Sociale cohesie in Den Andel

Sociale cohesie in Den Andel Adviesnota

29-01-2016

Door: Tynke Hof, Nanda Hovinga, Titus Kuipers, Marie Repgen, Jelmar Schotanus en Tjarda Wietsma Groep: D2 Opleiding Toegepaste Psychologie Hanzehogeschool Groningen

Sociale cohesie in Den Andel Datum: 29-01-2016

Opdrachtgever: Netwerk Den Andel Opleiding: Toegepaste Psychologie Jaar: 2 Vak: Gedragsbeïnvloeding bij samenlevingsstukken Senior trainer: Maarten Koekkoek 1

Voorwoord Wij zijn Tynke Hof, Nanda Hovinga, Titus Kuipers, Marie Repgen, Jelmar Schotanus en Tjarda Wietsma, zes tweedejaars studenten van de opleiding Toegepaste Psychologie. In het tweede blok van het tweede jaar volgen wij het vak ‘Gedragsbeïnvloeding bij samenlevingsstukken’. In opdracht van het Netwerk Den Andel zijn wij begonnen met het opstellen van een adviesrapport ter bevordering van de sociale cohesie in het dorp Den Andel. Aan de hand van vooronderzoek (veldonderzoek, literatuuronderzoek) zijn wij begonnen het probleem in kaart te brengen. Dit resulteerde in een probleemstelling. In het adviesrapport wordt onze opdrachtgever een interventie aangeboden die aan de hand van sociaalpsychologische theorieën is opgesteld. Voor u begint met het lezen van ons adviesrapport willen wij als team een aantal mensen bedanken. Allereerst het Netwerk Den Andel voor het vertrouwen om deze opdracht aan onze groep uit handen te geven. Ten tweede willen wij Engbert Breuker bedanken voor de prettige samenwerking als contactpersoon namens het netwerk Den Andel. Ten derde willen wij Maarten Koekkoek bedanken voor zijn hulp als seniorcoach.

2

Inhoudsopgave Voorwoord .........................................................................................................................................2 Samenvatting......................................................................................................................................4 De opdrachtgever ...............................................................................................................................5 Het probleem .....................................................................................................................................6 Methode.............................................................................................................................................7 Het Procesmodel ................................................................................................................................8 Toelichting procesmodel .....................................................................................................................9 Afwegingstabel ................................................................................................................................. 13 Toelichting afwegingstabel ............................................................................................................... 13 De Interventie................................................................................................................................... 19 Literatuurlijst .................................................................................................................................... 23 Bijlage 1: Samenvatting Interviews.................................................................................................... 24

3

Samenvatting Dit rapport heeft als thema de sociale cohesie in het Groningse dorpje Den Andel. Het probleem volgens de opdrachtgever is dat er een gebrek is aan sociale cohesie in Den Andel. Omdat het thema sociale cohesie een breed begrip is, is er een selectie gemaakt waarop het onderzoek zich zal richten. Zo doende is de volgende probleemstelling geformuleerd: Hoe komt het dat de inwoners in Den Andel niet deelnemen aan de activiteiten die binnen het dorp georganiseerd worden? Door middel van literatuuronderzoek en het houden van diepte interviews met de bewoners van Den Andel is er veel informatie verzameld over de sociale cohesie in Den Andel en het gebrekkig aantal van bezoekers bij activiteiten. Het resultaat van dit onderzoek is een procesmodel. Hierin staan alle mogelijke verklaringen voor de geringe opkomst bij de activiteiten die gevonden zijn in de diepte interviews en literatuuronderzoek. De belangrijkste factoren die na de afweging, als meest beïnvloedbaar en effectief naar voren gekomen zijn, zijn de mate waarin de bewoners van Den Andel met elkaar omgaan, de aankondiging van activiteiten en het beeld van het dorpshuis. Met deze factoren in het hoofd is de interventie tot stand gekomen. Deze interventie houdt in dat de bewoners van Den Andel een redactie gaan samen stellen. Deze redactie produceert één keer in de maand een eigen dorps krant. Hierin worden interviews gehouden met de bewoners van Den Andel. Op deze manier leren mensen elkaar beter kennen. Ten tweede worden de activiteiten in de krant duidelijk aangekondigd. Op deze manier is iedereen in het dorp op de hoogte van de activiteiten. Als derde kan het beeld van het dorpshuis ook positiever worden door middel van geschreven recensies van activiteiten die in het dorpshuis hebben plaatsgevonden. Uiteindelijk is het de bedoeling dat met deze dorpskrant de deelname aan activiteiten toeneemt en dat hiermee de sociale cohesie in Den Andel hoger wordt.

4

De opdrachtgever De opdrachtgever van dit project is Netwerk Den Andel. Dit is een groep inwoners van Den Andel, die zich op eigen initiatief inzetten voor de belangen van het dorp. De contactpersoon van Netwerk Den Andel voor dit project is Engbert Breuker. Het voornaamste doel van Netwerk Den Andel is om de wensen en ideeën van de inwoners te kunnen uitvoeren (Den Andel, 2015). Netwerk Den Andel houdt zich bezig met vijf thema’s, namelijk ‘wonen en leven’, ‘voorzieningen en ondernemen’, ‘cultuur, sport en vrijetijd’, ‘verkeer en veiligheid’ en ‘groen, natuur en milieu’ (Den Andel, 2015). Voor elk thema zijn minimaal twee leden van de vereniging verantwoordelijk. Deze leden zijn verantwoordelijk voor hun eigen thema, maar ook andere inwoners van Den Andel kunnen zich aansluiten bij een ‘interessegroep’. Netwerk Den Andel heeft dus een variërend aantal leden. Netwerk Den Andel vindt het belangrijk dat deze verschillende groepen goed met elkaar kunnen communiceren en samenwerken. De vijf groepen komen maximaal vijf keer per jaar samen om hun ervaringen met elkaar te delen. Naast deze bijeenkomsten gaat de meeste communicatie via het dorpsportaal. Het dorpsportaal bestaat uit een informatiebord tegenover het dorpshuis en de website van Den Andel, namelijk www.denandel.nu. Eén keer per kwartaal is er een netwerkavond waar de aanwezigen verschillende onderwerpen bespreken, en ideeën kunnen uitwisselen. Ook de gemeente is op de hoogte van wat er tijdens de netwerkavonden besproken wordt. Netwerk Den Andel is niet alleen een verenigingsbestuur, maar ook een overkoepelende term voor iedereen die met elkaar communiceert en samenwerkt over onderwerpen met betrekking tot het dorp Den Andel.

