30-09-2008
21:42
Pagina 1
www.vvn.nl Met dank aan de Regionale Projectgroepen Verkeersveiligheid (RPV) Alblasserwaard-Vijfheerenlanden en Drechtsteden Vormgeving en druk HAVEKA BV | de grafische partner, Alblasserdam
DRAAIBOEK
Draaiboek Scootmobielcursus
Scootmobielcursus HANDLEIDING VOOR ORGANISATIE EN MEDEWERKERS SCOOTMOBIELCURSUS
Draaiboek Scootmobielcursus
30-09-2008
21:42
Pagina 3
Evaluatieformulier cursisten
Logo Gemeente ursus rit Scootmobielc
r Praktijk Evaluatieformulie Datum cursus:
..............................
..... ……………………….. …………………………
Naam cursist: er:
Naam ritbegeleid
……………........
…………………………
Plaats cursus:
……………………… …………………………
..............................
..... ……………………….. …………………………
ge Praktijkritervarin
n
……………………….. …………………………
........... m/v*
..............................
...........
.......... ..............................
..........................
..............................
..............................
. .............................. .............................. …........................... …… …… …… …… . ………………………… .............................. Plaats op de weg: .............................. …........................... …… …… …… …… ………… . ren: ……………… .............................. Richting verande .............................. …........................... …… …… …… …… ...... ………………………… : .............................. Voorrang verlenen .............................. ………...................... …… …… …… …… ...... …………………… .............................. Kijken: .............................. ………...................... …… …… …… …… ...... …………………… .............................. Verkeersinzicht: .............................. ………...................... …… …… …… …… …… ........ ing: ……………… .............................. Voertuigbeheers .............................. ………….................... …… …… …… …… ........ rsvoorschriften: .............................. Toepassing verkee .............................. ………….................... …… …… …… …… ........... weggebruikers: .............................. Belangen overige .............................. ……………................. …… …… …… …… ……………… Overig:
Recht rijden:
he zaken Verkeertechnisc
..... ..............................
..............................
..............................
..... ………...................... …………………………
....
................... .............................. .............................. ..... ..... ..... ..... ..... .................... ................... ……………………….. .............................. ………………………… .............................. ..... ..... ..... ..... ..... .................... ……………………….. …………………………
………………
........................ .............................. .............................. ..... ..... ..... ..... ..... ............... ……………………….. ........................ ………………………… .............................. .............................. ..... ..... ..... ..... ..... ............... ……………………….. ........................ ………………………… .............................. .............................. ..... ..... ..... ..... ..... ............... ……………………….. …………………………
Bijzonderheden
15
Draaiboek Scootmobielcursus
30-09-2008
21:42
Pagina 5
Programma deel 3 praktijkgedeelte ’s middags 13.15 – 13.30 • Ontvangst met koffie • Digitale inleiding praktijkrit • De deelnemers worden in drie groepen ingedeeld: ROOD, GEEL en BLAUW 13.30 – 13.45
• Welkom en toelichting op het programma
13.45 – 14.45
• ROOD : Praktijkrit onder leiding van een begeleider • GEEL : Parcoursrit • BLAUW : Gehoor en ogentest
14.45 – 15.45
• ROOD : Parcoursrit • GEEL : Gehoor en ogentest • BLAUW : Praktijkrit onder leiding van een begeleider
15.45 – 16.45
• ROOD : Gehoor en ogentest • GEEL : Praktijkrit onder leiding van een begeleider • BLAUW : Parcoursrit
16.45 – 17.00
• Einde dagdeel, dankwoord en uitreiking certificaten
veilige
mobiliteit 14
Algemeen Samenstelling van de bevolking De Nederlandse bevolking vergrijst. Het aantal 55 tot 75 jarigen stijgt de komende jaren sterk. Daarnaast neemt het aantal jongeren in de toekomst niet evenredig toe, zodat de aanblik van de samenleving ingrijpend zal veranderen. Deze ontwikkelingen leiden ertoe dat in 2025 ca. 40% van de bevolking 55 jaar of ouder is. Vervoer voor senioren en gehandicapten Voor senioren en gehandicapten heeft het openbaar én particulier vervoer vaak een andere functie dan voor andere leeftijdsgroepen. In het bijzonder de verbindingen naar winkels, culturele voorzieningen, zorgvoorzieningen en kleine kernen (sociale functie) is erg belangrijk. Mobiliteit en toegankelijk vervoer is een essentiële voorwaarde voor maatschappelijke integratie van senioren én gehandicapten.
