Specifieke facetten van fysiotherapie op de intensive care

Specifieke facetten van fysiotherapie op de intensive care Is één druppeltje olie echt voldoende. . ?

CW Casteleijn, fysiotherapeut op de Intensive Care

1

INHOUD • • • •

verleden, heden, toekomst overwegingen op de werkvloer taken en resultaat structuur in handelen (PMF)

2

Waar staan ze voor . . .

DE DOKTER PRIKT DE ZUSTER WAST

DE FYSIO KLOPT . . . . Als het nog zo simpel was . . . !

3

Nauwe samenwerking vereist ! verpleging

fysiotherapie

arts

Fysiotherapie heeft z’n specifieke eigen gebieden ontwikkeld 4

Fysiotherapie . . . . . .

verleden ..

. .heden. . toekomst. . . 5

verleden . . .heden. . . toekomst IPPB

1970

Intermittend positive pressure breathing Alle CTC patiënten 4-5x dgs IPPB

IPPB had ook niet die waarde die men dacht dat het had

6

verleden . . .heden. . . toekomst

1990 en het heeft de toekomst . . .

2008 Needham

7

verleden . . .heden. . . toekomst

Evidence Statement voor fysiotherapie op de Intensive Care 2013. AMC, Sommers J, e.a.

Chest. 2013 Sep;144(3):825-47. doi: 10.1378/chest.12-2930. Physiotherapy in intensive care: an updated systematic review. Stiller K. Klinische IC fysiotherapie kan mogelijk:de lichaamsfunctie verbeteren en L.O.S. verkorten van ICU- en ziekenhuis opname

Vroeg-mobiliseren met het PMF 8

Zwakte en sterkte ft-ic Zwakte: • onduidelijk takenpakket naar buitenwereld welke interventies wel en niet, zoals VBH (uitzuigen, balloneren) • hoeveelheid fte. per aantal IC-patiënten • Weekenddienst; behandelcontinuiteit: ja, nee en door welke collega's; in welke mate ingewerkt zijn; welke patiënten categorie? Sterkte: • kennis over H&B apparaat: veel motorische problematiek op de IC • toenemende mate positieve studies over vroeg-mobiliseren en fysiotherapie

9

werken op de IC Werken als fysiotherapeut op een IC:

Waarom is dat zo gecompliceerd?

10

Waarom is werken op de IC zo gecompliceerd Vanwege de combinatie van 4 factoren:

1. Patiënten problematiek van vitale organen. Is planning afhankelijk van status van de ic patiënt ? Arts kan groot aantal handelingen uitvoeren: Lijnen zetten, intuberen, detuberen, VAC wisselen, trachea canule plaatsen, enz Verpleging idem: wassen en verzorgen, nieuw infuus, dialyse aansluiten, bloedmonsters afnemen, enz

Fysiotherapie: optimale resultaat als je een patiënt iets kan laten uitvoeren ! Patiënt moet dan willen meewerken, niet te moe zijn, niet misselijk of ritmestoornissen hebben,niet in ontlasting liggen, enz.

11


2. Ic gerelateerde zaken (oorzaak drempelvrees voor de fysiotherapie) Beademing, dialyse, ECMO, inotropica, sedatie, IAPB enz. Hoe ga je daar mee om? -herkennen van apparatuur werking en gevaren -welke handelingen mag je daaraan verrichten (alarmering) -welke waarden zijn belangrijk voor ons binnen ons handelen -gevaar van deconnectie en sneuvelen van infusen

12


3. Er is nog vrij weinig evidentie vanuit de literatuur fysiotherapeutische interventie: wanneer aanvangen (start/stop), wat, hoe lang en welke intensiteit

4. Kennis / vaardigheden van de fysiotherapie Zijn er wenselijke vaardigheden (VBH) Weinig opleidingsmogelijkheden tav dit onderdeel

13

Optimaal fysiotherapie op de IC Factoren:

• • • •

Kennis Vaardigheden Voorbehouden handelingen (V.B.H.) Organisatie

14

Voorwaarden om optimaal op IC te werken kennis

vaardigheden

VBH

organisatie

+

+/-

-

-

Spier training

+

+/-

-

+

I.M.T.

+

+

+/-

+

Beademd lopen

++

++

+

++

R.O.M.