5

Het probleem De kern van het probleem is dat er een gebrek is aan sociale cohesie in het Groningse dorp Den Andel. Met het begrip sociale cohesie wordt in dit geval de verbondenheid en de mate van de interactie tussen de inwoners van Den Andel bedoeld. Er zijn de afgelopen jaren meerdere incidenten voorgevallen, waardoor sommige mensen elkaar tegen zijn gaan staan. De meningen over onderwerpen met betrekking tot Den Andel zijn over verschillende partijen verdeeld. De inwoners blijven bij hun eigen standpunt en kijken niet naar het gezamenlijke belang. De opdrachtgever zou graag willen dat er weer 'vrede' komt in Den Andel zodat de inwoners zich gezamenlijk kunnen inzetten voor bijvoorbeeld duurzame energie en het opvangen van asielzoekers. Volgens de opdrachtgever kunnen door het gebrek aan sociale cohesie in Den Andel zulke plannen niet uitgevoerd worden, omdat mensen niet met elkaar samen kunnen of willen werken. Terwijl juist wanneer de plannen wel doorgaan dit voor alle inwoners voordelen oplevert. Een van de factoren die de opdrachtgever noemt als verklaring voor de lage sociale cohesie, is de lage opkomst bij activiteiten. In het dorp werden wel nog culturele activiteiten georganiseerd zoals kleine concerten, maar hier kwamen niet veel mensen opdagen. De organisatoren werden hierdoor gedemotiveerd om activiteiten te organiseren. Een andere factor die door de opdrachtgever genoemd wordt, en die mogelijk een rol speelt bij de lage sociale cohesie in Den Andel, is dat er in het dorp verschillende conflicten hebben plaats gevonden die de inwoners uit elkaar hebben gedreven. Er zal door middel van diepte-interviews onder de inwoners van Den Andel geïnventariseerd worden hoe zij de huidige sociale cohesie en de hierboven genoemde factoren ervaren. Het gebrek aan sociale cohesie kan beschouwd worden als een probleem voor alle inwoners van Den Andel. Iedereen kan er zijn of haar voordeel mee opdoen als er meer sociale cohesie is in Den Andel en wanneer er weer meer activiteiten worden georganiseerd. De opdrachtgever gaf in het interview aan dat de inwoners van Den Andel volgens hem op te delen zijn in drie soorten klassen. De eerste is groep bestaat uit mensen die in Den Andel geboren zijn en hier al hun hele leven wonen. De tweede groep zijn mensen die in de jaren 70 in Den Andel zijn komen wonen vanwege de rust, de ruimte en de goedkope huizen. De derde groep is de nieuwe culturele klasse. Dit zijn mensen die bewust willen leven, maar ook willen genieten. In het onderzoek dat vooraf gaat aan het opstellen van het adviesrapport worden alle inwoners van Den Andel als doelgroep genomen. Omdat het probleem alle inwoners betreft. Dit probleem is een toegepast probleem, het probleem is duidelijk en er kan ook een interventie bij worden gemaakt. In eerste instantie is er niet sprake van een specifiek probleem, omdat sociale cohesie een heel breed begrip is. Daarom is er voor gekozen het adviesrapport te richten op één aspect binnen de sociale cohesie, namelijk de betrokkenheid bij activiteiten. De reden dat hiervoor is gekozen is omdat de opdrachtgever in het interview heeft aangegeven dat de opkomst bij activiteiten de laatste tijd niet erg hoog is. Bovendien is dit aspect van sociale cohesie gemakkelijk meetbaar, door simpelweg de opkomst bij activiteiten na te trekken. Bij dit probleem is ook sprake van een sociaal psychologisch probleem. Het gaat bij dit probleem om de interactie of beter gezegd het gebrek aan interactie tussen de inwoners van Den Andel. Ten slotte is het probleem beïnvloedbaar, omdat het probleem tot stand is gekomen door het gedrag van de inwoners in Den Andel. Gedrag is door middel van een interventie te beïnvloeden. Kort gezegd kan uit de voorgaande probleemanalyse de volgende probleemstelling worden geformuleerd: Hoe komt het dat de inwoners van Den Andel niet deelnemen aan de activiteiten die binnen het dorp worden georganiseerd? 6

Methode In dit hoofdstuk zal worden toegelicht op welke wijze er onderzoek is gedaan. Allereerst is er een gesprek met de opdrachtgever, Engbert Breuker, gevoerd om meer over zijn vraag te weten te komen. Vervolgens is er een plan van aanpak opgesteld en de opdrachtgever is hier akkoord mee gegaan. Literatuuronderzoek Er is literatuuronderzoek gedaan naar het begrip ‘’sociale cohesie’’. De definitie van dit begrip is niet eenduidig. Door het Sociaal en Cultureel Planbureau (2008) wordt het begrip ‘’sociale cohesie’’ gedefinieerd als: ‘’De mate waarin mensen in gedrag en beleving uitdrukking geven aan hun betrokkenheid bij maatschappelijke verbanden in hun persoonlijk leven, als burger in de maatschappij en als lid van de samenleving’’. Sociale cohesie bestaat uit drie componenten, namelijk sociale participatie, gedeelde opvattingen en identificatie/verbondenheid met een gemeenschap (Wijkontwikkeling, z.d.). Aangezien dit een breed en een niet duidelijk gekaderd begrip is, is ervoor gekozen om het onderzoek en de interventie te richten op één component van het begrip ‘’sociale cohesie’’, namelijk de sociale participatie. Hier is de volgende probleemstelling uit naar voren gekomen: ‘’Hoe komt het dat de inwoners van Den Andel niet deelnemen aan de activiteiten die binnen het dorp georganiseerd zijn?’’. Diepte-interviews Vervolgens zijn er diepte-interviews opgesteld. Het doel van deze interviews was om meer te weten te komen over hoe de inwoners zelf tegenover de situatie in Den Andel staan. Er zijn vier mensen benaderd door bij willekeurige huizen in Den Andel aan te bellen. Na het uitvoeren van deze vier interviews bleek dat deze vier mensen allemaal redelijk actief binnen Den Andel zijn of zijn geweest. Daarom zijn er nog twee personen benaderd die niet actief zijn binnen Den Andel via een telefoonlijst van de opdrachtgever. De reden hiervan is dat dit een representatiever beeld geeft van de inwoners van Den Andel. Er kan nu ook achter de reden gekomen worden, waarom sommige mensen in Den Andel niet deelnemen aan activiteiten in het dorp. Uiteindelijk zijn zes mensen geïnterviewd. Vooraf zijn er drie topics opgesteld, namelijk ‘’het wonen in Den Andel’’, ‘’activiteiten in Den Andel’’ en ‘’sociale contacten binnen het dorp’’. De interviews zijn allemaal opgenomen met een recorder. Hierna zijn alle interviews uitgetypt en gecodeerd. De interviews zijn vervolgens met elkaar vergeleken, hier is een verslag van gemaakt (bijlage 1) . Procesmodel Door de interviews kwamen vele factoren van het probleem naar voren. Deze verklaringen zijn gereduceerd tot een aantal hoofdfactoren. Hier is het procesmodel op gebaseerd. Bij het procesmodel is vervolgens een toelichting geschreven, waarin de relaties tussen de factoren onderbouwd worden. Afwegingsfase en interventie Hierna kwam de afwegingsfase waarin er een afweging gemaakt is over de keuze van de interventie. Er is gekeken naar de belangrijkheid en de beïnvloedbaarheid van de factoren in het procesmodel. Met behulp van een afwegingstabel is er een keuze gemaakt voor de factor(en) waar de interventie zich op zal richten. Vervolgens is er een interventie bedacht die invloed kan uitoefenen op de gekozen factoren. Evaluatie Ten slotte is er een voorstel gemaakt over hoe de interventie geëvalueerd zou kunnen worden. Wanneer de opdrachtgever de interventie uit heeft gevoerd, kan hij doormiddel van het evaluatievoorstel nagaan over de interventie succesvol is geweest. 7

Het Procesmodel Om een concreet beeld te krijgen van welke factoren van invloed zijn op de hoofdfactor “de mate waarin bewoners van Den Andel deelnemen aan activiteiten” is er een procesmodel gemaakt. Een procesmodel is een schematische weergave van de belangrijkste factoren/variabelen die van invloed zijn op de hoofdfactor. In het procesmodel wordt met plusjes en minnetjes aangeven of de variabelen positief of een negatief samenhangen met de variabele waar de pijl naar wijst. De opbouw van het procesmodel bestaat uit verschillende factoren onderverdeeld in vier ketens. Elke keten wordt in het procesmodel aangeduid met een kleur. De eerste keten is ‘’De mate waarin er een positief beeld is over het dorpshuis’’, de tweede keten ‘’De mate waarin de activiteit aantrekkelijk is’’, de derde keten ‘’de mate waarin de activiteiten worden aangekondigd’’ en de vierde keten ‘’de mate waarin de bewoners van Den Andel met elkaar omgaan’’. Ook hebben we naast de vier ketens nog een extra aandachtspunt opgenomen in ons procesmodel waar wij geen invloed op kunnen uitoefenen maar die wel belangrijk is. Dit extra aandachtspunt is ‘’De mate waarin vrouwen werken“, dit is belangrijk om te weten maar het is niet te beïnvloeden door een interventie. Het procesmodel is hieronder als geheel te zien waarna het procesmodel verder wordt toegelicht.

