SEPA migratiemonitor

SEPA migratiemonitor Meting najaar 2012

Bewustwording, voorbereiding en gebruik van Europese betaalmiddelen door bedrijven en overheidsgebruikers in Nederland

November 2012

Nationaal Forum SEPA-migratie

INHOUDSOPGAVE

2.5

1.

INLEIDING EN SAMENVATTING

2.

HOOFDRESULTATEN VAN HET ONDERZOEK 2.1

SEPA-bewustzijn bedrijfsleven en overheidsgebruikers

5

2.2

Informatiebehoefte

8

2.3

Voorbereidingen op komst Europese betaalmiddelen

10

2.4

Ontwikkeling van software voor de overgang op SEPA

17

Houding ten aanzien van SEPA 2.6

3.

3

Verwachte knelpunten van overgang naar Europese betaalmiddelen

CONCLUSIES

BIJLAGE I:

Onderzoeksmethodologie

18 19

20

22

2

1.

INLEIDING EN SAMENVATTING

De weg naar één Europese betaalmarkt (SEPA, Single Euro Payments Area) houdt voor bedrijven en de publieke sector vergaande aanpassingen en investeringen in. Op verzoek van betrokken partijen monitort DNB de SEPA-migratie van bedrijven en de publieke sector. Doel is inzicht te krijgen in •

het SEPA-bewustzijn en de kennis van de veranderingen voor de eigen organisatie;

•

de stadia van voorbereiding;

•

het feitelijke gebruik van Europese overschrijvingen en incasso’s.

Voor de gehanteerde onderzoeksmethodologie wordt verwezen naar bijlage I.

Voorliggende monitor beschrijft de resultaten van de zesde meting, die in het najaar van 2012 is verricht. Evenals bij de vorige meting is de enquête afgenomen bij het MKB, het grootbedrijf, het middelgrootbedrijf, gemeenten, publieke instellingen en IT-bedrijven die betalingssoftware ontwikkelen.

In maart 2012 is de campagne Over op IBAN gestart, met o.a. als doelstellingen het SEPA-bewustzijn onder bedrijven te verhogen en hen aan te zetten tot actie om zelf te gaan migreren naar de Europese overschrijving en incasso. De vergelijking tussen de resultaten van de vorige en de huidige meting geeft dus inzicht in het effect van deze campagne.

Het algemene beeld dat uit de zesde meting naar voren komt is dat publieke instellingen, gemeenten en grote bedrijven bekend zijn met de komst van SEPA. Bij het MKB en het middelgrootbedrijf is er sprake van een toenemende bekendheid over de komst van SEPA. Van de MKB’ers weet inmiddels nog 41% niet wat SEPA inhoudt, terwijl dat in de vorige monitor nog 56% was. Voor het middelgrootbedrijf is dit percentage gedaald van 19% naar 1%.

De behoefte aan informatie varieert van algemeen (indien er nog weinig bekendheid is met SEPA), zeer specifieke vragen , tot geen informatiebehoefte (zowel bij groepen met weinig kennis als bij de publieke instellingen, die juist een hoog kennisniveau hebben). De belangrijkste informatiebron voor de meeste groepen is de huisbank. De publieke instellingen zijn de enige uitzondering: bij deze groep wordt de overheid het meest genoemd als informatiebron.

Ten opzichte van de vorige meting is er een duidelijke vooruitgang in de voorbereiding op de komst van Europese betaalmiddelen. Ook hebben meer bedrijven en organisaties hun eigen migratie gepland, waarbij voor grote bedrijven de belangrijkste pieken liggen in juli/juli 2013 en in oktober 2013.

3

Publieke instellingen hebben hun migratie over het algemeen eerder gepland dan het grootbedrijf. Veel kleinere bedrijven en ook gemeenten hebben nog geen planning voor hun migratie.

Over het algemeen zijn bedrijven en overheden neutraal over SEPA. Het grootbedrijf en de publieke instellingen zijn iets negatiever dan de vorige meting en het MKB, middelgrootbedrijven en gemeenten zijn juist iets positiever dan in de vorige meting.

De ontwikkeling van software voor zowel de Europese overschrijving als voor de Europese incasso is vooruitgegaan. Ten opzichte van de vorige meting bevinden meer softwareleveranciers zich in de fases: testen, bouwen, en klaar voor gebruik. De grootste knelpunten blijven de leveranciers zien in onvoldoende standaardisatie in de bank-klant interface en gebrek aan testfaciliteiten.

4

HOOFDRESULTATEN UIT HET ONDERZOEK 2.1

SEPA-bewustzijn bedrijfsleven en overheidsgebruikers

De eerste stap in de migratie naar SEPA is het bewust worden van de eenwording van de Europese betaalmarkt. Dit is gemeten door te vragen of men van SEPA gehoord heeft, of men weet wat het inhoudt en of men een helder beeld heeft van de veranderingen voor de eigen organisatie.

Tabel 1:

Weet u wat de eenwording van de Europese betaalmarkt inhoudt?* Ja

Wel van gehoord, maar weet niet precies wat het inhoudt

Nooit van gehoord

22%

37%

41%

61%

38%

1%

MKB onderverdeeld naar grootteklassen 50-199 werknemers 20-49 werknemers 5-19 werknemers 2-4 werknemers ZZP

48% 38% 26% 30% 16%

40% 44% 41% 40% 34%

12% 18% 33% 30% 50%

MKB onderverdeeld naar sector Informatie en communicatie Groothandel Vervoer en opslag Horeca Zorg (markt) Detailhandel Industrie Cultuur/sport/recreatie Bouwnijverheid Zakelijke en financiële dienstverlening

19% 27% 17% 33% 19% 31% 22% 9% 15% 22%

65% 51% 35% 36% 22% 34% 51% 40% 27% 31%

17% 22% 48% 31% 59% 35% 27% 51% 58% 47%

Type gebruiker MKB (n=500) Middelgrootbedrijf (200-999 werknemers) (n=100)

Bij het MKB is het SEPA-bewustzijn gestegen: 22% geeft aan te weten wat SEPA inhoudt, 37% heeft wel eens iets over SEPA gehoord maar weet niet precies wat het inhoudt en 41% heeft nog nooit van SEPA gehoord. Bij de vorige meting wist slechts 9% wat SEPA inhoudt en had 56% nog nooit van SEPA gehoord.

*

Aan de grootbedrijven, publieke instellingen en gemeenten is deze vraag niet gesteld omdat bij voorgaande metingen het bewustzijn al zeer hoog was.

5

Grafiek 1:

Heeft u een beeld van de veranderingen die de komst van Europese betaalmiddelen voor uw organisatie met zich meebrengt?

