SNA is Erfgoed Nederland geworden; Wat gebeurt er met de Reuvensdagen?

Be mid d e lin g

Richard Hermans directeur Erfgoed Nederland





P a y - r o l l d i e n s t

SNA is Erfgoed Nederland geworden; Wat gebeurt er met de Reuvensdagen?







Deta cher en









Ui tz e nd en









Werving en Selectie





Erfgoed Nederland bestaat nu bijna een jaar. De organisatie waarin NCM, SNA, DIVA en Erfgoed Actueel opgegaan zijn, zet zich nu in voor het totale cultureel erfgoed: archieven, monumenten, musea en natuurlijk ook de archeologie. Directeur is Richard Hermans. Wij willen weten hoe hij de rol van de archeologie hierin ziet. Hermans was hiervoor directeur van DIVA en interimdirecteur van stichting Erfgoed Actueel. En nu is hij dus de eerste van het sectorinstituut Erfgoed Nederland. Hij vertelt: “We hebben het afgelopen jaar de fusie erg snel tot stand kunnen brengen. De medewerkers van de organisaties binnen Erfgoed Nederland zagen hun opdracht echt als een uitdaging en hadden er zin in hun specifieke kennis erfgoedbreed met elkaar te verknopen. Dus dat onderdeel van ons beleidsplan is in ieder geval al klaar.” Hoe moet je dat zien, verknopen van de kennis? “Vanaf januari is er een uitwisseling van kennis op gang gekomen tussen de partijen in het veld en de medewerkers van de samengevoegde organisaties. Daartussen is gezocht naar de samenhang. Met name de archeologie heeft daaraan als jonge discipline een actieve bijdrage geleverd. De archeologie is namelijk zelf ook nog op zoek naar haar eigen grenzen en is heel bewust bezig gegaan met wat hun sectorspecifieke verlangens en wensen zijn en waar de verbindingen tussen de sectoren liggen.” Hoever zal deze erfgoedbrede benadering doorgevoerd worden? “Een van de programmalijnen van Erfgoed Nederland is dat wij er voor zullen pleiten om in plaats van alleen naar het object naar de hele context te kijken. Archeologie, monumenten en ruimtezorg zoals groen en de zorg voor het cultuurlandschap zullen veel meer moeten integreren. Ook in de gemeentelijke verordeningen zul je zien dat de archeologische waarden vaker samen met monumenten, groen en milieu in kaart zullen worden gebracht. Door middel van cursussen ondersteunen wij de gemeenten in die integrale aanpak om een locatie vanuit diverse invalshoeken te kunnen benaderen.”

Heeft de archeologie juist nu niet de behoefte om zich nog als aparte sector op te stellen? “Waar het de belangen van de archeologie als sector betreft, zou die benadering misschien nog lastig zijn. De archeologie als sector is namelijk nog volop bezig zich te profileren en zich maatschappelijk en politiek een plaats te verwerven. Wij ondersteunen de sector daarom ook zeker in die sectorspecifieke verlangens en wensen. Maar nu met Malta en de herziening van de monumentenwet is ook de archeologie hard op weg een volwassen discipline te worden.” Is een multidisciplinaire benadering altijd gewenst? “Archeologie gaat toch altijd over de context? En dat gaat dus verder dan de archeologie zelf. Ik denk dat het belangrijk is de raakvlakken te zoeken met de andere disciplines. Veel gemeentelijke archeologen zoeken trouwens al de samenwerking met musea en archieven. Zelf ben ik jarenlang stadsarchivaris van Zutphen geweest en heb toen intensief met de gemeentelijk archeoloog samengewerkt.” Zal dat zijn weerslag hebben op Reuvensdagen? Blijft dat een puur archeologisch evenement of bent u van plan om het karakter breder te trekken naar de hele erfgoedsector? “Zoals Reuvens als eerste professor in de archeologie al sterk multidisciplinair was, en daarmee in feite een proto-erfgoedprofessional, zo zijn vandaag de dag archeologen dat ook. Archeologie als wetenschap kan niet zonder andere disciplines: monumentenzorg, bouwhistorie, landschapsvraagstukken, geschiedenis, archiefonderzoek, bètawetenschappen. De thema’s die tijdens de Reuvensdagen aan de orde komen, laten dat ook zien. De Reuvensdagen zijn daarbij natuurlijk voor de archeologie als sector van groot belang. Niet alleen voor kennisuitwisseling maar ook als ontmoetingsplaats en voor netwerkvorming. Lees verder op pagina 3

