8*-%&%*&3&/%&5&/56*5 VOOR EEN CIRCUS ZONDER WILDE DIEREN
wilde dieren in het circus Wilde dieren ervaren veel stress en verveling in het circus. Dat komt doordat aan hun natuurlijke gedrag en natuurlijke behoeften niet tegemoet kan worden gekomen. 1. Veel te kleine leefruimte Circussen reizen veel rond. De huisvesting van de dieren is daarom noodgedwongen klein. Ze worden in transportkooien gehouden of staan vaak aan de ketting. Soms mogen ze een paar uur in een klein en kaal buitenverblijf. 2. Onnatuurlijke leefomstandigheden Wilde dieren moeten hun natuurlijke gedrag kunnen uitoefenen. In het circus is een natuurlijke leefwijze echter volledig onmogelijk. Hierdoor treedt frustratie, verveling en stress op. 3. Trainingen met geweld Bij het aanleren van de kunstjes is het gebruik van geweld gangbaar. Haken, zwepen en stokken zijn voorwerpen die daarbij worden gebruikt. Circussen proberen dit angstvallig verborgen te houden. 4. Transporten Het steeds op transport moeten in kleine kooien is een voortdurende bron van stress. Zelfs dagen na het transport is het niveau van stresshormonen, bij bijvoorbeeld tijgers, nog verhoogd. Circuscultuur 5. Onnatuurlijke kunstjes onder dwang Olifanten balanceren in de natuur niet op hun voorpoten, zeeleeuwen spelen normaal geen gitaar en apen rijden in het wild niet in felgekleurde pakjes op fietsen. In het circus moeten dieren onder dwang dagelijks dezelfde onnatuurlijke kunstjes doen.
Job Lijfering, Nederlandse tijgerdompteur, in reactie op de stelling:
”Veel dompteurs gebruiken wel geweld.” Job: ”Daar komt u op een rot onderwerp. Als ik dat aan de grote klok hang, wordt de dressuur verboden, zoals in Engeland.” (Grasduinen december 2003)
Het moderne circus ontstond rond 1770 in Engeland en was aanvankelijk een paardenspel, waaraan al snel clowns, acrobaten, muzikanten en dansers werden toegevoegd. Pas aan het einde van de negentiende eeuw begon men in Europa ook wilde dieren in het circus te gebruiken. Oorspronkelijk gebruiken circussen dus geen wilde dieren.
wat zijn wilde dieren? Wilde dieren zijn niet aangepast aan een leven in het circus. In het circus levende wilde dieren hebben dezelfde natuurlijke behoeften als hun soortgenoten in het wild, zelfs al zijn ze in gevangenschap geboren en met de fles grootgebracht. Wilde diersoorten die veel in circussen voorkomen, zijn onder andere olifanten, tijgers, leeuwen, giraffen, zebra’s, apen, zeeleeuwen en krokodillen. Circus of natuur: een pijnlijk contrast De leefomstandigheden van wilde dieren in het circus lijken in geen enkel opzicht op de leefomstandigheden van deze dieren in de natuur. Olifanten leven in het wild in een hechte kudde, hebben veel sociaal contact, lopen tientallen kilometers per dag en baden in water of modder. In het circus staan olifanten een groot deel van de dag aan een vooren achterpoot geketend, is baden onmogelijk en is van sociaal contact nauwelijks sprake. Tijgers zijn alleen levende jagers met een groot territorium. Ze leven in bosrijke gebieden en houden van zwemmen. In het circus worden tijgers gedwongen met soortgenoten samen te leven en zitten ze de meeste tijd in kale kooien die een paar vierkante meter groot zijn. Gestoord gedrag De onnatuurlijke leefomstandigheden van wilde dieren in het circus leiden tot verveling, frustratie en stress, ook al hebben de dieren nooit de vrije natuur gekend. Hierdoor treden ernstige gedragsstoornissen op. Zo lopen tijgers en leeuwen heen-enweer in hun kooi, zwaaien olifanten met hun kop en slurf heen-en-weer en zwemmen zeeleeuwen voortdurend vierkantjes in hun badje. Dit stereotype gedrag komt voor bij alle wilde diersoorten in Nederlandse circussen. Wetenschappers beschouwen dit gedrag als symptoom van een aangetast welzijn, veroorzaakt door ongeschikte leefomstandigheden. Hoe goed een circus Educatie het ook voor heeft met zijn dieren, met een goede Circussen leren mensen verzorging hebben wilde dieren nog geen goed welzijn. niets over het natuurlijke gedrag van de dieren of hun leefomgeving. Integendeel, “Het laten optreden van dieren in circussen is een circussen tonen dieren in vorm van moderne slavernij. De dieren moeten totaal onnatuurlijke leefomcontinu door de mens opgelegde handelingen uitstandigheden en laten ze gedragingen uitvoeren die voeren die ze uit eigen beweging niet snel zouden ze in het wild nooit zouden doen. Circussen kunnen nooit in de behoeften van doen. wilde dieren voorzien.” Is dat educatief? Elke de Vries-Becker, ex-tijgertrainster voor circussen, interview december 2004