100% 90%

85% 76%

80% 70%

57%

60% 46% 40%

50% 40% 30%

37%

36%

31% 26% 21%

20% 10%

15% 7%

7% 7% 0%

0% MKB

Middelgrootbedrijf

Geen inzicht

6%

3%

0%

Grootbedrijf

Onvoldoende inzicht

0% 0%

Gemeenten

Algemeen beeld

Publieke instellingen

Volledig beeld

Van de MKB’ers heeft 57% een algemeen of volledig beeld van de veranderingen die SEPA meebrengt voor het eigen bedrijf (zie grafiek 1). Bij de vorige meting was dit slechts 15%. Het percentage MKB’ers dat nog helemaal geen inzicht heeft is ten opzichte van de vorige meting gedaald van 70% naar 37%. Er is een duidelijk verband tussen SEPA-bewustzijn en de grootte van het bedrijf: hoe groter, hoe meer kennis van SEPA. Bij de sectoren springen informatie en communicatie en groothandel er in positieve zin uit: in deze sectoren zijn duidelijk meer bedrijven bekend met SEPA dan in de overige sectoren en hebben ook meer bedrijven een algemeen of volledig beeld van de veranderingen die SEPA met zich meebrengt. Bedrijven die specifieke veranderingen weten te noemen verwijzen vooral naar het aanpassen van rekeningnummers in crediteuren- (33%) en debiteurenbestanden (29%), het vermelden van IBAN op facturen (22%), het aanpassen van het interne betalings- en administratiesysteem (9%) en het implementeren van SEPA-proof software (7%). 43% van de MKB’ers weet geen enkele verandering te noemen

Van de middelgrote bedrijven weet 61% wat SEPA inhoudt en 86% heeft een algemeen of volledig beeld van de veranderingen die het met zich meebrengt voor het eigen bedrijf. Van deze bedrijven geeft 1% aan nog nooit van SEPA gehoord te hebben en heeft 7% geen inzicht in de veranderingen die SEPA met zich meebrengt. Dit is een duidelijke verbetering ten opzichte van de vorige meting, toen 19% nog nooit van SEPA gehoord had en 34% aangaf geen inzicht te hebben in de veranderingen die SEPA met zich meebrengt. De verandering die het meest genoemd worden door het middelgrootbedrijf is het aanpassen van rekeningnummers in debiteuren- en crediteurenbestanden.

6

Meer dan de helft van de middelgrote bedrijven noemt dit (62% voor crediteurenbestanden, 52% voor debiteurenbestanden). Andere veranderingen die door relatief veel middelgrote bedrijven genoemd worden zijn het vermelden van IBAN op facturen (28%), het aanpassen van het interne betalings- en administratiesysteem (28%) en het implementeren van SEPA-proof software (26%). Van de middelgrote bedrijven weet 13% geen enkele verandering te noemen.

Bij deze meting is aan de MKB’ers en middelgrote bedrijven ook gevraagd of ze bekend zijn met IBAN. Bij 89% van het MKB en 100% van het middelgrootbedrijf is dit het geval. IBAN is dus duidelijk bekender dan SEPA onder deze doelgroepen.

Vrijwel alle deelnemende grootbedrijven geven aan een algemeen of volledig beeld te hebben van de veranderingen die SEPA voor hun bedrijf met zich meebrengt. Ten opzichte van de vorige meting geven nu meer bedrijven aan een volledig beeld te hebben (76%, tegenover 56% een half jaar geleden). Een zeer klein deel van de grootbedrijven (3%) zegt onvoldoende inzicht hierin te hebben. † Als gevraagd wordt naar specifieke veranderingen noemen vrijwel alle grootbedrijven het vermelden van IBAN op facturen, het implementeren van SEPA-proof software, het omzetten van rekeningnummers in crediteuren- en debiteurenbestanden, het aanpassen van het interne betalings- en administratiesysteem en het informeren van klanten. Ook het aanpassen van contracten met banken het vervangen van bestaande machtigingen bij de zakelijke incasso worden door een meerderheid van de grootbedrijven genoemd.

Bij de monitor zijn voor het eerst alle gemeenten op de hoogte van de overgang naar een Europese betaalmarkt. Het percentage dat zegt een volledig beeld te hebben is gestegen van 16% naar 36%. Van de grootste gemeenten (100.000 of meer inwoners) zegt 50% een volledig beeld te hebben. Het merendeel van de gemeenten (57%) heeft een algemeen beeld, terwijl 6% geen of onvoldoende inzicht heeft. Bij de vorige monitor had 19% geen of onvoldoende inzicht. Als gevraagd wordt naar de maatregelen die ze moeten nemen weten de meeste gemeenten te noemen dat IBAN vermeld moet worden op facturen, postpapier e.d., dat rekeningnummers aangepast moeten worden in crediteurenen debiteurenbestanden en dat klanten geïnformeerd moeten worden. Maatregelen die weinig genoemd worden zijn: het vervangen van de bestaande machtigingen bij zakelijke klanten; het aanpassen van de contracten met banken; en het aanpassen van het interne betalings- en administratiesysteem aan de Europese incasso.

†

De vorige keer was dit 0%. Hierbij moet wel opgemerkt worden dat de groep grootbedrijven deze keer aanmerkelijk groter is dan bij de vorige meting (aan deze meting hebben 77 grootbedrijven meegedaan, tegenover 32 bij de vorige meting). Het gaat dus niet om bedrijven die bij de vorige meting wél een algemeen of volledig beeld hadden.

7

Bij de publieke instellingen hebben alle deelnemers of een algemeen beeld of een volledig beeld over de komst van de Europese betaalmarkt. In vergelijking tot de vorige monitor is het percentage dat een volledig beeld heeft wel gestegen van 69% tot 85%. Maatregelen die het meest genoemd worden zijn: Het internationale bankrekeningnummer (IBAN) verplicht vermelden op facturen, postpapier e.d.; het aanpassen van de rekeningnummers in crediteurenbestanden en het informeren van klanten. Maatregelen die weinig genoemd worden zijn: het aanpassen van de contracten met banken; het aanpassen van interne betalings- en administratiesystemen aan de Europese incasso; en het vervangen van bestaande machtigingen bij zakelijke klanten.

Bij alle groepen is dus een duidelijke stijging te zien in het SEPA-bewustzijn tussen de vorige meting (vlak voor de start van de Over op IBAN-campagne) en de huidige (na een half jaar campagne).

