Schoolplan 2015-2019 Montessorischool Leidschenveen Den Haag
www.mijnschoolplan.nl
Montessorischool Leidschenveen
Inhoudsopgave Inhoudsopgave
2
1 Inleiding
5
1.1 Voorwoord 1.2 Doelen en functie van het schoolplan 1.3 Procedures voor het opstellen en vaststellen van het schoolplan 1.4 Bijlagen 1.5 Verbeterpunten
5 5 5 5 6
2 Schoolbeschrijving 2.1 Schoolgegevens 2.2 Kenmerken van het personeel 2.3 Kenmerken van de leerlingen 2.4 Kenmerken van de ouders en de omgeving
7 7 7 8 8
2.5 Sterkte-zwakteanalyse
8
2.6 Het schoolgebouw
9
3 Onderwijskundig beleid
10
3.1 De missie van de school 3.2 De visies van de school
10 10
3.3 Aspecten van opvoeden: Levensbeschouwelijke identiteit 3.4 Aspecten van opvoeden: Sociaal-emotionele ontwikkeling
11 11
3.5 Aspecten van opvoeden: Actief burgerschap en sociale cohesie 3.6 De kernvakken: Leerstofaanbod 3.7 Het lusmodel
11 12 12
3.8 De kernvakken: Taalleesonderwijs 3.9 De kernvakken: Rekenen en Wiskunde
13 13
3.10 De kernvakken: Wereldoriëntatie 3.11 ICT
14 14
3.12 De kernvakken: Kunstzinnige vorming 3.13 De kernvakken: Bewegingsonderwijs 3.14 De kernvakken: Wetenschap en Techniek 3.15 De kernvakken: Engelse taal
15 15 16 16
3.16 Het lesgeven: Gebruik leertijd 3.17 Het lesgeven: Pedagogisch handelen
17 17
3.18 Het lesgeven: Didactisch handelen 3.19 Het lesgeven: Actieve en zelfstandige houding van de leerlingen 3.20 Het lesgeven: Klassenmanagement 3.21 De zorg voor leerlingen: Zorg en begeleiding
18 18 18 19
3.22 De zorg voor leerlingen: Afstemming 3.23 Talentontwikkeling 3.24 De zorg voor leerlingen: Passend onderwijs 3.25 De opbrengsten
20 20 21 21
4 Personeelsbeleid
23
4.1 Integraal personeelsbeleid 4.2 De organisatorische doelen van de school 4.3 De schoolleiding 4.4 Beroepshouding 4.5 Professionele cultuur
23 23 23 24 24
4.6 Introductie en begeleiding
24
Schoolplan 2015-2019
2
Montessorischool Leidschenveen
4.7 Taakbeleid 4.8 Collegiale consultatie
25 25
4.9 Persoonlijke ontwikkelingsplannen 4.10 Het bekwaamheidsdossier 4.11 Intervisie 4.12 Functioneringsgesprekken 4.13 Deskundigheidsbevordering - Professionalisering
25 25 25 26 26
4.14 Verzuimbeleid 4.15 Mobiliteitsbeleid
26 26
5 Organisatie en beleid 5.1 Organisatiestructuur 5.2 Groeperingsvormen
27 27 27
5.3 Schoolklimaat 5.4 Sociale en fysieke veiligheid 5.5 Interne communicatie 5.6 Contacten met ouders
27 27 28 28
5.7 Overgang PO-VO 5.8 Voor-, tussen- en naschoolse opvang (buitenschoolse opvang)
29 29
6 Financieel beleid
30
6.1 Lumpsum financiering, ondersteuning en gesprekken 6.2 Externe geldstromen
30 30
6.3 Begrotingen
30
7 Zorg voor kwaliteit 7.1 Kwaliteitszorg algemeen
31 31
7.2 Inspectiebezoeken
31
7.3 Vragenlijst ouders 7.4 Het evaluatieplan 2015-2019
32 32
8 Verbeterpunten 2015-2019
33
9 Meerjarenplanning 2015-2016
34
10 Meerjarenplanning 2016-2017
35
11 Meerjarenplanning 2017-2018
36
12 Meerjarenplanning 2018-2019
37
13 Formulier "Instemming met schoolplan"
38
14 Formulier "Vaststelling van schoolplan"
39
Schoolplan 2015-2019
3
Montessorischool Leidschenveen
"Wie de sprong waagt leert vliegen"
Schoolplan 2015-2019
4
Montessorischool Leidschenveen
1 Inleiding 1.1 Voorwoord Het schoolplan is een beleidsdocument voor een periode van vier jaar, 2015-2019. Hierin zijn de strategische visie en de beleidskeuzen op hoofdlijnen vastgelegd. Het schoolplan bevat een beschrijving van het beleid met betrekking tot de kwaliteit van het onderwijs dat binnen de school wordt gevoerd en omvat in elk geval het onderwijskundig beleid, het personeelsbeleid en het beleid met betrekking tot de bewaking en verbetering van de kwaliteit van het onderwijs. Daarnaast worden eigen specifieke beleidskeuzes beschreven.
1.2 Doelen en functie van het schoolplan Ons schoolplan beschrijft, binnen de kaders van het Strategisch beleidsplan van Montessorischool Leidschenveen, in de eerste plaats onze kwaliteit: onze missie, onze visie en de daaraan gekoppelde doelen. Wij spreken in dit geval van ambities. Op basis van de huidige situatie hebben we diverse instrumenten ingezet om grip te krijgen op onze sterke en zwakke punten en daarmee op onze verbeterdoelen voor de komende vier jaar. Het schoolplan functioneert daardoor als een verantwoordingsdocument (wat beloven we?) naar de overheid, het bevoegd gezag en de ouders en als een planningsdocument (wat willen we wanneer verbeteren?) voor de planperiode 2015-2019. Op basis van ons vierjarige Plan van Aanpak (zie hoofdstuk Jaarplannen 2015-2019) willen we jaarlijks een jaarplan opstellen. In een jaarverslag zullen we steeds terugblikken of de gestelde verbeterdoelen gerealiseerd zijn. Op deze wijze geven we vorm aan een cyclus van plannen, uitvoeren en evalueren.
1.3 Procedures voor het opstellen en vaststellen van het schoolplan Dit schoolplan is tot stand gekomen in nauwe samenwerking van teamleden met directie en ter goedkeuring voorgelegd aan de medezeggenschapsraad. De directeur maakte een raamwerk, waarna groepjes teamleden voor invulling van verschillende onderdelen van het onderwijskundig beleid zorgden. De visie van de school is integraal in de teamvergadering besproken en vastgesteld. De komende vier jaar zullen we planmatig hoofdstukken van ons schoolplan met elkaar bespreken. Daarnaast zullen we aan het einde van ieder schooljaar het jaarplan voor het komend jaar samen vaststellen. Ieder jaar kijken we met het team ook terug: hebben we onze verbeterdoelen in voldoende mate gerealiseerd? Tenslotte dragen we zorg voor een cyclische evaluatie van de beleidsterreinen, zoals beschreven in dit schoolplan. Met behulp van de jaarlijkse Quick Scan stellen we per jaar vast wat er (niet) goed gaat en bepalen we onze verbeterdoelen, in relatie met ons schoolplan en de voorgenomen verbeterpunten. Het doel van ons schoolplan is tweeledig: enerzijds is het een document voor verantwoording aan de ouders en de overheid; anderzijds is het een planningsdocument voor de ontwikkeling van de school. Het schoolplan is op voorstel van de directeur vastgesteld door het bestuur. De medezeggenschapsraad heeft instemming verleend. Jaarlijks zal worden bekeken of de beoogde doelen zijn behaald en of het plan bijstelling behoeft. Op deze wijze zal het schoolplan telkens actueel zijn.
1.4 Bijlagen Ons schoolplan is een basisplan. Daarom verwijzen we naar de volgende beleidsstukken (bijlagen) Deze bijlagen zijn verwerkt in de verschillende : 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15.
De schoolgids Begeleiding startende leerkracht Het beleidsplan ICT De gesprekscyclus Evaluatie beleidsterreinen De meerjarenbegroting Het nascholingsplan Overzicht Montessoridiploma Overzicht taakverdeling Regels en afspraken Regionale BOVO procedure Visitatie NMV De zorgbrochure Het schoolondersteuningsprofiel Het document Leerlingkenmerken
Schoolplan 2015-2019
5
Montessorischool Leidschenveen
16. 17. 18. 19. 20.
De uitslagen van het oudertevredenheidsonderzoek 2014 De uitslagen van de Vragenlijsten Sociale en fysieke veiligheid Leraren De uitslagen van de Quick Scan (2014-2015) De notitie Integraal Personeelsbeleid De klachtenregeling
Bijlagen 1. 2. 3. 4.
De schoolgids Schoolondersteuningsprofiel Quick Scan 2014-2015 Klachtenregeling
1.5 Verbeterpunten Verbeterpunt
Prioriteit
Cyclisch bespreken van hoofdstukken uit het schoolplan
gemiddeld
Archiveren van de bijlagen uit het schoolplan
gemiddeld
Schoolplan 2015-2019
6
Montessorischool Leidschenveen
2 Schoolbeschrijving 2.1 Schoolgegevens Montessorischool Leidschenveen Brinnummer: Adres + nr.: Postcode + plaats: Telefoonnummer: Website adres: E-mail adres:
26 PZ Cicerostrook 1 2493 ZL Den Haag 070 327 11 23 www.montessorileidschenveen.nl (http://www.montessorileidschenveen.nl)
[email protected] (mailto:
[email protected])
Managment (DCO) Directeur: Onderbouw coördinator: Middenbouw coördinator: Bovenbouw coördinator: Zorg coördinator: ICT coördinator:
Mevrouw E.J. (Dineke) de Korte Mevrouw I.L. (Inge) Bosch Mevrouw S.(Siny) Noordover Mevrouw B.H. Boutestijn Mevrouw E. (Evelien) Wagner De heer S. (Sander) Henkes
Bestuur Montessorivereniging Vreugd en Rust Voorzitter: Vicevoorzitter: Secretaris: Penningmeester 1: Penningmeester 2: Onderwijs & Kwaliteit: Personele zaken: Gebouwen & Beheer:
De heer J. (Jelle) Roders Mevrouw R. (Rachel) Viersma Mevrouw B. (Boukje) de Jager De heer E. (Erwin) Toet De heer D.J (David-Jan) Aris Mevrouw M. (Margo) Stegeman De heer S. (Serge) Mans De heer A. (Arjen) Hoekstra
Adres + nr.: Postcode + plaats: Telefoonnummer: E-mail adres:
Cicerostrook 1 2493 ZL Den Haag 070 327 11 23
[email protected] (mailto:
[email protected])
2.2 Kenmerken van het personeel De directie van de school bestaat uit de directeur. De directie vormt samen met de bouwcoördinatoren (onderbouwmiddenbouw-bovenbouw) en de zorgcoördinator het directieteam (DCO) van de school. Het schoolteam bestaat uit: 1 directeur 10 voltijd groepsleerkrachten 18 deeltijd groepsleerkrachten 1 vakleerkracht bewegingsonderwijs 1 vakleerkracht muziekonderwijs 1 vakleerkracht beeldende vorming 1 vakleerkracht dramatische vorming 2 onderwijsassistenten 2 administratief medewerkers 1 conciërge 1 remedial teacher 2 intern begeleider 1 rugzakbegeleider Van de 42 medewerkers zijn er 35 vrouw en 7 man. De leeftijdsopbouw wordt gegeven in onderstaand schema (stand van zaken per 1-9-2015). Per 01-09-2015 Ouder dan 55 jaar
Schoolplan 2015-2019
3
7
Montessorischool Leidschenveen
Tussen 46 en 55 jaar
11
Tussen 36 en 45 jaar
15
Tussen 26 en 35 jaar
13
Jonger dan 25 jaar
0
Totaal
42
Onze school heeft een grote groep ervaren leraren; we benutten hen voor de begeleiding van de wat jongere leraren.
