Schuldhulpverlening bij OCMW Antwerpen
2
Beste lezer
Je zette een eerste stap om een oplossing te vinden voor je schulden en/of moeilijkheden om je budget te plannen. In deze bundel geven we je een overzicht van de verschillende vormen van schuldhulpverlening die er bestaan en voor welke je bij OCMW Antwerpen terecht kan. We vertellen je hoe en waar je een afspraak kan maken om schuldhulpverlening op te starten. Achteraan zit een ‘overzicht van je inkomsten en uitgaven’. Dit kan je als voorbereiding invullen. Zo kunnen we snel een passende hulpverlening opstarten. We vragen je ook om andere nuttige documenten (bvb. brieven van de rechtbank, je huurcontract …) samen met deze ingevulde bundel mee te brengen naar je afspraak. Veel succes met het aanpakken van je schuld- en/of budgetmoeilijkheden.
3
Inhoud brochure
Welke hulp kan ik krijgen? _________________________________________________ 5 1. Schuldhulpverlening met financieel beheer __________________________________ 6 1.1 Budgetbeheer ______________________________________________________ 6 1.2 Collectieve schuldenregeling __________________________________________ 7 2. Schuldhulpverlening zonder financieel beheer ________________________________ 8 2.1 Schuldbemiddeling __________________________________________________ 8 2.2 Schuldbemiddeling (kortlopende bemiddeling / éénmalige tussenkomst) ________ 8 2.3 Budgetbegeleiding __________________________________________________ 9 2.4 Energiecel _________________________________________________________ 9 3. Voorlopig bewindvoerder _______________________________________________ 10 Hoe maak ik een afspraak voor een aanvraag schuldhulpverlening? _______________ 11 Wat breng ik mee op mijn afspraak? ________________________________________ 12 Invulbladen ‘overzicht van je inkomsten en uitgaven’ ____________________________ 13
4
Welke hulp kan ik krijgen? Hier vind je informatie over de mogelijke vormen van schuldhulpverlening binnen OCMW Antwerpen. OCMW Antwerpen heeft twee categorieën van schuldhulpverlening: 1. Schuldhulpverlening met financieel beheer 2. Schuldhulpverlening zonder financieel beheer Om het overzicht te vervolledigen, is de voorlopige bewindvoering (3.) toegevoegd aan de lijst. Let wel op: OCMW Antwerpen biedt deze dienst niet aan. De informatie die je terugvindt in deze brochure is heel algemeen. Welk bedrag je bijvoorbeeld ontvangt onder een bepaalde vorm van schuldbemiddeling, staat er niet in. Elke situatie is anders en is afhankelijk van je loon, eigendom, gezinssituatie, enz. Bovendien zijn er verschillende uitzonderingen. Voor advies over jouw situatie maak je dus best een afspraak met OCMW Antwerpen.
5
1. Schuldhulpverlening met financieel beheer Je inkomen wordt rechtstreeks gestort aan een derde partij (bvb. je advocaat of het OCMW).
1.1 Budgetbeheer De dienst Budgetbeheer van OCMW Antwerpen biedt een uitkomst voor wie eigen inkomsten heeft, maar schulden moet terugbetalen of er niet in slaagt om zijn/haar budget degelijk te beheren. Opgelet! Heb je als inkomsten enkel een leefloon of financiële steun? Dan kan je begeleidende maatschappelijk werker in je Sociaal Centrum zelf rechtstreeks afbetalingen voor jou plannen. De hulpverlener neemt het geldbeheer van jou over en jij ontvangt leefgeld voor dagelijkse kosten. Om budgetbeheer aan te vragen moet je niet noodzakelijk schulden hebben. Heb je schulden, dan blijven de interesten lopen. Uitgaven gebeuren in overleg met jou. We proberen budgetbeheer te beperken in tijd. Als klant ben je namelijk sterk afhankelijk van de hulpverlener. Je kan budgetbeheer ook uit vrije wil stopzetten. Hier zijn vaak voorwaarden aan gekoppeld. Het is wel mogelijk om langdurig onder budgetbeheer te blijven, wanneer blijkt dat dit echt nodig is. Naast het beheren van je geld bieden we via onze maatschappelijk werkers ook een sociale begeleiding. De dienstverlening van budgetbeheer is gratis. Samengevat een hulpverlener neemt het beheer van je geld over deze vorm is meestal beperkt in tijd je ontvangt leefgeld voor je dagelijkse kosten je hoeft niet noodzakelijk schulden te hebben uitgaven gebeuren in overleg de hulpverlener geeft je ondersteuning de hulpverlening is kosteloos interesten bij schuldeisers blijven lopen je vraagt deze hulp uit vrije wil, je kan ze dus stopzetten
6
