SCHOTLAND – VKS 26 mei – 3 juni 2016 In samenwerking met CTT Algemeen Schotland, een voormalig koninkrijk, vormt het noordelijk deel van Groot Brittannië maar geniet een grote zelfstandigheid. Het is een bergachtig en dun bevolkt gebied met ca 6 miljoen inwoners (10% van de inw. van Gr. Brittanië) op een oppervlakte van 78000 km² (2,5 X opp van België). Met zijn opvallende nationale klederdracht, drank, doedelzakmuziek, landschap en folklore heeft Schotland een duidelijke identiteit die over de ganse wereld bekend is. Het land bestaat uit 2 delen : in het zuiden de Lowlands met o.m. Glasgow en Edinburgh en in het noorden de Highlands met zijn vele eilanden. In de Highlands was er een clansysteem dat de samenleving in het noorden onderverdeelde in hechte groepen met autoritaire leiders. De kilt (lap stof van 1,5m breed en 5m lang) die men vroeger dagelijks droeg, is nog altijd een symbool van nationale trots alhoewel men nu meer een ceremoniële kilt draagt. Schotland weet menig toerist te bekoren met zijn adembenemende landschappen en wonderlijke natuur, zijn woelig verleden, de Schotse whisky, de doedelzak en vooral door zijn gastvrijheid, Dag 1 - do 26 mei: AMG – IJmuiden – Ferry naar Newcastle Vertrek om 11h30 op AMG met 41 deelnemers waaronder Lydie en Wilfried als VKS begeleiders. Onze chauffeur was Willy en wij hadden Jan (de Wilde) als gids. Na een tussenstop in Dordrecht bereikten wij de haven van IJmuiden om 15h15 waar de ferry “Princess Seaways DFDS” op ons (en vele anderen) lag te wachten. Na inchecken en wat zoeken, vonden wij onze kajuit die wel zeer klein uitviel met een bedje en stapelbedje erboven. Gelukkig was er een ladder om in het bovenste bed te klimmen. De “badkamer”had een lavabo en in de douche stond de WC. Wij konden dus douchen terwijl wij op het toilet zaten. Pover! Tijd om het schip van 9 verdiepingen te verkennen en aangezien het prachtig weer was, genoten de meesten onder vanop het bovendek van de zon en de omgeving. Vertrek om 17h30 het wijde sop in voor een ganse nacht varen (tot 9h00 ´s anderendaags). Nog wat verder verkennen van het schip met cinema´s, casino, bars, restaurants ...Diner, een uitgebreid buffet, om 20h30, nog wat napraten in de bar met live muziek en onze reisdag zat erop voor ons, terwijl de boot verder koers zette. 1
Dag 2 – vrij 27 mei : Newcastle – Gretna Green – Moffat – Falkirk – Edinburgh Na een uitgebreid ontbijtbuffet en ontschepen in Tynemouth (haven Newcastle), vertrek met de bus om 10h15 voor de start van onze verkenningstocht door Schotland. Wij gingen terug in de geschiedenis in wanneer Jan ons uitleg gaf over de “Muur van Hadrianus”, een Romeinse keizer die de muur liet bouwen als bescherming tegen de Schotten. De muur was zo´n 140km lang en hier en daar zagen wij nog resten van de oorspronkelijke muur. Regelmatig zagen wij toeristische borden die verwezen naar “Hadrian´s Wall”. Wij reden door een golvend landschap, zagen wat gele koolzaadvelden, maar vooral vele weilanden met eeuwenoude muurtjes die dienden als afbakening voor de vele schapen. Rond 12h00 passeerden wij de grens Engeland/Schotland in Gretna Green waar wij een stop hielden. Dit is nu een zeer toeristisch stadje waar men tot in de zestiger jaren kon trouwen vanaf 16 jaar, mits men er 3 weken gewoond had. Er was nog de smidse waar het huwelijk beklonken werd door een slag van een hamer op een aambeeld, een paar gekruiste handen, een doedelzakspeler in vol ornaat, en uiteraard een paar souvenir winkels. Een echt wel leuke stop. Rond 12h30 vertrokken wij richting