SPECT - CT 10 december 2011 Alexandra De Waele
Overzicht
I. Principe SPECT-CT II. Praktisch bekeken III. Voorbeelden
1+1 = 3 ... als SPECT en CT elkaar vinden
Functie versus morfologie
Claude Monet Impression Soleil Levant, 1872
Kinderspelen Pieter Brueghel, 1560
Tracer in lichaam versus röntgenbuis
Camera detector 1
Camera detector 2
Nucleaire geneeskunde
Radiologie - CT
Computed tomography
SPECT-CT combineert functie en anatomie SPECT = Single Photon Emission Computed Tomography
+ SPECT/CT CT = Computed Tomography
Proven Outcomes Lesions 125
SPECT versus SPECT•CT diagnostisch in oncologie
28 43
100
4
75
52 Maligne
50
Onbeslist
77
Benigne 25
44
0
SPECT
SPECT•CT
Meer dan 90% van de patiënten verlaat het ziekenhuis met een duidelijke diagnose Wolfgang Römer, MD, University Clinic of Nuclear Medicine, Erlangen, Germany
In 10 stappen van aanvraag tot verslag SPECT - CT
1. Goede start met het aanvraagformulier. NUCLEAIRE GENEESKUNDE Aanvragende Arts :
Patiëntidentificatiesticker :
NUCLEAIRE GENEESKUNDE
Aanvragende Arts :
Patiëntidentificatiesticker :
Klinische inlichtingen :
De arts-nuclearist zal voor elke individuele patiënt bepalen of multimodality-imaging (SPECT/CT) een meerwaarde biedt. Indien u dit niet wenst gelieve hier aan te vinken Datum aanvraag :
Datum uitvoering :
skelet
B9
Klinische inlichtingen :
leukocyten
total body skelet 3 fasen SPECT / CT vasculaire (CRPS)
Tc-HDP
I1 I3 I6
total body detail + SPECT total body + SPECT
K16
total body + SPECT
Y1 Y2 Y3 Y5
lymfeflow : 2 armen lymfeflow : 2 benen sentinel mammaCa sentinel melanoom
A1
feochromocytoom total body
Tc- WBC Tc- WBC Tc- WBC
Tc-Albumine
schildklier
tumor MIBI
T1 T4 T5 T8
routine (+captatie) Iodium-123 : warme nodulus MIBI: koude nodulus Iodium-131 TB (FU sk-ca)
pertechnetaat natriumiodide Tc-MIBI natriumiodide
H5 H6 H7 H4
Myo fiets SPECT +gating Tc-MIBI Myo Persant./Dobutr.SPECT +gating nuchter! Myo rust SPECT +gating Tc-MIBI Myo rust SPECT (viabiliteit) Tc-MIBI
H9
Ejectiefractie LV
hart (gated)
Tc-MIBI
lymfe/ sentinel
Ejectiefractie LV
Tc-Nanocoll Tc-Nanocoll Tc-Nanocoll Tc-Nanocoll
bijnier Tc-Albumine
long
MIBG met I-123
parathyroid
L4
perfusie+SPECT
Tc-MAA
C6 C8
tumorscintigrafie SPECT DaT-scan SPECT + attest vd AA !
Tc-DMSV I-123
P2
substractie MIBI - I 123
Tc-MIBI+I-123
De arts-nuclearist zal voor elke individuele patiënt bepalen of multimodality-imaging (SPECT/CT) een meerwaarde biedt. hersenen C4 perfusie SPECT Tc-ECD Indien u dit niet wenst gelieve hier aan tetumorscintigrafie vinken SPECT C5 Tc-MIBI Datum aanvraag :
nier N1 / 2 statisch + SPECT N4 diuretisch renogram met Lasix
skelet
B9
total body skelet 3 fasen SPECT / CT vasculaire (CRPS)
Datum uitvoering : BMD : botmineraalgehalte
Tc-DMSA Tc-MAG3
botmineraalgehalte
gastro-intestinaal G0 G1 G2 G7
gastro-oesofageale reflux divertikel van Meckel maagevacuatie vast speekselklier dynamisch
Tc-HDP
Tc-Albumine
leukocyten
therapie nuchter! nuchter! nuchter! pertechnetaat
X1 X2 X5 X6 X7
I1 I3 I6
Iodium-131 : hyperthyroidie Yttrium-90 : synovitis Iodium-131 : euthyroide goiter Iodium-131 : schildkliercarcinoom Quadramet : botmetastasen
natriumiodide
yttriumsilicaat total body natriumiodide natriumiodide detail + SPECT quadramet total body + SPECT
