Schoolplan 2010 – 2011
Hofstad Lyceum Colijnplein 9 2555 HA Den Haag 1
Schoolplan van Hofstad Lyceum voor 2010-2011 Schoolplan 2010-2011 In het schooljaar 2007-2008 is door het team van Hofstad Lyceum een breed gedragen visie op onderwijs geformuleerd. Leerlingen en medewerkers hebben de bouwstenen geleverd voor de volgende doelen die zijn vastgesteld in 2007. In 2012 willen wij een school zijn die leerlingen uitdaagt door een krachtige leeromgeving, maatwerk en doorlopende en inzichtelijke leerlijnen. De overgang van PO naar VO, van onderbouw naar bovenbouw en van VO naar HBO en WO verlopen soepel door een goede onderlinge samenwerking. Het havo heeft een eigen gezicht gekregen waardoor de doorstroom vanuit de onderbouw en in de bovenbouw verbetert en leerlingen in hun zelfvertrouwen groeien. Docenten richten zich op onderlinge samenwerking, bieden maatwerk en stimuleren leerlingen in het nemen van verantwoordelijkheid voor hun eigen leerproces. Hofstad Lyceum maakt deel uit van de scholengroep De Haagse colleges. In het schooljaar 2008-2009 is het instellingsplan voor De Haagse colleges vastgesteld. Dit schoolplan is aanvullend op het genoemde instellingsplan. In het schooljaar 2009-2010 heeft een ingrijpende verbouwing plaats gevonden. Oplevering en inrichting verliepen volgens plan. In een uitbreiding aan de voorkant van het gebouw kwamen twee mediatheken en verschillende lokalen. Aan de achterkant van het gebouw kwam een nieuwe kantine. In de voormalige kantine werden nieuwe ruimtes gemaakt voor techniek en de kunstvakken. De officiële opening van de nieuwbouw is op 1 oktober 2010. In het directieoverleg zal regelmatig geëvalueerd worden of het nieuwe gebouw goed gebruikt wordt. In maart 2010 bleek dat we wederom een zeer hoge aanmelding hadden. In samenwerking met Hofstad mavo zijn twee havobrugklassen gevormd, die zullen starten in het gebouw op de Albardastraat en na twee jaar in de havo-opleiding op Lyceum verder zullen gaan. Dit mag een groot succes worden genoemd en is van belang voor de toekomst van Hofstad mavo, die zich door teruglopend leerlingenaantal in een problematische situatie bevond. De schoolleiding wil samenhang krijgen in de verschillende instrumenten die onderdeel uitmaken van het kwaliteitsbeleid van Hofstad Lyceum. Daartoe doen wij mee aan de pilot Vensters voor Verantwoording van de VO-raad. Hiermee zullen metingen worden getoetst aan een landelijke benchmark van VO-scholen, waardoor de horizontale verantwoording zal verbeteren. In oktober 2010 zal de website beschikbaar komen. Het up to date houden van dit systeem is een aandachtspunt, evenals het verspreiden van de informatie, zowel binnen als buiten school en het inzetten van de informatie als aanknopingspunt voor kwaliteitsverbetering. Hofstad Lyceum zal in het kader van kwaliteitszorg voor de tweede keer meedoen aan een collegiale visitatie via Lucas Onderwijs. De eerste visitatie was in het schooljaar 2005-2006. De schoolleiding formuleert in overleg met de afdelingen vragen voor de visitatiecommissie. Bij het instellen van de afdelingen is een roulatieschema afgesproken. De eerste stap in dit schema is nog niet gezet. Het is een aandachtspunt in het stafoverleg.
2
Het schoolbeleid van 2010-2011 heeft drie bijzondere aandachtsgebieden: 1. Organisatie van de school als leeromgeving Vervolgens zijn als bijlagen opgenomen: Taalbeleid (bijlage 1), de Universum Matrix 2009-2010 (bijlage 2) en ELOS en tweetalig onderwijs (bijlage 3) 2. Scholingsplan 3. Afdelingsplannen Ad. 1 Organisatie van de school als leeromgeving Sinds het schooljaar 2006-2007 heeft Hofstad Lyceum lessen van 70 minuten en een verdeling van het jaar in zes perioden. De afgelopen jaren hebben zich drie grote doorlopende leerlijnen ontwikkeld. De school stelt zich ten doel te komen tot verregaande verbindingen tussen de leergebieden. Dit met het doel om de leerlijnen voor leerlingen gestalte te geven: 1. Tweetalig onderwijs: het TTO-onderwijs is geheel ingevoerd en wordt gegeven van brugklas 1 t/m V6. Na de tweede klas wordt TTO alleen gegeven in de vwo-afdeling. In V5 en V6 bereiden de TTO-leerlingen zich voor op het international baccalaureate. In 2009 is de eerste eindexamengroep volledig geslaagd met goede prestaties. De verwachting is dat het Europees Platform in het begin van het schooljaar 2010-2011 een visitatie zal uitvoeren om te bepalen of Hofstad Lyceum het predicaat Senior TTO-school kan krijgen. 2. De ELOS-leerlijn: Europa als leeromgeving op school. Alle leerlingen krijgen in hun schoolloopbaan op Hofstad Lyceum extra onderwijs om de ontwikkeling van Europees burgerschap en internationale samenwerking te bevorderen. Veel van deze leerlijn is uitgewerkt in projecten, meestal vakoverstijgend. Door toetsen aan het einde van leerjaar 1 en 2 tonen wij aan dat de kennis van de leerlingen van Europese politiek en geschiedenis voldoet aan de standaard van het Europees platform. In de onderbouw volgen alle leerlingen het ELOS-programma. In bijlage drie wordt duidelijk hoe leerlingen in de bovenbouw kunnen kiezen voor zowel een basis- als een ELOS-profiel. Deze keus wordt gemaakt bij de profielkeus in maart 2011. Eenmalig zal in september 2010 een keuzemogelijkheid geboden worden aan de huidige vierdeklassers. Dit omdat het beleid nog niet was vastgesteld ten tijde van de profielkeus voor de betreffende leerlingen. 3. De Universumschool: in de matrix, bijlage 2, worden de projecten en activiteiten in de doorgaande leerlijn binnen de bètavakken beschreven. Aandachtspunten zijn het ontwikkelen van een leerlijn voor mentor- en coachingsactiviteiten in samenwerking met Platform Bèta-techniek. In de havo het continueren van de aandacht voor de profielkeus. Tevens ontwikkeling van een programma met als doel prestaties van havo-leerlingen positief te beïnvloeden. Dit programma noemen we Excellent havo. Het start in de derde klas. Om een samenhangende leerlijn vaardigheden verder te ontwikkelen wordt het Kanikookboek steeds verbeterd en uitgebreid. Het zal ook vertaald worden in het Engels ten behoeve van de TTO-leerlingen.