8

Toelichting procesmodel Het dorpshuis (keten één) De mate waarin men denkt dat er veel alcohol gedronken wordt in het dorpshuis

De mate waarin er een positief beeld is over het dorpshuis

De mate waarin men denkt dat er gerookt wordt in het dorpshuis

In het dorpshuis worden verschillende activiteiten georganiseerd, zoals inloopochtenden en netwerk avonden. Het is daarom een belangrijke plek voor het onderwerp van ons onderzoek. Helaas komt niet iedereen even graag in het dorpshuis. Uit de interviews met inwoners van Den Andel is naar voren gekomen dat sommige inwoners een negatief beeld hebben van het dorpshuis. Dit komt allereerst omdat men denkt dat er gerookt wordt in het dorpshuis. Dit verhoogt het negatieve beeld over het dorpshuis. Dit speelt voor hen mee, in de keuze om niet deel te nemen aan activiteiten die in het dorpshuis worden georganiseerd. In werkelijkheid wordt er niet meer gerookt in het dorpshuis, maar het gaat hier dus vooral om het feit dat deze gedachte er nog is bij sommige inwoners. Een andere soortgelijke factor die ervoor zorgt voor een negatief beeld over het dorpshuis is “de mate waarin men denkt dat er veel alcohol gedronken wordt”. Dit zorgt ook voor een negatief beeld van het dorpshuis. Wanneer deze gedachte meer aanwezig is zal het negatieve beeld sterker worden. Nu valt er over het relatieve begrip ‘veel’ te twisten. Toch blijkt uit interviews met de inwoners uit het dorp dat, het feit dat er (veel) alcohol wordt gedronken, bij sommige inwoners zorgt voor een negatief beeld van het dorpshuis. In tegenstelling tot het roken, wordt er zo nu en dan wel gedronken in het dorpshuis. Maar dit is niet bij alle activiteiten zo.

9

Aantrekkelijkheid van de activiteit (keten twee)

De mate waarin de activiteit aansluit op oudere mensen

De mate waarin de activiteit aansluit op kinderen

De mate waarin de activiteit aantrekkelijk is

De mate waarin de activiteit voor sociale contacten zorgt

’De mate van aantrekkelijkheid van de activiteit’’ heeft een positieve invloed op de eindvariabele, ‘’de mate waarin de bewoners van Den Andel deelnemen aan de activiteiten die binnen het dorp worden georganiseerd’’. Dit betekent dat hoe aantrekkelijker de inwoners van Den Andel een activiteit vinden, hoe eerder ze geneigd zijn om deel te nemen aan een activiteit. Uit de interviews is gebleken dat de inwoners van Den Andel de activiteiten die er zijn niet altijd even leuk vinden. Ze geven aan dat ze liever andere activiteiten in het dorp zouden willen zien. Wanneer er aantrekkelijkere activiteiten zouden worden georganiseerd, geven de inwoners aan vaker zullen deel nemen aan activiteiten. Hoe aantrekkelijker mensen een activiteit vinden, hoe hoger hun intrinsieke motivatie wordt om deel te nemen aan deze activiteit (Ryan & Deci, 2000). Wanneer mensen een activiteit niet leuk of interessant vinden, dan zullen ze alleen door externe motivatie overgehaald kunnen worden om deel te nemen aan een activiteit. De mate van aantrekkelijkheid van de activiteiten’ wordt beïnvloedt door drie andere factoren, namelijk: - De mate waarin de activiteit aansluit op oudere mensen. - De mate waarin de activiteit aansluit op kinderen. - De mate waarin de activiteit voor sociale contacten zorgt. Wanneer een activiteit aansluit op de interesses van meerdere doelgroepen zal de aantrekkelijkheid van de activiteit hoog zijn. Wanneer een activiteit zich richt op één doelgroep, zullen de mensen uit de andere doelgroepen zich niet aangetrokken voelen tot deze activiteit en hier dan ook niet heengaan. Om ervoor te zorgen dat de deelname aan activiteiten toeneemt, is het van belang dat de interventie een activiteit is die alle doelgroepen aanspreekt. Dus zowel op de jongeren als op ouderen. De geïnterviewde inwoners van Den Andel gaven aan dat ze een activiteit aantrekkelijker zouden vinden, wanneer deze activiteit voor meer sociale contacten zorgt. Dit valt te verklaren door de ‘need to belong’. Uit een onderzoek van Baumeister en Leary (1995) is gebleken dat mensen van nature een verlangen naar sociale interactie met andere mensen. Mensen willen er graag bij horen. Wanneer een activiteit plaatsvindt die voor sociale interactie zorgt, zullen mensen dan ook eerder geneigd zijn om aan deze activiteit deel te nemen.

10

Aankondiging van de activiteit (keten drie)

De mate waarin de website netwerk Den Andel gebruikt wordt

csd

De mate waarin de activiteiten worden aangekondigd

De mate waarin ‘De Schakel’ gebruikt wordt

‘’De mate waarin de activiteiten worden aangekondigd’’ heeft betrekking op de gang van zaken rond de promotie van de activiteiten. In de interviews is naar voren gekomen dat de mensen er van op de hoogte zijn dat de dorpskrant ‘’De Schakel’’ bestaat en dat hierin de activiteiten worden aangekondigd. De website is wel een keer genoemd maar werd niet als hoofdbron van informatie over Den Andel gezien. Uit onderzoek blijkt dat hoe hoger de blootstelling aan feiten, voorwerpen of activiteiten is, de attitude van mensen met verhoogde blootstelling positiever wordt (Zajonc, 1968). De mate waarin mensen de website of dorpskrant gebruiken is dus van invloed op de betrokkenheid bij de activiteiten en ook de houding van mensen tegenover die activiteiten.

