Schouder aan schouder, in úw belang. Advies voor ambitieuze ondernemers

Schouder aan schouder, in úw belang

Advies voor ambitieuze ondernemers

3 Intro Advies en ondersteuning voor ambitieuze ondernemers 4 Marktteam Vakmanschap & Ondernemerschap voor vakkennis, plant, dier, multifunctioneel, arbeid 16 Marktteam Omgeving & Samenleving voor vergunningen, bouw, vastgoed, bodem en water 30 Marktteam Markt & Keten voor marktconcepten, energie (zon, wind, biomassa), biobased 44

De meerwaarde van het lidmaatschap

46

Ons aanbod in één oogopslag

48

Over ZLTO Samen vernieuwend boeren

2

Advies voor

ambitieuze ondernemers Als ZLTO (Zuidelijke Land- en Tuinbouw Organisatie) zijn we de ondernemersorganisatie die staat voor de belangen van de sector. We ontlenen onze kracht aan een unieke bundeling van kwaliteiten. Als vereniging van boeren en tuinders weten we wat er speelt op het boerenerf. We bieden individueel advies aan ondernemers, beschikken over een uitgebreid netwerk en zitten als belangenbehartiger sinds jaar en dag dicht bij de bron. We netwerken, lobbyen en brengen partijen en middelen bij elkaar om vernieuwing tot stand te brengen. Vanuit die positie kunnen wij voor u een regierol vervullen als het gaat om duurzame groei en resultaatverbetering. Ook als u nog geen lid bent van ZLTO. Wij helpen bij het bepalen van de voor u juiste strategie en vertalen deze naar keuzes. Ook zetten we op basis van actuele ontwikkelingen en vraagstukken samenwerkingen en innovaties in gang. Het belangrijkste voor u is dat we alles in huis hebben om u te ondersteunen bij het realiseren van uw ambities. Zodat we snel kunnen schakelen, in alle facetten van uw bedrijfsvoering. Vanuit ons team vereniging en drie gespecialiseerde marktteams delen we onze ervaring en expertise en ons netwerk met u. Wat dat in de praktijk kan opleveren, vertelt een aantal van onze klanten. Laat u verrassen door de breedte van ons aanbod en kijk eens wat ZLTO vandaag voor u kan betekenen. Schouder aan schouder, met úw belang als uitgangspunt.

Daarom: ZLTO • uw belang voorop • bekend op het boerenerf • alles in huis • ongekend netwerk • de beste koop 3

VAKMANSCHAP & ONDERNEMERSCHAP

Marktteam

Vakmanschap & Ondernemerschap

Als ambitieus ondernemer dient u van vele markten thuis te zijn. U heeft de drive om uzelf voortdurend te verbeteren en op de hoogte te blijven van de ontwikkelingen in uw sector en uw vak. En u wilt ook een goed werkgever zijn. Over al deze aspecten kunt u sparren met onze ondernemerscoaches en bedrijfsadviseurs Dier, Plant en Multifunctionele landbouw. U kunt uw nieuwe plannen met hen bespreken en samen inzetten op het verbeteren van uw rendement, het vergroten van uw vakkennis en het optimaliseren van uw bedrijfsvoering. Omdat uw kracht als mens en ondernemer de basis vormt voor een gezond bedrijfsrendement, ondersteunen we u ook bij uw persoonlijke ontwikkeling.

4


5


Wat kan ons marktteam concreet voor u betekenen Bedrijfsadvies Advies en ondersteuning op alle aspecten van uw bedrijfsvoering, in elke fase van uw ondernemerschap. Van de overname tot en met het beëindigen van het bedrijf. • Bedrijfsontwikkeling, prognoses, liquiditeitsbegeleiding • Managementondersteuning en rendementsverbetering Onder andere met optimalisatietools zoals OPTIcow, OPTIhorse en OPTIfruit. • Begeleiden bedrijfsovername Advies en ondersteuning op het volledige traject; financieel, fiscaal, juridisch en sociaal. Denk aan taxatie, cursussen, familiegesprekken, opvolgerscoaching en advisering in zaken als samenwerkingsvorm, beloning, (mede)pacht, indeplaatsstelling en vermogensoverdracht. • Begeleiden bedrijfsbeëindiging Van taxatie en fiscaal-financieel advies tot en met de complete afwikkeling en sociale begeleiding.

Persoonlijke ontwikkeling • Persoonlijkheidsscan • Individuele coaching • Begeleiden managementstudiegroepen • Begeleiden ondernemersgroepen

6


Kennisoverdracht GLB-advies We belichten de consequenties van het nieuwe GLB voor uw bedrijf en helpen u de juiste maatregelen te nemen. • Quickscan ‘GLB-optimalisatie’ • Advies inzake vergroeningseisen • Begeleiden huur- en pachtrelaties • Verzorgen Gecombineerde Opgave • Begeleiden bezwaar en beroep

Multifunctionele landbouw Van een oriëntatie op de mogelijkheden van verbreding tot en met het meedenken in de exploitatie van zorgen stadslandbouw. • Oriëntatiecursus zorglandbouw voor startende ondernemers • Intervisiegroepen zorglandbouw • Benchmark ondernemersgroepen zorglandbouw • Ondersteuning boerderijeducatie • Ruimtelijke ondersteuning bij realisatie agrarische kinderdagopvang

Arbeid en werkgeverschap  • CAO-advisering • Aanvraag arbeidsvergunningen • Advies en begeleiding in het kader van de Participatiewet

• Lezingen, workshops en presentaties • Agenda

Sectorspecifieke diensten en producten • Gewaspakketten vollegrond • Teeltstudiegroepen boomteelt • Duurzaamheidsscan (plantaardig) • Digitale aangifte GLB (op basis van data precisielandbouw) • Mestboekhouding • Advies inzake diergezondheid • Beregeningssignaal Een online programma dat per perceel berekent wanneer en hoeveel u moet beregenen.

Jong ZLTO Voor jonge (aankomende) ondernemers hebben we Jong ZLTO: een unieke bundeling van producten, diensten en activiteiten. Verzorgd door speciale jongerencoaches en -adviseurs, tegen een speciaal jongerentarief. Zie ook www.zlto.nl/jong

Wat is úw vra

ag aan ZLT O? Wat wilt ú gaan ontwikkelen?

Bel 073 217 33 33 of mail naar [email protected]. ZLTO helpt u graag verder.

7

BEDRIJFSOPTIMALISATIE

OPTIcow sturen we doelgericht op verbetering”

“Met

Emiel Nabuurs, Jeroen Nabuurs en Rik Vlemminx

Jeroen en Emiel Nabuurs behoren tot de eerste gebruikers van OPTIcow, een nieuwe ZLTO-tool voor bedrijfsoptimalisatie. Samen met hun ouders runnen ze een melkveebedrijf in het Brabantse St. Hubert. OPTIcow brengt op basis van bepaalde kerngegevens de bedrijfsprestaties in beeld op het gebied van kringlopen, productie, diergezondheid en management. Alles gebundeld in één overzichtelijk jaarlijks rapport. Ideaal om mee bij te sturen en te zien hoe je het doet in vergelijking met andere gebruikers van OPTIcow.

8

BEDRIJFSOPTIMALISATIE

Twee vliegen in één klap De gebroeders Nabuurs worden al een paar jaar begeleid door een jongerencoach van ZLTO. “In het kader daarvan hadden we vorig jaar de protocollen bij de kop gepakt. We willen het bedrijf straks samen overnemen. Dan moet je over zo min mogelijk zaken ruzie kunnen krijgen”, lacht Emiel. Aangezien de Kringloopwijzer een onderdeel is van OPTIcow en ze daar toch mee aan de slag moesten, vonden ze het meteen interessant. Jeroen: “Het mooie van dit systeem is dat het zoveel meer aspecten raakt én dat het cijfers en praktijk bij elkaar brengt. Heel doelgericht. Dus: wat meet je en welke actie zet je daar op uit?”