Tabel 2:

Heeft u een beeld van de veranderingen die de komst van Europese betaalmiddelen voor uw bedrijf/organisatie met zich meebrengt? Geen inzicht

Onvoldoende inzicht

Algemeen beeld

Volledig beeld

Type gebruiker MKB (n=500) Middelgrootbedrijf (n=100) Grootbedrijf (n=77) Gemeenten (n=119) Publieke instellingen (n=13)

37% 7% 0% 0% 0%

7% 7% 3% 6% 0%

26% 40% 21% 57% 15%

31% 46% 76% 36% 85%

MKB onderverdeeld naar grootteklassen 50-199 werknemers 20-49 werknemers 5-19 werknemers 2-4 werknemers ZZP

12% 12% 32% 31% 42%

12% 12% 11% 7% 5%

35% 40% 30% 26% 24%

41% 37% 26% 36% 28%

MKB onderverdeeld naar sector Informatie en communicatie Groothandel Vervoer en opslag Horeca Zorg (markt) Detailhandel Industrie Cultuur/sport/recreatie Bouwnijverheid Zakelijke en financiële dienstverlening

14% 19% 42% 38% 64% 32% 23% 48% 62% 34%

13% 1% 18% 21% 3% 2% 11% 9% 13% 3%

50% 41% 21% 20% 20% 29% 30% 34% 11% 22%

23% 38% 19% 22% 13% 38% 36% 10% 14% 41%

Gemeenten onderverdeeld naar grootte 100.000 of meer inwoners 50.000 tot 100.000 inwoners 20.000 tot 50.000 inwoners 10.000 tot 20.000 inwoners 5.000 tot 10.000 inwoners

0% 0% 0% 0% 0%

0% 7% 5% 3% 29%

50% 29% 60% 66% 71%

50% 64% 35% 31% 0%

8

2.2

Informatiebehoefte

De meeste MKB’ers (60%) zeggen geen behoefte te hebben aan informatie over SEPA. MKB’ers die een informatiebehoefte hebben zijn vooral op zoek naar algemene informatie (20%). Als MKB’ers wel specifieke vragen hebben gaan die vooral over de aanpassingen in het interne betalings- en administratiesysteem (4%), wanneer we precies overgaan op de SEPA-standaarden (4%), de benodigde aanpassingen op het gebied van software (4%), de wijzigingen bij incasso’s (3%), het omzetten van rekeningnummers (3%) en welke betaalmiddelen door SEPA geraakt worden (3%).

Maar liefst 72% van de middelgrote bedrijven zegt geen behoefte te hebben aan informatie. Bedrijven die wel informatie willen hebben vooral vragen over wijzingen bij incasso’s (12%) of hebben behoefte aan algemene informatie (5%).

Grote bedrijven en organisaties hebben vooral behoefte aan informatie over de nationale communicatiecampagne (38%), de migratiestatus in andere landen (25%), het gebruik van BIC (22%), juridische verschillen in betaalvoorwaarden tussen eurolanden (21%) en aanpassingen in de software (19%), klant-bankinterface (17%) en het interne betalings- en administratiesysteem (14%).

De top drie meest genoemde vragen bij de gemeenten is totaal anders dan bij de laatste monitor. Gemeenten hebben op dit moment vooral vragen over het communicatieplan – campagne over de overgang naar Europese standaarden en betaalmiddelen richting Nederlandse bevolking en bedrijfsleven (31%); de kosten van de migratie (34%) en of de binnenlandse betaaltarieven gaan veranderen (27%).

Een groot deel van de publieke instellingen geeft aan nergens meer over geïnformeerd te hoeven worden (54%). Indien er wel wat wordt aangegeven zijn het vragen over de verschillen in productvoorwaarden tussen de nieuwe Europese en de Nederlandse betaalmiddelen (23%); de migratiestatus in andere eurolanden (23%) en het communicatieplan en – campagne over de overgang naar Europese standaarden en betaalmiddelen richting Nederlandse bevolking en bedrijfsleven (23%).

Anders dan in de eerste metingen is in deze monitor gevraagd door welke instanties deelnemers geïnformeerd zijn over de komst van Europese betaalmiddelen. De ondervraagde groepen worden het meest geïnformeerd door de eigen huisbank.

Voor de top 3 van genoemde instanties per doelgroep, zie tabel 3.

9

Tabel 3:

Top 3 genoemde instanties waardoor deelnemers geïnformeerd zijn over de

komst van Europese betaalmiddelen MKB

Middelgrootbedrijf

Grootbedrijf

Gemeenten

Publieke instellingen

Huisbank Media

Huisbank Media

Huisbank DNB

Huisbank De overheid

De overheid Huisbank

Boekhouder/ accountant/ administratiekantoor

Softwareleverancier

Media

Media

Media

2.3

Voorbereidingen op komst Europese betaalmiddelen

Er blijven grote verschillen bestaan tussen groepen gebruikers in de voortgang en voorbereiding op de komst van de Europese overschrijving (SEPA Credit Transfer, SCT) en de Europese Incasso (SEPA Direct Debit, SDD). Van de MKB’ers is het grootste deel nog niet begonnen met de voorbereidingen. In de andere groepen is het grootste deel van de bedrijven/organisaties inmiddels wel gestart, maar veel middelgrote bedrijven en gemeenten bevinden zich nog in de uitzoekfase. De meeste grootbedrijven en alle publieke instellingen zijn concreet bezig met de voorbereidingen of zelfs al over. De publieke instellingen zijn van alle groepen het verst gevorderd.

Van het MKB heeft 70% nog geen voorbereidingen getroffen voor de overgang op de Europese overschrijving (zie grafiek 2). Dit is een vooruitgang ten opzichte van de vorige meting, toen dit aandeel nog 85% was. Bedrijven met 20 of meer werknemers zijn duidelijk verder dan kleinere MKB’ers. Ook zijn er verschillen tussen sectoren, waarbij vooral de groothandel duidelijk verder gevorderd is dan de overige sectoren. In de sectoren zorg en bouw is juist een opvallend hoog percentage nog niet met de voorbereidingen begonnen (zie tabel 4, op bladzijde 16/17).

Van de MKB’ers die nog niets aan de voorbereiding gedaan hebben denkt 24% nog voldoende tijd te hebben omdat de deadline pas op 1 februari 2014 is, geeft 21% aan dat zij niet veel hoeven aan te passen voor hun bedrijf, wist 20% niet dat ze verplicht iets moesten doen en weet 17% niet wát ze moeten doen. Verder heeft 12% nog geen tijd gehad en verwacht 14% van de MKB’ers dat de overgang geregeld gaat worden door een ander (bank, softwareleverancier of externe boekhouder/accountant/administratiekantoor). Van de MKB’ers die al wel begonnen zijn met uitzoeken wat er moet gebeuren maar nog niet concreet met de voorbereidingen bezig zijn zegt 40% maar weinig aan te hoeven passen voor hun bedrijf, denkt 40% nog voldoende tijd te hebben voor 1 februari 2014 en heeft 30% nog geen tijd gehad om met de voorbereidingen te beginnen. Verder wacht 11% op bericht van hun softwareleverancier en 10% op bericht van hun bank.