Omgang met elkaar (keten vier) De mate waarin bewoners elkaar ontmoeten

De mate waarin bewoners en positief beeld hebben over elkaar

De mate waarin de bewoners van Den Andel met elkaar omgaan

De variabele “de mate waarin de bewoners van Den Andel met elkaar omgaan” is van invloed op “De mate waarin de bewoners van Den Andel deelnemen aan de activiteiten die binnen het dorp worden georganiseerd”. Uit de diepte interviews komt naar voren dat Den Andel verdeeld is in twee categorieën; de mensen die nieuw in Den Andel zijn komen wonen, bijvoorbeeld jonge gezinnen met kinderen en de mensen die altijd al in Den Andel woonden, zij zijn daar opgegroeid of geboren. Volgens de diepte interviews bestaat er een kloof tussen deze groepen mensen. Er is weinig binding tussen deze twee groepen. Deze twee groepen accepteren elkaar en groeten elkaar, maar doen geen activiteiten met elkaar en kennen elkaar slecht. Door deze tweedeling ontstaat het in-group / outgroup effect. Dit houdt in dat er vooroordelen ontstaan bij een persoon over de groep die als outgroup wordt beschouwd (Turner, Hogg, Oakes, Reicher & Wetherell, 1987). Uit de diepte interviews blijkt ook dat voornamelijk de mensen die al lang in Den Andel wonen naar de georganiseerde evenementen gaan in het dorp. Omdat de nieuw gekomen inwoners, weinig connecties en bindingen hebben met de rest van het dorp, gaat de eerste groep ook minder vaak naar de georganiseerde evenementen in Den Andel. De variabele ‘’de mate waarin de bewoners van Den Andel met elkaar omgaan” wordt zelf ook weer beïnvloed door twee andere variabelen. Ten eerste door de variabele “de mate waarin bewoners elkaar ontmoeten”. Dit valt te verklaren aan de hand van de contact hypothese. Dit houdt in dat hoe meer mensen aan elkaar worden blootgesteld, hoe groter de kans is dat de vooroordelen worden bijgesteld en er sympathie voor 11

elkaar wordt opgebracht (Pettigrew & Tropp, 2000). Wanneer mensen elkaar vaker zien en met elkaar omgaan, zullen de mensen elkaar ook meer mogen. Wanneer er meer ontmoetingsplekken in het dorp komen (zoals de lagere school in Den Andel, voordat deze haar deuren sloot), zullen mensen elkaar vaker treffen en zal in-group/ out- group effect verminderen. Het helpt ook niet mee dat Den Andel een lintdorp is. Dat betekent dat het dorp lang uitgestrekt is en langs een dijk, kanaal of oeverval gebouwd is (Wikipedia, 2016). In andere gevallen zijn dorpen om een kerk of dorpsplaats gebouwd. Dit zorgt dan voor een 'natuurlijke' ontmoetingsplaats. Zoals hierboven is genoemd, kan het hebben van meer ontmoetingsplaatsen zorgen voor een beter beeld van elkaar. Een gebrek hieraan kan een mogelijke verklaring zijn voor het niet deelnemen aan activiteiten die binnen het dorp georganiseerd worden. De tweede variabele is “de mate waarin bewoners een positief beeld hebben over elkaar”. Wanneer de inwoners elkaar niet goed kennen en alleen verhalen horen via anderen en op deze manier een beeld vormen van elkaar, hoeft dit beeld niet te kloppen en kan dit ook een negatief beeld zijn. Mensen hebben snel de neiging om over elkaar te oordelen en mensen allerlei vooroordelen toe te schrijven. Daarnaast hebben mensen ook snel de neiging om elkaar interne attributies toe te wijzen. Bijvoorbeeld, wanneer iemand niet terug groet op straat, kan iemand denken dat diegene te arrogant is om terug te groeten. Terwijl in geval van externe attributie gedacht kan worden, dat iemand niet teruggroet omdat iemand erg in gedachten zit, omdat iemand bijvoorbeeld net slecht nieuws heeft gekregen (Aronson, Wilson & Akert, 2014). Het is dus van belang dat mensen elkaar beter gaan leren kennen en dat de vooroordelen over elkaar wegvallen en er een positief beeld komt. Volgens de contacthypothese neemt vooroordelen af wanneer er sprake is van gelijkwaardig contact tussen groepen, waarbij beide groepen gemeenschappelijke belangen en hetzelfde doel hebben (Aronson, Wilson & Akert, 2014). Wanneer er in Den Andel een activiteit georganiseerd wordt die een gemeenschappelijk doel heeft voor zowel de autochtone als de allochtone bevolking, waarbij dus ook iedereen erg belang bij heeft en daaraan samenwerkt, creëren mensen ook een positiever beeld over elkaar. Werkende vrouwen

De mate waarin vrouwen werken

Ook is uit interviews gebleken, dat vrouwen een grote invloed op de activiteit hebben. Vroeger hebben vrouwen overdag de activiteiten georganiseerd en zijn daar later met hun mannen heen gegaan. Doordat vrouwen nu werken, hebben ze niet de tijd om de activiteiten te organiseren en dan daarheen te gaan. Dit leidt tot minder activiteiten en zorgt ervoor dat er minder mensen heengaan Dat betekent dat deze variabele de eindvariabele op een negatieve manier beïnvloedt. Dus hoe meer vrouwen werken, des te minder nemen mensen deel aan de activiteiten die binnen het dorp worden georganiseerd.

12

Afwegingstabel Aan de hand van het procesmodel, is een afwegingstabel opgesteld. Hierbij zijn alle variabelen van het procesmodel in een tabel onder elkaar gezet. Vervolgens wordt bij elke variabele aangegeven in hoeverre deze variabele beïnvloedbaar is en hoe groot het effect zal zijn op de eindvariabele. De mate van beïnvloedbaarheid en effect worden aangeven met de volgende tekens, namelijk ++, +, 0 of -. Verdere toelichting staat onder de afwegingstabel vermeld. Bij de afwegingstabel is een toelichting gemaakt waarin de tekens in de afwegingstabel verklaard worden. Er wordt uitgelegd waarom bepaalde variabele bijvoorbeeld sterk beïnvloedbaar zijn en een groot effect hebben, en anderen juist weinig of matig beïnvloedbaar zijn en een klein effect hebben.

Variabelen uit het procesmodel

Beïnvloedbaarheid

Effect

1. De mate waarin er een positief beeld is over het dorpshuis

+

++

1.1 De mate waarin men denkt dat er veel alcohol gedronken wordt in het dorpshuis 1.2 De mate waarin men denkt dat er gerookt wordt in het dorpshuis

+

+

+

+

2. De mate waarin de activiteit aantrekkelijk is

+

++

2.1 De mate waarin de activiteit aansluit op oudere mensen 2.2 De mate waarin de activiteit aansluit op kinderen 2.3 De mate waarin de activiteit voor sociale contacten zorgt

+

+

+

+

0

+

3. De mate waarin de activiteiten worden aangekondigd

+

++

3.1 De mate waarin de website netwerk Den Andel gebruikt wordt 3.2 De mate waarin ‘De Schakel’ gebruikt wordt

+

+

0

+

4. De mate waarin de bewoners van Den Andel met elkaar omgaan

+

++

4.1 De mate waarin bewoners elkaar ontmoeten 4.2 De mate waarin bewoners en positief beeld hebben over elkaar

+

++

+

++

5. De mate waarin vrouwen werken

-

0

Beïnvloedbaarheid: ++ = sterk beïnvloedbaar, + = redelijk beïnvloedbaar, 0 = niet erg beïnvloedbaar, - = niet beïnvloedbaar. Effect: ++ = sterk effect, + = redelijk effect, 0 = klein effect, - = geen effect

Toelichting afwegingstabel 1. De mate waarin er een positief beeld is over het dorpshuis 13