3
Speerpunten in de leeromgeving: 1. Taalbeleid onder verantwoordelijkheid van PIE (zie bijlage 1) 2. Maatschappelijke stage onder verantwoordelijkheid van de afdelingen, Speciaal STO, ZAL 3. ELOS en Internationale didactiek onder verantwoordelijkheid van NIS en KLN (zie bijlage 3) 4. Verbetering profielkeusvoorlichting onder verantwoordelijkheid van de afdelingen 5. Leerlijn voor hoogbegaafde leerlingen (vervolg oriëntatie op Leonardo): staf en KRA 6. Toepassing ERK door talen onder verantwoordelijkheid van SCO en BLO 7. Remedial teaching onder verantwoordelijkheid van DEE en VOG Speerpunten in de schoolorganisatie onder verantwoordelijkheid directie: 1. De Rode Loper: projecten met als doel het oplossen van het dreigende tekort aan docenten 2. Uitrol en up to date houden van Vensters voor Verantwoording 3. Uitvoeren stappen van de functiemix en planvorming in overleg met (P)MR. Invoeren van LD-functies 4. Organiseren van een grote, Haagse manifestatie voor leerlingen in drie havo en hun ouders ter voorbereiding op de profielkeus 5. Invoeren van de Standaard voor schoolexamens en in het algemeen monitoren van de kwaliteit van de examens. Invoeren van twee workshops voor docenten die voor het eerst lesgeven in eindexamengroepen. Dit in samenwerking met de BOSSEN en afdelingsleidingen 6. Het organiseren van de samenwerking tussen lyceum- en mavodocenten in de havoklassen op Hofstad mavo Ad 2. Scholingsplan 2010-2011 Als overkoepelend thema voor de studiemiddagen geldt: opbrengst in de leerjaren vergroten. In het schooljaar 2009-2010 is de scholingsmatrix onverkort uitgevoerd. De studiemiddagen zijn geëvalueerd en in de L-mail werd steeds terugkoppeling gegeven. De evaluaties hebben geleid tot de volgende sterktezwakteanalyse die ten grondslag ligt aan het nieuwe scholingsplan voor 2010-2011: Sterk: Gelegenheid tot sectieoverleg Rode draad door het jaar Duidelijke aankondiging en programma Veel onderwerpen aan de orde in relatief weinig tijd (13 klokuren) Voorbereiding en samenwerking afdelings- en workshopleiders Hoog niveau bijna standaard Verzorgd door eigen mensen Evaluaties en verantwoording in L-mail Verbeteren: Peilen waar behoefte ligt Keuze-element vergroot betrokkenheid Onderwerpen (nog) dichter bij praktijk docent Draagvlak invoering ERK Taalbeleid concreter, aanwijsbare resultaten bij leerlingen ELOS-activiteiten afbakenen en specifieke vragen aan secties Aanwezigheid collega’s van begin tot eind op studiemiddagen
4
Haastig gevoel: meer tijd
Planning studie(mid)dagen: Datum ma 23 augustus 2010 wo 15 september 2010
Ochtend Teambuilding, planningen Minirooster t/m het 6e uur
do 4 november 2010
Minirooster t/m het 6e uur
di 11 januari 2011
Minirooster t/m het 6e uur
do 24 februari 2011
Minirooster t/m het 6e uur
di 19 april 2011
Minirooster t/m het 6e uur
Middag sectie- en mentorenoverleg LD-profiel; Westenberg?; opbrengst leerjaren Cursus Coach (bèta); ERK; afspraken werkstukken en presentaties (DEE); … Magister; Open Huis, opbrengst leerjaren Identiteit; Bardo; opbrengst leerjaren Toetsing (IMM, DEE); opbrengst leerjaren
NB: Elke studiemiddag wordt voorafgegaan door ruimte voor sectieoverleg tot 14.00 uur, een studiemiddag duurt in principe tot 17.00 uur. Hieronder een overzicht van algemene scholingsactiviteiten: De persoonlijke scholingsactiviteiten worden in de popgesprekken benoemd. Wat
Hoe
Wanneer/waar
Wie
Stoompan voor startende docenten
Tweedaagse training door de BOSsen
19 en 20 augustus 2010
Nieuwe docenten
Workshops nieuwe docenten
7 trainingen door de BOSsen
Verspreid over de cursus
Nieuwe docenten
Scholing nieuwe mentoren
Tweedaagse training door BOSsen
september en november 2010
Nieuwe mentoren
Training mentoren bovenbouw
Drie bijeenkomsten o.l.v. de BOSsen
1e semester
Belangstellende mentoren
Training nieuwe examinatoren
2 bijeenkomsten o.l.v. de BOSsen
Oktober 2010 Februari 2011
nieuwe examinatoren
Training vraaggericht werken
Vier cursusmiddagen
januari – mei 2011
Belangstellende docenten
September 2010 – mei 2011
TTO docenten
CLILtrainingen door Interne scholing externe docent(en) Classroom English en taalverwerving
5
voor TTO docenten Reflectie op eigen ontwikkeling
POP-gesprekken en September 2010 – bekwaamheidsdossiers juni 2011
Alle medewerkers
Coaching zittende collega’s