Tc- WBC Tc- WBC Tc- WBC
2. Klinische gegevens helpen voor een betere diagnose.
• indicatie: verhoogde osteoblastische activiteit • fracturen • metastasen • ziekte van Paget • prothesemateriaal • osteomyelitis …
• klinische gegevens: trauma, heelkunde,...
3. Er is geen speciale voorbereiding nodig. • niet nuchter, medicatie dient niet gestopt te worden
• goed drinken na injectie • 40 % : opgenomen in skelet • 45 % : geëxcreteerd via urinaire weg
• kleding aanhouden wel verwijderen metaal (riem, juwelen,…) • geen allergische reacties • contra-indicaties • zwangerschap en borstvoeding • louter osteolytische letsels (vb Kahler) • eventueel andere isotopenonderzoeken (afhankelijk van type isotoop en halfwaardetijd)
4. Injectie van de tracer.
• injectie in perifere vene • elleboog - voet
• radiofarmacon • tracer: radioactief label + ligand • bot: 99m Technetium + methyleendiphosphonaat
• dosis 700 MBq • bij kinderen reductie in functie van gewicht
5. De patiënt doorloopt de verschillende fasen.
• vroegtijdige opnames (perfusie): • vasculaire flow (fase 1) • 60 beelden van 2 sec • som van 1 min en 2 min • bloedpoolstudie (fase 2) • pool 1 min
De patiënt doorloopt de verschillende fasen. • laattijdige opnames (botombouw): • whole body beelden (fase 3) : 15 minuten
• detailbeelden : 5 minuten • SPECT: tomografische beelden : 12 minuten • eventueel CT : 1 minuut
6. SPECT-CT combineert functie en anatomie.
CT
CT
gamma camera SPECT • SPECT en CT na elkaar in één toestel • patiënt blijft liggen en schuift door • beelden worden op elkaar gelegd
Pijn linker knie - impactieletsel
Fusie
SPECT
CT
7. CT heeft verschillende mogelijkheden.
• SPECT met lokalisatie CT • beelden van SPECT verbeteren en letsels lokaliseren • CT niet bruikbaar voor diagnostiek
• SPECT met diagnostische CT • geplande CT: • op voorhand bepaalde regio • meerwaarde
• SPECT-guided CT: • regio wordt bepaald op basis van SPECT • niet als recent diagnostische CT van dezelfde regio
8. CT – reconstructies laten alle hoeken zien.
snijvlakken van het tomografisch onderzoek
9. Radioloog en nuclearist maken verslag.
• Protocol nucleaire: botscintigrafie • Protocol radiologie: CT • Voordeel • CT geeft informatie over morfologie en lokalisatie aan SPECT • SPECT kan CT richten naar de actieve letsels • SPECT/CT verhoogt zowel sensitiviteit als specificiteit in vergelijking met de afzonderlijke onderzoeken
10. De patiënt is in goede handen... ... op onze dienst nucleaire geneeskunde!
Image is everything
1. Rugpijn bij borstcarcinoom
Rugpijn bij borstcarcinoom
Rugpijn bij borstcarcinoom
Facetarthrose
Rugpijn bij borstcarcinoom
Rugpijn bij borstcarcinoom
Skeletmetastase
2. Pijn rechter heup : insufficiëntiefractuur CT
RX
RX
Fusie
Botscintigrafie Fusie
3. Pijn rechter heup : metastase RX
RX
4. Opsporen parathyroidadenoom
5. Sentinel vulva Statisch SPECT
Tomografisch CT
FUSIE
Welkom op onze vernieuwde dienst !