Helikopterview Ook voor andere sectoren! Naast OPTIcow zijn nu ook OPTIfruit, OPTIhorse en OPTIpig beschikbaar. Vergelijkbare tools voor andere sectoren zijn in ontwikkeling. Ook aan de slag met bedrijfsoptimalisatie? Bel ZLTO: 073 217 33 33

Rik Vlemminx, adviseur Bedrijven Dier:

“Het gaat ons om de grote lijn, en dáár samen op sturen.”

ZLTO wil absoluut niet op de stoel gaan zitten van de fokkerijspecialist, voerleverancier of dierenarts, benadrukt ZLTO-adviseur Rik Vlemminx: “We maken dankbaar gebruik van gegevens uit andere systemen om samen met de ondernemer het geheel te overzien en de belangrijkste verbeterpunten er uit te lichten. Wij hameren erg op die focus, want je kunt niet op alles tegelijk sturen.” Het is volgens hem ook de kunst om de cijfers in de juiste context te bezien. Een kwestie van goed in de gaten houden waar je vandaan komt en waar je mee vergelijkt. Gelukkig is er veel interesse voor OPTIcow: “Hoe ruimer de basis, des te groter wordt de vergelijkende waarde van onze tool.”

Alles kan beter De eerste keer gaat er behoorlijk wat tijd zitten in het verzamelen van de juiste gegevens, stelt Emiel. “Het is nog niet allemaal gestandaardiseerd, maar dat gaat volgend jaar al een stuk sneller.” Hij vindt OPTIcow geen verhaal voor mensen met een Ja-maar-houding. “Je moet echt ambitieus zijn en bereid zijn kritisch naar jezelf te kijken. Alles kan beter.” Jeroen is het er helemaal mee eens: “Sommigen zullen zeggen: weer een advies erbij, maar wij vinden het wel prettig om meer geluiden naast elkaar te leggen. Je moet toch altijd zelf bepalen wat voor jou het beste is. Daar ben je ondernemer voor.”

9

BEDRIJFSADVIES

“Wat anderen beter kunnen, moet je

niet zelf willen doen”

Paul Faes houdt momenteel 75 koeien in een traditionele stal. Om echt verder te kunnen na het wegvallen van het melkquotum wil hij uitbreiden naar 130 koeien en twee robots. Met de juiste aandacht voor dierwelzijn, milieu en de boerenportemonnee. Dus geen ligboxen meer, maar een vrijloopstal. Niet met stro, niet met compost, maar met een optimale scheiding van dunne en dikke fractie. Dit in verband met de steeds scherpere emissienormen en betere mogelijkheden voor de verwaarding van de mest binnen én buiten de eigen kringloop. Omdat hij niet gevonden kreeg wat hij zocht, heeft hij zelf een stalsysteem ontwikkeld. De kern van het idee: een vrijloopstal met matrassen op een hellende kunststof vloer. Begeleiding: ZLTO. 10

BEDRIJFSADVIES

Gerard Willems, adviseur Bedrijven Dier bij ZLTO:

“Echt een oplossing voor de toekomst.” “Het mooie én innovatieve van Pauls concept is dat het dierenwelzijn en arbeidsgemak combineert met optimale productiviteit, het verbeteren van de mineralenkringloop en verminderen van emissies.”

Beter onderbouwd

De rollen van ZLTO • procesbegeleiding • projectmanagement • begeleiden subsidieaanvraag • vertalen stalontwerp in bouwtekeningen • begeleiden omgevingsdialoog • begeleiden vergunningstrajecten • opstellen financieringsplan

“Voor de ontwikkelingskosten had ik zelf al twee keer geprobeerd subsidie te krijgen. Beide keren afgewezen. ZLTO adviseerde me de aanvraag beter te onderbouwen en betrok er andere partijen bij. Studenten van de HAS hebben onder begeleiding van WUR (Wageningen University & Research centre) uitvoerig onderzocht waar de mat aan moest voldoen qua ligcomfort, reinheid en ammoniakbestendigheid. Ook hebben ze slipproeven gedaan.” Milieudeskundige Gert-Jan Monteny werd bij het project betrokken voor de proefstalaanvraag en een andere specialist voor het mee ontwikkelen van de mestschuif. “Samen met die stalinrichter hebben we uiteindelijk een Europese innovatiesubsidie aangevraagd. Het wachten is nu op de toekenning.”

Alles onder één dak Inmiddels is de stal getekend en ligt het financieringsplan klaar. Door het verkrijgen van de proefstalstatus werden ook de nodige vergunningen verleend. ZLTO heeft hem op alle fronten begeleid. Gerard Willems was Faes’ eerste sparringpartner en is nu -drie jaar later- weer bij de financiering betrokken. In de tussenliggende periode schoof hij drie collega’s naar voren: Adri van der Plas voor de subsidieaanvraag, Paul Balemans (adviseur Omgeving) voor het complete vergunningstraject en melkveespecialist Rik Vlemminx heeft verder het hele proces begeleid, inclusief het burenoverleg. Die breedte van expertise vindt Faes het bijzondere van ZLTO: “Ze hebben alles in huis en overal de juiste contacten.”

Eigen leerproces De belangrijkste les die hij leerde van het proces: “Je denkt dat je het allemaal zelf wel kunt, maar dat is dus niet zo. Het komt er op aan die mensen enthousiast te maken voor je plan waar je mee verder kunt. Wat anderen beter kunnen, moet je niet zelf willen doen.”

11

GLB-ADVIES

“We willen het gewoon goed geregeld hebben

voor iedereen” Ariaan Straver is één van de akkerbouwers die moet inspelen op het nieuwe GLB. Voor het bedrijf dat hij samen met zijn ouders en broers runt in Almkerk heeft de nieuwe regelgeving behoorlijk vergaande consequenties. Met name omdat er veel gronden van derden worden gebruikt. 12

GLB-ADVIES

Veronique Verdurmen-Serrarens, adviseur Bedrijven Plant:

“Het blijft maatwerk: op elk bedrijf is de situatie weer anders.”

Betalingsrechten verdelen Na het bijwonen van een ZLTO-voorlichtingsbijeenkomst had Straver al snel door dat het een complexe zaak zou worden. De familie vroeg ZLTO om advies. “Veronique Verdurmen heeft ons toen bijgepraat over wat er precies op ons af kwam doordat de toeslagrechten door betalingsrechten zijn vervangen. De aan die nieuwe rechten gekoppelde vergroeningseisen zijn op zich wel werkbaar. Het gaat bij ons vooral om de verdeling van de betalingsrechten. Omdat wij huren, pachten en samenwerken met zowel particulieren als mensen met een agrarisch bedrijf, moet je de goede afwegingen maken. Dat is allemaal te organiseren, maar het is soms wel ingewikkeld.”

In één keer goed ZLTO en het nieuwe GLB • advies inzake vergroeningseisen • begeleiden huur- en pachtrelaties • verzorgen en begeleiden Gecombineerde Opgave • begeleiden bezwaar en beroep

De Stravers wilden het in één keer goed regelen, voor langere termijn, en besloten alle grondeigenaren mee te nemen in het proces. In een open sfeer werden alle consequenties en mogelijkheden besproken. Verdurmen was ook hierbij aanwezig voor toelichting en uitleg. Dat werd gewaardeerd. “Goed om er een objectief iemand bij te hebben die dagelijks met deze materie te maken heeft. Zij bracht vanuit ZLTO ook een modelcontract in, dat we voor elke situatie op maat hebben ingevuld. Waarbij ieders belangen zijn gewogen.”

