Verslag raadsbijeenkomst 11 januari 2011 Aanwezigen Voorzitter Raadsgriffier Fracties Wethouders Ambtelijk Notulen Afwezig m.k.: 1.
de heer P. IJssels de heer H. Andeweg PvdA-SP-VVD-CDA-Stadsbelang-ChristenUnie/SGP-GroenLinks-D66 de heren A.P. Faro, J.C. Oostrum en A.J. Rijsdijk en mevrouw B.J.P. van der Torren mevrouw A. Vergouwe notulistenbureau Leeuwenburgh-Vendrig de heren wethouder J. Oostrum en F. Duijnhouwer
Opening Raadsbijeenkomst
De voorzitter opent de raadsbijeenkomst om 20.00 uur. 2.
Vragenuurtje voor de raadsleden
Mevrouw Molengraaf (ChristenUnie) heeft vragen over het strooibeleid. Zij merkte dat tijdens de winterse sneeuwbuien in de laatste weken van 2010 niet meer werd gestrooid in Gorinchem. Zij vraagt hoe het kan dat Gorinchem vorig jaar winter al zouttekort had. Is Gorinchem nu weer door de voorraad heen? Is er rekening gehouden met de ervaringen van vorig jaar? Waarom werd er tijdens de afgelopen buien niet voldoende gestrooid op de doorgaande wegen. Zij wil weten dat Gorinchem kan ondernemen om herhaling te voorkomen. De mogelijkheid bestaat om bij het zoutloket aan zout te komen. Strooien met zand wordt ook gedaan. Wat is het nadelig effect van zout? Zij wil weten of het klopt dat de schoolroutes niet zijn opgenomen in het strooiplan en of dat anders zou kunnen. Mevrouw Dansen (SP) heeft eveneens vragen over het strooibeleid. Zij wil weten waarom B&W er niet voor heeft gekozen om een zogenaamd zoutabonnement te nemen, zoals was voorgesteld door de afdeling reiniging. Zij vraagt wat de gemeente gaat doen aan de afhankelijke situatie van de beschikbaarheid van strooizout en de onveilige situaties die zich daardoor ook dit jaar weer kunnen voordoen. Gaat de gemeente onderzoek doen naar strooien met zout, met zand of beide? Zij wil weten waarom op de looproutes naar het station niet werd gestrooid. Dit veroorzaakte gevaarlijke situaties. Tot slot werden op vele plaatsen gratis strooizout en sneeuwscheppen uitgedeeld. De ontvangers hoefden zich niet te legitimeren of aan te tonen dat ze die niet al eerder hadden gekregen. Zij vraagt of er een plan ten grondslag ligt aan het uitdelen van scheppen en zout en of er onderzoek is gedaan dat door het uitdelen ervan minder onveilige situaties zijn ontstaan. Wethouder Van der Torren antwoordt dat het plan voor gladheidbestrijding van de gemeente Gorinchem, het strooiplan, ieder jaar wordt vastgesteld. Daarbij wordt rekening gehouden met het voorgaande jaar en geactualiseerd. Strooiroutes, ook rond scholen, zijn opgenomen in het strooiplan. Begin van het seizoen is de afweging gemaakt of er meer zout moest worden gecontracteerd. De normale opslagcapaciteit is 200 ton zout. Dit is goed voor ongeveer 20 strooibeurten. Dat is de maximale opslagcapaciteit op het opslagterrein Papland. Dit jaar en vorig jaar waren de omstandigheden zo uitzonderlijk dat er de gelegenheid niet was dat het aangevuld kon worden. Er is een mogelijkheid geweest om extra zout te bestellen maar er is overal zouttekort in Nederland. Er is twee seizoenen een uitzonderlijke situatie. Normaliter worden doorgaande wegen altijd gestrooid, alleen er ontstond een situatie met zo weinig zout dat ook de doorgaande wegen niet meer gestrooid konden worden. Er wordt nu gekeken of de voorraad zout die er normaliter is uitgebreid moet worden. Daarvoor worden nu twee mogelijkheden onderzocht: uitbreiding bij Papland of elders extra opslag huren.