Coachingsgesprekken, lesbezoeken door o.a. HMW en docentcoaches
Zittende docenten
September 2010 – mei 2011
Bijscholing van docenten die al meerdere jaren in het onderwijs werken. Een kleine stuurgroep, bestaande uit Hans Peter Schoenmaker, Ed Hamwijk en enkele docent-coaches zal zich concentreren op het begeleiden van zittende docenten, die zich verder willen ontwikkelen of laten bijscholen. We letten daarbij op: - hoe kunnen we gebruik maken van de expertise van anderen? - welke collega’s worden benaderd om als mogelijke coach te fungeren? - aan welke collega’s wordt een begeleidingstraject aangeboden (alle of hen met specifieke problemen), eventueel n.a.v. popgesprekken? - welke specifieke problemen doen zich voor bij collega’s op onze school? Ad. 3 afdelingsplannen Afdelingsplan van de brugperiode schooljaar 2010-2011 (Op het goede spoor) In het vorig schooljaar (2009-2010) heeft de afdeling brugperiode een start gemaakt met de acht uur maatschappelijke stage die gepland waren. Het project biking2skool=cool was een succes in klas 1, evenals de sponsorloop op de actiedag in klas 1 en 2. Leerlingen in klas 1 hadden vaker dan voorheen moeite met de overstap van PO naar VO. Er waren meer incidenten rondom cyberpesten. Ook voldoen meer leerlingen dan voorheen niet aan de overgangsnorm. In klas 2 was de reis naar Frankrijk een belangrijk element in de ELOSleerlijn. Deze reis is goed verlopen en voor herhaling vatbaar. Naast het lesgeven richten we ons op de begeleiding van leerlingen. We kijken dan naar: 1. het sociale aspect 2. leren leren 3. de determinatie 4. de voorlichting H/V/G Tevens willen we ons richten op een goede invulling van de maatschappelijke stage. Indien mogelijk continueren we het project ‘biking2skool=cool’. Ook zullen we de leerlingen gaan vragen om één of twee dagdelen een vorm van vrijwilligerswerk te doen in het kader van maatschappelijke stage. Met mentoren gaan we tevens drie andere pilots voor klas 2 ontwikkelen. Een optie is om daarbij samen te werken met de organisatie Day for Change, die activiteiten organiseert rondom microkredieten. Het doel is om 12 uur maatschappelijke stage voor de leerlingen in te vullen. Daarbij gaan we uit van 8 tot 10 uur voorbereiding en 4 uur uitvoering. Dit laatste tijdens de actiedag. Het sociale aspect
6
Leerlingen komen van veel verschillende basisscholen bij ons op school. De overstap naar het VO is altijd een spannende. Er leven vele vragen: hoe gaat het er op Hofstad Lyceum aan toe, zullen de klasgenoten aardig zijn, zal ik gepest worden, krijg ik veel huiswerk, zijn de leerkrachten streng? De overstap naar de tweede klas is minder spannend, maar wel zo belangrijk. De puberteit gaat een grotere rol spelen. Wat steeds belangrijker wordt is: “Wie ben ik en wie ben jij?”.
Wat?
Hoe?
Wanneer? Wie?
kennismaking met elkaar en met school
kennismakingsdag introductieprogramma
ik in de groep wie ben ik
mentorlessen mentorlessen (ikpresentaties) schoolvragenlijst
16-6-2010 23, 24 en 25 aug eerste semester
voelt iedereen zich al thuis
►invullen ►bespreken
mentoren mentoren
2 2
mentoren leerlingbegeleider
1+ nieuwe leerlingen van klas 2
leerlingbegeleider
1+2
mentoren
1+2 1+2 1
okt nov/dec
omgaan met faalangst kleine groepjes en/of concentratieproblemen werken aan relaties mentorlessen sova-lessen pesten preventief pestproject
houding/motivatie
mentoren + afdelingsleiding
Welke klas? 1 1
het hele jaar
het hele jaar sept t/m dec cyberpesten/grooming jan/feb nov HALT (digi-pesten) hele jaar leerlingbemiddeling in de lessen het hele jaar
mentoren leerlingbegeleider mentoren/DER mentoren mentoren en PIE alle docenten mentoren
1+2 2 1+2 1+2
Leren leren en de determinatie De docenten proberen de leerlingen het optimale uit zichzelf te laten halen. Docenten stellen eisen en differentiëren, kunnen de verschillen tussen H/V/G benoemen en toetsen dit. Hierbij wordt gebruik gemaakt van reproductievragen, combinatievragen en inzichtvragen. Leerlingen kunnen extra hulp krijgen of juist meedoen aan verdiepingsstof. Docenten en leerlingen onderzoeken in welke opleiding (H/V/G) een leerling het best past. Wat? leren leren Begeleid WerkUren
Hoe? studievaardigheden in de mentor/studieles extra les gericht op specifieke hulp
Wanneer? het hele jaar
Wie? mentoren
Welke klas? 1+2
vanaf de herfstvakantie
docenten: wi, En, Fa.