Vertrouwen houden Straver is blij dat er inmiddels een goede basis voor de toekomst ligt, met overeenkomsten die voor beide partijen interessant zijn: “Wij werken vaak al jarenlang met dezelfde mensen. Die relaties wil je natuurlijk goed houden. Als je vertrouwen hebt, moet je wel zorgen dat je het blijft houden.”

13

ONDERNEMERSGROEPEN

leert gewoon veel van elkaars ervaringen”

“Je

Riene Huijbers (links) en Riny Winters

‘t Schutje in Soerendonk biedt dagbesteding voor een gevarieerde doelgroep en heeft een B&B met vier kamers. De zorgen recreatieboerderij is het bedrijf van Riny Winters en haar man Martien. Zij neemt deel aan één van de regionale studieclubs die ZLTO voor en met zorgboeren heeft opgezet. Geen overbodige luxe, met alle veranderingen rond de Wet maatschappelijke ondersteuning.

14

ONDERNEMERSGROEPEN

WMO als basis “Bij het indelen van de groepen hebben we er rekening mee gehouden dat dat een belangrijk item zou zijn”, vertelt Riene Huijbers, die betrokken was bij de organisatie. “We hebben niet zoals gewoonlijk de ZLTO-afdelingen als basis gebruikt, maar de gemeentelijke samenwerkingsverbanden in het kader van de Wmo.” Zo werden twaalf regionale studieclubs opgericht. Tijdens een aantal introductiebijeenkomsten maakten de ondernemers kennis met elkaars bedrijf en werkwijze en brachten ze samen de stakeholders in hun regio in kaart. “Ook was er ruimte voor feedback en intervisie, hadden ze tips en tops voor elkaar, bijvoorbeeld over de omgang met vrijwilligers.” Dat blijkt een goede aanzet geweest: de meeste groepen hebben het opgepikt en zijn zelfstandig doorgegaan.

Zelfstandig vervolg Dat geldt ook voor de studieclub waar Winters aan deelneemt. “Wij zijn sindsdien alweer een keer of vier zelfstandig bij elkaar geweest. Je leert gewoon veel van elkaars ervaringen. We bespreken vooral waar iedereen tegenaan loopt sinds de gemeente verantwoordelijk is voor de uitvoering van de Wmo. Dat kan per gemeente nogal verschillen.” Het hoort volgens haar allemaal bij de professionalisering die zorgboeren doormaken. Op dat vlak zijn de laatste jaren flinke stappen gemaakt, weet Winters: “ZLTO heeft daar een groot aandeel in gehad, onder andere via de Federatie Landbouw en Zorg die voor ons lobbyt in Den Haag.”

Weten wat er leeft Zelf is ze in de federatie stemgerechtigd namens de regio. Ze zou het goed vinden als er een overkoepelende groep komt, waarin elke studieclub is vertegenwoordigd. “Ik wil weten wat er elders leeft en waar anderen belang bij hebben. Dat geeft ook meer eenheid aan het geheel. Ik zie het zo: we hebben nu een trui gebreid, twee mouwen, een voor- en achterpand. Nu moeten we hem nog in elkaar zetten.”

Riene Huijbers, projectleider bij ZLTO:

“Natuurlijk kost het tijd, maar kijk eens wat het oplevert.” 15

OMGEVING & SAMENLEVING

Marktteam

Omgeving & Samenleving

Als ondernemer van deze tijd houdt u niet alleen rekening met de geldende wetten en regels, maar ook met uw natuurlijke omgeving en de samenleving om u heen. In het besef dat duurzame bedrijfsvoering en maatschappelijk draagvlak van wezenlijk belang zijn voor de toekomst van uw bedrijf en onze sector. Gezien de toenemende complexiteit van deze materie is specialistische hulp daarbij een factor van belang. Bij ZLTO vindt u onafhankelijke experts om u terzijde te staan. Wij bieden u advies en ondersteuning op het gebied van ruimtelijke ordening, onroerend goed, bodem en water, bouwen milieuzaken en juridische zaken. Met uw belang op de eerste plaats. En altijd in het kader van de ontwikkeling van uw bedrijf.

16


17


Wat kan ons marktteam concreet voor u betekenen Ruimte en Bouw We verzorgen de complete begeleiding bij bedrijfsontwikkeling. Van het 1e idee en ontwerp, alle benodigde vergunningen tot en met ingebruikname van nieuwe loods of stal. Van a tot z, uw partner in bouw en ruimte. • Ruimtelijke procedures • Begeleiden bestemmingsplan- en onteigeningsprocedures • Begeleiden aanvraag (omgevings) vergunningen • Bestemmingsplanwijziging • Ontwerp van stal, loods, woonhuis, etc. • Bouwtekeningen en advies • Aanbesteding en begeleiding bouwtraject • Omgevingsvergunning bouw en milieu met o.a.: - Toets Brabantse Zorgvuldige Veehouderij (BZV) - Omgevingsdialoog • Vergunning Natuurbeschermingswet

Communicatie • Organiseren omgevingsdialoog

Kennisoverdracht • Lezingen, workshops en presentaties • Agenda

18


Juridisch advies Vastgoed De specialisten van ZLTO Vastgoed kennen de actuele regelgeving en de marktontwikkelingen in uw regio en sector. Naast een interessante portefeuille (www.zltovastgoed.nl) bieden zij u een uiterst compleet dienstenpakket. • Aan- en verkoopbemiddeling agrarisch onroerend goed: van het verkopen van een perceel cultuurgrond tot een complete bedrijfsverplaatsing. • Begeleiding bij Vrijkomende Agrarische Bedrijfslocaties • Kavelruil: van kleine onderlinge (boer tot boer) ruilingen tot regionale kavelruilen. • Aan- en verkoopbemiddeling productierechten • (Fiscale) taxaties en waardebepaling Zowel eenzijdige taxaties als minnelijke waarderingen op verzoek van o.a. de accountant. • Pachtbemiddeling • Advies en ondersteuning bij onteigeningsprocedures

Van het indienen van bezwaarschriften tot en met het voeren van juridische procedures voor de hoogste rechterlijke instanties zoals de Raad van State. • Begeleiden handhavingsprocedures • Begeleiden bezwaar- en beroepsprocedures • Advies en ondersteuning bij het oprichten van rechtspersonen • Advies inzake pacht-, huur- en andere overeenkomsten • Opstellen pacht-, huur- en andere overeenkomsten

idee of een vraagstuk Heeft u een innovatief a ondernemers of dat u samen met colleg een andere sector juist met een bedrijf uit tact met ons op. wil oppakken? Neem con

l naar Bel 073 217 33 33 of mai t u graag [email protected]. ZLTO help verder.

Water en bodem We helpen u in een uur met het opstellen van uw bedrijfswaterplan, bij u thuis aan de keukentafel of tijdens een sessie bij u in de buurt. Het ZLTO-logo op uw bedrijfswaterplan staat bij het waterschap bovendien garant voor kwaliteit. • Opstellen bedrijfswaterplannen • Aanvraag watervergunning • Advies inzake mest en mineralen

19

BEDRIJFSVERPLAATSING

“We wilden nieuw voor oud en dat is

meer dan gelukt”

Gebroeders Kees en Erik Hanse

De huiskavel van de ouderlijke boerderij was in 2000 al opgekocht door de gemeente voor de ontwikkeling van een bedrijvenpark. In die transactie werd de huidige boerderij van Kees Hanse aangeschaft en uitgebreid. Samen met zijn broer Erik (rechts op de foto) runt hij een akkerbouwbedrijf in Zierikzee. De gemeente vroeg hen later op de oude locatie nog een stuk grond te verkopen, maar dan zouden ze helemaal klem zitten met hun bedrijf. In 2011 zijn de onderhandelingen opnieuw gestart.