Raadsbijeenkomst 11 januari 2011
1
Gorinchem was de eerste gemeente die zich voor het zoutloket heeft aangemeld. Het duurde enige tijd voordat dat actief werd en zout beschikbaar kwam. Nadeel als je dat doet, dan kun je alleen de doorgaande wegen strooien. Er zitten haken en ogen aan. Op het moment dat zoutkrapte dreigde, is eerst zout gemengd met zand gestrooid. Toen er helemaal geen zout meer was, is gestrooid met zand dat een hoog zoutgehalte had. Zand heeft geen schadelijke effecten. Er is wel extra inzet nodig om wegen en paden weer schoon te krijgen. Als zand in de riolering komt, moet die extra worden schoongemaakt. De schoolroutes voetpaden zijn ook in het gladheidbestrijdingsplan opgenomen. Er zijn enkele routes bij scholen waar niet met zout mag worden gestrooid omdat de afwatering op een sloot uitkomt. Voetpaden zijn sowieso lastig. Zout moet uitgereden worden. Als er niet druk gebruik van wordt gemaakt, werkt het niet. Voetpaden zijn geschikter om sneeuw weg te vegen. Als dat bevroren is kan dat niet meer. Aan het uitdelen van strooizout en sneeuwscheppen lag een plan ten grondslag, anders zouden ze niet zijn uitgedeeld. De gemeente heeft in samenwerking met Poort6 deze actie gedaan om onder de aandacht te brengen dat het normaal is dat mensen hun eigen stoepje schoonvegen. De actie was zo’n succes dat niet voor iedereen meer scheppen en zout te krijgen waren. Er is niet gekozen voor legitimatie en registratie. Er wordt geen uitgebreid onderzoek naar gedaan of het uitdelen van strooizout en sneeuwscheppen minder onveilige situaties heeft opgeleverd. Wel wordt gekeken hoe de actie is ontvangen. En of de actie is gelukt om mensen bewust te maken. De mensen zijn enthousiast. De indruk is dat het goed is ontvangen. Mevrouw Molengraaf (ChristenUnie) concludeert dat er in principe in Gorinchem voor 20 strooibeurten zout is. Normaal is er niet meer in huis. De situatie zou volgend jaar weer kunnen voorkomen. Mevrouw Dansen (SP) ziet hetzelfde probleem als de vorige spreekster. De wethouder zegt eigenlijk dat de statistische kans dat er een dergelijk tweede seizoen komt niet normaal is. Zij verwacht dat de Wet van Murphy optreedt en het volgend jaar weer gebeurt. Zij vraagt hoe het de rest van de winter wordt gedaan. Wethouder Van der Torren antwoordt dat het mogelijk is dat alles al is geweest, het kan ook dat het het hele seizoen nog zo doorgaat. Het aantal strooibeurten van 20 klopt; 200 ton opslag is goed voor 20 strooibeurten. Normaal gesproken wordt dat tussentijds aangevuld en dan is het genoeg. Als onder abnormale omstandigheden drie weken achtereen moet worden gestrooid, dan ontstaat een tekort. Mevrouw Van Dalen (SP) merkt op dat vorig jaar Gorinchem een millenniumgemeente is geworden. Toen is gekeken of de gemeente zich kan aansluiten bij een project van Logo South. Op 16 december heeft de Tweede Kamer een amendement aangenomen om het budget van Logo South te verschuiven naar VN-instellingen. De weg via Logo South lijkt nu afgesloten. Heeft het college weet van deze ontwikkeling? Heeft het college andere plannen voor een project in het buitenland, nu de weg via Logo South afgesloten is? Als deze plannen er niet zijn, op welke termijn denkt het college deze plannen wel te kunnen presenteren? Mevrouw Van Maaren (CDA) heeft informatie dat in 2010 verblijfskosten zijn gedeclareerd voor buitenlandse dienstreizen. Dit was destijds niet het doel op zich van het instellen van een millenniumdoel. Zij vraagt of hier bij de uitvoering ervan rekening mee kan worden gehouden. Wethouder Rijsdijk zegt dat het juist is dat Buitenlandse Zaken het budget voor Logo South gaat schrappen. Als millenniumgemeente wilde Gorinchem meedoen, waarvan de kosten door Buitenlandse Zaken zouden worden betaald. Het project bestaat niet meer. Hoe dat nu gedaan wordt is nog niet bekend. Het college in de eerste helft van komend jaar met een voorstel komen.
Raadsbijeenkomst 11 januari 2011
2
De voorzitter zegt dat hij geen weet heeft van dienstreizen gepland in het kader van het millenniumproject. De heer Van Breemen (GroenLinks) verwijst naar het besluit van het college om winterterrassen te gedogen tot de herziening van het bestemmingsplan binnenstad. Het lijkt hem logisch dat deze verwarmd zullen worden. Zijn fractie is niet enthousiast over het verwarmen. Hij wil weten wat de overwegingen waren die het college bij dit besluit heeft gemaakt. Er is een overweging gemaakt van economische en duurzaamheidsbelangen. Blijkbaar is het economische belang doorgeslagen. Hij vraagt of het besluit kan worden toegelicht. Ook wil hij weten of de winterterrassen aan voorwaarden moeten voldoen en zo ja, welke dat zijn. Moet het terras bijvoorbeeld wind- en waterdicht worden gemaakt? En als er geen voorwaarden zijn gesteld, is het college het ermee eens dat er dan sprake is van ongerichte buitenluchtverwarming en daarmee energie wordt verspild? Wethouder Rijsdijk antwoordt dat het gedogen daarin zit dat het college winterterrassen op een aantal plaatsen wel gewenst vindt. Het is niet opgenomen in het bestemmingsplan. Daarop vooruitlopend zal de gemeente gedogen omdat het de aantrekkelijkheid van de binnenstad verhoogt, zeker in de winter. Voor het economische en toeristische beleid is het positief. Bij het hebben van winterterrassen en de wijze waarop heeft het college een afweging gemaakt tussen economische belangen en de duurzaamheid ervan. Het gaat om tijdelijkheid, dus wegneembaarheid. De terassen moeten geheel of gedeeltelijk worden afgeschermd, het moet mogelijk zijn om de voor- en zijkant dicht te maken. Het