Moffat en wat later passeerden wij Lockerbie waar in december 1988 een Airbus 747 ontplofte in de lucht en 259 doden maakte. Gedurende de rit naar Moffat onderhield Jan ons over de schotse geschiedenis, gebruiken, de vele oorlogen, de clans elk met hun eigen kleur, wapenschild, cultuur, erfgoed, folklore... en dit op een zeer begeesterende manier. Interessant om dit alles te weten te komen. Om 13h30 bereikten wij Moffat voor de lunch. Dit is nu een populair kuuroord met vele hotels, maar was vroeger het centrum van de wolhandel. Getuige daarvan is er een standbeeld uit 1875 van een fotogenieke ram. Na een lekkere lunch, vertrek om 14h20 naar Falkirk waar wij om 16h00 toekwamen. Hier bezochten wij een gigantisch draaiende bootlift die het Union Canal en het Forth&Clyde Canal met elkaar verbindt. Het “Falkirk Wheel” tilt de draaiende bakken met de boot erin, 24m hoog. Een boottocht van zo´n ¾ uur leerde ons dit futuristisch bouwwerk beter kennen. Een mooi monument van 2 “Kelpies” herinnerde ons aan de trekpaarden van de boten. Vertrek om 17h45 naar “Mount Royal Hotel” (Mercure keten) in Edinburgh waar wij om 19h00 toekwamen. Inchecken, betrekken van onze luxueuse kamers, diner om 20h00 met bediening aan tafel en onze eerste dag in Schotland zat erop. Weer : ´s Morgens zonnig en 22°, in de namiddag zwaar bewolkt, fris en 15° maar droog.
2
Dag 3 – zat 28 mei : Edinburgh (Castle, Royal Mile, St. Giles Cathedral ) – Rosslyn Chapel Edinburgh is de Schotse hoofdstad met 600.000 inwoners. De stad is gebouwd op 7 heuvels in een prachtig vulkanisch landschap. Er is een oud gedeelte dat zich ontwikkelde rond de heuvelkam van de hoofdstraat (Royal Mile) met smalle straten en steegjes en een nieuw gedeelte (eind 17de eeuw) met brede straten in schaakbordpatroon en huizen in “Georgian Style” (met kelderverdieping en ramen die kleiner worden in de hogere verdiepingen) Na het ontbijtbuffet was het tijd om Edinburgh te verkennen. Rond 9h00 verlieten wij het hotel en aangezien het rechtover het park“East Princess Street Garden” lag, was het evident dat wij door het park gingen. Wij passeerden het enorme monument van Sir Walter Scott (17711832), een Schotse geschiedkundige die de Schotse kroonjuwelen terugvond en daarom als held beschouwd wordt. Hij was tevens dichter en schrijver, vooral bekend door zijn historische romans waaronder Ivanhoe). Wat verder bewonderden wij het Hotel Balmoral met klok, toren en uitkijkpost. In het park zelf zagen wij verschillende rustbanken “in memory of”, ter nagedachtenis van bepaalde personen (waaronder John Lennon). Wij passeerden de “National Gallery” en gingen de Playfair steps (87) omhoog. Hier hadden wij een mooi zicht op de oude stad. Vele huizen waren zwart geblakerd door de verbranding van turf. Wij gingen verder omhoog (49 trappen) en bereikten wat later Edinburgh Castle, gelegen op een vulkanische rots. Het is een enorm gebouwencomplex uit de 12de tot de 20ste eeuw dat de wisselende functies van het kasteel weerspiegelt. Die van vesting, koninklijk paleis, kazerne en gevangenis. Na een grondige geschiedkundige uitleg door Jan, bezochten wij het kasteel. Wij gingen vanop de esplanade door de toegangspoort en kwamen op een plein waar talrijke kanonnen opgesteld stonden. Hierna begeleidde Jan ons tot het “Royal Palace” waar de geschiedenis van de Schotse koningen en koninginnen voorgesteld en uitgebeeld werd. Wij kwamen in de streng bewaakte kamer waar, naast de Kroonjuwelen (1540), ook de “Stone of Destiny” (heilige Steen St. Andrew) tentoongesteld waren. Deze “Steen” is een oeroud symbool van de Schotse koningen, die in de 13de eeuw door de Engelsen werd veroverd en pas in 1996 naar Schotland teruggebracht is. Bij elke kroning van koningen of koninginnen wordt deze steen overgebracht naar Westminster Abbey en gebruikt als zitting van de 3
