Sprinkler! Glasheldere columns over risico-inzicht en preventie bij het ondernemen
Arjan Hendriksen
Sprinkler! Copyright Interpolis Alle rechten voorbehouden Grafisch ontwerp: Jinx Design Druk: Prezco Printing Media - Diemen De columns uit Sprinkler! zijn eerder gepubliceerd op de zakelijke website Z24.nl. De columns zijn ook te lezen op Interpolis.nl.
Arjan Hendriksen Interpolis, 2013
Inhoud
Voorwoord 7 Slim verzekeren bespaart ondernemer duizenden euro’s
8
Brand of andere rampspoed, zo draait je bedrijf door
10
Zes tips om bedrijfsongelukken te voorkomen
12
Zo voorkom je uitslaande brand
14
Word nooit boos op een medewerker die zijn fouten meldt
18
Gouden tips voor minder ziekteverzuim
20
Zeven tips voor fors minder schade aan bedrijfsauto’s
24
Zo beperk je imagoschade
28
De snelle winst van zelfinspecties
30
Veertien tips tegen bedrijfsdiefstal
34
Waarom moderne bedrijfspanden tot de grond toe afbranden
38
Moderne bedrijfsgebouwen zijn gevoeliger voor noodweer
40
Bedrijfsongeluk tot zesendertig keer duurder dan gedacht
44
16 duizend sportgewonden: dat kan veel minder!
48
Lading beschadigd? Regel aansprakelijkheid vooraf
50
Sommige ondernemers springen iets te makkelijk in het diepe
54
Zeven tips voor ondernemers in crisistijd
56
Beste ondernemer, Vertrouwen en gelijkwaardigheid zijn de basis voor de manier van werken van Interpolis. Wij vinden namelijk dat verzekeren anders kan. U krijgt van ons het heft in eigen hand. Dat doen we door u inzicht in uw bedrijfsrisico’s te geven en te laten zien hoe u met preventie de kans op schade verkleint of voorkomt. Onze risicodeskundigen en schade-experts spelen hierin een belangrijke rol. Zij hebben veel kennis in huis over de oorzaken en gevolgen van schade en delen deze graag met u. Tijdens een risico-inventarisatie van uw bedrijf, maar ook online via interpolis.nl en via columns op websites gericht op ondernemers. In deze uitgave bundelden we voor u de columns die onze manager risicobeheersing Arjan Hendriksen schreef voor Z24.nl. Hierin vertelt Arjan over de risico’s die ondernemers lopen en over de preventiemaatregelen die daar het best bij passen. Doe uw voordeel met deze kennis en bepaal zelf hoe u uw risico’s aanpakt. Zo houdt u grip op uw bedrijfscontinuïteit. Dat is goed voor ú, maar ook voor ons. Want op schade zit niemand te wachten. Ik wens u veel inzicht!
Arné van den Boom directeur Interpolis
Kijk op www.interpolis.nl/zakelijk voor meer handvatten en documentatie voor preventie en risicomanagement.
- 6 -
- 7 -
Slim verzekeren bespaart ondernemer duizenden euro’s Nederlanders zijn oververzekerd en geven dus te veel geld uit
kans erop te verkleinen. Als de impact bij zulke hoogfrequente risico’s ook
aan verzekeringen, hoor je vaak. Daar zit een kern van waarheid
nog eens groot is, kún je ze vaak niet eens verzekeren. Stel dat er iedere
in. In het jaarlijkse verzekeringsonderzoek van Swiss Re eindigt
maand een medewerker gewond raakt bij het gebruik van een machine.
Nederland steevast op de tweede plaats na Zwitserland wat
Zo’n risico moet je als bedrijf eenvoudig vermijden: machine eruit of
uitgaven aan verzekeringen per persoon betreft. Veel Nederlanders
productieproces drastisch aanpassen.
kunnen honderden euro’s per jaar besparen als ze zich verstandiger verzekeren. Bedrijven zelfs (tien)duizenden euro’s. Ik stoor me
Wat bedrijven wél moeten verzekeren, zijn risico’s met een kleine kans
soms aan de extra verzekeringen die de winkelier me aanraadt als ik
en grote impact. Brand, bedrijfsstilstand of milieuschade bijvoorbeeld. Al
bijvoorbeeld een horloge koop. Voor een paar tientjes per jaar is dat
gebeuren zulke calamiteiten zelden, ze brengen veel bedrijven wel aan de
artikel dan verzekerd tegen diefstal of verlies.
rand van de afgrond of daar overheen. Toch zien bedrijven juist zulke risico’s nog wel eens over het hoofd. Ach, die kans is zo klein, redeneren ze dan.
Voor slim verzekeren geldt een eenvoudige stelregel: verzeker alleen iets als
Neem de dakdekker laatst op het huis van mijn buurman. Hij had zijn blusser
je het verlies ervan zelf niet kunt dragen. Een nieuwe auto van 30 duizend
niet meegenomen. ‘Ach, het gaat toch altijd goed’, antwoordde hij toen ik
euro allrisk verzekeren, valt voor de meeste mensen aan te raden. Een
hem daarop aansprak.
horloge van 150 euro niet. Het is vervelend als je dat horloge verliest, maar je leven verandert er niet door. Wat voor consumenten geldt, geldt voor
Honderden keren in mijn leven heb ik met bedrijven een risico-evaluatie
bedrijven nog sterker. Door slimmer met risico’s en verzekeringen om te
opgesteld waarbij we júíst op zoek gaan naar zulke risico’s met een kleine
gaan, valt jaarlijks veel geld te besparen.
kans, maar groot gevolg. Ik speel dan echt de advocaat van de duivel. Heb je hier wel eens aan gedacht? En wat doe je als dit of dat optreedt? Of een
In de whitepaper ’Grip op uw bedrijfscontinuïteit’ legt Interpolis uit hoe je als
bedrijf de risico’s die we zo blootleggen het beste wel of niet kan verzekeren,
bedrijf een risico-evaluatie uitvoert. De basis van die analyse is dat je risico’s
hangt af van de financiële situatie. Zo verzekert de overheid haar bezittingen
indeelt langs twee assen: hoe groot is de kans dat een bepaald incident zich
en projecten zelden. De kosten van een afgebrand gemeentehuis of
voordoet? En als het gebeurt, wat is dan de (financiële) impact? Interpolis
universiteitsgebouw kan de overheid namelijk prima zelf opbrengen. Om
helpt bedrijven uiteraard graag met het maken van zo’n risico-evaluatie.
dezelfde reden verzekeren ook multinationals lang niet alles. Maar pas wel
Risico’s met een kleine kans en een klein effect - door ondeskundig gebruik
op met dat principe. Hele grote bedrijven kunnen bepaalde risico’s nemen.
gaat de vaatwasser in de kantine kapot bijvoorbeeld - kun je beter niet
Voor de meeste bedrijven ligt de drempel van het zelf risico’s dragen helaas
verzekeren, dat snappen de meeste bedrijven. Risico’s met een grote kans
een stuk lager.
kun je beter ook niet verzekeren. Je kunt beter maatregelen nemen om de - 8 -
- 9 -
Brand of andere rampspoed, zo draait je bedrijf door Na een grote calamiteit zoals brand gaat ruim 60 procent van de
misgaat na een ramp komt onder meer doordat klanten in de tijd dat het
bedrijven failliet. Niet vanwege de directe schade, maar omdat klanten
bedrijf dicht is, gaan shoppen bij de concurrent. Die klanten komen echt niet
weglopen en het imago een deuk oploopt. ‘Brand legt bedrijf in de as,
allemaal terug zodra het getroffen bedrijf weer open is. Ook imagoschade
schade loopt in de miljoenen’. Koppen van die strekking kunnen we
speelt vaak een belangrijke rol.
bijna maandelijks lezen in de media. ‘Wat een enorme schade, wat zonde’, denkt de lezer. Maar als manager risicobeheersing weet ik dat
Hoe doen ze dat, de bedrijven die een calamiteit wél overleven? Mijn
de directe schade van zo’n brand niet het echte probleem is.
ervaring is dat ze meestal studie hebben gedaan naar wat er allemaal mis kan gaan en op basis daarvan een goed draaiboek hebben klaarliggen.
Die schade wordt meestal door een verzekeraar betaald en is bovendien
Ze weten precies wat ze bij een ramp allemaal gaan doen. Zo zorgen ze
peanuts in vergelijking met de echte kosten: het bedrijf ligt weken of
dat de productie nauwelijks stilvalt en de goede naam overeind blijft. Maar
maanden stil en loopt ook nog eens forse imagoschade op. Bij Interpolis
ik merk dat de meeste bedrijven helaas een blinde vlek hebben voor wat
proberen we die periode daarom altijd zo kort mogelijk te houden. Pas nog
er mis kan gaan. Ze hebben het te druk om er uitgebreid bij stil te staan.
hebben we bijvoorbeeld onmiddellijk mobiele kantoorunits neergezet om te
De bedrijfscontinuïteit is voor hen een vanzelfsprekendheid. Wat in zo’n
zorgen dat de tent weer kon gaan draaien.
geval nodig is, is iemand die consequent doorvraagt. En niet alleen aan de directie, maar ook aan het personeel op de werkvloer: Wat als dit? Wat als
Wat voor bedrijven geldt, geldt ook voor zelfstandigen. Iedere zzp’er weet
dat? Met de juiste mix van de volgende handelingen breng je de risico’s
wat een ramp het is als zijn computer onverwacht kapot gaat. Niet vanwege
binnen het bedrijf in kaart. Interpolis kan daarbij helpen:
die paar honderd euro aan reparatiekosten, maar omdat hij niet kan werken, deadlines mist, klanten teleurgesteld raken. En het geldt nog sterker in
•
interviews met verschillende personen in de organisatie,
het groot. Neem het sauna-hotelcomplex Thermen Bussloo waar op de
•
uitgebreide rondgangen op de locaties,
donderdag voor Pasen een grote brand uitbrak. Honderdvijftig hotelgasten
•
brainstormsessies met een afvaardiging van alle afdelingen,
moesten per direct worden overgeboekt naar andere hotels. Wekenlang kon
•
specifieke brainstormsessies,
het hotel daarna geen gasten meer ontvangen.