2.3 Kenmerken van de leerlingen Onze school wordt bezocht door 486 leerlingen. Van deze leerlingen heeft niemand een gewicht. De kenmerken van de leerlingen en de consequenties daarvan voor onze organisatie en ons onderwijs hebben we beschreven in het document Kenmerken Leerlingen (zie bijlage). In dit document staan de kenmerken per groep beschreven en de consequenties voor de groep(en) en de school. Het leerlingenaantal is redelijk stabiel. In algemene zin hebben wij, op grond van de kenmerken van de leerlingen, de volgende aandachtspunten: Extra aandacht besteden aan het vak spelling Bijlagen 1. Kenmerken van de leerlingen
2.4 Kenmerken van de ouders en de omgeving Onze school staat in een Vinexwijk. Het opleidingsniveau van de ouders is ons bekend (via intakegesprekken). De kengetallen laten zien dat onze school te maken heeft met een HBO-populatie of hoger. Een belangrijk kenmerk van de ouders is ook het relatief hoge percentage leerlingen met gescheiden ouders.
2.5 Sterkte-zwakteanalyse In het kader van ons nieuwe schoolplan zien we voor de komende vier jaren een aantal kansen (intern en extern) en bedreigingen (intern en extern) voor wat betreft de school, het personeel en de leerlingen. We willen daarmee nadrukkelijk rekening houden in ons beleid en onze beleidskeuzen. STERKE KANTEN SCHOOL (In willekeurige volgorde)
ZWAKKE KANTEN SCHOOL (In willekeurige volgorde)
Resultaatgerichte school
Omgaan met gedragsproblemen
Sterke zorgstructuur
Tussentijdse Reken- en Taalresultaten
Team dat zich optimaal inzet
Verkeerssituatie rond de school
Goed onderhouden (net) schoolgebouw Onze school is innovatief (we zorgen voor vernieuwing waar dat wenselijk of noodzakelijk is) Ouders zijn betrokken en participeren op verschillende niveaus. Langlopende projecten voor doelgroepen (o.a. Kids in Bizz voor jonge ondernemers, Boederijschool, Techniekambassadeurs, Lekker in je vel voor a.s. brugklassers)
Hoog niveau van de vaklessen
Schoolplan 2015-2019
8
Montessorischool Leidschenveen
Bijlagen 1. visitatie NMV
2.6 Het schoolgebouw Onze school beschikt over een modern gebouw met een ruim schoolplein. Het gebouw wordt gedeeld met de openbare basisschool Prinses Catharina Amalia en het kindercentrum de Vuurtoren van Vlietkinderen.
Onze ambities zijn: 1.Er zijn heterogene groepen volgens het Montessorimodel 2.De school beschikt over financiële middelen ter vervanging van het meubilair 3.De school beschikt over een veilig schoolplein 4.De school beschikt over een groenplein waar educatieve opdrachten gedaan kunnen worden 5.De school beschikt over een meerjarig onderhoudsplan (MOP)
Schoolplan 2015-2019
9
Montessorischool Leidschenveen
3 Onderwijskundig beleid 3.1 De missie van de school Missie-kern De Montessorischool "Leidschenveen" is een basisschool, gebaseerd op de onderwijskundige principes van Maria Montessori. Wij zijn gestart in augustus 1998 met acht leerlingen. De school telde in 2015 negentien groepen en een leerlingenaantal van rond de 500. De school is een algemeen bijzondere school en gaat niet uit van een levensbeschouwelijk of godsdienstig, maar van een opvoedkundig en onderwijskundig principe. Onze school stelt zich tot taak door middel van geplande leersituaties in een voorbereide omgeving zodanige vormings- en opvoedingssituaties te scheppen dat de haar toevertrouwde leerlingen naar eigen aanleg en mogelijkheden de basis kunnen leggen voor een ontwikkeling naar volwassenheid. De school put haar mogelijkheden uit de mensen (leerlingen, personeel, ouders) die haar maken, met hun talenten en hun beperkingen. De school wordt geleid vanuit de gedachte dat mensen bereid zijn het beste uit zichzelf te halen wanneer zij verantwoordelijk zijn voor de taken waarvoor zij zijn gesteld en medeverantwoordelijk zijn voor het functioneren van de totale schoolgemeenschap. Slogan en kernwaarden Onze slogan is: Wie de sprong waagt leert vliegen. Onze kernwaarden zijn: - Op onze school heerst een professionele cultuur - Op onze school hebben we oog voor de ontwikkeling van het individuele kind - Op onze school hebben we oog voor de belangen van ouders/verzorgers Missiebeleid Beleid om de missie levend te houden: - Missie en visie komen 1 x per jaar aan bod in een personeelsvergadering - Missie en visie zijn opgenomen in de schoolgids
3.2 De visies van de school Visie In het groeiproces, dat naar volwassenheid leidt, neemt onderwijs een belangrijke plaats in. Dit geldt in belangrijke mate voor het kind op de basisschool, omdat jonge leerlingen in de periode van grote leergevoeligheid het grootste gedeelte van hun tijd op school doorbrengen. Net als thuis ontstaan er bewust of onbewust allerlei situaties, die bijdragen tot gedragsvorming in positieve of negatieve zin. De school heeft daarom niet alleen de verantwoordelijkheid voor de overdracht van basiskennis en basisvaardigheden, maar ook voor de vorming van verantwoordelijk gedrag. De vorming van dit gedrag krijgt gestalte in de wijze van omgang tussen leerkracht en leerlingen, omgang van leerlingen met elkaar en in de wijze van omgang met de leerdoelen en leerinhouden. Het uiteindelijke doel, dat Maria Montessori voor ogen stond bij de opvoeding van leerlingen, was dat het kind, eenmaal volwassen geworden, in staat is zelfstandig en als vrij mens zijn plaats in de samenleving in te nemen. “Wij moeten met al onze kennis, inzicht en vernuft het kind tegemoet treden om het te inspireren tot een houding van nieuwsgierigheid en betrokkenheid. Dat te organiseren is de wezenlijke opdracht van de school.” (Dr. Maria Montessori) De visie van Maria Montessori (o.a. te vinden in haar boek “Door het kind naar een Nieuwe Wereld” (1)) hebben wij gekoppeld aan de “Five Minds for the Future”, een set denkgewoonten van Prof Howard Gardner (2), hoogleraar aan de Harvard University. Deze vormen een basis om op een positieve en waardevolle manier bij te kunnen dragen aan de maatschappij van morgen. Deze bestaan uit de volgende “Minds”: De disciplined mind : leren door oefening en discipline, De synthesised mind : verbanden leren leggen, De creative mind : zoeken naar niet voor de hand liggende oplossingen, out-of-the-box denken, De respectfull mind : waardering en respect voor de ander, De ethical mind : besef van de taak en de opdracht in het leven De school staat open voor alle leerlingen, ook voor leerlingen die op enig gebied moeilijk functioneren. Dit heeft uiteraard beperkingen, opgelegd door de wet en/of de mogelijkheden van het systeem. De school is kritisch op haar aanbod en wil een lerende organisatie zijn.
Schoolplan 2015-2019
10
Montessorischool Leidschenveen
1 Montessori, Maria. Door het kind naar een nieuwe wereld. 2 Gardner, Howard (2009). Five minds for the future.- Harvard: Harvard Business. - ISBN 97814221453357
3.3 Aspecten van opvoeden: Levensbeschouwelijke identiteit De aandacht voor levensbeschouwelijke vorming is verweven in het onderwijs. We besteden wel structureel en expliciet aandacht aan het vak geestelijke stromingen. Dit doen wij in projectvorm. We vinden het belangrijk dat leerlingen op een goede wijze met elkaar omgaan en dat ze respect hebben voor de mening en visie van anderen. In relatie met de leerlingenpopulatie besteedt de school beperkt aandacht aan specifieke feesten die gerelateerd kunnen worden aan een bepaalde levensbeschouwing.
3.4 Aspecten van opvoeden: Sociaal-emotionele ontwikkeling Onze school kiest voor de term sociaal-emotionele ontwikkeling, om de emotionele ontwikkeling en het verwerven van sociale vaardigheden in samenhang met elkaar te brengen. Wij verstaan er onder, dat de leerlingen evenwichtig leren omgaan met elkaar en met anderen. Zij leren dat in heterogene groepen: deze zijn samengesteld uit verschillende identiteiten en verschillend van leeftijd en ten gunste van de sociale ontwikkeling. Hiertoe stimuleren wij het: • Samenwerken, samen spelen, elkaar hulp bieden en met elkaar delen • Geven van waardering en respect voor elkaar, elkaars inbreng en mening • Elkaar de ruimte geven om zelfontdekkend bezig te zijn • Oplossingen zoeken en luisteren naar de ander in bijvoorbeeld conflictsituaties • Gevoel van saamhorigheid • Inleven in het gevoel van anderen • Denken over het eigen functioneren en de interactie met de anderen en wat daarbij verbeterd kan worden. Wij zorgen voor een omgeving die mogelijkheden biedt hiervoor en geven vorm aan dagelijkse routines die alle leerlingen tot hun recht laten komen in situaties waarbij interactie tussen leerlingen een belangrijke rol speelt
3.5 Aspecten van opvoeden: Actief burgerschap en sociale cohesie Burgerschapsontwikkeling op onze school. De ontwikkeling tot actief en sociaal burgerschap ligt diep verankerd in ons onderwijs. In iedere situatie vinden sociale processen plaats die opvoeden tot sociaal bewuste burgers. Het Montessorionderwijs met de kosmische visie als uitgangspunt leidt op tot moreel besef en bevordert de attitude om een duurzame bijdrage te leveren aan de school en de maatschappij. Dat vertaalt zich in de praktijk voor de leerlingen in het hebben van daadwerkelijke verantwoordelijkheden. Ze leren om een persoonlijke, creatieve, onafhankelijke en verantwoordelijke rol te vervullen. Uitgangspunt bij deze doelen is, actief te zoeken naar en het stimuleren van het potentieel van leerlingen. Daarbij wordt uitgegaan van de ontwikkelingsfase waarin elk kind zich individueel op een bepaald moment bevindt. Kern van de drie doelstellingen is de bevrijding van het kind uit de beperkende afhankelijkheid van biologische condities, van anderen en van maatschappelijke conventies en rolpatronen. Een zeer concreet voorbeeld om te werken aan bovenstaande doelen is de leerlingenraad, waarin iedere groep door één kind wordt vertegenwoordigd, die eens in de zes weken bijeenkomt om te spreken over de school. Het uitgangspunt daarbij is niet alleen reactief bespreken wat de school(leiding) zou kunnen verbeteren aan het beleid, maar ook preventief: welke bijdrage zouden de leerlingen kunnen leveren om verbeteringen aan te brengen. De vertegenwoordigers brengen nadien weer verslag uit aan hun eigen groep. Burgerschap en de kosmische taak De kosmische visie gaat ervan uit dat ieder organisme binnen een systematiek een taak heeft. Zo heeft de mens ook een kosmische taak. Het speciale aan de kosmische taak van de mens is dat het de taak kan aanpassen aan de maatschappelijke condities van het moment. Een belangrijk en actueel voorbeeld hiervan is de individualisering, waardoor de betrokkenheid op elkaar en op de maatschappij is afgenomen. Dit klinkt door in het onderwijs en vraagt om andere kennis en vaardigheden, ook op het gebied van burgerschapskunde. Ook vraagt deze ontwikkeling om andere manieren van leren en nieuwe toepassingen om kennis en vaardigheden te verwerven. Door burgerschap een prominente plaats in het onderwijs te geven, hoopt de school te bereiken dat individuen, die afkomstig zijn uit de meest uiteenlopende tradities, een gemeenschappelijk perspectief krijgen op de bijdrage die zij als burgers aan de samenleving kunnen leveren. Aandacht voor burgerschap in het onderwijs moet ertoe leiden dat jongeren het vermogen en de bereidheid ontwikkelen om deel uit te maken van een gemeenschap, en dat ze ook daadwerkelijk een actieve bijdrage aan zo’n gemeenschap gaan leveren. Door de gedeelde verantwoordelijkheid van de voorbereide omgeving
Schoolplan 2015-2019
11
Montessorischool Leidschenveen
vragen we expliciet van leerlingen om een bijdrage te leveren aan een nette en geordende klas. Leerlingen ontwikkelen een gevoel van responsabiliteit, doordat ieder kind een bepaalde taak vervult in de klas. En door oudere leerlingen in te zetten bij het handhaven van de regels en afspraken die gelden bij het buiten spelen ontstaat er een gedeelde verantwoordelijkheid voor het sociale klimaat binnen en buiten de school. De visie van Maria Montessori, maar ook die van Howard Gardner (The Five Minds for the Future) onderstrepen de urgentie van goed burgerschap. Vooral the ethical mind doet een beroep op de morele verantwoordelijkheid van het kind (‘Wat is mijn rol in dit geheel’, ‘welke positieve bijdrage kan ik leveren’).