1.2 Collectieve schuldenregeling Een erkende schuldbemiddelaar wordt beheerder van al jouw inkomsten en uitgaven (voor een periode van ongeveer 5 jaar.) Dat gebeurt in opdracht én onder controle van de rechter. De schuldbemiddelaar kan betalingsovereenkomsten onderling of gerechtelijk regelen. Zo kunnen interesten worden gestopt of zelfs afgeschaft. De rechter stelt de schuldbemiddelaar aan, dit kan een advocaat zijn of het OCMW. De mogelijkheid bestaat dat de schuldbemiddelaar enkel de schulden betaalt en dat jij als klant nog zelf instaat voor de betalingen van de vaste kosten (zoals huishuur, gas, elektriciteit, enz.). Over het leefgeld worden er duidelijke afspraken gemaakt. Deze vorm van hulpverlening is niet gratis (er gelden vaste, wettelijke tarieven). De aangestelde schuldbemiddelaar mag erelonen aanrekenen aan de klant of indien mogelijk deze kosten doorrekenen aan een fonds. Een collectieve schuldenregeling stopzetten is mogelijk, maar kan enkel mits goedkeuring van de rechter en een voortijdige stopzetting is meestal nadelig. Het voordeel is dat je voor deze schulden beschermd bent tegen deurwaarders tijdens de periode van collectieve schuldenregeling. Anderzijds geeft niet elke advocaat hetzelfde leefgeld (afhankelijk van de kosten die hij voor jou betaalt) en beslist hij soms zaken in jouw plaats. Voor wie? Op basis van jouw inkomsten, uitgaven en persoonlijke situatie bekijkt OCMW Antwerpen of je in aanmerking komt voor een collectieve schuldenregeling en helpt je op weg naar een erkende schuldbemiddelaar. (De toewijzing en aanstelling van een schuldbemiddelaar gebeurt door de rechtbank.) Samengevat een erkende schuldbemiddelaar neemt je geldbeheer over de regeling gebeurt in opdracht / onder controle van een rechter betalingsovereenkomsten onderling of gerechtelijk regelen er worden duidelijke afspraken over je leefgeld gemaakt niet gratis (er zijn vaste, wettelijke tarieven)
7
2. Schuldhulpverlening zonder financieel beheer Bij deze vorm beheer je zelf je geld.
2.1 Schuldbemiddeling De erkende schuldbemiddelaar (de dienst Schuldbemiddeling binnen het OCMW) kan bemiddelen in een dossier met of zonder consumentenkrediet (achterstallige betalingen, onbetaalde facturen van aankopen op afbetaling, leningen, kredietkaarten, enz.) aanwezig is. Je biedt je aan met je schuldenpakket. De dienst onderzoekt de schulden en onderhandelt afbetalingsplannen. Jij krijgt een uitgewerkt afbetalingsplan mee naar huis en we begeleiden je om dit plan zelf uit te voeren. De hulpverlening is gratis. Samengevat dienst Schuldbemiddeling erkende schuldbemiddelaar juridisch onderzoeken / herbekijken van je schulden afbetalingsplan dien je zelf uit te voeren gratis we geven je praktische tips
2.2 Schuldbemiddeling (kortlopende bemiddeling / éénmalige tussenkomst) Kortlopende bemiddeling bij een beperkte schuldenlast. Nood aan budgetbegeleiding is er niet. Onder schulden wordt verstaan: alle betalingen die al één maand of langer open staan en ook achterstallige facturen (zoals bankschulden, schulden aan energiebedrijven & watermaatschappijen, particulieren, ziekenhuiskosten, belastingsschulden, achterstallige huur, onbetaalde alimentatiegelden, consumentenkrediet …). Je betalingen moet je zelf doen. Je kan hiervoor telefonisch een afspraak maken bij de dienst Schuldbemiddeling. Samengevat voor mensen met een beperkte schuldenlast betalingen dien je zelf uit te voeren
8
2.3 Budgetbegeleiding Als je financiële steun krijgt van OCMW Antwerpen, kunnen we je begeleiden bij het beheer van je inkomsten en uitgaven. Je beheert wel zelf je geld en je uitgaven. Je hoeft geen schulden te hebben om budgetbegeleiding te krijgen. We geven je praktische tips en je leert om te gaan met een beperkt budget. Je maatschappelijk werker in het sociaal centrum helpt je met budgetbegeleiding. Meer informatie krijg je bij je maatschappelijk werker. Samengevat begeleiding bij beheer van je inkomsten en uitgaven je beheert zelf je budget we geven je praktische tips enkel voor OCMW-klanten die financiële steun ontvangen in hun Sociaal Centrum
2.4 Energiecel Veel mensen kampen met betalingsmoeilijkheden van hun gas-, elektriciteit- en/of waterfacturen. Mensen die niet meer kunnen betalen, worden van energie voorzien door de sociale leveranciers Eandis of Infrax. Maar ook daar ontstaan vaak opnieuw schulden. Daarnaast hanteren sommige energieleveranciers soms agressieve verkoopspraktijken, waardoor mensen in de problemen kunnen geraken. OCMW Antwerpen wil hierbij bemiddelen. Zo kan elke inwoner van Antwerpen die problemen heeft met het betalen van zijn energie- of waterfacturen zich wenden tot het OCMW. Mensen met een lopend hulpverleningsdossier kunnen zich hiervoor wenden tot hun Sociaal Centrum. Andere inwoners van de stad Antwerpen kunnen een beroep doen op de Energiecel van OCMW Antwerpen. De Energiecel onderneemt ook preventieve acties om het energiebewustzijn van de burgers te verhogen en verspilling tegen te gaan. Zo kan je hier bijvoorbeeld een aanvraag doen voor een gratis ‘energiescan.’