Nieuws brief 8, w inter 2007 Voorwoord We hebben er al vele malen over geschreven maar het laatste woord is er nog niet over gesproken: de nieuwe monumentenwet. Had die niet al veel eerder van kracht moeten zijn? Het is er nu in ieder geval toch van gekomen. Ondertussen hebben de meeste gemeenten genoeg tijd gehad zich voor te bereiden op hun nieuwe rol van bevoegd gezag. ‘Tot voor kort zat de archeologie nog in de ivoren toren van de wetenschap. Maar nu zijn we onderdeel van de maatschappij en van een proces; het ruimtelijk beleid,’ zoals de gemeentelijk archeoloog van Maastricht, Gilbert Soeters, het treffend verwoordt op pagina 2. Wij vragen ons af hoe de gemeenten die transformatie hebben aangepakt en hoe dat tot nu toe werkt in de praktijk. Naast Maastricht gunnen ook Apeldoorn en Houten ons een blik in de keuken. Niet alleen als onderdeel van het bouwproces maar ook als branche lijkt de archeologie steeds volwassener te worden. En wij groeien mee. We merken dat onder andere in de toenemende vraag naar hoog­gekwali­ ficeerd personeel. Maak daarom ook in deze krant kennis met enkele archeologen die via ArcheoWerk hun weg vonden in de archeologie. Als ArcheoWerk zijn we natuurlijk ook trots op onze eigen mensen. We stellen u daarom voor aan Marloes Eek. Zij heeft reeds ruime ervaring opgedaan in de uitzendwereld en versterkt daarmee sinds zes maanden ons team als adviseur. Alle bovengenoemde ontwikkelingen binnen de archeologie blijken uiteindelijk onderdeel te zijn van een grotere ontwikkeling die de gehele erfgoedsector betreft. Zo is de SNA per 1 januari van dit jaar onderdeel geworden van het sectorinstituut Erfgoed Nederland. Hiermee heeft de archeologie ook op dit niveau een officiële plaats gekregen in het totale pakket van het cultureel erfgoed. Directeur Richard Hermans pleit in het hoofdartikel voor een verregaande integratie tussen de verschillende sectoren binnen Erfgoed Nederland. Niet het object maar de context zou voorop moeten staan. Hij vertelt wat dat volgens hem ook voor de archeologie betekent en welke rol deze discipline kan spelen binnen de erfgoedsector maar ook in rest van de maatschappij. Genoeg stof dus om over na te denken en eens een stevige discussie op te zetten. En daar is op de Reuvendagen dan ook volop de gelegenheid toe.

Jantina Jacobs-Broertjes

Wie in de archeologie personeel zoekt of op zoek is naar een baan, kan bij ArcheoWerk terecht. Van veldtechnicus tot beleids­medewerker, van veldarcheoloog tot fysisch geograaf: ArcheoWerk weet steeds de match tussen werk­zoekende en werkgever te maken. Maatwerk: daar gaat het om.

...Houten

Op 1 september was het eindelijk zover: de nieuwe monumentenwet trad in werking. Het bevoegd gezag voor de archeologie ligt nu daadwerkelijk bij de gemeenten. Deze hebben zich de afgelopen jaren uitgebreid kunnen voorbereiden op deze nieuwe rol. Veel gemeenten werkten zelfs al geruime tijd in de geest van de nieuwe wet. We spraken met drie van hen. In hoeverre hebben zij hun zaakjes op orde? Werkt het naar behoren? Wat kan beter? Apeldoorn, Maastricht en Houten hebben zo ieder hun eigen

De groeikern Houten lijkt zo op het eerste oog niet veel historie te huisvesten. Het heeft zijn huidige vorm pas gekregen in de jaren tachtig en negentig van de vorige eeuw. Maar Houten

aanpak met die overeenkomst dat ze alledrie hun archeologische blik op de toekomst hebben gericht.

...Maastricht “Er zijn maar weinig gemeenten die zo’n rijke historie hebben. Van het Paleolithicum tot aan de Tweede Wereldoorlog: we hebben het allemaal. Maar dat kan ook tegen je werken. Want waar liggen je prioriteiten?” Stadsarcheoloog Gilbert Soeters vertelt hoe zijn gemeente, met reeds een lange archeologische traditie, klaargestoomd is voor de nieuwe wet.

Werving en Selectie

Maastricht graaft al sinds 1979. “December 1979 om precies te zijn. Maar archeologie was in den beginne ingedeeld onder cultuur en was tot voor kort gelokaliseerd in een apart gebouw. Dat werkte niet goed. Nu valt archeologie onder de sector ‘Ruimte, team Ontwerp’ en heeft nu ook letterlijk een plek gekregen, vooraan in het proces van ruimtelijke ordening. Wij zijn nu onderdeel van de ontwikkeling van de stad, samen met planjuristen en stedelijke ontwerpers.” Maar voor Maastricht met een lange graaftraditie vergde dat wel de nodige reorganisaties en een mentaliteitsverandering. “Er is inderdaad een hele gedachteswitch nodig geweest. Tot voor kort zat de archeologie nog in de ivoren toren van de wetenschap. Maar nu zijn we onderdeel van de maatschappij en van een proces, het ruimtelijk beleid. Daar hebben met name oudere archeologen nog best moeite mee.”

U itz en de n Detach ere n

ArcheoWerk, nieuwsbrief 8 winter 2007

Ondertussen, bij de gemeente....

