BRUGGEN BOUWEN IN DE WIJK sociale cohesie en gezondheid
BRUGGEN BOUWEN IN DE WIJK | 6 februari 2015
Wie van u… ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● 2
Is lid van een sportvereniging? Is onderdeel van een team op het werk? Is lid van een maatschappelijke organisatie? Maakt muziek met anderen? Doet mee aan andere culturele- of kunstactiviteiten? Is lid van een politieke partij? Is lid van een kerkgenootschap (parochie, gemeente, moskee) Is lid van een professioneel netwerk? Is lid van meerdere professionele netwerken? Zit in één of meer LinkedIn groepen? Zit op Facebook? Neemt deel aan buurtactiviteiten? Neemt aan geen enkel sociaal netwerk deel? BRUGGEN BOUWEN IN DE WIJK | 6 februari 2015
Sociale cohesie van belang voor gezondheid ● World Health Organisation: Gezondheid is een staat van fysiek, mentaal en sociaal welbevinden
Vught: Sociale aspecten belangrijk voor gezonde wijk
3
BRUGGEN BOUWEN IN DE WIJK | 6 februari 2015
Sociale cohesie belangrijk element gezonde wijk • Vibrant, harmonious and inclusieve communities • A sense of community identity and belonging
• Tolerance, respect and engagement with people from different cultures, background and beliefs • Friendly, co-operative and helpful behaviour in neighbourhoods
• Opportunities for cultural, leisure, community, sport and other activities • Low levels of crime and anti-social behaviour with visible, effective and communityfriendly policing
• All people are socially included and have similar life opportunities Egan, 2004 4
BRUGGEN BOUWEN IN DE WIJK | 6 februari 2015
Maar wat is sociale cohesie? ● “De mate waarin mensen in hun gedrag en beleving uitdrukking geven aan hun betrokkenheid bij maatschappelijke verbanden in hun persoonlijke leven, als burger in de maatschappij en als lid van de samenleving" (Schnabel et al., 2008). Dimensies: ● Participatie – bijvoorbeeld actief zijn als vrijwilliger, burenhulp, meedoen met evenementen (buurtfeesten) of met besluitvorming ● Gedeelde normen – bijvoorbeeld hoe je de openbare ruimte met gebruiken (rommel ruim je op) of hoe deze eruit moet zien (oranje vlaggetjes bij WK voetbal – of juist niet!) ● Identificatie – bijvoorbeeld het gevoel: dit is mijn buurtje, trots op de (mensen in de) buurt, je thuis voelen
5
BRUGGEN BOUWEN IN DE WIJK | 6 februari 2015
Sociale cohesie en gezondheid ● Sociale contacten zijn van belang voor gezondheid – eenzaamheid is een van de grootste gezondheidsproblemen in Nederland ● Sociale cohesie is van belang voor andere factoren zoals veiligheid en onderhoud van de fysieke omgeving ● Denkbeelden en gedrag van van mensen staan onder invloed van sociale netwerken in de leefomgeving
Johnston R, Pattie C (2011). Social Networks, Geography, and Neighbourhood Effects. In: Sage Book of social network analysis
6
BRUGGEN BOUWEN IN DE WIJK | 6 februari 2015
Sociale cohesie in lage SES wijken ● In achterstandswijken lagere sociale cohesie ● Maar ook: meer eenzaamheid en meer slechtere ervaren gezondheid ● Mensen met laag inkomen hebben kleinere actieradius – daardoor meer aangewezen op netwerken in de buurt ● Ver’yuppen’ van wijken is niet altijd de oplossing!
7
BRUGGEN BOUWEN IN DE WIJK | 6 februari 2015
Gezond Slotermeer ● 22 buurtbewoners uit lage SES wijk opgeleid tot gezondheidsambassadeur ● M/V, allochtoon/autochtoon, jong en oud, verschillende beroepen etc ● Training zowel inhoudelijk (gezondheid en determinanten) als persoonlijke competenties (gespreksvoering) ● Iedere ambassadeur heeft minimaal 10 personen geinterviewd
8
BRUGGEN BOUWEN IN DE WIJK | 6 februari 2015
Sociale cohesie in Slotermeer in hoofdrol ● Gebrek aan sociale cohesie grootste probleem voor gezondheid ● Eigen sociale netwerken ambassadeurs versterkt en uitgebreid ● Gezondheid als verbindend thema in een verdeelde wijk Ik vind dat juist wel mooi met
gezondheid als onderwerp. Dat is een algemene deler. Je kan straks ook gezondheid vanuit islamitisch of Turks perspectief bekijken. Maar de core van gezondheid is dat het menselijk is. Het is altijd positief als je met zoiets bezig bent. Iets wat iedereen gewoon meemaakt.’
9
BRUGGEN BOUWEN IN DE WIJK | 6 februari 2015
Sociale cohesie versterken ● Groene omgeving nodigt uit tot sociale contacten… ● Gezond transport doet mensen naar buiten gaan… ● Samen aan gezonde (groene, duurzame) wijk werken leidt tot elkaar leren kennen… ● … Maar hoe doe je dat in de praktijk? U bent aan zet! Brainstorm! Wat kunt u doen om sociale cohesie te versterken? participatie – normen -identificatie 10
BRUGGEN BOUWEN IN DE WIJK | 6 februari 2015