1
vanaf het begin
wi, En, Fa, Du
2
7
plusproject
o.a. via de IntelligenzStructurTest
van het schooljaar I.S.T. ► afnemen nov ► bespreken half dec
mentoren
1
Start project in feb. Start project in nov
KRA + docenten
1 2
differentiëren
2 pilot secties vragen die lesplanners willen ontwikkelen/aanpassen volgens ►bhv-model ►compacten
Aug. secties vragen Jan. tussenevaluatie Apr. eindevaluatie Mei. presentatie aan alle docenten
1e en 2e klasdocenten van de betreffende secties
1+2
coaching doubleurs
intervisie
het hele jaar
GBB
2
De voorlichting H/V/G De leerlingen komen bij ons op school drie richtingen tegen: het HAVO, het VWO en het Gymnasium. Wat? voorlichting H/V/G voorlichting H/V/G voorlichting over Latijn keuze maken wel/geen Latijn keuze maken HAVO of VWO aankondiging stage 3e klas
Hoe? brochure in de mentorlessen gastles brochure in de mentorlessen gastlessen Latijn
Wanneer? april
Welke klas? 2
mei
Wie? mentoren decaan STO/STM/ZAL/SCO mentoren decaan OLJ + HNN
keuzeformulier
mei
leerlingen
1
keuzeformulier
mei
leerlingen
2
brief
juni
afdelingsleiding
2
april mei
8
1 1
Afdelingsplan van de Havo Schooljaar 2009-2010 In dit schooljaar zijn er twee teamvergaderingen geweest met alle docenten uit de havo. Dit was nuttig, maar niet genoeg. De mentoren hadden problemen met het goed uitvoeren van hun mentoraat, omdat er geen ingeroosterd mentoruur was en sommige mentoren hun leerlingen niet in de klas hadden. De organisatie van de profielvoorlichting is een stuk verbeterd. Toch is de betrokkenheid van ouders niet heel erg veel groter geworden. Men had de mogelijkheid een e-mailadres in te voeren in Magister, maar hier is niet veel gebruik van gemaakt. Leerlingen in havo 4 hebben op individuele basis hun maatschappelijke stage gedaan. Bij 20% van de leerlingen leverde dit problemen op. Schooljaar 2010-2011 “First Things First” De havoleerling is over het algemeen intelligent, creatief, actief en sociaal. Het sociale aspect van de school, een goed contact met medeleerlingen en met de docent is belangrijk. Een havist is gevoelig voor complimenten. De persoon van de docent stimuleert meer tot werken dan de inhoud van het vak. De concentratieboog is kort. Een havoleerling houdt erg van afwisseling en leert graag door te doen, wil toepassingsgericht leren waarbij praktijk en theorie samengaan. Een havist vindt het prettig om met medeleerlingen samen te werken en met elkaar van gedachten te wisselen over de lesstof of de opdrachten. Een havist is erg gericht op de buitenwereld en staat midden in de huidige maatschappij. Planning en overzicht houden bij zelfstandig werken zijn niet z’n sterkste kanten. Dingen worden vaak uitgesteld tot het laatste moment, waardoor de stof niet goed kan bezinken. Een havoleerling heeft structuur nodig en vindt het prettig als deadlines vastgelegd worden. Binnen duidelijke kaders willen de leerlingen graag keuzevrijheid. Een havist denkt vooral aan de korte termijn, geniet van het moment en maakt zich weinig zorgen over de toekomst. De wijze waarop lessen worden ingericht en de manier waarop de docent lesgeeft, hebben grote invloed op de motivatie en leerprestaties van de havoleerlingen. Daarnaast spelen ouders een grote rol. Met name hun invloed op de keuze van een profiel en vervolgopleiding is zeer groot. We richten ons daarom op 3 gebieden: -
De didactiek van de havo De pedagogiek van de havo Betrekken van ouders
9
Wat? Didactiek en pedagogiek
Contact ouders
Hoe? Introductie H3
Wanneer? 25-08-10
Ingeroosterd contactuur
Een keer per periode
Van 9 naar 12 mentoren in H4 en 5. Kleine mentorgroepen in H4. Mentor heeft leerling in de les. Overgangsprofiel
Maandag 23 augustus verdelen groepen
Extra aandacht voor doubleurs Regelmatig teamoverleg per jaarlaag of klas Ouderavonden, waarbij de eerste ouderavond gebruikt wordt om emailadressen op school te laten invullen Email nieuwsbrief
Email-meldingen OSB/profielkeuze H3
OSB H4 maatschappelijke stage H3 maatschappelijke stage H4
project Toekomstdossier, voorlichting, speeddating, ouderavond, bezoek InHolland, Haagse Hogeschool Ingeroosterd contactuur. Bezoek vervolgopleiding H3 stage Toekomstdossier H4 stage individueel
10
Wie? Mentoren, afdelingsleiding Mentoren waar mogelijk, afdelingsleiding Mentoren en afdelingsleiding
Eind en begin schooljaar Met name begin schooljaar Elke periode
mentoren
jaaragenda
mentoren, afdelingsleiders,coördinator.