9
3. Voorlopig bewindvoerder De voorlopige bewindvoering is bedoeld voor iedereen die zelf zijn geld niet kan beheren. Dit kan geheel of gedeeltelijk, tijdelijk of definitief, wegens zijn gezondheidstoestand zijn. Voorbeelden zijn psychisch zieken, demente bejaarden, mensen met een mentale handicap, comateuze patiënten .... De voorlopige bewindvoerder wordt aangesteld door de Vrederechter, op verzoek van elke belanghebbende partij (bijv. de betrokken persoon zelf, een familielid, het verzorgingstehuis, de procureur des konings ...). De voorlopig bewindvoerder kan een familielid zijn. Meestal stelt de rechter een advocaat aan (soms in combinatie met een vertrouwenspersoon uit de naaste omgeving). Schulden hebben is niet noodzakelijk. Het beheer gebeurt met een ‘open boekhouding’, nl. onder meer met een jaarlijks verslag van de bewindvoerder over de staat van het vermogen, de inkomsten, de uitgaven …. Wil je meer informatie? Dan kan je steeds terecht bij een advocaat. Hij zal je de procedure uitleggen en je helpen om een verzoekschrift in te dienen.
10
Hoe maak ik een afspraak voor een aanvraag schuldhulpverlening? Als je weet welke vorm van schuldhulpverlening je wil, maak je een afspraak voor een eerste gesprek: Schuldbemiddeling
tel. 03 820 18 50
Collectieve Schuldenregeling
tel. 03 820 18 64
Budgetbeheer
tel. 03 292 90 94
Je kan elke werkdag bellen van 9 tot 12 uur en van 13.30 tot 15.30 uur. In overleg met jou, spreken we een plaats en het tijdstip af voor het eerste gesprek.
Heb je niet enkel een schuld- of budgetteringsprobleem? Heb je ook recht op financiële steun van OCMW Antwerpen? Neem dan contact op met het sociaal centrum in je buurt. Voor het adres van een sociaal centrum in jouw buurt neem je contact op met het OCMWinformatiepunt: tel. 03 338 28 28 (elke werkdag van 8.30 tot 17 uur) stuur een e-mail naar
[email protected] ga naar onze website: www.ocmw.antwerpen.be De maatschappelijk werker onderzoekt je vraag en bekijkt welke vorm van hulpverlening voor jou het beste is.
Gaat je vraag enkel over een (betalings-)probleem met je elektriciteit-, gas- of waterleverancier? Dan kan je terecht bij de Energiecel: Antwerpsesteenweg 167 2660 Hoboken tel. 03 820 18 30
[email protected] De Energiecel is open op maandag, dinsdag, donderdag en vrijdag van 9 tot 12 uur en 13 tot 15.30 uur en op woensdag van 13 tot 15.30 uur. De Energiecel is bereikbaar met tram 2 en 4 of bus 38 en 298.