koningstroon. Wij verlieten het Paleis en bezochten verder individueel het kasteel. Zo kwamen wij in de “Great Hall”, de troonzaal met een mooi dakgebinte, prachtig beklede muren en wapencollecties. Wij bezochten het Memorial 14/18 waar een gewijde stilte heerste, wierpen een blik op het hondenkerkhof en kwamen aan “Mons Meg”, het reuzenkanon. Wij gingen in de zeer kleine St. Margaret´s Chapel, met een glas in loodraam dat de heilig verklaarde Margareta toont. Wij bezochten her gebouw van de “Royal Scots Dragoon Guards” waar de veldslagen van de schotten uitgebeeld werden. Ten slotte gingen wij door de oorlogsgevangenis met hangmatten, britsen, leefomstandigheden...Dit laatste was echt wel deprimerend! Ondertussen was het 12h00 en tijd om te vertrekken want er kwam een massa volk binnen terwijl wij alles rustig konden bekijken. Lunch in het Hilton hotel tot 13h30 waarna de bus ons terugbracht naar de “Royal Mile”, de verbindingsweg tussen het Kasteel in het westen en The Palace of Holyroodhouse in het oosten. Langs weerszijden van deze verbindingsweg ontwikkelde zich het oude middeleeuwse Edinburgh. De Royal Mile is tegenwoordig een winkel/wandelstraat met eethuisjes, boekenwinkels (universiteit), pubs,...en aangezien het zonnig weer was zaten de terrasjes vol. Uiteraard waren er ook prachtige gebouwen zoals de bib en andere universiteitsgebouwen. Wij kwamen aan de St. Giles Cathedral met een 15de eeuwse toren, het enige deel dat aan een ingrijpende renovatie in de 19de eeuw ontsnapt is. Aan de ingang ziet men een engel die op een doedelzak speelt. Binnen zagen wij prachtige glasramen en een gotisch waaierplafond. Binnen is er ook de Thristel Chapel met een prachtig ribgewelf en gebeeldhouwde heraldische baldakijnen. Er zij 16 koorbanken uit houtsnijwerk uit de 19de eeuw in neo gotiek, met in de rug wapenschilden. Het plafond is eveneens versierd met wapenschilden. De kapel eert de Ridders van de Orde van de Distel. Er is tevens een gebeeldhouwde kerkbank die de Queen gebruikt wanneer ze in Edinburgh is. Wij wandelden verder de Royal Mile af en kwamen voorbij het stadhuis met wapenschilden en een kolom met een Eenhoorn (het symbool van Schotland) ervoor. Wij passeerden een kanunnikenkerk, kwamen aan het hypermoderne nieuwe Schotse parlement en aan het “Palace of Holyroodhouse” een prachtig paleis afgeschermd door mooie smeedijzeren hekkens. Om 15h45 vertrokken wij met de bus naar Rosslyn voor een bezoek aan de kapel. De Rosslyn Chapel is een beeldschone en sierlijke kapel uit de 15de eeuw die oorspronkelijk als kerk dienst deed, maar na het overlijden van zijn stichter als begraafplaats voor zijn nakomelingen gebruikt werd. Het plafond is magnifiek met bloemen versierd en het interieur is vol symboliek in de beeldhouwwerken zoals “De Pilaar van de Metselaar” en “De Pilaar van de Meester” die de verhouding meester/knecht voorstelt. Van een lokale gids kregen wij wat meer uitleg. Voor meer uitleg verwijs ik graag naar de nederlandstalige folder die wij allen overhandigd kregen. Vertrek naar het hotel om 17h40 waar wij na een half uurtje rijden toekwamen. Diner om 20h00 en een mooie wandeldag met veel geschiedenis zat erop. Weer : Mooie zonnige dag met wat wind. Temp = 20°