college wil een ratjetoe voorkomen. Het college heeft als uitgangspunt geen extra regelgeving en wil het de ondernemers zelf laten bepalen. Het is bij de adviesgroep horeca neergelegd om er zelf kwaliteitseisen aan te stellen. Een winterterras is geen uitvalscherm met zijkanten van doek of ander materiaal waardoor een onsamenhangend geheel ontstaat. Er is een vergunning voor nodig en het wordt getoetst aan de welstandsnota. Er zijn geen aanvullende voorwaarden opgenomen, anders dan te adviseren te kiezen voor stralingsverwarming. Als het goed dichtgemaakt wordt is verwarming misschien ook niet nodig. Als het een afgesloten geheel is, dan gaat het om de juiste balans tussen leefbaarheid en aantrekkelijkheid enerzijds en duurzaamheid en economische belangen anderzijds. Mevrouw Biesheuvel (PvdA) heeft een aanvullende vraag. Zij wil weten hoe lang het gedoogbeleid duurt, hoelang de exploitanten deze ruimte krijgen. Zij vraagt of, daar waar het niet gaat om afgesloten ruimtes, exploitanten bewegingsmelders mogen gebruiken. Dan gaat, als het terras niet wordt gebruikt, de verwarming niet aan. Wethouder Rijsdijk antwoordt dat binnen de huidige regelgeving het niet mogelijk is om dat soort dingen te verbieden. Dan zou een verordening moeten worden ingesteld. Mevrouw Biesheuvel (PvdA) heeft het niet over verbieden maar over aanmoedigen. Wethouder Rijsdijk zegt dat het college het zeker wil aanmoedigen. De ambtelijke organisatie is bezig dit soort onderwerpen te verzamelen. Het ligt aan de snelheid van het ambtelijk apparaat hoe snel het bestemmingsplan wordt vastgesteld. Hij herinnert eraan dat dit punt ook aan de orde komt bij de aankomende raadsbijeenkomst op 17 januari. De heer Van der Roest (CDA) merkt op dat mensen zich ongerust maken over de hoge waterstanden. Het wordt de komende tijd warm en regenachtig. Hij wil weten of voor de gemeente Gorinchem kritische situaties zijn te verwachten. De voorzitter begrijpt dat mensen die de stromen in Wallonië en Maastricht zien en met in het achterhoofd de situatie van 1005, zich ongerust kunnen maken over de situatie in Gorinchem. Hij licht toe dat op de gemeentelijke website informatie wordt ontwikkeld in samenwerking met Rijkswaterstaat. Die komt ter beschikking ten behoeve van de inwoners. Gistermiddag was het peil buiten de Waterpoort 2.10 meter boven NAP. In 1995 was dat
Raadsbijeenkomst 11 januari 2011
3
4.65 meter. Er is nog 2.50 meter te gaan voordat de situatie van 1995 zich weer voordoet. Maar de dijken zijn op sterkte gebracht. Hij verwacht niet een kritische situatie. Er is ook geen bijeenkomst geweest om daarop te anticiperen. 3.
Vaststelling verslag van de raadsbijeenkomst d.d. 30 november 2010
Het verslag van de raadsbijeenkomst van 30 november 2010 wordt ongewijzigd vastgesteld. 4.
Inspreekrecht
De heer Hamstra spreekt in namens de direct betrokkenen en omwonenden in Gorinchem Noord. Het nieuw te vestigen asielzoekerscentrum (AZC) wordt hun buurman. Een groot deel van de omwonenden is het ermee eens dat asielzoekers een woning nodig hebben en dit ook verdienen, al gaat dat iets kosten. Het proces van hoe en waar vinden zij te snel. De besluitvorming is nu eigenlijk al definitief. Het onderzoek is te snel gegaan, er is weinig transparantie en de motivatie is onduidelijk. Inmiddels is de besluitvorming uitgesteld. In het stuk staat dat fase 2 alleen kan worden ingegaan met de politieke keuze voor een AZC. Voor hem is duidelijk dat er nu wordt besloten. Voor hem is onduidelijk over welke locatie wordt gesproken. Volgens hem ligt Papland aan de westkant van het kanaal. De oostkant heet De Grote Haar en niet Papland. Het onderzoek is positief gestemd en geeft een duidelijke richting. Hij vraagt voorbehoud. Vestiging op Papland krijgt 17 punten maar bij het totaalplaatje is dat miraculeus verhoogd naar 21 punten. Voor Hoogdalem en Mollenburg wordt er te snel van uitgegaan dat met de projectontwikkelaars geen goede deal gemaakt kan worden. Kosten zou kunnen beteken: minder opbrengsten. Een AZC van 700 bewoners over 15 jaar is volgens hem een grote wissel op de Haarwijk. Hij vraagt de gemeenteraad dat goed te overwegen. Hij verzoekt het niet hoger te maken dan twee bouwlagen en om de dagbesteding goed te regelen. Ook vraagt hij om te zorgen dat uitzettingen niet leiden tot ronddolende mensen. Dat zal zeker het draagvlak versterken. Wat betreft transparantie is het communicatiedoel dat burgers worden betrokken in de overwegingen om tot dit besluit te komen. Maatschappelijke verantwoordelijkheid nemen is goed maar ook moet rekening worden gehouden met alle motieven. Hij pleit voor inspraak en transparantie. Dit is het moment om dat waar te maken. Als er voor de gemeente voordelen zijn te behalen, dan moet daarover open worden gecommuniceerd. Dat is niet iets om je voor te schamen, het politieke debat daar is niets mis mee en voor de integratie ook beter. Hij vraagt om het technisch zo te stellen dat het kostenneutraal is. Het COA is niet alleen een organisatie die een centrum wil neerzetten, het wordt ook een klant van Gorinchem. Dat kan gunstig zijn. Het inwoneraantal van Gorinchem wordt ook groter. Scholen die bijvoorbeeld niet gesloten hoeven te worden. Het lijkt of er over dat soort voordelen niet gesproken hoeft te worden. Hij vraagt zich af waarom niet. De Stad Gorinchem heeft geprobeerd hierover het debat aan te zwengelen. De omwonenden willen het eerlijke verhaal. En als asielzoeker zou hij ook niet willen dat de stad kosten heeft aan hem maar ook voordelen. De omwonenden zouden het de moeite waard vinden om daar open over te zijn. 5.
