Sociaal ondernemerschap & de overheid Prof. Dr. Mark van Twist
Ondernemers zijn steeds vaker te vinden op de vervagende grenzen tussen markt, overheid en samenleving. Een ICT bedrijf met autistische werknemers met een Wajong-uitkering of een callcenter met blinde mensen in dienst: zomaar twee voorbeelden van bedrijven waarin sociale doelstellingen worden gecombineerd met economische doelstellingen. Deze sociale ondernemers leveren niet alleen economische waarde, maar dragen ook bij aan de aanpak van maatschappelijke vraagstukken. Deze ondernemingen brengen de overheid in een tweestrijd. Aan de ene kant zijn deze ondernemingen zeer gewenst, de ondernemers dragen namelijk uit eigen initiatief bij aan maatschappelijke kwesties. Aan de andere kant zorgt juist het feit dat de ondernemers vanuit eigen initiatief aan een sociaal vraagstuk bijdragen voor vragen, discussies en dilemma’s aan de kant van de overheid. Is een sociale onderneming bijvoorbeeld administratief te beschouwen als een bedrijf of een stichting? En indien een sociale onderneming wordt beschouwd als een onderneming, kunnen er dan subsidies worden toegekend of geeft dit politieke problemen in relatie tot andere vergelijkbare bedrijven? Sociale ondernemers hebben bovendien, meer dan ‘gewone’ ondernemers, met de overheid te maken: veel publieke waarden blijken omgeven met regels, toezicht en randvoorwaarden. Ondernemers en overheden ontmoeten elkaar op financieel vlak (o.a. subsidies), op legaal vlak (o.a. vergunningen) en op communicatief vlak (o.a. informatie). Op elk van deze terreinen doen zich andere politieke, bestuurlijke en administratieve vragen voor waar zowel ondernemers als ambtenaren mee worden geconfronteerd. Deze module verkent deze vragen en dilemma’s door middel van colleges en casusbesprekingen. In de eerste plaats verkennen deelnemers verschillende, beloftevolle praktijken van sociaal ondernemerschap: wat is sociaal ondernemerschap en in welke vormen komt het voor? Daarna verkennen zij met de docenten verschillende manieren waarop overheden ruimte kunnen geven aan sociaal ondernemerschap. Wat betekenen vanzelfsprekende begrippen als ‘ruimte geven’ en ‘loslaten’ eigenlijk in de praktijk? Hoe begeef je je als overheid in netwerken van sociale innovatie? Wat vergt sociaal ondernemerschap van betrokken ambtenaren: de praktijk toont aan dat zij soms de eigen organisatie zullen moeten trotseren – hoe doe je dat precies? En wat moet je doen wanneer een ondernemer zich net niet helemaal aan alle voorschriften lijkt te willen houden? Op deze manier verkent deze module het ongemak, én de manieren om hiermee om te gaan, van een samenleving waarin de overheid niet langer meer het monopolie behoudt op publieke dienstverlening.
