Schoonmaken alles over bezems, borstels, emmers, dweilen, sponzen, wissers, wassers en trappen
Onderdeel van de opleiding ‘Verkopen in de Gemengde Branche’
Retail Trainingen
Schoonmaken 2
Dit vakinformatieboek is een uitgave van: Vereniging Gebra, Zoetermeer
Ontwikkeld door: STIVO Retail Trainingen, Zoetermeer (Eind)redactie: Wouter van der Meijde (STIVO)
Helen Jager (Schrijfruimte)
Met dank aan: Jan Bachman, Peter Bakker, Gerrit Wassink, diverse leveranciers
voor het beschikbaar gestelde beeldmateriaal Vormgeving: VerheulCommunicatie.com, Alphen aan den Rijn Drukwerk: Okay Color Informatie: www.gebra.nl: voor onder meer een overzicht van alle opleidingsmaterialen en bestelmogelijkheden www.stivo.nl: voor onder meer het doorgeven van suggesties ter verbetering 1e druk, februari 2009
© copyright Vereniging Gebra, Zoetermeer Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd bestand, of openbaar worden gemaakt in enige vorm, hetzij elektronisch, hetzij mechanisch, door middel van fotokopieën, opnamen of op enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van Vereniging Gebra.
Inhoudsopgave 5
Borstelwaren
6
1.1 1.2 1.3 1.4 1.5
Vezels Stelen Vegers, bezems en borstels Kledingborstels en -rollers Onderhoud van borstelwaren
2.
Emmers en teilen
15
3.
Doeken en dweilen
16
4.
Sponzen en zemen
19
5.
Wissers en wassers
21
6.
Trappen
25
7.
Matten en mattenkloppers
27
8.
Afwassen
29
Schoonmaken
1.
Inleiding
3
4
Schoonmaken
Inleiding Schoonmaken is niet bepaald een bezigheid waar veel mensen vrolijk van worden. Maar helaas wordt alles steeds weer vuil… Daarom is er altijd vraag naar emmers, vegers, sponzen, borstels en dweilen. Schoonmaakartikelen zijn een misschien weinig opwindende, maar wel stabiele artikelgroep. Het assortiment is vaak zeer uitgebreid.
In de teksten verwijzen we ook regelmatig naar verschillende websites. Gebruik deze sites als je (nog) meer informatie over een artikel of een artikelgroep wilt hebben. Uiteraard kunnen we nooit compleet zijn in het vermelden van sites. Ga daarom ook zelf op internet op zoek naar zaken die je nog niet helemaal duidelijk zijn of waar je meer over wilt weten. Natuurlijk blijven ook de gebruiksaanwijzing en de aanwijzingen op de verpakking van een artikel een belangrijke bron van informatie.
Schoonmaken
In dit vakinformatieboek behandelen we alles wat je nodig hebt om schoon te maken: vegers en borstels, doeken en sponzen, emmers en wassers en nog veel meer.
5
1. Borstelwaren
Schoonmaken
Vegers, bezems en borstels, kortweg borstelwaren, vormen een belangrijke groep schoonmaakartikelen.
6
Borstels bestaan uit een blok en een vulling. Borstelblokken worden uitgevoerd in hout of kunststof. De vulling verschilt van borstel tot borstel. Voor een teer oppervlak (bijvoorbeeld meubels) gebruik je een borstel met een zachte vulling. Om een heel vuil en ruw oppervlak te schrobben gebruik je een borstel met een harde vulling, bijvoorbeeld een luiwagen of een schrobber. Bij de verkoop van borstelwaren is het belangrijk om op een logische manier de volgende vragen te combineren: • Waar gaat de klant de borstel voor gebruiken? • Wat is hiervoor het meest geschikte materiaal? • Welk model is het meest geschikt? Allereerst een overzicht van de materialen die voor de vulling worden gebruikt: de vezels, en de verwerking daarvan.
1.1 Vezels Vezels zijn lange, dunne, draadvormige deeltjes die van een bepaalde stof kunnen worden afgesplitst. Er zijn verschillende soorten vezels zoals: • Natuurlijke vezels - Plantaardige vezels (zoals katoen) - Dierlijke vezels (zoals wol of paardenhaar) • Kunststofvezels (vezels die op een kunstmatige manier worden gemaakt). Kenmerken van vezels Afhankelijk van de herkomst heeft een bepaalde vezel specifieke kenmerken. Let hierbij op de volgende eigenschappen: • Vezellengte De lengte varieert van soort tot soort. Hoe korter de vezel, hoe stugger en vaak ook harder. Hoe langer de vezel, hoe flexibeler. • Elasticiteit Voor de meeste toepassingen is de elasticiteit van de vezel belangrijk. Dierlijke en kunststofvezels zijn veel veerkrachtiger dan plantaardige vezels.