Presentaties
Haalbaarheidsonderzoek locatie AsielZoekersCentrum Mevrouw Van den Berg geeft een presentatie over het haalbaarheidsonderzoek locatie AsielZoekersCentrum. Het betreft een verzoek van het COA voor een permanent ACZ met minimaal 700 mensen, ten minste 4 hectare groot. Zij geeft een toelichting op de maatschappelijke en economische effecten, de communicatie en participatie die in het onderzoek zijn meegenomen. Ook de mogelijke locaties en de afwegingscriteria van het locatieonderzoek worden behandeld. De locaties zijn ten opzichte van elkaar beoordeeld. Op pagina 20 zijn de scores in een tabel opgenomen. Dit is echter een verkeerde tabel. De raadsleden hebben een memo op tafel gekregen waarop de juiste tabel staat. Papland heeft
Raadsbijeenkomst 11 januari 2011
4
de hoogste score met 17 punten. Zij licht toe waarom vestiging op Papland mogelijk is: de grond is deels eigendom van de gemeente, de locatie is vrij van andere bebouwing, er is aansluiting met het openbaar vervoer door de komst van een station, de locatie is goed te ontsluiten, voorzieningen bevinden zich in de nabijheid en de locatie is makkelijk te herbestemmen. Tot slot behandelt zij hoe het vervolgtraject eruit zal zien indien de raad het besluit aanneemt. Na de locatiekeuze door de gemeenteraad start het COA een eigen onderzoek, dan starten onderhandelingen tussen de gemeente en het COA over een bestuursovereenkomst. Vervolgens gaan de afspraken ter toetsing naar de raad en sluit het college een overeenkomst met het COA en tot slot zal de ontwikkelingsfase starten. De heer Schefferlie (PvdA) merkt op dat zijn fractie de wijze van communicatie betreurt. De indruk werd gewekt dat de besluitvorming al rond was. Hij wil vanavond helderheid over wanneer er nu precies besloten wordt. Zijn fractie heeft weinig tijd gehad om het onderzoek te bestuderen. Hij vraagt of er na vandaag nog gelegenheid is om schriftelijke vragen te stellen. De financiële onderbouwing in verhouding tot de kosten en baten van het onderwijs vindt zijn fractie matig. Hij vraagt of het aantal kinderen dat straks in het ACZ woont niet beter is in te schatten. Wat betreft de invulling van de vrijetijdsbesteding vraagt zijn fractie zich af of de Haarhorst wel is toegerust op zo’n mogelijk enorme extra belangstelling. Over de omvang staan in de stukken aantallen van minimaal of maximaal 700 genoemd. Gezien de schaal van de stad, vraagt hij of een kleiner aantal niet beter zou zijn. Hij wil weten of het aantal van 700 onbeweeglijk is. In Nederland is het vaak niet goed gegaan met uitgeprocedeerde asielzoekers. Is daar een goede oplossing voor, zodat er minder hinder van wordt ondervonden? De woningmarkt in Gorinchem wordt extra belast. Als asielzoekers aan de norm voldoen komen ze op de woningmarkt. Hij vraagt hoe de verdringing op de al krappe markt dan is. Wordt daar met de partners van de gemeente een strategie voor gevoerd? Over de veiligheid wil hij weten hoe de ervaringen in grote lijnen zijn. Er zijn niet veel vergelijkingsgegevens gevonden. Waar kan Gorinchem zich op voorbereiden? Ook wil hij weten of de 2 extra fte politie daadwerkelijk voor extra veiligheid van het AZC wordt ingezet of dat die verdwijnen in de blauwe massa. Mevrouw Mager (VVD) vindt dat de eenduidigheid in berichtgeving ver te zoeken is. Zij vindt dat mededelingen alleen naar de bevolking eigenlijk alleen gedaan kunnen worden als de raad al is ingelicht. Zij vindt dat het publiek niet goed is ingelicht. Een opkomst van acht personen is nauwelijks relevant te noemen. Zij verzoekt om zorgvuldige communicatie, met regelmaat en vanaf de start. De besluitvorming is een maand uitgesteld. Zij vraagt hoe het college het proces verder gaat vormgeven. De heer Bax (VVD) heeft een lijst met vragen gesteld en hier van het college zeer serieus antwoord op gekregen. Daar is hij blij mee. Een aantal zaken blijft onduidelijk. Wat betreft scholing wordt genoemd dat de kinderen zoveel mogelijk in Gorinchemse scholen moeten worden opgevangen en in het eerste jaar in een schakelklas komen. Daarna wordt het onduidelijk. Doembeeld is dat kinderen die nauwelijks Nederlands spreken in een klas worden neergezet en voor zichzelf en de ander kinderen een belasting vormen. Het gaat over ongeveer 100 kinderen. Zijn fractie wil van het college een duidelijke uitspraak hoe dat wordt opgelost. Wat betreft de veiligheid vraagt hij een toezegging van het college dat de veiligheid en extra politieagenten werkelijk geleverd worden, zodat de maatschappelijke problemen niet op de stad gelegd worden. De opties die worden genoemd bij de herbestemming van de gebouwen zijn voor hem niet duidelijk. Zijn fractie geeft er voorkeur aan dat de gemeente hier geen risico loopt. Tot slot verzoekt hij om meer duidelijkheid over de financiële gevolgen voor gemeente en stad. Wat is de grondopbrengst en wat zijn herbestemmingskosten? Als het maatschappelijk en financieel geen nadelen oplevert, zal zijn fractie in meerderheid voor een AZC stemmen. Mevrouw Molengraaf (ChristenUnie) verzoekt om ervaringen van vergelijkbare AZC’s met 700 mensen. Het vorige centrum betrof circa 400 personen. Zij wil weten of er al contact is geweest met scholen. Is geïnformeerd wat zij aan mogelijkheden zien? Is er expertise, zijn er scholen die hierin gespecialiseerd zijn? Wat betreft de start van de bouw,
Raadsbijeenkomst 11 januari 2011
5