10

Ruim de helft van MKB’ers heeft nog geen planning voor de overgang op de Europese overschrijving (54%). Dit is wel een duidelijke verbetering ten opzichte van de vorige meting, toen 78% dit nog niet wist. De meeste bedrijven die wel een tijdsplanning hebben willen over in de eerste (12%) of tweede (16%) helft van 2013. 6% wil nog in 2012 over en 9% wacht tot begin 2014. Slechts 3% is al volledig over. Grafiek 2: Voorbereiding Europese overschrijving 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% MKB

Middelgrootbedrijf

Weinig tot niets Bezig met de impactanalyse Uitvoering is intern gestart Bezig met de implementatie

Grootbedrijf

Gemeenten

Publieke instellingen

Uitzoeken wat er moet gebeuren Bezig met de requirements/opstellen van een plan Bezig met het testen Volledig over op de Europese overschrijving

Van het middelgrootbedrijf heeft 21% nog niets gedaan voor de overgang op de Europese overschrijving. Dit is een duidelijke verbetering ten opzichte van de vorige meting, toen 41% aangaf nog niets gedaan te hebben. Van de bedrijven die nog niets gedaan hebben verwacht 38% dat dit geregeld wordt door een ander (bank, softwareleverancier of externe boekhouder/accountant/ administratiekantoor). Verder geeft 22% aan nog geen tijd hiervoor gehad te hebben, ziet 16% nog geen urgentie omdat de SEPA-standaarden pas op 1 februari 2014 verplicht zijn, wist 10% niet dat ze verplicht iets moesten doen en verwacht 7% maar weinig aan te hoeven passen voor hun bedrijf. Van de bedrijven die al wel begonnen zijn met uitzoeken wat er moet gebeuren maar nog niet concreet met de voorbereidingen bezig zijn zegt 51% nog voldoende tijd te hebben omdat de overgang pas op 1 februari 2014 verplicht is. Verder heeft 23% nog geen tijd gehad, wacht 11% op bericht van de softwareleverancier en heeft 9% nu geen geld om met de concrete voorbereidingen te beginnen.

Van de middelgrootbedrijven heeft 27% geen concrete planning voor de overgang op de Europese overschrijving. Dit is een verbetering ten opzichte van de vorige meting, toen 49% nog geen planning hiervoor had. De middelgrootbedrijven die een planning hebben zijn ongeveer gelijk verdeeld over het eerste en tweede halfjaar van 2013 ( 29% wil over in het eerste halfjaar, 28% in het tweede). 5% van

11

de middelgrootbedrijven wil nog in 2012 over en 7% wacht tot begin 2014. Slechts 5% is al volledig over.

Bij de grootbedrijven is 87% concreet bezig met de voorbereiding op de Europese overschrijving of zelfs al helemaal over. Dit is hoger dan bij de vorige meting (toen 72%). Waar bij de vorige meting een groot deel van de grootbedrijven nog bezig was met de impactanalyse (34%) zijn de meeste bedrijven die fase nu voorbij en zijn bezig met het opstellen van een plan (30%) of zijn intern al gestart met de uitvoering (32%). Van deze groep heeft 4% nog niets gedaan aan de voorbereiding. Bij de grootbedrijven die nog niets gedaan hebben aan de voorbereiding of die nog in de uitzoekfase zijn is de meest genoemde reden een gebrek aan tijd. Slechts 14% van de grootbedrijven heeft nog geen concrete planning voor de overstap op de SCT. Bij de vorige meting was dit nog 38%. De hoogste piek komt volgens de nu bekende planningen in juni 2013. 27% van de grootbedrijven heeft de migratie naar SCT in die maand gepland. Ook willen veel bedrijven overstappen in juli (12%) of oktober (14%) 2013. Halverwege 2013 zou volgens de huidige planningen 40% van de grootbedrijven over zijn.

Uit de resultaten van de gemeenten blijkt dat 14% nog niets heeft gedaan, 41% bezig is met uitzoeken wat er dient te gebeuren en dat 45% begonnen is met de voorbereidingen voor de overgang op de Europese overschrijving. Dit is een verbetering ten opzichte van de vorige meting. Meer gemeenten zijn nu van de uitzoekfase naar de concrete voorbereidingsfase overgestapt. Het percentage dat nog geen voorbereidingen heeft getroffen is significant gedaald van 41% eind 2011, naar 32% in het voorjaar van 2012 tot 13% bij de huidige meting. Het deel van de gemeenten dat al volledig over is op het gebruik van Europese overschrijvingen blijft 1%. Van de gemeenten die al gebruik maken van de Europese overschrijving gebruikt 15% deze voor binnenlandse en grensoverschrijdende betalingen. De meeste gemeenten die nog niet volledig over zijn op het gebruik van de Europese overschrijving geven aan in 2013 over te gaan.

Alle ondervraagde publieke instellingen zijn bij deze meting concreet bezig met de voorbereidingen op de overgang naar de Europese overschrijving (85%) of kunnen al betalingen accepteren en verrichten (15%), waarvan 5 deelnemers alleen nog maar gebruik maakt van Europese overschrijvingen. De meeste publieke instellingen die nog niet volledig over zijn op het gebruik van de Europese overschrijving geven aan in 2013 over te gaan.

Bedrijven en organisaties die gebruik maken van incasso’s moeten zich niet alleen voorbereiden op de Europese overschrijving, maar ook voor de Europese incasso. Uit de enquête blijkt dat 27% van de MKB’ers, 65% van de middelgrootbedrijven, 87% van de grootbedrijven, 79% van de gemeenten en 46% van de publieke instellingen gebruik maken van incasso’s. De voorbereidingen van deze

12

bedrijven en instellingen op de Europese incasso lopen over het algemeen nog sterk achter op de voorbereidingen op de Europese overschrijving.

Bij de publieke instellingen zijn de deelnemers grotendeels concreet met de voorbereiding bezig. Niemand geeft aan weinig tot niets gedaan te hebben. Eén deelnemer geeft aan alleen nog de Europese incasso te gebruiken. Ten opzichte van de vorige meting zijn de meeste publieke instellingen wel verder in hun voorbereidingen, het merendeel is nu met bezig met de requirements en het opstellen van een plan, terwijl bij de vorige meting het merendeel bezig waren met de impactanalyse. Bij de gemeenten is de groep die nog niets gedaan heeft verder gedaald van 38% tot 23%. Nog geen enkele gemeente is volledig over op de Europese incasso. 43% is aan het uitzoeken wat er gedaan moet worden, en 34% is bezig met voorbereidingen (ten opzichte van 12% in de vorige meting). De meeste publieke instellingen en gemeenten geven aan in 2013 over te gaan.