•
onderzoek naar (inter)nationale wet- en regelgeving,
•
audits bij toeleveranciers,
De ervaring leert dat ongeveer 40 procent van de bedrijven al in het eerste
•
het gebruik van checklists,
jaar na een grote calamiteit failliet gaat. Binnen twee jaar na de ramp is
•
analyse van eerdere incidenten bij de organisatie,
zelfs ruim 60 procent failliet. En dat terwijl die bedrijven meestal al hun
•
analyse van incidenten binnen de branche.
schade vergoed kregen, naast de directe schade ook de bedrijfsschade (omzetverlies) via hun bedrijfsschadeverzekering. Dat het uiteindelijk toch - 10 -
Uit de whitepaper ‘Grip op uw bedrijfscontinuïteit, Interpolis’ - 11 -
Zes tips om bedrijfsongelukken te voorkomen
rommel buiten opslagen? Dat is vragen om problemen, zeker als die zaken vlakbij een gebouw staan. Het trekt inbrekers of baldadige jeugd aan en
Schade voorkomen is beter dan genezen. Door je aan een paar
het vliegt (mede daardoor) nog wel eens in de brand met als gevolg dat het
simpele principes te houden, verklein je als bedrijf de kans op
pand ‘meegaat’.
incidenten aanzienlijk. Zes tips. 4 Huur niet zomaar iemand in 1 Risicobeheersing gaat verder dan wetgeving
Even snel een dakdekker prikken uit het telefoonboek of de Gouden Gids
‘Ons bedrijf is veilig, want we voldoen aan alle wet- en regelgeving.’ Het is
(of tegenwoordig via Google): doe het niet. Selecteer je onderaannemers
een redenering die ik helaas vaak hoor, maar die bedrijven kan ruïneren.
goed. En instrueer en begeleid ze vervolgens serieus. Ga er niet van uit
Controle (door onder andere de brandweer) op wet- en regelgeving heeft
dat ze wel weten wat gevaarlijk is. (Wees sowieso alert bij brandgevaarlijke
betrekking op de veiligheid van mensen: kunnen ze op tijd vluchten bij brand
werkzaamheden.) Controleer ook na afloop hun werk(wijze). Het verkleint de
of een andere ramp? Maar of de schade wel of niet in de miljoenen loopt?
kans op brand aanzienlijk. Want als er iets misgaat met een onderaannemer
En of je bedrijf snel weer kan draaien na een ramp? Daarop controleert de
op jouw terrein, is de ellende doorgaans voor jou.
brandweer niet. Je daar goed op voorbereiden, moet je toch echt zelf doen. 5 Bedrijfsuitbreiding: nieuwe risicoanalyse 2 Koop een warmtebeeldcamera
Aanpassing van je productieproces, een nieuw gebouw, verhuur van een
Brand is de meest voorkomende bedrijfscalamiteit. 40 tot 50 procent
verdieping aan een derde partij: hartstikke mooi. Maar vergeet in zo’n geval
van die brandgevallen is een gevolg van oververhitting in een elektrische
niet om goed te kijken naar de bestaande risicoanalyses en draaiboeken.
installatie. Laat je elektrische installatie daarom periodiek controleren met
Die moeten meestal worden aangepast. Ook als de verandering tijdelijk is!
hulp van een warmtebeeldcamera. Die brengt precies in beeld waar het
Bij nieuw- en verbouw kan Interpolis assisteren met bouwadvies.
heter is dan zou moeten. Grotere bedrijven kopen vaak zelf zo’n camera. Je hebt tegenwoordig al een goede voor een paar duizend euro. Ook Interpolis
6 Houd het gebouw netjes
kan hierbij helpen door het uitvoeren van een elektra-inspectie. Dat doet
Als bedrijven een nieuw pand betrekken, begint het vaak zo netjes. Maar
Interpolis met de ElektraCheck volgens NEN 3140. Na deze inspectie weet
kom je na verloop van tijd opnieuw langs, dan struikel je in de technische
je hoe veilig de elektrische installatie is op het gebied van gebruik, aanraking
ruimte en in vluchtwegen vaak over de dozen, tijdelijk gestald meubilair,
en brandveiligheid.
binnen geparkeerde fietsen. Zorg voor good housekeeping in het gebouw. Geen (brandbare) opslag in technische ruimten, vluchtwegen vrij en geen
3 Geen brandbare buitenopslag
grote bosschages rondom het pand. Zorg dat de afvalverwerking op orde is
Het is een van de eerste zaken waar mijn collega’s en ik op letten als we een
en voorraden op de juiste wijze zijn gestapeld. Wanneer orde en netheid niet
risicoanalyse maken bij een bedrijf. Staan er pallets, containers of gewoon
op orde zijn, is de basis gelegd voor ongelukken.
- 12 -
- 13 -
Zo voorkom je uitslaande brand Er zijn weinig uitvindingen die de wereld beduidend veiliger gemaakt
sprinklerkoppen beheerst of geblust. Het belangrijkste is dat je bedrijf
hebben. De autogordel is er een. Na de verplichtstelling in Nederland
binnen een dag weer draait, dat noemen we continuïteit. Als er ooit een
in 1976 nam het aantal verkeersdoden met tientallen procenten af. Ik
sprinkler spontaan afgaat (minieme kans), dan is de schade natuurlijk ook
vind dat ook de sprinkler in deze categorie thuishoort. De sprinkler
gewoon gedekt.
beperkt materiële schade door brand enorm, zorgt voor veiligheid van mensen en borgt de continuïteit van organisaties.
Nog een reden om voor sprinklers te kiezen, is de recent gewijzigde strategie van de brandweer. Na de strategische herbezinning Strategische
Dit geldt niet alleen voor bedrijven, maar ook voor bijvoorbeeld
Reis heeft de brandweer besloten niet langer standaard uit te rukken bij
zorginstellingen en hotels. Hoogbouw en ondergrondse bouw zouden wat
automatisch brandalarm. Circa 50 procent van die meldingen is namelijk
mij betreft in ieder geval standaard met sprinklers moeten zijn uitgerust. Nu
loos. De melding moet eerst geverifieerd worden door iemand ter plekke.
nog komen er jaarlijks zo’n vierduizend Europeanen om door verbranding of
Als dan blijkt dat er daadwerkelijk brand is, is die veelal al oncontroleerbaar
rookvergiftiging. En er vallen per jaar zo’n honderdduizend gewonden (cijfers
geworden. Als ondernemer ben je feitelijk dus op jezelf aangewezen voor
van de non-profitorganisatie European Fire Sprinkler Network). Terwijl de
detectie, alarmering en het blussen van brand. Als ik eigenaar was van een
‘douchekop’ die automatisch sproeit zodra er brand is, al menig grote brand
kantoor- of fabrieksgebouw, zou ik dan ook geen seconde twijfelen over de
heeft voorkomen. Ik heb er de lange lijst met Europese brandongelukken
aanschaf van een sprinklerinstallatie. De prijs van het sprinklernetwerk is per
eens op nageslagen. Vrijwel nooit blijkt een gebouw met sprinklers af te
vierkante meter grofweg net zo hoog als die van vloerbedekking. Daar staat
branden. Hooguit is er wat rook- en waterschade. Amerikanen hebben de
veel gemoedsrust tegenover!
sprinkler dan ook omarmd. Veel bedrijfsgebouwen, ziekenhuizen en hotels zijn daar voorzien van een sprinklerinstallatie. Maar in Europa vormen sprinklers helaas nog altijd een uitzondering. Dat heeft te maken met een aantal hardnekkige vooroordelen. Zo wordt vaak gedacht dat sprinklers spontaan af kunnen gaan en in het hele bedrijfspand tegelijk. Die gedachte is vaak gebaseerd op Hollywoodfilms waarin zoiets gebeurt. Verzekeraars zouden enorm balen van de waterschade die dat oplevert. Dat zijn allebei mythes. In werkelijkheid is er in 99,9 procent van de gevallen dat sprinklers afgaan, daadwerkelijk sprake van brand. Die brand wordt over het algemeen door een tot drie - 14 -
- 15 -
Word nooit boos op een medewerker die zijn fouten meldt
te leren van bijna-ongelukken. Word niet langer boos op een medewerker die (bijna) iets fout doet, maar zorg ervoor dat hij zijn fout rapporteert. Nu is de praktijk bij een incident vaak dat de leidinggevende de schuldige zoekt en die vermanend toespreekt of straft. Ik merk dat bedrijven zo’n omslag in de praktijk vaak wel willen maken, maar dat het moeilijker is dan gedacht. Zo ken ik een bedrijf dat besloot toleranter met fouten om te
Aan ieder ernstig bedrijfsongeluk gaan zeshonderd bijna-ongelukken
gaan. Het personeel moest voortaan alle incidenten melden en zou daar
vooraf. Daarom is het essentieel dat medewerkers die bijna-
niet voor worden gestraft. Tot de directeur op maandagochtend een lijst
ongelukken eerlijk melden. Alleen zo kan een bedrijf leren van dingen
met twintig fouten en missers van de week ervoor op zijn bureau kreeg. Hij
die misgaan.
sprong uit zijn vel: ‘Hoe kan het dat hier zoveel dingen fout gaan? Laat die lui hier komen.’ De week erna bleek de incidentenlijst weer net zo leeg als
Maar liefst 1,7 miljoen bedrijfsincidenten onderzocht de Amerikaan Frank
voorheen.
Bird jr. in 1969. Die studie is onder veiligheidsspecialisten nog steeds beroemd. Bird, directeur Engineering Services bij de toenmalige verzekeraar
Richt je als bedrijf niet op de directe oorzaak en de directe schuldige
Insurance Company of North America, concludeerde dat tegenover elk
als er wat fout gaat. Maar vraag waarom het kon gebeuren. Neem het
bedrijfsongeval met ernstig letsel tien minder ernstige ongevallen stonden
treinongeluk bij het Belgische Wetteren onlangs. Vrij snel werd bekend dat
(alleen EHBO), dertig incidenten met alleen materiële schade en maar
de Nederlandse machinist de veroorzaker zou zijn. Hij had 87 had gereden
liefst zeshonderd bijna-ongelukken. Het onderzoek is overigens in de
in plaats van de toegestane 40 kilometer per uur. Maar dat is niet hét
jaren negentig herhaald door een Brit. Het rapport daarover - The costs of
antwoord. Want waarom reed die machinist zo hard? Is een Nederlandse
accidents at work - komt tot vergelijkbare verhoudingen tussen ernstige,
machinist wel op de hoogte van de Belgische regels? Hebben de Belgische
lichte, materiële en bijna-ongelukken.