3.6 De kernvakken: Leerstofaanbod Onderwijskundige vormgeving van ons onderwijs De visie van Maria Montessori (o.a. te vinden in haar boek “Door het kind naar een Nieuwe Wereld”(1)) hebben wij gekoppeld aan de “Five Minds for the Future”, een set denkgewoonten van Prof Howard Gardner (2), hoogleraar aan de Harvard University. Deze vormen een basis om op een positieve en waardevolle manier bij te kunnen dragen aan de maatschappij van morgen. Deze bestaan uit de volgende “Minds”: De disciplined mind: leren door oefening en discipline, De synthesised mind: verbanden leren leggen, De creative mind: zoeken naar niet voor de hand liggende oplossingen, out-of-the-box denken, De respectfull mind: waardering en respect voor de ander, De ethical mind: besef van de taak en de opdracht in het leven Onze onderwijskundige doelen zijn in de eerste plaats de doelen, die in artikel 8 van de Wet op het Basisonderwijs zijn beschreven. • Het onderwijs wordt zodanig ingericht, dat de leerlingen een ononderbroken ontwikkelingsproces kunnen doorlopen. Het wordt afgestemd op de voortgang in de ontwikkeling van de leerlingen. • Het onderwijs richt zich in ieder geval op de emotionele en de verstandelijke ontwikkeling en op het ontwikkelen van de creativiteit, op het verwerven van de noodzakelijke kennis en van sociale, culturele en lichamelijke vaardigheden. • Het onderwijs gaat er mede van uit, dat de leerlingen opgroeien in een multiculturele samenleving. • Ten aanzien van leerlingen die extra zorg behoeven, is het onderwijs gericht op individuele begeleiding die is afgestemd op de behoefte van de leerling. Het basisonderwijs is dus verplicht zich te richten op: - De sociaal-emotionele ontwikkeling - De verstandelijke ontwikkeling - Het ontwikkelen van de creativiteit - Het verwerven van de noodzakelijke kennis - De verwerven van sociale vaardigheden - Het verwerven van culturele vaardigheden - Het verwerven van lichamelijke vaardigheden
1 Montessori, Maria. Door het kind naar een nieuwe wereld. 2 Gardner, Howard (2009). Five minds for the future.- Harvard: Harvard Business. - ISBN 97814221453357 Beoordeling De ambities worden één keer per vier jaar beoordeeld door directie en team m.b.v. de Quick Scan (WMK-MO) Omschrijving
Resultaat
Quick Scan 2013-2014 - Aanbod
3,74
Verbeterpunt
Prioriteit
De school heeft zicht op de kerndoelen Nederlandse taal en rekenen en wiskunde.
hoog
3.7 Het lusmodel
Schoolplan 2015-2019
12
Montessorischool Leidschenveen
Het Lusmodel Het Lusmodel is basis voor een beschrijving van de methodiek/didactiek in ons Montessorionderwijs. Door activiteiten van het kind op verschillende momenten in de lus te bezien, wordt de leerweg die het kind aflegt zichtbaar en kan de leraar zijn handelen afstemmen op het gedrag van het kind. Het werken volgens het model is gerelateerd aan een aantal belangrijke principes die ons Montessorionderwijs specifiek maken. De voorbereide omgeving wordt vormgegeven op basis van de kenmerken van de kosmische theorie. De leerlingen zijn zo veel mogelijk gegroepeerd in heterogene leeftijdsgroepen: 3 - 6 jaar / 6 - 9 jaar / 9 - 12 jaar. Begeleiding, instructie en overdracht vanuit de leraar vinden in hoofdzaak individueel plaats. De leraar signaleert systematisch, observeert gericht, evalueert en registreert en neemt op basis hiervan beslissingen over de begeleiding van het kind.
3.8 De kernvakken: Taalleesonderwijs Het vakgebied Nederlandse taal krijgt veel aandacht in ons curriculum. We leren de kinderen taal om goed met anderen om te kunnen gaan en om effectief te kunnen communiceren. Om de wereld om je heen goed te kunnen begrijpen is het nodig om de taal adequaat te leren gebruiken. Ook bij veel andere vakken heb je taal nodig. Het is belangrijk dat kinderen snel goed kunnen lezen omdat ze daardoor de informatie bij de andere vakken sneller kunnen begrijpen en gebruiken. Onze ambities zijn: 1. 2. 3. 4. 5.
De school heeft een leerlijn aanvankelijk lezen ontwikkeld De school beschikt over een Protocol Dyslexiebeleid De school geeft technisch lezen in alle groepen (t/m groep 8) De school heeft een kinddossier voor spelling ontwikkeld De school beschikt over goede (actuele) methodes voor begrijpend lezen en technisch lezen
Beoordeling De ambities worden één keer per vier jaar beoordeeld door directie en team m.b.v. de Quick Scan (WMK-MO) Omschrijving
Resultaat
Quick Scan 2012-2013 - Taalleesonderwijs
3,58
Verbeterpunt
Prioriteit
Structureler aandacht besteden aan spellingonderwijs
hoog
3.9 De kernvakken: Rekenen en Wiskunde Rekenen en wiskunde vinden we een belangrijk vak. In de loop van het primair onderwijs verwerven leerlingen - in de context van voor hen betekenisvolle situaties- geleidelijk vertrouwdheid met getallen, maten, vormen, structuren en de daarbij passende relaties en bewerkingen. Ze leren ‘wiskundetaal’ gebruiken en worden ‘wiskundig geletterd’ en gecijferd. De wiskundetaal betreft onder andere rekenkundige, wiskundige en meetkundige zegswijzen, formele en
Schoolplan 2015-2019
13
Montessorischool Leidschenveen
informele notaties, schematische voorstellingen, tabellen, grafieken en opdrachten voor de rekenmachine. De onderwerpen waaraan leerlingen hun ‘wiskundige geletterdheid’ ontwikkelen zijn van verschillende herkomst: het leven van alledag, andere vormingsgebieden en de wiskunde zelf. Bij de selectie en aanbieding van de onderwerpen wordt rekening gehouden met wat leerlingen al weten en kunnen, met hun verdere vorming, hun belangstelling en de actualiteit, zodat leerlingen zich uitgedaagd voelen tot wiskundige activiteit en zodat ze op eigen niveau, met plezier en voldoening, zelfstandig en in de groep uit eigen vermogen wiskunde doen: wiskundige vragen stellen en problemen formuleren en oplossen. In de reken-wiskundeles leren leerlingen een probleem wiskundig op te lossen en een oplossing in wiskundetaal aan anderen uit te leggen. Ze leren met respect voor ieders denkwijze wiskundige kritiek te geven en te krijgen. Het uitleggen, formuleren en noteren en het elkaar kritiseren leren leerlingen als specifiek wiskundige werkwijze te gebruiken om alleen en samen met anderen het denken te ordenen, te onderbouwen en fouten te voorkomen. We besteden aandacht aan het automatiseren van het geleerde. We constateren dat rekenen in toenemende mate taliger is geworden en dat dit bij steeds meer leerlingen leidt tot problemen. Het automatiseren richt zich op kale sommen (om de basisvaardigheden goed in te slijpen). We gebruiken hiervoor de rekenenkaarten WMBO en de citotoetsen om de ontwikkeling van de leerlingen te volgen. Onze ambities zijn: 1. 2. 3. 4.
Wij beschikken over een uitgebreid arsenaal aan montessorimaterialen (groep 1 t/m 8) In groep 1 en 2 wordt er les gegeven aan de hand van leerlijnen Wij volgen de ontwikkeling van de leerlingen m.b.v. het Cito-LVS De leraren beschikken over voldoende kennis en vaardigheden t.a.v. de moderne rekendidactiek (ze zijn op de hoogte van de nieuwste inzichten) 5. In de midden- en bovenbouw werken de kinderen met een rekendossier. In de bovenbouw in een digitale leeromgeving, Math (Exova) Beoordeling De ambities worden een keer per vier jaar beoordeeld door directie en team m.b.v. de Quick Scan (WMK-MO) Omschrijving
Resultaat
Quick Scan 2014-2015 - Rekenen en Wiskunde
3,73
Quick Scan 2014-2015 - Automatiseren Rekenen en Wiskunde
3,67
Verbeterpunt
Prioriteit
Actualiseren van het rekenaanbod in de onderbouw
gemiddeld
3.10 De kernvakken: Wereldoriëntatie Zowel de leergebied overstijgende doelen als de kerndoelen voor wereldoriëntatie worden bij ons op school ingepast in de Montessorionderwijspraktijk. Dit betekent dat de leerlingen door “Kosmische opvoeding en onderwijs" (KOO) zicht krijgen op wetmatigheden, samenhangen en ontwikkelingen in datgene, wat zich in de wereld afspeelt. Om de ontwikkelingslijnen en de kerndoelen te realiseren, werken wij op school projectmatig. Alle kerndoelen en ontwikkelingslijnen komen terug in de projecten. We gebruiken hierbij de methode voor kosmisch onderwijs DaVinci. Deze methode is speciaal ontwikkeld voor het Montessorionderwijs en biedt een raamwerk waar binnen diverse werkvormen plaatsvinden. Onze ambities zijn: 1. Wij gebruiken een moderne methode voor kosmisch onderwijs 2. Wij besteden gericht aandacht aan gezond gedrag (via projecten) 3. Wij besteden gericht aandacht aan verkeersonderwijs. Aan het begin van elk jaar maakt onze school concrete afspraken over de uitvoering van de verschillende verkeersactiviteiten in het Schoolactieplan Verkeer 4. In groep acht krijgen de leerlingen lessen over seksuele voorlichting. Verder leren ze verschillen te accepteren en respecteren en om te gaan met groepsdruk ("Lekker in je vel")
3.11 ICT
Schoolplan 2015-2019
14
Montessorischool Leidschenveen
ICT is een geïntegreerd onderdeel van het curriculum, de schoolorganisatie en het klimaat bij ons op school. De manier waarop wij ICT op school gebruiken sluit aan bij onze missie en visie en de vertrekpunten die hieruit voortvloeien. Wij willen iedere leerling een stevige basis bieden voor een toekomst in onze samenleving. ICT speelt een belangrijke rol in deze samenleving. Daarom leren wij onze leerlingen op een verantwoordelijke manier met digitale middelen te werken. Daarnaast is ICT een ondersteunend middel waarmee wij onderwijs willen bieden dat is afgestemd op de mogelijkheden van de individuele leerling en onze manier van werken in het Montessorionderwijs. Onze ambities zijn: 1. Vergroting van de autonomie van het kind 2. De leerlingen leren de computer en andere apparaten zelfstandig te gebruiken 3. De leerlingen leren zelf te bepalen wanneer zij ICT nodig hebben 4. De leerlingen leren met behulp van ICT leerstof zelfstandig te verwerken 5. De leerlingen maken op een verantwoorde manier gebruik van de ICT-faciliteiten op de school 6. De leerlingen leren om op een veilige en verantwoorde manier gebruik te maken van het internet Beoordeling De ambities worden één keer per vier jaar beoordeeld door directie en team m.b.v. de Quick Scan (WMK-MO) Omschrijving
Resultaat
Quick Scan 2013-2014 - Informatie- en communicatietechnologie (ICT)
3,54
Verbeterpunt
Prioriteit
Opstellen van een ICT-curriculum
gemiddeld
Actualiseren beleidsplan
gemiddeld
Bijlagen 1. Beleidsplan ICT
3.12 De kernvakken: Kunstzinnige vorming Om de kerndoelen zo goed mogelijk na te kunnen streven, wordt er op school veel aandacht besteed aan kunstzinnige oriëntatie. Er is een cultuurcoördinator aangesteld die het aanbod van de kunstzinnige en culturele activiteiten organiseert en waarborgt. Ook zijn er vakleerkrachten in dienst voor de vakken beeldende vorming, muzikale vorming en dansante vorming. Zij verzorgen wekelijks lessen binnen hun vakgebied in de verschillende bouwen. Zij doen dit naar aanleiding van een globaal driejarenplan, dat zij voor elke bouw hebben opgesteld. In die drie jaren komen verschillende aspecten van hun vakgebied aan bod. Voor dramatische vorming wordt gewerkt met een freelance vakleerkracht, die op de hoogte is van het kunst- en cultuurbeleid binnen de school. Naast deze vaklessen, neemt de school deel aan het Cultuurmenu, waarbij leerlingen uit alle bouwen elk jaar de gelegenheid krijgen kennis te maken met verschillende Haagse erfgoedinstellingen. Alle bouwen gaan één keer per jaar naar een voorstelling. Er wordt geprobeerd om in deze voorstellingen zo veel mogelijk variatie te brengen, zodat leerlingen tijdens hun basisschooltijd toneel, muziek en dans te zien krijgen. Elk tweede schooljaar wordt er een schoolbreed kunstproject georganiseerd, waarbij telkens één van de volgende kunstdisciplines in de schijnwerpers staat: beeldende kunst, muziek of dans. Tijdens de vaklessen wordt het onderwerp uitvoerig geïntroduceerd om het vervolgens in de klassen ook te laten leven. Dit project wordt afgesloten met een presentatie. Onze ambities zijn: 1. 2. 3. 4. 5.