vraagt zij of het klopt dat in 2015 pas op de grond gebouwd mag worden. Zij wil weten of de dagbesteding c.q. het werk concurrentie oplevert voor de Avelingen Groep. Er komt werkgelegenheid bij maar er moet ook werkgelegenheid gecreëerd worden voor deze mensen. De heer Van Breemen (GroenLinks) zegt dat zijn fractie op zich het standpunt deelt dat Papland de voorkeur krijgt in het haalbaarheidsonderzoek. Maar argumenten worden bij verschillende locaties anders uitgelegd. Bij keuze voor locatie Hoogdalem zullen bijvoorbeeld loopbewegingen in de wijk Laagdalem ontstaan. Dat wordt als negatief gezien. Bij Papland wordt vermeld dat er een bushalte op loopafstand is. Een argument als te dicht bij de A15, dichter bij de Betuwelijn is bij de ene locatie niet positief. Bij Papland is het wel positief. Het AZC wordt waarschijnlijk in 2013 in gebruik genomen. Hij vraagt of het nieuwe treinstation dan klaar is. Ook wil hij weten of er iets is geregeld voor als de mensen bijvoorbeeld naar de stad moeten. Ze krijgen volgens hem 35 euro leefgeld. Verder wil zijn fractie dat uitgeprocedeerde asielzoekers niet ‘buiten het hek’ worden gezet. Mevrouw Dansen (SP) zegt dat haar fractie voor een AZC in Gorinchem is maar niet voor de locatie. Haar fractie vindt niet voldoende geargumenteerd dat dat de beste locatie zou zijn. De heer Van der Roest (CDA) zegt dat de keuze voor Papland zijn fractie verbaast. Alsof de outcast van de maatschappij wordt weggefrommeld in de marge van de stad, waar weinig mensen wonen een soort modern woonwagenkamp inrichten. Zijn fractie vindt dat serieus naar andere locaties moet worden gekeken. Hij zal een aantal technische vragen nog schriftelijk indienen. Mevrouw Van Maaren (CDA) zegt dat zij misschien nog enkele schriftelijke vragen zal indienen. Over het aantal personen zegt het raadsvoorstel maximaal 700. Dat is vergelijkbaar met de grootte van Amsterdam en vindt haar fractie erg groot. Wat is de kans op de komst van een AZC als het COA minimaal 700 wil en de gemeente maximaal 700? Zij vraagt of het juist is dat met het sluiten van een bestuursovereenkomst het COA de vrijheid krijgt om de capaciteit te bepalen. Of stelt de gemeente de capaciteit vast? Als het bij het COA ligt, vraagt zij zich af wat het nut ervan is om het in de voorwaarden op te nemen. Zij merkt op dat personen met een status mogelijk zelf een woning kunnen gaan zoeken. Ze wil weten of er een limiet gesteld kan worden aan wat haalbaar is. De starterswoningen komen bij druk in de knel. Als beschikbare agenten de veiligheid gaan regelen, wil zij weten of dit ten koste gaat van andere capaciteit binnen Gorinchem. Of wordt de capaciteit binnen regio Zuid-Holland zuid verhoogd? Zij is benieuwd naar de reden waarom er geen ervaringen vanuit het verleden of andere locaties zijn geraadpleegd. Wat betreft het onderwijs vraagt zij wat het betekent voor de kwaliteit ervan. Misschien gaan mensen naar een andere school en zal dan ook de kwaliteit voor kinderen uit het AZC dalen. De heer Wildschut (D66) merkt op dat de voorkeurslocatie Papland voor een deel buiten de rode contour door de provincie aangegeven bewoningslijn voor 2018 valt. Hij vraagt wat het voor de verplichting aan het COA betekent om te voorzien in een alternatief als dat niet tijdig of niet helemaal zou lukken. De weging leek zijn fracties af en toe enigszins willekeurig. Over hoe deze tot stand is gekomen wil hij graag meer toelichting. Papland wordt geschikt bevonden voor hergebruik. Hij vraagt of hier al ideeën over zijn. Op pagina 27 staat dat de bijdrage onderwijshuisvesting door de gemeente bij het COA dient te worden aangevraagd. Wat zouden eventueel afwijzingsredenen kunnen zijn? Mevrouw Biesheuvel (PvdA) kan wat betreft de ontsluiting geen argumenten vinden waarom dezelfde weg andere scores krijgt bij de ene en de andere locatie. Het verschil is drie punten. Zij verwacht dat het COA over de 40 fte zal zeggen: eigen personeel gaat voor. De AMA’s (Alleenstaande Minderjarige Asielzoekers) vormen een speciale groep. Die hebben extra begeleiding nodig, ook qua veiligheid. Ze zijn vatbaar voor criminaliteit, worden door derden daarvoor benaderd. Dat betekent dat twee man politie extra nodig is. Zij wil weten
Raadsbijeenkomst 11 januari 2011
6
hoe dat wordt ingevuld. De inwoners van het AZC zijn straks Gorinchemse inwoners. Zij wil weten of die een beroep kunnen doen op het minimabeleid en wat dat betekent voor de begroting. Mevrouw Stam (VVD) sluit aan bij mevrouw Biesheuvel. Er wordt gesproken over 40 fte. Volgens het COA is dat indirecte werkgelegenheid. De voorzitter doet de beantwoording, bij afwezigheid van wethouder Oostrum. Waar hij dat zelf net kan, zal schriftelijke beantwoording volgen. Richting mevrouw Stam zegt hij dat hij de informatie heeft die hij heeft. De raad heeft die ook. Hij is blij met de positieve instelling van de raad. Hij wil voorkomen dat dezelfde discussies ontstaan als bij het toenmalige AZC in Hoogdalem. Het college heeft de weging van de ambtenaren ten aanzien van de locaties getoetst. De raad heeft kunnen zien dat het college daarop ook nog heeft ingebroken, genuanceerder gekeken naar een aantal punten. Er zijn in algemeenheid twee argumenten: wil je een geïntegreerd centrum in de woonomgeving van de gemeente of toch naar een zekere isolatie - wat hij zeker niet de uithoek van de gemeente wil noemen. Het gaat om asielzoekers die geen status hebben. Een groot deel zal geen status krijgen. Dat is anders dan mensen huisvesten die een zekere zekerheid van