Spoorwegen hun machinisten wel goed genoeg geïnstrueerd? Dat soort vragen moet je stellen.
Het interessante is dat al die typen incidenten doorgaans dezelfde oorzaken hebben. Dat is handig voor veiligheidsspecialisten, want dat betekent dat
Als je consequent doorvraagt, stuit je op onvolkomenheden in de
je van bijna-ongelukken net zoveel kunt leren als van zware ongevallen.
organisatie, zaken die het management moet oplossen. ’s Werelds grootste
Sterker nog: als je de bijna-ongelukken goed analyseert en er lering uit trekt,
risicobeheersingsbureau DNV schat dat 80 procent van de incidenten en
doet dat grote ongeluk zich misschien nooit voor. Dat klinkt simpel, maar
ongelukken een gevolg zijn van managementfouten. Ze hebben die fouten
helaas gaat het in de praktijk bij veel bedrijven niet zo. Pas als er een ernstig
gegroepeerd tot twintig basisthema’s. Gebrekkige groepscommunicatie
ongeval heeft plaatsgevonden (bijvoorbeeld een arm in een machine), zoekt
bijvoorbeeld, of te weinig inspecties, geen goede selectie van medewerkers.
zo’n bedrijf uit wat er precies gebeurd is en hoe dat voortaan voorkomen
Veiligheid is dus een kwestie van tolerantie tegenover medewerkers die een
kan worden. Als het kalf verdronken is, dempt men de put, zou je kunnen
fout maken, én een kwestie van doorvragen naar de échte oorzaken achter
zeggen.
de directe oorzaak. Alleen zo ontdek waar je bedrijfsorganisatie structureel niet deugt en hoe je dat kunt verbeteren. Dat kost heel weinig en levert veel
Voor de meeste bedrijven geldt dat er een cultuurverandering nodig is om - 18 -
op. - 19 -
Gouden tips voor minder ziekteverzuim Een hoog ziekteverzuim is geen botte pech. Werkgevers kunnen
Minstens zo belangrijk: hoe ga je met ziekmeldingen om. Iemand is ziek
er van alles aan doen om het terug te dringen. Hard werken en veel
of niet-ziek, was de gedachte vroeger. Maar iemand die ziek is, kan
lachen. Als dat de cultuur is bij een bedrijf, dan ligt het ziekteverzuim
bepaalde zaken best nog doen. Bespreek dat direct als een werknemer
er hoogstwaarschijnlijk laag. Want de sfeer op de werkvloer heeft veel
zich telefonisch bij jou ziek meldt. Dat geldt ook voor langdurig zieken.
invloed op het ziekteverzuim. Verziekte verhoudingen, pesten op het
Want veel werknemers kunnen tegenwoordig thuis inloggen op het
werk, managers die zich horkerig gedragen: het is een recept voor
bedrijfsnetwerk. Iemand met een gebroken been kan thuis vaak nog
oplopend verzuim. Zeker voor een klein bedrijf kan dat zo duur zijn dat
genoeg doen, administratief werk bijvoorbeeld. Heel ander werk dan een
de continuïteit in gevaar komt.
werknemer normaal doet, is echt niet tegen de regels, zoals sommigen denken. Informeer bij zieke werkwerknemers ook voortdurend hoe het met
Als iemand de werksfeer kan beïnvloeden, dan is het de manager. Een
ze gaat. Wees vriendelijk en betrokken. Maar heb ook het lef te vragen of de
goede baas verlangt inzet van zijn mensen, maar heeft ook hart en
werknemer met twee aspirientjes misschien toch kans ziet vanmiddag die
aandacht voor ze. Ik heb in mijn loopbaan als manager risicobeheersing
vergadering bij te wonen.
honderden bedrijven bezocht en gezien dat dat laatste voor sommige managers best moeilijk is. Leidinggevenden die hun werknemers niet of
Ik kan nog wel even doorgaan met verzuimpreventiemaatregelen. Een goed
nauwelijks groeten bijvoorbeeld. Of, mooi voorbeeld waar ik ooit naast
aannamebeleid bijvoorbeeld. Ik bedoel niet dat je alleen mensen aanneemt
stond. Een leidinggevende die afstapte op een paar medewerkers die bij het
die gezond zijn. Nee, neem mensen aan die het werk aankunnen. Op een
koffieapparaat even bijpraatten. ‘Zo dames, gaan we weer aan het werk.’
plek voor een hbo’er een mbo’er aannemen, is weliswaar goedkoper. Maar
Dat bevordert de werksfeer niet.
het vergroot ook de kans op burn-out door werkstress omdat het werk te ingewikkeld is. Te veel werkstress leidt vaak tot ziekteverzuim. Hard werken
Er zijn nog steeds werkgevers die denken dat ziekteverzuim iets is wat
is goed, maar het werk moet wel behapbaar blijven.
een bedrijf overkomt. Iets waar je weinig of niets aan kunt doen. Het tegendeel is waar. Naast werksfeer zijn er tal van beïnvloedbare zaken die
Interpolis heeft aan zijn verzekeringspakket ZekerVanJeZaak® voor
het ziekteverzuim terugdringen. In de eerste plaats natuurlijk de fysieke
zelfstandigen, kleine ondernemers, verenigingen en stichtingen een
arbeidsomstandigheden. Zijn de werkplekken ergonomisch in orde? Is er
verzuimverzekering toegevoegd. Wie zo’n verzuimverzekering afsluit,
genoeg licht? Geen irritant gezoem of andere vormen van geluidsoverlast?
kan gebruikmaken van onze slimme preventiediensten. Interpolis helpt
Stof? Trillingen? Blootstelling aan chemische stoffen of straling? Is er sprake
werkgevers met maatregelen die het ziekteverzuim terugbrengen. Zo
van repeterende handelingen? En misschien raar, maar waar: is alles spic
bieden we voor bestaande klanten een online opleiding tot gecertificeerd
and span op kantoor of in de fabriek? Ook dan ligt het aantal ziekmeldingen
preventiemedewerker zonder extra kosten. Bedrijven met meer dan vijftien
doorgaans lager dan wanneer het een rommel is.
medewerkers kunnen een VerzuimPreventieCheck laten uitvoeren.
- 20 -
- 21 -
Voor ik afsluit nog een allerlaatste tip. Veel verzuim komt voort uit ongevallen buiten het werk, tijdens het skiën of sporten bijvoorbeeld. Natuurlijk kan een werkgever zich niet bemoeien met het leven van medewerkers buiten werktijd. Maar werkgevers kunnen wel helpen en adviseren. Door voor medewerkers gratis skitraining aan te bieden bijvoorbeeld. Of periodieke cursussen veiligheid in en rond het huis. En (forse) korting op een sportschoolabonnement kan medewerkers beduidend fitter maken.
- 22 -
- 23 -
Zeven tips voor fors minder schade aan bedrijfsauto’s bedrijf staan immers op de auto. Tip: zet daar ook het telefoonnummer bij met eventueel de oproep om te bellen bij asociaal of juist voorbeeldig Het valt verzekeraars op dat sommige bedrijven veel meer schade
rijgedrag. Dat klinkt misschien kinderachtig, maar reken maar dat er een
hebben aan bedrijfs- en leaseauto’s dan andere. Dat leidt veelal niet
enorme preventieve werking van uitgaat. Een andere mogelijkheid: monitor
alleen tot een hogere verzekeringspremie, maar ook tot veel indirecte
het rijgedrag door de plaatsing van een track-and-tracesysteem in de auto.
schade (geregel en gedoe). Bij deze zeven tips om de schade flink te
Op basis van de gegevens daarvan zou je veilige of zuinige weggebruikers
reduceren.
onder het personeel zelfs (financieel) kunnen belonen.
1 Geef als baas het goede voorbeeld
5 Geef rijvaardigheidstrainingen
Als de directeur het bedrijfsterrein op- en afscheurt en zijn auto ergens
Autoschades kosten bedrijven veel geld. Niet eens zozeer door de directe
‘neersmijt’ voor hij uitstapt, is de kans klein dat het personeel wél
schade zelf, maar vooral door alle verborgen kosten. De auto moet naar de
voorzichtig met de bedrijfsauto’s omgaat. Zolang het management niet
garage en weer terug. Afspraken worden geannuleerd. Vervangend vervoer
het goede voorbeeld geeft, hebben andere maatregelen om rijgedrag van
moet worden geregeld. Veel administratieve rompslomp en ergernissen. Een
medewerkers te verbeteren, weinig zin.
prima beheersmaatregel is daarom een periodieke rijvaardigheidstraining voor bestuurders om ze meer inzicht te geven in het voertuig en het verkeer.
2 Loop even mee naar de auto van de sollicitant Als een toekomstig medewerker veel de weg op moet voor de zaak, werp
Want praten over veilig rijden is goed. Maar veilig rijden in de praktijk voordoen, werkt natuurlijk beter.
dan even een blik op zijn auto als hij komt solliciteren. Hoe staat die auto geparkeerd? Is het binnenin een bende? Zo ja, dan kun je wel raden hoe hij straks met de bedrijfsauto omgaat.
6 Ontmoedig bellen in de auto In de auto bellen zonder carkit doen de meeste werknemers niet meer. Maar handsfree bellen gebeurt wel massaal. Omdat dat niet verboden is, leeft
3 Verbied dvd-spelers
het idee dat dat veilig is. Niets is minder waar. Op basis van verschillende
Het klinkt misschien onwaarschijnlijk, maar sommige vrachtwagen-
onderzoeken concludeert de Stichting Wetenschappelijk Onderzoek
chauffeurs bekijken complete films als ze onderweg zijn. Zo heb ik wel eens
Verkeersveiligheid (SWOV) dat handsfree bellen in de auto net zo gevaarlijk
gehoord dat sommigen afstanden weergeven in filmaantallen. ‘Parijs is drie
is als bellen met de telefoon in de hand. Volgens de SWOV vallen er jaarlijks
dvd’s’. Films kijken tijdens het rijden is levensgevaarlijk.
bijna zeshonderd verkeersslachtoffers (doden en ernstig gewonden) door bellen tijdens het rijden. Ontmoedig het personeel daarom om te bellen
4 Plaats een telefoonnummer op de bedrijfsauto
in de auto. Steeds meer bedrijven doen dat. Zo lang zijn de afstanden
Werknemers die in een bedrijfsauto bumperkleven, afsnijden of geen
in Nederland niet. En voor echt dringende telefoontjes parkeert een
voorrang verlenen, leveren forse imagoschade op. Naam of logo van het
werknemer de bedrijfsauto maar even.