20

BEDRIJFSVERPLAATSING

Jan Pollemans (ZLTO), makelaar AOG, register taxateur LV en beëdigd rentmeester NVR:

“Ik probeer me altijd te verplaatsen in de klant en er samen het maximale uit te halen.”

Snel schakelen Er zat inmiddels een ambtenaar die meer begrip had voor hun situatie. Hij vond ook dat het bedrijf niet meer in de bestemming paste en beter helemaal kon verkassen. “Toen hebben we Jan Pollemans ingeschakeld, van ZLTO Vastgoed. Die had eerder al waarden voor ons bepaald toen vader overleed, in 2006. We hebben ook nog ervaring opgedaan met een andere makelaar, maar die stond er te strak in naar de gemeente toe. Dat kan het proces onnodig vertragen, terwijl wij juist snel wilden schakelen. Jan voelde dat beter aan. Die komt zakelijk en betrouwbaar over en heeft ons in het hele proces goed bijgestaan. De gemeente heeft zijn taxaties grotendeels overgenomen. Omdat ze de nut en noodzaak van verplaatsing inzagen, waren ze ook bereid om met ons mee te bewegen.”

Logistieke winst De Hanses zetten in op nieuw voor oud: voor de oude bedrijfsgebouwen moesten ze nieuwe kunnen zetten en de landbouwgrond moesten ze elders kunnen terugkopen. “Jan attendeerde ons erop dat het bij inlevering van een bouwkavel reëel was om ook een bouwvergunning terug te vragen bij de gronden die we beboeren aan de andere kant van Zierikzee. Ook die eis werd ingewilligd. Daar hebben we nu een bouwblok in optie. Als we daar opslag realiseren, zou dat heel veel transportbewegingen door de stad schelen.” Een klassieke win/win-situatie: de gemeente heeft de beoogde bouwgrond kunnen verwerven en de gebroeders Hanse hebben alles nieuw en het -ook nu allogistiek beter geregeld. Los van deze transactie hebben ze onlangs via ZLTO Vastgoed nog een stuk landbouwgrond verworven. “Toen Jan dat kreeg aangeboden, dacht hij gezien de ligging meteen aan ons.”

21

JURIDISCH ADVIES

“De rechter stelde ons volledig

in het gelijk”

In het kader van de reconstructie verplaatste Pieter Kersten in 2010 zijn pluimveebedrijf van Maashees naar Overloon. De gigantische rekening voor bouwleges die hij daarvoor kreeg, viel hem koud op zijn dak. Deze bleek gebaseerd op een inschatting van de bouwkosten die vier (!) maal hoger lag dan deze in werkelijkheid bedroegen. Alle reden om bezwaar aan te tekenen. Er werd uitstel verleend en vervolgens hoorde Pieter drie jaar lang niets....

22

JURIDISCH ADVIES

Thuis in de materie “In 2013 lag er ineens weer een brief van de gemeente op de mat: bezwaar afgewezen. Toen hebben we op aanraden van Raymond Derks, onze rechterhand bij ZLTO die het hele bouwen vergunningstraject mee heeft begeleid, zijn collega Marc Mol ingeschakeld. Die kent de jurisprudentie op dit gebied. Hij heeft ons beroep onderbouwd en voor de rechtbank toegelicht. Je merkt duidelijk dat hij vaker met dit bijltje heeft gehakt.” De gemeente was uitgegaan van een bepaald normbedrag per m3 en had dat domweg vermenigvuldigd. Die vlieger gaat sowieso al niet op, stelt Kersten: “Want hoe groter je bouwt, des te voordeliger het wordt, relatief gezien. Niet voor niets gelden voor industriële gebouwen heel andere normen.”

Korte metten Dat voor agrarische gebouwen andere normen worden gehanteerd, is om te beginnen in strijd met het gelijkheidsbeginsel. Daar komt bij dat bouwleges op jaarbasis in zijn totaliteit hooguit kostendekkend mogen zijn voor een gemeente. “Dat kon de gemeente geenszins aannemelijk maken. Alleen al bij onze bouwvergunning ging het om een bedrag van € 50.000. Voldoende om een heel jaar een ambtenaar aan de behandeling van vergunningen te laten werken! Bovendien moest ze het antwoord schuldig blijven op de vraag waar dat normbedrag überhaupt op was gebaseerd. De rechter maakte dan ook korte metten met het verweer van de gemeente en heeft ons volledig in het gelijk gesteld. Daarmee werd ook een streep gezet door de complete legesfactuur. Een mooie meevaller”, glimlacht Kersten. “Dat noem ik nou toegevoegde waarde.” De gemeente is nog wel in hoger beroep gegaan, meldt Kersten. Dat dient binnenkort. Hij ziet het met vertrouwen tegemoet. Marc Mol, senior jurist bij ZLTO:

“Bouwleges mogen voor de gemeente op jaarbasis hooguit kostendekkend zijn. Daar hadden we al een sterk punt.” 23

TAXATIE EN BEMIDDELING

volop ruimte

“Weer om te

ondernemen”

Gidus en Jeannette Donkers en Jos van den Heuvel

Het melkveebedrijf van Gidus en Jeannette Donkers zit op een prachtige locatie buiten Boekel. Resultaat van een vrijwillige bedrijfsverplaatsing, omdat ze op hun oude plek, net tegen de bebouwde kom, vanwege de hindercirkel eigenlijk geen kant meer op konden. Bovendien waren de stallen verouderd.

24

TAXATIE EN BEMIDDELING

Jos van den Heuvel, makelaar-taxateur bij ZLTO:

”Een kwestie van aftasten, niet overvragen en op het juiste moment ja zeggen.”

Meerwaarde verzilveren “Voor de toekomst van ons bedrijf was verplaatsen de beste oplossing”, stelt Gidus. “De gemeente wilde wel meewerken, maar had er geen concrete plannen mee. Dus er zat voor hen geen druk op. Ook lagen onze taxaties redelijk uit elkaar. Toch moesten we er zoveel mogelijk uit halen, om goed te kunnen investeren. Het heeft uiteindelijk anderhalf jaar geduurd voordat we er uit waren.” ZLTO’s Jos van den Heuvel heeft in de onderhandelingen een actieve rol gespeeld, altijd in ruggespraak met echtpaar Donkers. Een kwestie van aftasten, geduld bewaren, niet overvragen en op het juiste moment de beslissing nemen, want ook de crisis speelde nog mee. Hij spreekt van een minnelijk traject en op slot liggen van het bedrijf: “Belangrijk, want om de verruimde herinvesteringsreserve te benutten, hadden we een verklaring van de gemeente nodig. Uiteraard hebben we ook de koopsom goed uitgesplitst om de inkomstenbelasting te beperken.”

Echt voor de klant De familie Donkers kreeg vijf jaar om te verhuizen, maar had al vrij snel de huidige locatie op het oog. Jos van den Heuvel tekende ook nu voor taxatie en bemiddeling. “Jos heeft een agrarische achtergrond en kent de regio en de markt.” Maar het belangrijkste vindt Jeannette dat er wederzijds vertrouwen is en dat hij als ZLTO-er de tijd neemt om de belangen te behartigen. “We hebben echt het gevoel dat hij ons belang voorop stelt en niet zijn eigen courtage.” Ze bouwden een mooi nieuw huis en zetten er een moderne stal bij voor 120 melkkoeien. Momenteel staan er 85 melkkoeien en 80 stuks jongvee. Volgens Gidus mogen ze doorgroeien tot 200. “Ook hebben we een grotere huiskavel. We hebben hier letterlijk en figuurlijk weer ruimte om te ondernemen.” Pas was er weer een actuele taxatie nodig, bij het oprichten van de VOF. Ook daarvoor kwam Jos weer over de vloer. Logisch, vindt Gidus: “Als het goed is, is het goed.”