Wij geven lessen beeldende vorming Wij geven muzieklessen (inclusief het leren gebruiken van instrumenten) Wij geven lessen dansante vorming Wij hebben vakdocenten voor deze vakken in dienst Wij besteden aandacht aan dramatische expressie (in projectvorm)
3.13 De kernvakken: Bewegingsonderwijs
Schoolplan 2015-2019
15
Montessorischool Leidschenveen
De lessen bewegingsonderwijs worden uitgevoerd volgens het Basisdocument Bewegingsonderwijs (uitgave SLO en Koninklijke Vereniging voor Lichamelijke Opvoeding, Jan Luiting Fonds), waarbij alle doelstellingen van de kerndoelen aan bod komen. Leerlingen bewegen veel en graag. Het behouden van die actieve leefstijl is een belangrijke doelstelling van dit leergebied. Om dat doel te bereiken leren leerlingen in het bewegingsonderwijs deelnemen aan een breed scala van bewegingsactiviteiten, zodat ze een ruim ‘bewegingsrepertoire’ opbouwen. Dat repertoire bevat motorische aspecten, maar ook sociale vaardigheden. Leerlingen leren de hoofdbeginselen van de belangrijkste bewegings- en spelvormen ervaren met aansprekende bewegingssituaties. Onze ambities zijn: 1. 2. 3. 4. 5. 6.
Wij beschikken over een goed gefaciliteerd speelleerlokaal voor de jongste leerlingen Wij beschikken over een goed gefaciliteerd gymlokaal voor de midden- en bovenbouwleerlingen. Wij besteden voldoende tijd aan lichamelijke opvoeding (zie rooster) In elke bouw zijn voldoende leraren bevoegd om bewegingsonderwijs te verzorgen Wij beschikken over een vakdocent Lichamelijke Opvoeding Eénmaal per jaar wordt een sportdag voor de gehele school georganiseerd
3.14 De kernvakken: Wetenschap en Techniek Eén van de doelen van onderwijs in wetenschap en techniek is om de verwondering, nieuwsgierigheid en de exploratieve houding van kinderen verder te ontwikkelen. Het gaat hierbij om onderzoekend en ontwerpend leren, waarmee '21ste-eeuwse' vaardigheden worden ontwikkeld zoals creativiteit, ondernemingszin, kritisch denken, kunnen samenwerken en ICT-geletterdheid. En het brengt kinderen kennis bij over de wereld. Thema’s die daarbij aan bod komen zijn gezondheid, natuur en ruimte, de technologische, bebouwde en maatschappelijke omgeving, hoe die in het verleden tot stand zijn gekomen en hoe we daar nu en in de toekomst op een duurzame en veilige manier mee om kunnen gaan. Onze ambities zijn: 1. Wij beschikken over een doorgaande leerlijn voor wetenschap en technologie, die gekoppeld is aan de kosmische leerlijn van Da Vinci. Wij gebruiken hiervoor de Techniek Torens 2. Wij beschikken over een techniekcoördinator. Deze is voorzitter van een techniekcommissie waarin uit iedere bouw twee vertegenwoordigers plaatsnemen. De techniekcommissie komt regelmatig bijeen om het techniekbeleid van de school concreet vorm te geven 3. Wij toetsen de kennis en vaardigheden m.b.t. wetenschap en techniek door kinderen uit te dagen na te denken over de toepassing van de technische principes die aan bod zijn gekomen 4. Wij koppelen wetenschap en technologie aan 21st century skills, door creativiteit te stimuleren, kritisch te leren denken over wetenschap en technologie, samen te werken en hierbij gebruik te maken van ICT toepassingen 5. Wij beschikken over een beleidsplan wetenschap en technologie; 6. Wij beschikken over een 3D printer, die ingezet kan worden voor onderzoekend en ontwerpend leren 7. Wij bieden kinderen de gelegenheid deel te nemen aan het Techniektoernooi en de (Junior) First Lego League 8. Wij leiden in de midden- en bovenbouw een aantal kinderen die affiniteit hebben met wetenschap en technologie op tot techniekambassadeurs, door uitgebreide instructie bij een aantal leskisten van de Techniek Torens. Dit wordt gedaan door een aantal onderbouwleerkrachten in een roulatieschema op vrijdagmiddagen. Beoordeling De ambities worden één keer per vier jaar beoordeeld door directie en team m.b.v. de Quick Scan (WMK-MO) Omschrijving
Resultaat
Quick Scan 2013-2014 - Wetenschap en Techniek
3,05
Verbeterpunt
Prioriteit
Doorgaande leerlijn techniek opstellen
hoog
3.15 De kernvakken: Engelse taal
Schoolplan 2015-2019
16
Montessorischool Leidschenveen
Beheersing van de Engelse taal vinden we van belang omdat kennis van deze taal steeds belangrijker wordt door de toenemende internationalisering, de groeiende mobiliteit en het veelvuldige gebruik van nieuwe media. Wij maken in de onder-, midden- en bovenbouw gebruik van de methode Groove.Me. Groove.Me gebruikt het digibord als uitgangspunt, maar biedt daarnaast ook activiteiten voor in de kring of kleine groepjes. Deze methode sluit aan bij de kerndoelen Engels voor het basisonderwijs en leent zich goed voor Montessorionderwijs omdat leerlingen er gemakkelijk zelfstandig mee kunnen werken. Daarnaast werkt de bovenbouw ook met Just do it. Onze ambities zijn: 1. In groep 1 t/m 8 wordt het programma Groove.Me ingezet 2. In groep 6, 7 en 8 besteden we structureel aandacht aan de Engelse taal (Just do it) 3. Er is een samenwerking en uitwisseling opgezet met de British School in de wijk Beoordeling De ambities worden één keer per vier jaar beoordeeld door directie en team m.b.v. de Quick Scan (WMK-MO) We zijn als school op zoek naar nieuwe ankerpunten in ons aanbod van Engelse taal. De beschreven situatie is de beginsituatie. We zullen in een ander document aanbevelingen doen en richting geven aan een nieuwe invulling van ons Engelse taalonderwijs. Verbeterpunt
Prioriteit
Aanpassen en actualiseren van ons aanbod.
hoog
Kwaliteitskaart Engels maken
laag
3.16 Het lesgeven: Gebruik leertijd Op onze school willen we de leertijd effectief besteden omdat we beseffen dat leertijd een belangrijke factor is voor het leren van onze leerlingen. We proberen daarom verlies van leertijd te voorkomen. We hanteren een continue rooster. Ook willen we ze voldoende leertijd geven (te plannen) om zich het leerstofaanbod eigen te maken. In principe trachten we alle leerlingen in acht jaar de einddoelen basisonderwijs te laten halen. Onze ambities zijn: 1. 2. 3. 4. 5.
De leraren bereiden zich goed voor: programma en tijd(en) De leraren zorgen voor een effectief klassenmanagement (voorkomen verlies leertijd) Op schoolniveau wordt er voldoende onderwijstijd gepland De leraren beschikken over een rooster voor vaklessen door vakdocenten De leraren variëren de hoeveelheid leertijd afhankelijk van de onderwijsbehoeften
Beoordeling De ambities worden een keer per vier jaar beoordeeld door directie en team m.b.v. de Quick Scan (WMK-MO) Omschrijving
Resultaat
Quick scan groepsleerkrachten 2011-2012 - Tijd
3,57
3.17 Het lesgeven: Pedagogisch handelen Onze leraren zijn van cruciaal belang. Zij hebben (onder meer) een vormende (opvoedende) taak: hun leerlingen op te voeden tot goede burgers. Daarom vinden we het belangrijk dat leerlingen goed met zichzelf en met anderen (dichtbij en ver weg) kunnen omgaan. Leraren creëren daartoe een veilig en gestructureerd klimaat waarin leerlingen zich gewaardeerd en gerespecteerd voelen. Kernwoorden zijn: relatie, competentie en autonomie. Wij hechten veel waarde aan een positieve en motiverende leraar, een begeleider die ervoor zorgt dat de leerlingen het werk zelfstandig (samen met anderen) kunnen doen. Daarbij hanteren we duidelijke regels en ambities: 1. 2. 3. 4. 5.
De leraren zorgen voor een ordelijke klas De leraren zorgen voor een voorbereide uitdagende (leer)omgeving De leraren gaan positief en belangstellend met de leerlingen om [kennen de leerlingen] De leraren zorgen voor interactie met en tussen de leerlingen De leraren bieden de leerlingen structuur
Schoolplan 2015-2019
17
Montessorischool Leidschenveen
6. De leraren zorgen voor veiligheid 7. De leraren hanteren de afgesproken regels en afspraken 8. De leraren laten de leerlingen zelfstandig (samen) werken Beoordeling De ambities worden één keer per vier jaar beoordeeld door directie en team m.b.v. de Quick Scan (WMK-MO) Omschrijving
Resultaat
Vragenlijst leerlingen 2012-2013 - Pedagogisch handelen
3,32
3.18 Het lesgeven: Didactisch handelen Op onze school geven de leraren Montessorionderwijs. Zij beschikken over het Montessoridiploma of studeren hiervoor. We richten het onderwijs op het individuele kind en differentiëren bij de instructie (directe instructie) en de verwerking (zowel naar inhoud als naar tempo). Omdat we veel waarde hechten aan de zelfstandigheid van de leerlingen laten we leerlingen waar mogelijk samenwerken. Onze ambities zijn: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9.
De instructie wordt geïndividualiseerd of gedifferentieerd aangeboden De leraren geven directe instructie De leraren zorgen dat er meerdere oplossingsstrategieën aan bod komen De leerlingen werken zelfstandig samen De leraren geven ondersteuning en hulp (vaste ronde) De leraren laten leerlingen hun werk zo veel mogelijk zelf corrigeren De leraren zorgen voor stofdifferentiatie op individueel niveau De leraren zorgen voor tempodifferentiatie op individueel niveau De groepsleraren beschikken over een Montessoridiploma
Beoordeling De ambities worden één keer per vier jaar beoordeeld door directie en team m.b.v. de Quick Scan (WMK-MO) Omschrijving
Resultaat
Quick Scan 2014-2015 - Didactisch Handelen
3,71
3.19 Het lesgeven: Actieve en zelfstandige houding van de leerlingen Op onze school hechten we veel waarde aan de zelfstandigheid van de leerlingen. Kernwoorden daarbij zijn: zelf (samen) onderzoeken, zelf (samen) ontdekken, zelf (samen) kiezen, zelf (samen) doen. Naast zelfstandigheid vinden we het belangrijk om de eigen verantwoordelijkheid van onze leerlingen te ontwikkelen. Het is vanzelfsprekend dat autonomie en eigen verantwoordelijkheid niet betekent dat de leraren de leerlingen te snel en te gemakkelijk loslaten. Leraren begeleiden de leerprocessen en doen dat “op maat”: leerlingen die (wat) meer sturing nodig hebben, krijgen die ook. Onze ambities zijn: 1. 2. 3. 4. 5.
De leraren betrekken de leerlingen actief bij de lessen De leerlingen werken met dag- en weekplanningen De leerlingen bepalen in belangrijke mate wat zij wanneer doen (en hoe, en met wie) De leraren laten de leerlingen, waar mogelijk, samenwerken en elkaar ondersteunen De leraren leren de leerlingen doelmatig te plannen
Beoordeling De ambities worden één keer per vier jaar beoordeeld door directie en team m.b.v. de Quick Scan (WMK-MO) Omschrijving
Resultaat
Quick Scan 2014-2015 - Actieve en zelfstandige rol van de kinderen
3,69
3.20 Het lesgeven: Klassenmanagement Met klassenmanagement bedoelen we: sturen, plannen, regelen en organiseren. Wij vinden dat onze leraren pas
Schoolplan 2015-2019
18
Montessorischool Leidschenveen
succesvol kunnen zijn als ze hun instructie en de leeractiviteiten van de leerlingen goed kunnen organiseren. Onze ambities zijn: 1. 2. 3. 4.
