Sold to the circus: hoe Circusplaneet via crowdfunding een kerk kocht!
If you know exactly what you are going to do, what is the point of doing it? Picasso
€440k = € 325k aankoop + €55k notaris en registratie + €40k aanpassingen + €20k inrichting = €100k subsidie + €130k banklening + €130k crowdfunding + 10k renteloos WGC + €70k eigen inbreng
Crowdfunding • 123 crowdfunders • Bedragen van 100 tot 3000 euro • €45.000 opgehaald in 6 weken tijd • Voorbereidend onderzoek • Renteloze lening van €130.000
FASE 1 fictief scenario,ontwerp, freestyle
FASE 2 wekelijkse denk sessies
FASE 3 het lexicon
FASE 4 tentoonstelling woonmodel MLM -001
FASE 5 terugkoppeling naar de praktijk
C
Ruben D’hont (LOW mewerker / Plano) ‘De nieuwe t fiesas zal het stedenbouwkundig isolement van Malem doorbreken. Ook de school - en kerk site zouden Malem een beetje moeten kunnen wakker schudden. ‘
O
N
T
E
X
T
Malem ligt omgeven door de Drongensesteenweg (1), de Gentse binnenring(2) en de watersportbaan (4). Gezien de stedenbouwkundige inplanting heeft de wijk geen doorstroom van voetganger t s , fieser noch auto’s ; enkel circulatie van plaatselijk verkeer. De verkeersluwe straten in relatie met groene ruimten en de nabijheid van grootwarenhuizen en de stad maakt van Malem een aantrekkelijke wijk om te wonen. De rand rond Malem is in beweging; ten noordwesten werd onlangs het project ‘Alsberghe-Van Oost’ (5) aangelegd.
Aansluitend werd het natuurgebied ‘Halfweg’ (3) open gesteld voor wandelaars. Met een n ieuw t e fies-as die de B ourgoyen, de s ite ‘Alsberghe-Van Oost’, Malem en stad Gent verbindt, krijgt de buurt een nieuwe dynamiek via de Oudstrijderslaan (12) . Naast de typische woningen en enkele appartementen herbergt de wijk een apotheek, een dagwinkel en een school rondom het Heldenplein (9). Iets verderop wordt het centrum gemarkeerd door de s pierw itte kerktoren (8).D e kerk w ordt s inds kort gebruikt als circusschool.
11
12 6
8
7 9
13
1
10
5 2
V
12
1 Drongensesteenweg ‘N466’ 2 Ring Gent ‘R40’ 3 groenzone ‘Halfweg’
3
4 watersportbaan 5 woonwijk ‘Alsberghe-Van Oost’
4
6
bestaande school ‘Het Eiland’
7
nieuwe school
8
kerk
9
Heldenplein
10 Low laboratorium t 11 fiesersbrug 12 O ud-S trijders laan 13 Dapperheidslaan
Plano - Baro / ‘studieontwerp voor de renovatie van schoolgebouw Malem’ - Dapperheidstraat 2, 9000 Gent
R
A
A
G
Op een uitloper van het Heldenplein bevindt zich de freinetschool ‘Het Eiland’. Op deze school zitten momenteel 120 kinderen van 3 t.e.m. 12 jaar en werken 13 mensen. Desondanks de goede zorgen van de school kampt het op dit moment met facilitaire beperkingen. De klassen zitten propvol en er is geen ruimte voor sportactiviteiten, refter noch leraarsruimte. Het idee om een bestaand gebouw in te richten als verlengstuk van de school lijkt net op tijd t e komen. Gezien beide gebouwen op +/- 100 meter van elkaar liggen blijft interactie tussen de twee mogelijk. De bestaande school zou ruimte blijven bieden aan de kleuterklassen terwijl het nieuwe pand ruimte moet bieden voor het lager onderwijs. Meerbepaald onder de vormvan 6 grote klassen, 2 kleine klassen, ruimte voor administratie, een leraarskamer, een refter en bergingsruimten.
Brigitte (directrice ‘Het Eiland’) ‘Onze school is simpelweg te klein. Je zal het niet geloven, maar ik heb zelfs geen eigen bureau. Als ik daar ben loop ik rond of gebruik ik het bureau van iemand anders.’
4
I
N
L
E
I
D
I
N
G
Binnen de stad Gent is een acuut tekort aan schoolgebouwen. Met de renovatie van het leegstaand schoolgebouw in Malem wil men 120 extra plaatsen creëren voor ‘Het Eiland’, een freinetschool iets verderop in de wijk. Een school hoeft echter niet enkel een school te zijn. Het ontwerp voorziet ‘Het Eiland’ van een flexibel s choolgebouw m et m eerw aarde voor de buurt. Via participatief onderzoek resulteert deze doelstelling in een toegankelijk en transparant ontwerp voor zowel de school als de wijk. Door middel van diverse wijkaanvullende faciliteiten en een verbindende architectuur wordt er alles aan gedaan om de kruisbestuiving tussen school en wijk t e bevorderen. De focus binnen dit project ligt op de volhoudbaarheid vanuit zowel een menselijk als ecologisch perspectief.
