Schouder instabiliteit 16 maart 2011 SchouderWerkgroep Groene Hart
Ron Onstenk
Shoulder stabilizers 1. Statisch 2. Dynamisch
Shoulder stabilizers 1. Statisch:
- ossaal - capsulair
-- Labrum Labrum --GH GHligamenten ligamenten -- Kapsel Kapsel
Shoulder stabilizers a. Labrum
•• •• ••
Verdiept Verdiept glenoid glenoid Aanhechtingsring Aanhechtingsringvoor voor GlenoHumerale GlenoHumeraleligamenten ligamenten Vergroot Vergroot humerale humeralecontactoppervlak contactoppervlak
Shoulder stabilizers b. Glenohumerale ligamenten •• •• •• ••
anatomische anatomischevariaties variaties verdikking verdikkingkapsel kapsel elk elkGHL GHLgeeft geeft specifiek specifiekzijn zijnrestrictie restrictie met metname nameIGHL IGHL(hangmat) (hangmat) instabiliteit instabiliteit
Shoulder stabilizers 1. Statisch 2. Dynamisch -- Rotatorcuff Rotatorcuff -- Schoudermusculatuur Schoudermusculatuur
Shoulder stabilizers 1. Statisch probleem en/of 2. Dynamisch probleem
Schouderinstabiliteit Schouderinstabiliteit
Oorzaak 1. Traumatisch 2. Atraumatisch / vrijwillig 3. Microtrauma (repentitive inury) 4. Congenitaal (Ehler Danlos) 5. Neuromusculair (Erbse paralyse)
Ernst 1. Luxatie 2. Subluxatie 3. “micro”instabiliteit
Leeftijd 1. Jong: Bankart laesie 2. Ouder: rotatorcuff 3. Epilepsie / Elektroshock: posterieur
Richting 1. Anterieur 90% 2. Posterieur 5-10% 3. Inferieur <5%
Anterieure luxatie complicaties 1. Avulsie labrum / GHL 2. Fracturen: glenoid / tub majus 3. Rotator cuff letsel 4. Neurogeen: n. axilaris / plexus brachialis
Anterieure luxatie recidief 1. Leeftijd: < 20 jr >50% kans op recidief binnen 2 jaar 2. Ernst trauma:
Avulsie GHL/labrum Posterolateraal defecten humerus
3. sportactiviteiten 4. Man meer dan vrouw Niet: - behandeling 1ste luxatie - dominante zijde
Postluxatie 1. Welke leeftijd 1ste luxatie 2. Trauma? 3. Recidieven? 4. Huidige leeftijd 5. Huidige klachten: ADL / beroep / sport
Onderzoek 1. Inspectie 2. Functie onderzoek 3. Instabiliteitstesten
Atrofie Atrofiedeltoideus deltoideus Volledig VolledigROM ROM Cuffletsel?? Cuffletsel??
Instabiliteitstesten 1. Apprehension test 2. Relocatie test
Instabiliteitstesten 3. Sulcus sign 4. Hyperabductietest vlgns Gagey
Aanvullend onderzoek Letsel 1. Labrum?
→ Bankart laesie
2. Caput?
→ HillSachs laesie
Aanvullend onderzoek 1. X schouder 2. MR-arthro
Aanvullend onderzoek MR-arthro Laesie LaesieAnterior AnteriorLabrum Labrum++IGHL IGHL
Bankart laesie Perthes laesie ALPSA laesie
Anterior AnteriorLabral LabralPeriostal PeriostalSleeve SleeveAvulsion Avulsion
GLAD laesie SLAP laesie
GlenoLabral GlenoLabralArticular ArticularDisruption Disruption
Aanvullend onderzoek MR-arthro Bankart laesie Perthes laesie ALPSA laesie GLAD laesie
Therapie acute primaire anterieure schouderluxatie
Individueel Individueel bepalen? bepalen?
Therapie
Chronische instabiliteit Recidiverende luxaties
Therapie 1. Putti - Platt 2. met open Bankart repair
Te Testrak strakkapsel kapsel ↓↓ Exobeperking Exobeperking ↓↓ Glenohumerale Glenohumeralearthrosis! arthrosis!