De leraren zorgen voor een effectieve voorbereide omgeving in hun lokaal De leraren hanteren heldere regels en routines De leraren voorkomen probleemgedrag De leraren zorgen ervoor dat de les activiteiten goed georganiseerd zijn
Beoordeling Eén keer per vier jaar wordt de school gevisiteerd door de Nederlandse Montessori Vereniging Omschrijving
Resultaat
Zelfevaluatie ivm visitatie - Zelfevaluatie
3,75
Zelfevaluatie ivm visitatie - Lokaal
3,63
3.21 De zorg voor leerlingen: Zorg en begeleiding We streven ernaar dat iedere leerling zich ononderbroken kan ontwikkelen en ontplooien. Omdat we te maken hebben met verschillen, moet het onderwijsleerproces zo ingericht worden, dat dit ook mogelijk is. In de eerste plaats moeten de leraren daarom de leerlingen goed kennen (wat is hun niveau?, wat zijn de kenmerken van de leerlingenpopulatie?). Daarna moeten de leerlingen goed gevolgd worden: hoe verloopt het ontwikkelproces? Daar waar nodig volgt zorg en begeleiding. Deze zorg kan gericht zijn op leerlingen die wat minder kunnen, maar ook op leerlingen die wat meer kunnen. Om het ontwikkelproces te volgen, hanteren we het MKVS en CITO-LVS. Leerlingen die in de groep opvallend functioneren qua gedrag of leerprestaties komen in aanmerking voor extra zorg. Ook leerlingen met een E- of D-score, leerlingen die sterk terugvallen en leerlingen met een A-plus-score komen in aanmerking voor extra zorg. In eerste instantie wordt de zorg en begeleiding uitgevoerd door de leraar. Onze ambities zijn: 1.De leraren kennen de leerlingen 2.De leraren signaleren vroegtijdig welke leerlingen zorg nodig hebben 3 .Ouders worden betrokken bij de (extra) zorg voor hun kind 4.Externe partners worden, indien noodzakelijk, betrokken bij de zorg voor leerlingen 5.De school gebruikt een samenhangend systeem van instrumenten en procedures voor het volgen van de prestaties en de ontwikkeling van de leerlingen 6.Op basis van een analyse van de verzamelde gegevens bepaalt de school de aard en de zorg voor zorgleerlingen 7.De school voert de zorg planmatig uit 8.De school gaat zorgvuldig de effecten van de zorg na 9.De intern begeleider coördineert de zorg en begeleiding We hebben een ondersteuningsteam dat bestaat uit de volgende personen: de zorgcoördinator, de intern begeleiders, de kwaliteitscoördinator verrijkingscoördinator de remedial teacher, de onderwijsassistent, de individueel begeleider (belast met de arrangementen) en de schoolmaatschappelijk werker. Een aantal leerkrachten zijn belast met extra ondersteuningstaken buiten de groep. De schoolmaatschappelijk werker biedt, indien nodig en op verzoek van de ondersteuningscoördinator, sociaal-emotionele ondersteuning aan leerlingen en leerkrachten De zorgcoördinator en de intern begeleider hebben leidinggevende en coördinerende taken. De overige leden van het zorgteam hebben uitvoerende taken Doelen van de zorg: 1. Borgen van een structurele en duidelijke plaats van het zorgteam. 2. Optimaliseren van onze zorg voor leerkrachten met handelingsverlegenheid en ondersteuningsbehoeften door de interne zorgcoördinator en zorgcommissie 3.Borgen van onze heldere lijnen(zoals het dyslexieprotocol), duidelijke procedures en uniforme formulieren(zoals het digitaal overdrachtsformulier) 4.Tijdig inschakelen van externe deskundigen 5.Sneller starten met hulp aan kinderen die ondersteuning nodig hebben(proactief) 6. Inzetten op zoveel mogelijk ondersteuning in de groep. In de eerste plaats voor de leerkracht die het leert zelf te doen
Schoolplan 2015-2019
19
Montessorischool Leidschenveen
7. Ondersteunen en kritisch volgen van veranderingsprocessen 8. Zicht krijgen op onze (on)mogelijkheden in het begeleiden van kinderen met specifieke onderwijsbehoeften (herziening school ondersteuningsprofiel (SOP) in schooljaar 2015 – 2016) Beoordeling De ambities worden één keer per vier jaar beoordeeld door directie en team m.b.v. de Quick Scan (WMK-MO) Omschrijving
Resultaat
Quick Scan 2014-2015 - Zorg en begeleiding (en toetsinstrumenten)
3,75
Bijlagen 1. Zorgbrochure
3.22 De zorg voor leerlingen: Afstemming Op onze school stemmen we ons onderwijs en ons onderwijsaanbod af op de individuele onderwijsbehoeften van de leerlingen (wat heeft dit kind op dit moment van ons nodig). We werken volgens de Montessorimethode. De leraren stemmen hun instructie, het aanbod en de tijd af op de onderwijsbehoefte van de leerlingen. Onze ambities zijn: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.
De instructie wordt individueel aangeboden De leraren geven directe instructie De leerlingen werken zelfstandig samen De leraren geven ondersteuning en hulp (vaste ronde) De leraren laten leerlingen hun werk zo veel mogelijk zelf corrigeren De leraren zorgen voor stofdifferentiatie De leraren zorgen voor tempodifferentiatie
Beoordeling De ambities worden één keer per vier jaar beoordeeld door directie en team m.b.v. de Quick Scan (WMK-MO) Omschrijving
Resultaat
Quick Scan 2014-2015 - Afstemming
3,81
3.23 Talentontwikkeling Om onze leerlingen optimaal toe te rusten op de 21ste eeuw is het noodzakelijk dat we oog hebben voor de individuele talenten van de leerlingen. Daarbij gaat het ons om talenten in de meest brede zin van het woord. De school maakt voor de signalering van hoogbegaafdheid onder andere gebruik van het Digitaal Handelingsprotocol Hoogbegaafdheid. Dit protocol is een compleet systeem voor de identificatie en begeleiding van hoogbegaafde leerlingen. Het stelt de leerkracht in staat om met behulp van de computer een passend leerprogramma samen te stellen voor leerlingen die meer dan gemiddeld begaafd zijn. Hoogbegaafde leerlingen die behoefte hebben aan extra uitdaging (verrijking) krijgen dit aangeboden zowel binnen als buiten de groep. Het leerstofaanbod wordt afgestemd op de individuele behoeften en talenten van een leerling. Er wordt met hoogbegaafde leerlingen wekelijks gewerkt aan verrijking, om de voortgang van hun ontwikkeling op school te kunnen onderbouwen. Dit gebeurt door workshops, waarin het overkoepelende leerdoel is om de leerling te begeleiden tot zelfstandig leren, met inzicht in de eigen stijl van denken, werken en leren. Het theoretisch raamwerk voor deze lessen wordt gevormd door het model dat Robert Sternberg presenteert in zijn boek Teaching for the successful Intelligence (2000 en 2007)(1), waarin hij onderscheid maakt tussen analytische, creatieve en praktische intelligentie. Onze ambities zijn: 1. 2. 3. 4. 5.
De leraren signaleren en registreren talenten bij hun leerlingen De leraren stemmen hun aanbod en organisatie af op specifieke talenten van kinderen De leraren zetten ICT in relatie met het ontwikkelen van talenten Op onze school besteden we gericht aandacht aan Techniekonderwijs, Cultuureducatie en Sport en Bewegen Onze school heeft oog voor de ontwikkeling van de 21st century skills (Howard Gardner)
Schoolplan 2015-2019
20
Montessorischool Leidschenveen
1. Sternberg, R.J., & Grigorenko, E. L. (2000). Teaching for successful intelligence. Arlington Heights, IL: Skylight Training and Publishing Inc.- ISBN 9781412955812
3.24 De zorg voor leerlingen: Passend onderwijs Wij vinden dat elk kind recht heeft op goed en passend onderwijs. In beginsel zijn wij het eens met de stelling dat zo veel mogelijk kinderen regulier primair onderwijs moeten kunnen volgen. Wij realiseren ons dat we een zorgplicht hebben. Onze school richt zich op het geven van basisondersteuning en in enkele gevallen op het geven van extra ondersteuning. In ons schoolondersteuningsprofiel (zie bijlage) hebben we beschreven welke ondersteuning we wel en niet kunnen geven. Voor leerlingen bij ons op school die extra ondersteuning behoeven is een traject vastgelegd. Dit traject staat beschreven in de zorgbrochure van de school (zie bijlage) De ervaring heeft geleerd dat een aantal factoren een belangrijke rol spelen bij het succesvol profiteren van het Montessorionderwijs: wanneer een leerling voldoende zelfstandig is, in staat is tot samenwerken, een bepaalde flexibiliteit bezit en sociaal-emotioneel goed in zijn vel zit, is er veel mogelijk in de individuele ondersteuning. Andersom is gebleken dat de prikkelrijke, flexibele onderwijsomgeving voor sommige leerlingen een negatief effect heeft op het gedrag en de leerresultaten. Leerlingen die veel baat hebben bij een duidelijke structuur, een rustige, prikkelarme omgeving profiteren onvoldoende van het Montessorionderwijs. Onze ambities zijn: 1. 2. 3. 4. 5.
Onze school beschikt over een ondersteuningsprofiel Onze school biedt basisondersteuning Onze school beschikt over een strategisch beleid om de extra ondersteuning uit te breiden De ouders hebben inzicht in de essenties van ons ondersteuningsprofiel De school participeert in netwerken om extra ondersteuning te kunnen garanderen
3.25 De opbrengsten Ons onderwijs is geen vrijblijvende aangelegenheid. We streven (zo hoog mogelijke) opbrengsten na m.b.t. met name Taal, Rekenen en de sociaal-emotionele ontwikkeling. We achten het van belang dat de leerlingen presteren naar hun mogelijkheden, zodat ze in staat zijn zelfstandig als volwassenen hun plaats in de samenleving te kunnen innemen. Passend en succesvol vervolgonderwijs vormt de brug daar naar toe. Onze ambities zijn: 1. De leerlingen realiseren aan het eind van de basisschool de verwachte opbrengsten (op grond van hun kenmerken) [m.n. Rekenen en Taal] 2. De leerlingen realiseren tussentijds de verwachte opbrengsten (op grond van hun kenmerken) [m.n. Rekenen en Taal] 3. De sociale vaardigheden van de leerlingen liggen op het niveau dat verwacht mag worden (op grond van hun kenmerken) 4. Leerlingen ontwikkelen zich naar hun mogelijkheden 5. De leerlingen doorlopen de basisschool in acht jaar 6. De leerlingen krijgen de juiste adviezen voor vervolgonderwijs 7. De leerlingen presteren naar verwachting in het vervolgonderwijs
Beoordeling De ambities worden één keer per vier jaar beoordeeld door directie en team m.b.v. de Quick Scan (WMK-MO) Omschrijving
Resultaat
Quick Scan 2014-2015 - Opbrengsten
3,66
Verbeterpunt
Prioriteit
De taalresultaten van de leerlingen aan het eind van de basisschool liggen tenminste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht.
hoog
Schoolplan 2015-2019
21
Montessorischool Leidschenveen
Verbeterpunt
Prioriteit
De rekenresultaten van de leerlingen aan het eind van de basisschool liggen tenminste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht.
hoog
De resultaten van de leerlingen voor Nederlandse taal en voor rekenen en wiskunde tijdens de schoolperiode liggen tenminste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht.
