Dordrecht
Beleidsnotitie
SOCIAL RETURN ON INVESTMENT
Status: Ter kennisname In opdracht van: Managementteam Sociale Dienst Ambtelijk opdrachtgever: Hoofd Afdeling Werk Procesmanager: Hoofd Bureau ABC Beleidsmedewerker: Toin Coolen Projectbureau: Ton van Ekelen en Rob van der Sluys Datum: 22 juni 2006 Versie: 7 Bestandslocatie: H/voorraad/SROI
Inhoudsopgave
1
Inleiding
Blz. 3
2 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 2.6 2.7
Situatieschets Social Return On Investment Social Return On Investment Huidige investeringen waarvoor SROI in aanmerking komt Beoogde resultaten en kwaliteitseisen De financiering van SROI Proces van SROI en plaatsing Soort banen binnen SROI Breder kader
Blz. 3 Blz. 3 Blz. 4 Blz. 5 Blz. 5 Blz. 6 Blz. 8 Blz. 8
3 3.1
Blz. 10
3.3
Ervaren knelpunten Ambtelijke inbedding in de Sociale Dienst 3.1.1 Organisatorische inbedding 3.1.2 Beleidsmatige inbedding 3.1.3 Procesmatige aansluiting tussen SROI en Workfirst Mismatch tussen markteisen en werkzoekenden 3.2.7 Banen 3.2.2 Werkzoekenden Afspraken SROI op gemeentelijk niveau
Blz. Blz. Blz. Blz. Blz. Blz. Blz.
4
Ambities
Blz. 11
5 5.1
5.3 5.4
Voorgenomen maatregelen Ambtelijke inbedding in de ISD 5.1.1 Organisatorische inbedding 5.1.2 Beleidsmatige inbedding 5.1.3 Procesmatige aansluiting tussen SROI en Workfirst Mismatch tussen markteisen en werkzoekenden 5.2.7 Banen 5.2.2 Werkzoekenden Verbreding draagvlak voor SROI Overige innovaties
Blz. 12 Blz. 12 Blz. 12 Blz. 13 Blz. 13 Blz. 13 Blz. 13 Blz. 14 Blz. 14 Blz. 14
6
Kosten
Blz. 15
7
Communicatie
Blz. 15
3.2
5.2
10 10 W 11 11 11 11
-2Social Return On Investment Juni 2006
1.
Inleiding
Sinds 1998 functioneert in Dordrecht Social Return on Investment (college 26 mei 1998). Het projectbureau Social Return On Investment (SROI) zorgt ervoor dat bij aanbestedingen door de gemeente Dordrecht, afspraken worden gemaakt over het beschikbaar stellen van werkplekken voor werkloze werkzoekenden. Dit bevordert de regionale werkgelegenheid, werkloos werkzoekenden en leerlingen worden immers aan een baan geholpen. SROI Dordrecht is een landelijk voorbeeld geworden. Niet voor niets heeft het Ministerie van SZW de gemeente een subsidie verstrekt om samen met de gemeente Maastricht de grenzen van de mogelijkheden op te zoeken, en voor te leggen aan de dertig grote steden van Nederland. In de notitie Integraal arbeidsmarktbeleid wordt Social return als voorbeeld genoemd van samenwerken. Er wordt dan ook gesteld dat deze manier van werken ook op andere manieren kan worden voortgezet. SROI haalt dus vele banen binnen en staat alom goed bekend. Toch kleurt een aantal punten de situatie van het projectbureau en van SROI. Zo stopt op 1 januari 2007 de genoemde financiering door SZW. Daarnaast is de afstemming tussen de werkprocessen van SROI en Workfirst nog voor verbetering vatbaar. Het Organisatieplan van de Sociale Dienst van 19 mei 2004 stelt op bladzijde 20, bij het formatieoverzicht van Afdeling Werk, Bureau Beleid: "Vanaf 2005 zullen ook de taken op het terrein van Sociale Return on Investment onderdeel uitmaken van dit bureau. Een voorstel hiervoor wordt momenteel uitgewerkt door de huidige projectleiders". Een en ander vormt aanleiding om u met deze beleidsnotitie te informeren over de stand van zaken rond SROI. Na deze inleiding wordt u eerst geïnformeerd over de actuele situatie van SROI en de daarbij ervaren knelpunten. Vervolgens wordt de ambitie uitgewerkt en de wijze waarop deze gerealiseerd gaan worden.
2.