Grafiek 3: Voorbereiding Europese incasso 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% MKB

Middelgrootbedrijf

Weinig tot niets Bezig met de impactanalyse Uitvoering is intern gestart Bezig met de implementatie

Grootbedrijf

Gemeenten

Publieke instellingen

Uitzoeken wat er moet gebeuren Bezig met de requirements/opstellen van een plan Bezig met het testen Volledig over op de Europese incasso

Van de MKB’ers die gebruik maken van incasso’s heeft 80% nog niets gedaan aan de voorbereidingen op de Europese incasso. Dit is nauwelijks veranderd ten opzichte van de vorige meting (toen 82%). Het percentage dat nog niet begonnen is met de voorbereidingen is vrijwel gelijk in alle grootteklassen, behalve de grootste (50-199 werknemers). Van die laatste groep heeft 65% nog niets gedaan. De sectoren groothandel, detailhandel en in mindere mate vervoer en opslag lopen voor op de andere sectoren wat de voorbereidingen op de Europese incasso betreft.

Van de bedrijven die nog niets gedaan heeft wist 25% niet dat ze verplicht waren om iets te doen, denkt 22% nog voldoende tijd te hebben voor 1 februari 2014, heeft 17% nog geen tijd gehad en weet

13

12% nog niet wat ze moeten doen. 16% verwacht dat hun bank, softwareleverancier en/of externe boekhouder/accountant/administratiekantoor de migratie voor ze regelt. MKB’ers die wel bezig zijn met uitzoeken wat er moet gebeuren maar nog niet begonnen zijn met de concrete voorbereidingen denken nog voldoende tijd te hebben (25%), verwachten weinig aanpassingen te moeten doen (25%), wachten op bericht van hun softwareleverancier (22%) of hun bank (18%), hebben nog geen tijd gehad (9%) of hebben nog onvoldoende informatie (9%).

Net zoals bij de overschrijvingen weet 54% van de MKB’ers nog niet wanneer ze overstappen op de Europese incasso (bij de vorige meting was dit 80%). Ook de planningen van de bedrijven die al wel weten wanneer ze overgaan komen grotendeels overeen met de planningen voor de overschrijving: 4% zegt al over te zijn, 5% wil nog in 2012 over, 16% in het eerste halfjaar van 2013, 16% in het tweede halfjaar van 2013 en 5% begin 2014.

Van het middelgrootbedrijf heeft 27% nog niets gedaan aan de overstap op de Europese incasso. Dit is een sterke verbetering ten opzichte van de vorige meting (toen 65%). Van de middelgrootbedrijven die nog niets gedaan hebben verwacht 27% dat ze maar weinig hoeven te doen voor hun bedrijf, wist 27% niet dat ze verplicht iets moeten doen, denkt 27% nog voldoende tijd te hebben omdat de deadline pas 1 februari 2014 is, heeft 22% nog geen tijd gehad om met de voorbereidingen te beginnen en verwacht 16% dat hun migratie geregeld wordt door een ander (bank, softwareleverancier of externe boekhouder/accountant/administratiekantoor). Middelgrootbedrijven die al wel bezig zijn met uitzoeken wat ze moeten doen maar nog niet met de concrete voorbereidingen begonnen zijn hebben nog geen tijd gehad (41%), denken voor 1 februari 2014 nog voldoende tijd te hebben (31%), wachten op bericht van hun softwareleverancier (15%) of verwachten voor hun bedrijf weinig aanpassingen te doen (13%).

Van de middelgrote bedrijven heeft 38% nog geen planning voor de overstap op de Europese incasso. Dat is een verbetering ten opzichte van de vorige meting, toen 49% nog geen planning had. Net zoals bij de overschrijving is de migratie van de middelgrote bedrijven die al wel een planning hebben ongeveer gelijk verdeeld over het eerste en het tweede halfjaar van 2013: 25% wil in het eerste halfjaar over en 25% in het tweede. Verder wil 3% nog dit jaar over en wacht 8% tot begin 2014.

Bij het grootbedrijf is het percentage dat nog niets gedaan heeft gedaald ten opzichte van de vorige meting (toen 13%, nu 3%). Net zoals bij de overschrijvingen zijn ook hier de meeste grootbedrijven de fase van het maken van een impactanalyse voorbij. Veel bedrijven zijn nu bezig met het opstellen van een plan (39%) of zijn intern al begonnen met de uitvoering (27%). Slechts een klein deel (13%) van de grootbedrijven heeft nog geen concrete planning voor de overstap op de Europese incasso. Bij de vorige meting was dit nog 43%. Evenals bij de overschrijving ligt de hoogste piek in juni 2013, met

14

19%. Ook zijn er pieken in juli (13%) en oktober (16%) 2013. Halverwege 2013 is volgens de nu bekende planningen 33% van de bedrijven over op de Europese incasso.

In het Nationaal Forum SEPA-migratie (NFS) van 16 mei 2012 is besloten dat de Acceptgiro aangepast wordt aan Europese standaarden, zodat deze ook na 1 februari 2014 kan worden gebruikt. In deze monitor is daarom voor het eerst gemeten hoever de verschillende groepen deelnemers zijn in de voorbereiding op de komst van de IBAN-Acceptgiro. In het algemeen is de voorbereiding op de IBAN-Acceptgiro nog in een beginstadium. Een groot deel van zowel de publieke instellingen als de gemeenten hebben nog niets gedaan of zijn aan het uitzoeken wat gedaan moet worden of bezig met de impactanalyse. Ditzelfde geldt voor MKB en middelgrootbedrijf. Van het grootbedrijf is wel een groot deel (46%) al bezig met het maken van een plan of de uitvoering daarvan.

Grafiek 4: Voorbereiding IBAN-Acceptgiro 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% MKB

Middelgrootbedrijf

Weinig tot niets Bezig met de impactanalyse Uitvoering is intern gestart Bezig met de implementatie

Grootbedrijf

Gemeenten

Publieke instellingen

Uitzoeken wat er moet gebeuren Bezig met de requirements/opstellen van een plan Bezig met het testen Volledig over op de IBAN-Acceptgiro

In februari 2012 is het SEPA-migratieplan vastgesteld door het Nationaal Forum SEPA-migratie. In dit plan zijn afspraken opgenomen over de data waarop groepen gebruikers migreren: grootzakelijke gebruikers in de periode tot 1 juli 2013 en kleinzakelijke gebruikers tot uiterlijk de wettelijke einddatum 1 februari 2014. Uit de resultaten van deze monitor blijkt dat 40% van de grootbedrijven dit volgens de huidige planningen gaat halen voor de overschrijving (12% is van plan in juli 2013, dus vlak ná deze deadline, te migreren). Bij de incasso ligt dit percentage nog wat lager: 33% is van plan voor de deadline uit het migratieplan te gaan migreren (en 13% vlak daarna, in juli 2013). Ongeveer de helft van de grootbedrijven heeft hun migratie dus pas na de zomer van 2013 gepland, in de periode waarin zowel volgens het migratieplan als volgens de monitor ook de kleinzakelijke gebruikers migreren. Er dreigt dus een concentratie van de migratie te ontstaan in de tweede helft van 2013.

