Smugglers blues: Drie Guyana’s en de onvolprezen Amazone
Een fotoverslag van een uit de hand gelopen rondje Paramaribo, dat uiteindelijk ruim 6.000 kilometer avontuur oplevert…
In Paramaribo beginnen we de dag positief volgens een van de heel vele Chinese supermarktjes.
We zingen vervolgens het volkslied van Suriname en struikelen niet over verheff…
Vrijwel nergens ter wereld mogelijk. Tolerantie. Een moskee en een synagoge gebroederlijk naast elkaar. Het kan in Paramaribo.
Standbeelden in Paramaribo. Een Surinaamse held en een jongetje genaamd Ruben dat in een koelkast overleed… (lees de tekst onder het beeld).
Er is 1 paleis in Paramaribo (linksboven) en 1 kabinet van de president. Maar hoeveel ministeries er zijn? Rechtsonder is alleen het ministerie van justitie en politie afgebeeld. Ik telde er tientallen. Noem maar iets en er is in Suriname een ministerie voor. Het zorgt voor veel werkgelegenheid, maar ook voor heel veel frustratie….
Ze is nauwelijks meer herkenbaar. Het is d’r echt: Koning Wilhelmina. Ze staat pal voor Fort Zeelandia. En ik vroeg me af of je dit soort beelden af en toe moet opkalefateren of niet? Achter haar is een museum dat zeer waarschijnlijk binnenkort wordt gesloten.
President Bouterse heeft het geconfisceerd. En laat me raden… Het monument dat president Venetiaan in 2009 liet plaatsen ter nagedachtenis aan de Decembermoorden in 1982 verdwijnt als eerste in de Atlantische Oceaan.
Fietsen in Suriname. Whahhhh. Kan het nog erger? In Paramaribo tref je de ouders van de vele Nederlandse stagiaires dagelijks aan op een fiets. Uit pure verveling rijden ze rondjes door de stad waar buiten het historische centrum nauwelijks iets te ontdekken valt.
Wat een plaatje. Zonder de oranje knuffels, truffels en voetbalplaatjes is de beleving van het voetbal nog puur. Hier zit de Surinaamse televisie na te lullen na de eerste deceptie op het EK van Oranje tegen Denemarken, terwijl een supporter vertwijfelt voor zich uit staart…
“Waar het mij goed gaat, daar is mijn vaderland.”
Nickerie (de tweede ‘stad’ van Suriname met 15.000 inwoners) Op weg naar Guyana verbleef ik een dagje in (Nieuw) Nickerie. Waar een Chinese horlogemaker pretendeert DE JUISTE TIJD te hebben. Een van de weinige barretjes zelfs aangeeft open te zijn als de luiken dicht zijn. Het bouwvallige restaurant Kong Fa haar bezoekers airco belooft. Waar het voor de twee bordelen boordevol met Braziliaanse dames een drukte van belang is. Een afgetrapt voetbalveld met tribune het centrum bepaalt. En bovenal heel veel nostalgie te bewonderen valt. In het Javaanse restaurant Melissa’s Halal Deal in het door Javanen gedreven Concord hotel waande ik me even in Djokjakarta. Wat een geweldige Javaanse schotel, wat een onvoorstelbare service inclusief kroepoek en bakabana (gebakken banaan). Een bewaker op een verlaten haventerrein was na een slaappartij van twee uur blij dat ik niet een half uurtje eerder was gekomen. ‘Dit is verboden terrein! Maar gelukkig kom je pas nu, want ik was echt in dromenland,’ zei hij slaperig. ‘Wat bewaak je in godsnaam?’ vroeg ik. ‘Een paar rotsblokken, maar het contract van de Nederlandse opdrachtgever loopt nog een jaar door. Slapend rijk worden dus. En als je het niet erg vindt, ga ik nu even naar een van die Braziliaanse tenten. Ik moet stoom afblazen.’
Nickerie. Je moet er geweest zijn om in Guyana te komen… Op slechts 48 kilometer van Wageningen, 37,5 kilometer van de veersteiger (South Drain) naar Guyana en 373 km van het gangsteroord Albina aan de grens met Frans Guyana. ..