Situatieschets Social Return On Investment
2.1
Social Return On Investment
In 1998 is in Dordrecht het SROI beleid ingevoerd. Het toenmalige College van Burgemeester en Wethouders zag in een aantal grote investeringen een mogelijkheid om de structureel hoge werkloosheid aan te pakken. Door maatregelen die de werkgever voor meer risico's stelt krimpt de markt voor vaste arbeid en groeit de behoefte aan dynamiek en flexibiliteit. Vooral laaggeschoolde arbeid wordt flexibel ingevuld. Omdat via SROI laag-, en ongeschoolde werkzoekenden risicoarm en onder begeleiding aan werkgevers worden aangeboden, krijgen uitkeringsgerechtigden van de Sociale Dienst Dordrecht een plek op de reguliere arbeidsmarkt en opleidingsmogelijkheden. SROI begon als een experiment voor de duur van een jaar. Daarvoor is vanaf 1 juni 1998 een projectbureau ingesteld, bemand door twee halve formatieplaatsen, aangesteld bij de Sociale
-3Social Return On Investment Juni 2006
Dienst (toen onderdeel van de Dienst Welzijn) en Stadswerken. Op 1 januari 2005 is het project SROI volledig overgegaan naar de Sociale Dienst. In de Dordtse definitie is Sociale Return On Investment (SROI) het aangaan van convenanten en het stellen van sociale bestekvoorwaarden bij aanbestedingen met als doel de werkgelegenheid te bevorderen en werkloos werkzoekenden en leerlingen aan een betaalde werkplek te helpen. SROI legt de verplichting op om bij alle inkopen 5% van de aanneemsom beschikbaar te stellen voor cliënten van de Sociale Dienst. De gemeente heeft daarvoor een projectbureau bij de Sociale Dienst geplaatst. Projectontwikkelaars investeren de komende jaren grote bedragen in grote projecten. Het projectbureau schat dat het totaalbedrag aan investeringen waarvoor SROI in aanmerking komt, de miljard euro overstijgen (zie ook de volgende paragraaf). Hier ligt voor het projectbureau de uitdaging om via onderhandeling zoveel mogelijk vacatures te werven. In de meeste gevallen gaat om het bouwwerken en infrastructurele werken waarvoor de gemeente Dordrecht opdrachtgever is. Daarnaast vallen ook de inkoop van diensten en producten die via het bureau Inkoop en Aanbestedingen van de gemeente Dordrecht tot stand komen onder de werking van SROI. Bij bouwprojecten is SROI op twee manieren toepasbaar. De juridisch afdwingbare manier via een bestektekst bij de aanbesteding (opdracht van de gemeente Dordrecht) en via een exploitatieovereenkomst (inspanningsverplichting) opdracht van de projectontwikkelaar. De gemeente Dordrecht voert een strikt SROI-beleid bij de aanbesteding van Werken en Diensten. Uit besparingsoverwegingen stoot de gemeente Dordrecht steeds meer taken af naar marktpartijen. De gemeente heeft besloten dat uitbesteden altijd via het proces van aanbesteden moet plaatsvinden. In de bestekken is SROI opgenomen, waardoor een cyclus ontstaan is waarbinnen SROI is gewaarborgd. In de bestektekst is opgenomen dat de opdrachtnemer zich verplicht 5 % van de bruto aanneemsom in te zetten (te verionen) voor werklozen. Deze verplichting is juridisch afdwingbaar, bij het niet-nakomen kan een sanctie worden opgelegd tot 5 % van de aanneemsom. Dit blijkt in de praktijk echter nog niet nodig. Bij bouwprojecten die via een projectontwikkelaar worden aanbesteed is de gemeente geen opdrachtgever. De inzet van werklozen is in die situatie niet afdwingbaar via besteksbepalingen. In onderhandeling met de projectontwikkelaar wordt dan echter in de exploitatieovereenkomst een inspanningsverplichting opgenomen.
2.2
Huidige investeringen waarvoor SROI in aanmerking komt
Looptijd Investering Aantal verwachte vacatures* Project Leerpark 2006 -2012 €. 175 miljoen 230 Gezondheidspark 2005 -2010 €. 272 miljoen 280 €. 500 miljoen Stadswerven 2005 - 2020 400 €. 170 miljoen Belthure Park 2007 - 2011 200 Hofkwartier 2007 -2010 €. 22 miljoen 25 Totaal 2005 - 2020 €. 1,14 miljard 1135 * Met aantal vacatures wordt hier bedoeld vacatures in manjaren. Dit is gelijk aan 1350 arbeidsuren per jaar. Daar waar verder in deze notitie wordt gesproken over vacatures, wordt hiermee eveneens het aantal manjaren aan arbeid bedoeld.
-4Social Return On Investment Juni 2006
Het totale aantal verwachte vacatures van 1135 over de periode van 2005 - 2020 geeft een gemiddeld aantal vacatures van 75 per jaar. Dat is echter slechts een opsomming van de grote meerjarige projecten. In de praktijk leveren de kleine projecten een behoorlijke bijdrage aan het aantal vacatures ( gemiddeld 30 per j a a r ) die jaarlijks beschikbaar komen. Toelichting: Het aantal verwachte vacatures is geschat op basis van de investeringen. Met uitzondering van het Leerpark moeten de onderhandelingen over invulling van SROI nog worden afgerond of opgestart. Projecten waarvan de investering nog onbekend is, zijn niet opgenomen in de tabel. Een voorbeeld hiervan is het project "Oud Krispijn Vernieuwt", looptijd 2005 - 2013, maar ook kleinere aanbestedingen als de uitbesteding van werkzaamheden door Stadswerken, het aanbesteden van de WMO, enzovoorts.