hoog
Schoolplan 2015-2019
22
Montessorischool Leidschenveen
4 Personeelsbeleid 4.1 Integraal personeelsbeleid Integraal personeelsbeleid is inmiddels een begrip in onderwijsland. Persoonlijk ontwikkelingsplan en de gesprekscyclus zijn daarbinnen begrippen aan het worden. Integraal personeelsbeleid betekent kort geformuleerd: afstemming tussen de organisatiedoelen en de doelen en ontwikkeling van individuele medewerkers. De visie (‘waar staan wij voor’) en de missie (‘waar gaan wij voor’) moeten helder geformuleerd worden en gedragen worden door het personeel. Aan de hand daarvan worden doelstellingen voor de komende jaren opgesteld voor de school. Vervolgens vertalen we die doelstellingen naar medewerkers toe. In elk persoonlijk ontwikkelingsplan zullen we delen van die doelstelling tegenkomen. Elke medewerker zal zelf moeten aangeven welke bijdrage zij of hij gaat leveren aan het bereiken van onze doelen. Uiteraard wordt een ieder daarbij ondersteund door de directeur. Door het werken met persoonlijke ontwikkelingsplannen geven we richting aan de ontwikkeling van de medewerker en sturen daarmee op de doelstellingen van onze school. Om de voortgang van ontwikkeling te volgen is het noodzakelijk dat er geregeld een gesprek is over het persoonlijk ontwikkelingsplan tussen leidinggevende en medewerker. Wij kiezen voor een cyclus van twee jaar waarin we een gesprek hebben over de planning, de voortgang en de evaluatie van het persoonlijk ontwikkelingsplan. Bijlagen 1. IPB beleidsplan
4.2 De organisatorische doelen van de school We hebben inzichtelijk hoe het personeelsbestand er (kwantitatief en kwalitatief) uit ziet en wat wenselijk is op een termijn van vier jaar en welke acties er ondernomen worden om het gewenste personeelsbestand dichterbij te brengen. De gewenste situatie is afgeleid van onze missie, visie(s) en afspraken. Specifieke taken en functies
Huidige situatie 2014-2015
Gewenste situatie 2015-2019
38
38
7-31
8-30
1
Aantal personeelsleden onderwijskundig
2
Verhouding man/vrouw
3
LA-leraren
18
20
4
LB-leraren
8
8
5
LC-leraren
1
1
6
Aantal IB'ers
2
2
7
Gediplomeerde bouwcoördinatoren
3
3
8
Opleiding schoolleider
1
2
9
ICT-specialisten
3
3
10
Onderwijsassistenten
2
2
11
Taalspecialisten
1
1
12
Gedragsspecialist
1
3
13
Specialist Wereldoriëntatie
0
1
28
32
0
1
14 Montessoridiploma 15 Specialist het jonge kind
De consequenties van onze organisatorische doelen komen standaard aan de orde bij de POP-ontwikkeling en in de functioneringsgesprekken. Bijlagen 1. Overzicht Montessoridiploma
4.3 De schoolleiding
Schoolplan 2015-2019
23
Montessorischool Leidschenveen
De schoolleiding wordt gevormd door de directeur van de school, de zorgcoördinator en de bouwcoördinatoren. Kenmerkend voor de schoolleiding is dat ze zich richt op het onderwijskundig leiderschap. Bovendien vindt de schoolleiding het zorgen voor goede communicatie en het adequaat organiseren van de gang van zaken op school van belang. De directie wil adaptief leiding geven, dat betekent dat ze, daar waar nodig en mogelijk, rekening houdt met verschillen tussen leraren. Onze ambities zijn: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.
De schoolleiding ontwikkelt innovatief beleid op grond van strategische keuzes De schoolleiding communiceert adequaat met het team over de koers van de school De schoolleiding operationaliseert en implementeert beleid op een zorgvuldige wijze De schoolleiding ondersteunt de teamleden in voldoende mate De schoolleiding stimuleert initiatieven van de teamleden De schoolleiding heeft voldoende delegerend vermogen De schoolleiding organiseert de dagelijkse gang van zaken op een effectieve wijze De schoolleiding zorgt voor een plezierig werk- en leerklimaat
4.4 Beroepshouding Het is voor de kwaliteit van de school van belang dat de werknemers niet alleen beschikken over lesgevende capaciteiten. Op onze school wordt veel waarde gehecht aan de professionele instelling van de werknemers, aan een juiste beroepshouding. Daarbij gaat het om de volgende ambities: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.
De leraren handelen overeenkomstig de missie en de visie van de school De leraren voelen zich medeverantwoordelijk voor de school, de leerlingen en elkaar De leraren kunnen en willen met anderen samenwerken De leraren bereiden zich adequaat voor op vergaderingen en bijeenkomsten De leraren voeren genomen besluiten loyaal uit De leraren zijn aanspreekbaar op resultaten en op het nakomen van afspraken De leraren zijn gemotiveerd om zichzelf te ontwikkelen
Beoordeling De ambities worden één keer per vier jaar beoordeeld door directie en team m.b.v. de Quick Scan (WMK-MO) Omschrijving
Resultaat
Quick Scan 2012-2013 - Beroepshouding
3,68
4.5 Professionele cultuur De school heeft zich ontwikkeld tot een lerende organisatie, die gekenmerkt wordt door een professionele schoolcultuur. Daarom worden er jaarlijks studiedagen voor het gehele team ingeroosterd. Bovendien leggen de directie, de IB'ers en de bouwcoördinatoren klassenbezoeken af en worden er nagesprekken gevoerd. Elk jaar wordt een (na)scholingsplan opgesteld en ondernemen leraren initiatieven voor het bijwonen van cursussen, conferenties en andere studiedagen. Ook is er brede belangstellingen voor het volgen van diverse opleidingen. Steeds meer leraren maken gebruik van de lerarenbeurs.
4.6 Introductie en begeleiding Nieuwe leraren krijgen een mentor. Een nieuwe collega doorloopt in het eerste jaar dat hij/zij op school is een introductie- en begeleidingsproces. Dit proces bestaat uit de volgende stappen: De eerste 10 weken vormen de introductieperiode. Elke week voert de nieuwe collega daarin een gesprek met zijn/haar mentor. Na 10 weken gaat de begeleidingsperiode van start. Deze begeleidingsperiode bestaat uit 3x een gesprek met de bouwcoördinator. Deze gesprekken vinden 1x per maand plaats. In het eerste jaar vinden twee gesprekken met de directeur plaats. Eenmaal na de introductieperiode over het functioneren (week 10). Eenmaal in de vorm van een beoordelingsgesprek i.v.m. de voordracht van een vaste aanstelling (week 20). Het uitgangspunt is bij deze gesprekken is een vragenlijst. Na 20 weken is een sessie met de IB’er over het zorgtraject op de school. Bijlagen 1. Begeleiding startende leerkracht
Schoolplan 2015-2019
24
Montessorischool Leidschenveen
4.7 Taakbeleid Het taakbeleid is het samenstel van taaktoedeling, taakomvang en taakbelasting (cao PO juli 2014 en Raamovereenkomst Primair Onderwijs). De taken die worden uitgevoerd zijn genormeerd. We streven ernaar de taken, die op school gedaan moeten worden, te verdelen binnen de normjaartaak. Naast de lesgebonden taken zijn er ook taken, die indirect met de lessen te maken hebben en taken die nodig zijn voor de opbouw en organisatie van de school. In de jaarplanning worden de activiteiten zoveel mogelijk door de directeur in samenspraak met het team opgenomen. Voor het begin van ieder schooljaar worden de taken vastgesteld en verdeeld en weergegeven in de jaartaak van elk personeelslid. Een school als de onze vraagt veel extra tijd en energie van de mensen die er werken. In de sollicitatiegesprekken wordt duidelijk door de directeur aangegeven, dat een flexibele, ondersteunende en betrokken opstelling noodzakelijk is, om de school als lerende organisatie succesvol te laten zijn. Bijlagen 1. Overzicht taakverdeling
4.8 Collegiale consultatie Collega’s komen binnen de bouw bij elkaar in de klas om van elkaar te leren. Degene die een collegiale consultatie uitvoert, doet dit wanneer haar/zijn groep een vakles heeft. Verbeterpunt
Prioriteit
Vastleggen van het beleid m.b.t. collegiale consultatie
laag
4.9 Persoonlijke ontwikkelingsplannen Het persoonlijk ontwikkelingsplan (POP) is gericht op de doelstellingen die de school wil halen en de ontwikkeling die de school wil doormaken. Iedere medewerker moet zich bewust zijn van de doelstellingen van onze school en op welke manier hij zelf daaraan een bijdrage kan leveren. Dát en de wijze waarop hij zich moet ontwikkelen om die bijdrage te vergroten vormen samen het persoonlijk ontwikkelingsplan. In het planningsgesprek worden de wederzijdse verwachtingen uitgesproken en de punten van ontwikkeling worden besproken en vastgelegd. De medewerker heeft zelf grote inbreng in het geheel. Hij kan namelijk zelf het best aangeven waar hij tegenaan loopt en hoe hij dat kan verbeteren. We gaan er daarom vanuit dat de medewerker zelf, met de doelen van de school en de bekwaamheidseisen in het achterhoofd, zijn eigen POP opstelt in concept. Dat is het startpunt voor het planningsgesprek. De directeur geeft in dit gesprek haar visie op het POP waarna het eventueel wordt aangepast en door beide partijen wordt ondertekend.
4.10 Het bekwaamheidsdossier Alle werknemers beschikken over een zogenaamd bekwaamheidsdossier. Deze dossiers worden beheerd door de leraren zelf; het dossier is altijd op school aanwezig. De directie zorgt ervoor dat het bekwaamheidsdossier een levend document is door er veelvuldig mee te laten werken, door het te gebruiken bij het personeelsbeleid. In dit dossier bevinden zich: Afschriften van diploma’s en certificaten De competentie set De gescoorde competentielijstjes De persoonlijke ontwikkelplannen De gespreksverslagen Verslagen van feedbackgesprekken n.a.v. het klassenbezoek Momenteel denken we na over een portfolio, als bijlage bij het bekwaamheidsdossier. In het portfolio verzamelt de werknemer ‘bewijzen’ voor zijn persoonlijke ontwikkeling. Verbeterpunt
Prioriteit
Verder ontwikkelen van het portfolio
gemiddeld
4.11 Intervisie De leraren participeren bij ons op school in een professionele leergemeenschap. Deze (intervisie)groepen worden samengesteld door de bouwcoördinatoren. Aan de orde komen: ervaringsreconstructies, thema’s die gezamenlijk worden uitgewerkt en meer persoonlijke leerpunten. De schoolthema’s hangen samen met de schoolontwikkelpunten.
Schoolplan 2015-2019
25
Montessorischool Leidschenveen
In overleg worden de thema’s, voorzien van concrete opdrachten, door de directie toegekend aan de groepjes.
4.12 Functioneringsgesprekken De gesprekscyclus Door regelmatig gesprekken te hebben tussen leidinggevende en medewerker over de persoonlijke ontwikkeling en de resultaten in het werk, ontstaat er een cyclus waarbij ontwikkelingen heel direct gevolgd kunnen worden. Het POP is de basis voor alle gesprekken. In het voortgangsgesprek wordt stilgestaan bij de voortgang in het POP. Hoe loopt het? Zijn er zaken waar de medewerker tegenaan loopt en zo ja, hoe kunnen die worden opgelost. Belangrijk is dat de medewerker het POP ook ervaart als iets van zichzelf. De directeur begeleidt en coacht de medewerker in zijn ontwikkeling en zorgt voor de randvoorwaarden voor die ontwikkeling. Voor ons is de gesprekscyclus en het persoonlijk ontwikkelingsplan nadrukkelijk gericht op ontwikkeling en niet op “afrekenen”. We gaan uit van het positieve en verwachten dat medewerkers de doelstellingen van de school dragen en zien als een uitdaging. Bijlagen 1. De gesprekscyclus
4.13 Deskundigheidsbevordering - Professionalisering Scholing komt aan de orde bij de functioneringsgesprekken. De school biedt mogelijkheden aan de onderwijsgevenden zich te bekwamen op gebieden die in ontwikkeling zijn en geeft ruimte aan individuele interesses en vaardigheden, voor zover in het belang van het onderwijs. Voorop staat het uitgangspunt dat alle groepsleerkrachten over het Montessoridiploma moeten beschikken. In een jaarlijks opgesteld nascholingsplan worden prioriteiten voor de nascholing gesteld, waarbij de Montessori scholing steeds voorop staat. Daarnaast organiseert en faciliteert de directie teamgerichte scholing. Iedereen is daarbij aanwezig. De scholing wordt verwerkt in de normjaartaak onder het kopje deskundigheidsbevordering. Bijlagen 1. Nascholingsplan
4.14 Verzuimbeleid Een zieke werknemer meldt zich ziek bij de directeur. Deze regelt de vervanging. De werknemer meldt zich ook beter bij de directeur. Bij langduriger verzuim wordt de werknemer opgeroepen bij de Arbo-arts. Bij kort veelvuldig verzuim wordt een verzuimgesprek gehouden door de directeur. Langdurig verzuim wordt afgehandeld conform de Wet Poortwachter. De re-integratie voor wat betreft het functioneren op school valt onder de verantwoordelijkheid van de directeur. Bij ziekte wordt, naast de informele contacten door de collegae, formeel door de bouwcoördinator contact onderhouden met de betrokkene. Indien de zieke werknemer daar prijs op stelt worden er huisbezoeken afgelegd. De school is aangesloten bij ArboConcern in Noordwijk.