Elke periode en in voorkomende gevallen In voorkomende gevallen schooljaar
Afdelingsleiding, mentoren
schooljaar
decanen, mentoren
periode 1, projectweek schooljaar
afdelingsleiding, mentoren mentoren, Inspirado, afdelingsleiding
Mentoren, afdelingsleidng havoteam
Mentor, afdelingsleiding decanen, mentoren, docenten,
Afdelingsplan van het vwo Schooljaar 09-10: De gedachte om te gaan werken met een digitaal portfolio is onderzocht, maar bleek technisch niet haalbaar. Vwo-leerlingen die buiten hun vakken bovengemiddelde prestaties op Hofstad Lyceum laten zien krijgen nu bij het rapport een certificaat dat aantoont waarin zij excelleren. De verdere profilering van het gymnasium is voorspoedig verlopen. Het goed volgen en sturen van de resultaten heeft een nieuwe impuls gekregen door het vergroten van de kennis over de mogelijkheden in Magister. Het contact hierover met docenten heeft in bepaalde gevallen tot verbetering van resultaten geleid. Mentoraten zijn goed uitgevoerd, ondanks het feit dat men niet altijd de mentorleerlingen in de klas had. In vwo 4 is dit jaar extra aandacht uitgegaan naar leerlingen die o.a. door verkeerde vakkenen pakketkeuze dreigden vast te lopen. Schooljaar 2010-2011 Uitgangspunten Als een leerling in de vwo/gymnasium-opleiding op Hofstad Lyceum komt, gaan wij ervan uit dat hij/zij in staat is en gemotiveerd is om een vwo/gymnasium-diploma op Hofstad Lyceum te behalen. Wij verwachten van onze vwo-leerlingen een zekere intellectuele houding: graag willen leren en bereid zijn om tijd en energie in de studie steken. Tegelijkertijd zien wij het als onze opdracht een zodanig klimaat te scheppen dat zij uitgedaagd worden zich intellectueel, maar ook sociaal en creatief te ontplooien en het beste uit zichzelf te halen. Doelstelling: opbrengst bovenbouw vergroten We richten ons voor komend jaar op: goed volgen van resultaten en sturen waar mogelijk; begeleiding: structureel mentorcontact om leerlingen beter te volgen en maatregelen te nemen zodra dat nodig is; onze gymnasiumafdeling verder profileren al dan niet in combinatie met het TTO. Activiteiten voor dit jaar Wat?
Hoe? 1. Kwaliteit vasthouden/verbeteren Hofstad-vwo-certificaat mentorles
Wanneer?
Wie?
periode 6
kwaliteit in beeld
lessenevaluaties
Docent legt verantwoording af in POPgesprek
uitdagingen voor leerlingen
Lapp-top en Pre University, gastlessen gymnasiumactiviteiten
10-11
mentoren, afdelingsleiding Afdelingsleiding onderneemt actie bij achterblijvende resultaten of problemen in groepen decanen, KRA, afdelingsleiding OLJ, HNN
profilering gymnasiumafdeling
11
10-11
2. Opbrengst vergroten studiehouding en motivatie vanuit de brugperiode onderzoek determinatie leerjaar 2-V3 vwo-niveau in de lessen in V3
opbrengst V4 vergroten
studiemiddagen en overleg met afdeling brugklas overleg met afdelingsleiding 2 Sectiegesprekken met secties waar aansluitingsproblemen met V4 zijn vastgesteld Monitoren van rapportcijfers, individueel en per vak
resultaten in beeld (V5,V6)
resultaten leerlingen volgen; verschil SE-CSE verkleinen leerlingbegeleiding geplaatst mentoruur verbeteren training mentoren: overleguur inzetten voor theoretische verdieping op het mentoraat 3. OSB en maatschappelijke stage OSB V3 project Toekomstdossier, voorlichting, speeddating, ouderavond, bezoek studenten UL OSB V4 geplaatst mentoruur, maximaal 1 dag bezoek vervolgopleiding maatschappelijke stage V3 V3 stage Toekomstdossier maatschappelijke stage V4 V4 stage individueel
12
10-11
Vakdocenten, afdelingsleiding
10-11
afdelingsleiding 2 en V3 Voor secties, proefprofielkeus afdelingsleiding moet verbetering vastgesteld zijn Aan het einde Afdelingsleiding, van iedere docenten, periode secties of leerlingen 10-11 afdelingsleiding, directie 4 keer in het schooljaar 10-11
mentoren, BOSsen als informatiebron
10-11
decanen, mentoren, docenten, studenten UL decanen, mentoren
10-11
periode 1, projectweek 10-11
afdelingsleiding, mentoren mentoren, Inspirado, afdelingsleiding