2.3
Beoogde resultaten en kwaliteitseisen
In de startnotitie van Social return, het Collegevoorstel van 31 maart 1998 is de taakstelling geformuleerd voor het eerste jaar. Dit bestond uit het realiseren van 28 mensjaren. Later zijn geen nieuwe taakstellingen benoemd. Omdat sinds 1 januari 2005 het project SROI bij de Sociale Dienst is ondergebracht, moet SROI een bijdrage leveren aan de primaire doelstelling van de Sociale Dienst, nl het verlagen van het uitkeringsbestand in 2008 (met honderd meer per jaar dan de landelijke gemiddelde daling), zoals de gemeenteraad besloot op 29 juni 2004 in "De kortste weg naar werk". Er zijn geen concrete doelstellingen geformuleerd voor SROI vanuit de doelstellingen van de Sociale Dienst. Dat neemt niet weg dat SROI een bijdrage levert aan de verlaging van het uitkeringenbestand. De Sociale Dienst heeft voor het halen van haar doelstellingen behoefte aan banen en leer/werkplekken die SROI bij uitstek realiseert. De onderstaande tabel toont het aantal plaatsingen op SROI vacatures vanaf 2002.
Jaar 2002 2003 2004 2005 2006
2.4
Aantal geplaatst 85 36 45 55
18 (april 2006)
De financiering van SROI
Van 1998 tot 2005 is het projectbureau gefinancierd uit strategische middelen van Stadsontwikkeling en de Sociale Dienst. Het ministerie van SZW verstrekte aan de gemeente op 2 december 2004 € 298.186,- voor de uitvoeringskosten van SROI in 2005 en 2006. Deze bijdrage is gebaseerd op het innovatieartikel uit de Wwb. Samen met de gemeente Maastricht zoekt Dordrecht de grenzen van de mogelijkheden en presenteert deze aan de dertig grote steden.
-5Social Return On Investment Juni 2006
Het organisatieplan van de Sociale Dienst geeft Bureau ABC opdracht SROI uit te voeren. De formatie die daarbij hoort staat echter niet beschikbaar. De bekostiging van de formatie is daarmee actueel. De bijdrage van SZW schuift de beslissing daarover naar 1 januari 2007. Onderstaand overzicht toont de huidige jaarlijkse kosten van het projectbureau SROI. Kosten: salaris inclusief overhead:
Jaarlijks
Projectmedewerkers 2 fte
€ 132.900
Administratieve ondersteuning 0,5 fte
€ 18.150
Totaal kosten
€ 151.050
2.5
Proces van SROI en plaatsing
Het proces van Social return bestaat ruwweg uit drie fasen; de contractfase, de vertaling van het contract naar vacatures en de fase van verwijzing van werkzoekenden naar de SROI-plekken. In de eerste fase ziet het projectbureau erop toe dat de gemeentelijke inkoper de afspraken mbt SROI naleeft. Het is de taak van het projectbureau bij projectontwikkelaars zoveel mogelijk resultaat uit de onderhandeling te halen. Als de aanbesteding rond is, wordt dit aan het projectbureau gemeld middels een meldingsformulier, waarin o.a. het bedrag van aanbesteding, de startdatum, de duur van het werk en de hoofdaannemer vermeld zijn. Dit vertaalt het projectbureau naar concrete vacatures, in overleg met de werkgever. Deze vacatures worden vervolgens met profielen en planningsoverzichten aan de afdeling Werk van de Sociale Dienst overgedragen, waar een senior klantmanager geschikte werkzoekenden selecteert en doorverwijst. Jongeren van het project Route 23 krijgen daarbij voorrang op andere werkzoekenden, op werkzoekenden die door andere klantmanagers worden aangeleverd, door de Toonkamer of door andere reïntegratiebedrijven in het kader van Workfirst. Vervolgens wordt de kandidaat in dienst genomen door een opleidingsinstituut en gaat werken en leren in het kader van de Beroeps Begeleidende Leerweg (BBL). De aannemer betaalt de loonsom. De enige uitzondering hierop vormt Dordtmij Detacheringen, die de werknemer zelf in loondienst neemt (zie volgend hoofdstuk). Deze kosten worden vervolgens tegen een bepaald tarief doorberekend aan de aannemer.