- 24 -
- 25 -
7. Werk het personeel in
Imagoschade. Het bestaat in het klein (een teleurgestelde klant), maar
Een rondje langs alle collega’s krijgen nieuwe medewerkers bij bedrijven
ook in het heel groot. Mede door sociale media lopen bedrijven nog
vaak nog net. Maar verder worden ze vaak belabberd ingewerkt. Maak
sneller imagoschade op dan vroeger. Imagoschade is de zwaarste
tijdens de inwerkperiode duidelijk wat de normen van het bedrijf zijn,
schade die een bedrijf kan oplopen bij een incident. Tienduizenden
zeker ook wat betreft de omgang met bedrijfs- en leaseauto’s. En blijf
producten uit winkels terughalen, kost natuurlijk een hoop geld. Maar
eraan refereren. Interpolis kan daar overigens bij helpen. Wij verzorgen
die kostenpost valt in het niet bij de imagoschade die de producent
presentaties om het personeel bewuster te maken van zijn rijgedrag.
oploopt. De naam blijft jaren besmet. Veel klanten keren het merk blijvend de rug toe. Die schade is nauwelijks in geld uit te drukken en bovendien niet te verzekeren. Al is het een open deur, imagoschade kun je als bedrijf daarom het beste voorkomen. Breng systematisch in kaart welke gebeurtenissen tot imagoschade zouden kunnen leiden. Denk vooral aan fouten die negatieve media-aandacht opleveren zoals milieu-incidenten. Let ook goed op onderaannemers. De tijd dat je de schuld op hen kon afschuiven, is voorbij. Jij hebt ze immers ingeschakeld. Analyseer vervolgens hoe je de gesignaleerde imagorisico’s kunt verkleinen en stel draaiboeken op voor het geval het toch misgaat. Interpolis helpt bedrijven daar overigens graag bij. We geven ook workshops over het onderwerp. Internet en sociale media hebben bedrijven de laatste jaren een stuk gevoeliger gemaakt voor imagoschade. Ben je negatief in het nieuws, dan blijft dat tot in lengte van dagen via zoekmachines vindbaar. Sociale media zijn nog genadelozer. Binnen een paar uur kan de reputatie van een bedrijf onherstelbaar beschadigd raken. De olievlekwerking van sociale media hebben we bijvoorbeeld gezien bij de rellen in Haren. Sommige bedrijven doen het al, maar eigenlijk zou ieder bedrijf in de gaten moeten houden wat er op Twitter en andere sociale media over ze gezegd wordt. Klaagt iemand over slechte service, neem dan onmiddellijk contact op met die persoon om het recht te zetten. Zo voorkom je dat de klacht zich als een olievlek verspreidt. Gaat het uiteindelijk toch goed mis, trap dan niet in de klassieke valkuil: eerst verzwijgen, dan ontkennen, verdraaien of de schuld afschuiven. Zelfs de inmiddels overleden Apple-goeroe Steve Jobs maakte in 2010 die fout door een antenneprobleem bij de iPhone 4 te bagatelliseren.
- 26 -
- 27 -
Zo beperk je imagoschade
Imagoschade. Het bestaat in het klein (een teleurgestelde klant), maar
iemand over slechte service, neem dan onmiddellijk contact op met die
ook in het heel groot. Mede door sociale media lopen bedrijven nog
persoon om het recht te zetten. Zo voorkom je dat de klacht zich als een
sneller imagoschade op dan vroeger. Imagoschade is de zwaarste
olievlek verspreidt. Gaat het uiteindelijk toch goed mis, trap dan niet in de
schade die een bedrijf kan oplopen bij een incident. Tienduizenden
klassieke valkuil: eerst verzwijgen, dan ontkennen, verdraaien of de schuld
producten uit winkels terughalen, kost natuurlijk een hoop geld. Maar
afschuiven. Zelfs de inmiddels overleden Apple-goeroe Steve Jobs maakte
die kostenpost valt in het niet bij de imagoschade die de producent
in 2010 die fout door een antenneprobleem bij de iPhone 4 te bagatelliseren.
oploopt. De naam blijft jaren besmet. Veel klanten keren het merk
De verontwaardiging en hoon van het publiek worden zo alleen maar groter,
blijvend de rug toe.
net als de imagoschade die je bedrijf oploopt.
Die schade is nauwelijks in geld uit te drukken en bovendien niet te
Informeer klanten en het publiek daarom onmiddellijk als er iets fout gaat.
verzekeren. Al is het een open deur, imagoschade kun je als bedrijf daarom
Vertel eerlijk wat er fout ging en hoe je er alles aan doet om de gevolgen te
het beste voorkomen. Breng systematisch in kaart welke gebeurtenissen
beperken. En vertel, als het ergste achter de rug is, hoe je gaat voorkomen
tot imagoschade zouden kunnen leiden. Denk vooral aan fouten die
dat zoiets weer gebeurt. Laat je gezicht in de media zien, duik niet weg.
negatieve media-aandacht opleveren zoals milieu-incidenten. Let ook goed
Die houding leidt niet alleen sneller tot oplossingen, het kan zelfs leiden tot
op onderaannemers. De tijd dat je de schuld op hen kon afschuiven, is
betrokkenheid en enige sympathie. De imagoschade blijft in ieder geval een
voorbij. Jij hebt ze immers ingeschakeld. Analyseer vervolgens hoe je de
stuk beperkter.
gesignaleerde imagorisico’s kunt verkleinen en stel draaiboeken op voor het geval het toch misgaat. Interpolis helpt bedrijven daar overigens graag bij. We geven ook workshops over het onderwerp. Internet en sociale media hebben bedrijven de laatste jaren een stuk gevoeliger gemaakt voor imagoschade. Ben je negatief in het nieuws, dan blijft dat tot in lengte van dagen via zoekmachines vindbaar. Sociale media zijn nog genadelozer. Binnen een paar uur kan de reputatie van een bedrijf onherstelbaar beschadigd raken. De olievlekwerking van sociale media hebben we bijvoorbeeld gezien bij de rellen in Haren. Sommige bedrijven doen het al, maar eigenlijk zou ieder bedrijf in de gaten moeten houden wat er op Twitter en andere sociale media over ze gezegd wordt. Klaagt - 28 -
- 29 -
De snelle winst van zelfinspecties Je krijgt als ondernemer regelmatig inspecteurs over de vloer. De
Neem steeds andere medewerkers mee tijdens de zelfinspectie. De een let
een controleert de brandveiligheid, de ander de milieuveiligheid en
namelijk op heel andere dingen dan de ander. Maar leid de inspectie zelf en
weer een ander checkt of je voldoet aan de Arbo-eisen. Maar de
praat met de mensen die je onderweg tegenkomt. Zo hoor je niet alleen wat
beste inspecteur komt niet bij je langs. Dat ben je namelijk zelf. Maak
er leeft - van irritant knipperende tl-balken tot gaten in de vloer - maar toon
iedere maand een ronde door je bedrijf. Praat met mensen en noteer
je ook betrokkenheid. Leuk dat de baas een keer langskomt. Ik ken helaas
klachten, gebreken en onvolkomenheden. Zo vergroot je de veiligheid
genoeg bedrijven waar de algemeen directeur weinig andere ruimtes kent
en het werkplezier van je medewerkers.
dan zijn eigen gang en een paar vergaderzalen. Geef steeds op de checklist aan wat er moet verbeteren. Wie dat gaat doen. En op welke termijn het
Als je slim bent, houd je periodiek zelfinspecties. Daarmee voorkom je niet
geregeld moet zijn. Geef ook objectieve rapportcijfers voor wat je aantreft.
alleen eventuele boetes van die externe inspecteurs, je vergroot zo ook de
Het is natuurlijk de bedoeling dat die cijfers oplopen naarmate je meer van
veiligheid en betrokkenheid van je personeel. Maak elke maand een ronde
zulke periodieke zelfinspecties hebt uitgevoerd. Interpolis kan helpen bij het
door je bedrijf. Inspecteer bekende ruimtes, maar vooral ook ruimtes waar
opstellen van beoordelingscriteria.
je normaal nooit komt. Ga het dak ‘ns op. Kijk in de technische ruimtes. En maak buiten een rondje, ook in de verlaten hoekjes waarvan je niet
De veiligheid zal door zulke zelfinspecties sterk verbeteren. De werk-ruimtes
eens wist dat ze bestonden. Je zult versteld staan van wat je tegenkomt
zullen er ook leefbaarder en aangenamer door worden (eindelijk die irritante
als je zo’n zelfinspectie systematisch en met een goede checklist uitvoert.
gebreken verholpen). Maar last but not least leiden zulke zelfinspecties ook
Blusapparaten die ontbreken of niet werken. Vluchtgangen die afgesloten
tot een bewustwordingsproces. Medewerkers leren waar de blusapparaten
blijken of versperd zijn door troep. Dakgoten die vol gegroeid zijn. Raampjes
hangen. Hoe ze bij brand het pand het beste kunnen verlaten. Waarom de
waardoor het wel erg makkelijk inbreken is. Brandbare opslag in de
vluchtweg vrij moet blijven. En jij als manager leert je eigen bedrijf goed
serverruimte.
kennen. Want zeg eens eerlijk, in hoeverre lijk je op die directeur met wie ik onlangs voor het eerst zo’n zelfinspectieronde aflegde. ‘Arjan’, zei hij, ‘ik
Als manager risicobeheersing heb ik inmiddels veel ervaring met het op
werk hier nu al tien jaar. Maar hier ben ik echt nog nooit geweest.’
een goede manier opzetten van zulke zelfinspecties. Mijn collega’s en ik hebben dit in een overzichtelijke whitepaper beschreven en ook een aantal generieke checklists toegevoegd, al moet je die natuurlijk aanpassen aan de omstandigheden van je eigen bedrijf. Als je daar prijs op stelt, verzorgen we zelfs graag een presentatie over het opzetten van zelfinspecties. Bij deze stip ik vast een paar van de tientallen tips uit de whitepaper kort aan. - 30 -
- 31 -
Veertien tips tegen bedrijfsdiefstal Inbraak en diefstal zijn een groot probleem voor veel bedrijven. Ik geef
5 Laat bezoekers hesjes dragen
je daarom graag veertien concrete tips om de kans op diefstal fors
Gaat het om een bouwplaats of fabriek, laat bezoekers dan gekleurde
te verkleinen. Securitydeskundigen delen antidiefstalmaatregelen
hesjes dragen. Dat is niet alleen handig uit security-oogpunt, maar ook voor
vaak in volgens het OBER-principe: Organisatorisch, Bouwkundig,
de algemene veiligheid: hier loopt iemand die mogelijk de gevaren niet kent.
