Social Return On Investment

Social  Return  On  Investment   De maatschappelijke opbrengst van Onderwijs Zorg Arrangementen 9 maart 2015

Introduc4e  Sinzer §  Pla$orm  voor  meten  van  impact   §  Social  impact  consultancy   §  Training  

  2

Missie   Sinzer  hee9  als  missie  om  op  een   kostenefficiënte  manier  het  meten   van  maatschappelijk  impact  in  te   bedden  in  de  reguliere   bedrijfsprocessen  van  organisaAes   zodat  zij  op  deze  manier  de   prestaAes  stelselmaAg  kunnen   verbeteren  en  hierover  kunnen   rapporteren.      

2

Waarom  impact  meten?   •  Primair:  voor  jezelf  (lerende  organisaAe)   o  o  o  o  o 

legiAmiteit   strategisch  management   operaAoneel  management   besluitvorming   benchmarking  

•  Secundair:  verantwoording  afleggen  (intern/extern)   4

Doel  van  vandaag?   §  Inzicht  in  nieuwe  en  sociaal-­‐economische  manier  van  analyseren   van  impact  van  project  of  iniAaAef   §  Leren  onderzoek  doen  in  de  taal  van  investeerders  zoals   gemeenten   §  Beter  leren  onderbouwen  van  bestaansrecht  richAng   investeerders  en  subsidieverstrekkers  op  basis  van   maatschappelijke  waarde     §  Uit  de  comfortzone  van  denken  binnen  de  sector!   5

Hoe  gaan  we  dat  bereiken?   §  Case:  SROI  Onderwijs  Zorg  Arrangement   §  Waardespel   §  Discussie  en  vragen  

6

SROI:  Maatschappelijke  Business  Case     Onderwijs  Zorg  Arrangement  

Inhoud  Maatschappelijke  Business  Case   1.  IntroducAe  SROI   2.  Betrokken  parAjen   3.  Aanleiding   4.  Proces   5.  SROI  analyse  case  OZA   §  §  §  §  § 

Veranderingstheorie   Stakeholders   Investering  (kosten)   Effecten     Opbrengsten  

 6.  Conclusies    

8

1.  SROI  

9

Social  Return  on  Investment   •  Methode  om  het  maatschappelijk  rendement  van  een   investering  zichtbaar  te  maken   •  Uitgangspunten:   o  o  o 

breder  waardeconcept:  economisch,  ecologisch  en  sociaal   subsidies  en  gi9en  zijn  ook  investeringen   geld  =  eenheid  om  waarde  uit  te  drukken  

1 0

Maatschappelijke  waarde   •  Som  van  totale  waarde  die  onze  acAviteiten  hebben  op  de  maatschappij:   o  posiAef/  negaAef   o  bedoeld/  onbedoeld  

•  Per  definiAe  subjecAef;  verschillend  per  persoon  en  situaAe   •  Iets  kan  waarde  hebben  zonder  dat  er  geldstromen  plaatsvinden    

1 1

2.  Case  OZA:  Betrokken  par4jen   Intramurale  jeugdzorg   voor  kinderen  met   lichte  verstandelijke   handicap    

LECSO  

Lijn  5  

Het   Molenduin  

Onderwijs  Zorg  Arrangement   (OZA)  

Voortgezet  Speciaal   Onderwijs,  cluster  4    

Nieuwe  combinaAe  van   onderwijs  en  zorg  voor   zeer  moeilijk   opvoedbare  en   leerbare  kinderen   (ZMOLK-­‐ers)    

Het  Landelijk  ExperAsecentrum  Speciaal  Onderwijs  (LECSO)     •  Vereniging  van  scholen  voor  speciaal  en  voortgezet  speciaal  onderwijs     •  Onderdeel  van  Primair  Onderwijs  Raad  dat  zich  richt  op  belangen   beharAging  van  deze  doelgroep   •  Betrokken  bij  ontwikkeling  OZA  methodiek   •  Opdrachtgever  mBC  

12

3.  Aanleiding   3  redenen  voor  het  in  kaart  brengen  van  maatschappelijke   waarde  van  het  OZA:     §  Inzicht  in  het  nut  en  de  noodzaak  van  OZA  

§  Inzicht  in  de  verschillende  belangen  van  de  betrokken  parAjen   (stakeholders)     §  Inzicht  in  het  maatschappelijk  rendement  van  OZA  in  de  regio    

13

4.  Proces:  stappen  in  een  SROI  analyse   WAT   Wat  is  het  probleem?   Wat  is  de  urgenAe?   Wat  is  de  omvang?   Welke  oplossingen?   Welke  concrete  doelen?  

