Specifieke lerarenopleiding ECTS-fiches
ECTS-Fiche Vakdidactische oefeningen 1 Code:
10374
Academiejaar:
2015 - 2016
Aantal studiepunten:
6
Studietijd:
120 à 150 uur
Deliberatie:
mogelijk
Vrijstelling:
niet mogelijk
Onderwijstaal:
Nederlands
Verantwoordelijke opleidingsonderdeel
Ilse Verschueren
1. Aanvangscompetenties Bij aanvang van dit opleidingsonderdeel dient de cursist de competenties van het opleidingsonderdeel ‘Didactische competentie algemeen’ bereikt te hebben.
2. Eindcompetenties De eindcompetenties sluiten aan bij de Basiscompetenties voor de leerkracht secundair onderwijs, zoals uitgeschreven door de Vlaamse Regering en gegroepeerd volgens 10 functionele gehelen (FG). Het gaat hierbij om eindcompetenties die een integratie van kennis, vaardigheden en attitudes veronderstellen. De competenties die prioritair aan bod komen tijdens dit opleidingsonderdeel zijn:
1
FG 1: De leraar als begeleider van leer- en ontwikkelingsprocessen 1.1 De leerkracht kan de beginsituatie van de leerling en de leerlingengroep achterhalen. 1.2 De leerkracht kan doelstellingen kiezen en formuleren. 1.3 De leerkracht kan de leerinhouden en leerervaringen selecteren 1.4 De leerkracht kan de leerinhouden structureren en vertalen in leeractiviteiten. 1.5 De leerkracht kan aangepaste werkvormen en groeperingsvormen bepalen. 1.6 De leerkracht kan individueel en in team leermiddelen kiezen en aanpassen 1.7 De leerkracht kan een krachtige leeromgeving realiseren met aandacht voor de heterogeniteit binnen de leergroep. 1.8 De leerkracht kan observatie en evaluatie voorbereiden, individueel en indien nodig in team. 1.9 De leerkracht kan proces ne product evalueren met het oog op bijsturing, remediëring en differentiatie. 1.11 De leerkracht kan het leer- en ontwikkelingsproces begeleiden in het Standaardnederlands. 1.12 De leerkracht kan omgaan met de diversiteit van de groep FG 2: De leraar als opvoeder 2.1 De leerkracht kan in overleg een positief leefklimaat creëren voor de leerlingen in klasverband en op school. 2.3 De leerkracht kan door attitudevorming leerlingen op individuele ontplooiing en maatschappelijke participatie voorbereiden. FG 3: De leraar als inhoudelijk expert 3.1 De Leerkracht beheerst domeinspecifieke kennis en vaardigheden en kan die verbreden en verdiepen. 3.2 De leerkracht kan de verworven domeinspecifieke kennis en vaardigheden aanwenden. FG 4: De leraar als organisator 4.1 De leerkracht kan een gestructureerd werkklimaat bevorderen 4.2 De leerkracht kan een soepel en efficiënt les- en dagverloop creëren, passend in een tijdsplanning vanuit het oogpunt van de leerkracht en leerlingen. 4.3 De leerkracht kan op correcte wijze administratieve taken uitvoeren. FG 5: De leraar als innovator - de leraar als onderzoeker 5.3 De leerkracht kan het eigen functioneren ter discussie stellen en bijsturen
2
3. Competentiegerichte doelstellingen De cursist kan: gepaste, afwisselende actieve werkvormen en kwaliteitsvol didactisch materiaal kiezen i.f.v. de gegeven les. de elementen die van invloed zijn op het didactisch handelen in de les bestuderen en beschrijven in de lesvoorbereiding. een passende leerinhoud selecteren en uitdiepen i.f.v. de beginsituatie van de leerlingen, het leerplan, de beschikbare tijd. de logische lesopbouw (leerstappen) zichtbaar maken in een samenhangend, gestructureerd geheel en vertalen in concrete doelen. een begrijpelijk, verzorgd en correct taalgebruik aangepast aan het taalniveau van de lln hanteren. een toets op een correcte manier opstellen en verbeteren a.d.h.v. een duidelijk opgestelde modeloplossing. kritisch reflecteren over het begeleidingsproces tijdens de lesrealisatie en de toets met het oog op remediëring van de leerlingen. de leerinhouden nauwkeurig, correct wetenschappelijk en begrijpelijk overbrengen en beheersen met aandacht voor actuele evoluties de leerinhoud gestructureerd opbouwen en de werkvormen en de toets correct uitvoeren. actuele maatschappelijke gebeurtenissen op het niveau van de leerlingen aan de leerinhouden koppelen horizontale en verticale verbanden leggen tussen inhouden uit het eigen vakgebied, verwante vakgebieden en vakoverschrijdende domeinen. motiverende, voor de lln betekenisvolle leeromgevingen scheppen die samenwerkend leren bevorderen. aandacht besteden aan het welbevinden van de lln, gewenst gedrag positief bekrachtigen (feedback) en duidelijke grenzen stellen aan ongewenst gedrag. op een positieve wijze in interactie gaan met alle leerlingen en aandacht hebben voor attitudevorming bij de leerlingen. de klasruimte efficiënt en stimulerend organiseren rekening houdend met de veiligheid van de leerlingen. een gestructureerd en dynamisch werkklimaat creëren met aandacht voor een goede timing en een aangepast lestempo. de eigen onderwijspraktijk en professionele ontwikkeling reflectief en kritisch benaderen met het oog op professionele groei.