Beïnvloedbaar: + Effect: ++

Uit de interviews is gebleken dat het huidige beeld dat er in Den Andel leeft over het dorpshuis nog niet optimaal is. Uit de afwegingen gemaakt in de afwegingstabel is gebleken dat dit een redelijk beïnvloedbare factor is. Het beïnvloeden van deze factor heeft een groot effect op de mate waarin bewoners deelnemen aan activiteiten. Er is een mogelijkheid die kan helpen bij het op een positieve wijze veranderen van de beeldvorming over het dorpshuis namelijk, de misverstanden over het alcoholgebruik en het rookbeleid in het dorpshuis de wereld uit helpen. Hierdoor krijgen de inwoners van Den Andel een positiever beeld van het dorpshuis en hebben ze eerder de intentie om deel te nemen aan activiteiten in het dorpshuis. 1.1 De mate waarin men denkt dat er veel alcohol gedronken wordt in het dorpshuis Beïnvloedbaar: + Effect: +

Dat mensen alcohol drinken in het dorpshuis heeft invloed op het beeld dat mensen van het dorpshuis hebben, dit heeft vervolgens invloed op het aantal deelnemers aan activiteiten. Uit de diepte-interviews blijkt dat veel activiteiten georganiseerd worden in het dorpshuis. Mensen met bijvoorbeeld kinderen gaan liever niet naar het dorpshuis wanneer daar veel alcohol wordt gedronken. Door bijvoorbeeld voorafgaand aan de activiteiten te vermelden dat er niet wordt gedronken, kan het beeld van het dorpshuis veranderen. Deze variabele is sterk beïnvloedbaar omdat het beeld wat mensen van het dorpshuis hebben bijgesteld kan worden als mensen van het rookverbod en alcoholverbod bij sommige activiteiten op de hoogte worden gebracht. Mensen die om deze reden niet naar het dorpshuis wilden komen, worden nu niet meer belemmerd om nog te komen. Daarom heeft deze variabele veel effect. 1.2 De mate waarin men denkt dat er gerookt wordt in het dorpshuis Beïnvloedbaar: + Effect: +

Het feit dat men denkt dat er gerookt wordt in het dorpshuis is van invloed op de deelname aan activiteiten. Uit de diepte-interviews is gebleken dat roken sommige mensen weerhoudt om naar activiteiten in het dorpshuis te gaan. Er is echter een rookverbod in het dorpshuis, maar hiervan is nog niet iedereen op de hoogte. Omdat het goed mogelijk is om mensen op de hoogte te stellen dat er niet meer gerookt mag worden in het dorpshuis, wordt deze variabele als sterk beïnvloedbaar geacht. Wanneer de mensen goed op de hoogte zijn van het rookverbod, zal dit een sterk positief effect hebben op de deelname aan activiteiten in het dorpshuis.

2. De mate waarin de activiteit aantrekkelijk is Beïnvloedbaar:+

14

Effect:++

De aantrekkelijkheid van een activiteit is van grote invloed op de mate waarin mensen de betreffende activiteit bezoeken. Ook is deze variabele sterk beïnvloedbaar, door de activiteit aan te passen aan de wensen van de doelgroep wordt de kans dat de doelgroep de activiteit bezoekt veel groter. Uit de interviews is gebleken dat bewoners van Den Andel de activiteiten die in het dorp worden georganiseerd over het algemeen als aantrekkelijk beschouwen. Er is echter nog wel vraag naar activiteiten voor kinderen en ouderen. 2.1 De mate waarin de activiteit aansluit op oudere mensen Beïnvloedbaar:+ Effect:+

Uit de interviews is gebleken dat er weinig activiteiten zijn die aansluiten op de oudere doelgroep. Dit komt mede doordat er een aantal sociale ontmoetingsplaatsen zijn weggevallen, zoals de kerk, de winkel en de school. Wanneer de activiteiten een bepaalde mate van fysieke inspanning vereisen, die niet haalbaar is voor de oudere doelgroep, wordt deze doelgroep automatisch van deelname uitgesloten. Zo is bijvoorbeeld gebleken uit de interviews dat activiteiten door de ‘boswerkgroep’ wel als aantrekkelijk worden gezien door ouderen, maar minder toegankelijk zijn door de vereiste mate van fysieke inspanning. Deze factor is sterk beïnvloedbaar, door de activiteiten aan te passen aan de capaciteiten en wensen van ouderen zal de betreffende activiteit veel aantrekkelijker worden. Ook zal het effect zijn dat ouderen vaker activiteiten bezoeken. 2.2 De mate waarin de activiteit aansluit op kinderen Beïnvloedbaar:+ Effect:+

Er worden op dit moment ook relatief weinig activiteiten georganiseerd die aantrekkelijk zijn voor kinderen. In het verleden werd er frequent een ‘buurtborrel’ georganiseerd. Dit hield in dat ouders patat gingen eten met hun kinderen, waarna de kinderen in de gymzaal konden spelen en de ouders een biertje gingen drinken. Deze activiteit wordt op dit moment niet meer georganiseerd. De opdrachtgever heeft aangegeven dat er wel behoefte is aan een soortgelijk concept. Voor eventuele activiteiten voor kinderen is jeugdgebouw ‘Het Berehus’ beschikbaar, waar momenteel niet veel gebruik van wordt gemaakt. Met een logische redenatie is het voor te stellen hoe activiteiten voor kinderen ook kunnen bijdragen aan het bevorderen van sociale cohesie onder volwassenen, doordat ouders hun kinderen naar de activiteit toe brengen en ophalen en wellicht komen kijken bij de activiteit. Deze factor is redelijk beïnvloedbaar. Zoals bij de vorige factor kan men door de activiteit aan te passen aan de wensen en capaciteiten van kinderen de activiteit aantrekkelijker maken voor deze doelgroep. Wanneer dit gedaan wordt zal dit leiden tot een grotere opkomst van kinderen, ouders en eventueel familie of vrienden. 2.3 De mate waarin de activiteit voor sociale contacten zorgt Beïnvloedbaar: +

15

Effect:+

Een activiteit wordt aantrekkelijker gevonden wanneer deze voor sociale contacten zorgt, dit in gebleken uit de interviews onder de inwoners van Den Andel. Het hangt natuurlijk ook van een persoon zelf af of hij/zij zich sociaal opstelt bij activiteiten. Toch is dit wel beïnvloedbaar, want je kan een activiteit zo inrichten dat de deelnemers veel contact elkaar (moeten) hebben. Een voorbeeld hiervan kan een activiteit zijn waarin een opdracht uitgevoerd moet worden in een team, waarbij zij een gemeenschappelijk doel hebben, een gelijke status hebben en moeten samenwerken. Hierdoor zal volgens de contacttheorie de sociale interactie onder de bewoners tijdens de activiteit worden gestimuleerd (Allport, 1954). Hierdoor wordt de activiteit aantrekkelijker voor de inwoners van Den Andel. Daarom zal het een redelijke effect hebben wanneer sommige activiteiten op deze manier worden vormgegeven.

3. De mate waarin de activiteiten worden aangekondigd Beïnvloedbaar: + Effect:++

Uit de interviews is gebleken dat het aankondigen van activiteiten soms nog beter kan. Uit de afwegingen gemaakt in het afwegingstabel is gebleken dat dit een factor is die redelijk beïnvloedbaar is. Het effect van het beïnvloeden van deze factor is groot op de mate waarin bewoners betrokken zijn bij de activiteiten. De manier waarop de activiteiten momenteel worden aangekondigd is soms onduidelijk. Door het afwisselende gebruik van de site en het dorpsblad ‘’De Schakel’’ bestaat er een voor sommige mensen onduidelijke situatie. Het kan helpen om de activiteiten binnen Den Andel nadrukkelijk toe te lichten op de site of in het dorpsblad. 3.1 De mate waarin de website netwerk Den Andel gebruikt wordt Beïnvloedbaar:+ Effect:+

De mate waarin de website wordt gebruikt is redelijk beïnvloedbaar. Het is mogelijk om hier verandering in te brengen. Uit de verwachtingen van de afwegingstabel blijkt dat de invloed hiervan redelijk is op de betrokkenheid van de bewoners bij de activiteiten. Voor Den Andel kan het wellicht handig zijn om de website een belangrijkere plek te geven binnen het dorpsleven. De website als rode draad binnen het uitnodigen en blootstellen aan de activiteiten kan de betrokkenheid bij de activiteiten positief beïnvloeden (Zajonc, 1968).