Met de complimenten van Walker…
Ondernemerschap in Guyana. ‘Elke ochtend kom ik uit mijn dorp naar de terminal om dorstige reizigers te voorzien van een drankje…’ Inclusief schort en brommerhelm.
Vier of vijf moorden op een dag. Georgetown, Guyana maalt er niet om. Dress code. Dat is belangrijk…
De bewaker vroeg ik om opheldering. Alle hekken rondom het monument waren hermetisch afgesloten. ‘Pure noodzaak, anders jatten ze alles.’ ‘Maar, wanneer zijn de hekken open?’ ‘Nooit, dieven slapen namelijk toch ook nooit.’ De grootste mijlpaal in de geschiedenis van Guyana is voor toeristen niet toegankelijk.
Een van de weinige hoogtepunten in Guyana: de grootste houten kerk ter wereld en het stadhuis.
Starbroek market. Hartje Georgetown. Geen plek voor een blanke met blauwe ogen. Ronduit vijandig waren de blikken op de Hollander die zich voortbewoog op de ooit door Hollanders gestichte markt. De teksten die ik naar mijn hoofd geslingerd kreeg, komen door geen enkele censuur. Na een serie pistoolschoten had ik nog maar een zorg: How to get the fuck out of Georgetown! Trans Guyana Airways vloog me naar Lethem. Wat een spektakel. En ik maar denken dat de Amazone in de Guyana’s begon. Fout. Maar eerst moest ik een legendarisch veiligheidspraatje van de co-piloot aanhoren: ‘If we go down, just try to get the hell out of here!’ Om na ruim een uur vliegen te constateren dat het tropische regenwoud werd verruild voor ruim duizend kilometer savanne…
Onbeschrijflijk. Trans Guyana Airways landt in Lethem en ik zit op ‘pole position’.
De campagne is magistraal. Twee kolossale posters hingen in het kantoor van de Braziliaanse grenscontrole. Foto’s nemen was verboden, maar ik mocht wel een foldertje meenemen. De boodschap lijkt me duidelijk.
Manaus •
De Amazonerivier begint eigenlijk pas in Manaus waar de Rio Negro (zwart vanwege de rustige stroming) en de Rio Solimões (geel door de snelle stroming die veel zand meeneemt) samenkomen en de legendarische Amazone rivier vormen.
•
De stad kwam in de jaren 1890 uit het niets opzetten doordat in het achterland wilde rubberbomen werden uitgemolken.
•
Toch woonden er in 1896 nauwelijks meer dan 50.000 inwoners. In dat jaar kwam een van de duurste theaters ter wereld gereed: Het magnifieke Teatro Amazonas kostte een slordige 39 miljoen dollar. Het theater raakte na de rubberhausse in de jaren 1920 langzaam in verval.
•
Anno 2012 is Manaus de snelst groeiende stad van Brazilië met ruim 2 miljoen inwoners. Het is een van de steden die in 2014 meerdere WK-wedstrijden zal organiseren.
•
Tijdens mijn bezoek stonden een deel van Manaus en de wegen stroomopwaarts onder water door het wassende water van de rivieren.
Vier dagen verbleef ik in deze lodge in de Amazone. Ik vermaakte me er uitstekend met de doodshoofdaapjes, slangen, spinnen, roze en grijze dolfijnen, uilen en de luiaards. Tijdens een nachtelijke tour plukte gids Antonio een jonge kaaiman uit het water. Antonio introduceerde ook het kaartspelletje ‘SHITHEAD’. Een geinig spelletje waarbij de verliezer zich SHITHEAD mag noemen en de hoon van het personeel over zich heen krijgt. Zonder blikken of blozen veranderde Antonio de spelregels als hij dreigde te verliezen. Wat een SHITHEAD…
Geniet van de fraaie beelden vanuit de Amazone, de longen van de wereld.
Een uil (linksboven), een luiaard (rb) en een slang.
Belem •
Een koloniale stad met ruim twee miljoen inwoners aan de monding van de Amazone.