Elektronisch en Respons. Die indeling hanteer ik hieronder ook. 6 Plan de nachtelijke rondgang op wisselende tijdstippen Organisatorisch
Als een beveiliger een nachtelijke rondgang maakt door je pand, zorg er dan
1 Spreek vreemden aan
voor dat hij dit niet iedere nacht rond dezelfde tijd doet. Inbrekers weten
Train je medewerkers om vreemden in het gebouw aan te spreken. Natuurlijk
vaak precies hoe laat de bewaking zijn ronde maakt.
wel hoffelijk en netjes. ‘Kan ik u ergens mee helpen?’. ‘Zoekt u iets?’ Bouwkundig 2 Houd het struikgewas laag
7 Zorg dat hang- en sluitwerk SKG-proof is
Hoe mooi bomen en forse struiken ook zijn, rond een bedrijfsgebouw zijn
Zorg dat het hang- en sluitwerk voldoet aan de SKG-normen. SKG is
ze niet handig. Zorg dat je pand vanaf de openbare weg goed zichtbaar is.
de onafhankelijke Stichting Kwaliteit Gevelbouw. SKG maakt bij zijn
Inbrekers zijn dat in dat geval ook. Dus struiken kort en laag houden.
goedkeuring gebruik van een sterrensysteem. Eén ster staat voor ‘standaard inbraakwerend’. Drie sterren (het hoogste aantal) voor ‘extra zwaar
3 Voer een goede sleuteladministratie
inbraakwerend’.
Maak gebruik van zogenaamde certificaatsleutels. Die zijn niet na te maken, behalve door degene die het bijbehorende certificaat bezit. Houd goed bij
8 Voorzie deuren van schild en (eventueel) dievenklauwen
wie welke sleutels in zijn bezit heeft en laat medewerkers voor ontvangst
Zorg bij deuren altijd voor een SKG-gekeurd metalen schild rond de klink.
tekenen. Zorg ervoor dat mensen consequent hun sleutels inleveren als ze
Naar buiten draaiende deuren heb je natuurlijk voorzien van minimaal drie
uit dienst gaan. Dus niet: ‘Geeft niet dat je ‘m vergeten bent, het komt nog
dievenklauwen of veiligheidsscharnieren. Anders verwijderen dieven vrij
wel een keer.’
eenvoudig de scharnierpennen en komen ze zo binnen.
4 Bezoekers melden zich altijd bij de receptie
9 Doe ramen op slot
Er zijn nog steeds organisaties waar bezoekers bij binnenkomst gewoon
Ramen die open kunnen, moeten aan de binnenkant voorzien zijn van een
door kunnen lopen. Bij universiteiten bijvoorbeeld. Dat is natuurlijk vragen
slotje. Doe de ramen standaard op slot als ze dicht zijn.
om ongewenst volk en spullen die verdwijnen. Laat bezoekers zich altijd melden bij de receptie en zorg dat een medewerker hen daar ophaalt. - 34 -
- 35 -
Elektronisch 10 Plaats passieve infrarood detectoren (PIR)
14 Check de security na een verbouwing
PIR-detectoren zijn helemaal niet duur meer. Deze apparaten ‘zien’ warmte
Als manager risicobeheersing heb ik het regelmatig meegemaakt.
in plaats van licht. Warmte die van een inbreker afkomt bijvoorbeeld. Let
Een bedrijf plaatst een glazen afscheiding in een ruimte, waardoor de
wel op: er zijn twee soorten PIR-detectoren. De maskeerbare variant
pir-detectie deels niet meer werkt. Loop daarom na een verbouwing de
is eenvoudig te foppen door er een papiertje voor te schuiven of ‘m te
veiligheidsmaatregelen allemaal goed langs.
bespuiten met lak. Kies daarom voor de niet-maskeerbare PIR. Als die ‘gefopt’ wordt, wordt dit gesignaleerd.
Interpolis maakt graag een analyse van de veiligheid van je bedrijfsruimte, waarbij we alle ‘OBER’-elementen in ogenschouw nemen. Natuurlijk doen
11 Plaats trillingsdetectoren
we vervolgens verbetervoorstellen.
Voorzie kluizen of ruimtes die als kluis dienstdoen van trillingsdetectoren. Voor deuren en ramen bestaan speciale trillingsdetectoren die alarm geven als mensen proberen de deur of het raam te forceren. Voor ruiten bestaan verder glasbreukdetectoren. Het Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid (CCV) heeft overigens de securityrisico’s voor bedrijven goed beschreven met hulp van de VRKI-risicoklassenindeling. Respons 12 Regel wie langskomt bij alarm Regel dat er ook daadwerkelijk iets gebeurt als ’s nachts het alarm in je bedrijf afgaat. Op de politie moet je op het platteland ’s nachts vaak erg lang wachten. Als je een contract afsluit met een particuliere alarmdienst, leg dan vast hoe snel ze bij alarm ter plaatse zijn. Je kunt ook met je eigen personeel in de buurt afspraken maken om te gaan kijken. Vanuit persoonlijke veiligheid is het natuurlijk niet gewenst dat personeel ’s nachts alleen naar binnen gaat. Wacht op de komst van meerdere collega’s, de particuliere alarmcentrale of de politie. 13 Plaats internetcamera’s Camera’s worden steeds geavanceerder. Ze kunnen draaien, inzoomen, zelfs kentekens herkennen. Het mooiste is dat je de beelden ook live via internet kunt bekijken. Laat de particuliere alarmcentrale (PAC) of de politie (’s nachts) meekijken als er inbraakalarm is.
- 36 -
- 37 -
Waarom moderne bedrijfspanden tot de grond toe afbranden
dieren om het leven door brand). Dat leidt niet alleen tot veel schade en (dieren)leed, maar is ook slecht voor het milieu. Bijna standaard wordt er bij grote branden door de autoriteiten gemeld dat er ‘geen giftige stoffen’ zijn vrijgekomen. Dat is onzin. Want bij brand komen per definitie giftige
Moderne bedrijfspanden branden vaker volledig af dan oude. Dat
verbrandingsproducten vrij in grote hoeveelheden. Het effect daarvan op de
komt doordat steen en beton deels zijn vervangen door kunststof
volksgezondheid is afhankelijk van onder meer windrichting en afstand tot
bouwmaterialen. Bedrijven kunnen op termijn veel geld besparen als
woongebieden. Milieubelastend is het in ieder geval.
ze bij nieuwbouw met hun verzekeraar overleggen over het gebruik van onbrandbare bouwmaterialen.
Maar moderne bedrijfspanden voldoen toch aan de eisen van het Bouwbesluit, krijg ik vaak te horen. Dat klopt, maar mensen vergeten dat
Ik ben geen doemdenker. Desondanks maak ik me oprecht zorgen over
de brandveiligheidseisen in het Bouwbesluit uitsluitend betrekking hebben
de brandbestendigheid van moderne bedrijfspanden in Nederland. Ik heb
op de veiligheid van mensen. Die moeten bijvoorbeeld minimaal dertig
gemerkt dat de kans dat zo’n bedrijfspand tot de grond toe afbrandt, de
minuten de tijd hebben om het pand te verlaten als er brand uitbreekt. Het
afgelopen decennia beduidend is toegenomen. Met alle bijbehorende
beperken van materiële schade, dierenleed of milieuschade is nadrukkelijk
gevolgen voor de bedrijfscontinuïteit.
geen doelstelling van het Bouwbesluit. ‘Voldoen aan de wettelijke eisen bij een nieuw bedrijfspand, is vaak tekenen voor een total loss bij brand’,
Iedereen kent de verhalen over grote stadsbranden in vroeger eeuwen.
zei deskundige Marcel Hanssen onlangs bij een symposium over dit
Omdat huizen destijds van hout waren, gingen complete steden in vlammen
onderwerp. Hanssen is directeur Risk Control bij de Nederlandse tak van
op. Door schade en schande wijs geworden zijn we huizen in Nederland
‘verzekeringsmakelaar’ Aon. Ik merk dat verzekeraars steeds kritischer
daarom steeds vaker van baksteen gaan bouwen, later ook van beton.
worden bij het afsluiten van brandverzekeringen. De eisen die ze stellen
Behalve de inventaris of het huisraad kon er aan huizen en gebouwen
aan te verzekeren gebouwen gaan tegenwoordig veel verder dan het
daardoor weinig meer verbranden. Maar sinds de jaren zeventig is dat
Bouwbesluit. Maar een gebouw is moeilijk aan te passen als het eenmaal
veranderd. De constructies van gebouwen werden sinds die tijd steeds
staat. Daarom is het belangrijk dat bedrijven bij nieuwbouw in samenspraak
lichter en goedkoper. Er raakten kunststoffen in zwang die lang niet zo
met hun verzekeraar veel scherper gaan letten op brandveiligheid. En
brandveilig zijn als steen en beton. Het is natuurlijk gechargeerd, maar veel
brandveiligheid begint waar het Bouwbesluit eindigt. Dat scheelt flink in de
moderne bedrijfspanden zijn eigenlijk grote dozen van piepschuim of PUR.
verzekeringspremie en - belangrijker nog - het vergroot de continuïteit van het bedrijf.