11
Wat breng ik mee op mijn afspraak? Hier vind je een lijst van documenten die nuttig kunnen zijn voor je aanvraag. Alle documenten die je hebt, breng je mee naar je afspraak. Bewijs van uw inkomen (rekeninguittreksel / attest) loon pensioen werkloosheid leefloon ziekte … attest aanvraag uitkering (Werkloosheid / leefloon / ziekte / invaliditeit) kinderbijslag (rekeninguittreksel / attest kinderbijslagfonds) studietoelage onderhoudsgeld (vonnis) vonnis echtscheiding huurcontract energiefactuur overzicht kredietgegevens Nationale Bank van België (lijst kredietcentrales = ‘zwarte lijst’ - Leopoldplaats 2, 2000 Antwerpen, maandag tot vrijdag van 9 tot 15.30 uur) documenten / brieven van schuldeisers bewijs schrapping nummerplaten (eventueel op te vragen bij DIV, Neerveld 36, 2550 Kontich, maandag tot vrijdag van 8.30 tot 12 uur en van 13 tot 16.30 uur) betalingsbewijs verkeersbelasting uittreksel uit het strafregister (‘bewijs goed gedrag en zeden = ‘strafblad’) (districtshuis/ stadskantoor – dienst bevolking) vonnis betreffende herroeping ‘collectieve schuldenregeling’ (Arbeidsrechtbank, Bolivarplaats 20, 2000 Antwerpen) vonnis(sen) omtrent een veroordeling (bvb. uithuiszetting / correctionele veroordeling/ …) (bevoegde rechtbank) betalingsbewijzen stopzetting gerechtelijke verkoop (beslag op roerende goederen = ‘verkoop meubelen’) bewijs schrapping van ondernemingsnummer / vonnis bij een faillissement
12
Invulbladen ‘overzicht van je inkomsten en uitgaven’ Persoonlijke gegevens Titularis
Naam Adres Geboortedatum / plaats Burgelijke stand
Partner
Naam Adres Geboortedatum / plaats Burgelijke stand
Kinderen
Andere inwonende
1.
Geboortedatum
….. / …… / ………
2.
Geboortedatum
….. / …… / ………
3.
Geboortedatum
….. / …… / ………
4.
Geboortedatum
….. / …… / ………
5.
Geboortedatum
….. / …… / ………
6.
Geboortedatum
….. / …… / ………
1.
Geboortedatum
….. / …… / ………
2.
Geboortedatum
….. / …… / ………
3.
Geboortedatum
….. / …… / ………
Sociale gegevens
13
Inkomen A. Loon
Man
Voorschot Afrekenin g
Vrouw
Voorschot Afrekenin g
Totaal Loon B. Uitkeringen
Werkloosheidsuitkering
Man Vrouw
Ziektevergoeding
Man Vrouw
Pensioen
Man Vrouw
Tegemoetkoming gehandicapten
Man Vrouw
OCMW uitkering
Man Vrouw
Kindervergoeding
Man Vrouw
Onderhoudsgeld
Man Vrouw
Andere inkomsten (per maand)
Man Vrouw
Totaal Uitkeringen C. Onregelmatige uitkeringen Huursubsidi e Weerverletzegels Getrouwheidspremie Zorgverzekering Studiebeurzen
…………. . …………. . …………. . …………. . …………. .
/ jaar
: 12 =
/ jaar
: 12 =
/ jaar
: 12 =
/ jaar
: 12 =
/ jaar
: 12 =
…………. . …………. . …………. . …………. . …………. .
/ maand / maand / maand / maand / maand
Totaal onregelmatige uitkeringen
14
Uitgaven A. Wonen en nutsvoorzieningen
/ maand
Electriciteit Gas / mazout Water Kabel tv Vaste telefoon GSM Internet Pakket telefonie Huur woning Huur garage Hypotheek Totaal wonen en nutsvoorziening * Huurcontract of hypotheek lening toevoegen
B. Aansluitingen en lidgelden Bijdrage mutualiteit Zorgverzekering Lidgeld vakbond Lidgeld sportvereniging Lidgeld jeugdbeweging Andere Totaal aansluitingen en lidgelden C. Verzekeringen Brandverzekering Familiale verzekering Hospitalisatieverzekering Autoverzekering Verzekering motorvoertuigen levensverzekering Schuldsaldo verzekering Andere
15
Totaal verzekeringen
D. Belastingen Provinciebelasting Vlaams Gewest Personenbelasting Verkeersbelasting Onroerende voorheffing Andere Totaal belastingen
E. Uitgaven kinderen en openbaar vervoer Alimentatie voor kinderen Opvangkosten Schoolkinderen Abonnement openbaar vervoer Totaal uitgaven kinderen en openbaar vervoer
F. Medische zorgen en thuishulp Thuishulp / gezinszorg / thuisverpleging Dokterskosten Apothekerskosten Totaal medische zorgen en thuishulp
G. Andere uitgaven * * * * * Totaal andere uitgaven
16
Schulden
Voeg de originele documenten schuldeisers + afbetalingplan toe Bedrag Leningen
Saldo
Aflossing
* * * * * Kredietaankoop * * * * * Debetsaldo bank
* * * * *
Kredietkaart * * * * * Postorderbedrijf * * * * Ziekenhuizen * *
17
* *
Bedrag OCMW
Saldo
Aflossing
* * * * *
Advocaat * * *
Deurwaarder * * * * *
Belastingen * * * *
Andere * * * * * *
18
*
19