25

BOUW- EN MILIEUZAKEN

“Als het quotum wegvalt, kunnen we meteen onze

nieuwe

capaciteit benutten” Jan Kusters (links) en Paul Balemans

Jan Kusters is met zijn melkveebedrijf de laatste der Mohikanen in de Henriëttewaard, een ‘eiland’ tussen Dieze en Maas, ten noorden van ’s-Hertogenbosch. Toen ook zijn laatste buurman werd uitgekocht, dacht hij weinig kans te maken met zijn nieuwbouwplannen. Natuur en kleiwinning zou de nieuwe bestemming worden. ZLTO-er Paul Balemans ging het gesprek aan met de gemeente en startte de ruimtelijke procedure voor een ruimer bouwvlak. Hij ontwierp in samenspraak met Kusters de stal en regelde alle benodigde vergunningen voor nieuwbouw op de bestaande locatie. 26

BOUW- EN MILIEUZAKEN

Paul Balemans, adviseur Omgeving bij ZLTO:

“Wij geven ondernemerswensen handen en voeten. Dan moet je wel een klik hebben met elkaar.”

Perfecte timing

De rollen van ZLTO • begeleiding RO-procedure • vergunningsaanvragen • advisering stalsysteem • stalontwerp

Kusters is blij dat hij weer vooruit kan met zijn bedrijf: “Onze zonen willen van kleins af aan boer worden, dus het lag voor de hand dat we zouden uitbreiden. We hebben de nieuwbouw in twee fasen gerealiseerd. In 2011 hebben we een nieuwe melkstal in gebruik genomen en nu zijn we bezig met de boxenstal. De twee oudste zonen zitten inmiddels mee in het bedrijf.” De timing is perfect: als de quotering wegvalt, kan de familie Kusters meteen de volledige vergunde capaciteit benutten. Ze krijgen ruimte voor 180 stuks melkvee, plus wat droogstaande koeien en het jongvee.

Voor de toekomst “We hadden aanvankelijk gekozen voor een stal met roostervloer, maar op advies van Paul is het uiteindelijk een dichte vloer geworden met een mestrobot. Dat kost wel wat meer, maar bleek beter voor de toekomst, met name met het oog op de ammoniakuitstoot.” ZLTO is volgens Kusters vanaf het voortraject overal nauw bij betrokken geweest. De bouw heeft hij zelf uitbesteed en begeleid. “Maar Paul kwam tijdens de bouw diverse keren kijken.”

27

OPSTELLEN BEDRIJFSWATERPLAN

“Nu kunnen we voortaan

flexibel beregenen” Bart Bardoel en Rianne van Helmond

Rianne van Helmond runt samen met haar man Ton een melkveebedrijf en een loonbedrijf in het Brabantse Ommel. ZLTO stelde voor hen een bedrijfswaterplan op, waardoor ze voortaan flexibel mogen beregenen. Nieuw beleid van het waterschap.

Snel schakelen 28

OPSTELLEN BEDRIJFSWATERPLAN

Een heel werk Een hele vooruitgang vindt Van Helmond: “Kijk, wij beregenen ook niet voor ons plezier. Water, daar ben je als boer sowieso zuinig op. Bovendien kost beregenen diesel en is het nog een heel werk. Dat doe je alleen als het echt nodig is en dan liefst wanneer het jou uitkomt.” Ze is beslist niet de enige die er zo over denkt. Projectleider Bart Bardoel en zijn collega’s hebben inmiddels al honderden bedrijfswaterplannen opgesteld. Hij hielp Van Helmond eerder bij de subsidieaanvraag voor de peilgestuurde drainage, één van de waterbesparende maatregelen die zijn opgenomen in het plan. Het grote voordeel, zo vindt hij: “Als je het één keer goed regelt, kun je er altijd op teruggrijpen, ook bij een controle.”

Waterbesparende maatregelen Het bedrijf van Van Helmond was een van de plekken waar ZLTO een collectieve zitdag organiseerde. Een efficiënte manier om leden voor een gunstig tarief aan een bedrijfswaterplan te helpen. Ze schoof zelf ook aan: “Je brengt je gegevens mee en de water-maatregelen die je al hebt genomen of in gedachten hebt. Dat hangt natuurlijk van de situatie af. Zo hebben wij hier een groot hoogteverschil met de Astense Aa, een ecologische verbindingszone die aansluit op ons land. Om te voorkomen dat het water daar te snel wegloopt, hebben we een dam in een sloot geplaatst.” Die is als extra maatregel opgenomen in het plan, dat inmiddels is ingediend bij het waterschap.

Een kwestie van gunnen Voor Van Helmond is het geen onbekend terrein. Binnen het bestuur van ZLTO Asten is ze onder andere verantwoordelijk voor het thema water. “Ik had het misschien wel zelf kunnen doen, maar dat kost veel meer tijd. En het is ook een kwestie van gunnen. ZLTO heeft er veel energie in gestoken om het zover te krijgen dat we flexibel mogen beregenen. Ze weten hoe belangrijk dat voor ons is. Bovendien is het helemaal hun ding en hebben ze het vertrouwen van het waterschap.” “Vaak hebben wij ook nog wel aanvullende ideeën”, stelt Bardoel. “Daar hebben de meesten wel oren naar. Boeren gaan trouwens van nature goed met water om, omdat het een belangrijke bron voor hen is.”

Bart Bardoel, projectleider Bodem & Water bij ZLTO:

“Als je het één keer goed regelt, kun je er altijd op teruggrijpen.” 29

MARKT & KETEN

Marktteam

Markt & Keten

Uw rendement kan altijd beter. Daarom staat u altijd open voor nieuwe oplossingen, zowel in de kostenstructuur als aan de opbrengstenkant van uw bedrijf. Net als onze professionals van Markt & Keten. Zij beschikken over waardevolle ervaring en expertise, een sterk netwerk en een ruime ondernemersblik. Zo helpen we u kansen te grijpen, valkuilen te omzeilen én krachten te bundelen. Vaak brengen we ondernemers met een vergelijkbare ambitie bij elkaar. Om besparingen in inkoop en afvoer te realiseren, nieuwe verkoopkanalen te organiseren of samen innovatieve marktconcepten en verdienmodellen te ontwikkelen. Speciale aandacht gaat uit naar de mogelijkheden van de biobased economie. Doe uw voordeel met die transitie. Gebruik ons marktteam voor advies en betrokken ondersteuning bij de uitvoering van uw plannen.

30

MARKT & KETEN

31

MARKT & KETEN

Wat kan ons marktteam concreet voor u betekenen Conceptontwikkeling • Vaststellen propositie • Opstellen businessplan • Ontwikkelen en verbeteren afzet via nieuwe of bestaande kanalen

Ontwikkeling directe verkoopkanalen • Begeleiden opzet boerderijwinkels • Begeleiden opzet webwinkels • Ondersteuning initiatieven voor lokale afzet • Ontwikkelen businesspropositie foodhalls

Versterken ketenpositie • Begeleiden leveranciersverenigingen Van advies bij de oprichting tot het voeren van het secretariaat.

32

MARKT & KETEN

Verwaarding reststromen • Begeleiden initiatieven voor mestverwaarding • Begeleiden lokale projecten groene energie uit biomassa • Begeleiden projecten plantenresten als grondstof voor productie

Collectieve asbestsanering • Advies over fiscale regelingen, subsidie- en financieringsmogelijkheden • Asbestscan en kostenindicatie • Berekenen zonnepanelen • Aanvraag sloop- en bouwvergunning • Collectieve inkoop en uitvoering • Project- en bouwbegeleiding


Wat is úw vra

ag aan ZLT O? Waar bent ú voor in de markt?