15

16

infusen

drukzak

monitoring

voeding

beademing

endotracheale tube pompen

Centrale lijnen

Gesloten uit zuigsysteem 17

ECG drains

drukkoppen CVVH

17

18

Taken op de intensive care voor de fysiotherapie

19

Fysiotherapeutische taken op de IC

• diagnostiek & metingen (klinimetrie)

• pulmonale behandelingen • fysiotherapeutische interventie H&B apparaat • mobiliseren

• conditietraining

20

resultaat WAT IS HET RESULTAAT VAN HET PRODUCT IC FYSIOTHERAPIE

21

Fysiotherapie product omschrijving op IC RESULTAAT • Bewegings apparaat • Pulmonaal • Fysiotherapie op de IC draagt bij aan

Bewegingsapparaat

Patient kan funktioneel bewegen: (geleid-) actieve transfer naar stoel, staan en lopen (5 passen op de plaats met evt. hulpmiddel) Verbetering van de functionele status van de patiënt wordt getoetst middels klinimetrie

22

Fysiotherapie productomschrijving op IC RESULTAAT Pulmonaal Patiënt met secreet productie is bij ontslag van IC in staat met de geleerde technieken en benodigde hulpmiddelen en soms nog met fysiotherapeutische hulp, de ventilatie te verbeteren en secreet op te hoesten.

Algemeen Het activeren/mobiliseren van het houdings- en bewegingsapparaat heeft een genezings-bevorderende invloed op het cardio-pulmonale systeem en diverse andere orgaansystemen van de IC-patiënt.

23

Fysiotherapie productomschrijving op IC v RESULTAAT van fysiotherapie op de icu uit literatuur studies • • • • • •

Verkorting van de beademingsduur van een IC-patiënt. Verminderde kans op (verdere) pulmonale complicaties. Vermindering van periode delier Verbetering van fysiek functioneren van de patiënt Vermindering van het aantal ligdagen op de IC, en op de verpleegafdeling in het ziekenhuis. Verbetering van kwaliteit van leven

24

Fysiotherapie op de IC “RUST ROEST – BEWEGEN MOET” voor long en spier Hier zijn de meeste wetenschappers het wel over eens !

Dus :

Wat is dat ?

25

WERK-STRUCTUUR

Patiënt Mobiliseer Frame Structuur en leidraad voor verpleging, artsen en fysiotherapie op de intensive care 26

Wat wordt verstaan onder mobiliseren Mobiliseren is het passief of (geleid, ondersteund) actief veranderen van de houding (positie) van een patiënt in of van bed, ter bevordering van het genezingsproces van diverse orgaan systemen

27

HET “PATIENT MOBILISEER FRAME” IS GEBASEERD OP DE MATE VAN:

1 BEWUSTZIJN

medewerkingsniveau

2 BELASTBAARHEID

hoe ziek is patient

3 MOBILISEERACTIVITEIT

+ = wat doen we dan

28

We vragen: “Medewerking van de patient” !

Medewerkingsniveau is afhankelijk van

BEWUSTZIJN

29

1. Bewustzijnsniveau 4 gradaties worden onderscheiden: 0 geen reactie 1 reactie aanwezig 2 voert opdrachten uit

3 is medewerkzaam

30

2. BELASTBAARHEID Ooeeee . . dat gaat nooit lukken zo . ...

180 KG

Definitie: de fysieke en psychische last die iemand kan dragen

31

BELASTBAARHEID Er bestaat geen kwantificering voor belastbaarheid PMF globale indeling van de belastbaarheid op basis van relevante medische criteria 32

BELASTBAARHEID Alle patiënten maken in meer of mindere mate een aantal fasen door tijdens hun verblijf op de intensive care:

A

een fase van ernstig ziek zijn

B een fase van stabilisatie c.q. licht herstel bij

C

een fase van stabiliteit en verdergaand herstel

33

Indeling naar belastbaarheid 6 punten:

belastbaarheidsfase A: een fase van ernstig ziek zijn: niet belastbaar

1 – 5 punten: belastbaarheidsfase B: fase van stabilisatie c.q. licht herstel cardio-pulmonaal belastbaar tot max. 20% stijging van bloeddruk, hartfrequentie verandering adempatroon en saturatie daling 0 punten:

belastbaarheidsfase C: stabiliteit en verdergaand herstel cardiopulmonaal belastbaar onder bewaking

34

Belastbaarheid fase: A: > 6 pnt. 3 punten

B: 1 - 5 pnt.