veilige
mobiliteit
Gebruikers van gehandicaptenvoertuigen Het gebruik van gehandicaptenvoertuigen is de laatste jaren sterk toegenomen. Op zich een goede ontwikkeling, want zeker deze groep medemensen heeft een sterke behoefte aan blijvende mobiliteit. Bij de genoemde ontwikkelingen ontstaat dan meteen de roep om veilige mobiliteit. Deze roep om veiligheid betreft niet slechts de groep gehandicapten, maar ook de medeweggebruikers. Wanneer we spreken over gebruikers van gehandicaptenvoertuigen, spreken we over gebruikers van rolstoelen - al of niet gemotoriseerd, gebruikers van scootmobielen en andere soorten gehandicaptenvoertuigen die vallen binnen de wettelijk daarvoor vastgestelde grenzen. Op deze groepen gebruikers is in eerste instantie onze aandacht gericht. 3
Draaiboek Scootmobielcursus
30-09-2008
21:42
Pagina 7
Veilige mobiliteit In het verkeer hebben gebruikers van gehandicaptenvoertuigen meer mogelijkheden dan iedere andere weggebruiker. Denk hierbij aan de plaats op de weg en de verkeerstekens. Meer mogelijkheden vraagt echter ook om meer verantwoordelijkheid. Voor de veilige mobiliteit van deze groep verkeersdeelnemers is het nodig daar gepaste aandacht aan te besteden.
Programma dagdeel 3 - praktijkgedeelte ’s morgens 09.00 – 09.15 • Ontvangst met koffie • Digitale inleiding praktijkrit • De deelnemers worden in drie groepen ingedeeld: ROOD, GEEL en BLAUW
Gedragsbeïnvloeding Het verkeersbeeld verandert doorlopend. De verkeersregels worden regelmatig aangepast of anders uitgevoerd. Ouder en/of minder valide worden geeft veranderingen in eigen kunnen, wat men soms zelf niet of nauwelijks in de gaten heeft of niet wil accepteren. Mensen bewust maken van hun beperkingen én mogelijkheden in het verkeer en leren daarmee om te gaan, is een kenmerkend onderdeel van gedragsbeinvloeding. Het maakt niet uit of die verkeersdeelnemers eerder aan andere vormen van het verkeer hebben deelgenomen.
veilige mobiliteit
09.15 – 09.30
• Welkom en toelichting op het programma
09.30 – 10.30
• ROOD : Praktijkrit onder leiding van een begeleider • GEEL : Parcoursrit • BLAUW : Gehoor en ogentest
10.30 – 11.30
• ROOD : Parcoursrit • GEEL : Gehoor en ogentest • BLAUW : Praktijkrit onder leiding van een begeleider
11.30 – 12.30
• ROOD : Gehoor en ogentest • GEEL : Praktijkrit onder leiding van een begeleider • BLAUW : Parcoursrit
12.30 – 12.45
• Einde dagdeel, dankwoord en uitreiking certificaten
mobiliteit
veilige
Lunch medewerkers wordt verzorgd door de organisatie 4
13
Draaiboek Scootmobielcursus
30-09-2008
21:42
Pagina 9
Programma Scootmobielcursus
Scootmobielcursus
De Scootmobielcursus bestaat uit drie dagdelen: Dagdeel 1 • theorielessen (middag 13.30 – 16.30 uur) Dagdeel 2 • theorielessen (middag 13.30 – 16.30 uur) Dagdeel 3 • dititale inleiding praktijkrit, praktijkrit, parcours rit, ogentest, gehoortest, certificaten (ochtend 09.00 – 12.30 uur óf middag 13.15 – 17.00 uur)
Doelgroep Voor de doelgroep gebruikers van gehandicaptenvoertuigen, organiseert Veilig Verkeer Nederland de Scootmobielcursus. Deze cursus is bestemd voor alle mensen die gebruik maken van rolstoelen en scootmobielen en die hun kennis van de verkeersregels, die voor hem/haar van toepassing zijn, willen verbeteren. Dit ter bevordering van hun voertuigbeheersing en veiligheidsgevoel van zichzelf en hun medeweggebruikers.