Bel 073 217 33 33 of mail naar [email protected]. ZLTO helpt u graag verder. 33

COLLECTIEVE ASBESTSANERING

“Alles wordt voor je

geregeld”

In het kader van de landelijke campagne Maak wérk van een asbestveilig erf hebben ruim zeshonderd ondernemers inmiddels ingetekend op een ZLTOproject voor collectieve asbestsanering. Omdat ze zonnepanelen willen of hun dak willen isoleren, vanwege de gezondheidsrisico’s of omdat hun vastgoed dan meer waard wordt. Bovendien móet de sector in 2024 asbestveilig zijn. Dat laatste speelde zeker ook mee voor Akkerbouwer Alex Hendriks uit Lamswaarde, die dacht: “Als ik toch de klos ben, doe ik het wel wanneer het mij uitkomt.” 34

COLLECTIEVE ASBESTSANERING

Roel Clement, projectleider bij ZLTO:

“Collectief saneren bespaart je als deelnemer gewoon tijd, geld en energie.”

Volle korting Hij acht de kans groot dat de eisen alleen nog maar strikter worden. Bovendien kwam er door verweerde rubbers al wat speling op zijn dak, dus daar had hij sowieso onkosten aan gekregen. Hendriks was dan ook direct geïnteresseerd toen er een project voor collectieve asbestsanering voorbij kwam. “Dat hebben ze bij ZLTO prima opgepakt. Richting overheid, maar ook naar ons, als leden. Goedkoper kun je volgens mij niet instappen. Het is nu niet druk in de bouw en doordat er zoveel animo was, kregen de eerste groepen de volle korting.”

ZLTO ontzorgt van a tot z • advies over fiscale regelingen, subsidie- en financieringsmogelijkheden • asbestscan, kostenindicatie, berekening zonnepanelen • aanvraag sloop- en bouw vergunning • collectieve inkoop en uitvoering • projecten bouwbegeleiding Informeer naar de projecten in uw regio: 073 217 33 33

700 m2 in 2 dagen Voorwaarde was wel dat het vóór de aardappeloogst moest gebeuren, want met een volle loods kun je zo’n operatie natuurlijk niet uitvoeren. “Dat is helemaal in orde gekomen. We hadden stralend weer, in twee dagen tijd was al het asbest verwijderd en lag er 700 m2 nieuw dak op. Ik vond het fantastisch. ZLTO heeft ons helemaal uit de wind gehouden. Ook de aannemer en asbestsaneerder kwamen hun afspraken keurig na.” Hij heeft nog niet voor zonnepanelen gekozen. “Mijn streven is eigenlijk om qua energie zelfvoorzienend te zijn, maar dat werd me op dit moment te duur. De subsidie stond wat mij betreft niet in verhouding tot de investering.”

35

MESTVERWAARDING

“Van mestverwerking naar

mestverwaarding” René de Louw (links) en Jos van Gastel

Alle veehouders met een bedrijfsoverschot aan dierlijke mest moeten aan de slag met verplichte mestverwerking. Een geslaagd voorbeeld van het verwaarden van mest is ZLTO Mestinitiatief Dommelland: 70 vleesvarkensen kalverhouders in Midden-Brabant zetten samen met Ecoson in Son hun mest om in groen gas en biofosfaatkorrels. ZLTO speelde een belangrijke rol in het lobbytraject, beoordeelde de contracten voor de veehouders en ondersteunde bij het afsluiten ervan.

36

MESTVERWAARDING

Jos van Gastel, projectleider Bio-economie bij ZLTO:

“Om mest tot waarde te brengen heb je veel ervaring nodig en kennis van de markt.”

Restwarmte cruciaal De grote winst is dat het gas niet meer op het erf de lucht in gaat, maar bij het vergisten wordt opgewerkt tot groen gas. Vervolgens kan de dunne fractie naar de waterzuivering en worden van de dikke fractie mestkorrels gemaakt, voor de export. Dat laatste gebeurt met restwarmte waar Ecoson een toepassing voor zocht. Dat is heel bepalend in het verdienmodel, stelt René de Louw, één van de grondleggers van het initiatief. “Als je die warmte eerst moet opwekken, kan het niet uit. Ook moet de mest uit de buurt komen. Ver rijden is al snel te duur en niet echt duurzaam.”

Succesfactoren De fabriek draait inmiddels op volle toeren. Er is zelfs een wachtlijst. “Vanwege de hogere percentages voor verplichte mestverwerking willen verschillende leden meer leveren”, weet De Louw. “Hoe hoger de droge stof en hoe verser de mest, des te beter het rendement. Dat is een uniek voordeel in ons project.” Andere succesfactoren zijn volgens hem commitment, transparantie en wederkerigheid. “Ecoson kon alleen investeren bij de zekerheid van een constante aanvoer. Daar hebben onze deelnemers zich contractueel aan verbonden. We zitten nog steeds regelmatig bij elkaar om met open vizier te bespreken wat er beter kan.”

Toegevoegde waarde Een ander goed voorbeeld is pluimveemestcentrale BMC in Moerdijk, vindt Jos van Gastel, projectleider Bio-economie bij ZLTO: “Daar wordt duurzame stroom uit mest geproduceerd en leveren ook de verbrandingsassen toegevoegde waarde op. De ervaringen en inzichten die we bij deze projecten opdoen, zetten we natuurlijk graag in bij andere initatieven om mest te verwaarden. Om zo’n ontwikkelingsproces tot een goed einde te brengen, moet je het zorgvuldig begeleiden en de markt kennen. Daarbij kunnen wij vanuit ons netwerk de nodige bruggen slaan.”

37

VERWAARDEN BIOMASSA

“Warmte uit lokale houtsnippers is nóg

duurzamer en voordeliger”

Van links naar rechts: Guust van der Steen (Agrarische Natuur Vereniging Baarle-Nassau e.o.), kalverhouders Stefan Bekkers en Rudi Antens

De intensieve veehouderij staat voor de uitdaging om te verduurzamen, onder andere door het gebruik van fossiele brandstoffen te verminderen. Dan kom je volgens kalverhouder Rudi Antens (Baarle-Nassau) al snel uit bij houtsnippers als meest gunstige alternatief. Zelf gebruikt hij al enkele jaren een biomassaketel. Een forse investering, maar aan stookkosten scheelt het hem ruim vijftig procent per jaar. Omdat prijs en kwaliteit van de snippers nogal variëren is hij samen met een aantal collega’s en de lokale Agrarische Natuur Vereniging op zoek naar een lokale, zelfvoorzienende oplossing. Dat zou in meer opzichten hout snijden. 38

VERWAARDEN BIOMASSA

Onderhoud wordt opbrengst De opstart van het project is gefinancierd met Interreg-geld. Projectleider Ton van Korven (ZLTO) brengt als ketenregisseur de partijen bij elkaar: “De houtsnippers komen nu van heinde en verre. Zestig procent van de Nederlandse houtsnippers gaat zelfs de grens over, terwijl we niet eens in onze eigen behoefte kunnen voorzien. Toch zal volgens het Nationaal Energieakkoord een groot deel van de CO2-reductie uit inlands hout moeten komen. Als je dan weet dat het landschapsbeheer flink onder druk staat omdat er minder geld voor is, wordt het tijd om vraag en aanbod bij elkaar te brengen. Om onderhoud in opbrengst te vertalen.”