3.2 De mate waarin ‘De Schakel’ gebruikt wordt Beïnvloedbaar:0 Effect:+

16

Uit de interviews is gebleken dat De Schakel wordt gebruikt voor de aankondiging van activiteiten binnen Den Andel. Dit is moeilijk te beïnvloeden, omdat De Schakel niet alleen van Den Andel is, maar een samenwerking met omliggende dorpen. Het is lastig om een interventie te richten op een factor die zich buiten het dorp Den Andel afspeelt. Het effect van deze verandering is laag. De Schakel is een blad dat wordt gebruikt voor de aankondiging van activiteiten zowel binnen Den Andel zelf als in andere dorpen in de omgeving. Dit zorgt soms voor verwarring blijkt uit de interviews. Sommige activiteiten in Den Andel worden niet meegenomen in De Schakel.

4. De mate waarin de bewoners van Den Andel met elkaar omgaan Beïnvloedbaar:+ Effect:++

De mate waarin bewoners met elkaar omgaan is van invloed op de deelname aan activiteiten. Uit de diepte-interviews kwam naar voren dat tussen sommige groepen mensen weinig binding is. Als de ene groep naar een activiteit gaat, komt de andere niet. De variabele is sterk beïnvloedbaar, omdat een interventie er voor kan zorgen dat de inwoners een positiever beeld krijgen over elkaar. Het effect van een toename van omgang onder de inwoners is erg sterk op deelname aan activiteiten. Want als mensen goed met elkaar omgaan, nemen ze elkaar mee naar activiteiten en gaan ze ook sneller naar activiteiten om elkaar gezellig weer te ontmoeten. 4.1 De mate waarin bewoners elkaar ontmoeten Beïnvloedbaar:+ Effect:++

De variabele “de mate waarin bewoners elkaar ontmoeten” is sterk beïnvloedbaar. Wanneer er wordt gezorgd voor meer ontmoetingsplekken komen mensen elkaar vaker tegen en worden ze meer aan elkaar blootgesteld. Hierdoor zullen volgens de contact hypothese de vooroordelen over de out- group afnemen (Pettigrew & Tropp, 2000). Zo zullen de groepen beide naar activiteiten komen waardoor dit weer een heel erg sterk effect op de deelname aan activiteiten. 4.2 De mate waarin bewoners en positief beeld hebben over elkaar Beïnvloedbaar: + Effect:++

Zoals hierboven is genoemd zal een positief beeld van de inwoners over elkaar een sterk effect hebben op de deelname aan activiteiten doordat beide groepen dan gezamenlijk deelnemen. Het beeld wat de inwoners over elkaar hebben is ook beïnvloedbaar. Een manier om hiervoor te zorgen is hierboven al genoemd, namelijk er voor zorgen dan men elkaar meer tegenkomt. Een andere manier is het verstrekken van informatie die inconsistent zijn aan de vooroordelen kan er voor zorgen dan de inwoners een beter beeld over elkaar krijgen (Steenland, 2005).

5. De mate waarin vrouwen werken Beïnvloedbaar: Effect: 0

17

Uit de interviews is ook gebleken dat de mate waarin vrouwen werken van invloed is op de betrokkenheid bij activiteiten. Zo bleek dat wanneer vrouwen meer werken er minder tijd was om activiteiten te organiseren. Uit de afwegingstabel is gebleken dat dit een factor is die niet te beïnvloeden is. Het effect hiervan is ook klein. De mate waarin vrouwen werken is dan ook niet een factor om een interventie op te richten. Wel is het belangrijk om te weten dat dit een factor is die wel meespeelt.

Conclusie afwegingstabel In de afwegingstabel is te zien dat een aantal variabelen beter te beïnvloeden zijn dan andere. Ook zal het effect van de beïnvloeding per factor verschillend zijn. Er is een selectie gemaakt van drie factoren waarop de interventie gericht zal worden. Hiervoor is gekozen omdat deze in sterke mate beïnvloedbaar zijn en het effect van de beïnvloeding groot is op de eindvariabele. Deze drie factoren zijn: -

‘de mate waarin er een positief beeld is over het dorpshuis’ ‘de mate waarin de activiteiten worden aangekondigd’ ‘de mate waarin de inwoners met elkaar omgaan’

18

De Interventie Aan de hand van de in hoofdstuk 5 uitgekristalliseerde factoren is er een interventie opgesteld. De interventie is een dorpskrant. De interventie richt op meerdere factoren uit het procesmodel namelijk; - ‘de mate waarin er een positief beeld is over het dorpshuis’ - ‘de mate waarin de activiteiten worden aangekondigd’ - ‘de mate waarin de bewoners van Den Andel met elkaar omgaan’ In dit hoofdstuk zullen de stappen die nodig zijn om de interventie te realiseren worden uitgewerkt. Waarom is er gekozen voor deze interventie? Vanuit het procesmodel is er een selectie gemaakt van variabelen die het beste beïnvloedbaar zijn en het sterkste effect zullen hebben op de eindvariabele. Op deze variabelen is de interventie toegepast. De gekozen variabelen zijn de mate waarin de bewoners van Den Andel met elkaar omgaan en de mate waarin de activiteiten worden aangekondigd. Hierbij behoren ook de variabelen de mate waarin bewoners elkaar ontmoeten en de mate waarin bewoners een positief beeld hebben over elkaar. Met deze interventie worden al deze variabelen beïnvloedt. Doordat mensen een eigen krant op gaan richten, komen mensen met elkaar in aanraking. Ook door middel van de interviews die worden gehouden voor de krant, komen mensen meer met elkaar in aanraking en zorgt het voor een betere beeldvorming van elkaar wanneer mensen elkaar interviews lezen en elkaar leren kennen. Daarnaast worden in de krant op een duidelijke en overzichtelijke manier de activiteiten aangekondigd. Iedereen is dan op de hoogte van de activiteiten. Verder worden er ook recensies geschreven over activiteiten, op deze wijze wordt er door goede recensies voor een volgende activiteit meer mensen naar deze activiteit getrokken. Kortom, dit is een interventie waarbij mensen echt met elkaar aan de slag moeten en dit zal een positief effect hebben op de eindvariabele, daarom is er ook gekozen voor deze interventie. Wat moet precies in de dorpskrant staan? De dorpskrant is bedoeld om de deelname aan activiteiten die binnen het dorp worden georganiseerd te verhogen. Zoals eerder al benoemd is de beeldvorming een belangrijk onderdeel van dit proces. In dit stuk wordt uitgelegd wat in de dorpskrant allemaal moet staan om een succes te worden. Om de beeldvorming van de dorpsbewoners onder elkaar te verbeteren is het handig om een rubriek in de krant te maken waar een interview met verschillende inwoners van Den Andel kan geplaatst worden. Daardoor wordt bekend wat de verschillende mensen doen in hun vrije tijd of wat hun werk is. De inwoners zullen elkaar beter leren kennen met behulp van de interviews en als ze elkaar tegenkomen kunnen ze dan makkelijker een gesprek beginnen. Ook als er een stukje over het dorpshuis komt te staan, wordt duidelijk dat er ook veranderingen binnen het dorpshuis zijn gebeurd. Het is een mooie mogelijkheid om het negatieve beeld wat over het dorpshuis bestaat te verbeteren. Verder kunnen met een eigen dorpskrant de activiteiten effectiever worden aangekondigd. ‘De Schakel’ kondigt de activiteiten ook aan, maar een eigen dorpskrant zou de aankondiging meer op Den Andel richten. Dat betekent dat meer mensen zich aangesproken voelen bij de activiteit en dan ook eerder naar de activiteit gaan. Ook is ‘De Schakel’ een uitgebreide krant. Veel mensen hebben waarschijnlijk niet veel zin erin om alles te lezen, alleen maar om te kijken wat voor activiteiten in Den Andel plaatsvinden. Dat heeft als effect dat de deelname aan activiteiten klein is. Bij een simpel dorpskrant, die meer gericht is op activiteiten die alleen maar in Den Andel plaatsvinden zou de deelname verhogen. 19