continuering in Nederland krijgen. De raad omarmt dat mensen niet mogen vluchten als ze uitgeprocedeerd zijn. Er moeten maatregelen genomen worden. Dat houdt in een zekere isolatie van het centrum, met andere woorden een zekere mate van gevangeniswezen. Dat weegt in de totale weging nadrukkelijk mee en leidt tot Papland. Daar zit fysieke veiligheid in. Bijvoorbeeld Schotdeuren ligt naast de Betuwelijn en A15. Papland ligt nadrukkelijk verder weg van die twee elementen. Papland is rechtstreeks gekoppeld aan bereikbaarheid ten opzichte van het gebied naast het Da Vinci College, waar een zeer beperkte fietsbrugverbinding is. Die weging is onderbouwd. De loopbewegingen van de mensen woonachtig op het AZC gelden eigenlijk op elke plek en dat hoort eigenlijk niet in de nota thuis. Het college wilde het laten schrappen maar is kennelijk niet gebeurd. Mensen woonachtig op een AZC, waar geen aanvullende reden is om ze daar te houden, moeten zich vrij kunnen bewegen in Gorinchem. Bij weten van het college heeft dat niet tot enige meetbare verhoging van de onveiligheid geleid. Wel is de belevingswaarde van de burgers aan de orde. Meestal is de asielzoeker herkenbaar. Die herkenbaarheid leidt tot conclusies die niet door de feiten gestaafd zijn. Dat wordt niet alleen in Gorinchem zo beleefd, maar is ook in andere gemeenten zo. Het is moeilijk om Gorinchem met andere situaties te vergelijken. Qua grootte hebben Dronten, Luttelgeest, Laren en Ter Apel meer dan 700 personen. Het heeft niet tot een meetbare vergroting van de onveiligheid geleid. Hij constateert verschil van mening over de manier waarop het proces is verlopen. Over de communicatie naar buiten merkt hij op dat het onmogelijk is om een openbaar stuk in beslotenheid verder met de raad te communiceren. Op het moment dat het ter beschikking komt van de raad, maakt het college de keuze om ofwel zelf dat stuk te begeleiden door een persbericht ofwel het aan de media over te laten. Het eerste geeft enige controle op de wijze van publicatie en interpretatie. Over de verwerkingstijd heeft de raad opmerkingen gemaakt. Het college is ingegaan op die verzoeken zodat de raad ook gelegenheid heeft het uit te dragen naar achterban en inwoners. Hij bevestigt dat februari het moment van de raad is voor wat betreft het al dan niet mogelijk maken van een AZC in Gorinchem. Dat betekent niet het besluit tot vestiging maar om een locatie aan te wijzen die mogelijk wordt aangeboden aan het COA als vestigingsplaats. Daaraan wordt tegelijkertijd een aantal voorwaarden gesteld richting het COA. Dan is het aan het COA om daarop in te gaan. Zo ja, dan zal er een bestuursovereenkomst moeten komen waarin die voorwaarden een plaats krijgen. Het college ziet graag dat de raad die voorwaarden ook toetst voordat coollege de overeenkomst afsluit. Hij gaat in op de voorwaarden, waarover misverstanden kunnen bestaan. Wat betreft huisvesting krijgt iedere gemeente in Nederland van het rijk een opdracht om aantal asielzoekers met status te huisvesten. Het staat gemeenten vrij om aantal boven dat aantal te huisvesten. Toen er een AZC in Gorinchem was, is er niet een extra druk op die statushouders gegeven. Daarvoor was het aantal statushouders dat Gorinchem moest huisvesten al verhoogd. Ook andere gemeenten moeten zich niet onttrekken aan die plicht. Gorinchem wil zich houden aan die 25. Als het er meer worden,
Raadsbijeenkomst 11 januari 2011
7
dan wil de gemeente dat expliciet besluiten, niet impliciet. Als er meer wordt, dan staat dat los van de komst van het AZC en is dat een apart besluit. Hij stelt dat de financiële onderbouwing niet exacter kan. Dan zou exact bekend moeten zijn wat er wordt gedaan en hoeveel mensen er komen. Dat is niet bekend. Over het aantal van minimaal of maximaal 700 zegt hij dat de minimaal 700 van het COA is. Daar heeft de gemeente eigenlijk niets mee te maken. Gorinchem zegt:: wij zien geen kans om meer dan 700 te huisvesten. Dat staat officieel in de stukken, ook in het besluit. Als het COA daar niet mee toekomt dan houdt het op. Dat is niet de verwachting van het college. Er zullen weinig gemeenten zijn die 700 asielzoekers willen huisvesten. Dat heeft grondopbrengsten, want het is voor maatschappelijke doeleinden en die worden ruim genormeerd door het rijk. De opbrengsten zijn redelijk in te schatten voor 4 hectare. Dat kan het college zonder probleem aan de raad voorleggen. Over de herbestemming is met de provincie al overleg geweest. De raad heeft in het debat over bestemming Gorinchem noord en het bestemmingsplan dat nog wordt vastgesteld in principe dit al aangewezen voor maatschappelijke doeleinden. Dat is in tijd uitbesteed naar 2015. Dat is makkelijker te herbestemmen dan eerst onttrekken en dan herbestemmen. Voor het onderwijs is het moeilijk te zeggen wat het gaat betekenen. Aantallen, bijzondere groepen zoals AMA’s zijn niet te noemen. Er moet op passende manier worden voorzien in passend onderwijs. Als kinderen geen Nederlands spreken dan moet een plan voor het onderwijs daarin voorzien. Die bekostiging telt wel mee voor het meehelpen verhelpen van voorkomen leegstand elders. Vacatures zijn in te vullen bijvoorbeeld. Er zijn voordelen te behalen. Er moet extra uitkering voor onderwijs aangevraagd worden omdat mensen op het AZC formeel geen inwoner van Gorinchem zijn. Zij kunnen ook geen beroep doen op de voorzieningen et cetera. Dat geldt totdat ze een status hebben. De gemeente heeft recht op extra