Maatschappelijk draagvlak Antens zocht contact met andere kalverhouders in de buurt en met ANV Baarle-Nassau: “Wij willen onze eigen biomassa winnen uit het resthout van landschapsbeheer om lokaal de energiestromen te sluiten. Dat bezorgt hen een verdienmodel en ons een stabiele aanvoer, prijs en kwaliteit. Bovendien maken de snippers dan minder kilometers en ondersteunen we de lokale economie. Zo investeren we samen in maatschappelijk draagvlak. Wat heel belangrijk is voor de intensieve veeteelt.”

Hout oogsten “Nu moeten we kijken hoe het rendabel te maken is en samen duidelijke afspraken maken”, stelt Rudi Antens. ”Meedoen is niet vrijblijvend. Je verbindt je voor langere tijd. De groenverwerker die instapt moet ook kunnen investeren om ons een goed, homogeen product te bezorgen.” Er leven al ideeën om op termijn zelf snelgroeiend hout te gaan telen, op braakliggende terreinen, natuurgebieden of natte gronden. Dat zou ook beter zijn voor de biodiversiteit en juist soorten aantrekken die geen overlast geven. “Zo geven we hout weer echt een functie in het landschap. En dus ook waarde.” ZLTO blijft het project begeleiden en werkt binnen een landelijk convenant met de bos- en houtsector aan opschaling en verbreding van dit soort initiatieven. Ton van Korven, projectleider Bio-economie ZLTO:

“Je moet het integraal aanpakken en de ketens goed organiseren. Anders houdt het geen stand.” 39

VERWAARDEN VAN RESTSTROMEN

“Eerst was het afval nu

is het grondstof”

Nadat Christ Monden (Etten-Leur) in november zijn paprika’s heeft geoogst komt er ruim tweehonderd ton plantenresten uit zijn kas. Tot voor kort ging dat naar een composteerbedrijf en moest hij betalen om het van zijn erf te krijgen. Ruud Hoosemans, programmaleider Bio-economie van ZLTO, vroeg of hij er niet meer uit wilde halen. Hij bracht Monden in contact met een partij die zijn plantenresten wil gebruiken als grondstof voor papier, karton en organisch bouwmateriaal. Want paprikaplanten bevatten veel vezels.

40

VERWAARDEN VAN RESTSTROMEN

Anders denken Het idee sprak Monden gelijk aan: “Ik zie ook wel dat we anders moeten gaan denken, dat we bijna al ons afval als grondstof kunnen zien. Nu heb ik voor het eerst zelf de resten gehakseld, het touw eruit gezeefd en de snippers naar de opslag gereden. Ruud heeft bij de gemeente geregeld dat ik daarvoor iets verderop een stuk grond mag gebruiken. Hij is heel enthousiast over de mogelijkheden met biomassa. Dat werkt aanstekelijk.”

Elke euro is meegenomen “Kijk, ik heb nu natuurlijk ook kosten. Er zit arbeid in, huur, kosten voor de vergunning en ik heb luchtdichte folie moeten kopen voor het inkuilen. Ook moet ik de touwresten nog afvoeren. Toch heb ik het vertrouwen dat het me meer zal opleveren of in elk geval minder gaat kosten dan voorheen. Elke euro die er af komt is meegenomen. Maar dit gaat natuurlijk niet alleen over geld. We moeten de boel ook netjes achterlaten voor de volgende generaties.”

Ruud Hoosemans, programmaleider Bio-economie bij ZLTO:

“Biomassa als bron van inkomsten en besparingen” “De economie die draait op fossiele grondstoffen heeft zijn langste tijd gehad. In de biobased economie wordt biomassa de basis voor duurzame energie en allerlei andere producten. Dat biedt volop kansen voor boeren en tuinders. Veel van die biomassa wordt nu nog als afval en kostenpost gezien. Wij zien het als onze opdracht die reststromen samen optimaal te verwaarden, door de juiste partijen bij elkaar te brengen.”

41

VERSTERKEN KETENPOSITIE

“Met StarFarmers kunnen we

varkenshouders echt een stem geven” Willem van Cuijk uit Uden is bestuurslid van StarFarmers. Dit is een onlangs opgerichte vereniging van ongeveer 150 varkenshouders die werken onder de vlag van Good Farming Star, een b-to-b marktconcept van VION. Hun vlees ligt in de schappen met het Beter Leven Keurmerk van de Dierenbescherming. Voornaamste doel van de vereniging: de positie van de varkenshouders versterken door het concept samen nog beter in de markt te zetten.

42

VERSTERKEN KETENPOSITIE

Partner in business Van Cuijk is met overtuiging in Good Farming Star gestapt. Hij ziet voor zichzelf geen toekomst in bulk en gelooft evenmin in wat hij extreme concepten noemt, zoals bio. “Voor gangbaar plus blijkt de gemiddelde consument wél de portemonnee te willen trekken. In ons concept draait het vooral om dierenwelzijn en dus om een stuk beleving. Dat moeten we ook laten zien. Ik als boer Willem en alle andere varkenshouders zijn daarin van cruciaal belang. Wij kunnen die beleving het beste een stem en een gezicht geven. Daarom willen wij als varkenshouders echt een sparringpartner zijn voor VION en andere partijen in de keten.”

Sturen en bewaken ZLTO heeft het oprichten van de vereniging intensief begeleid, vertelt Van Cuijk: “Hans Fuchs is er vanaf het allereerste begin bij betrokken geweest. Hij heeft samen met VION de discussie met varkenshouders georganiseerd over het doel en de werkwijze van de vereniging. Hij fungeert nu als secretaris van onze vereniging, bewaakt het proces, grijpt in waar dat nodig is en helpt ons verder te professionaliseren. Ook bereidt hij het conceptoverleg voor dat we als bestuur enkele malen per jaar hebben met VION.”

Blijven versterken In dat periodiek overleg bespreken VION en de vereniging of en hoe er moet worden bijgestuurd. Want Good Farming Star is een dynamisch concept dat wil meegaan met de markt. Van Cuijk: “Zo moeten we zeker reageren op het Varken van Morgen, waarin de gezamenlijke supermarkten de duurzame uitgangspunten voor hun inkoopvoorwaarden hebben geformuleerd. Als vereniging denken we daar actief in mee, beoordelen we voorstellen en komen we zelf met suggesties. Het succes van het concept staat voorop. Daarnaast is het ons doel de meerwaarde eerlijker te verdelen binnen de keten. VION blijft ketenregisseur. Dat heeft als bedrijf de kracht om ons concept stevig in de markt te zetten en de supermarkten continuïteit te bieden. We moeten het samen doen, ieder vanuit zijn eigen verantwoordelijkheid.”

Hans Fuchs, projectleider Markt & Keten:

“Alles begint bij het gedeelde belang: een succesvol concept in de markt zetten.” 43

De meerwaarde

van het lidmaatschap

Als ZLTO-lid pakt u om te beginnen 10% korting op alle individuele producten en diensten in deze brochure. Bovendien kunt u inhaken bij innovatieve projecten en een beroep doen op andere waardevolle aspecten van onze basisdienstverlening:

Actuele informatie Wekelijks houden we u op de hoogte van allerlei ontwikkelingen binnen de sector. Dat doen we met Nieuwe Oogst, onze nieuwsbrief op maat en de ZLTO-website www.zlto.nl.

Waardevolle bijeenkomsten Onze experts geven bijvoorbeeld voorlichting over bedrijfsopvolging, mest en mineralen, de nieuwe melkveewet, biomassa, multifunctionele landbouw, het nieuwe GLB, de Programmatische Aanpak Stikstof en andere actuele onderwerpen.

Direct contact Wat voor vraag u ook heeft, u kunt altijd direct contact opnemen met onze informatielijn 073 217 33 33 of mail naar [email protected].