Stakeholders   Theorie  van   verandering  

Input  

WIE   Wie  zijn  er  betrokken?   Wie  draagt  wat  bij?   Wie  doet  wat  om  doelen   te  bereiken?  

AcAvity  

Prognose  &   Monitoring   HOE   Hoe  kwanAficeer  je  dit?   Hoe  vertaal  je  dat  naar   een  waarde?   Hoe  rapporteer  je   daarover?  

Output   Waardering   Indicatoren  

Outcome   Impact  

HOEVEEL   Hoeveel  bereik  je   daarmee?   Hoeveel  is  daarvan  aan   jou  te  danken?   Hoeveel  was  toch  al   gebeurd?   1 4

5.  Veranderingstheorie  OZA   Maatschappelijk   probleem   -­‐  (Toename)   thuiszigende  ZMOLK-­‐ers   bij  gebrek  aan  geschikte   plek     -­‐  Op  de  plekken  die  er   wel  zijn  stromen  ZMOLK-­‐ ers  (te)  laat  in     -­‐  Daardoor  weinig   doorstroom  naar   arbeidsmarkt  of   vervolgopleiding      

UrgenAe   -­‐  2012:  Wet  Passend   Onderwijs  à  onderwijs   voor  iedereen   -­‐  Maar:  kleine  doelgroep   die  niet  zichtbaar  is  bij   financiers       -­‐  Dus:  ZMOLK-­‐ers  hebben   weinig  perspecAef  en   verhoogd  risico  op   criminaliteit,   woonproblemaAek  en   aiankelijkheid  van   bijstand    

Oplossing   Onderwijs  Zorg   Arrangementen  (OZA)  

Doelen   -­‐  OntwikkelingsperspecAef   en  uitstroomprofielen   t.b.v.  grotere  kans   maatschappelijke   parAcipaAe     -­‐  20%  van  de  leerlingen   door  laten  stromen  naar   regulier  vervolgonderwijs,   70%  naar  arbeid  en  10%   naar  dagbesteding       15

Belangrijkste  Stakeholders  OZA   •  ZMOLK-­‐ers   •  Ouders,  verzorgers,  voogden  (excl.  gezinsvoogden)  van   de  ZMOLK-­‐ers.   •  Gemeente  waarbinnen  het  OZA  plaatsvindt     •  Het  reguliere  vervolgonderwijs  

1 6

Investering  stakeholders   Totale  kosten  (investering)  van  het  OZA  per  kind  per  jaar:  €  99.823,-­‐.  

1 7

Effecten   §  Effecten  per  stakeholder     §  Korte  en  lange  termijn  effecten  

Input  

Proces  

Output  

OrganisaAe-­‐grens  

Outcome  

Impact  

Omgeving   1 8

Belangrijkste  effecten  -­‐  Gemeenten   §  §  §  §  §  §  §  §  § 

Minder  uitkeringskosten   Verminderen  re-­‐integraAekosten     Verminderen  producAviteitsverlies   PrevenAe  probleemgedrag  (lichte  en  zware  criminaliteit)  Ajdens  OZA   PrevenAe  criminaliteit  (veelpleger  en  niet-­‐veelpleger)  na  OZA       Minder  beroep  op  lokale  voorzieningen  (schuld).     Minder  inschakeling  leerplichtambtenaar     Minder  beroep  op  zorg  (GGZ)  Ajdens  OZA     Minder  beroep  zorg  (GGZ)  na  OZA.     1 9

Belangrijkste  effecten  –  ZMOLK-­‐ers   §  Hoger  inkomen   §  Algemene  ontwikkeling  door  onderwijs   §  Zelfredzaamheid    