Dag 4 - zo 29 mei : Edinburgh – Pitlochry (whisky degustatie + zalmtrap) – schaapsherder demonstratie – Aviemore Na het ontbijtbuffet om 7h00, valiezen laden en vertrek om 8h00. Wij verlieten de schitterende hoofdstad via “New Town” met veel groen, parken en bomen, bredere straten en Victoriaanse huizen (19de eeuw) met hun typische dakkapellen. Via de spectaculaire hangbrug over de rivier Forth 4
(Forth Bridges : treinbrug van 1500m lang en pijlers van 110m hoog naast autobrug (1964) met 156m hoge pijlers) via Perth naar het mooie Pitlochry, gelegen in de Tummel vallei. Onderweg genoten wij van het groene golvende landschap met grazende schapen en van de gele gaspeldoorn. (een soort brem) langsheen de weg. Wat later veranderde het landschap naar heuvelachtig met weiden en bebossing en met de eerste bergen op de achtergrond. Als voorbereiding op ons bezoek aan een whisky distillerie kregen wij van Jan een grondige uitleg over het stoken van whisky. (Whiskey, geschreven met een e = geen schotse whisky). Om 9h30 bereikten wij de “Blair Athol Distillery” uit 1798 waar wij opgewacht werden door een lokale gids die ons gedurende een rondleiding leerde hoe de whisky gemaakt wordt. De produktie daar, op basis van gerst/gist/water bedraagt 1 miljoen l/jaar, er wordt 150t/week gerst verbruikt en 1 ton gerst geeft 130 liter whisky. Na dit interessante bezoek mochten wij een single malt proeven. Slantsjé Wa! Vertrek om 11h15 naar het centrum van Pitlochry, een toeristisch stadje met Victoriaans huizen voor de lunch om 12h15. Na de lunch deden wij een wandeling naar een stuwdam, een onoverkomelijke hindernis voor de zalm, doch naast de stuwdam was er een zgn “zalmladder”, een 15 tal grote bakken trapsgewijs achter elkaar, waardoor de zalmen het hoogteverschil al springend kunnen overbruggen gedurende het migratieseizoen dat loopt van maart tot oktober. En wij hadden geluk, want wij zagen een zalm van zo´n 60 à 70cm lang, wachten voor een sprong. Op 29 mei – 14h00 waren er reeds 2141zalmen gepasseerd. Een wandeling via de zalmladder bracht ons over een wiebelende hangbrug en bosweg terug. Mooi en dit alles onder een stralende zon met temp = 23°. Vertrek om 14h30 richting noorden voor een schaapsherder demonstratie. Onderweg genoten wij van het prachtig landschap en de kale heuvels van de Grampian Mountains met hier en daar nog besneeuwde toppen. Vanaf 15h00 begon het te regenen en nog geen klein beetje. Om 15h45 waren wij ter plekke waar de herder ons reeds opwachtte voor een demonstratie van schapen drijven. Dit gebeurde in de gietende regen die zomin de herder, als de honden en de schapen deerde. Alleen de toeschouwers zochten heil onder hun paraplu. Mooie demonstratie en ongelooflijk hoe alert de honden zijn op de signalen van de herder (een volledige opleiding duurt ca 2 jaar). Hierna bewonderden wij nog een nest lieve pups van 19 dagen oud die de opvolging moeten verzekeren. Een pup in de armen mogen nemen, was voor enkele dames een hoogtepunt. Vertrek om 16h40 naar Aviemore, een stadje in een skigebied met een sportcentrum en mogelijkheden voor bergbeklimmen en bergwandelingen. Aviemore is een toeristisch stadje met een Victoriaans stationnetje en huizen, naast tal van hotels en sportwinkels. Wij bereikten ons prachtige “Macdonald Aviemore Highland Resort” om 17h00. Inchecken en betrekken van onze comfortabele kamers. Diner om 19h30 ( keuzemenu) met bediening aan tafel en daar verscheen onze Jan zowaar in de prachtige traditionele Schotse kledij. Leuk! Weer : tot in de namiddag een stralende zon, vanaf 15h00 zware regen en later zwaar bewolkt.