Therapie Bristow / Latarjet
Schroef Schroef problemen problemen Exobeperking Exobeperking Instabiliteit Instabiliteit Degeneratieve Degeneratieveafwijkingen afwijkingen
Therapie - Trillat procedure (coracoid) - Magnuson-Stack (subscap transfer) - Weber osteotomy - DuToit capsulorrhaphy - Gallie procedure (fascia lata graft) …….etc
Therapie
Labrum + GHL =probleem → herstel normaal anatomie
Therapie
Met huidige technieken < 5% recidief
Postop revalidatie 4-6 wk sling Actieve flexie tot 120º na 2-3 wk Exorotatie tot 20º, na 2-3 wk 30-40º Return sport na 3 mnd
Therapie Rotatorcuff = probleem → herstel cuff → reversed prothese
SLAP laesie
Superior Labrum Anterior Posterior
SLAP laesie 3-30% 3-30% bij bij anterieure anterieure luxaties luxaties Sport: Sport: werpers werpers // volleybal volleybal // waterpolo waterpolo Val Val outstreched outstreched arm arm
SLAP laesie
SLAP laesie
SLAP laesie - onderzoek
O’Brien test - diepe schouderpijn Instabiel / click gevoel Pijn over verloop biceps Verminderde ROM /krachtsverlies
SLAP laesie – MRI onderzoek
SLAP laesie - therapie Instabiel Instabiel bicepsanker? bicepsanker?
Postop Postop PROM PROM 2-4 2-4 wk wk 66 wk wk geen geen bicepskracht bicepskracht 8-10 8-10 wk wk fysio, fysio, sport> sport> 33 mnd mnd
Posterieure luxatie <5% <5% van van schouderluxaties schouderluxaties Vaak Vaak gemist, gemist, tuchtcollegezaak tuchtcollegezaak !!
Oorzaak: Oorzaak: val val // insult insult // elektroshock elektroshock Beeld Beeld van van “frozen “frozen shoulder” shoulder”
Posterieure luxatie X-schouder X-schouder
Bij Bij twijfel: twijfel: CT CT scan scan
Posterieure luxatie Complicatie Complicatie -- Reversed Reversed Hill Hill sachs sachs defect defect van van caput caput -- Posterieure Posterieure glenoid glenoid fractuur fractuur -- Posterieur Posterieur labrum labrum letsel letsel
Posterieure luxatie therapie - Reversed Hill sachs defect van caput Allograft Allograft//inhechten inhechtensubscap subscap Hemi Hemi//totale totaleschouder schouder
- Posterieure glenoid fractuur osteosynthese osteosynthese
- Posterieur labrum letsel Stabilisatie Stabilisatie dmv dmvlabumfixatie labumfixatie
Mutidirectioneel Ehler Danlos Capsulair Capsulair probleem probleem Met Met ernstige ernstigelaxiteit laxiteit in inzowel zowel anterieur anterieur als alsposterieur posterieur richting richting Operatieve Operatieve stabilisatie stabilisatie vaak vaak teleurstellend, teleurstellend, hoog hoog% % recidief recidief Conservatief: Conservatief:Fysiotherapie! Fysiotherapie!
Conclusie 1. Inschatten recidief anterieure luxatie 2. Complicaties? Bij APAS fractuur? 3. Ernst 1ste luxatie? 4. Bij acute luxatie, fysio individueel bepalen. 5. Persisterende anterieure instabiliteit? 6. Dan voorkeur operatief: oorzaak instabiliteit? 7. Voorkeur scopische, anatomische reconstructie.
Conclusie 8. Bij SLAP: classificatie / MRI 9. Voorkeur scopische stabilisatie indien los bicepsanker. 10. Postop opvoeren PROM/ exo 30-40°met return sport > 3 mnd 11. Val + frozen shoulder = post luxatie! 12. Multidirectioneel / Ehler Danlos: nietoperatieve behandeling
Meest voorkomende acute letsels www.ghz.nl/schoudernetwerk www.ghz.nl/schoudernetwerk
Dank voor uw aandacht