-6Social Return On Investment Juni 2006
Het proces van SROI
Rol Projectbureau
Handhaven
SROlProces
Activiteiten Projectbureau
x>
Aanbesteden'. -,
Onderhandelen ";', overeenkomst ~K1
"'
*
! l
Convenant"1^
Onderhandelen, vaststellen Adviseren, faciliteren
Ve rtalétfafspraken naar^ . vacatures/ ''' '
f Activeren, '»4, vacaturéme^pjint/ ' af spraken
Handhaven
Vaststellen uren, vacatures, planning Starten monitoring resultaten
eo
Faciliteren vacature vervulling
Werven/sejecteren en '^ > aanleveren sollicitanten
Monitoren
detacheerder/opleiders
u
',J l r
Vacatures^ervulcïröf bijstellen'en, opnieuw^ -• - be'ginnerf, \, '< Resultaten meten >f
Monitor afronden
Rapporteren
De horizontale streep midden in de tekening laat zien waar de vertaling van het contract overgaat in het vervullen van vacatures. De concrete taak van het projectbureau maakt plaats voor een faciliterende rol.
- 7Social Return On Investment Juni 2006
2.6
Soort banen binnen SROI
Sectoren SROI vindt plaats in vier sectoren. De werkzoekende komt in dienst van het opleidingsinstituut, een uitzondering hierop vormt Dordtmij. Sector
Werkgever
Soort werk
Bouw Bouw Infra Schildersbranche Electra en installatietechniek
Dordtmij SSPB Dordtmij Infra SPOS ROI
Ongeschoolde arbeid Leerwerktraject BBL Leerwerktraject BBL Leerwerktraject BBL Leerwerktraject BBL
Drie niveaus De werkzoekende krijgt in veruit de meeste gevallen direct een arbeidsovereenkomst voor de duur van twee jaar, dit is de tijd die nodig is om een startkwalificatie te behalen. In een uitzonderlijke situatie moet deze eerst voorschakelen om het vereiste instapniveau te halen. Social return vindt plaats op drie niveaus: Voorschakeling De werkzoekende heeft nog geen arbeidscontract maar volgt een schakelprogramma om hiervoor in aanmerking te komen.
Leerling De leerling heeft een arbeidscontract van het opleidingsinstituut en volgt een leerwerktraject bij de aannemer.
Werknemer De werkzoekende heeft het leerwerktraject succesvol doorlopen en is door de werkgever in reguliere dienst genomen.
Vanaf het leerling-niveau is er sprake van uitstroom uit de WWB.
2.7
Breder kader
In dit hoofdstuk zijn een aantal programma's of processen beschreven die op SROI van invloed zijn of van invloed kunnen zijn. Collegebesluit Social Return on fnvestment Op 31 maart 1998 besluit het College van B&W tot toepassing van de "5% verplichte inzet van werklozen" in het kader van Social Return on Investment, bij opdrachten van de Gemeente Dordrecht voor aanbestedingen van werken en leveringen van diensten en bij de uitgifte van grond in het kader van de ontwikkeling van woningbouwlocaties. Organisatieplan van de Sociale Dienst van 19 mei 2004 Het Organisatieplan van de Sociale Dienst is onderdeel van het innovatieprogramma dat de gemeente met alle sectoren realiseert. De Sociale Dienst introduceert "De kortste weg naar werk", dat cliënten direct confronteert met werk via het instrument De Werkplaats. De werkwijze stoelt op de Wet Werk en Bijstand die op 1 januari 2004 van kracht werd, de bijbehorende verordening werd in Dordrecht op 1 oktober 2004 van kracht. In het formatieoverzicht van de Afdeling Werk, Bureau Beleid wordt vernoemd dat vanaf 2005 ook de taken op het terrein van Sociale Return on Investment onderdeel uitmaken van dit bureau. Een voorstel hiervoor zou verder worden uitgewerkt door de projectleiders.
- 8Social Return On Investment Juni 2006
ISD Met ingang van 2007 gaat de Sociale Dienst van Dordrecht met vijf andere gemeenten samen in een Intergemeentelijke Sociale Dienst (ISD). In het Organisatie en Formatierapport voor de ISD (2 mei 2006) is bij de afdeling Bijzondere Taken 1 Fte formatie opgenomen voor de functie van Projectmedewerker Social Return on Investment.
Verder betekent de ISD-vorming dat de voor SROI in aanmerking komende aanbestedingen kunnen worden uitgebreid met de aanbestedingen van de andere gemeenten. Als de verschillende colleges instemmen, kan ook SROI worden geregionaliseerd.
Het Werkgevers Service Punt (WSP) In een convenant tussen CWI, UWV en Gemeente Dordrecht is vastgelegd dat gezamenlijk een werkgeversservicepunt wordt ontwikkeld. Het management van de afdeling Werk van de Sociale Dienst vindt een dergelijk WSP de aangewezen positionering voor de verwijzing naar SROI vacatures. Het is echter nog niet zeker wanneer dit WSP operationeel is, omdat de drie partijen het nog niet eens zijn over de invulling ervan.