Onderzoekskader Maastricht zette voorheen in op een eigen opgravingsdienst. “We hadden een erg goed team maar dat zijn nu gepensioneerden. En zelf KNA-proof opgraven past niet meer in ons kostenplaatje. Nee, nu willen we meer op de regisseurstoel zitten. We houden de budgetten en de tijdspanne in de gaten en binnenkort hebben we een lokaal onderzoekskader met een cultuurwaardenkaart. We hebben duidelijk bepaald welke kennis er al is binnen de gemeente en wat de speerpunten voor de toekomst gaan worden.” Dat er nu met de nieuwe wet ook gemeenten zullen zijn die alleen het hoognodige zullen doen, is volgens Soeters iets waar de inwoners van zo’n gemeente zelf voor kiezen. “Een gemeenteraad is altijd een afspiegeling van de bevolking. Daar moet je vrede mee hebben. Dat is de democratie. En natuurlijk zal men de grenzen opzoeken maar dat adviesbureaus zullen inspringen op die onwil van gemeenten, dat geloof ik niet.” Kennismanagement Soeters ziet met name de voordelen van de nieuwe wet. “Ik denk dat de archeologische kennis wat de gemeentelijke organisatie betreft nu transparanter wordt. Hiervoor zat dat alleen in het hoofd van de archeoloog. Kennismanagement is nog nieuw in de archeologie maar het is noodzakelijk als je partner wilt zijn in het ontwikkelingsproces. En ik moet er ook niet aan denken dat ik de enige ben die alles in mijn hoofd zou hebben. Als ik omval, zou dat allemaal verloren gaan.” Juist ook de kennis van de amateurs wordt nu volgens Soeters bewuster benut. ”Wij hebben bijvoorbeeld amateurs met veel kennis van het Paleolithicum. Zelf

kent weldegelijk een rijke historie in de bodem en ook de zorg daarvoor is niet van gisteren. De gemeente werkt al jaren in de geest van Malta en de implementatie van de nieuwe monumentenwet heeft voor archeoloog Doris Schmutzhart dan ook geen grote gevolgen. De archeologische traditie van Houten begint al in de jaren vijftig als in de dorpskern bij de aanleg van een riool de fundamenten van een Romeinse villa worden gevonden. “Er werkte toen iemand bij de gemeente die erg geïnteresseerd was in archeologie. En ook de amateurs zijn sindsdien erg actief.” Aan draagvlak daarom geen gebrek in Houten.







P a y - r o l l d i e n s t





Be mid d e lin g

pagina 

Archeoloog in Maastricht

Gilbert Soeters ‘Nu zijn we onderdeel van (...) ruimtelijk beleid. Daar hebben met name oudere archeolo­gen best moeite mee.’ ben ik meer thuis in de Provinciaal-Romeinse periode en de Middeleeuwen. Die amateurs kunnen artikelen schrijven waar ik nog wat van kan leren. Als regisseur kan ik er voor zorgen dat we die kennis gebruiken.” En dat doet de gemeente dus ook want cultuurhistorie is belangrijk voor haar bewoners. “Vraag een Maastrichtenaar waarom hij trots is op zijn stad en hij zal zeggen: de geschiedenis en het oude centrum. Dat is een gevoel dat altijd bovenkomt.” Die binding aan de streek is volgens Soeters belangrijk en ook interessant als instrument voor nieuwkomers om zich thuis te voelen. “Allochtonen, bijvoorbeeld, hebben vaak een veel sterkere cultuurtraditie dan wij. Als zij onze cultuur en geschiedenis eigen maken kan men niet alleen rekenen op gemotiveerde mensen die zich inzetten voor het cultureel erfgoed, het zou tevens de ultieme integratie zijn.” Aan belangstelling geen gebrek volgens Soeters: “Bij een opgraving in de stad komen alle lagen van de bevolking kijken. En terecht, archeologie is ook leuk en avontuurlijk. Het is soms gewoon een spannend jongensboek”