15

Tabel 4: Voorbereidingsfase op overgang Europese betaalmiddelen

Europese overschrijving

Weinig tot niets gedaan

Bezig met uitzoeken en impactanalyse

Bezig met requirements en uitvoering

Type gebruiker MKB Middelgrootbedrijf Grootbedrijf Gemeenten

70% 19% 4% 13%

8% 27% 22% 49%

6% 26% 62% 28%

11% 21% 10% 9%

3% 5% 1% 1%

Publieke instellingen

0%

0%

54%

31%

15%

MKB onderverdeeld naar grootteklasse 50-199 werknemers 40% 20-49 werknemers 40% 5-19 werknemers 65% 2-4 werknemers 59% ZZP 79%

16% 16% 12% 13% 5%

12% 20% 8% 8% 4%

14% 17% 9% 11% 11%

8% 4% 4% 7% 0%

57% 23% 64% 74% 95% 63% 72% 85% 93%

17% 24% 7% 14% 4% 16% 4% 9% 2%

10% 27% 5% 3% 0% 5% 6% 1% 1%

9% 21% 20% 2% 0% 9% 14% 4% 4%

1% 2% 4% 8% 0% 6% 2% 1% 0%

79%

2%

2%

13%

4%

Gemeenten onderverdeeld naar grootte 100.000 of meer inwoners 0% 50.000 tot 100.000 inwoners 0% 20.000 tot 50.000 inwoners 14% 10.000 tot 20.000 inwoners 7% 5.000 tot 10.000 inwoners 71%

33% 21% 52% 66% 14%

50% 57% 25% 21% 0%

17% 21% 6% 7% 14%

0% 0% 2% 0% 0%

MKB onderverdeeld naar sector Informatie en communicatie Groothandel Vervoer en opslag Horeca Zorg (markt) Detailhandel Industrie Cultuur/sport/ recreatie Bouwnijverheid Zakelijke en financiële dienstverlening

Bezig met testen Volledig en implementatie over

16

Europese incasso Weinig tot niets gedaan

Bezig met uitzoeken en impactanalyse

Bezig met requirements en uitvoering

80% 32% 3% 23% 0%

9% 40% 27% 53% 43%

1% 15% 65% 23% 57%

6% 11% 3% 1% 0%

4% 0% 1% 0% 0%

MKB onderverdeeld naar grootteklasse 50-199 werknemers 65% 20-49 werknemers 82% 5-19 werknemers 78% 2-4 werknemers 81% ZZP 82%

12% 9% 15% 16% 0%

9% 0% 3% 0% 0%

14% 5% 4% 2% 9%

0% 4% 0% 2% 9%

95% 51% 70% 84% 82% 55% 83% 88% 97%

2% 6% 6% 16% 17% 44% 0% 6% 3%

1% 0% 0% 0% 0% 0% 14% 1% 0%

3% 23% 12% 0% 0% 1% 3% 5% 0%

0% 19% 12% 0% 0% 0% 0% 0% 0%

95%

3%

0%

0%

1%

Gemeenten onderverdeeld naar grootte 100.000 of meer inwoners 0% 50.000 tot 100.000 inwoners 31% 20.000 tot 50.000 inwoners 20% 10.000 tot 20.000 inwoners 25% 5.000 tot 10.000 inwoners 75%

33% 38% 55% 65% 25%

67% 31% 24% 10% 0%

0% 0% 1% 0% 0%

0% 0% 0% 0% 0%

Type gebruiker MKB Middelgrootbedrijf Grootbedrijf Gemeenten Publieke instellingen

MKB onderverdeeld naar sector Informatie en communicatie Groothandel Vervoer en opslag Horeca Zorg (markt) Detailhandel Industrie Cultuur/sport/ recreatie Bouwnijverheid Zakelijke en financiële dienstverlening

Bezig met testen Volledig en implementatie over

2.4 Ontwikkeling van software voor de overgang op SEPA

Deze monitor hebben 21 softwarebedrijven deelgenomen aan de inventarisatie. De ontwikkeling van software voor zowel de Europese overschrijving als voor de Europese incasso is vooruitgegaan. Ten opzichte van de vorige meting bevinden meer softwareleveranciers zich in de fases: testen, bouwen, en klaar voor gebruik. Van de leveranciers die concreet bezig zijn verwachten de meesten in 2012 klaar te zijn met softwarepakketten voor de Europese overschrijving en in 2013 met de softwarepakketten voor de Europese incasso. Van alle leveranciers geeft het merendeel aan dat bij verschillende klanten de

17

softwarepakketten al zijn aangepast of geeft aan dat de softwarepakketten automatisch aangepast zullen worden via een nieuwe release.

Hoewel de ontwikkeling van SEPA-proof software dus vooruit is gegaan, loopt deze toch achter bij de afspraken in het SEPA-migratieplan. Hierin is namelijk de afspraak opgenomen dat per 1 oktober 2012 alle pakketten aangepast moeten zijn voor het gebruik van de Europese overschrijving en incasso. Bij een aanzienlijk deel van de pakketten is dit dus niet het geval.

De softwareleveranciers is voor het eerst ook gevraagd naar de voorbereiding op de IBAN-Acceptgiro. 33% geeft aan nog niet te weten wanneer ze willen starten met de uitrol van de software, maar wel bekend te zijn met de wijzigingen. 14% geeft aan niet te weten wanneer ze willen starten, maar ook niet bekend te zijn met de wijzigingen. 19% heeft aan een planning te hebben, 29% geeft aan geen software te ontwikkelingen voor de IBAN-Acceptgiro en 5% geeft aan dat de software al klaar is voor gebruik.

Grafiek 5:

Hoe ver bent u met de ontwikkeling van software van SEPA-betaalmiddelen voor binnenlandse betalingen?

Europese overschrijving

Europese incasso

5%

6% 6%

9% 5%

De software is klaar voor gebruik 35%

43%

18%

Bezig met het testen van de software Bezig met het bouwen van de software Bezig met ontwerp en specificaties Bezig met analyse

29% 24%

12%

Nog niets aan gedaan

9%

De leveranciers is ook gevraagd hoe ver ze voor hun eigen bedrijf zijn met de overgang op de Europese overschrijving. Hieruit blijkt dat 10% hier nog niets aan gedaan heeft (ten opzichte van 32% bij de vorige meting), 0% bezig is uit te zoeken wat hiervoor moet gebeuren (ten opzichte van 15% bij de vorige meting), 72% concreet bezig is met de voorbereidingen (ten opzichte van 28% bij de vorige meting), 14% Nederlandse en Europese overschrijvingen gebruikt en 4% alleen nog Europese overschrijvingen gebruikt.

18

Softwareleveranciers zien op dit moment als belangrijkste knelpunten de onvoldoende standaardisatie in de bank-klant interface, gebrek aan testfaciliteiten en dat banken en processoren niet op tijd klaar zijn. Dit is onveranderd ten opzichte van de vorige monitor.