Bijlage 1 taalbeleid TAALBELEID Visie In 2013 is Hofstad Lyceum een internationaal georiënteerde school met sterk talenonderwijs. Dit geldt niet alleen voor leerlingen die TTO gekozen hebben. Alle leerlingen krijgen een sterke talige vorming mee, zodat zij met een stevige communicatieve en culturele basis deel kunnen nemen aan vervolgonderwijs. We herkennen leerlingen die tekortschieten in deze vaardigheden en we bieden de middelen om hen op het door ons gewenste niveau te krijgen. We herkennen getalenteerde leerlingen en bieden hen de kans zich optimaal te ontwikkelen door een ruim aanbod aan activiteiten op talig, literair en cultureel vlak. Doelstellingen korte termijn 1. invoering ERK en referentieniveaus Nederlands 2. doorlopende leerlijnen en samenhang curriculum talen 3. verbeteren schooltaalvaardigheden in vaklessen 4. niveauverbetering taalvaardigheid in het algemeen 5. talen zichtbaar maken in school 6. aantrekkelijke talige activiteiten voor getalenteerde leerlingen Activiteiten schooljaar 2010-2011 WAT
HOE
WANNEER
WIE
DOELSTELLING
talige screening nieuwe brugklassers
via software Diataal en dictee
septembernovember
VOG, DEE, PIE
3, 4, 5
reteaching (BWU) extra uur doorlopend, hele Nederlands klas 1 jaar en klas 2
SCH
3, 4, 5
RT
na screening of intake PO, op individuele basis na aanmelding door de mentor
hele jaar
VOG, DEE
3, 4
inzet PALstudenten
na inventarisatie in lessen Nederlands
hele jaar, twee dagdelen per week
PIE
3, 4, 5
ECLIC-project Europese literatuur
hele jaar
HND, VOG, FBR
5, 6
Europese Dag van de Talen
24 september
alle talendocenten 5, 6 o.l.v. NIS en PIE
eentalige activiteit bij elk internationaliseringproject
NIS en overige organisatoren
13
5
gymnasiumdag: bezoek Xanten
mei
OLJ, HNN
5
1, 2
toepassing ERK
koppeling ERKhele schooljaar niveau aan toetsen & certificiëring havodiploma’s
secties MVT
invoeringstraject referentieniveaus Nederlands
deelname Citometingen leerjaar 2, 3 en 4
november
sectie Nederlands 1, 2
afstemming inventarisatie en leerlijnen literatuur overleg
eerste helft schooljaar
sectieleiders MVT, KT en PIE
afstemming leerlijnen grammatica
tweede helft schooljaar
sectieleiders MVT, 2 KT en PIE
mei
VEL
5, 6
DCK, NIS, PIE
1, 2, 4, 5, 6
inventarisatie en overleg
ANGLIA-examens voorgeschreven procedure Opstarten CertiLingua Frans, invoering Delf Scolaire
2
filmfestival MVT
projectweek
VOG, TEP
2, 5, 6
leeskring Jonge Jury
september-maart
IMM, PIE
6
Mediakidz!
hele jaar
HND, PIE en mediatheek
6
schoolkrant en schooljournaal
hele jaar
RGI, JOW
6
14
H3
H4
H5
V3
V4
V5
V6
alle lln
x
x
x
x
x
x
x
x
o
x
o
geen lln
B2
x
selectie lln
B1
Bijlage 2 universummatrix
naam project
periode
vakken
projectleider(s)
extern
doelstellingen
Kanikookboek (vertalen TTO)
aug-jul
alle
VOS
-
2 en 5
Girlsday / Boysday
12 okt 10
alle
JOG
Jet-net, Shell
1 en 8
opmerkingen / toelichting receptenboek voor doorlopende schoolbrede vaardighedenlijn 25? meisjes op bezoek bij vrouwelijke profesionals gemeentelijk onderzoek door lln mbt waterkwaliteit en duinlandschap doorlopende tekening ontwerpen op (uitslag van) een papieren kubus
x
o
Aquamarijn Blauw
apr-mei
BI . AK
BRT
Milieu Educatie Centrum Den Haag
1 en 2
x
o
Uitslagen ontwerpen
okt-nov
WI . TE
DRP . JOG
-
2, 5 en 6
Lego League
aug-jan (apr)
TC
VSD
FLL, HHS
1, 3, 5 en 6
Regiofinale 12 december 2010
tecnask
aug-jul
NA . TC
KEM
-
2, 4, 5 en 6
lesmethode NA – TC
SALVO | verhoudingen
feb-apr ?
WI . NA
DRP . DPD
Universiteit Utrecht
2, 5 en 6
NEMO Amsterdam
01/05 feb 10
alle
GRO . DEE
NEMO, Shell
1, 4, 5 en 6
POVO leerling mentoren
aug-mei
TC
PLG . VSD
PO‘ De Schakel’, TechnoTalent, Technocentrum Den Haag
1 en 6
o
Ontwerpproject HAVO
11 okt 10
JOG
-
1, 2, 3, 4, 5, 6 en 7
lesonderdelen WI – NA mbt thema ‘verhoudingen’ – niet voor tto/gymn. bezoek aan NEMO Amsterdam plus opdrachten, voorbereiding is lessen onze leerlingen geven technieklesjes aan groep 8 leerlingen papieren vliegtuigjes bouwen, incl voorbereiding caroussellessen
x
o
Ontwerpproject VWO
JOG
?
1, 2, 3, 4, 5 en 6
In ontwikkeling
x
x
o
Profielvoorlichting
aug-jul
alle
MAT . OOS
bedrijven, instellingen, studentmentoren, ouders
1, 3, 4 en 6
het hele jaar door, ook in de lessen
x
x
o
Discoverybus
feb
alle
JOG
Jet-net
1, 3, 4 en 6
x
x
o
Speeddaten meisjes
08 mrt 10
alle
JOG
VHTO
1, 4, 6 en 8
x
x
o
Speedaten jongens
08 mrt 10
alle
JOG
-
1, 4 en 6
o
PDA
okt
?