Het Besluit aanbestedingsregels voor overheidsopdrachten (BAO) Dit besluit regelt in Artikel 26 dat een aanbestedende dienst bijzondere voorwaarden kan verbinden aan de uitvoering van een overheidsopdracht, mits dergelijke voorwaarden met het Verdrag tot oprichting van de Europese Gemeenschap verenigbaar zijn en in de aankondiging of het beschrijvend document vermeld zijn. De voorwaarden waaronder de overheidsopdracht wordt uitgevoerd, kunnen verband houden met sociale of milieuoverwegingen. Het eerdere Dordtse beleid mbt SROI is daarmee onder de Europese regelgeving gekomen. De Reïntegratiebedrijven die Workffrst uitvoeren Reïntegratiebedrijven (RIB's) dragen zorg voor die Werkplaatsen en vervolgtrajecten. De RIB's zoeken de banen voor de cliënten en bemiddelen hen naar werk. Er zijn onvoldoende banen beschikbaar voor de cliënten van de Sociale Dienst. Er lijkt een kwalitatieve mismatch tussen de vraag en het aanbod. Werkgevers vragen optimaal functionerende werknemers die volledige en maximale productiviteit opleveren. SROI kan de twee mechanismen binnen dit sociaaleconomische proces overbruggen. Arbeidsmarktbeleid In het visiedocument "Integraal Arbeidsmarktbeleid" van januari 2006 wordt Social return genoemd als een van de instrumenten die een bijdrage kunnen leveren aan de bestrijding van de werkloosheid, verlaging van het aantal uitkeringsgerechtigden en een arbeidsmarkt die meer diversiteit en flexibiliteit biedt. Citaat uit 'Integraal Arbeidsmarktbeleid': "Bij alle bouwactiviteiten in de stad wordt Social Return on Investment toegepast: in het bestek wordt de afspraak vastgelegd dat de aannemer 5% van de aanneemsom omzet in arbeidsplaatsen (mensjaren) voor langdurig werklozen en jongeren. Met de geplande investeringen in Leerpark, Gezondheidspark, Sportboulevard en Stadswerven als voorbeeld creëert dit instrument een groot aantal banen. In het Leerpark gaat het om 350 banen over een periode van 5 jaar. Prioriteit wordt gegeven aan jongeren. Er zijn afspraken gemaakt met Route 23, de Werkplaats voor jongeren en de opleidingsbedrijven in de branche (bouw, schilders en installatietechniek) om jongeren op te nemen in leerbanen via de BBL constructie. Al tijdens het leertraject betaalt de aannemer de loonkosten en de kosten van begeleiding. Wanneer een voorschakeltraject nodig is om jongeren de nodige startkwalificatie te geven (MBO-niveau 2) draagt de Sociale Dienst bij aan de kosten, samen met het Opleidings- & Ontwikkelingsfonds van
-9Social Return On Investment Juni 2006
de sector. Deze manier van werken kan ook op meerdere gebieden worden doorgezet, bijvoorbeeld bij de realisatie van het Integraal Huisvestingsplan Onderwijs." Cliëntvindsysteem De Sociale Dienst van Dordrecht werkt aan een methode om werkzoekenden te matchen met vacatures omdat de productiviteit en de geschikte sectoren inzichtelijk worden gemaakt. Als de vacaturebeschrijving gekoppeld wordt aan dit Cliëntvindsysteem, zal de selectie en verwijzing voor SROI eenvoudiger worden.
3
Ervaren knelpunten
3.1
Ambtelijke inbedding in de Sociale Dienst
3.1.1 Organisatorische inbedding SROI neemt in de organisatie van de Sociale Dienst een bijzondere plaats in, wat is toe te schrijven aan haar status van een tijdelijk project. In het organisatieplan van de Sociale Dienst van 2004 is vermeld dat de taken van SROI voortaan deel uitmaken van het bureau Arbeidsmarkt, Beleid en Contractbeheer en Beleid. In het sectorjaarplan voor 2006 is SROI niet genoemd en in het Plaatsingsboek ISD (versie 4.1.2.) wordt SROI genoemd als een van de projecttaken van de Afdeling Bijzondere Taken. Een en ander betekent dat als er geen organisatorische wijziging plaatsvindt, Social Return op 31 december 2006 stopt als de financiering uit het innovatiebudget ophoudt. Dat is gezien de huidige bijdrage van SROI aan de doelstellingen van de Sociale Dienst niet gewenst.
3.1.2 Beleidsmatige inbedding Het projectbureau levert een bijdrage aan het behalen van de doelstellingen van de Sociale Dienst door 80 vacatures te realiseren waarop werkzoekenden met een bijstandsuitkering geplaatst worden. SROI is echter niet ingebed in de reguliere beleidscyclus. Door het ontbreken van aansluiting van SROI met de doelstellingen van de Sociale Dienst staan beide los van elkaar, en heeft SROI wel inzicht in het aantal gerealiseerde banen, wat een optimale werking van SROI ten gunste van de resultaten van de Sociale Dienst in de weg staat.