De meest genoemde onderwerpen waar softwareleveranciers nog over geïnformeerd willen worden zijn verschillen tussen banken in de aanlevering van betaalopdrachten (67%), de migratiestatus in andere eurolanden (29%) en de specificaties van de Europese betaalmiddelen (14)%. Deze informatie zouden ze van de NVB of DNB willen ontvangen.

2.5

Houding ten aanzien van SEPA

Het oordeel over de verwachte gevolgen van SEPA voor de eigen organisatie is over het algemeen neutraal tot positief (zie grafiek 6). Van alle groepen zijn de middelgrote bedrijven het meest positief (zie tabel 8). MKB’ers, middelgrootbedrijven en gemeenten zijn ten opzichte van de vorige meting iets positiever geworden over SEPA, grootbedrijven en publieke instellingen juist minder positief.

Grafiek 6:

Verwachte gevolgen van SEPA voor uw organisatie

Publieke instellingen Gemeenten Grootbedrijf Middelgrootbedrijf MKB 0%

10%

1 (zeer ongunstig)

Tabel 8:

20% 2

30% 3

40%

50%

4 (neutraal)

60% 5

6

70%

80%

90% 100%

7 (zeer gunstig)

Gemiddelde oordelen over SEPA

MKB Middelgrootbedrijf Grootbedrijf Gemeenten Publieke instellingen

Najaar 2010 4,6 4,2 3,7 6,2

Voorjaar 2011 4,3 4,8 4,3 4,2 3,9

Najaar 2011 4,1 4,6 4,5 4,0 4,3

Voorjaar 2012 4,1 4,5 4,1 4,3 5,1

Najaar 2012 4,5 4,6 3,6 4,4 4,3

19

Bij de MKB’ers valt op dat bedrijven in de sectoren groothandel (4,9), vervoer en opslag en informatie en communicatie (beide 4,8) positiever staan ten opzichte van SEPA en bedrijven in de cultuur, sport en recreatie en de bouwsector juist minder positief (beide 4,0). Geen enkele sector staat gemiddeld negatief ten opzichte van SEPA.

Eén van de doelstellingen van de Over op IBAN-campagne is een neutrale houding t.o.v. SEPA. De daling van de waardering van SEPA onder de grootbedrijven tot onder het neutrale niveau is hiervoor dus een punt van aandacht.

2.6

Verwachte knelpunten van overgang naar Europese betaalmiddelen

De overgang naar Europese betaalmiddelen kan op organisaties een sterke wissel trekken, onder meer doordat administratiesystemen en rekeningnummers van klanten moeten worden aangepast en doordat hierover voorlichting aan klanten en burgers moet worden gegeven. Aan bedrijven en overheden is daarom gevraagd welke knelpunten zij zien bij de overgang naar SEPA. De meest genoemde knelpunten zijn opgenomen in tabel 9.

Tabel 9:

Meest genoemde knelpunten per gebruikersgroep

MKB

Middelgrootbedrijf

Grootbedrijf

Gemeenten

Geen knelpunten

Geen knelpunten

Veel tijd kwijt aan de benodigde aanpassingen

Nieuwe software die niet goed werkt

Veel tijd kwijt aan de benodigde aanpassingen Nieuwe software die niet goed werkt

Weet niet

Veel tijd kwijt aan de benodigde aanpassingen

Nieuwe software die niet goed werkt Veel fouten bij overboekingen door burgers en bedrijven Veel vragen van burgers en bedrijven

Hoge investeringskosten

Publieke instellingen Veel tijd kwijt aan benodigde aanpassingen Nieuwe software die niet goed werkt

Onduidelijkheid in de markt door het naast elkaar bestaan van Nederlandse en Europese standaarden en betaalmiddelen

De helft van de MKB’ers ziet geen knelpunten. Ook bij de vorige meting was dit het meest genoemde knelpunt. Verder weet 11% van de MKB’ers niet wat mogelijke knelpunten zouden kunnen zijn. MKB’ers die wel knelpunten noemen vrezen vooral veel tijd kwijt te zijn aan de benodigde aanpassingen in de administratie.

Bij het middelgrootbedrijf is net zoals bij de vorige meting ‘geen knelpunten’ duidelijk het meest gegeven antwoord. Middelgrote bedrijven die wel knelpunten zien wijzen vooral op nieuwe software die niet goed werkt en de tijd die men kwijt is aan de aanpassingen in de administratie.

20

Grootbedrijven weten in tegenstelling tot MKB’ers en middelgrote bedrijven veel mogelijke knelpunten te noemen. Meer dan de helft van de grootbedrijven noemt als knelpunt de hoeveelheid tijd die men kwijt is aan de benodigde aanpassingen, nieuwe software die niet goed werkt en hoge investeringskosten.

Bij de gemeenten zijn de verwachte knelpunten nagenoeg hetzelfde als bij de vorige meting. Wat nu als een nieuw knelpunt in de top drie is gekomen is veel vragen van burgers en bedrijven. De publieke instellingen noemen ook dezelfde knelpunten als bij de vorige meting. Nieuw in de top drie is dat nieuwe software niet goed werkt.

3.

CONCLUSIES

Uit de zesde SEPA-Migratiemonitor van het najaar 2012 blijkt dat er een duidelijke vooruitgang is ten opzichte van de vorige meting, maar ook dat veel grote bedrijven hun migratie later gepland hebben dan afgesproken in het nationale SEPA-migratieplan. Ook de ontwikkeling van software voor het gebruik van de Europese overschrijving en incasso loopt achter bij de afspraken in het migratieplan.

Een half jaar na de start van de campagne Over op IBAN is bij alle onderzochte groepen de bekendheid met SEPA flink toegenomen en is ook een vooruitgang waargenomen in de voorbereiding op de komst van Europese betaalmiddelen. Een groot deel van het MKB, middelgrootbedrijf en de gemeenten bevinden zich echter nog in de beginfase van de voorbereidingen of hebben weinig tot niets gedaan. De meeste middelgrootbedrijven, grootbedrijven, gemeenten en publieke instellingen verwachten in 2013 klaar te zijn voor gebruik van Europese betaalmiddelen. Het grootste deel van het MKB geeft aan nog geen planning te hebben of verwacht in 2013 klaar te zijn.

Ook in de informatiebehoefte zijn er grote verschillen tussen de groepen. Het grootste deel van het MKB en het middelgrootbedrijf heeft, net als bij de vorige monitor, geen specifieke informatiebehoefte. Voor grootbedrijven ligt de grootste behoefte in informatie over de nationale communicatiecampagne en de migratiestatus in andere landen. De gemeenten hebben vooral vragen over de nationale communicatiecampagne en de kosten van migratie. Een groot deel van de publieke instellingen geeft aan nergens meer over geïnformeerd te hoeven worden. Indien er wel wat wordt aangegeven zijn het vragen over de verschillen in productvoorwaarden tussen de nieuwe Europese en de Nederlandse betaalmiddelen en de migratiestatus in andere eurolanden.