2 0

ZMOLK-­‐ers  –  zelfredzaamheid  matrix  

2 1

Belangrijkste  effecten  –  Ouders,   verzorgers,  voogden   §  Meer  ruimte  voor  deelname  maatschappij   §  Kostenbesparing  uitwonend  kind   §  Zelfredzaamheid  ouderschap  

2 2

Ouders–  zelfredzaamheid  matrix  

2 3

Opbrengsten  van  effecten   Effecten  uitdrukken  in  waarde    

2 4

Opbrengsten  voor  de  Gemeenten  per  domein  

2 5

Opbrengsten  Gemeenten:  werk  en  gemeentelijke   voorzieningen  

2 6

Opbrengsten  Gemeenten:  zorg  

2 7

Opbrengsten  Gemeenten:  jus44e  

2 8

Maatschappelijke  opbrengsten  ZMOLK-­‐ers  

2 9

Maatschappelijke  opbrengsten  Ouders  

3 0

Verdeling  opbrengsten  per  stakeholder   Procentuele  verdeling  opbrengsten  per  stakeholder.  Totale   opbrengsten:  €  113.305,-­‐  per  OZA  (per  kind)  per  jaar.      

31

6.  Conclusie   De  SROI  raAo  voor  het  OZA  is  €  1,25.  Dit  betekent  dat  iedere  €  1,00  investering  in  OZA,     €  1,25  aan  maatschappelijke  waarde  oplevert,  en  dus  een  posiAef  rendement  behaalt.    

32

Kwan4ta4ef  vs  Kwalita4ef   •  In  SROI  raAo  OZA  nu  alleen   kwanAtaAeve  resultaten   •  Belangrijke  kwalitaAeve  effecten,   zoals  zelfredzaamheid,  zijn  in  huidige   analyse  (nog)  niet  in  waarde   uitgedrukt   à  Dus  geen  onderdeel  van  de  SROI      raAo  van  1,25   •  PotenAeel  is  deze  dus  nog  hoger!   3 3

Kwan4ta4ef  +  kwalita4ef      

34

Hoe  geef  je  waarde  aan  kwalita4eve   effecten,  zoals  zelfredzaamheid?  

3 5

Waardespel  

Waarde  is  subjec4ef!   "Value  is  in  the  eye  of  the  stakeholder”     Welke  voordelen  c.q.  waarde  levert  een  dienst  of  product  op  voor   degene  die  ook  daadwerkelijk  het  effect  ervan  ondervindt  of   krijgt?    

37

Waardespel   Doel   Waarde  toekennen  aan  effecten  die  geen  marktprijs  kennen     Waarom?   Om  een  stem  te  geven  aan  die  stakeholder  (eindbeneficiant)   waar  het  uiteindelijk  om  gaat,  (en  die  vaak  (te)  weinig  wordt   gehoord  bij  het  alloceren  van  subsidies.    

38

Waardespel  -­‐  kaarten   Set  met  kaarten  met  een  product  of  dienst    

39

Spelregels   •  Opdelen  in  groepjes   •  Verplaats  je  in  de  doelgroep:  we  zijn  allemaal   ZMOLK-­‐ers!   •  Elke  groep  krijgt  8  kaarten     •  Rank  de  kaarten  in  volgorde  van  belangrijkheid:  van   meeste  waarde  tot  minste  waarde   •  Consensus  over  de  volgorde  binnen  de  groep   >  Aan  de  slag!   40

Lege  kaart  

41

Conclusies  –  waar  staat  de  kaart?   •  Waar  staat  de  kaart  zelfredzaamheid  tussen:  waarde  van   boven-­‐  en  onderliggende  kaart?     •  Is  er  consensus?     •  Wat  is  dan  nu  de  beleefde  waarde      van  Zelfredzaamheid?         4 2

Inschacng  of  evidenced  based       John  Maynard  Keynes  (econoom):     ‘it  is  be6er  to  be  vaguely  right  than  precisely  wrong’  

4 3

Vragen?   4 4

Emma  Verheijke-­‐  [email protected]