1 punt

C: 0 pnt. 0

punten

Tensie Ritme

Inotropica

Ventilatie FiO2 PEEP Hb Ureum / kreat CVVH / dialyse Temperatuur of CRP Bijzonderheden Trauma patiënt Bedrust Type A / B Wonden Intracraniële druk Correctie factor arts

35

BELASTBAARHEIDSFASE

PMF

A

MEDEWERKINGSNIVEAU

0

1

2

3

- reageert niet op prikkels

B

C



- cardio-pulm. belastbaar tot max 20% stijging van bloeddruk, HR, verandering adempatroon

- cardio-pulmonaal belastbaar op geleide van bloeddruk, HR, adempatroon

- reageert, maar voert geen opdracht uit



- niet belastbaar



- voert opdrachten uit



- niet belastbaar



- volledig medewerkzaam





- niet belastbaar

- niet belastbaar

BASIS FRAME

C.Casteleijn

36

De drie frames

37

BELASTBAARHEIDSFASE

PMF

A

MEDEWERKINGSNIVEAU

0

1

2

3


B

C








- niet belastbaar






- niet belastbaar








- niet belastbaar

- niet belastbaar

BASIS FRAME

C.Casteleijn

38

BELASTBAARHEIDSFASE

PMF

A

MEDEWERKINGSNIVEAU

0

1

2

3

B

C

- positioneren: preventie complicaties - bed/matras keuze - lig/zit 0-30-45° - evt. spalken



- positioneren: preventie complicaties - bed/matras keuze - lig/zit 0-30-45° - evt.spalken

- positioneren: preventie complicaties - bed/matras keuze - lig/zit 0-30-45°/ - passief mobiliseren: tillift hoge zorg stoel - evt. spalken

- positioneren: preventie complicaties - zit in bed 45-80° - tillift hoge zorg stoel

- positioneren: preventie complicaties - bed/matras keuze - lig/zit 0-30-45°

- positioneren: preventie complicaties - zit in bed 45-80° - actief/passief mobiliseren: randbed, sta-poging, evt tillift - ADL stimuleren

- positioneren: preventie complicaties - actief mobiliseren: randbed, transfer stoel via stand, evt hulpmiddel - ADL stimuleren

- positioneren: preventie complicaties - bed/matras keuze - lig/zit 0-30-45°

- positioneren: preventie complicaties - zit in bed 45-80° - actief mobiliseren: randbed, transfer stoel, evt hulpmiddel -ADL stimuleren

- positioneren: preventie complicaties - actief mobiliseren: transfer stoel, lopen - ADL zelfstandigheid oefenen

VERPLEGING

C.Casteleijn

39

BELASTBAARHEIDSFASE

PMF

A

MEDEWERKINGSNIVEAU

0

1

2

3

C

B

- PBO: ROM, tonus, reactie patiënt


- evt. contractuur preventie



- PBO: ROM, tonus, reactie patiënt - passief mobiliseren - mobiliseer advies vpl. - activerend passief bewegen - bedfiets: passief - EMS

- PBO: ROM, tonus, reactie patiënt - passief mobiliseren - mobiliseer advies vpl. - activerend passief bewegen - bedfiets: passief - EMS

- ABO / PBO - preventief passief / geleid actief bewegen - EMS

-

ABO: mn spieractiviteit actief mobiliseren mobiliseer advies vpl. functioneel oefenen bedfiets: passief / actief EMS

-

ABO: mn spieractiviteit actief mobiliseren mobiliseer advies vpl. functioneel oefenen bedfiets: actief conditie trainen

- ABO / PBO - preventief passief / geleid actief bewegen - evt. bedfiets: passief - EMS

-

ABO: mn spieractiviteit actief mobiliseren mobiliseer advies vpl. functioneel oefenen bedfiets: actief weerstand oefeningen

-

ABO: mn spieractiviteit actief mobiliseren mobiliseer advies vpl. functioneel oefenen bedfiets: actief conditie trainen weerstand oefenen


FYSIOTHERAPIE

- PBO: ROM, tonus, reactie patiënt - evt. contractuur preventie - activerend passief bewegen

C.Casteleijn

40

PATIENT MOBILISEER FRAME Wat willen we bereiken : • Eenduidigheid begrip mobiliseren • Taak verdeling en afbakening • Optimaliseren mobiliseer proces voor de IC patiënt

41

PMF is een AFSPRAKEN MODEL om via “dezelfde taal” MET ELKAAR tot één doel te komen, namelijk. . . . .

42

Specifieke facetten van fysiotherapie op de intensive care

Recommend Documents