Kakelvers Sinds juli van dit jaar ligt er dan ook een kakelvers archeologiebeleid dat door het gemeentebestuur is aangenomen. Het beleid ligt momenteel ter inzage en wordt naar verwachting nog dit najaar vastgesteld. Het is de bedoeling om op basis van het beleid een paraplubestemmingsplan archeologie te ontwikkelen dat toegevoegd wordt aan de bestaande bestemmings­ plannen. Daardoor wordt het beleid in één keer voor het gemeentelijke gebied geïmplementeerd en speelt het bodemarchief een rol bij het verlenen van bouw-, aanlegen sloopvergunningen. “Ik heb het beleid overigens in samenwerking met een archeologisch adviesbureau geschreven. De reacties zijn positief.” Schmutzhart werkt sinds 2005 bij de gemeente en is de eerste archeoloog in dienst. “Daarvoor huurde Houten een archeoloog in. Een collega pleitte er echter in de nota cultuurhistorie voor om een vaste archeoloog in dienst te nemen.” Zo gezegd zo gedaan. “Maar we besteden wel al het onderzoek uit. Mijn taak is het er voor te zorgen dat de archeologie vooraan in het proces wordt meegenomen. De samenwerking met de rest van de gemeente verloopt daarin overigens goed.” Wat dat betreft is Houten, hoewel een nieuwe gemeente, volwassen op archeologisch gebied. Schmutzhart kan dan ook putten uit een lange graaftraditie en de grondige kennis van de amateurs binnen de gemeente. Op basis daarvan en van de reeds aanwezige landelijke kennis betreffende haar gebied heeft zij een gedetailleerde waardenkaart kunnen opstellen. “Daarin hebben we die plaatsten opgenomen waar aantoonbaar kan worden gemaakt dat er wat kan zitten.” Cultuurmenu Dus wat samenwerking tussen de gemeente en de amateurs betreft: die verloopt in Houten ook goed. “Zij zien meer dan je denkt. Ze zitten veel op de fiets en waarschuwen ons als er ergens wordt gegraven. Dan bellen ze op om te checken of ‘t in orde is. Soms kijken ze bij werkzaamheden toe of er toch iets zit, ook al blijkt uit de waardenkaart dat er geen verwachtingen zijn. Zij houden een oogje in het zeil. Wij bevelen ook altijd in het programma van eisen aan om tijdens het onderzoek de samenwerking met de amateurs te zoeken.” Deze aanpak is in de loop van de jaren gegroeid en werkt goed. “Wij scheppen het kader, waarbinnen het onderzoek gedaan kan worden. En dat is een goede aanpak gebleken.” Maar hoe het ook wordt aangepakt, ook in Houten vindt de archeologie zijn bestaansrecht uiteindelijk in de bevolking. “Wij hebben natuurlijk veel nieuwbouw.

ArcheoWerk, nieuwsbrief 8 winter 2007

Be mid d e lin g

...Apeldoorn



De Gemeente Apeldoorn is nu tien jaar serieus bezig met archeologie en speelt al geruime tijd in op de toekomst. Maarten Wispelwey is hier sinds 2001 de gemeentelijk archeoloog.

Verkopen Al met al staat de gemeente Apeldoorn positief tegenover de archeologie. Dat is natuurlijk mooi. Echter, het gevaar van de nieuwe wet schuilt volgens

P a y - r o l l d i e n s t

Vervolg van voorpagina

Werving en Selectie

Wispelwey juist in de situatie waarin dat niet het geval zou zijn. “Als een gemeente geen zin in archeologie heeft, zullen ze alleen het hoognodige eraan doen.” Hij vervolgt: “Wat me dus zorgen baart is dat een onwelwillende gemeente een landelijk onderzoeks­ bureau kan inhuren die dan bijvoorbeeld bepaalde zaken niet zal onderzoeken die geen nationale waarde vertegenwoordigen. Terwijl het onderzoek wel van lokale waarde kan zijn. Ik denk dat het daarom juist aan de archeologen is om de gemeenten erop te wijzen hoe leuk de archeologie is en hoe belangrijk het is voor de identiteit van een bepaald gebied. We moeten het verhaal dus beter verkopen en zorgen dat gemeenten trots zijn op hun ontstaansgeschiedenis. We doen het onderzoek immers voor hen en de inwoners. Dat geldt helemaal voor de toekomst. En als wij onszelf nu niet goed verkopen hebben we straks geen werk meer.”



Daarom hebben we de archeologie en de lokale historie gebruikt bij de inrichting als bewustwording voor de mensen die er wonen. Er zijn zoveel dingen waar je gebruik van kan maken. Zo hebben we een fietsroute ontwikkeld langs archeologische terreinen en historische locaties. Een kunstenares heeft in opdracht van de gemeente langs de route kunstwerken geplaatst die het verleden verbeelden. Dit najaar komt er een audiotour waarbij je met een mp3-speler de route kunt fietsen en kunt luisteren naar de verhalen over de plekken waar je langskomt.” Ze vervolgt: “De fietsroute, en dan met name de locaties waar kunstobjecten zijn geplaatst, is tevens opgenomen in het cultuurmenu van lagere scholen. De kinderen leren over het verleden en kunnen allerlei opdrachten maken over de archeologische plekken die ze bezoeken. En ik denk dat als je de kinderen hebt, je ook gelijk de ouders bereikt.”

Hofarcheoloog Apeldoorn heeft nu twee fulltime archeologische betrekkingen, inclusief een eigen opgraafvergunning. Toch doet Wispelwey alleen het ‘kruimelwerk’ omdat hij voor een KNA-verantwoord onderzoek geen tijd meer heeft. “Wij kunnen met twee man ook niet veel doen. Zo heb ik bijvoorbeeld de opgraving gedaan van de formele afsluiting van de historische tuin van paleis Het Loo. Dat was natuurlijk erg spectaculair en ik dicht mezelf af en toe met trots de titel hofarcheoloog toe. Maar, alles bij elkaar, heeft het me wel twee jaar gekost. Daardoor kwamen de andere werkzaamheden te veel onder druk te staan. Nee, wij huren voor 98 procent in voor de uitvoer van onderzoek.” De rol van Wispelwey is nu dus veel meer een adviserende.