Het isolatiemateriaal in muren van moderne bedrijfspanden bestaat vaak uit kunststoffen. Daardoor blijft brand in een bedrijfspand zelden beperkt tot
Vluchtveiligheid is essentieel. Maar voor de continuïteit van je bedrijf is het
één ruimte; meestal gaat het hele pand verloren. Bijna iedere maand is er
eveneens van groot belang dat je bedrijfspand niet afbrandt als er in een
in Nederland wel een brand waarbij een complete fabriek, bedrijfspand of
ruimte iets in brand vliegt. Kies daarom voor brandveilige (isolatie)materialen
stal afbrandt (de afgelopen zes jaar kwamen in Nederland circa 1,7 miljoen
bij het ontwerp of de verbouwing van je pand.
- 38 -
- 39 -
Moderne bedrijfsgebouwen zijn gevoeliger voor noodweer Als klimaatmodellen gelijk krijgen, zal er in Nederland steeds
stevig genoeg waren. Voor de zekerheid werden gebouwen daardoor
meer neerslag vallen. Veel verzekeraars merken nu al dat de
een stuk degelijker gebouwd dan de normen eisten. Als manager
dakconstructies van moderne bedrijfsgebouwen niet altijd stevig
risicobeheersing heb ik de afgelopen jaren ervaren dat moderne
genoeg zijn voor extreme regenval en hagel. Ik pleit daarom voor meer
bedrijfsgebouwen misschien iets te dicht tegen de minimumgrenzen aan
ouderwetse degelijkheid bij bedrijfsnieuwbouw.
zitten qua constructie. Onder normale omstandigheden is er niets aan de hand. Maar het kan misgaan bij extreme weersomstandigheden. Zware
Eerder had ik het al over de brandonveiligheid van veel moderne bedrijfs-
regenval bijvoorbeeld, die sneller dan bij oudere bedrijfsgebouwen tot
panden. Ze zijn bij brand niet gevaarlijk voor werknemers, want die hebben
lekkages leidt. Of, nog riskanter: veel sneeuw die op het dak blijft liggen
meestal tijd genoeg om weg te komen. Maar de panden gaan vaak volledig
(onder meer ook door de goede isolatie, waardoor het niet wegsmelt). Het
verloren als in een van de ruimtes brand uitbreekt. Dat komt met name door
dak kan daardoor beschadigd raken, soms zelfs (deels) instorten. Ook de
het gebruik van brandbaar isolatiemateriaal. Er is nog een aspect waarin
laatste winter was dat weer het geval toen het dak van een bedrijfsgebouw
moderne bedrijfsgebouwen het afleggen tegen oudere panden. De ervaring
in Rijnsburg instortte. Gelukkig vielen er geen gewonden.
van veel verzekeraars is dat ze gevoeliger zijn voor schade door zware regenbuien. Vergelijkbaar met sneeuwval in de winterperiode.
Natuurlijk kun je als ondernemer proberen zelf de risico’s te verkleinen bij extreme neerslag. Inspecteer regelmatig de dakgoten en afvoer, zodat
De laatste decennia zijn de afmetingen van daken van bedrijfsgebouwen
regenwater zo snel mogelijk weg kan. En laat een forse sneeuwvracht
gemiddeld toegenomen. Platte daken zijn vaker de norm en de
niet op het (platte) dak liggen. Het is een klus, maar schep of schuif die
overspanningen zijn groter geworden. Daarnaast worden bedrijfsgebouwen
sneeuw er zoveel mogelijk af. Ik hoop dat bij architecten, aannemers en
van steeds lichtere materialen gebouwd. Dat heeft allerlei voordelen zoals
projectontwikkelaars het bewustzijn doorbreekt dat ze niet volledig op de
lagere bouwkosten en snellere oplevering. Dat lichte bouwen werd mogelijk
computer moeten vertrouwen bij de bouw van nieuwe bedrijfsgebouwen.
door de opkomst van lichtere bouwmaterialen, maar ook door de inzet van
Laat de constructeur de uitkomsten van computerberekeningen met een
de computer. De computer kan de draagkracht van constructies steeds
kritisch oog blijven volgen en bij de uiteindelijke constructie ook zijn eigen
nauwkeuriger berekenen. Daardoor hoeven bedrijfsgebouwen niet langer
jarenlange ervaring meewegen.
‘overgedimensioneerd’ te worden. Ze worden nu zo licht gebouwd dat ze nog net aan de normen voldoen. Maar vaak ‘geen grammetje meer’. Toen de computer nog niet massaal werd ingezet, was het de constructeur die met zijn fingerspitzengefühl zeker stelde dat nieuwe bedrijfsgebouwen - 40 -
- 41 -
Nu we het toch over extreem weer hebben, van ervaren meteorologen heb ik wel eens begrepen dat zij het precies zo doen. Computer-berekeningen zijn de basis van hun weersverwachtingen, maar ze weten dat de computers soms overdrijven of zaken onderschatten. De weersverwachting is daarom een samenspel van computerberekeningen en de jarenlange ervaring van de meteoroloog. Al moeten we bij computerberekeningen een slag om de arm houden, klimaatmodellen voorspellen dat het wel eens een stuk natter (en ’s winters dus wellicht sneeuwrijker) kan worden in Nederland. Reden te meer om nieuwe bedrijfsgebouwen wat steviger te gaan bouwen dan in Nederland momenteel gebeurt!
- 42 -
- 43 -
Bedrijfsongeluk tot zesendertig keer duurder dan gedacht
eveneens veel manuren. De machine waaraan de werknemer werkte, wordt stilgelegd. Er volgt een grondig onderzoek naar de oorzaken. Procedures worden aangescherpt. Veel administratie. Andere medewerkers praten onderling nog minstens een week opgewonden na over het ongeluk. En dan hebben we het nog niet eens over eventueel bezoek van de Inspectie, een rechtszaak, boetes, negatieve publiciteit et cetera.
Een lekke fietsband kost een paar euro om te repareren. Maar de
Het klinkt cru om de indirecte kosten uit dit voorbeeld zo zakelijk op een rij
indirecte kosten (tijdverlies, ergernis, te laat bij een afspraak) zijn
te zetten omdat het hier gaat om een gewonde werknemer. Dat is misschien
vele malen hoger. Zo werkt het bij bedrijfsongevallen ook. Bedrijven
ook de reden dat dat bij ongelukken nog zo weinig gebeurt. Maar dit
moeten daarom scherper letten op de ‘total cost of risk’.
voorbeeld (ontleend aan het boek Practical Loss Control Management van risicogoeroe Frank Bird) illustreert wel hoe hoog de indirecte kosten van een
Mijn vak heet riskmanagement. Riskmanagers proberen risico’s zo goed
ongeval vaak zijn. Dat is helemaal het geval bij bijvoorbeeld een grote brand.
mogelijk in kaart te brengen. Riskmanagement is een relatief jong vak, dat
Er zijn dan ook risicomanagers die de indirecte kosten veel hoger inschatten
zich snel ontwikkelt. In het verleden deed een riskmanager bij een bedrijf
dan de factor twee à drie die ik eerder noemde. Zij spreken net als Bird van
weinig meer dan verzekeringen afsluiten tegen een zo laag mogelijke
een ‘risk cost iceberg’: de directe kosten vormen maar het topje van de
premie. Maar hoe volwassener ons vak wordt, hoe meer we erachter komen
ijsberg. Een collega bij een conferentie in München over dit onderwerp een
dat dat een veel te eendimensionale manier is van omgaan met risico’s.
aantal jaren geleden schatte in dat de indirecte kosten van een ongeval zelfs
Een verzekeraar betaalt meestal alleen de directe kosten van een ongeval,
acht tot zesendertig keer hoger zijn dan de directe. Daarover kun je lang
de prijs van het laten plakken van die lekke band, zeg maar. Maar als je
discussiëren. Waar het mij om gaat is dat bedrijven zich bewuster worden
alle gevolgen van een ongeluk systematisch op een rij zet, blijkt dat de
van dit fenomeen. En dus ook rationeler naar risico’s leren kijken. 10 of
werkelijke kosten veel hoger zijn. De productie die stilvalt, personeel dat zijn
20 procent verschil in verzekeringspremie is veel minder relevant dan het
werk tijdelijk niet kan doen, imagoschade, noem maar op.
simpelweg voorkomen van alle ellende.
Zelf hanteer ik de stelregel dat de werkelijke kosten van bedrijfs-ongevallen
Neem bij de keus van een verzekeraar daarom in overweging of hij alleen
ten minste tweemaal zo hoog zijn als de directe kosten. Ik weet dat dat
uitbetaalt bij schade, of dat hij daarnaast als een adviseur de risico’s in
een erg conservatieve inschatting is. Drie keer zo hoog ligt in veel gevallen
kaart brengt en met jou samen plannen maakt om ze te voorkomen. Een
waarschijnlijk dichter bij de waarheid. En in sommige situaties is die factor
praktijkvoorbeeld: als manager risicobeheersing bij Interpolis was ik een
nog veel hoger. Een voorbeeld. Een werknemer raakt gewond op de
aantal jaren geleden betrokken bij een pretpark dat zich bij ons verzekerde.
werkvloer en is een tijd uit de running. De werkgever is hiervoor verzekerd,
De eerste drie jaar was er in totaal 3,5 ton aan schade die wij vergoedden.
zodat de medische kosten en het inkomen van de gewonde tijdens diens
Zoals gezegd: de indirecte schade was voor het pretpark veel hoger.
afwezigheid vergoed worden. Maar een tijdelijke vervanger van de gewonde
Interpolis is samen met het pretpark die incidenten gaan analyseren en
zal doorgaans meer kosten dan de verzekeraar vergoedt. Bovendien moet
systematisch de oorzaken gaan aanpakken. In de drie jaar die volgden, was
de vervanger worden ingewerkt. Alle consternatie rond het ongeval kost
de schade nog maar 361 euro. Meer dan een factor duizend lager.
- 44 -
- 45 -
Kijk als bedrijf dus altijd naar de total cost of risk. Zet alle risicokosten op een rij, zoals verzekeringspremies, eigen risico, directe en indirecte kosten van incidenten, de kosten van een afdeling veiligheid, de effecten op gezondheid en milieu en alle beheersmaatregelen. Staar je niet blind op de laagste verzekeringspremie, maar kijk naar het totaal. En zorg dat je als organisatie het totaal van die risicokosten omlaag brengt. Dat lukt vaak al door een kleine investering in risicopreventie.