uitkeringen, het moet alleen aangevraagd worden. De gemeente moet met het COA praten over dagbesteding, omdat het COA dat niet standaard doet. Het is een voorwaarde dat dat wel gebeurt. Het zal niet alleen aan de haarhorst vast gehangen worden, ook op andere manieren. Hij gaat in op de veiligheid. Voorheen kwam er met een AZC formatie politie mee. Dat is niet meer zo. In de politieformatie in een regio wordt geacht te zitten alles wat nodig is om in de veiligheid van de burgers te voorzien. Er zal in geschoven moeten worden. De interne veiligheid van het AZC is vooral beleid van het COA. De 40 plaatsen werkgelegenheid zijn aan het AZC gebonden plaatsen. Mevrouw Stam (VVD) merkt op dat haar is uitgelegd dat het om 40 directe en indirecte plaatsen gaat. De voorzitter zegt de gemeente met het COA heeft overlegd en zich ervan heeft vergewist dat er 40 arbeidsplaatsen nodig zijn om het AZC te kunnen draaien. Hij heeft geen aanleiding om te veronderstellen dat het er minder kunnen zijn. Hem lijkt 40 zelfs aan de magere kant. Als de raad het wil, wil het college in het contract opnemen dat de gemeente erop rekent dat er 40 plaatsen aan het AZC gekoppeld zijn. Over de Haarwijk zegt hij dat hij het geen kwetsbare wijk vindt, juist een sterke wijk. Naar het idee van de gemeente is het een zeer weerbare bevolking die de afgelopen jaren een nadrukkelijke stadsvernieuwingsopleving heeft gekend. Het is niet een essentieel andere bevolking dan in andere delen van Gorinchem. Het college vindt het niet nodig om te kijken of speciale schade aan deze wijk ontstaat als er een AZC gevestigd wordt. De heer Bax (VVD) heeft niet het gevoel dat hij veel antwoord op zijn vragen gekregen heeft. Hij hoop dat er in februari meer duidelijkheid is. Hij vindt dat in een maand tijd makkelijk een besluit te nemen is hoe scholing wordt ingevuld. Daar wil hij informatie over hebben. De heer Van der Roest (CDA) zegt dat zijn fractie een meer geïntegreerde aanpak beter vindt en zal er tijdens de raadsbehandeling op terugkomen. Hij vindt dat de gemeente met het COA afspraken moet maken die zo hard zijn dat ze niet door een volgende regering ongedaan kunnen worden gemaakt.
Raadsbijeenkomst 11 januari 2011
8
De heer Elmaci (CDA) vraagt of de Turkse moskee iets kan betekenen in het proces. Die zou ervoor openstaan. De voorzitter antwoordt richting mijnheer Bax dat vragen om meer zekerheid betekent dat het college schijnzekerheid geeft die de raad dan zal moeten accepteren. Het aantal leerlingen is onbekend. Voorheen kwam de gemeente uit met de vergoeding die ervoor gold. Hij denkt dat wat toen gold nu ook geldt. De heer Bax (VVD) merkt op dat het om de hele organisatie gaat. De voorzitter zegt dat de gemeente het niet weet. Het is onbekend waar de gemeente mee te maken krijgt. Hij adviseert om eens te overleggen met scholen. Richting de heer Van der Roest zegt hij dat het aan de regering is om het beleid vorm te geven. De gemeente gaat ervan uit dat als de regering zich niet houdt aan een afgesloten contract, dat de gemeente dat contract kan ontbinden en het het einde voor het AZC zal zijn. Voortgang Masterplan Bastion II Mevrouw Van Hulten geeft een presentatie over de voortgang van het Masterplan Bastion II. Zij schetst de aanleiding en het verloop van het masterplan. Ze licht de kernuitgangspunten en de stedenbouwkundige visie toe. Die zijn in het raadsbesluit van 29 maart 2007 opgenomen. Op de maquette die toen is gemaakt, is voortgeborduurd mede naar aanleiding van de stedenbouwkundige concepten van 2007 en 2009. Tijdens de presentatie is een nieuwe, aangepaste maquette aanwezig waarop ze een toelichting geeft. De maquette betreft de massa. Deze is niet architectonisch bedoeld. Mevrouw Dansen (SP) ziet dat de hele Lindenborg gesloten is. Mevrouw Van Hulten zegt dat dit klopt. Zij vertelt voorts dat het 7e Bastion onbebouwd was. Monumentenzorg heeft gezien dat het niet reëel was om daaraan vast te houden. Er is solitaire bebouwing in de vorm van een parkeergarage. Mevrouw Dansen (SP) merkt op dat dit weinig te maken heeft met het stedenbouwkundig concept maar meer met rekening houden met wat er is. De voorzitter merkt op dat deze discussie wordt teruggehaald. Een groot deel van de raad heeft de besluitvorming niet meegemaakt. Dan weten degenen die nieuw zijn in de raad wat heeft plaatsgevonden. Mevrouw Van Hulten benoemt de verschillende modellen in het concept, waarbij het gaat om met of zonder sloop van verschillende bebouwingen. De variabelen zijn financieel doorberekend. Planologisch waren er geen onoverkomelijke problemen. Het leek niet mogelijk om tot een sluitende exploitatie te komen. Het concept is toen geoptimaliseerd. De heer Van Breemen (GroenLinks) ziet dat door de trapsgewijze indeling er een weg bovenlangs de bebouwing loopt. Hij vraagt of daarvoor ramen dichtgemaakt moeten worden. Mevrouw Van Hulten bevestigt dat rekening gehouden moet worden met het feit dat er een weg langsloopt. Zij vervolgt haar presentatie waarin ze het meest complete model toelicht. Dit bestaat uit 197 woningen, 2100 m2 commerciële dienstverlening, 9400 parkeerplaatsen en 5000 m3 waterberging. Vervolgens gaat ze in op de mogelijke fasering van sloop, bouw en aanleg van de diverse onderdelen. In de voorliggende planning loopt dit van eind 2010 tot eind 2020. Zij verduidelijkt dat over de planning en fasering nog niets is besloten. De heer Tekir (GroenLinks) vraagt hoeveel parkeerplaatsen er nu zijn.