Ook is erover na te denken hoe de activiteiten gepresenteerd worden. Het is handig om duidelijk te zeggen, dat ook kinderen naar de activiteit kunnen gaan, als dat het geval is. Daardoor weten jonge families ook wanneer kinderen gewenst zijn en er mogelijkheden zijn voor de kinderen om met elkaar te spelen. Een andere punt is om een stukje te schrijven over de activiteiten die het afgelopen maand hebben plaatsgevonden. Dus een soort van recensie over de activiteit, waarin foto’s en grappig verhalen over de activiteit komen te staan. Verder kan er een rubriek als ‘prikboord’ gebruikt worden. In deze rubriek kunnen de inwoners vacatures aanbieden of zoeken. Bijvoorbeeld als ze een oppas zoeken voor de kinderen, of iemand zijn gras niet meer kan maaien. Daardoor kunnen de inwoners in het dorp om hulp vragen en krijgen een betere beeld over wat iedereen kan en nodig heeft. Al met al is de inhoud van de dorpskrant veranderbaar als iets anders beter aansluit bij het dorp Den Andel. Punten van aandacht Om de interventie te realiseren zal er een groep vrijwilligers moeten komen die op regelmatige basis tijd hebben om aan een maandelijkse dorpskrant te werken. In de ideale situatie is er binnen deze groep vrijwilligers diversiteit in zowel leeftijd als in persoonlijkheid. Dit zal bijdragen aan de diversiteit van de krant en het de aantrekkelijkheid voor de betreffende doelgroepen verhogen. Ten tweede is het belangrijk dat er een taakverdeling is voor de vrijwilligers, te denken valt aan: - Hoofdredacteur - Schrijvers - Eventuele gastschrijvers die column schrijven - Grafisch ontwerper of iemand met vaardigheden op het gebied van grafisch ontwerpen Om ervoor te zorgen dat de vrijwilligers hun doel kunnen realiseren is er een budget nodig, een overzicht van de verwachte kosten is opgesteld in de volgende hoofdstuk.

20

Hoeveel gaat het kosten Informatie dorp: -

Circa 500 inwoners

-

185 huishoudens (Funda, 2015)

-

Opgave 200 dorpsbladen

Kosten Drukkerij Boiten te Groningen: -

200x Magazines (geniet), A4 staand (210 x 297 mm)

-

2-zijdig full-colour (4/4)

-

Houtvrij MC gesatineerd (glanzend)

-

250 gr/m2 20 pagina's

-

Selfcover (papier gelijk aan binnenwerk)

-

Levering: Normaal, binnen 3 werkdagen

Prijs: € 601,05 (excl. BTW) Het huren van een grafisch ontwerper: -

Circa 20 uur €21,50 per uur (excl. BTW)

Prijs: € 430,- (excl. BTW) Verspreiden door postbezorger: -

203 folders voor €59,33 (excl. BTW)

Prijs: € 59,33 (excl. BTW) Subtotaal (excl. BTW): Drukkerij

€ 601,05

Grafisch ontwerper

€ 430,00

Postbezorger

€ 59,33 +

Totaal (excl. BTW:

€1090,38

Andere optie: -

Binnen het netwerk een commissie oprichten met vrijwilligers uit het dorp

-

Werving naar mensen met affiniteit voor ontwerpen en deze de huisstijl laten ontwerpen

-

Mensen uit eigen netwerk benaderen voor het drukken van de dorpskrant

-

Verspreiding dorpskrant door vrijwilligers uit het dorp

21

Evaluatie Na ongeveer een half jaar is het tijd om te evalueren. De evaluatie van de interventie is belangrijk omdat anders niet duidelijk wordt wat de effecten van de interventie is. Toch is ook de tijdpunt op die geëvalueerd wordt belangrijk. Na één maand is de dorpskrant misschien niet zo bekend. Het gaat bij deze interventie om de langetermijneffect. Dus stellen wij voor om na zes maanden zoals volgt te evalueren: De eerste mogelijkheid om te zien wat voor een effect de dorpskrant heeft is te kijken naar het aantal deelnemers van de activiteiten. Natuurlijk is het niet handig om alleen maar naar de deelname te kijken en dan te zeggen dat het door de dorpskrant komt. De gestegen deelname kan ook door andere effecten komen, bijvoorbeeld dat de activiteit gewoon leuker is of dat er een andere externe factor meespeelt. Daarom is het handig om ook nog een enquête af te nemen. Deze moet dan gericht zijn op de dorpskrant. Met deze enquête moet duidelijk worden hoe de dorpskrant het dagelijks leven heeft beïnvloedt. Bijvoorbeeld of de inwoners meer sociale contacten hebben, wat ze van de dorpskrant vinden, wat ze van de activiteiten vinden en hoe de inwoners over elkaar denken. De uitwerking van de evaluatie geeft dan een helder beeld over het succes van de interventie.

22

Literatuurlijst Allport, G.W. (1954). The Nature of Prejudice. Reading, MA: Addison-Wesley. 537. Aronson, E., Wilson, T.D. & Akert, R. M. (2014). Sociale Psychologie. Pearson. Baumeister, R. F., & Leary, M. R. (1995). The need to belong: desire for interpersonal attachments as a fundamental human motivation. Psychological bulletin, 117(3), 497. Den Andel (2015). Netwerk Den Andel. Geraadpleegd op 26 november 2015, van http://denandel.nu/over-het-dorp/netwerk-den-andel/ Pettigrew, T. F. & Tropp, L. R. (2000). Does intergroup contact reduce prejudice? Recent metaanalytic findings. In S. Oskamp (Ed.), Reducing prejudice and discrimination (pp. 93-114). Hillsdale, NJ: Erlbaum. Ryan, R. M. & Deci, E. L. (2000). Intrinsic and extrinsic motivations: Classic definitions and new directions. Contemporary educational psychology, 25(1), 54-67. Sociaal en Cultureel Planbureau. (2008). Betrekkelijke betrokkenheid. Gedownload op 23 januari 2016, van http://www.scp.nl/dsresource?objectid=19738&type=org Steenland, E. (2005). Stereotype change: effects of disconfirming information. Nieuwegein: Budde Ellinkwijk Turner, J. C., Hogg, M. A., Oakes, P. J., Reicher, S. D., & Wetherell, M. S. (1987). Rediscovering the social group: A self-categorization theory. Basil Blackwell. Wijkontwikkeling. (z.d.). Sociale Betrokkenheid. Geraadpleegd op 20 januari 2016, van http://www.wijkinontwikkeling.nl/?page_id=66 Wikipedia (2016). Lintdorp. Geraadpleegd op 15 januari 2016 van https://nl.wikipedia.org/wiki/Lintdorp Zajonc, R. B. (1968). Attitudinal effects of mere exposure. Journal of personality and social psychology, 9(2p2), 1.