SAFETY FIRST - 46 -
- 47 -
16 duizend sportgewonden: dat kan veel minder!
Wie werknemer in loondienst is, zal misschien zijn schouders ophalen bij een stevige sportblessure. Maar de werkgever van deze persoon heeft wel een probleem. En je zou maar zzp’er zijn en een paar weken uitgeschakeld
Voldoende beweging is ontzettend belangrijk, zeker voor jongeren.
door een ongeluk op het sportveld… Interpolis gaat samen met de
Ik ben dan ook blij dat een van de doelstellingen van mijn werkgever
Hockeybond proberen die blessures systematisch terug te dringen. Want
Interpolis is om Nederlanders aan te zetten tot meer gezonde
blessures zijn geen noodlot, er valt van alles aan preventie te doen. Ons
beweging. Helaas heeft sport ook een keerzijde. Veel sportende
onderzoek met de Hockeybond daarnaar loopt nog, maar een paar zaken
Nederlanders lopen blessures op. Maar het aantal blessures kan fors
die veel ellende zullen voorkomen, kan ik nu al opsommen.
naar beneden. Waarom hebben nog niet alle hockeyers standaard een bitje in hun mond Dertig minuten per dag matig intensief bewegen. Dat is de officiële
bijvoorbeeld? Gebeurt dat wel, dan scheelt dat zoveel gebroken tanden
Nederlandse Norm Gezond Bewegen. Die norm is in 1998 opgesteld
per jaar. Iets heel anders: de hekwerken van vierkant gaas rond de velden.
door wetenschappers van een aantal universiteiten, het RIVM, TNO en
Als die oud zijn, steken de pinnen eruit, terwijl met name jonge hockeyers
sportkoepel NOC*NSF. Sporten is dé manier om aan die norm te voldoen.
er massaal overheen klimmen vóór en na de wedstrijd. Echt geen pretje
Zeker voor kinderen en jongeren. Zij moeten volgens de Nederlandse Norm
om zo’n pin in je dijbeen te krijgen. Onderhoud die hekken daarom goed of
Gezond Bewegen zelfs zestig minuten per dag matig intensief bewegen. Met
verplicht spelers via de poort het veld te verlaten.
een potje tikkertje op het schoolplein in de pauze kom je daar doorgaans niet aan.
Een laatste voorbeeld: de EHBO-koffer wordt nog al eens half open op de grond achter de bar aangetroffen. Erg hygiënisch is dat niet. En nog iets
Een van de doelstellingen van mijn werkgever Interpolis is om Nederlanders
waar niemand bij stilstaat. Bij uitwedstrijden rijdt een aantal ouders de
aan te zetten tot meer gezonde beweging. Om die reden zijn we sinds
kinderen vaak naar de club van de tegenpartij. Soms worden er daarbij vier
kort partner geworden van de Koninklijke Nederlandse Hockey Bond.
kinderen op de achterbank gepropt, terwijl er maar gordels zijn voor drie.
Helaas heeft sport ook een keerzijde. Veel sportende Nederlanders lopen
Dat is niet alleen verboden. Het zou je zoon of dochter maar zijn die zonder
blessures op. Volgens onderzoeksbureau VeiligheidNL zijn er in Nederland
gordel zit bij een serieus auto-ongeluk.
3,7 miljoen sportblessures per jaar. Daarvan moeten er 1,5 miljoen medisch behandeld worden. 16 duizend mensen belanden jaarlijks in het ziekenhuis
Los van de fysieke veiligheid neemt Interpolis ook de brand- en
door een sportblessure. En vijf overlijden zelfs. Hockey is bij lange na niet
braakveiligheid van de clubhuizen onder de loep en tal van andere zaken
de gevaarlijkste sport in Nederland. Maar ik heb in mijn tot nu toe korte
bij hockeyverenigingen. Zo is brandbare opslag pal naast een clubhuis
‘hockeyloopbaan’ (en in die van mijn twee zonen) redelijk wat ongelukken
niet echt handig met het oog op brandstichting. Ik denk dat we met al deze
zien gebeuren. Kortgeleden kwamen twee ploeggenoten van mij met de
maatregelen de veiligheid rond het hockeyveld flink kunnen verbeteren.
hoofden hard tegen elkaar. Eén belandde met een beschadigd jukbeen in
En ik hoop dat meer sportbonden op vergelijkbare wijze blessures gaan
het ziekenhuis en moest een paar weken rust nemen.
aanpakken. Die 16 duizend ziekenhuisopnames zijn er echt veel te veel!
- 48 -
- 49 -
Lading beschadigd? Regel aansprakelijkheid vooraf Maar de vervoerder is toch aansprakelijk, niet de koper of verkoper, denken Ondernemers houden van actie, en doorgaans veel minder van
veel ondernemers. En die vervoerder is toch zeker verzekerd? Dat is maar
formulieren en contracten. Daardoor is het bij transport van verkochte
tot op zekere hoogte het geval. Ook de vervoerder hanteert zijn eigen
of aangekochte producten vaak niet geregeld wie verantwoordelijk
leveringsvoorwaarden. Daarin staat vaak een maximum schadebedrag per
is voor eventuele schade. Met dure rechtszaken als gevolg. Toch is
kilo vracht vermeld. Laat je hoogwaardige producten vervoeren, dan dekt
aansprakelijkheid bij koopovereenkomsten simpel en goed te regelen.
die kiloschadeprijs doorgaans bij lange na niet de werkelijke schade. Ach, het gaat om vertrouwen, reageren ondernemers soms. Maar dat vertrouwen
Koop je als particulier een nieuwe bank of wasmachine en laat je ‘m
is snel weg als het om flinke bedragen gaat. Zeker als er advocaten bij
thuisbezorgen, dan zijn de regels duidelijk. Gaat er iets mis bij het transport,
komen kijken. Er worden in Nederland behoorlijk wat rechtszaken gevoerd
dan ben jij niet verantwoordelijk. Dat zijn de verkoper of de transporteur.
om zulke transportschadekwesties. Dat leidt tot hoge kosten en voor altijd
Zij regelen onderling maar dat jij uiteindelijk een onbeschadigde, nieuwe
verpeste zakelijke relaties. Ondernemers, voorkom dat gewoon!
bank in huis krijgt. In het zakelijk verkeer zijn deze zaken helaas complexer. In de koopovereenkomst spreken koper en verkoper onderling af wie
De verantwoordelijkheid bij transport goed regelen is voor zowel koper als
verantwoordelijk is voor beschadigingen of ander ongerief tijdens het
verkoper een win-winsituatie. Als manager risicobeheersing raad ik mijn
transport. De twee partijen komen overeen of de leveringsvoorwaarden van
klanten aan te zorgen dat er rond risico-overgang van goederen altijd sprake
de verkopende partij van kracht zijn. Of juist de inkoopvoorwaarden van
is van duidelijkheid. Schets voor jezelf altijd de ‘logistieke driehoek’ tussen
de koper. Of een compromis tussen beide. Meestal, maar lang niet altijd,
koper, verkoper en vervoerder en check of alle relaties tussen die drie
spreken koper en verkoper af dat de verkopende partij verantwoordelijk is
partijen juridisch goed geregeld zijn.
voor het transport. Zeker in crisistijd zijn ondernemers nogal eens geneigd niet goed naar Maar helaas, in de praktijk wordt er vaak helemaal niks afgesproken
de leverings- of inkoopvoorwaarden te kijken. Ze zijn zo blij met een
tussen koper en verkoper. Of een van de partijen meldt weliswaar dat zijn
order, dat ze niet moeilijk willen doen over transportvoorwaarden. Nu de
voorwaarden van toepassing zijn, maar vergeet ze mee te sturen (waardoor
economie voorzichtig aantrekt, lijkt het me het moment voor ondernemers
de voorwaarden niet rechtsgeldig zijn). Mijn Interpolis-collega Bart Heeren
om daar wél op te gaan letten. Bij Interpolis raden we je aan de leverings-
heeft veel met zulke zaken te maken. Gaat er iets mis bij de levering zonder
of inkoopvoorwaarden van je brancheorganisatie als uitgangspunt te
dat vooraf duidelijk is wie waarvoor verantwoordelijk is, dan leidt dat
nemen. Die zijn juridisch goed geformuleerd. En dat geeft de zakenpartner
volgens hem ‘tot een heel vervelende situatie’. Heeren schat dat bij meer
het vertrouwen dat er geen rare ‘kleine lettertjes’ in staan. Maar het
dan de helft van de zakelijke transacties waarin transport een rol speelt, de
belangrijkste blijft: regel íéts, zodat je alle ellende voorkomt als er iets
zogenoemde ‘risico-overgang’ niet geregeld is.
misgaat en er is níéts geregeld.
- 50 -
- 51 -
- 52 -
- 53 -
Sommige ondernemers springen iets te makkelijk in het diepe
daar een vergunning voor had? Daar had hij geen seconde bij stilgestaan. Vanuit mijn vak ben ik natuurlijk primair gericht op het risicoprofiel dat verandert als bedrijven nevenactiviteiten gaan ontplooien. Mooi voorbeeld hoe het mis kan gaan is een containerbedrijf. Op een goede dag besloot
Stel je bent slager. En je denkt: barbecues organiseren, dat kan ik er
het bedrijf dat het leuk zou zijn ook af en toe jachten uit het water te tillen
prima naast doen! Uitstekend idee, maar daar komt qua regels, risico’s
met hun hijskranen. Dat leidde vervolgens wel erg vaak tot gekraak en forse
en bedrijfsaansturing meer bij kijken dan veel ondernemers beseffen.
schade. Ze zijn er wijselijk weer mee gestopt. Begrijp me niet verkeerd:
Het is daarom belangrijk dat ondernemers goed nadenken en advies
ik wil geen enkele ondernemer afraden nevenactiviteiten te ontplooien.
inwinnen voor ze nevenactiviteiten ontplooien.