BRU
-
2, 5 en 6
x
x
x
x
o x
x
o
x
o
x
o x
x
o
x
x
x
NIEUW
07 dec 10
GS . BI . NA . SK. GS . BI . NA . SK
15
bus vol met demonstraties en voorlichting op schoolplein meisjes speeddaten met vrouwelijke rolmodellen uit beta-bedrijfsleven Jongens speeddaten met rolmodellen uit betabedrijfsleven lln ontwerpen GPS wandelroutes
selectie lln
x
o
Hofstad voor duurzaamheid
mrt-jul
o
Jet-net Careerday
17/18 nov 10
o
PO/PWS begeleiding
aug-jul
x x x
x x
periode
vakken
projectleider(s)
Future Energy 2010
mrt / mei
ANW
KEM .MRN . VOS
ANW
MCH
extern IGS:FF Braunschweig, Shell, NIOO-KNAW Stichting ‘Scholen voor duurzaamheid’, Den Haag
doelstellingen
1, 2, 5, 6 en 7 1, 2, 5 en 6
JOG
Jet-net
1, 2, 5 en 6
alle
SCO
TU Delft, HHS, RUL, Jetnet
1
opmerkingen / toelichting uitwisselingsproject, de casus is ‘energievoorziening in nabije toekomst’ lln werken aan casus ‘maak Haagse gemeente duurzamer ‘ landelijke voorlichtingsdag van Jetnet Meer samenwerking met opleidingen, instituten en bedrijven deelname aan internationaal project; in de vorm van PWS haalbaarheid onderzoeken demonstratie 11 dec, finale maart
x
x
x
x
o
Shell Eco-Marathon
aug-mei
PWS
BNN . BRU
Shell, sponsoren
1, 2, 5 en 6
x
o
PWS First Tech Challenge NIEUW
aug-mart
NLT
GRO
FLL
1, 2, 5 en 6
o
bezoek / workshop OPCW
?
EN . SK
HND . GRO
OPCW
1, 2, 5 en 6
?
Interview wetenschappers
?
OSB
GRO . NIS
Shell, ?
1
Doorstart
PO SK : CO2 capture
?
SK
GRO
Shell
1
CO2 - module
o
Ingenieur in het onderwijs
aug-jul
alle
HMW . HEN
De Rode Loper, HHS
1 en 6
o
Studentmentoren / PAL
aug-jul
ANW . NLT
GRO
TUDelft, HHS
1 en 6
x
x
geen lln
alle lln
o
V6
o
V5
x
V4
V3
H5
H3
B2
B1
H4 x
naam project
x x
o x
o
16
studenten WO lopen 10 weken mee in ons onderwijs, als “snuffel”stage Studenten van WO ondersteunen en onze lln tijdens lessen bovenbouw
ELOS Bijlage 3 Label of excellence Hofstad Lyceum heeft een eigen visie op internationale contacten van leerlingen met medeleerlingen in het buitenland. Dit komt o.a. tot uiting in de implementatie van Europese en Internationale Oriëntatie, en uitwisselingsprojecten in het curriculum van de leerlingen. De school wil mede daarom haar leerlingen een internationaal gericht profiel aanbieden dat het gekozen profiel verrijkt. Het sluit aan bij de lesstof die de leerling volgt, echter de leerling levert hiervoor een extra inzet, met als doel het Hofstad Elos-certificaat. Indien de leerling twee moderne vreemde talen uiteindelijk beheerst op het niveau B2 (ERK), komt hij/zij in aanmerking voor een internationaal CertiLingua certificaat. Hiervoor zijn de leerwegen en -doelen ontwikkeld, zoals die hieronder zijn weergegeven. Nagenoeg alle leeractiviteiten vinden binnen de gewone lessen plaats, de leerling streeft naar een kwaliteitsverbetering van zijn eigen profiel. Het Hofstad Elos-certificaat en het CertiLingua-certificaat zijn beide een kwaliteitslabel dat aangeeft dat de leerling op hoog niveau kennis heeft van Europa en de wereld, op hoog niveau twee talen beheerst en zich op uitstekende wijze heeft ingezet in internationale projecten met leerlingen van partnerscholen in het buitenland. Hierna volgen de twee leerroutes voor havo en vwo.