•
Waar slechts een persoon Engels sprak en tevens volledig foutloos Jan Pieter Balkenende en Marc Rutjes wist te spellen in het Nederlands. ‘In Amsterdam zijn de twee beste discotheken ter wereld,’ vertelde hij. Ik dacht aan de Roxy, Escape of de IT… en vroeg: ‘Welke?’ ‘Yab Yum en Casa Rosso! Claro.’ Hmmm… ‘Maar, dat zijn hoerententen en geen discotheken,’ zei ik. Hij corrigeerde me, want hij had in beide tenten halfnaakt op de bar gedanst op DISCOMUZIEK met de mooiste vrouwen ter wereld. Dus waren het discotheken. De mededeling dat de Yab Yum inmiddels is gesloten sloeg in als een bom!
•
Drie dagen lang genoot ik van deze heerlijke (maar niet ongevaarlijke) stad. Van de gieren in de haven, de vissers, de fraaie koloniale gebouwen en van de gewone man en vrouw, die met heel veel lol hun handelswaar aan de man brengen op de kilometerslange markt.
•
Een absolute aanrader!
De skyline van Belem (de drie foto’s boven zijn aan elkaar ‘geplakt’).
Koloniale pracht in het oude centrum van Belem.
FRANS GUYANA
St Laurent, aan de oever van de Marowijnerivier.
Europa op z’n smalst: ‘Frans’ Guyana. Het standbeeld in St Laurent dat een van de 70.000 gevangenen symboliseert die vanuit Frankrijk tot in de jaren 1930 naar deze hel op aarde werden versleept. Frankrijk misbruikte haar kolonie om de kerkers thuis te legen. Ze stierven vrijwel allemaal een verschrikkelijke dood. Papillon was een van de weinigen die deze hel overleefde. Anno 2012 is dit de enige Guyana dat nog vanuit Europa wordt bestierd. We maken er echt een potje van! Vergelijk de situatie in Curacao (waar wij met ons vingertje zwaaien) eens met Suriname (onafhankelijk en zeker niet slechter bestuurd, maar we zwaaien er nog wel dagelijks naar met ons belerende vingertje…). IK SCHAAM ME.
Of deze hel, Frans Guyana, waar Frankrijk in Kourou een akelig en miljarden verslindend ruimtevaartproject koestert.
De toegangspoort tot ‘Camp de transportation’ in St Laurent. Alle 70.000 Franse gevangenen kwamen hier binnen. De overlevingskans in een Duits vernietigingskamp was nog groter. Tegenwoordig wordt het complex als toeriste attractie gebruikt. Er is zelfs een toeristentreintje. Waar haal je het FRANSE lef of de schaamteloosheid vandaan? VIVE LA FRANCE.
Op zondag 10 juni 2012 was het ‘restaurant’ van Qiang Ji een van de weinige etablissementen in St Laurent dat haar traliewerk opende. Brrr… De Chinese bediende zat angstig naast een tafel met blikjes drinken op een meter of vijf. Je hebt een vergrootglas nodig om de menukaart op een meter of vier te lezen. ‘Meneer, ik ben achttien keer overvallen. Wat moet ik?’ Aldus de vriendelijke Chinees die naar een Kung Fu film uit zijn vaderland zat te staren. En heel veel heimwee had… Terwijl onderwijl zes Franse politieagenten twintig meter verderop met mitrailleurs en een drugshond het strand betraden… Wat is de veiligheid van de lokale bevolking waard?
Marianne belooft ook de Franse onderdanen in St Laurent vrijheid, gelijkheid en broederschap… Uit naam van de revolutie uit 1789.
Marianne, het symbool van de Franse revolutie, in Cayenne, de hoofdstad van Frans Guyana. Ik was net uitgegleden over een plas gestold bloed op de stoep. De bewaker die twee meter verderop op een stoel zat, vroeg ik wat die plas te betekenen had. ‘Een schietpartijtje vannacht, meneer. Het lijk is een uurtje geleden weggehaald.’ ‘En wanneer gaan ze dit schoonmaken?’ ‘Dat regent wel weg, het is ten slotte regentijd in Frans Guyana…’
De entree tot Kourou, Frans Guyana Ruim 300 miljoen euro wordt er binnenkort weer ingepompt. In crisistijd. Wat we daar te zoeken hebben?
Websites (waar de Franse regering zelfs spreekt over hoe goed die lanceringen wel niet zijn voor het milieu): http://www.esa.int/esaCP/index.html http://www.cnes.fr/web/CNES-en/7114-homecnes.php
ENJOY THE TRIP
Afscheid van de Guyana’s
Ontdek het vooral zelf.