3.1.3 Procesmatige aansluiting tussen SROI en Workfirst Als het projectbureau vacatures heeft gerealiseerd via bestek of onderhandeling, moeten deze vacatures vervuld worden door werkzoekenden met een uitkering door de uitvoeringsorganisatie(s). Deze activiteit is nog niet voldoende georganiseerd. In vergelijking met de verwijzing naar andere uitstroominstrumenten maakt het doorverwijzen naar SROI banen geen integraal onderdeel uit van de processen. Dit heeft gevolgen voor het aantal verwijzingen en de kwaliteit ervan. Het Mt van de Sociale Dienst wil de verwijzing naar vacatures voor SROI-vacatures bij het werkgeversservicepunt onderbrengen als deze een feit is. De klantmanagers zullen echter een belangrijke rol blijven vervullen door verwijzing van werkzoekenden naar het WSP.
-JOSocial Return On Investment Juni 2006
In mei 2006 wordt het werkproces van SROI in het automatiseringssysteem (GWS) van de Sociale Dienst operationeel. Dit zal de meetbaarheid verhogen. Daarnaast is het nodig dat de verwijzingen breder gaan plaatsvinden dan door één contactpersoon, om SROI te integreren in het werkproces van Workfirst.
3.2
Mismatch tussen markteisen en werkzoekenden
In veel gevallen vraagt de arbeidsmarkt om kwaliteiten of vaardigheden waar werkzoekenden in het uitkeringenbestand niet aan voldoen. Dit knelpunt wordt vanuit twee invalshoeken benaderd, namelijk vanuit de vraag van werkgevers en de geschiktheid van werkzoekenden. 3.2.7 Banen De banen zijn door de aard van de aanbestedingen vooral gericht op ongeschoold werk in de bouw en infra en op leer/werk banen in de bouw, afbouw, installatie en infra. Omdat dit uitsluitend aan de sector bouw gerelateerde functies zijn, is toepassing van SROI in andere sectoren gewenst. SROI vindt plaats bij werkgevers die door de gemeente gecontracteerd of aanbesteed zijn. De mogelijkheid om ook SROI toe te passen bij overheidsinstellingen anders dan de gemeente, zijn nog niet benut. SROI bij instellingen als ziekenhuizen, scholen, waterschappen kunnen de diversiteit van banen sterk verbreden. 3.2.2 Werkzoekenden Vaak voldoen werkzoekenden niei aan de kwaliteitseisen van de werkgevers. Om dit verschil op te heffen gaan de plaatsingen op banen in het kader van SROI in de meeste gevallen gepaard met scholing. Ook voor plaatsing kan de werkzoekende beter worden voorbereid, als een betere afstemming plaatsvindt met de uitstroominstrumenten van de Sociale Dienst en de Sociale werkvoorziening.
3.3
Afspraken SROI op gemeentelijk niveau
Bij sommige aanbestedingen in de bouw neemt het aandeel arbeidskosten sterk af in verhouding tot de totale som. Dit is bijvoorbeeld het geval bij projecten waar voorgefabriceerde materialen worden gebruikt. Bij aanbestedingen waar dit het geval is, kan de 5% een belemmering vormen. De regeling staat immers niet toe van dat in dringende situaties van de 5% wordt afgeweken.
4.
Ambities
Het projectbureau SROI wil bijdragen aan de doelstelling van de Sociale Dienst door banen te verwerven aan de onderkant van de arbeidsmarkt, die aansluiten bij de behoefte van de Sociale Dienst. Door effectieve samenwerking zorgt zij dat de werkgevers in het kader van SROI hun banen en opleiding afstemmen op de werkzoekenden. Tevens verstrekt zij zodanig kwalitatieve informatie dat de uitvoerders van Workfirst in staat zijn de juiste mensen te selecteren. Daarvoor wil zij ambtelijk en procesmatig stevig ingebed zijn in de organisatie van de Sociale Dienst en de SROI afspraken met werkgevers verbeteren en uitbreiden via innovatieve acties.
-_\ 1 Social Return On Investment Juni 2006
SROI wil aanspreekbaar zijn op het verwerven van 80 vacatures per jaar en op het leveren van alle inspanningen die nodig zijn om verwijzers in staat te stellen deze vacatures te vullen. Met de voorgestelde maatregelen in het volgende hoofdstuk wil bureau SROI deze ambitie waarmaken.
5.
Voorgenomen ma? tree alen
In dit hoofdstuk zijn verbetervoorstellen geformuleerd, die de continuïteit en kwaliteit van SROI moeten waarborgen. Achtereenvolgens worden voorstellen en activiteiten genoemd met betrekking tot de inbedding en aansluiting met de organisatie, de mismatch tussen vraag en aanbod, verbetervoorstellen voor de regelingen en tenslotte een aantal innovaties. Deze voorstellen zijn voor de volledigheid in bijlage 1 vertaald naar een planning van concrete activiteiten.
5.1
Ambtelijke inbedding in de IS D
Voor het optimaal functioneren van SROI, dat wil zeggen om banen te realiseren en ervoor te zorgen dat doorverwijzingen toenemen in kwaliteit en aantal, is het nodig dat het voortbestaan van SROI gewaarborgd wordt door financiering vanaf 2007, zij een duidelijke plaats krijgt in de ambtelijke organisatie van de gemeente Dordrecht, dat SROI onderdeel gaat uitmaken van de reguliere beleidscyclus en dat de processen van vacatures werven en het doorverwijzen integreren.