5
Dag 5 – ma 30 mei : Aviemore Inverewe Gardens – Culloden – Cawdor Castle – Aviemore Na het ontbijtbuffet om 6h30, vertrek om 7h20 voor een mooie rit in de noordelijke Highlands, met Jan nog steeds in de traditionele Schotse kledij. Wij volgden de baan naar Inverness, de belangrijkste stad van de Schotse Hooglanden. In het begin reden wij een tijdje door het Nationaal Park Grampian Mountains, een ruw berglandschap met weinig begroeiing. Naarmate wij Inverness naderden werd het landschap vlakker en groener. Rond 8h30 hielden wij een eerste fotostop aan een niet al te indrukwekkende waterval zodat wij reeds om 9h00 weg waren. Eens Inverness achter de rug, kwamen wij in een een verlaten gebied met woeste berglandschappen, heidebegroeiing, meren en moerassen. Uiteindelijk kwamen wij ogen te kort om de pracht van de Highlands te verwerken. Gelukkig waren er onderweg een paar fotostops om de schoonheid vast te leggen. Eens terug op zeeniveau werden de banen breder en het landschap groener. Tijdens een fotostop aan een sealoch toonde Jan ons een Cairn, een soort wegaanduiding voor wandelaars die bestaat uit opeen gestapelde stenen. Wij reden verder door rotslandschappen met veel gele gaspeldoorn. Indrukwekkend! Rond 10h30 bereikten wij Inverewe, gelegen aan Loch Ewe, en de zon kwam te voorschijn. De warme golfstroom van de Atlantische Oceaan laat toe dat er aan de noordwestelijke kust van Schotland een subtropische tuin gedijt, de vooraanstaande botanische tuin “Inverewe Gardens”. De oorspronkelijke privé tuin uit 1860 van Osgood Mackenzie, is sedert 1952 opgenomen in de” “National Trust for Scotland”. Er zijn zo´n 2500 verschillende soorten bloemen, bomen en planten. Met behulp van Jan en een plannetje deden wij een wandeling door de uitgestrekte tuinen en bos. Mooie bloemen, mooie struiken, mooie bomen, mooie..., een ware lusthof met planten en bomen uit alle uithoeken van de wereld. Vertrek om 12h00 richting Gairloch voor de lunch om 12h45 met een fotostop onder een stralende zon. Na de smakelijke lunch, keerden wij terug voorbij Loch Maree en genoten wij van de pracht van de natuur, de schitterende landschappen en lochs omgeven door mooie bergen. Prachtig! Op de terugweg, reeds voorbij Inverness, stopten wij aan het Slagveld van Culloden een oorlog uit 1746 tussen Schotten (olv Bonnie Prince Charlie) en Engelsen (olv de hertog van Cumberland), gewonnen door de Engelsen en die 1,5 uur duurde. Uiteraard kregen wij van Jan een meer uitgebreide en geschiedkundige uitleg over deze Slag van Culloden. De gevechtslinies staan nog steeds aangeduid met blauwe vlaggen (Schotten) en rode vlaggen (Engelsen). Het ganse slagveld is nu bezit van de “National Trust for Scotland”. Na deze geschiedenisles reden wij verder naar Cawdor Castle, gebouwd in 1372 en veranderd in de 18de eeuw, dat door uitgestrekte bossen omringd wordt. Het is een typisch Schotse woontoren die gekenmerkt wordt door 4 hoektorentjes. Het is een schatkamer aan familie geschiedenis en er zijn ook een aantal zeldzame wandtapijten en portretten te zien. Er staan prachtige meubels en in de oude keuken staat een enorm Victoriaans kookfornuis. Een rondgang in het kasteel bracht ons in de zitkamers, slaapkamers, tapijtenkamer...Het kasteel is trouwens nog bewoond. Rond het kasteel was een mooi aangelegde bloementuin, een doolhof en een weide met het Schotse Highlander vee. Mooi bezoek! Om 17h45 terug met de bus naar ons Resort waar wij om 18h45 toekwamen. Diner om 19h30 en onze eerste kennismakingsdag met de Highlands zat erop. Weer : ´s morgens wat nevelig, vanaf half voormiddag stralende zon en 22°. 6