Vezels worden soms gemengd om een bepaalde kleur of eigenschap zoals hardheid of flexibiliteit te creëren.
Natuurlijke vezels De meeste natuurlijke vezels zijn herkenbaar aan hun specifieke eigenschappen. Plantenvezels zijn vaak van dierlijke vezels te onderscheiden door de zogenaamde buigproef: • Een dierlijke vezel veert na het ombuigen snel helemaal of bijna helemaal terug • Een plantenvezel veert na het ombuigen langzaam terug, maar kan ook knikken ofbreken. Hieronder een overzicht van de meest gebruikte natuurlijke vezels. Naam
Omschrijving
Kenmerken
Toepassingen
Fiber
• v ezel uit de hart bladeren van de agaveplant
• witgelig van kleur • veerkrachtig
• afwasborstels • werkborstels • luiwagens
Piassava
• v erzamelnaam voor de vezels uit de bladstelen van verschillende soorten palmen, zoals bassine, colombo en bahia
• bruin • grof • stijf
• harde borstels • bezems
Kokos
• v an het omhulsel van de kokosnoot
• bruin • redelijk zacht • sterk
• deurmatten • werkborstels • ragebollen • zaalbezems • handvegers
• kleur varieert van wit tot zwart • het haar loopt taps toe en het heeft een gespleten top: de bles • veerkrachtig
• zachte vegers • kwasten
Varkenshaar
Schoonmaken
• Vochtopnemend vermogen Alle vezelstoffen hebben het vermogen meer of minder water op te nemen. Kunstmatige vezels nemen weinig of geen water op. Plantaardige vezels nemen wel vocht op en zijn ook goed tegen de inwerking van vocht bestand. Katoen is daarnaast de enige vezel die sterker wordt als hij nat wordt. • Sterkte Ook de sterkte van vezels varieert nogal. Grovere vezels zijn vaak sterker dan fijnere (= dunnere) vezels. Grove vezels voelen ook harder en stugger aan. • Kleur Aan de kleur kun je soms een vezel herkennen. Kunststofvezels zijn altijd gekleurd, vaak in felle kleuren. Vezels van plantaardige of dierlijke herkomst kunnen ‘naturel’ gelaten zijn, dat wil zeggen: hun natuurlijke kleur hebben. Vaak worden ze ook geverfd, meestal als imitatie van duurdere vezelsoorten.
7
Naam
Omschrijving
Kenmerken
Toepassingen
Paardenhaar
• j e onderscheidt staarthaar en manenhaar
• kleur varieert van wit (meest waardevol) tot zwart • minder veerkrachtig dan varkenshaar • het haar is overal even dik • staarthaar is vrij stijf en glanzend • manenhaar is dun en minder stijf
• schoenborstels • kamerbezems • afwasborstels • ragebollen
Kunststofvezels
Schoonmaken
Een aantal kunststoffen laat zich goed verwerken tot vezels.
8
De belangrijkste kenmerken van een kunststof vulling in borstelwaren: • veerkrachtig • slijtvast • bestand tegen chemicaliën • hygiënisch • te kleuren • in droge toestand kunnen kunststofvezels stof aantrekken (bij een ragebol bijvoorbeeld blijft het stof aan de vezels ‘plakken’ zodat je het buiten kunt uitschudden). De belangrijkste kunstvezels voor borstelwaren worden gemaakt van: • polypropeen • polyamide (nylon) • polyvinylchloride, beter bekend als PVC.
1.2 Stelen De steel van vegers en bezems kun je op verschillende manieren aan het bezemblok vastmaken. Erg handig is het systeem waarbij je de steel met een kunststof schroef door één keer draaien aan het bezemblok bevestigt. Stelen van bezems en vegers zijn soms 1.20 meter lang, meestal 1.50 meter volgens Arbo-advies. De steel van een ragebol is twee meter lang. De meeste stelen zijn van blank hout: paranapine is zeer geschikt. Dit is een houtsoort die zeer fijn en glad van structuur is, veerkrachtig en moeilijk te breken. Er zijn ook kunststof en metalen stelen.