circus zonder wilde dieren Geen bescherming van de wet In steeds meer landen, waaronder Oostenrijk, België en Engeland, wordt het gebruik van wilde dieren in circussen verboden of door wettelijke regels onmogelijk gemaakt. In Nederland bestaat geen wetgeving die het welzijn van dieren in circussen adequaat beschermt. Een Nederlandse dierentuin die zijn dieren net zo zou houden als een circus, zou daarentegen onmiddellijk gesloten worden. Zelfregulering circussen werkt niet De circusbranche beweert dat zij zelf voor het dierenwelzijn zorgt. Maar de Raad voor Dierenaangelegenheden (RDA), de adviesraad van de minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit betreffende dierenwelzijn, keurde in maart 2007 de richtlijnen van de branche voor het dierenwelzijn af. De RDA schrijft aan de branchevereniging: “De raad heeft op basis van dit rapport weinig vertrouwen in het zelfregulerende vermogen van uw organisatie om het welzijn van de dieren in circussen te waarborgen.” Het wordt tijd dat de overheid ingrijpt! Publiek wil diervriendelijke circussen Steeds meer mensen zijn zich bewust van het leed van wilde dieren in het circus. In december 2006 deed RTL 4 een opiniepeiling op de website, waarbij 78% van de stemmers van mening was dat wilde dieren niet thuishoren in een circus. Toekomst van het circus Wilde Dieren de Tent Uit wil dat er geen wilde dieren meer in het circus worden gebruikt. Wij promoten circussen die de bezoeker meeslepen in de magie van het circus, zonder dat daar dierenleed aan te pas komt. Succesvolle Nederlandse circussen zoals Cirque Magnifique of het Cascade Wintercircus in Utrecht bewijzen dat dat mogelijk is. Ook het wereldberoemde Groot Chinees Staatscircus, Cirque du Soleil en andere circussen zonder wilde dieren zetten de toon naar de toekomst van het circus. Het circus moet blijven bestaan, maar dierenleed voor menselijk vermaak, dat is onacceptabel!
Dierentuinen zijn door wettelijke minimumeisen verplicht wilde dieren de ruimte te geven om hun soorteigen gedrag (graven, klimmen, zwemmen, nesten bouwen) en hun sociale leefwijze (in groepen of juist solitair) te kunnen uitoefenen. Circussen hoeven zich hier vreemd genoeg niet aan te houden.
Artiest afgedankt Lang niet alle dieren die voor circusacts worden gefokt, zijn geschikt om mee op te treden. Een tijger bijvoorbeeld die te agressief is of niet intelligent genoeg, is onbruikbaar. De dieren die wel optreden, hebben vaak een korte carrière. Waar alle afgedankte dieren blijven, is onduidelijk. Vermoedelijk worden ze meestal ‘opgeruimd’ of verdwijnen ze in een obscuur handelscircuit. In het beste geval komen ze terecht in een dierenopvangcentrum.
Wat kunt u doen? 3 3 3 3 3
Op www.wildedierendetentuit.nl vindt u een overzicht van circussen zonder (wilde) dieren.
Teken de petitie op www.wildedierendetentuit.nl. Vertel zoveel mogelijk vrienden en bekenden over deze campagne. Geef deze brochure door of download hem van onze website. Leg aan (uw) (klein)kinderen uit dat wilde dieren in het circus lijden en neem ze er niet mee naartoe. Ze zullen het zeker begrijpen. Kijk op www.wildedierendetentuit.nl voor wat u nog meer kunt doen.
Alle circusfoto’s in deze brochure zijn gemaakt bij circussen in Nederland en zijn van recente datum.
Foto’s: Sabine Joosten, Mariella Mulder, Peter Pleijs en edev
Wilt u graag naar het circus, maar dan zonder dierenleed?
Wilde Dieren de Tent Uit is een campagne van: Afdeling Alkmaar, Amsterdam Den Haag, Groningen Utrecht
Help de wilde dieren met een gift! Wilde Dieren de Tent Uit heeft uw hulp nodig om het leed van wilde dieren in circussen te stoppen. Ik stort een gift op girorekening 4855543 t.n.v. Wilde Dieren de Tent Uit, Almere, ter grootte van: € 5
€ 10
€ 25
€ 50
€
Elk bedrag helpt! Stuur mij meer informatie. Naam: Adres: PC / Plaats: Telefoon:
E-mail:
Stuur deze bon in een gefrankeerde envelop naar: Wilde Dieren de Tent Uit, Postbus 50313, 1305 AH Almere
www.wildedierendetentuit.nl,
[email protected]