Dag 6 – di 31 mei : Aviemore – Skye – Aviemore Na het ontbijtbuffet om 6h30, vertrek om 7h30 voor onze koninginnenrit door de zuidelijke Highlands die wij enkel met superlatieven kunnen beschrijven. Eens voorbij Inverness, volgden wij de rivier Ness en rond 9h00 bereikten wij het wereldberoemde Loch Ness met zijn monster Nessie. Een prachtig meer, maar hoe goed wij ook keken, wij hebben Nessie niet gezien. Als compensatie vertelde Jan ons, met de nodige humor, een prachtig verhaal over het ontstaan van de legende. Na het Loch Ness volgden wij de Glen Moriston, een mooie beboste vallei. Daarna kwam de adembenemende Glen Shiel met zijn Five Sisters, vijf gelijkende bergen gescheiden door een kloof, een prachtige vallei naast een meer en met besneeuwde toppen op de achtergrond. Een stralende zon maakte dit alles echt genietbaar en ideaal om de fotografen gedurende de fotostops te doen likkebaarden. Wij vervolgden onze rit en genoten verder van het landschap dat achter elke bocht veranderde. Rond 10h30 bereikten wij het Eilean Donan Castle, fantastisch mooi, maar ook strategisch, gelegen op punten van 3 sealochs. Het oorspronkelijk kasteel uit de 13de eeuw werd vernietigd begin 18de eeuw, aangekocht in 1912 door de clan MacCrae en terug opgebouwd tussen 1912 – 1932. De toeristen werden opgewacht door een Schot in vol ornaat die de doedelzak bespeelde. In de ontvangsthal, een stenen keldergewelf, kregen wij een historische uitleg door een lokale gids waarna wij ons bezoek begonnen. Een smalle wenteltrap bracht ons in verschillende zitkamers, slaapkamers... met hun eigen meubilair en voorwerpen. Terug beneden, naast een grote banketzaal, bewonderden wij de keuken die levensecht uitgebeeld was met wassen beelden van koks en dienstmeiden, etenswaren ...Mooi! Terug buiten vonden wij aan een zijkant van het kasteel, een Memorial om de gesneuvelden in WO I van de clan MacCrae te herdenken. Daarnaast lazen wij het gedicht “In Flanders Fields”, geschreven door Canadese militaire arts John McCrae in WO I. Rond 12h00 vertrokken wij richting eiland Skye één van de mooiste eilanden van de Hebriden. Wij reden over de brug die het eiland met het vasteland verbindt en kwamen in Portree om 13h15 voor de lunch. Portree is de hoofdstad van het eiland met ca 20.000 inw en is zeer toeristisch uitgebouwd. Het restaurant “In the Vieuw” had zijn naam niet gestolen met een prachtig zicht op een sealoch en jachthaven. En eindelijk kregen wij lekker lamsvlees op ons bord. Smakelijk!! 7
Om 14h20 vertrokken wij voor een tochtje op het eiland zelf om te genieten van de natuur. Het was een volledig heidelandschap, nauwelijks bewoond, behalve door schapen. Wij reden over “single track roads” door een golvend landschap waar vroeger turf ontgonnen werd. Een paar fotostops waren nodig om dit alles vast te leggen. Mooi! Om 16h15 verlieten wij Skye en een kwartier later was er reeds een stop in Dornie voor een groepsfoto. Hier hadden wij het kasteel van deze morgen als achtergrond aan de andere kant van het meer. En aangezien het nog stralende zon was, konden de foto´s niet mislukken. Wij namen dezelfde weg terug als deze morgen (er zijn nu eenmaal weinig wegen in de Highlands), reden langs de rivier Moriston, werden opgeschrikt door overstekende herten, passeerden Loch Ness en kwamen in Inverness. Deze keer reden wij dwars door Inverness en kregen wij een idee van deze stad met veel Victoriaanse huizen. Terug in ons resort in Aviemore om 18h30, diner om 19h30 en onze kennismaking met de zuidelijke Highlands, na een mooi traject onder een stralende zon, zat erop. Weer : ´s Morgens wat bewolkt, reeds in de voormiddag een zonnige dag met blauwe hemel en 22°. Dag 7 – woe 1 juni : Aviemore – Spean Bridge – Fort William – Glen Coe vallei – Stirling Na het ontbijtbuffet, valiezen laden en vertrek om 7h45 richting Spean Bridge. Wij reden door een mooie vallei met bos, weiland met schapen en op de achtergrond kale heuveltoppen. Wij reden langs Loch Spean, waar het landschap wat ruiger werd, om te stoppen aan een Memorial ter nagedachtenis van de gesneuvelde commando´s overal ter wereld. Daarnaast was er een grote stenen cirkel waarin er aandenkens (bloemen, foto´s, beeldjes...) neergelegd waren. Een rondgang maakte ons wat stil, ook door de jonge leeftijd van vele gesneuvelden. Alhoewel het pas 9h30 was, hadden wij reeds een stralende zon met een helblauwe hemel, maar veel wind, zodat wij de top van de Ben Nevis (1354m) konden waarnemen. Dit is de hoogste bergtop van Gr. Brittanië. Van geluk gesproken, want volgens Jan is deze top slechts een 10tal keer per jaar te zien. Wat later, in Spean Bridge, was er een korte stop voorzien met gelegenheid tot snel wat shoppen. Vertrek om 10h15 en wij reden door de Great Glen met verschillende boerderijen in een glooiend landschap. Wat later, dicht bij Fort William, kwamen wij aan Neptune´s Staircase, een complex met 8 sluizen na elkaar. Deze overbruggen een hoogteverschil van 20m. Wij hadden geluk want wij zagen een plezierbootje versassen. Een wandeling langs de sluizen rondde het bezoek af. Om 11h00 reden wij via een kronkelende weg richting Fort William met vele grote hotels en B§B ´s. Wat later, om 11h45 namen wij de lunch, in een restaurant gelegen aan Loch Linnhe. Een korte wandeling achteraf liet ons eten wat zakken. 8
Om 14h00, reden wij verder door de verbluffend mooie Glen Coe vallei, één van de mooiste valleien van Schotland, waar wij ogen tekort kwamen om dit prachtig natuurgeweld te kunnen bewonderen. Gedurende de rit vertelde Jan ons het verhaal van de woeste Schotsgerokte krijgers van Cambell, die de nietsvermoedende clan van de Mac Donalds uitmoordde. Ter illustratie kregen wij de tekst en het aangrijpend lied “The Massacre of Glen Coe” te horen ter nagedachtenis aan deze veldslag uit 1692. Op één van de fotostops echter, kwamen wij zowaar nog de 2 laatste Mac Donalds tegen, compleet met geruite schotse pet en rood haar. Mooi! Wij reden verder door de eenzame en verlaten vallei, verlieten de Highlands en kwamen in een wat vlakker landschap met moerasgebieden. Op weg naar Stirling stopten wij nog even in Callander voor een paar foto´s van een paar Highlander stieren met hun grote horens en hun haar voor de ogen. Mooie beesten door hun lelijkheid! Wij vervolgden onze weg aan de voet van het Trossachs gebergte en bereikten Stirling om 15h45 voor een bezoek aan Stirling Castle, dat geldt als de toegangspoort tot de Highlands. De stad ontwikkelde zich rond dit machtig kasteel uit de 15de – 16de eeuw. Door zijn ligging op de top van een vulkanische heuvel was het een oninneembare vesting. Het kasteel toont veel gelijkenissen met het Edinburgh Castle. Vanop het plein voor het kasteel zagen wij in de verte het “Wallace Monument” (op een hoogte van 91met het monument van 67m hoog) ter herdenking van de slag in 1297 tussen de Engelsen en de Schotten onder aanvoering van hun leider Wallace, de zgn Slag van Stirling Bridge. Het monument werd in 1869 geschonken door Amerikaanse Schotten. Een bezoek aan het kasteel “Stirling Castle” bracht ons op het eerste binnenplein waar wij de verdedigingsmuren met kanonnen en de gerestaureerde okergele troonzaal in renaissance stijl zagen. Binnenin de troonzaal was het plafond in schipvorm, waren de muren bekleed met wapenschilden en waren er 3 tronen. Alles gerestaureerd in de jaren 90. Wat verder kwamen wij in de keuken met wassen beelden van de koks, dienstmeiden, eten...Rond een tweede binnenplaats stond een museum en een kapel. Het Highlanders Museum toonde ons allerlei kledij, gebruiksvoorwerpen, oorlogsmateriaal...dat door de Highlanders vroeger gebruikt en gedragen werd. De kapel was vrij sober van binnen. Ten slotte bezochten wij het paleis dat ook volledig vernieuwd was van binnen. Er waren verschillende zalen met oa wapenschilden aan de muren en plafonds met de eenhoorn als symbool. In een andere zaal kregen wij uitleg door een hofdame in de kledij van toen en wat verder werd er een toneeltje opgevoerd door een hofdame en dienstmeid, eveneens in historische kledij. Leuk! Ten slotte kwamen wij in de Queens Hall, een soort geschiedenisgalerij met portretten van vroegere schotse heersers. Vooraleer naar ons hotel te vertrekken in Stirling, waar wij om 18h00 toekwamen, trakteerde VKS ons nog op een drankje. Schol! Diner in restaurant “The Golden Lion” in het centrum van de stad om 19h00 en onze laatste volledige dag in Schotland zat erop. 9
Weer : Ganse dag mooi zonnig weer.