23

Bijlage 1: Samenvatting Interviews Voor ons schoolproject over Den Andel hebben wij verschillende inwoners van Den Andel geïnterviewd over het dorp. Dit heeft ons een goed beeld gegeven van wat er in het dorp speelt. Als project groep hebben wij besloten ons te gaan richten op de deelname aan activiteiten die binnen het dorp worden georganiseerd. Dit is gedaan om gerichter onderzoek te kunnen doen en ook is de deelname aan activiteiten iets meetbaars. Bovendien gaf de opdrachtgever aan dat de opkomst bij activiteiten soms een probleem is in Den Andel. Uit de interviews die we hebben gehouden hebben, we dan ook de informatie geselecteerd die relevant is om de geringe deelname aan activiteiten te verklaren. Twee groepen Om te beginnen viel het op dat in veel interviews een tweedeling werd gemaakt tussen twee groepen in het dorp. Hierbij wordt onderscheid gemaakt tussen de inwoners die al lang in Den Andel wonen en de families die nieuw naar Den Andel toe verhuisd zijn, vaak jonge gezinnen. Deze groepen gaan wel met elkaar om, maar dit is dan vaak op niveau van groeten, vertelde één van de bewoners ons. Maar er zijn ook inwoners die beschrijven dat er helemaal geen verschil is tussen de bewoners. Wel bleek uit de interviews dat de dorpsbewoners niet echt een slecht beeld van elkaar hebben, maar soms niet de behoefte hebben elkaar te leren kennen. Vooral de families met kinderen hebben hun contacten in Baflo omdat hun kinderen na de sluiting van de school in Baflo naar school gaan. Weinig ontmoetingsplaatsen Wat ook in de interviews vaak naar voren kwam was dat er in het dorp weinig punten zijn waar de bewoners elkaar kunnen ontmoeten, behalve dan wanneer ze naar een van de activiteiten zouden komen. Sommige dorpsbewoners komen elkaar nog wel tegen bij het wandelen met of zonder honden. Maar als je geen honden hebt of niet van wandelen houdt, ontmoet je ook minder mensen, geeft een meneer in zijn interview aan. Als in de dorp een winkel zou zijn, zouden de bewoners elkaar vaker tegen komen, stelde een geïnterviewde meneer voor. Ook de sluiting van de school heeft haar steentje bij gedragen aan het feit dat inwoners elkaar minder ontmoeten. Zo kom je nu geen jonge gezinnen en kinderen tegen op straat die naar de school gaan of er vandaan komen. Dit is een punt dat in bijna alle interviews genoemd wordt en blijkbaar veel impact heeft gehad op het dorp. Het dorpshuis Het dorpshuis is nog wel een punt waar inwoners elkaar kunnen ontmoeten bij activiteiten die daar georganiseerd worden. Zo werd er in de interviews genoemd dat hier het sinterklaasfeest plaats vindt en ook met nieuwjaarsavond is er iets te beleven, maar ook is er elke week een inloopochtend. Uit de interviews blijkt dat er nog best veel activiteiten georganiseerd worden. Helaas is de opkomst bij sommige activiteiten gering. Een reden hiervoor die genoemd wordt door één van de inwoners is het feit dat er een beeld van het dorpshuis is, die sommige inwoners niet aanspreekt. Zo wordt er gedacht dat er nog gerookt wordt in het dorpshuis terwijl dit niet meer zo is. Ook stoot het sommige mensen af dat er wordt gedronken in het dorpshuis. Zijn vinden het dorpshuis geen aantrekkelijke plaats om naar toe te gaan voor een activiteit. Aantrekkelijkheid Wanneer je wilt dat er veel mensen naar een activiteit komen, wil je een activiteit organiseren die veel mensen aantrekkelijk vinden. In veel interviews onder de bewoners kwam naar voren dat zij de activiteiten vaak wel leuk vinden, zoals de opendeuren dag van een tijdje geleden en de inloopochtend. We hebben ook gevraagd welke activiteiten zij graag nog zouden willen zien. Een vrouw noemt hierbij dat ze het vooral belangrijk vindt dat ze mensen ontmoet bij de activiteiten. Een 24

andere vrouw zou gaan iets met seizoensfeesten willen zien. Uit verschillende interviews bleek ook dat er eigenlijk geen activiteiten voor kinderen zijn. De school is dus gesloten, en van het jeugdgebouw het Berenhûs wordt ook niet veel gebruik meer gemaakt. De aankondiging van activiteiten De aankondiging van de activiteiten worden door het dorpsblad ‘De Schakel’ aangekondigd. ‘De Schakel’ is een dorpsblad, dat in Baflo gemaakt wordt. Maar niet alleen maar activiteiten van Den Andel worden hierin aangekondigd, ook nog van de omliggende dorpen. ‘De Schakel’ komt één keer in de maand en dan kun je lezen wat in Den Andel en omgeving allemaal gebeurd. Toch bleek uit interviews, dat het soms niet helemaal duidelijk is dat er een activiteit plaats vindt. Zo hebben enkele geïnterviewde aangegeven, dat ze pas heel laat te weten zijn dat op woensdagochtend een inloopochtend plaatsvindt in het dorpshuis. Voor eenmalige activiteiten worden soms flyers uitgedeeld, wat dan wel een grote komst oplevert (bijvoorbeeld bij de opendeurdag). Ook het sluiten van de school heeft effect op de promotie van de activiteiten. Men komt elkaar minder vaak tegen, zo kan je elkaar niet meer op het plein tippen, dat er een activiteit is, zei een meneer in zijn interview. Daardoor krijgen sommige activiteiten niet zo veel aandacht en het is niet zo duidelijk dat ze bestaan. Vrouwen weer aan het werk Een onderwerp dat we ook interessant vonden, was het effect van het werken van vrouwen op de deelname en organisatie van activiteiten. Uit een van de interviews bleek namelijk dat de rol van de vrouwen in loop van de jaren is veranderd. Vroeger waren de vrouwen middags thuis en konden zij activiteiten in het dorp organiseren en bij elkaar langs gaan. Er zijn nu veel vrouwen die ook (fulltime) werken. Wanneer ze dan thuis komen besteden ze hun tijd aan het huishouden of het gezin. Daardoor komen de vrouwen minder samen en organiseren dus ook minder activiteiten. “Je had de hele dag de tijd om leuke dingen te organiseren met elkaar”, zegt een mevrouw in haar interview. Vorm van het dorp Het effect van de vorm van het dorp op de deelname aan activiteiten vonden wij ook interessant. Een meneer vertelde hierover dat Den Andel een lintdorp is, en dus geen centraalpunt heeft waar de rest van het dorp omheen is gebouwd. Het zijn eigenlijk gewoon twee straten. Je ziet de mensen die links en rechts van je wonen wel vaak, maar de mensen aan het einde van de straat minder.

25