5.1.1
Organisatorische inbedding
Voor een goede inbedding van beleid en processen, tevens om de continuïteit van SROI te waarborgen wordt de formatie van het projectbureau per 1 januari 2007 binnen de ISD ondergebracht.. Dit biedt een goede besis voor de integratie van de werkprocessen van SROI en de Sociale dienst, zowel operationeel a's beleidsmatig. Voor de uitvoering wordt nauw samengewerkt met het op te ric! ' en Warkgeversservicepunt. Het Werkgeversservicepunt is immers een nieuw op te richten r iderceel cq samenwerkingspartner van de Sociale dienst waardoor de proces-, en beleidsmatige aansluiting gewaarborgd kan worden.. De lijn is in overeenstemming met de huidige situatie, waarin SROI als project is ondergebracht bij het bureau ABC van de afdeling Werk van de Sociale Dienst. Bijkomende voordelen zijn dat zowel werkgeverscontacten als een verwijsfunctie bij het WSP worden ondergebracht. Dit in acht genomen zal zo spoedig als de oprichting van het WSP dat toelaat, SROI bij het WSP ondergebracht worden en SROI vanaf 1 januari 2007 gefinancierd worden uit het werkdeel van de WWB.
-J 2 Social Return On Investment Juni 2006
5.1.2 Beleidsmatige inbedding Het is van belang dat SROI deel gaat uitmaken van de jaarlijkse beleidscyclus. Daarvoor wordt de gewenste bijdrage van SROI aan r!e ISD in de jaarlijkse planning geformuleerd en vertaald naar concrete doelstellingen. Deze komen tot uitdrukking in door SROI geformuleerde voorgenomen activiteiten die zij vervolgens uitvoert. Aan het einde van het jaar vindt een evaluatie van de uitvoering plaats, waarna zonodig de doelen worden bijgesteld, waarna het proces opnieuw aanvangt.
Het project SROI ontwikkelt een volgsysteem voor het volgen van vacatures. Hierin komen tot uitdrukking het aantal uren, het aantal vacatures, de soort vacatures en het resultaat. De afdeling Werk ontwikkelt in samenwerking met project SROI een monitor om de werkzoekende te volgen bij verwijzing en plaatsing, dit wordt uitgebreider beschreven in de volgende alinea.
5.1.3 Procesmatige aansluiting Bussen SROI en Workfirst Om de verwijzingen naar SROI te integreren in de reguliere Workfirst processen, wordt dit breed bij het klantmanagement ondergeoracht. Verwijzing Als het werkgeversservicepunt een feit is, vindt na verwijzing door de klantmanager de matching plaats bij het werkgeversservicepunt of een ander door de Sociale Dienst te organiseren vacaturemeldpunt. Daar worden tevens arrangementen aangeboden die nodig zijn om een werkzoekende passend te maken voor een vacature, bijvoorbeeld begeleiding, nazorg, training en voorschakeling, uitgevoerd door de gecontracteerde partijen. Ook kan worden verwezen naar instanties voor schuldhulpverlening, AVVBZ-financiering voor het oplossen van belemmeringen in de privé-situatie enzovoorts. Monitoring en rapportage Daarnaast zullen de verwijzers kunnen beschikken over informatie die verwijzing mogelijk maakt. Twee huidige ontwikkelingen spe'en daarin een rol van betekenis. Er is een voorstel ingediend voor een clientvindsysteem. Daardoor kunnen werkzoekenden op arbeidsmarktrelevante en functiespecifieke criteria worden benoemd en geselecteerd. Momenteel wordt het automatiseringssysteem van de Sociale Dienst ingericht om kandidaten te kunnen werven en selecteren ter behoeve van de vacatures. Dit is naar verwachting vanaf 1 juli 2006 operationeel en sluit aan bi: de huidige registratie van het Workfirstproces. Het systeem levert informatie over doorlooptijden, rapportagemomenten, communicatie in het proces, het resultaat van de plaatsing en uitval. Beide ontwikkelingen leiden tot e n beter inzicht in het werkzoekenden bestand wat de kwaliteit van de aanmeldingen en daarmef; de duurzaamheid van de plaatsingen.
5.2
Mismatch tussen marktaisen en werkzoekenden
5.2.1 Banen Om ervoor te zorgen dat meer werkzoekenden kunnen voldoen aan de eisen, wordt gezocht naar mogelijkheden om de diversiteit van de sectoren waarin SROI wordt toegepast, uit te breiden.