Dag 8 – do 2 juni : Stirling – Dryburgh Abbey – Newcastle ferryboot Na het ontbijtbuffet, valiezen laden en vertrek 7h30 richting Edinburgh dat wij echter links lieten liggen. Wij reden door een ander landschap, zacht glooiend, meer weiland met schapen, meer dorpen en hier en daar wat industrie.
Om 9h45 bereikten wij de ruïnes van Dryburgh Abbey, na het doorkruisen van de mooie vallei van de rivier Tweed. De abdij werd gesticht in 1150 en verlaten in 1550. Ze ligt in een bocht van de Tweed en was gedurende 400 jaar het verblijf van monniken. Het was een grote abdij met een kerk en een klooster met kapittelzaal, kloostergang, keuken en slaapkamers. Een wandeling doorheen de resten van de muren en ruïnes gaf ons een idee van de toenmalige pracht van de abdij. Er was ook een kerkhof van de monniken en met het graf van Sir Walter Scott (1771 -1832), een eenvoudige steen en dit in tegenstelling met zijn monument in Edinburgh. Vertrek om 10h45 naar Melrose, een mooi stadje, voor de lunch. Wij deden een kleine wandeling door Melrose die ons tot aan de resten van den 12de eeuwse abdij bracht. Hierna genoten wij van een heerlijke lunch met wijn en koffie als extraatje. Onderweg naar Newcastle was er nog een stop aan een winkelcomplex om onze laatste ponden te spenderen. Rond 14h30 passeerden wij de grens Schotland/Engeland en rond 16h00 bereikten wij de haven waar de “Princess” op ons lag te wachten. Inchecken....en in onze kajuit om 17h00. Vertrek rond 17h30, diner om 19h00, wat napraten in de bar en onze laatste dag zat erop. Weer : Ganse dag een stralende zon maar met temperaturen van slechts 17°. Dag 9 – vrij 3 juni : IJmuiden – AMG Na een slechte nachtrust, vertrek met de bus om 10h15 richting huiswaarts met nog een tussenstop in Minderhout. Terug op AMG om 14h15 na een vlotte rit. Weer : Bewolkt, grijs weer.
Besluit : Wij hebben een schitterende reis achter de rug die ons, gedurende een traject van ca 2.000km, liet kennismaken met Schotland in al zijn aspecten. Jan leerde ons de geschiedenis van Schotland, het nationaal gevoel, het woelig verleden en folklore kennen. Ter illustratie bezochten wij enkele kastelen, het ene al wat indrukwekkender dan het andere. Tevens bewonderden wij de wat vergane glorie van een paar abdijen. Een stadsbezoek aan Edinburgh stond eveneens op het programma. Wij proefden whisky in een stokerij, zagen zalmen stroomopwaarts zwemmen en bewonderden het schapendrijven. Wij genoten van het natuurschoon in de Highlands met zijn kale bergen en soms besneeuwde toppen (tussen 1000m – 1350m hoog), de heidelandschappen, de bossen, de lochs, de weiden met massa´s schapen en zijn prachtige valleien. Wij verkenden zelfs een eiland van de Hebriden, het prachtige Skye. De hotels waren van uitstekende kwaliteit met comfortabele kamers, uitgebreide ontbijtbuffetten en lekkere diners. De lunches overdag waren eveneens zeer smaakvol. Het enige minpunt waren de povere kajuiten op de ferry met stapelbedden die niet bevorderlijk waren voor een goede nachtrust. 10
Wij hadden enorm geluk met het weer. De eerste paar dagen wat bewolkt en een zware regenbui, maar voor de rest een stralende zon met helblauwe hemel en temperaturen rond 20 à 22°. Wij hadden een uitstekende gids Jan die ons op een begeesterende manier onderhield, zowel op historisch als op natuurkundig vlak. Tevens was hem geen moeite teveel om ons te begeleiden en extra uitleg te geven . Dank je wel Jan! Eveneens een woord van dank aan onze chauffeur Willy om ons overal veilig heen te brengen en dit soms over wel zeer smalle wegen samen met het links rijden. Ten slotte, dank je wel Lydie en Wilfried voor de vele versnaperingen onderweg en voor de begeleiding gedurende de reis. Een zeer tevreden reiziger René
11