Programma dagdeel 1 - theoriegedeelte ’s middags 13.30 – 13.45 • Ontvangst met koffie 13.45 – 15.00 • Theorieles 15.00 – 15.30 • Pauze 15.30 – 16.30 • Theorieles Programma dagdeel 2 - theoriegedeelte ’s middags 13.30 – 13.45 • Ontvangst met koffie 13.45 – 15.00 • Theorieles 15.00 – 15.30 • Pauze 15.30 – 16.30 • Theorieles
veilige mobiliteit 12
mobiliteit
veilige
Doelstelling Door het organiseren van de Scootmobielcursus wordt het volgende geboden: • Bewustwording van de bijzondere positie in het verkeer. • Op doordachte wijze omgaan met de extra verantwoordelijkheid die deze positie met zich meebrengt. • Het wegnemen van subjectieve onveiligheidsgevoelens. • Zo lang mogelijk zelfstandig aan het verkeer blijven deelnemen, sprekend over veilige mobiliteit. • Het verstrekken van informatie en advies op maat. • Veranderingen en beperkingen wat betreft het inzicht in het verkeer opsporen en met deze inzichtelijke beperkingen leren omgaan of aanpassen. • Moeilijke verkeerssituaties of verkeersproblemen zelfstandig oplossen. • Respectvol omgaan met de medeweggebruikers. 5
Draaiboek Scootmobielcursus
30-09-2008
21:42
Pagina 11
Bereiken van de doelstelling Tijdens trainingen komen de volgende cursusonderdelen aan de orde: • De noodzakelijk theoretische kennis van de verkeersregels wordt op peil gebracht of gehouden d.m.v. twee dagdelen theorie. • Het praktisch verkeersinzicht verhelderen c.q. doen toenemen door het gebruik van praktijkvoorbeelden en praktijktrainingen. • Zorgdragen voor bewustwording van individuele beperkingen in waarnemingen en het gebruik van hulpmiddelen daarvoor toelichten door o.m. opticiën/audiciën. • De gebruiker(ster) vertrouwd maken met de technische (on)mogelijkheden van het door hem/haar gebruikte vervoermiddel door medewerkers van de WMO en voertuigleverancier. • Deelname aan het verkeer dient veilig plaats te vinden, dit wordt bereikt door middel van een rit in eigen voertuig en woonomgeving of gebied van voorkeur, onder begeleiding van een ritbegeleider. Organisatie van de Scootmobielcursus Veilig Verkeer Nederland organiseert samen met de subwerkgroep Senioren van de ROV en de sociale diensten van de betrokken gemeente de Scootmobielcursus. De gemeente nodigt gehandicapte inwoners die een gehandicaptenvoertuig of rolstoel bezitten uit om deel te nemen aan de cursus. Zie ook concept uitnodiging voor de cursisten, pagina 8. De Scootmobielcursus bestaat uit drie dagdelen Dagdeel 1 • theorielessen (ochtend 9.00 – 12.00 uur of middag 13.30 – 16.30 uur) Dagdeel 2 • theorielessen (ochtend 9.00 – 12.00 uur of middag 13.30 – 16.30 uur) Dagdeel 3 • praktijkrit, parcours rit, ogentest, gehoortest, afgesloten met het uitreiken van deelname certificaten (ochtend 09.00 – 13.00 uur of middag 13.15 – 17.15 uur)
6
veilige mobiliteit
Concept uitnodiging cursisten Voorbeeldbrief Het is gewenst hierbij een aanbevelingsbrief van de betreffende wethouder bij te sluiten.