4.15 Mobiliteitsbeleid Aan het eind van ieder schooljaar (in maart) wordt geïnventariseerd of er belangstelling is voor vrijwillige mobiliteit. Daarnaast wordt in het overleg met bestuur en directies bekeken of verplichte mobiliteit aan de orde is of moet zijn.
Schoolplan 2015-2019
26
Montessorischool Leidschenveen
5 Organisatie en beleid 5.1 Organisatiestructuur Onze school is een van de twee scholen van de Montessorivereniging Vreugd en Rust. De vereniging heeft een schoolbestuur dat bestaat uit ouders van de twee scholen. Daarnaast is er een Commissie Van Toezicht. De directeur geeft leiding aan de school. De directeur is integraal verantwoordelijk voor de dagelijkse gang van zaken en het (uitvoeren van het) beleid. De directeur wordt bijgestaan door drie bouwcoördinatoren voor de onder- midden- en de bovenbouw, de zorgcoördinator en een ICT-coördinator. De school heeft een ouderraad en een MR. Op verenigingsniveau is er een GMR.
5.2 Groeperingsvormen De school is een Montessorischool. Er zijn heterogene groepen, zowel in de onder-, midden- als bovenbouw.
5.3 Schoolklimaat Wij vinden het belangrijk dat de school een veilige en verzorgde omgeving is voor de leerlingen en de medewerkers. Een omgeving waarin iedereen zich geaccepteerd voelt en waar het plezierig samenwerken is. Onze school is een school die open staat voor ouders. We proberen ouders optimaal te informeren en te betrekken bij de dagelijkse gang van zaken. Onze ambities zijn: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.
De school ziet er verzorgd uit De school is een veilige school Leraren (onderling) en leerlingen (onderling) gaan respectvol met elkaar om Ouders ontvangen regelmatig een nieuwsbrief De school organiseert jaarlijks een open dag voor de eigen ouders en/of een thema-avond Ouders participeren bij diverse activiteiten De school staat altijd open - de leraren zijn bereikbaar
Beoordeling De ambities worden één keer per vier jaar beoordeeld door directie en team m.b.v. de Quick Scan (WMK-MO) Omschrijving
Resultaat
Quick Scan 2012-2013 - Schoolklimaat
3,53
5.4 Sociale en fysieke veiligheid De school waarborgt de sociale veiligheid van leerlingen en leraren (werknemers). De school beschikt over een registratiesysteem: de leraar registreert incidenten (met behulp van een format). Een incident wordt geregistreerd als de leraar inschat dat het werkelijk een incident is, of na een officiële klacht. De school probeert incidenten te voorkomen. Er zijn school- en klassenregels (w.o. pleinregels; de regels zijn m.n. gedragsregels: hoe ga je met elkaar om?). Deze regels worden ook daadwerkelijk gehanteerd. (bijlage) Incidenten worden in eerste instantie afgehandeld door de leraar. Als zaken niet opgelost kunnen worden, wordt de directeur betrokken bij de afhandeling. De school beschikt over een klachtenregeling (zie schoolgids), contactpersonen en een externe vertrouwenspersoon. De school beschikt niet over een specifieke veiligheidscoördinator (taak directeur). De school beschikt over BHV'ers en EHBO'ers. De school beschikt over een medicijnprotocol. Beoordeling
Omschrijving
Resultaat
Vragenlijst leraren sociale veiligheid 2014-2015 - Algemeen
3,65
Schoolplan 2015-2019
27
Montessorischool Leidschenveen
Omschrijving
Resultaat
Vragenlijst leraren sociale veiligheid 2014-2015 - Incidenten
3,74
Verbeterpunt
Prioriteit
Uitbreiding EHBO'ers en BHV'ers
gemiddeld
Bijlagen 1. Regels en afspraken
5.5 Interne communicatie Op onze school vinden we de interne communicatie van groot belang. Het gaat erom betrokkenheid te creëren van de medewerkers op het werk en op het schoolgebeuren om op die manier de kwaliteit van de school te optimaliseren. Daarom zorgt de schoolleiding voor een heldere vergaderstructuur en worden er effectieve hulpmiddelen gebruikt. Onze ambities zijn: 1. We werken met een vergadercyclus: teamvergadering 6x per jaar bouwvergadering 1x per 2 weken zorgvergadering 1 x per 3 weken werkgroepen indien wenselijk 2. Het DCO (directeur en coördinatoren) vergadert 1x per 2 weken 3. De OR vergadert 1 x per 2 maanden 4. De MR vergadert 1 x per 2 maanden 5. Wij gebruiken effectieve middelen voor de communicatie: postvakken, memobord en via intranet Qua communicatiegedrag vinden we het volgende belangrijk: 1. 2. 3. 4. 5.
Zaken worden op de juiste plaats besproken Vergaderingen worden goed voorbereid Op vergaderingen is sprake van actieve deelname In beginsel spreekt iedereen namens zichzelf Wij geven elkaar respectvolle feedback en accepteren ook feedback van anderen
Beoordeling De ambities worden één keer per vier jaar beoordeeld door directie en team m.b.v. de Quick Scan (WMK-MO) Omschrijving
Resultaat
Quick scan groepsleerkrachten 2011-2012 - Interne communicatie
3,70
5.6 Contacten met ouders Goede contacten met ouders vinden wij van groot belang omdat school en ouders dezelfde doelen nastreven: de algemeen menselijke en de cognitieve ontwikkeling van (hun) kinderen. Ouders zien we daarom als gelijkwaardige gesprekspartners. Voor de leraren zijn de bevindingen van de ouders essentieel om het kind goed te kunnen begeleiden. En voor de ouders is het van belang dat zij goed geïnformeerd worden over de ontwikkeling van hun kind. Informatie wordt verzorgd door regelmatig verschijnen van een nieuwsbrief en via de website. In het oudergedeelte wordt steeds actuele informatie geplaatst en op de homepage staan de actuele mededelingen. We ontwikkelen een speciaal ouderportaal dat via een app op de smartPhone toegankelijk is. Onze ambities zijn: 1. 2. 3. 4. 5. 6.
Ouders worden betrokken bij schoolactiviteiten Leraren stellen zich op de hoogte van de opvattingen en verwachtingen van de ouders Ouders ontvangen informatie over de actuele gang van zaken via e-mail en website Ouders worden betrokken bij (extra) zorg Ouders (en hun kinderen) worden adequaat voorbereid op het vervolgonderwijs Ouders worden adequaat op de hoogte gesteld van de ontwikkeling van hun kind
Schoolplan 2015-2019
28
Montessorischool Leidschenveen
7. Leraren stimuleren ouders tot onderwijsondersteunend gedrag in de thuissituatie
Verbeterpunt
Prioriteit
Gebruik ouderportaal
gemiddeld
5.7 Overgang PO-VO We willen ervoor zorgen dat onze leerlingen soepel instromen in het voortgezet onderwijs dat bij ze past. Voor ons betekent dit dat wij zorgvuldige adviezen geven en dat wij inzicht hebben in waar onze leerlingen na groep 8 terechtkomen. Wij hechten daarom veel waarde aan een geregeld contact met de scholen waaraan we leerlingen leveren. Onze ambities zijn: 1. 2. 3. 4. 5.
Wij hebben een procedure voor de advisering vastgesteld (zie bijlage) Wij overleggen systematisch met de mentoren van de VO-scholen waaraan we leerlingen leveren (BOVO) Wij hebben zicht op wat het voortgezet onderwijs van onze leerlingen vraagt (BOVO) Wij beschikken over een aanbod om de leerlingen optimaal op het VO voor te bereiden Wij controleren of onze adviezen effectief zijn (BOVO)
Verbeterpunt
Prioriteit
Keuze maken tussen een van de drie verplichte eindtoetsen
hoog
Bijlagen 1. Regionale BOVO procedure
5.8 Voor-, tussen- en naschoolse opvang (buitenschoolse opvang) Onze school beschikt niet over eigen voorzieningen met betrekking tot de voorschoolse opvang maar Vlietkinderen verzorgt dit voor ons. De tussenschoolse opvang is georganiseerd door een continurooster. De lunch gebruiken wij in de eigen klas. De pleinwacht wordt mede door ouders verzorgd. Het is ons streven om intensief samen te werken met instanties en verenigingen in de wijk in relatie tot de naschoolse opvang. Momenteel hebben we te maken met een aantal aanbieders van naschoolse opvang, onder andere Vlietkinderen, Partou en SKS.
Schoolplan 2015-2019
29
Montessorischool Leidschenveen
6 Financieel beleid 6.1 Lumpsum financiering, ondersteuning en gesprekken De afspraken met betrekking tot de financiën van onze school zijn vastgesteld in de meerjarenbegroting van de Montessorivereniging Vreugd en Rust (zie bijlage). De directeur is verantwoordelijk voor de effectieve besteding van de middelen. Het financieel beleid is erop gericht om de continuïteit van de totale organisatie te waarborgen en de optimale randvoorwaarden te creëren om de gestelde doelen uit het strategisch beleidsplan van montessorivereniging Vreugd en Rust en het schoolplan van de school te realiseren.
Bijlagen 1. Meerjarenbegroting
6.2 Externe geldstromen Van het rijk ontvangt de school: lumpsumgelden, geoormerkte gelden via de bestemmingsbox, impulsgelden en WSNSgelden. De budgetten komen op bovenschools niveau binnen en worden daar beheerd. Op het bestuurskantoor wordt bijgehouden hoeveel middelen uit de bestemmingsbox besteed zijn aan welke thema’s (opbrengstgericht werken, cultuur en leiderschap). Van de lokale overheid ontvangt de school projectsubsidies voor schoolmaatschappelijk werk, de schakelklas, stimuleren van de ouderbetrokkenheid, cultuureducatie en het opleiden van overblijfouders. De school verantwoordt zich over de deugdelijke besteding van de gelden via de managementrapportage(s). Bij het vervangingsfonds worden de kosten door ziekte of rechtspositioneel verlof gedeclareerd.
6.3 Begrotingen De begroting wordt jaarlijks voorafgaande aan het kalenderjaar op voorstel van de bestuur en directeur vastgesteld. De vastgestelde begroting is taakstellend voor de directeur. Dat betekent dat in principe geen uitgaven kunnen worden gedaan zonder dat deze zijn begroot. Schuiven binnen de begroting is toegestaan, mits geen geweld wordt gedaan aan de vooraf geformuleerde beleidsdoelen. De begroting is hiermee een belangrijk sturingselement geworden. Daarnaast stelt de directeur jaarlijks in het voorjaar in overleg met het bestuurslid P&O een personeelsformatieplan op. Het personeelsformatieplan wordt besproken met de MR (in samenspraak met de afdeling P&O). Maandelijks is het formatieoverzicht ter controle beschikbaar voor de directeur. Deze controleert dit overzicht. Onze school beschikt vervolgens over een meerjarenexploitatiebegroting met een geldigheid van vier jaar (personeel en materieel). Deze begroting wordt opgesteld op hoofdlijnen en getoetst aan het meerjarenbeleidsplan. De ontwikkeling van het aantal leerlingen en de gewogen gemiddelde leeftijd van het onderwijspersoneel zijn bepalende indicatoren voor de meerjarenbegroting.
