geweest. In 2016 zal het Hospice van Nieuwkoop bij het 40-jarige bestaan een plaquette krijgen met de beeltenis van Elisabeth en daarmee is de ‘Cirkel’ rond. Haar boeken zijn opgenomen in de collectie van de Koninklijke Bibliotheek in den Haag. Een mooiere afronding van het werk van Elisabeth Kübler-Ross in Nederland is niet denkbaar.
Hoofdstuk 1: Samenstelling bestuur Voorzitter Secretaris Penningmeester Projektleider/mw. Eindredacteur Wending/mw
Yvonne Barnhoorn- Veltman Cunie Bockholts- van Vuuren José Bloemzaad Els den Outer Gerry de Lang
Bestuurszaken Algemeen In de bestuursvergadering van 15 januari 2014 wordt teruggekeken naar 2013. Met elkaar concluderen we het volgende: het symposium had een succesvolle afsluiting moeten zijn van 2013. Dit is niet gehaald. Moeite noch kosten zijn gespaard. Het aantal bezoekers bleef ver beneden de verwachtingen. Met name nieuwe en jongere mensen zijn niet binnengehaald. Daarnaast heeft het tijdschrift Wending veel lovende reacties opgeleverd maar geen nieuwe donateurs. Het probleem met bestuursleden in 2013 heeft duidelijk gemaakt dat marktwerking voor de EKR niet werkbaar is. In de statuten van oprichting is vermeld dat winst maken geen doelstelling mag zijn. Het afhankelijk zijn van fondsen, opbrengsten uit activiteiten en donaties etc. heeft jarenlang goed gewerkt. De laatste jaren zijn deze inkomsten echter aanzienlijk teruggelopen. Nu krijgt de EKR te maken met belangstelling van mensen die uit ‘de markt’ hun kwaliteiten willen inzetten, wel met een persoonlijk zakelijk belang. Deze weg is voor de Stichting EKR niet begaanbaar. Inmiddels is de professionalisering van het gedachtegoed van Elisabeth Kübler Ross in volle omvang in Nederland in werking. Daarmee ligt de vraag op tafel of er nog een taak is voor de Stichting EKR. De Stichting als herinneringsmonument laten bestaan is niet verenigbaar met de doelstellingen.
Voortbestaan van de Stichting Er zijn van verschillende kanten signalen ontvangen om te praten over een doorstart. Deze zijn serieus onderzocht en met partijen besproken. Uit de gevoerde gesprekken met diverse organisaties is niet gebleken dat een voorzetting van de Stichting EKR - passend binnen de doelstellingen van het statuut van de Stichting - mogelijk is. Dit betekent dat het bestuur in mei gezamenlijk de beslissing neemt om de werkzaamheden van de Stichting EKR te gaan beëindigen. Het is belangrijk om met elkaar zorg te dragen dat dit proces zorgvuldig en niet overhaast verloopt. Er wordt geen datum voor opheffing genoemd, eerst moet duidelijk zijn wat er nog allemaal moet gebeuren. Er komt een lijst van activiteiten i.v.m. de opheffing. Voor zowel de bestuursleden als de vaste krachten is dit een gezamenlijke activiteit. Uiteraard is het bestuur verantwoordelijk voor de afronding Elisabeth Kübler-Ross heeft tijdens haar leven uitdrukkelijk bepaald dat als regel per land één rechtspersoon als vertegenwoordiger van haar gedachtegoed activiteiten mag ontplooien, zonder
toestemming vanuit de moederorganisatie in de VS. In Nederland is die officiële status destijds toegekend aan de Stichting EKR/Shanti Nilaya Nederland. Dat wil ook zeggen dat na de opheffing van de stichting EKR het niemand vrij staat de naam Elisabeth Kübler-Ross te voeren door wie dan ook en in welk belang dan ook. Op 5 juli 2014 wordt voor alle vrijwillig(st)ers een afscheidsfeest gegeven in het Vlinderhuys. Het is een bijzondere gebeurtenis, gemengde gevoelens en dankbaarheid voor wat was en wat is bereikt. Voor ieder is er een passend afscheidscadeau, een vlinderset op solarsystem.
Hoofdstuk 2 Werkvelden Personeel en organisatie Ten aanzien van het vaste personeel wordt het volgende besloten. Het dienstverband zal worden beëindigd op het moment dat de afronding van werkzaamheden dit toelaat. Juist nu is het belangrijk om het plannen van vaste huurders goed te organiseren. Er zal hiervoor een tijdelijke kracht worden aangesteld voor beperkte tijd en een beperkt aantal uren. De vaste huurders zullen bijdragen aan een gezonde financiële basis van een zelfstandig Vlinderhuys. De Stichting EKR blijft ook in 2014 verantwoordelijk voor de gang van zaken in het Vlinderhuys. De voorzitter heeft de coördinatie van het Vlinderhuys in haar takenpakket. Het bestuur van de Mgr. Blom Stichting (verhuurder) zal door de voorzitter in kennis worden gesteld van de genomen beslissing en de plannen voor de toekomst van het Vlinderhuys.