17
Elos leerroute Hofstad Lyceum, Havo C en M
E en M
N en T
N en G
1 taal op B1-niveau ERK Deelname aan een internationale uitwisseling *
1 taal op B1-niveau ERK Deelname aan een internationale uitwisseling*
1 taal op B1-niveau ERK Deelname aan uitwisseling Future Energy
1 taal op B1-niveau ERK Deelname aan uitwisseling Future Energy
Internationaal PWS
Internationaal PWS
Internationaal PWS
Internationaal PWS
Module in een vreemde taal (80 slu) EIO-toets niveau 4
Module in een vreemde taal (80 slu) EIO-toets niveau 4
Module in een vreemde taal (80 slu) EIO-toets niveau 4
Module in een vreemde taal (80 slu) EIO-toets niveau 4
Portfolio
Portfolio
Portfolio
Portfolio
Klas 3 E-Twinningproject; webconference Bij Frans: Module Europa (10 lessen) Bij Engels, Frans en Duits: doeltaal =voertaal EIO: Eindtoets Europa (schoolcertificaat) Uitwisseling met IGS Franzsches Feld (Tolerantie/Anne Frank) Portfolio Oriëntatie op een Internationaal Profiel Klas 2 E-Twinningproject; webconference Bij aardrijkskunde: Geo, hoofdstuk2 De Europese Unie Bij Engels, Frans en Duits: doeltaal = voertaal EIO: Europatoets 2 (ak, gs, Frankrijkreis) Projectweek: Reis naar Picardië Franse taal en cultuur Eerste Wereldoorlog als opmaat naar vrede Portfolio Klas 1 E-Twinningproject; webconference Bij Engels en Frans: voertaal = doeltaal EIO: Europatoets 1 (ak en gs) Projectweek: De grote Europatrip Archeon: De Romeinse tijd als eerste (gedwongen) eenheid Portfolio Plusproject: mogelijkheid voor internationaal getint project
* Internationaal sporttoernooi Internationaal kunstproject Talenreis Berlijn Internetcompetitie Arms around you Deelname aan internationale leerlingenbijeenkomsten, een internationaal seminar, internationale debatwedstrijd
18
Elos leerroute Hofstad Lyceum, VWO C en M
E en M
N en T
N en G
1 taal op B2- en 1 op B1-niveau ERK 2 internationaal erkende certficaten
1 taal op B2- en 1 B1-niveau ERK 2 internationaal erkende certificaten
1 taal op B2- en 1 op B1-niveau ERK 2 internationaal erkende certificaten
1 taal op B2- en 1 op B1-niveau ERK 2 internationaal erkende certificaten
Deelname aan twee internationale uitwisselingen **
Deelname aan twee internationale uitwisselingen**
Deelname aan twee internationale uitwisselingen w.o. Future energy **
Deelname aan twee internationale uitwisselingen w.o. Future energy**
Internationaal PWS (twee vakgebieden)(twee vakgebieden) (twee vakgebieden) (twee vakgebieden)
Internationaal PWS
Internationaal PWS
Internationaal PWS
Module in een vreemde taal (120 slu)
Module in een vreemde taal (120 slu)
Module in een vreemde taal (120 slu)
Module in een vreemde taal (120 slu)
EIO-toets nivrau 4/5
niveau4/5
EIO-toets niveau 4/5 EIO-toets niveau 4/5
EIO-toets niveau 4/5
Portfolio Europass
Portfolio Europass
Portfolio Europass
Portfolio Europass
Internationale loopbaanoriëntatie
Internationale loopbaanoriëntatie
Internationale loopbaanoriëntatie
Internationale loopbaanoriëntatie
Klas 3 E-Twinningproject; webconference Bij Engels, Frans en Duits: doeltaal =voertaal Bij Frans: module Europa (10 lessen) EIO: Eindtoets Europa Uitwisseling met IGS Franzsches Feld (Tolerantie/Anne Frank) Portfolio Oriëntatie op een Internationaal Profiel Klas 2 E-Twinningproject; webconference Bij Engels, Frans en Duits: doeltaal = voertaal Bij aardrijkskunde: Geo, hoofdstuk 2 Europese Unie Projectweek: Reis naar Picardië Franse taal en cultuur Eerste Wereldoorlog als opmaat naar vrede EIO: Europatoets 2 (ak, gs, ec) Portfolio Klas 1 E-Twinningproject; webconference Bij Engels en Frans: voertaal = doeltaal EIO: Europatoets 1 (ak en gs) Projectweek: De grote Europatrip Archeon: De Romeinse tijd als eerste (gedwongen) eenheid Portfolio Plusproject: mogelijkheid voor internationaal getint project
19
** Internationaal kunstproject Talenreis Berlijn Talenreis Parijs Internationaal seminar voor leerlingen met maatschappijwetenschappen (Aurich) Internetcompetitie Arms around you Comeniusproject Small companies Internationale stage Studiebezoek met een vreemde taal als voertaal Samenwerkingsproject met vreemde taal als voertaal
(Milaan)
(AIDS-project Zuid-Afrika)
De kernactiviteiten komen in veel vakken aan de orde. De afkorting die gebruikt wordt voor deze kernactiviteiten is; Europese en internationale oriëntatie. Hierna volgt een overzicht van deze activiteiten in het schooljaar 2010-2011:
20
EIO in de vakken, per leerjaar Brugklas 1 ak gs en, fa en projectweek tto gymnasiumdag portfolio Europatoets Brugklas 2 ak gs en, fa, du projectweek
stof voor Europatoets 1 lessenserie India stof voor Europatoets 1 doeltaal=voertaal videoconference met IES Monserrat Europa Archeon Woodbridge-Colchester Xanten
stof voor Europatoets 2 lessenserie Europa (10 Lessen) stof voor Europatoets 2 doeltaal=voertaal Albert, Picardië WOI Franse taal en cultuur
tto portfolio klas 3h en v ak gs ec fa du en osb tto portfolio klas 4 fa du en gs anw na, anw,nlt sk ec maatschappijwetenschappen bio bv portfolio H4 klas 5v fa 5v du en tto maatschappijwetenschappen PWS klas 5 h klas 6 v
Suffolk stof voor Europatoets 3 stof voor Europatoets 3 stof voor Europatoets 3 module Europa doeltaal=voertaal doeltaal=voertaal uitwisseling BS doeltaal=voeertaal oriëntatie studie buitenland Londen
(10 lessen)
ERK ERK ERK CEF Engelstalige module future energy uitwisseling BS Future energy Small Companies
doeltaal=voertaal doeltaal=voertaal doeltaal=voertaal
Aurich module Europa (10 lessen, Engels) webconference Arms around you/AIDS Milaan
Hongarije
PWS ERK studieweek Parijs doeltaal=voertaal ERK doeltaal=voertaal Internship
doeltaal=voertaal
Aurich PWS PWS
21
22