‘Als wij onszelf nu niet goed verkopen hebben we straks geen werk meer’



‘We scheppen het kader waarbinnen het onder­zoek gedaan kan worden.’

Maarten Wispelwey



Doris Schmutzhart

Archeoloog in Apeldoorn



Archeoloog in Houten

Gestimuleerd door historische verenigingen, de amateur-archeologen en een interne lobby besloot de gemeente Apeldoorn in 1997 iets aan archeologie te doen. Er stonden immers enkele grote bouwprojecten op stapel waar de archeologie ook een rol bij zou spelen. In eerste instantie werkte Apeldoorn daarbij met Ede samen en deelden beide gemeenten een archeoloog. Maar na 2000 bleek een halve functie voor Apeldoorn te weinig en werd er ingezet op een fulltime archeoloog. Het archeologisch beleid van Apeldoorn is daarna tot stand gekomen. Een voordeel aldus Wispelwey: “Wij konden bij nul beginnen en ons beleid al helemaal op Malta baseren. Maar voor die gemeenten die al veel langer met archeologie bezig waren en hun eigen dienst hebben, is de nieuwe monumentenwet veel ingrijpender. Zij werken immers al jaren op hun eigen manier en moeten vaak een hele reorganisatie ondergaan.”



Hij vertelt hoe Apeldoorn als bevoegd gezag haar verantwoordelijkheid voor de archeologie neemt.

U itz en de n

pagina 

Deta che ren

Hoe kan een gemeente, en haar bewoners, voordeel halen uit het erfgoed en dus ook de archeologie? “Door het actief in te zetten voor de gemeenschap. Dat is ook voordelig voor het gemeentebestuur zelf. De gemeente moet namelijk inzien dat het investeren

Maar of een gemeente iets met haar erfgoed, of de archeologie, doet is toch uiteindelijk een kwestie van geld?? “Nee. Het is echt meer een kwestie van draagvlak. Wat betekent het erfgoed voor de samenleving? Wat de archeologie betreft zouden de archeologen zich meer moeten afvragen wat zij kunnen betekenen. Het is ook een pr-verhaal. Naar gemeenten toe. Het laten zien van de resultaten aan een zo groot mogelijk publiek. De kennis delen en ervan genieten. Dus niet alleen de wetenschap beoefenen maar die verantwoordelijkheid van het delen van de kennis ook aan je opdrachtgevers voorleggen. Laten zien dat je het uiteindelijk voor de mensen doet. Voor de cultuurparticipatie.”



Wat de gemeenten betreft: zij zijn nu ook het bevoegd gezag voor de archeologie. Maar als een gemeente al met zoveel belangen rekening moet houden, loopt de archeologie dan niet het gevaar het ondergeschoven kindje te worden?

in het cultuurkapitaal of inspirerend vermogen, zoals het ook wel wordt genoemd, leidt tot een identiteit. Dat levert niet alleen economisch iets op maar die cultuurparticipatie is ook van sociaal belang. Het heeft weer zijn invloed op de andere sectoren binnen de gemeenschap.”



“Tja, dat gebeurt waar het gebeurt. Maar dat heeft niet zo zeer met het nieuwe beleid te maken als wel met het verwerven van draagvlak. We moeten allemaal draagvlak zoeken binnen een gemeente. Ons hardmaken voor ons erfgoed. We willen daarom ook een cursus starten voor de gemeenten: ‘Erfgoed in de Praktijk’, voorheen ‘Monumentenzorg in de Praktijk’. Wij zijn als Erfgoed Nederland ook wel nieuwsgierig naar hoe de gemeenten het aan zullen pakken. Waarom doen sommige gemeenten meer met hun erfgoed dan andere? Waarom kan iets bij de één niet en bij de ander wel? Over enkele jaren willen we tevens onderzoeken wat de invloed van de nieuwe monumentenwet en het verdrag van Malta is geweest op de gemeenten. De resultaten kunnen zowel inspirerend als informerend zijn.”



Maar er is meer: het zou goed zijn waneer in de komende jaren bij de programmering aansluiting wordt gezocht bij ontwikkelingen in andere delen van de erfgoedsector. Maar wel vanuit het perspectief van de archeologie. Er zijn voldoende redenen om dat te doen. Kijk naar de vraagstukken vanuit Belvedère, publieksbereik, educatie, de herziening van de Monumentenwet 1988, om maar een paar items te noemen. In vele opzichten kan de brede erfgoedsector vervolgens ook leren van de archeologie. Erfgoed Nederland zal de komende jaren de Reuvensdagen blijven organiseren, maar met oog voor de ontwikkelingen elders.”