3
4. Inhoud De tijdens de module DCa aangebrachte theoretische inhouden worden ingeoefend via de voorbereiding en realisatie van twee individuele lessen van 50 minuten. Extra aandachtspunten zijn het opstellen en gebruiken van een leerlingencursus en de voorbereiding, afname en verbetering van een toets. Peerevaluatie en zelfreflectie zijn essentiële en belangrijke instrumenten in het groeiproces van de cursisten : • Cursisten leren tijdens de lesoefeningen van medecursisten gericht observeren, deelnemen aan een nabespreking, en hieruit persoonlijke inzichten trekken. •
Er worden twee tools voor professionalisering gehanteerd m.n. het reflectiemodel volgens Korthagen en de PDCA-cirkel.
5. Onderwijs – en leeractiviteiten De module wordt aangeboden in gecombineerd onderwijs. De uren afstandsonderwijs worden benut voor het voorbereiden van de praktijkoefeningen. Deze praktijkoefeningen worden in de eigen cursistengroep in het centrum uitgevoerd. Voor alle omkadering (materiaal, speciale lokalen, specifieke afspraken, …) zorgen de cursisten zelf.
6. Evaluatie Voor deze module geldt permanente evaluatie. Puntenverdeling Opdracht
punten
zelfreflectie
Totaal punten
Les 1
15
2,5
17,5
Les 2
20
2,5
22,5
Opdracht evalueren : toets
10
-
10
Opdracht leerlingencursus
10
-
10
TOTAAL 60 punten 4
Afspraken evaluatie •
Gezien elke leraar een taalleraar is, dient de cursist in elke opdracht aandacht te besteden aan verzorgd en correct schriftelijk taalgebruik.
•
Cursisten kunnen pas feedback en een beoordeling verkrijgen indien ze alle opdrachten tijdig op de ELO (Moodle) posten.
7. Didactisch materiaal en media •
Informatie Didactische competentie algemeen (ELO)
• • •
Bundel met opdrachten vakdidactische oefeningen 1 (ELO) Powerpointpresentatie(s)van de lector (ELO) Info- en hulplijnen (ELO)
•
Eigen nota’s
8. Studiebegeleiding De cursist die zijn les heeft gegeven, krijgt feedback van de lector én de medecursisten over de diverse aspecten van zijn lesrealisatie met de bedoeling het toekomstig didactische handelen bij te sturen. Nadien ontvangt elke cursist via moodle een geïndividualiseerd schriftelijk feedbackverslag over de lesvoorbereidingen, lesrealisaties en extra opdrachten Daarnaast kan de cursist met vragen terecht bij de lector via Moodle en/of via e-mail. Tijdens de afstandsuren bestaat, op vraag van de cursist(en), de mogelijkheid tot individuele en/of groepsremediëring. Bij te grote tekorten op vlak van taalbeheersing en academische competenties kan de lector de cursist doorverwijzen naar de remediëringsmodules.
5
9. Volgtijdelijkheid Op dit opleidingsonderdeel is volgtijdelijkheid van toepassing. De cursist moet geslaagd zijn voor de het opleidingsonderdeel ‘Didactische competenties algemeen’ vooraleer de module ‘Vakdidactische oefeningen 1’ te kunnen aanvatten.
6