Schoolplan 2015-2019
30
Montessorischool Leidschenveen
7 Zorg voor kwaliteit 7.1 Kwaliteitszorg algemeen
Onze school onderscheidt kwaliteit en kwaliteitszorg. We streven kwaliteit na (zie de ambities bij de verschillende beleidsterreinen) en we zorgen ervoor dat de kwaliteit op peil blijft: we beoordelen de ambities systematisch en cyclisch en op basis van de bevindingen verbeteren of borgen we onze kwaliteit (WMK-MO, zie afbeelding hierboven voor de waarde van de scores). Van belang is ook dat onze kwaliteitszorg gekoppeld is aan het integraal personeelsbeleid. We streven ernaar dat onze medewerkers competenties ontwikkelen die gerelateerd zijn aan de beleidsterreinen die we belangrijk vinden. Daardoor borgen we dat de schoolontwikkeling en de ontwikkeling van onze medewerkers parallel verloopt. Onze ambities zijn: 1. Wij beschikken over ambities bij diverse beleidsterreinen (zie dit schoolplan) 2. Wij beschikken over een evaluatieplan waardoor geborgd is dat de verschillende ambities (zie dit schoolplan) minstens 1 x per vier jaar beoordeeld worden 3. Wij laten de kwaliteit van onze school cyclisch beoordelen door ouders, leerlingen en leraren 4. Wij werken planmatig aan verbeteringen (vanuit de documenten: schoolplan, jaarplan en jaarverslag) 5. Wij evalueren stelselmatig of onze verbeterplannen gerealiseerd zijn 6. Wij borgen onze kwaliteit (o.a. door zaken op schrift vast te leggen) 7. Wij rapporteren aan belanghebbenden (inspectie, bevoegd gezag, GMR en ouders) 8. Wij waarborgen de sociale veiligheid van medewerkers en leerlingen
Beoordeling
Omschrijving
Resultaat
Quick Scan 2012-2013 - Kwaliteitszorg
3,66
Vragenlijst leraren sociale veiligheid 2014-2015 - Algemeen
3,65
Vragenlijst leraren sociale veiligheid 2014-2015 - Incidenten
3,74
Verbeterpunt
Prioriteit
Jaarlijks actualiseren document Kenmerken van de leerlingen
gemiddeld
7.2 Inspectiebezoeken Onze school heeft op 30 augustus 2011 een schoolbezoek gehad in het kader van het vierjaarlijkse onderzoek van de Inspectie van het Onderwijs. We beschikken over een rapport met de bevindingen (zie site inspectie). De inspectie heeft de volgende onderdelen beoordeeld: Kwaliteitszorg, Zorg en begeleiding, Opbrengsten en Wet- en regelgeving. De inspectie heeft geconcludeerd dat de kwaliteit van het onderwijs op onze school op het merendeel van de onderzochte onderdelen op orde is.
Schoolplan 2015-2019
31
Montessorischool Leidschenveen
7.3 Vragenlijst ouders Eén keer per twee jaar vindt er een oudertevredenheidsonderzoek, in opdracht van de directie, plaats. De MR faciliteert het onderzoek. In schooljaar 2013-2014 is de laatste ouderenquête afgenomen (zie bijlage). De enquête geeft een duidelijk beeld van de tevredenheid van de ouders met de school van hun kinderen. Het gemiddelde rapportcijfer dat ouders in de referentiegroep aan de school geven is een 7,5. Onze school scoort (nagenoeg) gelijk met een gemiddelde van 7,7. De waardering van de ouders voor onze school is daarmee goed. Bijlagen 1. Oudertevredenheidspeiling
7.4 Het evaluatieplan 2015-2019 De ambities worden één keer per vier jaar beoordeeld door directie en team m.b.v. de Quick Scan (WMK-MO). Bijlagen 1. Evaluatie beleidsterreinen
Schoolplan 2015-2019
32
Montessorischool Leidschenveen
8 Verbeterpunten 2015-2019 Thema
Mogelijk verbeterpunt
Prioriteit
Verbeterpunten Inleiding
Cyclisch bespreken van hoofdstukken uit het schoolplan
gemiddeld
Archiveren van de bijlagen uit het schoolplan
gemiddeld
Leerstofaanbod
De school heeft zicht op de kerndoelen Nederlandse taal en rekenen en wiskunde.
hoog
Taalleesonderwijs
Structureler aandacht besteden aan spellingonderwijs
hoog
De kernvakken: Rekenen en Wiskunde
Actualiseren van het rekenaanbod in de onderbouw
gemiddeld
ICT
Opstellen van een ICT-curriculum
gemiddeld
Actualiseren beleidsplan
gemiddeld
Wetenschap en Techniek
Doorgaande leerlijn techniek opstellen
hoog
Engelse taal
Aanpassen en actualiseren van ons aanbod.
hoog
Kwaliteitskaart Engels maken
laag
De taalresultaten van de leerlingen aan het eind van de basisschool liggen tenminste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht.
hoog
De rekenresultaten van de leerlingen aan het eind van de basisschool liggen tenminste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht.
hoog
De resultaten van de leerlingen voor Nederlandse taal en voor rekenen en wiskunde tijdens de schoolperiode liggen tenminste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht.
hoog
Vastleggen van het beleid m.b.t. collegiale consultatie
laag
De opbrengsten
Collegiale consultatie
Het Verder ontwikkelen van het portfolio bekwaamheidsdossier
gemiddeld
Sociale en fysieke veiligheid
gemiddeld
Uitbreiding EHBO'ers en BHV'ers
Contacten met ouders Gebruik ouderportaal
gemiddeld
Overgang PO-VO
Keuze maken tussen een van de drie verplichte eindtoetsen
hoog
Kwaliteitszorg
Jaarlijks actualiseren document Kenmerken van de leerlingen
gemiddeld
Schoolplan 2015-2019
33
Montessorischool Leidschenveen
9 Meerjarenplanning 2015-2016 Thema
Verbeterdoel
Verbeterpunten Inleiding
Cyclisch bespreken van hoofdstukken uit het schoolplan
Leerstofaanbod
De school heeft zicht op de kerndoelen Nederlandse taal en rekenen en wiskunde.
Taalleesonderwijs
Structureler aandacht besteden aan spellingonderwijs
De kernvakken: Rekenen en Wiskunde
Actualiseren van het rekenaanbod in de onderbouw
ICT
Opstellen van een ICT-curriculum
Wetenschap en Techniek
Doorgaande leerlijn techniek opstellen
Engelse taal
Aanpassen en actualiseren van ons aanbod.
De opbrengsten
De taalresultaten van de leerlingen aan het eind van de basisschool liggen tenminste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht. De rekenresultaten van de leerlingen aan het eind van de basisschool liggen tenminste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht.
Het Verder ontwikkelen van het portfolio bekwaamheidsdossier Sociale en fysieke veiligheid
Uitbreiding EHBO'ers en BHV'ers
Contacten met ouders Gebruik ouderportaal Overgang PO-VO
Keuze maken tussen een van de drie verplichte eindtoetsen
Kwaliteitszorg
Jaarlijks actualiseren document Kenmerken van de leerlingen
Het schoolplan geeft globaal de verbeterdoelen aan. Per jaar zullen we de verbeterdoelen uitgebreider beschrijven (SMART) in het jaarplan. Aan het eind van ieder kalenderjaar zullen we terugblikken, of we de verbeterdoelen in voldoende mate gerealiseerd hebben. We plannen daartoe jaarlijks een evaluatiemoment. Tevens bespreken we tijdens de evaluatie de opbrengsten van de school. De bevindingen worden opgenomen in het jaarverslag.
Schoolplan 2015-2019
34
Montessorischool Leidschenveen
10 Meerjarenplanning 2016-2017 Thema
Verbeterdoel
Verbeterpunten Inleiding
Cyclisch bespreken van hoofdstukken uit het schoolplan
Leerstofaanbod
De school heeft zicht op de kerndoelen Nederlandse taal en rekenen en wiskunde.
ICT
Actualiseren beleidsplan
Wetenschap en Techniek
Doorgaande leerlijn techniek opstellen
Engelse taal
Aanpassen en actualiseren van ons aanbod.
De opbrengsten
De taalresultaten van de leerlingen aan het eind van de basisschool liggen tenminste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht. De rekenresultaten van de leerlingen aan het eind van de basisschool liggen tenminste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht. De resultaten van de leerlingen voor Nederlandse taal en voor rekenen en wiskunde tijdens de schoolperiode liggen tenminste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht.
Collegiale consultatie
Vastleggen van het beleid m.b.t. collegiale consultatie
Het Verder ontwikkelen van het portfolio bekwaamheidsdossier Contacten met ouders Gebruik ouderportaal Kwaliteitszorg
Jaarlijks actualiseren document Kenmerken van de leerlingen
Het schoolplan geeft globaal de verbeterdoelen aan. Per jaar zullen we de verbeterdoelen uitgebreider beschrijven (SMART) in het jaarplan. Aan het eind van ieder kalenderjaar zullen we terugblikken, of we de verbeterdoelen in voldoende mate gerealiseerd hebben. We plannen daartoe jaarlijks een evaluatiemoment. Tevens bespreken we tijdens de evaluatie de opbrengsten van de school. De bevindingen worden opgenomen in het jaarverslag.
Schoolplan 2015-2019
35
Montessorischool Leidschenveen
11 Meerjarenplanning 2017-2018 Thema
Verbeterdoel
Verbeterpunten Inleiding
Cyclisch bespreken van hoofdstukken uit het schoolplan
Taalleesonderwijs
Structureler aandacht besteden aan spellingonderwijs
Engelse taal
Kwaliteitskaart Engels maken
De opbrengsten
De taalresultaten van de leerlingen aan het eind van de basisschool liggen tenminste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht. De rekenresultaten van de leerlingen aan het eind van de basisschool liggen tenminste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht. De resultaten van de leerlingen voor Nederlandse taal en voor rekenen en wiskunde tijdens de schoolperiode liggen tenminste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht.
Het Verder ontwikkelen van het portfolio bekwaamheidsdossier Kwaliteitszorg
Jaarlijks actualiseren document Kenmerken van de leerlingen
Het schoolplan geeft globaal de verbeterdoelen aan. Per jaar zullen we de verbeterdoelen uitgebreider beschrijven (SMART) in het jaarplan. Aan het eind van ieder kalenderjaar zullen we terugblikken, of we de verbeterdoelen in voldoende mate gerealiseerd hebben. We plannen daartoe jaarlijks een evaluatiemoment. Tevens bespreken we tijdens de evaluatie de opbrengsten van de school. De bevindingen worden opgenomen in het jaarverslag.
Schoolplan 2015-2019
36
Montessorischool Leidschenveen
12 Meerjarenplanning 2018-2019 Thema
Verbeterdoel
Verbeterpunten Inleiding
Cyclisch bespreken van hoofdstukken uit het schoolplan
Taalleesonderwijs
Structureler aandacht besteden aan spellingonderwijs
De opbrengsten
De taalresultaten van de leerlingen aan het eind van de basisschool liggen tenminste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht. De rekenresultaten van de leerlingen aan het eind van de basisschool liggen tenminste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht. De resultaten van de leerlingen voor Nederlandse taal en voor rekenen en wiskunde tijdens de schoolperiode liggen tenminste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht.
Het Verder ontwikkelen van het portfolio bekwaamheidsdossier Kwaliteitszorg
Jaarlijks actualiseren document Kenmerken van de leerlingen
Het schoolplan geeft globaal de verbeterdoelen aan. Per jaar zullen we de verbeterdoelen uitgebreider beschrijven (SMART) in het jaarplan. Aan het eind van ieder kalenderjaar zullen we terugblikken, of we de verbeterdoelen in voldoende mate gerealiseerd hebben. We plannen daartoe jaarlijks een evaluatiemoment. Tevens bespreken we tijdens de evaluatie de opbrengsten van de school. De bevindingen worden opgenomen in het jaarverslag.
Schoolplan 2015-2019
37
Montessorischool Leidschenveen
13 Formulier "Instemming met schoolplan"
Brin:
26PZ
School:
Montessorischool Leidschenveen
Adres:
Cicerostrook 1
Postcode:
2493 ZL
Plaats:
Den Haag
VERKLARING
Hierbij verklaart de medezeggenschapsraad van bovengenoemde school in te stemmen met het van 2015 tot 2019 geldende schoolplan van deze school.
Namens de MR, naam
naam
functie
functie
plaats
plaats
datum
datum
handtekening
handtekening
Schoolplan 2015-2019
38
Montessorischool Leidschenveen
14 Formulier "Vaststelling van schoolplan"
Brin:
26PZ
School:
Montessorischool Leidschenveen
Adres:
Cicerostrook 1
Postcode:
2493 ZL
Plaats:
Den Haag
VERKLARING
Het bevoegd gezag van bovengenoemde school heeft het van 2015 tot 2019 geldende schoolplan van deze school vastgesteld.
Namens het bevoegd gezag, naam
naam
functie
functie
plaats
plaats
datum
datum
handtekening
handtekening
Schoolplan 2015-2019
39