Prof. Dr. Mark van Twist
Dag 1 11 maart
Dag 2 18 maart
Dag 3 27 maart
Dag 4 1 april
Financiële ontmoetingen Een eerste ontmoeting met sociaal ondernemerschap Kick-off – onderlinge kennismaken aan de hand van eigen casuïstiek
Politiek- bestuurlijke ontmoetingen
Bestuursrechtelijke Ontmoetingen
Casusbespreking: De leeszaal west & community lovers guide
Momentum verwerven in de politiek-bestuurlijke arena: Het verhaal van de sociale ondernemer
Casus bespreking
9.30-10.30 Prof. Dr. Mark van Twist
9.30-11.00 Maurice Specht
9.30-12.00 Prof. Dr. Mark van Twist
Introductie tot sociaal ondernemerschap – een verkenning van schurende werelden
Verdienen aan de publieke zaak I: Businessmodel van sociale ondernemingen
Van laagste naar eerste overheid: drie actuele decentralisaties en de kansen voor sociaal ondernemerschap
10.30-12.30 Prof. Dr. Mark van Twist
11.00-12.30 Sadik Harchaoui
13.00-16.00 Dr. Martijn van der Steen
Pauze
Pauze
Pauze
Pauze
12.30-13.30
12.30-13.30
12.00-13.00
12.00-13.00
Een blik van binnenuit op (het belang van) sociale ondernemingen en het samenspel met de overheid
Verdienen aan de publieke zaak II: De financiering van sociale ondernemingen
Aansluiting behouden met het politiekbestuurlijke domein: timing als instrument
Afsluitende reflectie: hoe kan de overheid ruimte geven aan sociaal ondernemerschap
13.30-15.00 Social Enterprise NL (onder voorbehoud)
13.30-15.30 Sadik Harchaoui
13.00 – 17.00 Dominque Schrijer
13.00-17.00 Prof. Dr. Mark van Twist
Inhoud geven aan de participatiesamenleving: vormen vinden in een veranderend publiek domein
Strategische filantropie
15.00-17.00 Prof. Dr. Mark van Twist
15.30-17.00 Prof. Dr. Lucas Meijs
Deelname Deelnamekosten De kosten van deelname aan deze module bedragen €2.900 per deelnemer. Dit bedrag is vrijgesteld van BTW. Aanmelden U kunt zich via onderstaande link aanmelden: http://www.nsob.nl/capitaselecta/modules/sociaal-ondernemerschap-de-overheid/ Informatie: Voor organisatorische vragen kunt u terecht bij de projectmanager, Linda Frauenfelder:
[email protected] en 0703024940 Voor inhoudelijke vragen kunt u zich richten tot de leermanager, Daphne Bressers MSc:
[email protected] en 070 3024927. Voor algemene informatie over de NSOB kunt u terecht op onze website: www.nsob.nl
Over de NSOB De Nederlandse School voor Openbaar Bestuur De Nederlandse School voor Openbaar Bestuur (NSOB) verzorgt sinds 1989 hoogwaardige postacademische opleidingen. In dat jaar besloten de Universiteit Leiden en de Erasmus Universiteit Rotterdam tot de oprichting van de Nederlandse School voor Openbaar Bestuur. Sinds juli 1995 participeren behalve de Universiteit Leiden en de Erasmus Universiteit Rotterdam ook de Universiteit Utrecht, de Universiteit van Amsterdam, de Technische Universiteit Delft, de Universiteit van Tilburg en de Vrije Universiteit van Amsterdam in de NSOB. Vanaf haar aanvang streeft de NSOB ernaar om met geavanceerde en uitdagende opleidingen voor het topsegment van het management in openbaar bestuur en publieke sector bij te dragen aan een hoogwaardig openbaar bestuur. De opleidingen van de NSOB onderscheiden zich door: ▪ ▪ ▪ ▪
Het aanbieden van leeromgevingen die in hun didactiek zijn afgestemd op het leren van ervaren tot zeer ervaren professionals. De inzet van topdocenten uit wetenschap en praktijk is daarbij vanzelfsprekend. Het aanbieden van leerinhouden waarin inzichten uit vooraanstaande researchprogramma’s worden verbonden met strategische vragen uit de praktijk. De relatie van de NSOB met universiteiten is daarom van groot belang. Daarnaast is de NSOB ook een onafhankelijke denktank die strategische vragen in de publieke sector onderzoekt. Het aanbieden van leerprogramma’s waarin maatschappelijke ontwikkelingen en transformaties altijd uitgangspunt zijn voor reflectie over de publieke sector en het openbaar bestuur. Begrip van de wereld is in deze domeinen cruciaal. Er kan niet worden volstaan met instrumentele vakkennis op managementgebied. Het aandacht schenken aan persoonlijke effectiviteit in de context van de voornoemde reflectie. Daarbij staat voor de NSOB voorop dat dienstbaarheid aan de publieke zaak een van de professionele en dus ook persoonlijke kernwaarden is.
Contactpersonen
Leermanager (inhoud): Daphne Bressers MSc 070 3024927
[email protected] Projectmanager (organisatie): Linda Frauenfelder: 0703024940
[email protected]