Interview met Richard Hermans, directeur Stichting Erfgoed Nederland

Werkt bij: Gemeente Ede Functie: Adviseur archeologie Opleiding: Middeleeuwse archeologie, Universiteit van Amsterdam

Pay-rolldienst

“In 2003 ben ik afgestudeerd aan de UVA, richting Middeleeuwen. Ik heb nog getwijfeld tussen klassieke archeologie en middeleeuwse maar op school had ik al Latijn en Grieks gehad en voor mijn gevoel had ik wel genoeg met mijn neus in de Oudheid gezeten. En de vroege, donkere Middeleeuwen spraken mij wel aan. Daar is nog relatief weinig over bekend.” “In eerste instantie koos ik voor de archeologie omdat ik praktisch bezig wilde zijn. Ik was dan ook al jong lid van de NJBG. Toch merkte ik gaandeweg mijn studie dat ik niet zo’n graafmonster ben en juist het spitten in de boeken en het schrijven mijn voorkeur hebben.”

“Omdat ik twee kinderen heb, zocht ik op een gegeven moment een baan die ik ook goed kan combineren met het ouderschap. Via ArcheoWerk vond ik die al vrij snel. Na enkele maanden ingeschreven te staan, werk ik hier nu twee dagen per week als adviseur en assistent van de gemeentelijk archeoloog Suzanne van der A.” “Hoewel ik nog maar sinds 7 september aan de slag ben, kan ik zeggen dat ik hier, naar mijn idee, op mijn plaats zit. Ik vind het boeiend om onderzoek te doen naar bepaalde locaties en daarover adviezen te schrijven. Ik moet nog wel wennen aan de werkprocessen en nog het een en ander leren aangaande de bestemmingsplannen. Maar dat gaat, al doende, vrij snel. In ieder geval weet ik nu wel dat ik liever bij een gemeente werk dan bij een commercieel archeologisch bedrijf.”







ArcheoWerk, nummer 8, winter 2007

archeowerkers aan het woord Lisa Wouters





Be mid d e lin g

pagina 

Werving en Selectie

Anne Brakman Werkt bij: Gemeente Maastricht Functie: Archeoloog Opleiding: Provinciaal Romeinse archeologie, Vrije Universiteit, Amsterdam,







De tache ren









U itz en de n









“Hier in de buurt, net over de grens en vlakbij Tongeren, ben ik opgegroeid. Maastricht zelf heb ik beter leren kennen toen ik hier op de middelbare school zat. De streek is altijd blijven trekken. Tongeren is geen kleine naam in de ProvinciaalRomeinse archeologie en bij ons aan de overkant van de straat, lagen ook enkele Romeinse grafheuvels. Ik heb dus altijd feeling gehad met het verleden. Wat dat betreft heb ik nauwelijks getwijfeld of ik archeoloog wilde worden. In 2005 ben ik afgestudeerd aan de VU, richting Provinciaal-Romeinse archeologie.”

Tom Hos Werkt bij: Gemeente Dordrecht Functie: Archeoloog Opleiding: Archeologie van Indiaans Amerika, Universiteit Leiden “Ik werk nu al tweeëneen half jaar via ArcheoWerk als archeoloog in Dordrecht. De gemeente heeft een eigen dienst waar zeven mensen werken. Wat we zelf kunnen, wat onderzoek betreft, doen we dus zelf. De rest besteden we uit.” “Na mijn studie in 2004, Indiaans Amerika in Leiden, was het heel moeilijk om werk te vinden. Ik had namelijk tijdens mijn studie niet veel werkervaring op kunnen doen. Maar hier heb ik veel verantwoordelijkheid en vrijheid om zelf te bepalen hoe ik mijn werk indeel. Ik ben daarbij bezig met een specialis­tenopleiding aardewerk. Wel wil ik zoveel mogelijk alles blijven doen wat ik nu ook al doe. Dus van onderzoek en opgraven tot de

uitwerking.” “Wij zijn nu bezig met het onderzoek naar een verdronken dorp dat in 1421 ten prooi is gevallen aan de zee tijdens de St-Elizabethsvloed. Daar zijn we in 2006 al aan begonnen en dat loopt nog wel tot 2012. Deze opgraving biedt juist dat wat ik zo interessant vind aan de archeologie: dat je kunt zien hoe mensen vroeger leefden en oplossingen vonden voor hun problemen.” “Hier is dat het water en ik ben dan ook erg benieuwd hoe men de waterhuishouding organiseerde in de 15e eeuw en waarom dat fout is gegaan tijdens die vloed. Met name natuurlijk met het oog op de toekomst, de klimaatveranderingen en de stijging van de zeespiegel.” “Ik heb dus wel Indiaans Amerika gestudeerd maar eigenlijk draait het hierom: te weten komen hoe de mensen vroeger hun zaken regelden. En dan is de Nederlandse archeologie misschien nog wel interessanter. Dat gaat immers om je eigen historie.”