Plano - Baro / ‘studieontwerp voor de renovatie van schoolgebouw Malem’ - Dapperheidstraat 2, 9000 Gent
1
S
Juf Lena (school ‘Het Eiland’) ‘ Mij lijkt een goed idee om de
verschillende
zones
op
de speelplaats glooiend af te grenzen, voor een kind wordt een ronde of zachte afboor ding als minder agressief ervaren dan een harde rechte lijn.’
P
E
E
L
De bestaande speelplaats wordt in twee delen opgesplitst. Het voorste deel (palend aan de Oudstrijderslaan) wordt het ‘Kleineheldenplein’, het achterste deel blijft de speelplaats voor de school. Het Kleineheldenplein ligt in directe verbinding met het bruglokaal en voorziet de buurt van een overdekte buitenruimte. De scheiding tussen het Kleineheldenplein en de speelplaats wordt aangegeven door een wit, middelhoog hek in staal waar begroeiing op, over en door loopt. De transparante grens tussen school en wijk wordt hierdoor zo subtiel mogelijk gehouden zonder de veiligheid van de kinderen in het gedrang te brengen. De school kan ervoor kiezen om de speelplaats al dan niet buiten de schooluren open te stellen voor de wijk.
De speelplaats werd vanuit een groen en avontuurlijk perspectief ontworpen. Deze is gericht op alle leeftijden zodat de kleuters van het ander schooltje makkelijk langs kunnen komen. Naast de begroeiing zorgen glooiende vlakken met afwisselend verharde en onverharde bodem voore een gedivers ifier d lands chap m et veel mogelijkheden; een geborgen zitput, een heuvel als podium en het stuk betegeling als voetbalterreintje. Een optische verbinding tussen de circusschool en de speelplaats zou het geheel nog versterken. De invulling die nu werd opgetekend kan in een latere ontw ernpfas e verfijd w orden via verder participatief onderzoek met de school, de buurt en de circusschool.
juf Karo (school ‘Het Eiland’) ‘Een groene spannende speelplaats is voor ons heel erg belangrijk. Een leuke begroeiing of een dieper gelegen zone om je eens te verstoppen is echt
Juf Lena Dewilde
noodzakelijk.’ ‘Bij ons op de school bestaat een klas voor het overgrote deel uit allochtone kindjes. ‘Bij ons op de school bestaat een klas voor het overgrote deel uit allochtone kindjes. ’
open speelplein op zaterdag 25 juli 2020
S
P
E
E
L
L
U
I F
E
L
De speelluifel is de meest avontuurlijke en tevens meest opvallende ingreep op de site. Enerzijds vormt deze niet alleen beschutting voor de speelplaats, maar ook voor het Kleineheldenplein. Anderzijds fungeert deze als een grote geincorporeerde speeltuin. Als verlengstuk van de speelplaats biedt de speelluifel talrijke aanvullende speel- en spel mogelijkheden. Via een klimrek, trap, brandpaal of ladder kunnen kinderen op allerlei manieren op en af de luifel klimmen zonder een vast parcours. Bovenop de luifel kijken ze vanuit een ander perspectief naar de school en de wijk. De speelluifel stimuleer t beweging, keuzevrijheid en inventiviteit.
Plano - Baro / ‘studieontwerp voor de renovatie van schoolgebouw Malem’ - Dapperheidstraat 2, 9000 Gent
De afgerondevormtaal van de speelluifel refereert naar de verbinding met de buurt en geeft de site een speels karakter. Deeluifel profiler t zich als grote vrolijke toegangs poort van het schoolgebouw. De structuur wordt omhoog gehouden door een bos van dunne en dikke kolommen. In de plaat zelf worden grote en kleine cirkels uitgespaard waardoor bomen of speeltuigen kunnen passeren. De borstwering is voorzien in een wit stalen traliewerk van 120 cm hoog. Voor mindervalide kinderen is de speelluifel met de lift bereikbaar vanop de eerste verdieping.
Lana (buurtbewoonster) ‘In onze wijk zijn veel speelpleintjes en parkjes maar er is nergens een overdekte buitenruimte. Die luifel aan het Kleineheldenplein zouden we goed kunnen gebruiken als het weeral eens regent.’
8
FASE 6 opstart LOW²
“Verscheidenheid verbetert ons leven. Dit mag niet verward worden met holle noties van inclusie of het ervaren van diversiteit vanuit een positie van privileges, waarbij de ander als het ware getolereerd wordt. Het gaat om eerder om een proces waarbij we fundamenteel beroerd worden – en geheel getransformeerd. Het eindresultaat van deze transformatie is wederkerigheid, partnerschap, en gemeenschap.” Ron Scapp (Teaching Values, 2003)