Over de verwachte gevolgen voor de eigen organisatie zijn de deelnemers grotendeels neutraal tot positief. De middelgrote bedrijven zijn het meest positief. Het middelgrootbedrijf is samen met het

21

MKB en de gemeenten iets positiever dan bij de vorige meting. De grootbedrijven en de publieke instellingen zijn iets negatiever ten opzichte van de vorige meting.

De meest genoemde knelpunten zijn onveranderd ten opzichte van de vorige meting. Enkele daarvan zijn de hoeveelheid tijd die men kwijt is aan de benodigde aanpassingen, nieuwe software die niet goed werkt en hoge investeringskosten.

Veel bedrijven en organisaties zijn voor de overgang op SEPA afhankelijk van softwareleveranciers. In het SEPA-migratieplan is daarom afgesproken dat softwarepakketten 1 oktober 2012 gereed moeten zijn. Uit de resultaten van deze monitor blijkt dat dit niet gehaald wordt, maar dat de ontwikkeling van software voor zowel de Europese overschrijving als voor de Europese incasso wel is vooruitgegaan. Ten opzichte van de vorige meting bevinden meer softwareleveranciers zich in de fases: testen, bouwen, en klaar voor gebruik. Van de leveranciers die concreet bezig zijn verwachten de meesten in 2012 klaar te zijn met softwarepakketten voor de Europese overschrijving en in 2013 met de softwarepakketten voor de Europese incasso.

In deze monitor is voor het eerst geïnventariseerd hoever de verschillende groepen deelnemers zijn in de voorbereidingen op de komst van de IBAN-Acceptgiro. In het algemeen bevinden de voorbereidingen op de IBAN-Acceptgiro zich nog in een beginstadium.

22

Bijlage I – Onderzoeksmethodologie

1. Vragenlijsten

Het MOB-secretariaat heeft vragenlijsten opgesteld voor zes typen zakelijke afnemers van betaaldiensten: de overheid, het grootbedrijf, het middelgrootbedrijf, het MKB, gemeenten en softwareleveranciers.

De vragenlijsten voor het MKB, het middelgrootbedrijf, het grootbedrijf en de overheidsbedrijven komen in sterke mate met elkaar overeen, hoewel de vraagstelling is toegespitst op hun kennis over betalingsverkeer. De lijsten bevatten kwalitatieve vragen over SEPA-bewustzijn, de gemaakte voorbereidingen en de geplande overgang op de Europese overschrijving en de Europese incasso en, indien van toepassing, over het gebruik van de nieuwe Europese betaalmiddelen. Ook bevatten zij vragen over informatiebehoefte, verwachte aanpassingen en consequenties van SEPA voor de eigen onderneming/organisatie en verwachte knelpunten. De vragenlijsten worden aangepast aan veranderende omstandigheden. Ook ervaringen van vorige metingen kunnen leiden tot enkele aanpassingen in de vragen.

2. Dataverzameling en samenstelling steekproeven

Midden- en kleinbedrijf Evenals bij de eerste vijf metingen heeft DNB Stratus Marktonderzoek telefonische interviews laten afnemen onder ondernemers in het midden- en kleinbedrijf, gestratificeerd naar tien sectoren en vijf grootteklassen. De sectoren zijn: industrie, bouwnijverheid, detailhandel, horeca (hoge transactiebedragen), groothandel, vervoer en opslag, informatie en communicatie, dienstverlening, cultuur en recreatie en de zorgsector (markt). De grootteklassen gemeten naar aantal werknemers zijn: ZZP, 2-4 werknemers, 5-19 werknemers, 20-49 werknemers, 50-199 werknemers. De sectoren die in de steekproef zijn opgenomen zijn na weging representatief voor het MKB in de beschouwde (deel)sectoren. De maximale onnauwkeurigheidsmarge voor uitspraken over de onderzoekspopulatie na weging is ca. 7%. De resultaten voor specifieke sectoren en grootteklassen zijn indicatief. In totaal heeft een geheel nieuwe groep van 500 MKB’ers deelgenomen aan deze monitor.

Middelgrootbedrijf Middelgrootbedrijven zijn bedrijven met tussen de 200 en 999 werknemers. DNB heeft ook hiervoor Stratus Marktonderzoek telefonische interviews laten afnemen, onderverdeeld in dezelfde sectoren als het MKB. In totaal is de enquête bij 100 middelgrootbedrijven afgenomen. De resultaten zijn indicatief, maar niet representatief voor het middelgrootbedrijf in de beschouwde (deel)sectoren.

23

Grootbedrijf De vragenlijst voor grootbedrijven is uitgezet bij 122 grote bedrijven uit de achterban van de leden van de Task Force SEPA Nederland (m.n. VNO-NCW, waterbedrijven, energiebedrijven, verzekeraars en de Dutch Association of Corporate Treasurers) en bedrijven geselecteerd door de bancaire Stuurgroep SEPA. In totaal hebben 77 bedrijven de enquête ingevuld. De resultaten zijn indicatief voor het grootbedrijf in Nederland, maar niet representatief.

Gemeenten Deze enquête is in samenwerking met de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) toegespitst op de gemeenten. Alle gemeenten van Nederland, ruim 400, zijn benaderd voor deelname aan de monitor, daarop hebben 119 gemeenten gehoor gegeven door het invullen van de online enquête. De resultaten zijn indicatief voor de gemeenten in Nederland.

Publieke instellingen DNB heeft samen met het Ministerie van Financiën de leden van het SEPA Platform voor de Publieke Sector (SPPS) benaderd voor deelname. Financiën heeft het SPPS in 2008 ingericht om de overgang naar SEPA van de Rijksoverheid, lagere overheden en zelfstandige bestuursorganen zo soepel mogelijk te laten verlopen. Van de 25 SPPS-leden hebben er 13 deelgenomen aan deze monitor. Een zestal SPPS-leden is een gemeente en is daarom in de enquête voor gemeenten opgenomen. De resultaten zijn indicatief voor grote publieke instellingen in Nederland.

Softwareleveranciers Voor de softwareleveranciers wordt de groep benaderd die deze monitor de vorige keer hebben ingevuld, aangevuld met softwarebedrijven die de vorige keer niet hebben meegedaan, maar wel voor veel bedrijven software leveren. Dit laatste kunnen we achterhalen omdat we in de vragenlijsten aan de overige deelnemers van een eerdere monitor gevraagd hebben, wie hun softwareleveranciers zijn. De resultaten zijn indicatief voor de softwareleveranciers in Nederland.

24