“Al tijdens mijn studie heb ik enige tijd via ArcheoWerk gewerkt als specialist Romeins aardewerk en keramisch bouwmateriaal voor ADC ArcheoProjecten. Maar toen er hierin op een gegeven moment niet genoeg werk meer voor handen was, ben ik binnen het ADC ook wat gaan doen voor de afdeling ‘prospectie en beleid’. En die beleidskant, zoals het opstellen van verwachtingskaarten, vond ik wel interessant. Daarom heb ik via ArcheoWerk een cursus gevolgd met betrekking tot de archeologie binnen de ruimtelijke ordening. En om daarin wat praktijkervaring op te doen ben ik op zoek gegaan naar een stageplek. Omdat mijn geboorte­streek dus altijd in mijn achterhoofd is blijven hangen, heb ik de gemeente Maastricht benaderd. Daar kon ik via ArcheoWerk een maand stage lopen en dat verliep prima. Toen er ruimte kwam op de afdeling, kon ik daar inspringen. En dat bevalt me tot nu toe erg goed.”

pagina 

ArcheoWerk, nummer 8, winter 2007

Marloes Eek

Nieuwsbrief, nummer 8, winter 2007 Deze krant is een uitgave van ArcheoWerk BV Interviews, teksten en eindredactie: Boudewijn Drechsler, Jantina Jacobs-Broertjes



Fotografie: ArcheoWerk, Arthur Martin Foto dhr. Hermans: Michael Jacobs



Hetzelfde uitzendspel in een wereld van verschil: ‘Archeologen hebben echt passie voor hun vak’

Be mid d e lin g

Colofon

Aangenaam: Marloes Eek, sinds zes maanden adviseur bij ArcheoWerk. Met haar heeft het ArcheoWerkteam niet alleen een hoop uitzendervaring binnengehaald maar ook een flexibel persoon met een warm hart voor de archeologie. De juiste persoon op de juiste plek dus. Een korte kennismaking.

ArcheoWerk



E [email protected]

Werving en Selectie

www.archeowerk.nl



Marloes zal dit jaar ook voor het eerst afreizen naar de Reuvensdagen in Deventer. “Wij staan daar, uiteraard beide dagen, met het ArcheoWerkteam. Dus loop vooral langs om nader kennis te maken, of om je in te schrijven!”

Bezoek onze website regelmatig voor de nieuwste vacatures en de beste medewerkers.

Ui tz e nd en

gedrevenheid van de archeologen. Tijdens mijn bezoeken aan verschillende klanten, konden zij mij heel goed uitleggen wat ze doen en waarom. Ze namen alle tijd voor me. Daarom is het voor mij ook nooit een probleem om nog af en toe een vraag te stellen. De adviseurs op kantoor hebben bijna allemaal een uitzendachtergrond, behalve één collega, zij is archeoloog. We vullen elkaar op deze manier dus prima aan.”

ArcheoWerk is lid van de grootste werkgevers­organisatie in de uitzend-­ branche, de ABU (Algemene Bond Uitzendondernemingen). Het ABU-logo staat voor kwaliteit, zekerheid en betrouwbaarheid. Als lid van de ABU voldoet ArcheoWerk aan de strenge lidmaatschapscriteria en het ABU-logo geeft opdracht­ gevers de zekerheid dat zij werken met een uitzend­ organisatie die financieel betrouwbaar is. ArcheoWerk werkt met de CAO voor Uitzendkrachten die zaken regelt als loon, in- en uitdiensttreding, maar ook scholing en opleiding, pensioen, vakantiewerkers, kostenvergoedingen en het opvolgend werkgever­ schap. ArcheoWerk is als ABU-lid altijd op de hoogte van de laatste ontwikkelingen op het gebied van uitzendtechnische zaken, de arbeidsmarkt en regelgeving.





ArcheoWerk is ABU-lid





Reuvensdagen Hoewel het ‘uitzendspel’ hetzelfde is, is de branche wel een hele specialistische. Als adviseur moet je daarvoor wel de nodige kennis van zaken hebben. Voor Marloes bleek dat geen probleem. “Ook mede dankzij de

Pay-rolldienst

T (033) 299 83 93 F (033) 299 81 89

Marloes (31) woont in Amersfoort. Haar uitzendervaring heeft ze opgedaan bij het uitzendbureau Start. “Daar heb ik 3,5 jaar gewerkt als intercedent. Tot en met mei 2003. Ik heb daar een geweldige tijd gehad, maar op een gegeven moment wilde ik wat anders. Wat, dat wist ik toen niet precies. Wel wilde ik ooit eens naar Spanje om daar een zomer te gaan werken en dat heb ik gedaan. In eerste instantie voor één seizoen, maar dit werden er vier!” Toch blijft het bemiddelen tussen werkzoekende en werkgever haar in het bloed zitten. Want als ze in Nederland terugkomt, hoort ze via een oud-collega van Start dat er een bureau, ArcheoWerk genaamd, op zoek is naar een adviseur. “Alleen wist ik toen nog niet veel van archeologie. Maar mijn interesse was gewekt en ik wilde graag eens praten.” Marloes gaat het gesprek aan en het blijkt inderdaad te klikken. “De archeologie en vooral de archeologen zelf maken het zo bijzonder om voor dit bureau te werken. Archeologen hebben echt passie voor hun vak. Ze willen graag ervaring opdoen en zijn bijvoorbeeld bereid veel te reizen en allerlei projecten aan te nemen.”