Integendeel. Maar ik houd een pleidooi om heel goed na te denken. Wat betekent deze verandering voor mijn bedrijf? Zoek zaken goed uit, spreek
Afgelopen weekend zag ik een interessant item op het NOS Journaal.
met mensen in de nieuwe sector, win adviezen in, praat met je verzekeraar.
Spanje lijkt - eerder dan verwacht - uit de economische crisis te kruipen.
Je risicoprofiel kan namelijk flink veranderen. Kijk ook goed naar de
Terwijl het land tot de zwaarst getroffen landen van Europa behoorde.
structuur van je eigen organisatie. Is je organisatie wel berekend op zo’n
Een verklaring voor dat goede nieuws is dat Spaanse ondernemers zich
uitbreiding? Is er geen andere manier van aansturing nodig?
noodgedwongen meer zijn gaan richten op buitenlandse markten. Spaanse bedrijven waren juist erg op de binnenlandse markt gericht. Maar ja, daar
Interpolis stimuleert ondernemers om op deze manier nevenactiviteiten op
viel een deel van de vraag weg de laatste jaren. Bij het aanboren van nieuwe
te zetten. We vinden het zo belangrijk, dat we de dekking van ons Interpolis
markten komt een hoop kijken, zei een Spaanse ondernemer in het NOS
ZekerVanJeZaak-pakket in principe ook voor nevenactiviteiten laten gelden.
Journaal. Een andere taal, een andere cultuur, andere regels. Hij legde uit
Een slager die besluit bij bedrijven barbecues te organiseren: die risico’s zijn
dat je eerst heel goed moet uitzoeken hoe die andere markten werken, voor
bij ZeZa! volledig gedekt. Door onze ruime ervaring op dit terrein hebben we
je je er als ondernemer op begeeft.
geleerd dat nevenactiviteiten niet altijd even succesvol zijn als ondernemers iets totaal anders gaan doen dan ze tot nog toe gewend zijn. Zoek markten
Het item uit het NOS Journaal was me uit het hart gegrepen. Allereerst
op die enigszins in het verlengde liggen van wat je al doet, dan is de kans op
natuurlijk omdat ondernemers hun creativiteit en flexibiliteit lieten zien.
succes het grootst. Een stukadoor die besluit ook sloopwerk te gaan doen:
Ondernemers zien kansen, ook (of misschien juist) als het economisch
uitstekend idee. Of een houthandel die zelf kozijnen wil gaan produceren.
slecht gaat. Maar het sprak me daarnaast ook aan omdat gewaarschuwd
Maar een beeldhouwer die daarnaast boekhoudklussen wil gaan aannemen,
werd dat je als ondernemer wel goed moet nadenken voordat je je op
dat is over het algemeen een lastiger verhaal.
andere markten stort. Ik zie namelijk wel eens ondernemers die iets te makkelijk in het diepe van een nieuwe markt springen. Ze denken nergens
Ben jij zo’n ondernemer die iets (heel) anders gaat doen en twijfel je of je
over na en beginnen gewoon. Klein voorbeeld waar ik pas tegenaan
nieuwe activiteiten echt nog steeds gedekt zijn, neem dan contact op met je
liep. Een ondernemer dacht extra omzet te halen door bij evenementen
verzekeringsadviseur. Die kan je het juiste advies geven over de dekkingen
ridderknotsen en -zwaarden te verkopen. Tot de politie langskwam: of hij
die je nodig hebt.
- 54 -
- 55 -
Zeven tips voor ondernemers in crisistijd
andere manieren succesvol zijn: de juiste sfeer onder de spelers, een betere strategie, trouwe supporters. Bij bedrijven werkt het net zo. Als je geen geld hebt, moet je proberen zaken op een andere manier te regelen. Een voorbeeld uit mijn eigen vak, risicobeheersing. Uiteraard kun je technisch
Veel ondernemers hebben het moeilijk in deze crisis. Daarom zeven
veel regelen tegen brand en inbraak. Maar organisatorisch (met geen
tips om de crisis beter door te komen. Van slimmer risicomanagement
of lage kosten) is er ook veel winst te behalen. Denk aan een procedure
tot het zoeken van alternatieve inkomsten.
brandgevaarlijke werkzaamheden, geen brandbare opslag tegen het pand, je personeel goed instrueren, beter op gasten letten, de struiken rond je
1. Wees niet ‘penny wise, pound foolish’
bedrijf laag houden, et cetera.
Als er minder geld binnenkomt, is de eerste reflex van ondernemers om te gaan bezuinigen. Dat is op zich niet verkeerd. Bureaus, stoelen en
4. Zoek nevenactiviteiten
computers kunnen vaak best nog een jaartje langer mee als het moet. Maar
Als de zaken vanwege de crisis niet optimaal draaien, kan het een goed idee
kijk als ondernemer wel uit dat je niet op de verkeerde zaken bezuinigt.
zijn om nevenactiviteiten op te zetten. Mijn ervaring als risicomanager leert
De Fyra was de goedkoopste hogesnelheidstrein, maar wat een ellende is
dat nevenactiviteiten vooral succesvol zijn als ze in het verlengde liggen
daaruit voortgekomen. Ook in de bouwwereld zie ik het soms fout gaan.
van wat een bedrijf al doet. Een slager die besluit ook bedrijfsbarbecues
Projectontwikkelaars kiezen bijvoorbeeld voor brandbare isolatiematerialen
te organiseren, kan een prima idee zijn. Of een stukadoorsbedrijf dat ook
in plaats van voor het (iets) duurdere, maar onbrandbare steenwol. Dat de
sloopwerk gaat aanbieden. Maar pas op voor nevenwerkzaamheden op
verzekeringspremie voor het gebouw daarna hoger is, vergeten ze. Pas ook
totaal andere terreinen. Je begeeft je dan op markten die je niet kent met
op met het kiezen van de goedkoopste verzekering, kijk naar de ‘total cost
alle risico’s van dien. Interpolis stimuleert werkgevers om nevenactiviteiten
of risk’.
op te zetten. Daarom zijn nevenactiviteiten in principe gedekt in het ZekerVanJeZaak-pakket voor kleine ondernemers.
2. Houd goede mensen binnenboord De sfeer op de werkvloer wordt er vaak niet beter op als een bedrijf een
5. Houd zelfinspecties en voorkom zo dure ongelukken
tijd lang niet goed draait. Al lijkt het misschien een prettige bezuiniging, het
Een serieuze calamiteit in je bedrijf is vaak een drama. Maar in crisistijd
slechtste wat je in zo’n situatie kan overkomen is dat je goede werknemers
is het zo mogelijk nog erger. Ook als je verzekerd bent, want de indirecte
vertrekken (de matige blijven in crisistijd meestal gewoon zitten). Doe er
kosten van een ongeval zijn doorgaans stukken hoger dan de directe. De
alles aan om je goede mensen gemotiveerd te houden. Praat ze regelmatig
kans op ongelukken is flink te verkleinen door periodiek een zelfinspectie
bij, geef ze extra verantwoordelijkheden en schep duidelijkheid over de
uit te voeren. Maak een ronde door je eigen bedrijf. Inspecteer bekende
koers van het bedrijf.
ruimtes, maar vooral ook ruimtes waar je normaal nooit komt. Ga het dak ‘ns op. Kijk in de technische ruimtes. Je zult versteld staan van wat je
3. Geen geld, dan betere procedures
tegenkomt. Blusapparaten die ontbreken of niet werken. Vluchtgangen die
Een voetbalclub kan veel geld investeren in nieuwe spelers. Maar daarmee
afgesloten blijken of versperd zijn door troep. Raampjes waardoor het wel
is succes niet altijd gegarandeerd. Clubs die geen geld hebben, kunnen op
erg makkelijk inbreken is. Of brandbare opslag in de serverruimte.
- 56 -
- 57 -
6. Ga anders om met ziekteverzuim De sfeer op de werkvloer heeft veel invloed op het ziekteverzuim. Verziekte verhoudingen, pesten op het werk, managers die zich horkerig gedragen: het is een recept voor oplopend verzuim. Zeker voor een klein bedrijf in crisistijd kan dat zo duur zijn dat de continuïteit in gevaar komt. Naast werksfeer zijn er tal van andere zaken die het ziekteverzuim terugdringen. Zijn de werkplekken ergonomisch in orde? Is er genoeg licht? Geen irritant gezoem? Minstens zo belangrijk: hoe ga je met ziekmeldingen om. Iemand is ziek of niet-ziek, was de gedachte vroeger. Maar iemand die ziek is, kan bepaalde zaken best nog doen. Bespreek dat direct als een werknemer zich telefonisch bij jou ziek meldt. Dat geldt ook voor langdurig zieken. Want veel werknemers kunnen tegenwoordig thuis inloggen op het bedrijfsnetwerk. 7. Zorg voor minder schade aan bedrijfsauto’s Het valt verzekeraars op dat sommige bedrijven veel meer schade hebben aan bedrijfs- en leaseauto’s dan andere. Dat leidt veelal niet alleen tot een hogere verzekeringspremie, maar ook tot veel indirecte schade (geregel en gedoe). Schades aan bedrijfsauto’s zijn eenvoudig terug te dringen. Geef ten eerste als baas het goede voorbeeld. Personeel zal jouw rijgedrag zonder twijfel kopiëren. Zet daarnaast logo en telefoonnummer van het bedrijf op bedrijfsauto’s. Met de oproep even te bellen als de bestuurder roekeloos rijgedrag vertoont. Ontmoedig bellen in de auto. En werk nieuw personeel fatsoenlijk in waarbij je de do’s en dont’s duidelijk uitlegt.
Interpolis. Glashelder - 58 -
- 59 -
Niet veel uitvindingen maakten de wereld werkelijk veiliger. De sprinkler wel, vindt Arjan Hendriksen. Wat hem betreft, rusten ondernemers hun bedrijfspanden standaard met deze uitvinding uit. Deze en andere praktische tips en adviezen om uw bedrijf veiliger te maken, leest u in deze verzameling van columns die Arjan schreef voor bedrijvenplatform Z24.nl. Arjan Hendriksen is manager risicobeheersing bij Interpolis. Hij en zijn team adviseren bedrijven bij hun bedrijfsvoering. Zijn ervaring: door slimmer met risico’s én verzekeren om te gaan, kunnen ondernemers duizenden euro’s besparen.
Interpolis. Glashelder