Logo Gemeente 00 maand 200.. ruikers rs. Vooral de geb lige eid van haar burge ar het gaat om vei arde aan de veiligh wa wa l ar ba vee ets cht kw he ls veelal .(stad/dorp)...... uwe’ verkeersrege otmobielen) zijn ‘nie sco t en me n De gemeente ..... ken ele ma lsto ers te rt dat voertuigen (ro k deze bestuurd is. De praktijk lee oo er n jge urd kri van gehandicapten stu t be aas of r wat t verkeer. Daarn selend voetgange toepassing zijn en deelname aan he k op de weg, wis verkeersregels van ankelijk van de ple r duidelijk is welke de min k doordat men, afh vaa rs keersdeelneme het voor deze ver op de weg is. een veilige plaats iseren in ielcursus’ te organ aamde ‘Scootmob N) en r Nederland (VV en om een zogen do kee te Ver Veilig mobiel aan lig Vei ed go V), er voor id (RP gemeente, andere partijen die p Verkeersveilighe oe en tgr rm Wij menen, als uw jec tfo Pro pla ten ale ielen dicap ob Region an de otm geh t t sco me he t en ng n me rki g rle rolstoele samenwe ….. Alles gaat in ove t gebruikers van geleerd s).. da is tie ers isa em sus an eln cur org de ze re de de ordat ……(ande elstelling van t deze cursus do deze curbelang zijn. De do bereikt worden me en. Het volgen van deze dagen van biel blijven. Dit kan keer te verplaats mo ver t lig he vei in t ijk ich gel inz mo zo lang otmobiel. t plezier en rolstoel of de sco zelfstandig én me ft het bezit van de wordt zich veilig, quenties wat betre nse co n géé eft sus he benadering r een theoretische zijn bestemd voo nd of midus hte urs gen (oc da ielc l ee ob mid gd ee otm da n. Tw De Sco derde over drie dagdele rsomgeving. Het de stad in eld kee er de ver leid ver en ege is eig ritb sus uw n uit De cur met ee gemaakt van foto’s cursisten samen n scootmordt ee de wo ij k van arb rui er wa geb urd a ij stu waarb t programm lke de be praktijkrit op he men herbergt we van een rolstoel dag) staat er een geveer alle proble r iedere gebruiker te uitgezet die on us is bestemd voo rou urs n ielc ee is ob Er otm n. gaa en. De Sco el kan tegenkom biel of een rolsto iel. ob otm sco of sturen d.m.v. bijdeze brief op te sten de RPV en uw meldingsstrook van ko or aan en do lde en en evu od eld ing nm geb Aa or de u aan elijk aanmelden do snel aan want ). De cursus wordt u rift dig ld no sch t Me h ... nie zic t is )... l res kun U ad stzege .....(zaal/ruimte en rdenvelop (een po atie oo tw loc an de e gd op oe ... s).. gev tum vol. dt plaats op .....(da cursus, dus vol is gemeente en vin meedoen aan de aal 30 personen er kunnen maxim /meneer,
Geachte mevrouw
,
k Sco
otmobielcursus
Aanmeldingsstroo
(deze ingevulde
n in bijgevoegde
ture strook kunt u vers
ig) , postzegel niet nod antwoordenvelop
meente)....., ielcursus te …..(ge voor de Scootmob op h zic ft gee Ondergetekende tums)...... mte)..... op .....(da locatie .....(zaal/rui v* .......................... m/ .............................. ………...................... …… …… …… …… …………………… ……………........ Naam: ………………………… Postcode: …………… …… …… …… …… ……………… ……………........ Adres: ………………………… Telefoonnr.: ............. ..... ..... ..... ….. …… ……………… otmobiel* Woonplaats: * een rolstoel/sco Ik bezit wel/niet ............. ..... ..... ..... ….. …… ……………… Geboortedatum: ………………....
.............
Handtekening:
............... ………………………..