Documenten Het archief van de Stichting zal worden opgeschoond. Wat vernietigd moet worden zal aan een geselecteerd bedrijf aangeboden. De overige archiefstukken zullen regulier worden afgevoerd. Een uitzondering wordt gemaakt voor de notulen en specifieke archiefstukken. Hierover wordt overleg gevoerd met het Nationaal Archief (op advies van de Koninklijke Bibliotheek). Dit is een belangrijke activiteit. In Nederland moet terug te vinden zijn wat Elisabeth heeft betekend voor Nederland. Dank zij de inzet van honderden vrijwillig(st)ers gedurende deze 30 jaren en de donaties en bijdragen van talloze mensen die met haar hebben kennis gemaakt, is de EKR in Nederland een bloeiende organisatie geweest.
T.a.v. de financiële administratie zie hoofdstuk 3 Symposium werkgroep Noord De symposiumwerkgroep Noord heeft als laatste tot in 2014 symposia georganiseerd. Dit gebeurde met grote betrokkenheid en inzet. Helaas valt ook de symposiumwerkgroep Noord onder de beslissing dat geen activiteiten meer kunnen worden georganiseerd onder de naam van de Stichting EKR. Ook in het noorden is de terugval duidelijk, het aantal bezoekers van de symposia is in een paar jaar gehalveerd.
De voorzitter heeft hierover met hen contact gehad en de beslissing van het bestuur medegedeeld. Deze werkgroep kan dus niet onder de naam van Elisabeth Kübler-Ross zelfstandig blijven bestaan. Uiteraard was dit een teleurstellende boodschap.
Pr/social media/website Het laatste nummer van WENDING is eind mei 2014 verschenen. Alle uitgaven van de Stichting EKR vanaf de datum van oprichting in 1984 tot en met het laatste nummer van WENDING in 2014 werden in november bezorgd bij de Koninklijke Bibliotheek in Den Haag en daar opgenomen in de collectie. Ook veel in het Nederlands verschenen boeken van Elisabeth zijn in de Koninklijke Bibliotheek opgenomen. De social media blijven in stand tot er duidelijkheid is over de toekomst van de Stichting EKR. In de loop van het jaar 2015 zal duidelijk worden wat er gaat gebeuren t.a.v. de social media en website.
Het Vlinderhuys Besloten wordt om het Vlinderhuys zelfstandig te laten voortbestaan. De projectleider zal als huurder miv 1 juli de verantwoordelijkheid voor het Vlinderhuys overnemen. Het dienstverband is met ingang van 1 juli beëindigd, evenals het contract van de tijdelijke medewerkster voor de planning en organisatie van het verhuren e.d. Het Vlinderhuys heeft in Amersfoort voet aan de grond gekregen. De activiteiten die georganiseerd worden passen binnen de doelstellingen van het gedachtegoed van EKR. Met de projectleider worden afspraken gemaakt hierover. De EKR blijft voor 2014 verantwoordelijk voor de gang van zaken tegenover het bestuur van de Mgr. Blom Stichting. Het bestuur besluit om het Vlinderhuys een startkapitaal te geven. Dit bedrag zal o.a. worden besteed aan het opzetten en organiseren van een EKR-cursus. Ook de kosten voor huur en verwarming maken onderdeel uit van dit bedrag. Eind 2014 zal door de penningmeester een verantwoording van deze schenking worden gemaakt.
EKR-bureau Zutphen
De vaste medewerkster van het bureau in Zutphen is een belangrijke administratieve en organisatorische spil geweest binnen de EKR. Taken zullen worden afgerond en gaan over naar het Vlinderhuys. De gehele administratie zal worden opgeschoond en op een externe harde schijf worden gezet. In 2015 zal aan alle donateurs een mailing worden verzonden waarin de stand van zaken wordt toegelicht. Het dienstverband van de vaste medewerkster is met ingang van 1 september 2014 beëindigd. De vaste medewerkster blijft als vrijwilligster betrokken bij het afronden van de werkzaamheden voor de Stichting EKR, ook in 2015.
Hoofdstuk 3 Financiën Bijdragen uit het Steunfonds hebben er voor gezorgd dat de stichting aan al haar financiële verplichtingen, met name die jegens haar personeelsleden heeft kunnen voldoen. Gegeven het feit dat de EKR niet meer aan haar doelstelling kan voldoen en daartoe evenmin de financiële middelen kan genereren, lijkt het besluit tot opheffing van de stichting onontkoombaar.
Zodra het bestuur formeel het besluit tot ontbinding heeft genomen en daarvoor een datum heeft vastgesteld, blijft de stichting nog voortbestaan voor zover en voor zolang dat nodig is voor de vereffening van het vermogen. Overeenkomstig de statuten van de stichting zal het batig saldo zoveel mogelijk worden besteed overeenkomstig het doel van de stichting; het bestuur zal zich beraden over een concreet doel. Het administratiekantoor zal, in samenwerking met de penningmeester, in 2015 de jaarrekening 2014 opmaken. Ook over 2015 wordt een afsluitende jaarrekening opgesteld. Overeenkomstig de daarvoor geldende regels zullen de financiële stukken gedurende een periode van 7 jaren bewaard blijven op een nader te bepalen plaats.
Slotwoord Over 2015 zal nog een verslag worden geschreven. Begin mei 2015 zal aan alle donateurs een brief worden gestuurd waarin een uiteenzetting wordt gegeven over de stand van zaken.
Deventer, 22 april 2015 De voorzitter van de
de secretaris van de
Stichting dr. Elisabeth Kübler-Ross Nederland
Stichting dr. Elisabeth Kübler-Ross Nederland
Yvonne Barnhoorn- Veltman
Cunie Bockholts-van Vuuren