Nijverheidsweg Noord 114 3812 PN Amersfoort

Uw archeologisch beleid deskundig van de grond

ArcheoWerk heeft de beleids­­medewerkers die u zoekt al gevonden

Deta cher en

Clarisse van Steijn

zoeken en vinden



Jantina Jacobs-Broertjes



Marloes Eek

Professioneel archeologisch beleid is, met de ingang van de nieuwe monumentenwet, bijzonder actueel. ArcheoWerk heeft de kennis en personeelskracht om uw beleid deskundig van de grond te tillen. Informeer en vraag de folder aan.



Marije Nieuwenhuizen



Het team van ArcheoWerk

Be mid d e lin g



zoeken en vinden

Interesse? Neem contact op met Marloes Eek: 033-2998393

Archeoloog

Veldassistent

Standplaats : Utrecht Werkzaamheden : Zelfstandig leiden van archeologische projecten, rapporteren Vereisten : Afgeronde studie archeologie Noordwest Europa, minimaal drie jaar ervaring, conform de KNA Inzet : fulltime Per : direct Dienstverband : kans op vast dienstverband

Standplaats Werkzaamheden Vereisten Inzet Per Dienstverband

: Amersfoort : Algemene veldwerkzaamheden : veldervaring : fulltime : in overleg : lange termijn

Junior archeoloog Senior archeoloog Standplaats : Nederland Werkzaamheden : Controleren van rapportages, aansturen van mensen, veldwerk, coördineren, inhoudelijk kritisch kijken naar rapportages, het geven van ondersteuning bij opleiding mensen, vestigingbezoek Vereisten : minimaal zes jaar ervaring, goede spreek- en schrijfvaardigheid Inzet : fulltime Per : direct Dienstverband : kans op vast dienstverband



Medior archeoloog Standplaats : Werkzaamheden : Vereisten : Inzet : Per : Dienstverband :

Amersfoort Zelfstandig leiden van archeologische projecten, rapporteren Afgeronde studie archeologie Noordwest Europa, minimaal drie jaar ervaring, conform de KNA fulltime direct kans op vast dienstverband

Standplaats : Werkzaamheden : Vereisten : Inzet : Per : Dienstverband :

Apeldoorn Opstellen programma van eisen, bezoeken van terreineigenaren, bureauonderzoek en boorklussen. Opruimen depot, digitalisering oud-kaartmateriaal. Kortom, een afwisselende functie. Afgeronde archeologische opleiding, conform de KNA. Communicatief vaardig en enthousiast. fulltime/parttime november lange termijn

Fysisch geograaf

Registersecretaris

Standplaats : Nederland Werkzaamheden : Uitvoeren en rapporteren van bureauonderzoek en inventariserend veldonderzoek door middel van boringen, het onderhouden van contacten met opdrachtgevers en het bevoegd gezag, schrijven plan van aanpak, als specialist interpreteren van profielen bij opgravingen. Vereisten : Afgeronde universitaire opleiding (MSc) in aardweten schappen. Kennis van kwartairgeologische opbouw van Nederland is een pre. Ervaring met booronderzoeken en het schrijven van rapporten, goede kennis van tekenprogramma’s en GIS. Inzet : fulltime Per : direct Dienstverband : kans op vast dienstverband

Standplaats : Amsterdam Werkzaamheden : De registersecretaris is het aanspreekpunt voor personen met vragen rondom het register. De belangrijkste taken zijn het opzetten en actueel houden van het register. Vereisten : Je hebt een academisch werk- en denkniveau en affiniteit met het archeologisch werkveld. Je bent discreet en hebt uitstekende communicatieve en schriftelijke vaardigheden. Je bent administratief goed onderlegd, punctueel en ordelijk. Je kunt goed zelfstandig werken. Inzet : drie dagen per week Per : november Dienstverband : lange termijn







Det ach eren









Ui tz e nd en

Standplaats : Nederland Werkzaamheden : Alle voorkomende graaf- en veldwerkzaamheden Vereisten : Afgeronde archeologische opleiding, in bezit van rijbewijs B, sterke organisatorische vaardigheden Inzet : fulltime Per : in overleg Dienstverband : lange termijn

Assistent archeoloog





Werving en Selectie









Pay-rolldienst



vacatures

Dit is een select i e u i t o n s o v e r z i c h t . B e z o e k o n z e w e b s i t e w w w . a r c h e o w e r k . n l voor actuele vac a t u r e s e n b e l v o o r b e s c h i k b a r e k a n d i d a t e n 0 3 3 - 2 9 9 8 3 9 3 .