(*doorhalen wat
datum:
….………………………
ng is)
niet van toepassi
11
Draaiboek Scootmobielcursus
30-09-2008
21:42
Pagina 13
veilige mobiliteit Aantekeningen
Begroting Scootmobielcursus Uitgaven (globale begroting 01/01/08) Theoriekosten, incl. km vergoeding Gastdames en km vergoeding Ritbegeleiders en dagvoorzitter Lunch* Koffie/thee* Zaalhuur (2 dagdelen/1 dag)* Voorbereidings-, administratiekosten, e.d.* Bloemen Verzekering en huur fietsen Onvoorzien Samenstellen presentatie incl. foto’s route* Totaal
2 dagdelen 1 persoon 6 personen 14 personen 150 stuks 3 dagen
€ 180,00 € 75,00 € 600,00 € 200,00 € 150,00 € 450,00 € 250,00 € 30,00 € 175,00 € 100,00 € 100,00 € 2.310,00
* facultatief per organisatie
veilige mobiliteit
10
7
Draaiboek Scootmobielcursus
30-09-2008
21:42
Pagina 15
Communicatie media
Draaiboek organisatie Scootmobielcursus
Taakomschrijving
Persvoorlichter inschakelen
Gesprekspartners per cursus werkgroep
afkorting in overzicht
Werkgroep Senioren Coördinator promotieteam VVN Gemeente waar de cursus plaats vindt Wet Maatschappelijke Ondersteuning Stichting Welzijn Ouderen Gehandicaptenraad/platvorm
RPV VVN GEM WMO SWO GEH/PL
VVN
GEM
•
•
VVN
GEM
WMO SWO GEH/PL
Materialen rijvaardigheidsparcours Taakomschrijving
RPV
Rol wegwerkerslint 4 Dranghekken 20 Pilonnen Huisvuilcontainer, t.b.v rotonde
WMO SWO GEH/PL
• • • •
Materialen t.b.v. rijvaardigheidsrit door de stad
Werkzaamheden vooraf Taakomschrijving
RPV
VVN
GEM
WMO SWO GEH/PL
Taakomschrijving
Start overleg Algemeen overleg Vaststellen datum en locatie, max. 30 / min. 15 deelnemers Afspraken max. budget. Ontwerp van de praktijkroute Lokale foto’s route Uitzetten circuit Uitnodigen leveranciers/onderhoud/ modificatie scootmobielen Uitnodigen opticien Uitnodigen audicien Overige uitnodigingen Afspraken verzekering Afspraken consumpties Afspraken lunch medewerkers(sters) Aanschrijven en uitnodigen (v.z.v. 2 logo’s) bezitters scootmobielen/rolstoelen Benaderen cursist over deelname/ overdracht verschuldigd cursusgeld Informatie aan cursisten: indeling, datum, plaats en tijd, rekening houdend met persoonlijke omstandigheden Planning benodigd aantal medewerkers en afspraken naar tijd en plaats Aanvragen/ontw. deelnamecertificaten Benoemen dagvoorzitter tijdens praktijkdag Bespreken docent theorie Uitnodigen lokale autoriteit
• • •
• • •
• • •
• • •
• • •
• • •
Route uitdraaien, plastificeren Fietsen huren Veiligheidsvesten
•
•
• •
• •
•
• • •
• •
•
Bezetting praktijkdag (cursusdeel 3) Max. 15 cursisten per dagdeel 1 Dagvoorzitter, presentator praktijkrit 1 Gastdame 5 Ritbegeleiders WMO medewerker(s)
8
RPV
•
•
• • • • • •
• • •
•
•
•
•
•
• • • •
GEM
WMO SWO GEH/PL
• • •
Leverancier gehandicapte voertuigen Instructeur rijvaardigheidsparcours Assistent rijvaardigheidsparcours Opticiën Audiciën
•
•
Actief contact onderhouden met de cliënten en op de cursusdagen het aanspreekpunt zijn. Cliënten ondersteunen bij het volgen van de theorie, zoals het helpen van analfabeten, slechthorenden en cliënten helpen van scootmobiel naar stoel etc. Bij de praktijklessen is het noodzakelijk dat een zorgadviseur continue aanwezig is. Bij probleemgevallen kunnen zij met de cliënten en de ritbegeleiders de testrit en de ervaringen evalueren en verdere afspraken maken over aanpassing van het voertuig of zoeken naar andere oplossingen.
veilige
•
VVN
Taakomschrijving WMO medewerker(s)
•
•
RPV
mobiliteit
• 9