Raadsbijeenkomst 11 januari 2011
9
Mevrouw Van Hulten antwoordt dat er nu 325 parkeerplaatsen zijn, plus 100 op de openbare weg. Zij vervolgt met een toelichting op de huidige situatie en de voor- en nadelen om zo snel mogelijk te starten. De conclusie is dat het een ambitieus plan is met potentie met nog veel onzekerheden. Ze vertelt wat er naar de raad toekomt: een bestemmingsplanwijziging voor de locatie TPG en een masterplan samen met een concept samenwerkingsovereenkomst. Als slotoverweging geeft ze mee dat als integrale planontwikkeling niet doorgaat, de kans reëel is dat er geen gebiedsontwikkeling maar separate locatieontwikkelingen tot stand zullen komen. Kansen voor een integrale oplossing voor zaken als wateroverlast zullen dan verminderen. De heer Van Breemen (GroenLinks) merkt op dat als eerst iets wordt gesloopt voordat echt wat wordt gedaan, het daar niet mooier van wordt. Hij vraagt wat hij onder tijdelijk inrichten moet verstaan. De voorzitter geeft als voorbeeld het De Ham terrein. Dat was niet tijdelijk ingericht. Een mogelijkheid is tijdelijke versterking van de parkeerfunctie op een nette manier. Dan heeft het ook een opbrengst. Mevrouw Molengraaf (ChristenUnie) begrijpt dat een deel van de Lindehof gesloopt wordt. Zij vraagt over hoeveel appartementen het dan gaat. Mevrouw Van Hulten denkt 36. Zij zal dit nog exact nakijken. Mevrouw Dansen (SP) is het duidelijk dat gesloopt moet worden. Op dit moment staat het echter niet leeg. De Bagijnewalstraat wordt anti-kraak bewoond. Zij vraagt of het daarom met name voor jongeren niet goed is om snel te slopen. De voorzitter antwoordt dat de eigenaar aan instandhouding moet doen. Dat maakt het niet haalbaar. Hij ziet elders in Gorinchem mogelijkheden om antikrakers te huisvesten. Er staan her en der plekken leeg. Mevrouw Hoogesteger (D66) merkt op dat het gebouw van de Nieuwe Doelen niet meer voldoet aan de eisen van deze tijd. Zij vraagt of erover is nagedacht om ook De Nieuwe Doelen te slopen en dit ergens in dit gebied, wellicht in combinatie met andere voorzieningen, vorm te geven. De voorzitter zegt dat dit in een heel vroeg stadium ooit aan de orde is geweest. In het kader van financiële haalbaarheid was dat niet mogelijk. Mevrouw Hoogesteger (D66) vraagt of dat ook zo is als het wordt gecombineerd met andere voorzieningen behalve theater. De voorzitter antwoordt dat dit op dit moment niet zo is. De gemeente is niet meer heel rijk maar nog maar matig rijk. Dat neemt niet weg dat veranderingen nog mogelijk zijn. Er is van uitgegaan dat de Lindeborg in grote lijnen kan blijven staan. Aan het eind kan ervoor gekozen worden er geen woningen te bouwen maar wel een culturele voorziening. Dat besluit kun nog genomen worden. Dat is aan de raad. Daarbij moet wel de exploitatie in acht worden genomen. Wethouder Rijsdijk licht toe dat de bouwplanfasering tot 2020 loopt. Dat is een hele tijd. Er is geprobeerd het plan zo op te delen dat het in fasen uitvoerbaar is. Er zijn nug geen ontwikkelpartijen te vinden die het hele plan in een keer gaan ontwikkelen en financieren. Fasering betekent dat er ook andere invulling en ideeën ontwikkeld kunnen worden. 6.
Ingekomen stukken en mededelingen
Raadsbijeenkomst 11 januari 2011
10
Lijst november / december 2010 De ingekomen stukken worden voor kennisgeving aangenomen. 7.
Bespreking concept raadsvoorstellen voor de raadsvergadering van donderdag 27 januari en 17 februari 2011
2010-556 Haalbaarheidsonderzoek Asielzoekerscentrum in Gorinchem Reeds besproken. 2010-557 Verordening financiële en materiele gelijkstelling gemeente Gorinchem 2011 Geen vragen of opmerkingen. 2010-535
Aanwijzing van de categorie van gevallen waarin een verklaring van geen bedenkingen niet is vereist en delegatie bevoegdheid vaststelling exploitatieplannen Geen vragen of opmerkingen. 2010-561
Verzoek tot goedkeuring besluit Stichting Openbaar Verenigd Onderwijs (De Rotonde) Geen vragen of opmerkingen. 2010-565 Mandaatbesluit BAG (Basisadministratie Adressen en Gebouwen) Geen vragen of opmerkingen. 8.
Sluiting
De voorzitter bedankt de aanwezigen voor hun inbreng en sluit de vergadering.
Raadsbijeenkomst 11 januari 2011
11