44

Ondernemersen vakgroepen Wilt u samen met andere ondernemers mest verwerken, duurzame energie opwekken of meer waarde halen uit uw reststromen? Wilt u een marktconcept ontwikkelen of zoekt u nieuwe afzetkanalen? Wij pakken het mee aan.

Lobby We zitten direct aan tafel bij beleidsmakers en bestuurders. Lokaal en provinciaal, maar ook in Brussel. Daar komen we op voor uw belangen en brengen we onze speerpunten in bij het ontwikkelen van beleid en regelgeving. Als ZLTO-lid bent u tevens landelijk aangesloten bij LTO Nederland. Belangrijk voor thema’s die verder reiken dan ons werkgebied.

Nieuwe verbindingen met andere sectoren

Versterken van het imago van de sector

Wij zoeken uit welke ontwikkelingen kansrijk zijn voor het verwezenlijken van duurzaamheid en rendement in de land- en tuinbouw. Uiteindelijk profiteert u daar natuurlijk ook van. Wij brengen u in contact met bedrijven uit sectoren als technologie, chemie of design. We arrangeren contacten met niet-agrarische ondernemersverenigingen om u te inspireren en tot concrete samenwerking te komen.

We laten op allerlei podia zien wat boeren en tuinders bijdragen aan economie, duurzaamheid, werkgelegenheid en landschapsbeheer. Ook ondersteunen we lokale afdelingen met communicatieplannen en -middelen, zodat ook mensen in uw directe omgeving een beter beeld krijgen van onze sector.

Steun In moeilijke tijden bieden onze sociaal werkers een luisterend oor en ondersteuning om verder te gaan.

Klinkend voordeel Via LTO Ledenvoordeel profiteert u van inkoopvoordeel op tal van producten en diensten. www.ltoledenvoordeel.nl

Kortom: alle reden om lid te blijven óf te worden van ZLTO. Juist nu. 45

Ons aanbod

in één oogopslag Vakmanschap & Ondernemerschap Bedrijfsadvies • Bedrijfsontwikkeling, prognoses, liquiditeitsbegeleiding • Managementondersteuning en rendementsverbetering • Begeleiden bedrijfsovername • Begeleiden bedrijfsbeëindiging

Persoonlijke ontwikkeling • Persoonlijkheidsscan • Individuele coaching • Begeleiden managementstudiegroepen • Begeleiden ondernemersgroepen

GLB-advies • Quickscan ‘GLB-optimalisatie’ • Advies inzake vergroeningseisen • Begeleiden huur- en pachtrelaties • Verzorgen Gecombineerde Opgave • Begeleiden bezwaar en beroep

Multifunctionele landbouw • Oriëntatiecursus zorglandbouw voor startende ondernemers • Intervisiegroepen zorglandbouw • Benchmark ondernemersgroepen zorglandbouw • Ondersteuning boerderijeducatie • Ruimtelijke ondersteuning bij realisatie agrarische kinderdagopvang

46

Arbeid en werkgeverschap  • CAO-advisering • Aanvraag arbeidsvergunningen • Advies en begeleiding in het kader van de Participatiewet


Sectorspecifieke diensten en producten • Gewaspakketten vollegrond • Teeltstudiegroepen boomteelt • Duurzaamheidsscan (plantaardig) • Digitale aangifte GLB (op basis van data precisielandbouw) • Mestboekhouding • Advies inzake diergezondheid • Beregeningssignaal

Jong ZLTO • Een unieke bundeling van producten, diensten en activiteiten voor jonge (aankomende) ondernemers

Omgeving & Samenleving

Markt & Keten

Ruimte en Bouw

Conceptontwikkeling

• Ruimtelijke procedures • Begeleiden bestemmingsplan- en onteigeningsprocedures • Begeleiden aanvraag (omgevings)vergunningen • Bestemmingsplanwijziging • Ontwerp van stal, loods, woonhuis, etc. • Bouwtekeningen en advies • Aanbesteding en begeleiding bouwtraject • Omgevingsvergunning bouw en milieu • Vergunning Natuurbeschermingswet

• Vaststellen propositie • Opstellen businessplan • Ontwikkelen en verbeteren afzet via nieuwe of bestaande kanalen

Ontwikkeling directe verkoopkanalen • Begeleiden opzet boerderijwinkels • Begeleiden opzet webwinkels • Ondersteuning initiatieven voor lokale afzet • Ontwikkelen businesspropositie foodhalls

Communicatie

Versterken ketenpositie

• Ondersteunen omgevingsdialoog

• Begeleiden leveranciersverenigingen

Kennisoverdracht

Verwaarding reststromen

• Lezingen, workshops en presentaties • Agenda

Vastgoed • Aan- en verkoopbemiddeling agrarisch onroerend goed. • Begeleiding bij Vrijkomende Agrarische Bedrijfslocaties • Kavelruil • Aan- en verkoopbemiddeling productierechten • (Fiscale) taxaties en waardebepaling. • Pachtbemiddeling • Advies en ondersteuning bij onteigeningsprocedures

Juridisch advies • Begeleiden handhavingsprocedures • Begeleiden bezwaar- en beroepsprocedures • Advies en ondersteuning bij het oprichten van rechtspersonen • Advies inzake pacht-, huur- en andere overeenkomsten • Opstellen pacht-, huur- en andere overeenkomsten

Water en bodem • Opstellen bedrijfswaterplannen • Aanvraag watervergunning • Advies inzake mest en mineralen

• Begeleiden initiatieven voor mestverwaarding • Begeleiden lokale projecten groene energie uit biomassa • Begeleiden projecten plantenresten als grondstof voor productie

Collectieve asbestsanering • Advies over fiscale regelingen, subsidie- en financieringsmogelijkheden • Asbestscan en kostenindicatie • Berekenen zonnepanelen • Aanvraag sloop- en bouwvergunning • Collectieve inkoop en uitvoering • Project- en bouwbegeleiding


Vragen ov er

ons aanbo

d? Bel 073 217 33 33 of mail naar [email protected]. ZLTO helpt u graag verder.

47

Samen vernieuwend boeren De wereldbevolking groeit als kool. Dus ook de behoefte aan voedsel, grondstoffen en energie. Tegelijk stuiten we op de grenzen van bestaande bronnen, eist de samenleving transparantie en krijgen consumenten meer belangstelling voor de oorsprong en kwaliteit van hun voedsel. Dat vraagt om slimme inzichten en oplossingen, die even duurzaam als grensverleggend zijn. Hier ligt een cruciale rol voor u en ZLTO. Als Zuidelijke Land- en Tuinbouworganisatie verenigen we ruim 16.000 boeren en tuinders in Noord-Brabant, Zeeland en Zuid-Gelderland. Al meer dan honderd jaar staan we schouder aan schouder met onze leden. We behartigen hun belangen en lopen samen voorop. Met onze kennis en contacten ondersteunen we ook andere ondernemers bij het werken aan een duurzame toekomst in de groene ruimte. We brengen u verder als vakman en ondernemer, helpen bij rendementsverbetering, het communiceren met de omgeving en het ontwikkelen van nieuwe verdienmodellen. Altijd met oog voor de gezondheid van mens, dier en milieu; voor het draagvlak in de maatschappij. Vernieuwend boeren kun je niet alleen, in de complexe werkelijkheid van vandaag. Daarom volgen wij scherp de ontwikkelingen in overige sectoren en werken we voortdurend aan de verbinding met andere creatieve ondernemers, overheden en maatschappelijke partners. Om nieuwe kansen te zien in de uitdagingen van morgen. En die samen met u te benutten. ZLTO T 073 217 33 33 [email protected]

www.zlto.nl © ZLTO 2015

Schouder aan schouder, in úw belang. Advies voor ambitieuze ondernemers

Recommend Documents