- 13Social Return On Investment Juni 2006
Gedacht kan worden aan uitbreiding ven aanbestedende diensten van bijvoorbeeld ziekenhuizen, scholingsinstellingen en waterschappen, maar ook bij de regiogemeenten die vanaf 1 januari 2007 met Dordrecht samenwerken in de ISD. Plaatsing van kandidaten via SROI kan binnen de aanbestedende organisatie plaatsvinden, waardoor het deze instellingen voordeel biedt. Het is onzeker of deze instellingen bereid zijn tot toepassing van SROI bij hun aanbestedingen. In een poging deze, voor SROI nieuwe markt te bewegen tot toepassing wordt in overleg met de afdelingen Inkoop en aanbesteding en Communicatie een plan opgesteld om deze organisaties effectief te benaderen en te openen voor SROI. Afhankelijk van het succes hiervan wordt een werkproces ontwikkeld voor toep ïssinn van SROI bij deze organisaties, eveneens in samenwerking met de afdelingen :nkocp en Aanbesteding, en de afdeling Communicatie. Tevens informeert het projectbun au bij kenniscentra en branches of deze, nieuw aan te boren sectoren mogelijkheden kunnen bladen voor leerwerktrajecten voor bijvoorbeeld zorg, techniek, transport en horeca. In de zorg is het bijvoorbeeld bekend dat stageplaatsen vaak onbetaald zijn. 5.2.2 Werkzoekenden Om vanuit de aanbodkant de ma= :h tussen vraag en aanbod te verbeteren, wordt de aansluiting vanuit uitstroominstrumenten van de Sociale Dienst en de WSW versterkt. SROI wijst door tussenkomst van contractmanage^s de reïntegratiebedrijven (RIB's) op de uitstroommogelijkheden via SROI-vacatures. Dit wordt bij net agendapunt 'uitstroom en resultaten' meegenomen in de monitorgesprekken met RIB's. Klantmanagers monitoren vervolgens welk gedeelte van de totale uitstroom via SROI, vanuit de RIB s heeft plaatsgevonden. Daarnaast zullen de eerder genoemde, door WSP aangeboden flankerende voorzieningen een grote rol spelen in de verhelpen v in de mismatch tussen de vraag en het aanbod.
5.3
Verbreding draagvlak v
Om SROI efficiënt en effectief te te passen dient er een breed draagvlak te komen voor SROI bij de diverse gemeentelijke sectore en programma's, vanuit het Gemeentelijk Integrale Arbeidsmarktbeleid. Tevens zal het bureau Inkoop en Aanbesteding het projectbureau periodiek informeren over actuele aanbestedingen, zodat hè projectbureau kan toezien op toepassing van SROI. Hierover zijn inmiddels afspraken gemaakt
5.4
Overige innovaties
Het projectbureau gaat de mogelijkheden onderzoeken voor toepassing van SROI bij subsidieverstrekking. Echter, ornciat ontvangers van subsidie vaak weinig financiële draagkracht hebben, kunnen hier stageplaatsen voor de verschillende Workfirst-instrumenten gevraagd worden in plaats van betaalde ba^en. Het projectbureau onderzoekt de ioge:ijkheden om de "5% - regeling" flexibel in te zetten, dat wil zeggen of dit percentage veri agd kan worden als dit door het type aanbesteding wenselijk of noodzakelijk is. Indien dit haalbaó blijk', worden voorwaarden geformuleerd waaronder van de 5% regeling kan worden afgewei ^n.
- 14Social Return On Investment Juni 2006
6.
Kosten
SROI is tot 1 januari 2005 uitgevoerd door twee projectmedewerkers (samen 1 fte) met beperkte administratieve ondersteuning. V? naf 2005 is het aantal fte door uitbreiding van werkzaamheden in verband met enkele grote projecten met een IPW-subsidie van SZW tijdelijk opgehoogd tot 2 fte projectmedewerker plus een halve fte administratieve ondersteuning. Op basis van ervaringen heerst h<:i inzicht dat het projectbureau SROI kan volstaan met 1 fte projectmedewerker en een halve te voor administratieve ondersteuning. Dit betekent voor de financiering ./an SROI de komende jaren het volgende: Kosten: Salaris inclusief overheac
2007
2008
2009
Projectmedewerker^
€
66.450
€ 68.443
€ 70.496
Administratieve ondersteuning
€
18.150
€ 18.695
€ 19.256
Totaal kosten
€
84.600
€ 87.138
€ 89.725
Hier is gerekend met een jaarlijks indexering van 3%. Financiering vindt plaats uit het V.erkdeel van het WWB-budget.
7.
Communicatie
De regiogemeenten die betrokker zijn bij de ISD-vorming worden geïnformeerd over het nieuwe SROI-beleid. Alle sectoren van de gemeente Dordrecht worden geïnformeerd over het nieuwe SROI-beleid. Alle offrerende partijen voor aanbestedingen van de gemeente Dordrecht worden door het bureau Inkoop en aanbesteding geïnform-erd over het Dordtse SROI-beleid. De cliëntenraad van de Sociale D onst van Dordrecht wordt geïnformeerd over het SROI-beleid.
Sociale Dienst Dordrecht Juni 2006
- 15Social Return On Investment Juni 2006